De hervormde kerk van Zoeterwoude
is in- en uitwendig gerestaureerd
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Na acht jaar
Prachtige koor is niet meer
van het schip afgescheiden
96ste jaargang Zaterdag 19 oktober 1957 Vijfde blad no. 29269
Restauratie orgel is
nog niet gereed
Bij deze restauratie is nog eens dui
delijk naar voren gekomen dat de kerk
al heel oud is. Men trof verschillende
bouwstijlen aan, die men niet heeft ver
doezeld. want restaureren betekent niet
dat men een architectonisch geheel
maakt, maar dat men de oorspronkelijke
toestand herstelt. Men heeft oude fun
damenten gevonden uit de 13de eeuw,
maar die waren niet stevig genoeg om
het grote kerkgebouw te dragen. Dit
was dan ook de oorzaak dat de kerk op
verschillende punten verzakt is. Men
kan dat duidelijk zien. wanneer men
bijv. voor het koor staat. Aangezien men
koor en schip tot een geheel heeft ge
maakt en dat koor ook gaat gebruiken,
wat het noodzakelijk de vloer waterpas
te leggen. Men krijgt nu de indruk dat
de vloer oploopt, onidat de afstand tus
sen ramen en vloer steeds kleiner wordt.
Dit is echter gezichtsbedrog, want de
muren zijn naar het achterste gedeelte
van het koor sterker verzakt dan bij
het middenschip.
Te kleine deuren
Iets dergelijks kan men ook consta
teren aan de zijgevel van het schip,
waar zich een klein poortje bevindt, dat
toegang biedt tot de begraafplaats, die
rondom de kerk is gelegen. Het poortje
dat voor de restauratie aan het oog ont
trokken was. is hersteld, maar zal niet
gebruikt worden, omdat het te laag is.
iemand van normale lengte moet diep
bukken om er door te komen. Men heeft
geconstateerd dat het vroeger een nor
male deur is geweest, doch dat verzak
kingen schuld zijn aan het steeds klei
ner worden.
De deur in de toren is trouwens ook
veel te klein in verhouding tot het ge
heel en hier heeft men tot op een diepte
van 70 cm scharnieren gevonden, waar
uit de conclusie weer getrokken kan
worden dat ook de toren is verzakt. Deze
verzakking is niet overal even groot ge
weest, want de toren hangt - al Is het
dan niet zo veel - scheef.
Bij de restauratie durfde men geen
risico te nemen, en men heeft dan ook
de fundering verstevigd, zodat er geen
gevaar meer bestaat voor verdere ver
zakkingen.
Consistorie
Over de toren is nog wel iets meer te
vertellen. Vroeger, nog voor het beleg
van Leiden, toen de kerk in brand werd
geschoten, stond de toren tegen de kerk
aangebouwd, doch in de loop der jaren
is hierin verandering aangebracht, want
de toren staat nu in de kerk. Aan de
manier van bouwen kan men duidelijk
zien dat hier later iets aan de kerk is
gebouwd. De zodoende verkregen hoe
ken boden goede gelegenheid voor het
onderbrengen van de consistoriekamer,
die rechts van de ingang is komen te
liggen. De links van de ingang gelegen
hoek is vrij gebleven.
De restauratie van de toren kwam
Omgeven door huizen en bomen
ligt midden in het dorp de hervorm
de kerk, nu weer een sieraad voor
de gemeente Zoeterwoude.
(Foto L.D./Van Vliet)
voor rekening van de gemeente, dus
daarover behoefde de hervormde ge
meente zich geen zorgen te maken: er
waren trouwens al financiële zorgen ge
noeg.
Open koor
De consistorie is dus op een geheel
andere plaats gekomen, want vroeger
was deze in het koor. Ook in de her
vormde kerk van Zoeterwoude had men
vroeger - ongeveer in de vorige eeuw -
het koor van het schip gescheiden door
een houten want. De kansel was in het
midden tegen deze wand geplaatst en in
het koor waren verschillende vertrek
ken getimmerd.
Men wist vroeger blijkbaar geen raad
met een dergelijke grote ruimte ais het
koor is en maakte er dus maar een af
zonderlijke ruimte van. Gelukkig is de
opvatting hierover totaal veranderd en
is men tot de ontdekking gekomen dat
het koor ook in de protestantse kerk
wel degeelijk een functie kan vervullen.
Er worden nu opgesteld "n avondmaals
tafel en een doopvont, terwijl de kansel
naar de noordzijde is verplaatst op de
grens van koor en schip.
Daar het koor enkele treedjes hoger
ligt dan het overige deel van de kerk
kunnen de kerkgangers goed volgen, wat
in het koor geschiedt.
Twee berden
Tijdens de restauratie heeft men nog
een ontdekking gedaan: in de kerk be
vinden zich twee borden, waarop de ge
loofsbelijdenis en de tien geboden zijn
geschreven. Toen men deze borden wilde
opknappen, kwamen er plotseling kleu
ren te voorschijn onder het vale bruin
en het effen zwart. Met veel zorg heeft
men toen de bovenste verflaag verwij
derd en thans ziet men kleuren bruin,
rood en groen. Dit knappe stukje res
tauratie heeft het aanzien van de bor
den aanzienlijk verhoogd. De borden,
waarop de predikanten staan vermeld,
die de gemeente hebben gediend, mogen
niet meer in de kerk opgehangen wor
den: misschien krijgen zij nu een
plaatsje in de consistoriekamer.
Nieuw meubilair
Men heeft niet alleen gerestaureerd,
men heeft ook vernieuwd, n.l. het meu
bilair in de kerk. De nieuwe banken zijn
in eikenhouten kleur gehouden en ste
ken zodoende fijn af tegen de witte mu
ren en pilaren. De kansel is het enige
stuk meubilair dat gerestureerd is. Het
aantal zitplaatsen bedraagt thans 197.
en dat is ruim voldoende, aangezien er
gemiddeld 150 kerkgangers komen. Ook
de verwarming is geheel nieuw.
Het aantal zitplaatsen is in verhou
ding tot de grootte van de kerk eigen
lijk maar gering, doch daarbij moet
men niet vergeten dat het koor al een i
o
Zondag 20 oktober
Lelden Hervormde Gemeente. Pie
terskerk: 10 uur ds. J. van der Wiel; 7 u.
ds. J. de Wit (De Kerk ztaigt).
Hooglandse Kerk: 10.30 uur ds. J. Groot
(H.A.) m.m.v. Herv. Kerkkoor); 5 uur ds
P. Kloek H.A.)
Oo9terkerk: 10 u>ur ds. J. Vossers. (H.A.)
Marekerk10.30 ds. M. O tt© vang er; 7 u.
ds. J. N. d>e R-uiter.
Kooikapei10 uur d®. J. N. de Ruiter.
Marana-thaikePk; l'l uur de. H. J. van
Achterberg.
Herv. School Boshwizerkade9.30 uur
ds. H. J. van Achterberg.
Herv. Muflosohool Asserstraait; 10 uur da.
J. de Wit.
Ver Vrijz. Herv. Leidse Volkshuis10.30
ds. W. J. H. Huibeek.
Egiise WaGlonne: 10.30 uur ds. Oh. Oa-
banis.
Aoadeanlsoh Ziekenhuis: 10 uur ds. J.
Maaskant.
Dlaconessenhuds; 10.30 uur ds. S. L
Ver heus.
Jeugclikerk (Aula Gymnasium)10 uur
Oogstdlenst. Liturg dhr A. Lagerwerf. Spr.
dhr C. van der Tuyn.
Geref. Kerk Zuiderkerk: 10 uur ds. J.
Weggemans. ran Hilversum; 5 uur -ds.
Heule.
Herengracht: 10 uur dr. Wesiterdnk; 7
uur dT. von Meyenféhdlt.
Oude Vest; 10 uur dr. Dronkert en 5 u.
dr. Westerink.
Maranaithaikerk9.30 uur dr. von Meyen-
feldt; 5 uur dr. Dronkert.
School Telderskade10 uur ds. Heule, 5
uur ds. J. Weggemans.
Geref. Kerk (art. 31): 8.30 en 5 uur
(Lu'th. Kerk): ds. W. G. de Vries.
Chr. Geref. Kerk: 10 uur (Onderwerp
HIJ zoekt het verlorene) en 5 uur (onder
werp De Stem mijns Lief site) ds. C. van
der Weele.
Geref. Gemeente: 10 en 5 uur ds. Mole
naar.
Evang. Luth. Gemeente: 10.30 uur ds.
H. J. A. Haan.
Rem. Gemeente: 10.30 en 5 uur (korte
dilenet) ds. J. Th. Mackenzie.
Doopsgez. Gemeente: 10.30 uur ds. S. A
Vis te Aardenburg.
Oud Kath. Kerk (Zw. Singel 50)9.45 u.
Hoogmis (woensdag 9 uur H. Mis).
Vrije Kath. Kerk Vreewijkstraat 19):
10.30 uur gezongen H. Mis.
Christian Soience (Steenschuur 4):
10.30 uur dienst.
Evang. Chr. Gemeenschap (Middelste-
gracht 3); 10 en 5 uur dhr Th. Dikkes;
(maandag 8 uur jeugddienst; dinsdag 8
uut bidstond).
Baptistengemeente10 en 5.30 uur dhr
Schouten Jr (maandag 8 uur bijbellezing:
vrijdag 8 uur bidstond).
Leger dies Halls: 10 uur heillgingsdlenet
6.45 uur Gangetje openlucht-samenkomst;
7.30 uur opwekkangssamentoomat o.l.v. ma
joor B. Kattesitaairt.
Aarlanderveen Herv. Gem.: 10 uur
ds. M. Hanemaaijer van Alphen: 6.30 uur
ds. P. A. Lefeber, Alphen; Geref. Kerk:
10 en 6.30 uur ds. W. J. van Hoek. Chr.
Geref. Kerk; 9.30 en 6.30 uur leesdienst,
Abbenes Herv. Gem.; 9.30 uur ds. J.
A. vain Boven (H.D.).
Alphen a3n den Rijn Herv. Gem.
Juliiauastraart9 uur vicaris J. Zagema;
10.30 uur ds. P. A. Lefeber; 6.30 uur ds.
M. Hanemaayer; Kapel Gouwsluia10 uur
ds. J H. Bogers; Gebouw Jonathan: 6.30
uur ds. J. H. Bogers; Kapel Hooftstraat:
9.30 en 6.30 uur ds. A. J. Bogers; Ouds-
hoornseweg: 10 uur ds. G. Oadee; Martha-
Stichting: 10.30 uur ds. C. M. Graafötal,
Ermelo; Geref. Kerk Zuiderkerk10 uur
dw. G. Mulder; 6.30 uur ds. W. Wij ma;
Noordierkerk10 uur dis. G. M. W, Steen
van Marknesse; 6.30 uur ds. G. Mulder;
Aula Chr. Lyceum: 10 uur ds. W wij ma;
6.30 uur ds. G. M. W. Steen; Hooftstraat:
10 en 6.30 uur ds W. Tom'; Geref. Kerk
(art. 3d) Hotel Centraal: 9 en 6.30 uur
ds. A. R. Bosman van Ten Boer; Chr. Ger.
Kerk; van Reedestraat; 10 en 6 uur ds. M.
S. Roos; Oud Geref. Gem. van Mamdersloo
straat)9.30 en 4 uur leesdienst; Rem.
Geref. Gem, van Mandersloostraat7 uur
ds. G. Chr. Dulnker van Boskoop; Evan
gelisatie IJsoluibgeboU'W10 uur H.A.; 6.30
uur die heer L. de Graaf.
Benthuizen Herv. Gem.; 9.30 e<n 6
uur ds Steenbeek ran Zeist; Geref. Ge
meente: 9.30 en 6 uur leesdienst.
In het koor van de hervormdeVanuit de kerk is dit graf niet te
oc
kerk van Katwijk aan den Rijn be~
vindt zich het prachtige grafmonu
ment van de familie Lyere en Rey-
gersberg.
zien, daar het koor door gordijnen
van het schip is afgesloten.
(Foto L.D./Van Wet)
Bodegraven Herv. Gem.; 10 uur ds. J.
C. Terlóuw; 6.30 uur dhr va-n den Hoek;
Nleuwerbrug: 6.30 uur ds. J. C. Terlouw;
Herv. Evang.: 7 uur ds. H. Hutlng van
Gouda; Geref. Kerk: 10 en 6.30 uur ds. A.
C. Kersten: Nleuwerbrug: 9.30 er. 6.30 uur
dr. Knoppers ran Soest;" Geref. Kerk (art.
31): 10.45 en 4.30 uur ds. A. R. Bosman
van Ten Boer; Geref. Gem.: 10 en 6 uur
leesdienst; Luth. Kerk; 10 uur ds. W. F.
ten Rouweiaar; 5 uur dhr G. J. Haalboom
van Utrecht. (Onderw.: De kunst ln
dienst der Kerk); Evang. Kring: 10 uur
Ere-dlenst; 7 uur dhr D. Lugthart van
Ede
Boskoop Herv. Gem.: 9 en 10.30 uur
ds. J. Pronk; 6.30 uur ds. A. de Leeuw;
Geref. Kerk: 9.30 en 5 uur kand. W. Groen
van Broek op Langedljkt Chr. Geref. Kerk;
9.30 en 4 uut ds. P. J .de Bruin; Geref.
Gemeente: 9.30 en 6 uut leesdienst; Vrijz.
Herv. Gemeente: 10 xioir de heer P. J. van
Ouwerkerk.
Hazerswoude Herv. Gem.: 9.30 en
6.30 uur d)5. Chr. van der LeedenGeref.
Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds. N. W. v. d.
Hout.
Hillegom Herv. Gem.: 10 uur dr. Zan
dee van Utrecht; 7 uur de. F. Brouwer;
(Jeugdzangdienst); Geref, Kerk: 10 en 5
uur ds. A. K. Krabbe: Chr. Geref. Kerk: 10
en 5 uur ds. M. Holtrcp; Ned. Prot. Bond
10 uur ds. P. Kruiewijk; Nutsgebouw v.
d. Endelaan)
Hoogniade Herv. Gem.: 10 uur ds.
Roth.
Kaag Herv. Gem.: 10 uur d«. Th. J.
H Steen beek van Wateringen; 5 uur dis.
A. van Leeuwen.
Katwijk aan den R(|n Herv. Gem.:
9.30 en 6 uur ds A. Makkenze (H.A.);
10.30 uur gymnastieklokaal Narolsstraat);
ds. W. A. B. Hagen te Katwijk aan Zee;
Geref. Kerk; (zendingszondag)9.30 en 5
uur ds. Benthem, zendingspredlkaovt te
Baarn.
Katwijk aan Zee Herv. Gem. Nieuwe
Kerk: 10 u. prof. dr. v. Rlilen 6 u. ds. F.
Offertnga; Oude Kerk: 10 uur ds. P. Moe
renhout; 6 uut ds. W. A. B. Hagen: Ka
pel: 10 uur ds. Jac. de Vos; 5 uur ds. P.
Moerenhout; Zeehospltium6.45 uur ds.
Krljktamp; Geref. Kerk: 9 en 10 uur ds. F.
Pijlman; 5 uur ds. Na/wijn; Chr. Geref.
Kerk; 10 en 5 uut ds. N. de Jong; Geref.
Gem. Remisestraat 10 en 5 uur leesdienst
Geref. Gem. in Ned. Casa Cara: 10 en 5
uur leesdienst; Geref. Kerk art. 31: 9.30
en 5 uur ds. C. J. Breen.
Koudekerk Herv. Gem.; 10 en 7 uut
ds. Koerselman; Geref. Kerk: 10 en 7 uu*
ds. Zlj'lstra
Leiderdorp Herv. Gem.: 10 uur dir. G.
Hulst te Gouda. 6.30 uut ds. J. P. Harunef
Kerkzaal: 10.30 uur ds. Honnef- Geref.
Kerk; 10 uur ds. Dijk, 6.30 uur ds. Banga;
Kerkzaal; 9 uur ds. Banga; 5 uur d's Dijk
Ver. Vrijz. Herv. 10.30 uur dhr J. Vol
kers te Utrecht.
Leiimifden Herv. Gem. 9.30 uur ds.
D. H. Gijsbens; Geref. Kerk: 9.30 en 2.30
uur ds. J. A. van Arkel te Haarlem-N.
Llsse Herv. Gem.: 9 en 10.30 uut vi
caris Schipper; 7 uur ds. D ter Steege, v.
Zandnoort Jeugddienst)Geref. Kerk- 10
uur ds. R. de Vrfes, van Den Haag-Moer-
wijk; 5 uur ds. J. J. Baukenkamp van Am
sterdam-West; Chr. Geref. Kerk: 10 en 4
uur 1 eerdiensten; Geref. Gem.: 10 en 4 u.
ds. L. Kieboom; Geref. Kerk- art 31: 10
en 4.30 uur ds. J. J. Verleur: Oud Geref.
Gem.: 9.30 en 3 uur leesdiensten; Ned.
Prot. Bond geen dienst.
Nieuwkoop Herv. Gem. 9.30 uur ds.
J Stehouwer en 6.30 uur ds. H. Verwelj;
Rem. Kerk: 10 uur ds P. H van Lent:
Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds. J Speel
man; Chr. Geref. Kerk; 9.30 en 6.30 uur
leesdienst.
Nleuwveen Herv. Gem 9.30 uur ds.
Verwelj van Zevenhoven; 2.30 uur de heer
J. van den Hoek; 7.15 uur ds Heldlnga
van Haarlem; Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 u.
ds. Kapteijn van Amsterdam.
Nleuw-Vennep Herv. Gem.: 9 en
10 30 uut ds. M. M. de Jong van Hengelo;
18.30 uur ds. J. A. van Boven; Bethel -
kapel: 10 uur ds. S. M. Aertsen ram Am
sterdam; Pnlël: 10 uur ds. H P Swets
van Rijk; Geref. Kerk; 9.30 uur ds. J. de
Lange; 3 uur ds. IJ. van dier Zee- Chr.
Geref. Kerk; 9.30 en 3 uiur ds. L. Floor.
Noord wyk-Blnnen Herv. Geim.: 10
uiur ds. Brouwer van Hillegom en 7 uur
ds. van der Loos ram Haarlem, jeugd-
dienst)Geref. Kerk: 9.30 en 5 uur de. P
Helmen; V. d. Berghstichtlnc: 11 uut ds.
Heinen; Ned. Prot. Bond: 10.30 uur mej.
ds. Vos ran Bussum (lokaal Limdempleim
Noordwyk aan Zee Herv. Gem.; 10
uur vicaris Kamman en 5 uur ds. Emons
ran HUlegersberg (Jeugddienst); Jeugd -
kerk lo uur lm de De Vleerschool, Huis
ter Duinstraat; Geref. Kerk; 10 en 5 uur
ds. Rothuizen van Lelden; Herv. Geref.
Evangelisatie (lokaal Schoolstraat): 10 en
5 uur de heer Van Trigt uit Amstelveen.
Noordn-ykerliout Herv. Gem.: 10 uur
ds. G. F. Oallenbach van Oegsteees: 7 uur
ds. van Harten van Delft (Jeugddienst)
Oegstgeest - Herv. Gem. Gr Kerk- 10.30
u. ds. W. A. Byieveld; Pauluelserk10.30 u.
dr. E. Jansen Schoonhoven; 7 uur ds. H.
Beker Wassenaar; Hoge Mors; 9 uur dhr
J. Vink; Kerkzaal Endegeest8.30 uur ds.
J. die Wit; Ver. v Vryz. Hervormden. (W.
de Zw. kerk)10.30 uur prof. dr. G. 6e-
Feestelijke dienst
Financiële zorgen kunnen echter aan
de vreugde, die er is over het gereed
komen van de kerk geen afbreuk doen.
Helaas kan het orgel a.s. donderdag tij
dens de officiële overdracht en inge
bruikneming - volgens de orde van
dienst uit het nieuwe dienstboek der
kerk - nog niet meezingen. De restaura
tie van het instrument is nog niet ge
reed en zal nog één a (wee maanden
aanlopen. Men heeft echter een orgel te
leen gekregen, zodat deze feestelijke
dienst toch opgeluisterd kan worden
met orgelmuziek.
Advertentie
Pas op voor
die griep!
Zuiver Uw lucht
wegen snel en grondig
van vastzittend slijm
en ziektekiemen met
ABPIJSlBOOP/fl
venster LeldenGeref. Kerk Maurftslaan
10 uur dT. D. K. Wlelenga Wassenaar; 5 u.
ds. D. Krijger Den Haag; Geref. Kerk (art.
31); W. de Zwljgerkerk: 8.30 uur ds. R.
Brands; 3 uur ds. K. Browning van Ryns-
burg.
Oude Wetering Herv. Gem.; 9.30 uur
ds. Knottmerus; Geref. Kerk: 9.30 en 3 uur
ds. A. G. Kornet; Rem. Geref. Gem.: 10.15
uur ds. J. van Goudoever van Lelden.
Rynsaterwoude Herv. Gem. 10.30 en
7 uur ds. T. D. van Soest; Chr. Geref.
Kerk; 8.30 en 5 uur leesdienst.
RtJnsburg Herv. Gem. (Grote Kerk)
10 uur ds. H. van Gosllga. 5 uur ds. M.
C. Groenewoud. (Kleine Kerk)10 uur
ds. M. C. Groenewoud. 5 uur ds. H. van
Gosllga. Geref. Kerk (Rapenburg): 9.30
uur ds. L. v. d. Linde, 5 uur ds. J. Byie-
veld. (Voorhouterweg)9.30 uur ds. J.
Bijleveld. 5 uur ds. H. Post. (Maranatha
kerk)9.30 uur ds. H. Post. 5 uur ds. L.
v .d. Linde. Geref. Kerk (art. 31): 10 en
5 uur ds. K. Brürüng. Chr. Geref. Kerk:
10 en 5 uur leesdienst.
Sassenhelm Herv. Gem.: 10 en 5 uur
ds. Wa-lo-aart; Geref. Kerk: 9.30 uur ds.
Kuiper; 5 uur ds. van den Berg; Chr. Ge
ref. Kerk: lo uur leesdienst; 3 uur ds. v.
d. Weele van Lelden; Ned. Prot. Bond:
geen dienst.
Ter Aar Herv. Gem.: 9.30 en 6 30 ds.
van Amstel; Geref. Kertc: 10 en 6.30 uur
ds. Heyner.
Valkenburg Herv. Gem-.: 10 en 5
uur ds. Lekkerkerker (Gezlnsdlenst). Ger.
Kerk: 10 en 5 uur ds. Langeler. Ger. Kerk
(Artikel 31): 10.15 uur cis. R. Brands.
3 uur ds. J. C. Breen.
Voorschoten Herv. Gem. (Dorp)10
uur ds. Meljerlng (Doop). 7 uur ds. Sa-
raber. (Rijndijk): 10 uur: ds. Saraber.
(Hulp en Heil): 10 uur ds. Broeyer (Den
Haag). Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds. A.
Dercksen (Harderwiik)Geref. Kerk (Art.
31): 10 en 5 uur ds. J. Verkade (Voor
burg).
Voorhout Herv. Gem.: 10 uur ds. Pet-
tlnga van Llsse. 7 uur ds. Kalkman.
Waddlnxveen Herv. Gem.: 9.30 uur
ds. J. R. Cuperus (H.A.); 6.30 uur ds. J.
ran der Haar; Herv. Wykgebouw Esdoorn
laan 9.30 uur ds. J. van der Haar; 6.30 u.
ds. J. R. Cuperus; Geref. Kerk; 10 en 5
uur da. J. Snoeij; Rem. Geref. Gem.: 10
uiur ds. G. Bloemendaal te Delft- Chr. Af
gescheiden Gem.: 9.30 en 5 uur leeedrtenet
Ver Wet en Evangelie: 9.30 uur ds. E. H.
Kalkman ran Voorhout.
Warmond HeTV. Gem.: 10 uur ds. ran
Leeuwen (H.A.); 7 uur ds Vos (H.A.); 10
uur Jeugdkerk ln 't Trefpunt, voorganger
de heer J. J. Veldihuyzen.
Wassenaar Herv. Gem. Dorpskerk: 10
uur dr. H. J. Houders, oogsidilenst; 7 uur
ds. J. T. Wiersma; Kdevletkerk10 uur ds.
J. T. Wiersma, oogstdiienst; Deylerhuils; 9
en 10.30 uur ds. H. Beker; Geref Kerk:
Z ij liaanlo en 5 uur ds. H. Tien Nijkeirk;
Bloemcamplaan: lo en 5 uur ds. G ran
Duinen; Ned. Prot. Bond; 10.35 uur ds. J.
Nooter Den Hlaeg; Johannahuls - 10.30 u.
dr F. Kleyn.
Woubrugge Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
Joh. Stehouwer ran Alphen aan dien RUn;
6.30 uur ds. G. J. ran Embden, van Zoe
terwoude; Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 uur
ds. G. Hengeveld; Ned. Prot. Bond: 7 uur
ds. J. E. TuLnlnga. Den Haag.
Zevenhoven Herv. Gem 9.30 uur de
heer J. van Hoek van Nleuwveen: Geref.
Kerk: 10 en 6.30 uur ds. W. ran der Meu-
len te Slikkerveer.
Zoeterwoude Herv. Gem - 10 uur ds.
G. J. van Embden.
Zwamnierdani Herv. Gem.: 10 en 6.30
uur ds. C. L. van den Broeck; Geref. Kerk
10 en 6.30 uur ds. W. van der Meulen;
Rem. Geref. Gem.: lo uur ds. G Chr.
Dulnker van Boskoop.
(Van ccn onzer redacteuren)
Ongeveer acht jaar geleden moest de her
vormde kerk van Zoeterwoude worden gesloten
in verband met de zeer slechte toestand, waarin
het gebouw verkeerde. In die acht jaar heeft men
echter niet stil gezeten, doch is men aan het
restaureren gegaan al moest het werk dan ook
wel eens geruime tijd stil liggen. Nu is het einde
lijk zover, dat de hervormde gemeente a.s. don
derdag, 24 oktober, haar kerkgebouw weer in ge
bruik kan nemen. Het mag dan wat lang geduurd
hebben: het resultaat is verrassend en heel Zoe
terwoude, en in het bijzonder de hervormde ge
meente, is verheugd over het feit dat een
cultuurmonument behouden is.
Donderdag a.s. plechtige ingebruikneming
Wie de kerk vóór de restauratie kende, zal niet kunnen geloven dat dit dezelfde
kerk is. Zowel uitwendig als Inwendig zijn grote veranderingen aangebracht.
Veranderingen in zoverre, dat de oorspronkelijke toestand is hersteld. Het grauwe
pleisterwerk aan de buitenzijde van de kerk werd verwijderd, zodat men thans
weer de originele rode stenen ziet, en binnen heeft men nieuw meubilair gekre
gen, zijn alle ramen weer van glas voorzien en is het koor niet langer afgeschei
den van het schip van de kerk.
groot deel van de kerk is. terwijl bo
vendien de banken zeer ruim zijn ge
plaatst. Indien dit nodig mocht blijken
in de toekomst, dan is er altijd nog een
mogelijkheid het aantal zitplaatsen zon-
derrnoeite uit te breiden.
Uit het aantal kerkgangers kan men
al afleiden dat de hervormde gemeente
maar klein is. In totaal zijn er 430 le
den. geboorteleden, doopleden en lidma
ten samen. Het aantal belijdende lid
maten bedraagt 218. Het is dan ook niet
te verwonderen dat de hervormde ge
meente voor hoge financiële lasten
staat.
Dankzij steun van rijk. provincie en
burgerlijke gemeente is het aandeel van
de hervormde gemeente „slechts"
f. 60.000. Bezittingen heeft de kerk niet,
zodat alles uit giften moet komen. De
gemeente is bijzonder trouw in het bij
eenbrengen van gelden, maar helaas zijn
ook de middelen van de gemeenteleden
beperkt. Daarom zal men het ook in de
ketrk met één oude koperen kroon moe
ten stellen, terwijl er verder moderne
verlichting zal worden aangebracht.
Er zouden natuurlijk enkele kronen
bijbesteld kunnen worden, doch iedere
kroon kost ongeveer f. 2000 en dat kan
er niet af: men heeft al zorgen genoeg
om aan zijn verplichtingen te voldoen.
Toen de kerk acht jaar geleden werd
gesloten, moest men omzien naar een
andere gelegenheid om bijeen te ko
men op de zondagmorgen. Men heeft
toen een houten noodgebouw neerge
zet „Ons Huis", dat uitstekende dien
sten heeft bewezen, en als jeugdgebouw
zeker nog zal bewijzen, maar dat ook
weer veel geld vroeg uit het restauratie
fonds.
Een kijkje in het koor. Ramen en
vloer naderen elkaar steeds dichter
door verzakkingen van de muren.
Links op de foto de kansel met
bovenaan het klankbord.
(Foto L.D./Van Vliet)
