Zeiidingsarbeiders bereiden zich in
Oegstgeest op hun taak voor
„Oegstgeest": Schiphol der Kerk
ZENDINGS (HOGE) SCHOOL BESTAAT
MORGEN VEERTIG JAAR
Gaat heen in de gehele wereld
en predikt het evangelie
Naar alle windstreken vliegen
talloze zendingsarbeiders uit
Oegstgeestvoor wereldzending een begrip
96ste Jaargang
Woensdag 18 september 1957
Derde blad no. 29243
(an een onzer redacteuren)
Even buiten de grens van Leiden op het grondgebied
van Oegstgeest, verscholen achter hoogopgaand ge
boomte, ligt sinds veertig jaar een gebouwencomplex,
waar het hart klopt van de Zending en waar de draden
samenkomen van een wereldomvattende „organisatie";
de tegenwoordige Nederlandse Zendingshogeschool,
met haar internaat, bureau en bestuursorgaan.
Morgen is het precies veertig jaar geleden, dat dit
complex, mede in tegenwoordigheid van de minister
van het toenmalige Ministerie van Koloniën, aan zijn
huidige bestemming werd toevertrouwd. In de daarop
volgende jaren is „Oegstgeest", mede dank zij de visie
en daadkracht van zeer velen, voor de wereldzending
uitgegroeid tot een begrip. Honderden zendingsarbei
ders predikanten, zendelingen, artsen, leraren en ver-
plegers(sters) gegrepen door het woord van Marcus
16 „Gaat dan heen in de gehele wereld en predikt het
evangelie aan alle creaturen", hebben in die jaren dit
„thuisfront" der zending, waar zij werden voorbereid
op hun taak, verlaten om veelal op eenzame posten in
de binnenlanden, temidden van Oosterse, deels ook
primitieve volken, aan hun roeping gehoor te geven.
Hun roeping, want slechts zo kan zendingsarbeid wor
den gezien.
Grijpen wij, alvorens stil te staan bij dit veertig-jarig jubileum van „Oegst
geest", nog even terug op de zegenrijke en bewogen geschiedenis van 160 jaar
zending - 19 december 1797 werd te Rotterdam het Ned. Zendeling Genootschap
opgericht - dan blijkt daaruit reeds spoedig, dat in de beginjaren de zendeling
de spil werd, waarom alle arbeid op de zendingspost draaide. Achter alles wat
hij deed, hetzij met het woord of de daad stond de verkondiging van het evange
lie. Zoals gezegd: het volgen van een roeping.
Als hij onderwijs gaf, dan ging het
hem er niet alleen om, de kinderen
lezen en schrijven te leren; hielp hij
Ds. H. A. C. Hildering. predikant
directeur van het Zendingshuis der
Ned. Herv. Kerk, tijdens het onder
houd. dat wij met hem hadden.
zieken, dan was het hem er niet alleen
om te doen. de ziekte op zichzelf te be
strijden; als hij hulpbehoevenden voort
hielp en blinden en melaatsen een on
derkomen gaf. dan was het hem er al
weer niet alleen om te doen, deze men
sen enige verlichting te geven in hun
nood. Integendeel: hij sprak woordenen
deed daden, omdat hij met die woorden
en daden meer zeggen en meer doen
wilde dan ogenschijnlijk het geval was.
Met al zijn handelingen wilde hij als
getuige heenwijzen naar God en dat
Jezus Christus in de nood der mensen
wereld is binnengaan.
Op sommige terreinen bleef deze ar
beid vele jaren in handen van de zen
deling, die ook op onderwijs- en me
disch gebied werkzaam was. Op andere
terreinen, door de aard der ligging te
midden van cultuurcentra, trad al spoe
dig specialisatie van de zendingsarbeid
op. Naast de zending kwam de zen
dingsonderwijzer. -arts en -verpleeg
ster. Een specialisatie, waaraan het
thans jubilerende „Oegstgeest" in op
leiding en geestelijke uitrusting grote
aandacht besteedt.
Vruchtbare bodem
In de loop der jaren wij kun
nen slechts hier en daar een greep
doen bleek het uitgestrooide zaad
ln een vruchtbare bodem te zijn ge
vallen. In grote gebieden kwam men
tot de zelfstandigwording der kerken.
Een belangrijk aandeel in de voorbe
reiding hiervan had onze oud-stad
genoot, prof. dr. H. Kraemer, welke
door een zelfstandigverklaring namens
de samenwerkende Zendingscorpora
ties bezegeld werd. Zending werd op
deze wijze kerkplanting!
Samenwerkende Zendingscorporaties.
Met het noemen van deze naam, welke
voor zichzelf spreekt, naderen wij al
dicht het jubileum van „Oegstgeest".
Het waren n.l. deze corporaties, die op
19 september 1917 dit gebouwencomplex
als Zendingshuis in gebruik namen.
Voor ogen stond toen een gecombineer
de zendingsopleiding, terwijl in het ge
bouw tevens de kantoren werden onder
gebracht. van waaruit de gehele zen
dingsarbeid werd geleid. Voordien ge
schiedde dit in Rotterdam en Utrecht.
Circa 400 gasten woonden die dag de
plechtige inwijding van het Zendings
huis bij. In zijn inleidend woord schonk
de toenmalige voorzitter van de Samen
werkende Zendingscorporaties, de latere
prof. dr. H. M. van Nes, uitvoerig aan
dacht aan de betekenis van de inge
bruikneming van het gebouw en de z.i.
gewenste geestelijke inslag van een
zendeling. Spreker noemde hen bij deze
gelegenheid „mannen der hoop, die er
zeker van zijn, dat God de overwinning
zal geven".
De toenmalige rector, dr. A. M. Brou
wer. in later jaren eveneens tot het
hoogleraarsambt geroepen, zag de school
als een opgericht teken van de Neder
landse protestantse christenheid. De
directeur van het internaat, een functie,
welke korte tijd werd waargenomen
door ds. Joh. Rauws, sprak deze middag,
die 's avonds nog werd gevolgd door
een wijdingsuur in de Pieterskerk, over
de betekenis van het samenwonen der
kwekelingen voor de vorming van hun
karakter.
De minister van Koloniën getuigde
deze middag van de grote belangstelling
van de regering voor het zendingswerk.
Spreker sprak de wens uit, dat het
zaad. dat in deze „akker" wordt uitge
strooid, rijke vruchten mocht dragen.
Een zaaier ging uit
om te zaaien
Een gedenksteen, geplaatst in de hal
van het gebouw en waarop ingebeiteld
de gelijkenis van de zaaier: „een zaaier
ging uit om te zaaien", herinnert tot
op de huidige dag aan het symbool van
het werk in deze school.
Zending werd kerkelijk
Sinds de inwijding van het gebouw
hebben zich in de zending grote ver
anderingen voltrokken.. Zo werden
tijdens de tweede wereldoorlog reeds
pogingen aangewend om de zending
van de Samenwerkende Zendingscor
poraties kerkelijk te maken. De
„brug" hiertoe werd reeds kort na de
oorlog geslagen door het in het leven
roepen van de Verenigde Ned. Zen
dingscorporaties. De Kerk, in dit ge
val de Ned. Hen-. Kerk, bewust van
haar verantwoordelijkheid. besloot
daarop in 1951 de zending geheel
kerkelijk te maken. In het leven der
kerk een historisch besluit, waardoor
aan haar roeping nog meerdere ge
stalte werd gegeven.
Bovendien heeft zich ir. de geschie
denis van „Oegstgeest" de laatste jaren
nog een belangrijk feit voltrokken: on
der het rectoraat van dr. E. Jansen
Schoonhoven, die dit reeds tien jaar
bekleedt, werd de Zendingsschool hoge
school.
In de kleuterkamer. Terwijl de
ouders aan de studie zijn houdt
Tante Ko" de kinderen bezig.
Foto's L.D./Van Vliet g
Kijkje achter de schennen
Berust de opleiding aan en de supervisie over de Zendingshogeschool in handen
van de rector, dr. E. Jansen Schoonhoven, sinds 1953 treedt ds. H. A. C. Hildering
op als predikant-directeur van het in hetzelfde complex gevestigde Zendingshuis
der Ned. Hervormde Kerk. Een functie, welke ook hem uiteraard in vrijwel da
gelijks contact brengt met de staf en alle toekomstige zendingsarbeiders(sters).
Bovendien strekben zijn zorgen zich uit over het internaat.
Groot huisgezin
In verband met de veertig-jarige ves
tiging te Oegstgeest. hebben wij dezer
dagen onder vriendelijk geleide van ds.
Hildering eens gedwaald door Zendings
huis en -hogeschool. Heeft hij ons ver
teld van de mogelijkheden van opleiding
en het leven in en rond het huis.
„Oegstgeest", aldus ds. Hildering,
„is het Schiphol der kerk. Naar alle
windstreken: Indonesië, Nieuw-Gui-
nea, Ceylon, Suriname, Afrika, India
etc., vliegen de talloze zendingsarbei
ders uit. Daarnaast keren ook velen
regelmatig voor korte of langere tijd
op hun „nest" terug".
Het is ook een internationaal gezel
schap. waarmede ds. Hildering dagelijks
wordt geconfronteerd. Zo nam hij tij
dens ons bezoek afscheid van Ruth en
Lydia Bahler. twee Zwitserse meisjes,
die na een korte opleiding aan de Zen
dingshogeschool door de Doopsgezinde
Vereniging voor Evangelie-verbreiding
werden uitgezonden naar een leprozerie
in de omgeving van Sorong „jullie
vliegtuig vertrekt om half vier" om
het volgend ogenblik een juist aange
komen Afrikaan, die op doorreis naar
Engeland is. in dit Zendingscentrum een
welkom toe te roepen. Zuster Roos ver
wachtte hfj over enkele uren met het
vliegtuig uit Nieuw-GuineaHoort dens de opleidim
men ds. Hildering dan weer even later
over nog andere passage-boekingen spre
ken. dan is inderdaad niet teveel ge
zegd. dat „Oegstgeest" het Schiphol der
Kerk is.
„De Blauwe engelen" van Oegst
geest.
Grote belangstelling voor
opleiding
De opleiding, zo vertelde ds. Hildering
ons. valt in een lange (l1* jaar) en
korte cursus (4 maanden) uiteen. Is de
lange cursus bedoeld voor afgestudeerde
theologen en academisch gevormde
leraren zij moeten straks de Oosterse
talen volledig beheersen voor de
korte cursus komen in aanmerking art
sen. verplegers (sters), onderwijskrachten
en zij. die op het zendingsterrein een
administratieve functie gaan bekleden.
Elk academie-jaar. dat steeds in okto
ber aanvangt, worden er korte cursussen
gegeven. Bij deze opleiding is ook ds.
Hildering betrokken.
Het is vooral bij deze korte cursus
sen, dat de oecumene in de opleiding
naar voren treedt. Hervormden, gere
formeerden, doopsgezinden, vrij evan-
gelischen en Lutheranen zitten hier
eendrachtig gebogen over dezelfde stof.
In de bibliotheek: bron van we
tenschap en cultuur. Op de voor
grond de dames Ruth en Lydia
Bahler, die thans reeds op weg zijn
naar Sorong.
Gevraagd naar de belangstelling voor
de opleidingen het zendingswerk in
zijn breedte en diepte laten wij ditmaal
buiten beschouwing - deelde ds. Hil
dering ons mede. dat deze verblijdend
groot is. Wij hebben hier regelmatig tij
dens de opleiding een normale bezerting
van circa 75 a 80 studenten. Het huis is
dan vrijwel bezet. Voor conferentie en
bezoek tijdens de weekeinden houden
wij altijd een twintig bedden achter de
hand. Maar dat is dan ook onze totale
capaciteit.
Studie in gezinsverband
In verband met de nieuwe situatie
in de opleiding: sinds enkele jaren is
de studie aan de Zendingshogeschool
niet alleen opengesteld voor de zen
dingsfunctionarissen, doch ook voor
hun echtgenoten, hetgeen van groot
belang is voor haar toekomstige werk
kring, vond een gedeeltelijke organi
satie van het Zendingshuis plaats,
waardoor dit geschikt werd gemaakt
voor studie in gezinsverband. Vijftien
gezinskamers werden voor dit doel
ingericht. Kamers, wjj hebben het
kunnen constateren, waar het gezellig
wonen is. Er werd echter nog meer
gedaan. Voor echtgenoten, met kinde
ren beneden de leerplichtige leeftijd,
werd voor de kleintjes een kleuter-
kamer ingericht. Terwijl nu vader en
moeder aan de studie zijn, houdt
■„tante Ko" de kleuters aangenaam
bezig.
Ochtend-, middag- en avondmaal
worden dan weer gezamenlijk in de ge
rieflijk ingerichte eetzaal gebruikt. Hier
zijn het de „blauwe engels", meisjes,
die vier maanden praktijk opdoen voor
b.v. het nijverheidsonderwijs en ervoor
zorgen, dat het de inwendige mens aan
niets ontbreekt. Deze blauwe engelen, die
volledig opgaan in de sfeer van dit zen-
dingscentrum, hebben haar geïmpor
teerde naam te danken aan het Oecu
menisch Opleidingsinstituut ..Chateau
de Bossey" bij Genève, waar haar die
nende functie reeds een begrip is ge
worden.
Ruimte ook voor sport
en spel
In „Oegstgeest", waar men ook sterk
overtuigd is van de opvatting, dat na
inspanning ontspanning moet volgen,
laat men in de vrije uren ook veel ruimte
voor sport en spel. Behalve enkele bin
nensporten, wordt het voet- en volley
ballen en het bad mintonspel door do
centen en studenten druk beoefend. Een
prachtig buitenterrein biedt daartoe een
goede gelegenheid.
Openstaan voor de ander
Grondprincipe bij heel dit samenspel
van krachten in opleiding en inter
naatsleven is het openstaan voor de
ander. Wanneer de een de ander wil
dienen en dit geschiedt in „Oegst
geest" wordt de karaktervorming
mogelijk. En dan is de ware zendings
geest vaardig geworden en zal het werk
van mannen, die in het verleden de
zending op vooraanstaande posten
hebben gediend de Kruyts en de
Van Hasselts, een Adriani en een Jel-
lesma worden voortgezet en uitge
breid. De velden zijn wit om te
oogsten
Bijbel en Kruis
centraal
In dit teken zult gij overwinnen.
Nemen de bijbel en het kruis in de
gehele zendingsgeschiedenis een
centrale plaats in, ook in de een
voudige kapel van het Zendingshuis
domineren zij. Bovendien ontbreekt
ter weerszijden van de opengesla
gen bjjbel het licht op de kandelaar
niet.
In deze kapel, welke plaats biedt
voor circa honderd personen, vindt
gedurende de colleges steeds de
dag- en avondsluiting plaats.
Teneinde het levend contact met
de gemeente in haar totaliteit te
bewaren, zijn de inwonenden van
het Zendingshuis 's zondags aange
wezen op de Pauluskerk aan de
Warmonderweg.
Een der met veel smaak ingerich
te gezinskamers. Het is de tijdelijke
woning van onze oud-stadgenoten,
ds. en mevr. W. A. Bijtefeid.
Terwijl mevr. Bijtefeid de corres
pondentie doorneemt, is haar echt
genoot aan de studie. Ds. Bijtefeid
bereidt zich thans in Oegstgeest
voor op zijn promotie vermoedelijk
aan het einde van dit jaar), waarna
hij wordt uitgezonden naar de
Minahassa.
