Tweeliuysens wandtapijt voor liet
Stadhuis beheerst expositie L.K.C.
S VAN DEZE WEEK:
Inaugurele oratie prof. Soeteman
Vervat in blijde, klare kleuren
Jayne Mansfield-je kunt 'f hddr
niet kwalijk nemen! - in Leiden
ZATERDAG 12 OKTOBER 1957
Rijke aanwinst voor Leiden
Inzendingen der leden bezitten niveau
De herfsttentoonstelling van het Leids Kunst Centrum munt ditmaal
uit door een bijzondere attractie: het imposante wandtapijt 9 bij 2
meter naar het artistieke ontwerp van onze stadgenoot Will. H.
Tweehuysen, kundig uitgevoerd onder leiding van mevrouw Van Oerle
(De Gouden Spin). Het prkt thans voor het eerst in volle glorie in
de Boerhaavezaal, waar het een groot deel van de wand beslaat en
een dominerende indruk maakt.
De vervaardiging van dit tapijt was een opdracht van het Leidse
gemeentebestuur, dat hiervan zeker grote vreugde zal beleven, evenals
zij, die in ons stadhuis in het huwelijk zullen treden. Het is immers
bestemd voor de wachtkamer van de trouwzaal en het zal daar een
feestelijke indruk maken: modern va nopzet, stoelend op eeuwenoude
traditie.
Vervat in frisse kleuren, ran fel tot
gedempt geeft het in een superieure
vlakverdeling en -vulling (specialiteit
van Tweehuysen!), diverse voorstellin
gen weer: die van een Jonge, lezende
vrouw een echtpaar en eon harlekijn
met eén middeleeuws muziekinstrument
in de ene- en een vredesduif op de an
dere, geheven arm.
Het geheel symboliseert de ernst en de
luim van het huwelijk, op een achter
grond van plant-, blad- en dierfiguren.
Er is hier eigenlijk sprake van een
vermenging van het decoratieve wand
tapijt en de rijkgekleurde wandlap,
waarbij door middel van zg. kettingdra
den. een levendige zweving in de klare
kleurenweergave is bereikt. Een procédé,
dat sedert de Fransman Leger sterk in
de smaak is gevallen.
Men zal zich dienen in te stellen op
het moderne karakter dezer gespannen
compositie en de niet onmiddellijk her
kenbare voorstelling der harlekijnfi
guur ter rechterzijde, welk zo men er in
slaagt, deze te onderscheiden, van dat
ogenblik af echter een fascinerende wer
king uitoefent.
Dit wandtapijt maakt een uitermate
effectvolle, blijde indruk, harmoniërend
bij de gebeurtenis waarvoor het bestemd
is. Ondanks de veelheid van contraste
rende kleuren en kleurnuances, in het
bijzonder die van het groen, heeft de
ontwerper zich echter toch de nodige be
perkingen opgelegd, waardoor het vorm-
geheel duidelijk spreekt, mede door de
gestyleerde, directe strakheid der on
derscheidene contouren.
Tweehuysen heeft voorzeker met deze
ditmaal zo groots opgezette proeve van
zijn kunnen, opnieuw bewijs geleverd van
een voor dit genre groot talent en me
vrouw van Oerle's weefteohniek, uitge
voerd door de Leidse jongedames Marja
de Jong en Jannle de Koning, die zich
daaraan sedert februari met inspanning
van al haai- krachten wijdden, leidde
tot een opvallend gunstig resultaat.
Het Is te wensen, dat vele stadgeno
ten zich daarvan in de komende weken
Heeft alles over voor publiciteit
LUXOR Twentieth Century Fox
is onlangs met enkele nieuwe in
fraaie kleuren opgenomen cinema
scope films voor de dag gekomen.
Eén van deze rolprenten is getiteld
„The girl can 't help it" en draait
thans voor enige tijd in het Leidse
Luxor-theater. Zij verschaft ruim
anderhalf uur goed amusement en
zal bovendien vele mannen de adem
doen benemen Immers niemand
minder dan de op 19 april 1933 ge
boren platinablonde en gevaarlijke
rivale van Marilyn Monroe, Jayne
Mansfielddie er naar streeft voor
haar vijfentwingste jaar een top-
filmster te zijn speelt in deze
muzikale comedie de vrouwelijke
hoofdrol. En hoe! Zoals wij gisteren
reeds schreven zal Jayne, van wie
beweerd wordt, dat zij een liefdesge
schiedenis op touw tracht te zetten
tussen zichzelf en de gehele bevol
king van de Ver. Staten, morgen
avond een kort, maar ongetwijfeld
spectaculair bezoek aan Leiden
brengen om zich in de Luxor-bio-
scoop, voor de aanvang van de twee
de voorstellingpersoonlijk aan het
publiek voor te stellen. Zij zal in de
komende dagen ook de premières te
Amsterdam Rotterdam en Den
Haag van de film „Oh kus me
zó" bijwonen. Een en ander bewijst
wel dat Jayne Mansfield - zij woont
in een huisje in de bergen ten noor
den van Beverley Hills en heeft een
allerliefst dochtertje van zes jaar -
alles over heeft voor publiciteit.
In „Je kunt 't haar niet kwalijk ne
men'' heeft Jayne Mansfield als tegen
spelers de sympathieke en bijzonder
geestige acteur Tom Ewell en de zwaar
gebouwde filmheld O.Brien. Tom Ewell
speelt de rol van een aan lager wal ge
raakte impressario, die door een vroe
gere koning der gokautomaten wordt
aangenomen om een ster te maken van
zijn vriendin Jerri Jordan (Jayne Mans-
field), bepaald innemend. Daar komt
nog bij dat hij zijn vak als filmspeler
werkelijk voortreffelijk verstaat. De
wijze waarop hij zelf 'de film met enke
le woorden inleidt kan men niet an
ders dan origineel noemen. Grappig zijn
de gilletjes van Jayne, die het met haar
impressario best kan vinden en niet
langer naar de pijpen van de ruwe au-
tomatenkoning wenst te dansen. Of
Jayne nu zingt of niet, zij blijft in ie
der geval een boeiende verschijning!
Overigens is er in deze vrij kostbare
film geen gebrek aan muziek. Tom en
Jerri komen namelijk in verschillende
nachtclubs terecht en daar doen o.m.
The Platters, Little Richard en zijn
band. The Treniers, Eddie Fontaine en
Ray Anthony van zich horen. In duize
lingwekkend tempo laten zij zich mee
slepen op het ritme van de rock and
roll, een rage, die zo langzamerhand
weer tot het verleden gaat behoren.
Gelukkig heeft de regisseur de regels
van het algemeen fatsoen, die men ook
in Amerika wel eens uit het oog verliest,
in zijn film weten te handhaven en is
hij er in geslaagd het verhaal niet al te
bont te maken. De Amerikaanse filmin
dustrie komt zelden met een amuse-
men tsprodukt van goede kwaliteit op
de markt en daarom alleen al zouden
wij de liefhebbers willen aanraden deze
week naar Luxor te gaan. Of er voor
morgenavond laat nog een plaatsje over
is, dat betwijfelen wij ten zeerste
Arbeidsmarkt nog gunstig
SEIZOENINVLOEDEN WORDEN
MERKBAAR
De stand van het aanbod arbeids
reserve handhaafde zioh op gelijk
niveau en bedroeg op 5 oktober 345.
Analyseert men het aanbod naar vorm
van werkloosheid dan levert dit het vol
gende beeld op: wrijvingswerkloosheid
230, seizoenwerkloosheid 40 en overige
vormen van werkloosheid 75, w.o. min-
der-validen. Hieruit blijkt, dat seizoen
invloeden, hoewel merkbaar, toch nog
van bescheiden omvang zijn. Wel kan
worden verwacht, dat zodra de weers
omstandigheden een meer winters
karakter gaan aannemen, de seizoen
invloeden dan sterker naar voren zullen
treden.
De geregistreerde vraag daalde van
450 tot 400, waarvan 75 aanvragen op
jeugdigen (15 t.m. 18 jaar).
Hoewel in enkele bedrijfstakken o.m.
wegenbouw, van een verminderde werk
gelegenheid sprake is, kan gezegd wor
den, dat de arbeidsmarkt in het alge
meen nog een gunstig aanzien blijft
behouden. Zo kunnen b.v. in de metaal
industrie, vooral gieterij en de textiel
industrie. hoofdzakelijk garenspinne
rijen, nog in vrij ruime mate arbeids
krachten geplaatst worden. Bij het
bedrijfsleven wordt de neiging tot stren
gere selectie merkbaar.
Voor jeugdigen bestaat in nagenoeg
alle bedrijfstakken nog plaatsingsmoge
lijkheid.
Het aanbod van vrouwelijke arbeids
krachten steeg van 130 tot 140. De ge
registreerde vraag bedroeg 275 en had
voor 30% betrekking op jeugdigen. De
werkgelegenheid voor vrouwelijk perso
neel kan nog steeds gunstig genoemd
worden.
f
VOL KLEUREN!
Liefst 160 pagina's! Deze week o.a.
Libelle sprak met twee Moeders
van het Jaar.
Is uw babysitter tevreden over u?
De 12e Herenmodcbeurs bewees het'
een Heer in Hollandis onder
geen hoedje te vangen!
Libelle, Nassauplein 7, Haarlem
Voor het wandtapijt: v.r.n.l. me
vrouw van Oerle, Will H. Twee
huysen, Marja de Jong en Jannie
de Koning.
zullen overtuigen. Het geheel betekent
een pronkjuweel voor ons Stadhuis, al
zullen ongetwijfeld velen, die aan de
vertrouwde voorstellingen op het vroe
gere „gobelin" gewend zijn, zich tot deze
nieuwe richting moeten omschakelen.
Een twaalftal leden van het L.K.C.
exposeert op deze tentoonstelling schil
derijen, gouaches, tekeningen, beeld
houwwerk en potterie. Met zorg is hun
werk uitgekozen, het niveau doet zeker
niet onder voor, overtreft zelfs meer
malen dat van voorgaande exposities.
Er zijn inzendingen van een drietal
„gasten", t.w. Ria Exel (Den Haag), H.
H. Kamerlingh Onnes (Wassenaar) en
de thans in Haarlem wonende Hongaar
Imre Laszló Nagy, een vluchteling.
Daarvan heeft ons in het bijzonder
het werk van Ria Exel getroffen, o.a. in
een expressief en doorleefd portret van
mevrouw Veldkamp openbaart zij een
raak psychologisch inzicht. In het werk
van Kamerlingh Onnes (Café 't Haantje
bij Delft en Viaduct in Zuid Frankrijk)
onderkent men, naast contrastrijke
kleurschakering, gevoel voor de satire
Nagy vraagt de aandacht door de sen-
sivitelt zijner gouaches en een illustra
tief karakter. Vooral zijn „Montmartre'
is een voortreffelijk stemmingsbeeld.
Het extreme oeuvre van H. A. Bal is
stellig nog voor velen niet verstaanbaar,
doch de originele opzet en de gedurfde
uitwerking zullen niemand ontgaan.
Nog ten volle levend in het impres
sionisme zijn „Claire" (olieverf) en
„Stilleven met strobloemen" (gouache)
van Hessel Boer, zich typisch-vrouwe-
lljk-gevoelig uitend, in de conventio
naliteit sterk herinneremd aan grote
voorgangers, waardoor niemand onwen
nig tegenover de ontegenzeglijke char
me ervan zal staan.
Een sterke aanwinst is J. P. van Kra
lingen, die na een zesjarig verblijf in
Frankrijk zijn beeldhouwwerk presen
teert en in diverse vrouwenfiguren een
innige tederheid legt. Een zekere ironie
ligt in de uitdrukking. Een exceptioneel
staaltje van zijn kunnen is het zand
stenen beeldje, dat hij de naam „Kos
mische moeder" meegaf. Ondanks de
eenvoud gaat hier een grote werking
van uit.
Kees van Roemburg en Will H. Twee
huysen zijn eveneens vertegenwoordigd:
beider opmerkelijk talent, beiden op
eigen wijze verstilder en beheerster dan
eertijds, bespraken wij verleden week
uitvoerig. Ons gunstig oordeel kan ge
handhaafd blijven.
De inzendingen van Lucia Steinbach,
J. v. d. Veer en P. J. J. van Weerlee,
allen oud-getrouwen op de L.K.C.-expo-
Bij het in Amsterdam gehouden
Vakexamen voor de Brandstoffenhandel
is geslaagd onze stadgenoot, de heer J.
Boelee.
„Symphonie in goud"
Kunstrijden van
hoogste orde!
Trianon. Een aardig verhaaltje is
gebouwd rond een fantastische ijsrevue,
vervat in de film „Symphonie in goud",
waarin ijscoryfeen als Germaine Da-
mar en Joachim Fuchsberger de meest
fameuze capriolen op het ijs demon
streren, omringd door talloze anderen,
wie het kunstrijden ook al in de benen
zit.
Er is een jongeman uit het dorpje
Auberg, die kans maakt op het Euro
pese kampioenschap. Dat is zijn vurige
wens, want wórdt hij kampioen, ja,
dan is ineens dat eenvoudige berg
dorpje van hem ook wereldberoemd!
Hij brengt het tijdens de kampioens
wedstrijden een héél eind, maarniet
hoger dan nummer vier. Dat kwam,
omdat hem de moeilijke „dubbele Rit-
berger" niet lukte en dat zal voor hem
altijd het moeilijke punt blijven.
sities leveren bewijs van regelmatige
groei.
Potterlj Zaalberg toont wederom een
opmerkelijke collectie produkten. In
hoge mate suggestief, evenwichtig van
kleur en getuigend van orginaliteit is
het prachtig uitgevoerde tegeltableau
naar een ontwerp van Toos Goeting.
Als geheel een expositie duidelijk spre
kend van de durende scheppingskracht
en de schildersdrift der leden, die de
Kunst ernstig en eerlijk dienen.
De tentoonstelling ls gisteravond voor
een geïnteresseerd gehoor geopend door
burgemeester jhr. mr. F. H. van Kin
schot, wiens warme liefde voor de kunst
van het wandtapijt duidelijk uit zijn
woorden bleek en zich bijzonder met de
nieuwe aanwinst van het Stadhuis in
genomen betoonde. Vooraf hield Chris-
tiaan de Moor over het onderwerp
„wandtapijt" een leerzame beschouwing
en had mevrouw Lucia Steinbach de
aanwezigen een hartelijk welkom toe
geroepen. De tentoonstelling is geopend
tot en met zondag 27 oktober.
H.
Fragment uit Tweehuysens wandtapijt: het echtpaar.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN.
Johanna, d .van B. J. H. Schilder en
W. J .van Deventer; Margo. d. van J. van
Drie en W. Vermaning; Pieternella, d.
van L. Kooien en N. Schroef; Marianna,
d. van S. Le-katsas en E. Hahui; Gwendo
lyn Marida, d. van M. Dudok van Heel
en D. C. Jansen.
ONDERTROUWD.
H. D .M. Molkenboer eir A. M. Goddljn;
J .Rodenburg en A. Stolze; P. A. Jansen
en W. A. Hinlelaar; A. Goosen en J.
Hartman; J. A. Smit en P. J .Brandt; H.
Ouwerkerk en G. J. M. Bruné; F. van der
Mark en C. M. Lamme; W. L. BerkheiJ
en B. E. van Hemert; B. Netjes en E. T.
van der Vegte; J. F. Droge en S. Tolsma;
C. van der Klaauw en M. Koet; P. C.
Logemann en C. Keiizer; A. H. W. Tee
ling en G. J. Blom; J. J. van Egmond en
Nap.
OVERLEDEN.
M. Ouwersloot, 69 J. weduwe van K.
Wassenaar; W .Staring 62 J. echtgenote
van A. van Winkel; I. Hoeksema. 51 j.,
echtgenote van A. Bol.
Rede over één woord
Als buitengewoon hoogleraar
in Duitse taalkunde
Gistermiddag aanvaardde pof. dr. C.
Soeteman door het uitspreken van een
inaugurele oratie in het Groot Audito
rium over vorm en betekenis van het
woord „Dichtung" het ambt van buiten
gewoon Leids hoogleraar in de Duitse
taalkunde.
Prof. Soeteman, die na prof. dr. J. M.
M. Aler de tweede Leidse leerstoel in
het Duits bezet, sprak over de tweevou
dige oorsprong, afdeling en betekenis
van het woord Dichtung, dat zowel een
antipode van „waarheid" is geworden
als een dichterlijke uitdrukkingswijze
van abstractie of werkelijkheid. Hij
constateerde, dat niet alleen betekenis
van het woord deze tweeledigheid kent,
doch ook de afleiding en ontstaanswijze.
Ook deze ls gebaseerd op twee zeer sterk
uiteenlopende stamanen.
De oratie, die met de gebruikelijke
toespraken werd besloten en werd ge
volg door een receptie in de ontvangst
kamer van het Academiegebouw, werd
bijgewoond door de ambassadeur van de
Westdultse Bondsrepubliek in ons land.
Op de foto: mr. N. F. Hofstee, de
secretaris van het college van curatoren,
wenst prof. Soeteman (reöhts) geluk
met zijn ambtsaanvaarding.
(Foto L.D.—Van Vliet)
Zou het nu met z'n ideaal gedaan
zijn? Welnee: als Mister X. zal hij ge
noeg tijd voor training vinden, om één
maal tóch kampioen te worden.
Het loopt echter anders: een dorps
genoot, door hem in staat gesteld het
hoogst denkbare te bereiken, komt als
nummer één uit de bus en daardoor
staat Auberg tóch in het centrum dei-
belangstelling.
Een liefdesverhaaltje is rond al dit
kleurige, zwierige en charmante „spek
takel" heengeweven en ook de oud-
vertrouwde Hans Moser speelt er met
zijn kostelijke Oostenrijkse humor een
grote rol in.
Alles loopt natuurlijk glad over het
ijs van stapel en ge zit verbaasd te kij
ken naar dit hartveroverende „kunst
rijden" van alle leden der beroemde
„Weense IJsrevue", die op de heerlijk
ste melodiën aan U voorbij zweven.
Dit is werkelijk „kunstrijden" van de
hoogste orde, verhoogd door de charmes
van tientallen luchtige meisjes.
Alles vervat in heerlijke kleuren!
Diamanten vermist
Spannende avonturen
Casino Een brutale juwelendief-
stal op klaarlichte dag in het hartje
van Londen wordt op touw gezet. Een
blonde schoonheid maakt zij het
slechts zijdelings* deel uit van het
komplot. In haar blinde liefde voor één
van de inbrekers en in haar drang
naar mooie kleren en een vrolijk, on-
bezorgd bestaan is zij tot alles bereid,
zelfs 'het meeslepen van een volkomen
onschuldig jochie, een vriendje van
haar, die haar adoreert en dus voor
haar best wat vreemde karweitjes wil
1 opknappen. De inbraak slaagt, maar
met zo goed als de mannen zich ge-
j dacht en verwacht hadden. Vooral het
^kwijtraken van de juwelen stuit nogal
op moeilijkheden. Het loopt allemaal
nogal ingewikkeld en geforceerd, maar
het .slot van het liedje is, dat de ge
liefde van de blonde als een bezetene
achter het jongetje aanrent, die toe
vallig de edelstenen in zijn bezit heeft
gekregen en deze ontzettend hardnek
kig verdedigt. Het komt allemaal op
zijn pootjes terecht, al moet de lieftal
lige blonde (Belinda Lee) daarvoor in
de laatste meters een noga/1 plotselinge
en vrij onlogische ommezwaai maken
en moet men tevoren een flinke dosis
spanning verwerken. Spanning is trou
wens het belangrijkste kenmerk van
deze rolprent, die voor het overige in
weinig afwijkt van het gros van avon
turenfilms.
Parachutisten vallen aan
Bekend oorlogsbeeld
Rex Bijna even talrijk als verhalen
uit de afgelopen oorlog zijn de films, die
episodes uit dit verschrikkelijke wereld
gebeuren in beeld brengen. De gruwelen
uit deze enerverende jaren liggen nog
vers in het geheugen. Wij kunnen het
ons allemaal nog zo goed herinneren.
Wellicht is het daarom, dat wij nog
steeds geboeid toekijken, wanneer wij
op het witte doek geconfronteerd wor
den met dit jonge zo sombere verleden.
De mannen, die zich melden of moeten
melden. Verschillend van aard, maar
met hetzelfde doel voor ogen. Conflicten
door uiteenlopende karakters kunnen
niet uitblijven, maar tenslotte moeten
in het vuur van het gevecht alle con
troversen opzij gezet worden. Alle per
soonlijke belangen worden vergeten.
Men leeft en vecht slechts naast, met
en voor elkaar, uit eigen belang, maar
ook uit louter naastenliefde. Dit in
iedere oorlog zo bekende beeld is dit
maal geschetst binnen de grenzen van
een peloton parachutisten, de sterke in
dividualisten in iedere krijgsmacht. Een
geschiedenis vol bewogen menselijkheid
en spannende actie.
Chirurg
(Wanhopig afscheid)
Gevoelige film vol
stille dramatiek
Lido Deze film naar het gelijkna
mige Italiaanse boek is een gevoelig
werk, vol dramatische ogenblikken. Maar
deze dramatiek is niet luidruchtig, doch
voltrekt zich in de onderlinge verhou
dingen tussen een beroemd geworden
chirurg en zyn echtgenote, een vroegere
verpleegster, die eveneens de liefde bezit
van een collega van de man, met wie zij
tenslotte is getrouwd. Als zij geopereerd
wordt aan een blinde-darmontsteking,
onthult zij, onder de invloed van pen-
thotal, dat zij niet naar haar man wil
terugkeren, maar het leven verder wil
delen met haar bewonderaar. Beiden be
vinden zich op dat ogenblik aan de ope
ratietafelTot welke gevolgen dit
leidt, kan men zich gemakkelijk inden
ken. Steeds dreigender gaat de film dan
voort naar het bewogen slot, dat de ge
middelde toeschouwer zeker bevrediging
zal schenken. Niet alle situaties in dit
werk zijn overtuigend. De figuur van de
vrouw, knap gespeeld door Lise Bourdin,
kwam o.i. te weinig uit de verf. Maar
het geheel is en zeer gevoelige film ge-
worden, waarin sentimentaliteit echter
werd vermeden. De fotografie is meer
malen uitstekend en ondersteunt de dra
matische gang van het verhaal.
