Engels-Amerikaanse samenwerking
bij verdediging tegen raketten
Gromyko werpt de deur dicht voor
verder ontwapeningsoverïeg
WEERBERICHT
Duncan Sandys ziet als werkelijke oplossing:
wereldautoriteit met een wereldpolitiemacht
Zeer moeilijk werk dubbel!
Westelijke kringen in sterke
m
mate teleurgesteld over rede
Jdcitci
VOOR MAART 1958 DERTIEN
AMERIKAANSE KUNSTMANEN
96ste jaargang
VRIJDAG 11 OKTOBER 1957
No. 29262
LEIDSCH
DAGBLA
Directeur: >i J. W. Henny
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7-50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Congres der Conservatieven in Brighton
Groot-Brittannië en de Verenigde Staten werken nauw samen bij
de verdediging tegen raketaanvallen. Op elk wapen werd tot dusver
een verdedigingsmiddel gevonden en de raket zal hierop geen uitzon
dering vormen, aldus de Britse minister van Defensie, Duncan Sandys,
gisteren op de conferentie van de Conservatieve partij in Brighton.
Maar Sandys waarschuwde, dat de oplossing niet voor de deur staat.
Zoals vele andere sprekers betreurde ook Sandys het feit, dat de
Amerikaanse Mc Carran-wet de verstrekking van wetenschappelijke
gegevens op het gebied van nucleaire wapens door de Verenigde
Staten aan andere landen verbiedt. Nu moet het uiterst moeilijke werk,
waartoe slechts enkele knappe koppen in staat zijn, worden gedou
bleerd. Zinspelende op de jongste wapentechnische ontwikkeling in de
Sovjet-Unie, sprak Sandys de hoop uit, dat de Amerikanen hun hou
ding zullen veranderen.
Duikbootgevaar acht
maal zo groot als
ten tijde van Hitier
Nagenoeg alle sprekers drongen er op
aan, dat Engeland ondanks zijn bewa
pening met H-bommen, zijn conven
tionele wapenen vooral tegen het
duikbootgevaar, dat acht maal zo groot
is als in de Hitler-tüd! niet over
boord mag gooien. Minister Sandys gaf
deze verzekering. Hij zei, dat de nu
cleaire wapens voorlopig slechts vijftien
procent zullen uitmaken van Engelands
gehele arsenaal. Wij moeten waakzaam
en gereed blijven, maar tegelijkertijd
moeten wij voorkomen, dat de bewape
ning tot ons bankroet voert. Wij zullen
ons er voortaan toe bepalen ons billijk
deel bij te dragen in de gezamenlijke
defensie-inspanning. Tot dusver hebben
wü naar verhouding meer gedaan dan
anderen, maar dat kan onze economie
niet meer verdragen.
Sandys "betoogde, dat snelle ont
wapening noodzakelijk is om te
voorkomen, dat het aantal nucleaire
mogendheden (totnutoe de Ver. Sta
ten, de Sovjet-Unie en Engeland)
zich tot de kleinere landen zal uit
breiden. Als enige werkelijkè oplos
sing zag Sandys echter in deze
eeuw van intercontinentale raket
ten, atoomonderzeeboten en door
mensen vervaardigde manen de op
richting van een wereldautoriteit
met een wereldpolitiemacht. Duncan
Sandys besloot: „In het licht van
deze ontwikkeling heeft defensie ge
baseerd op nationale souvereiniteit
geen zin meer. Ons doel moet zijn
de totale vrede. Alleen dan zullen
wij het gevaar van een totale oorlog
kunnen afwenden".
Het congres betuigde met langdu
rig applaus zijn instemming met de
door Sandys met grote overtuigings
kracht uitgesproken rede, waarin hij
ook een samenvatting gaf van de
Britse defensiepolitiek in de volgen
de punten:
Engeland zal om van niemand afhan
kelijk te zijn voortgaan de H-bom te
vervaardigen en daarom ook te beproe
ven. Dit betekent tevens grotere veilig
heid voor West-Europa. Een wereld
oorlog is zeer onwaarschijnlijk, zolang
wij het NAVO-defensie-systeem hand
haven met de H-bom er achter;
conventionele strijdkrachten blijven
nodig voor het gevaar van een beperkte
oorlog buiten Europa. Engeland heeft
meer dan 50.000 man ten oosten van
Suez. Hoewel enige vermindering mo
gelijk is, dienen aanzienlijke strijd-
Bondsregering tegen
volksstemming in Elten
De Duitse Bondsregering is tegen een
volksstemming in het gebied van Elten.
„Deze streek is zonder volksstemming
aan Nederland toegewezen en het is niet
meer dan billijk, dat zij ook zonder
volksstemming wordt teruggegeven",
verklaart het ministerie van Buiten
landse Zaken in Bonn. „Bij de onder
handelingen met Nederland is wel her
haaldelijk over een volksstemming ge
sproken", aldus het ministerie, „maar
wij zijn van mening, dat dit middel
slechts kan worden toegepast op gebie
den van grotere omvang en waarvan
niet vaststaat bij welk land zij be
horen".
Iets minder zacht
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk veel bewolking met hier
en daar enige regen en plaatselijk mist,
later ook enkele opklaringen. Over het
algemeen iets minder zacht. Zwakke
tot matige wind uit uiteenlopende rich
tingen. (Opgemaakt te 11.15 uur).
12 OKTOBER
Zon op: 7.01 uur; onder: 17.55 uur.
Maan op: 19.41 uur; onder: 10.44 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.59 en 17.15 u.
Laagwater te 0.57 en 13.05 uur.
krachten in deze kritieke gebieden te
worden gehandhaafd;
om daartoe in staat te zijn, moeten
wij onze stx-ijdkrachten in West-Duits-
land verminderen. De bondgenoten op
het vaste land dienen te beseffen, dat
opdringen van het communisme moet
worden weerstaan niet alleen in het
Westen, maar vooral ook in het Midden-
Oosten en het Verre Oosten, welke ge
bieden in vele opzichten veel trefbaar-
der zijn. Anders zou men tot de ont
dekking komen, dat evenals destijds bij
de Maginot-linie de linkerflank zou
worden getroffen;
er bestaat geen afdoende verdediging
tegen de H-bom. Handhaving van straal
jagers is daarom een verkwisting. Hun
taak is thans teruggebracht tot de ver-
Speciale aanbieding
ASCOT-
KOSTUUMS
in moderne
„Rembrandtieke-
kleuren"
99.—
PENSEEL
dediging van ons vergeldingswapen, na
melijk de bommenwerpers-bases, ten
minste zolang de bedreiging nog van
vliegtuigen komt;
een grote vloot transportvliegtuigen is
in aanbouw om snelle troepenverplaat
singen in geval van nood en inkrimping
van onze overzeese garnizoenen moge
lijk te maken;
de dienstplicht zal worden afgeschaft
en vervangen door een vrijwillig be
roepsleger. Meer dan een kwart miljoen
man zal vrij komen voor de industrie
en hun bijdrage levex'en voor de oplos
sing van het export-probleem.
in Westelijke kringen van de Ver. Naties was men gisteren zeer teleurgesteld
over een rede van de Russische afgevaardigde Gromyko, die de deur voor verder
ontwapeningsoverïeg heeft dichtgesmeten. Men toonde zich verbaasd over de
heftige loon van de rede, die in schrille tegenstelling stond tot de betrekkelijk
mild gestemde verklaring, die de Russische minister drie weken geleden in de Al
gemene Vergadering aflegde. Gromyko overlaadde het Westen met beschuldigin
gen: de Westelijke mogendheden, vooral Amerika, hadden overeenstemming over
ontwapening onmogelijk gemaakt. Hij drong ook aan op beëindiging van bestu
dering van de ontwapeningskwestie door een orgaan, waarvan vier van de vijf
leden behoren „tot net agressieve Noordatlantische blok, dat zich niet interesseert
voor ontwapening, maar wel voor het verhinderen van alle maatregelen in de
richting van ontwapening".
Gromyko drong aan op de onder
staande maatregelen:
Onmiddellijke beëindiging van de
proeven met atoom- en waterstofbom
men, minstens voor een periode van twee
of drie jaar, zonder overeenstemming
Jayne Mansfieldhet Amerikaan
se filmsterretjedat in korte tijd
legendarische naam verwierf, is gis
teravond voor een kort bezoek van
enkele dagen aan ons land. op
Schiphol aangekomen.
De foto laat zien hoe Jayne haar
hondje „poederdons" in een innige
omhelzing nam om te poseren voor
de vele fotografen.
Vele beschuldigingen aan het
Westelijk adres
Volgens de Russische minister moet
worden getracht „concrete overeenstem
ming te bereiken over enkele afzonder
lijke punten". „Zekere vertegenwoox-di-
gingen schijnen niet bijzonder naar een
dergelijke concrete overeenkomst te ver
langen. Kennelijk geven zij er de voor
keur aan nog verscheidene nutteloze re
soluties toe te voegen aan de dozijnen,
die zijn opgeborgen in de archieven van
de Verenigde Naties-', aldus Gromyko.
Volgens de Rus kan het jongste voor
stel van de Vei-. Staten en enkele an
dere landen alleen maar tot de con
clusie leiden, dat deze landen de ont
wapeningsbesprekingen tot in het on
eindige wensen voort te zetten.
Advertentie
Specialist in
dames-modeschóénen
JHt nummer bestaat uit 26 pagina's
over deze kwestie afhankelijk te stellen
van de oplossing van andere ontwape
ningsproblemen;
de landen te doen beloven geen atoom-
en waterstofwapens te gebruiken en
hiertoe in elk geval een tijdelijk akkoord
aan te gaan voor de tijd van vijf jaar,
zodat deze kwestie over vijf jaar weer
in overweging kan worden genomen:
beperking van de sterkte van de Ame
rikaanse, Russische, Britse en Franse
strijdkrachten in Duitsland met een
derde of in andere overeen te komen
vex-houding alsmede beperking van de
strijdkrachten van deze mogendheden
in de landen van het Atlantisch Pact
en het Pact van Warschau;
bestudering van de kwestie van het
opheffen van militaire steunpunten in
andere landen en het bereiken van een
akkoord over de keuze van bases, die
reeds in de eerste periode van de ont
wapening kunnen worden opgeheven;
overeenstemming tussen de landen met
kernwapens, dat zij niet zullen toelaten,
dat atoom- en waterstofwapens buiten
de landsgrenzen worden opgeslagen;
gelijktijdig met een akkoord over de
eerste stappen tot ontwapening instel
ling op basis van wederkerigheid van
een stelsel van toezicht, zoals voorge
steld door de Sovjet-Unie.
Japanse deskundige ergert zich aan de
Russisch-Amerikaanse geldverspilling
De V.S. zijn van plan dertien kunstmanen de ruimte in te zenden. Zeven hier
van zullen voor proeven worden gebruikt, waarmee, zoals president Eisenhower
woensdag meedeelde, in december zal worden begonnen. In maart van het vol
gende jaar zal een begin worden gemaakt met het lanceren van de overige zes
drietrapsraketten, die kunstmanen met alle vereiste instrumenten zullen bevatten.
Dit blijkt uit een verklaring, die dr. John Hagen, het hoofd van het Amerikaanse
kunstmaanprogramma, op 2 augustus voor een senaatscommissie heeft afgelegd
en waarvan de inhoud pas is bekendgemaakt. De Amerikaanse satellieten zul
len ongeveer negen kg wegen en op een hoogte van 300 tot 2400 kilometer met
een snelheid van omstreeks 28.000 km in anderhalf uur om de aarde draaien,
aldus dr. Hagen.
instituut van Tokio, de lancering van
de Russische kunstmaan geldverspilling
genoemd. Hij kondigde aan, dat Japan
binnen twee jaar op een veel goed
kopere wijze zijn eigen kunstmaan zal
afschieten. Dit apparaat zou niet meer
dan 200.000 dollar kosten, terwijl de Rus
sen aan hun project vijfhonderd mil
joen dollar zouden hebben besteed en de
V.S. in totaal tweehonderd miljoen
dollar voor hun kunstmaan zouden uit
geven.
Volgens prof. Itokawa zal de Japanse
satelliet zo goedkoop zijn, doordat hij
van plastic zal zijn vervaardigd en de
drietrapsraket slechts 640 kg zal wegen.
Drie Russische geleerden Glaban-
ravof. Poloskof en Kasatkin die de
internationale conferentie over raketten
en geleide projectielen in Amerika heb
ben bijgewoond, zijn gisteren uit New
York naar Moskou vertrokken.
Zij verklaarden voor hun vertrek, dat
berichten volgens welke de Russische
kunstmaan codeboodschappen uitzendt,
„onzin" zijn. Poloskof zei, dat de eei-ste
kunstmaan die de Verenigde Staten zul
len lanceren, meer gegevens zal opleve
ren dan de huidige Russische, maar dat
de tweede Russische satelliet weer meer
inlichtingen over de ruimte zal ver
schaffen dan de eerste Amerikaanse.
De Russische geleerden gaven de ver
zekering, dat de gegevens die door de
..Spoetnik" zijn verzameld, via de orga
nisatie van het. geofysische jaar aan'alle
geleerden in de wereld zullen worden
bekendgemaakt.
Zij wisten niet hoeveel kunstmanen
de Sovjet-Unie van plan is te lanceren.
Dat zal van de omstandigheden afhan
gen, zeiden zij.
Geen codeboodschappen van
de „spoetnik"
Luitenant-generaal Blaganravof, voor
aanstaand Russisch raketdeskundige,
heeft bij een bezoek aan het gebouw
van de V.N. in New York verklaard, dat
naar zijn verwachting de Russen over
ongeveer een maand een tweede kunst
maan zullen lanceren, die instrumenten
zal bevatten voor waarnemingen betref
fende kosmische stralen en meteorieten
Het zenden van een raket naar de maan
noemde hij min of meer theoretisch. Hij
meende echter dat dit nog wel tijdens
zijn leven zou gebeuren. Blaganravof is
63 jaar.
Intussen heeft prof. Hideo Itokawa,
de raketexpert van het technologische
Krui bus eerder
aan finish dan
Kunstmaan
Het ziet er naar uit, dat de
KRUIBUS 't wint van de KUNST
MAAN. Niet in levensduur, maar
wat betreft het bereiken van de fi
nish. De kunstmaan, die ongetwij
feld Uw aandacht meer heeft op
geëist dan onze herfstprysvraag,
zal het nog wel een tijdje uithou
den. Maar de kniibus nadert zijn
einde.
Maandag a.s. te 12 uur v.m. ein
digt onherroepelijk de inzendings
termijn.
Een dringend advies: besteedt
dus eerst Uw aandacht aan de
kruibus. Heeft U Uw oplossing in
gezonden waardoor U mededingt
naar de vele waarlijk niet te ver
smaden prijzen, dan heeft U nog
tijd genoeg om naar het gesjix-p
van Spoetnik te luisteren en Uw
blik langs de avond- of ochtendhe
mel te laten gaan om een glimpje
op te vangen van de kunstmaan.
Bespreking regering-
Mijnindustrieraad
Op verzoek van het dagelijks bestuur
van het Bedrijfschap voor de Steen
kolenmijnindustrie, zo deelt het minis
terie van Economische Zaken mee, heeft
dit bestuur gisteren een bespreking ge
had met de regering, vertegenwoordigd
door de ministers van Economische
Zaken en van Sociale Zaken en Volks
gezondheid en de Staatssecretaris van
Binnenlandse Zaken en P-B.O.. Tijdens genheid.
Gisterochtend heeft prof. dr. J.
Zijlstra. minister van Economische
Zaken, in het Gebouw voor Kun
sten en Wetenschappen te Utrecht
een bestuursvergadering van het
Christelijk Nationaal Vakverbond
toegesproken. Op de foto ziet men
v.l.n.r. de heer J. van Rheenen. prof
dr. J. Zijlstrade heren M. Rup-
perts, voorzitter, C. J. van Mastrigt
en R. Klamp.
Overeenslemmi ug
in San Marino
De ministers van de anti-communis
tische regering en de ministers van de
communistische regering van San Ma
rino hebben gisteren in de Italiaanse
badplaats Rimini overeenstemming be
reikt over de wijze, waarop de anti
communisten de plaats van de commu
nistische regering zullen innemen, aldus
hebben de twee regeringen bekendge
maakt.
De twee regeringen zijn overeengeko
men het hoofd van de politie, Ettore
Sozzi, markies van San Irene, bevoegd
heid te geven de milities van de twee
regeringen te ontwapenen en toezicht
uit te oefenen op het vreedzame verloop
van de regeringswisseling, die vermoe
delijk zondag te middernacht zal plaats
hebben.
Over de politieke voorwaarden is niets
medegedeeld. De eerste indruk te Rimini
was, dat de communisten enkele conces
sies hebben verkregen en dat de rege
ringswisseling niet de vorm zal hebben
van een volledige capitulatie van de
communistische regering, zoals aanvan
kelijk door de niet-communisten was
geëist.
Beide partijen zullen vandaag weer
bijeenkomen.
Onze Romeinse correspondent belicht
elders In dit blad de belangrijke achter
gronden van dit conflict in de oudste
republiek ter wereld, waarbij de waarde
van bepaalde democratische principes op
het spel staat.
Advertentie
TOMADO VERRAST
HUISVROUWEN
met Nederlandse
snelkookpan!
patenten aangevraagd
Volgende week verkrijgbaar de
eerste ècht-Nederlandse snelkook
pan met tal van nieuwe snufjes.
Iedereen die voortaan snel, gezond
en lekker wil koken vraagt bij
zonderheden aan zijn winkelier of
schrijft naar Tornado Dordrecht.
(10 ct. postzegel insluiten)
Onderhoud van der Beugel
Hallstein
De Nederlandse staatssecretaris van
Buitenlandse Zaken, de heer E. H. van
der Beugel, heeft woensdag een bezoek
gebracht aan zijn Westduitse collega,
Walter Hallstein in Bonn. zo is van be
voegde zijde in 's-Gravenhage vernomen.
Zij bespraken kwesties van de Europese
Gemeeixschap en aanverwante vraag
stukken, zoals de vrijhandelszone.
deze bespreking is van gedachten ge
wisseld over de concretisering van de
mogelijkheden, welke zijn gelegen in de
brief van 30 september j.l. van de mi
nister van Economische Zaken aan de
Mijnindustrieraad ten aanzien van een
inkomstenverbetering voor bepaalde
groepen bovengronders. De regering
heeft daarbij toegezegd, haar volle me
dewerking te zullen verlenen aan het zo
snel mogelijk tot stand komen van een
definitieve regeling van deze aangele-
