Bedreiging Franse kabinet neemt
steeds duidelijker vormen aan
RAKETTEN VOOR NEDERLAND
WEERBERICHT
Geruchten over aftreden van de
minister van Oorlog en drie
rechts-radicale partijgenoten
Minister Staf kondigt begin
van reorganisaties aan
Koninklijke rijtoer onder
somber wolkendek
een
Zowel Piboel Soiiggram als Phao
hebben thans Siam verlaten
96ste Jaargang
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1957
No. 29243
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur. J. VI. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel l. Leiden - Giro no. 57055
Hoofdredacteur J. Brouwerf750 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Moeilijke uren voor Bourgès-Maunoury
(Van onze correspondent in Parijs)
De Franse „Prinsjesdag" is voor het kabinet Bourgès-Maunoury
gisteren geen gebeurtenis geweest, die haar aanleiding gaf overal de
vlaggen van de regeringsgebouwen uit te steken. Het was een matte
rentree, die toch echter niet kon verhullen, dat de bedreiging voor het
kabinet steeds duidelijker vormen begint aan te nemen. En het is dan
ook allerminst uitgesloten, dat Bourgès-Maunoury, wanneer einde van
deze maand over de vertrouwenskwestie zal worden gestemd, die de
premier inzake Algerije en de landbouwpolitiek zeker krijgt te stellen,
het vermoeide hoofd in de schoot zal moeten leggen.
Felix Gaillard, natuurlijk veel lelijke
dingen te horen, doch intussen if nog
altijd niet bijzonder duidelijk hoe de
stukken in de regering zelf zijn gele
gen ten aanzien van het nieuwe sta
tuut over Algerije, dat thans moet
worden aangesneden.
Vanmorgen gingen er weer hardnek
kige geruchten, dat de minister van
Oorlog, André Morice, en zgn drie
rechts-radicale partijgenoten in het
kabinet vandaag nog zouden aftreden
uit protest tegen een clausule in de
„raam-wet", waardoor in een verre
toekomst de Algerijnen wat meer
zeggenschap over zekere onderdelen
van hun eigen zaken zouden krijgen.
Diezelfde vrees heeft gisteren in Alge
rije zelf de temperatuur onder de Euro
pese bevolking met een aantal graden
doen stijgen. De algemene staking,
waarmede de Franse „colons" hadden
gedreigd, is voor het moment weer af
gelast na langdurige en hartstochtelijke
discussies met de resident-generaal
Robert Lacoste, die tot dusverre altijd
op de eensgezinde steun en zelfs de aan
moediging van de Fransen in Algerije
kon rekenen.
Amerika lanceert raket van
platform op 30 km. hoogte
De Amerikaanse luchtmacht zal deze
maand een vierdelige raket afschieten
van een platform, dat op ruim dertig
km. hoogte aan een ballon bevestigd zal
zijn, aldus een officiële mededeling.
Een kleine, maar krachtige radiozen
der, die in het laatste gedeelte van de
raket is geïnstalleerd, zal gegevens over
kosmische stralen, het magnetisch veld
van de aarde en andere wetenschappe
lijke gegevens, die voor de luchtmacht
van belang zijn, naar de aarde zenden.
Het bestreken gebied zal duizend tot
vierduizend mijl boven de aarde zijn,
een hoogte in de bovenste laag der at
mosfeer, welke nog niet is bereikt.
De raket zal boven de atol Eniwetok
in de Stille Oceaan worden afgeschoten.
De proef heeft niets te maken met het
onderzoek op het gebied van de kern
energie. Zij is ook geen poging om een
aardsatelliet in de ruimte te brengen, al-
Kwalijk voorteken
Een kwalijk voorteken was direct al,
dat de Kamerleden gisteren, tegen de
wil van de regering in, met de debat
ten, of beter: de interpellaties over de
landbouw begonnen in plaats van met
Algerije, waarmede de regering nu
eerst eens in het reine wilde komen.
Over de landbouw kreeg vooral de
minister van Economische Zaken,
„Oegstgeest"
40 jaar zending
Morgen is het veertig jaar ge
leden, dat het gebouwencomplex
van de tegenwoordige Zendings
hogeschool te Oegstgeest in gebruik
werd genomen. Ter gelegenheid van
dit voor de zending zo belangrijke
feit, hadden wij een onderhoud met
de predikant-directeur van het
Zendingshuis der Ned. Herv. Kerk,
ds. H. A. C. Hildering, hetgeen wij
elders in dit blad publiceren.
Bovenstaande gedenksteen: een
zaaier ging uit om te zaaien, her
innert tot op de huidige dag aan
het symbool van het werk in de
school.
Die verwarring en verdeeldheid over
de toekomst van Algerije openbaart zich
praktisch in alle partijen op het moment
dat de agenda van de Verenigde Naties dus de officiële bekendmaking.
Frankrijk noopt eindelijk eens een be
slissing te nemen.
Zoals gezegd, is de vrees dan ook nog
altijd groot, en gerechtvaardigd, dat de
zwakke regering Bourgès-Maunoury
trots alle pogingen van de premier om
tussen de tegenstellingen door te varen,
uiteindelijk toch op die centrale klip
van de Franse verdeeldheid te pletter
zal moeten lopen.
Op de Amerkaanse basis Patrick bij
Cap Canaveral in Florida zijn maandag
twee proeven met raketten genomen,
doch een ervan is mislukt, aldus waar
nemers. Bij de eerste proef ging de
raket normaal de lucht in en verdween
in de wolken. De tweede, kleinere raket,
bleef echter knetterend op de lanceer-
Teleurstelling over traag
verloop Nederlands-Duitse
besprekingen
De minister van Buitenlandse Zaken
acht in de memorie van toelichting op
de begroting van zijn departement de
onderhandelingen, die thans gaande zijn
tussen Nederland en de Bondsrepubliek
Duitsland van groot belang voor de be
trekkingen tussen beide landen. De er
kenning van het ingewikkelde karakter
der te behandelen materie, waarbij ook
van Nederlandse zijde verschillende
principiële punten aan de orde zijn ge
steld, kan bij de minister een zekere te
leurstelling over het wat trage verloop
der onderhandelingen niet wegnemen.
Uiteraard stelt hij er prijs op. dat de
onderhavige kwesties met Duitsland
worden geregeld, doch. in het licht van
hetgeen hieraan vooraf is gegaan, mag
van de regering der Bondsrepubliek een
grote mate van medewerking worden
verlangd.
vlammen spuwend. De oorzaak van de
mislukking is niet bekendgemaakt.
Volgens Reuter heeft de Amerikaanse
Marine het program voor de vervaardi
ging van de Triton, een raket met een
reikwijdte van 1600 km., opgegeven en
hiervoor in de plaats gesteld de pro-
duktie van de Regulus 2, een onbe-
plaats liggen, dikke rookwolken en grote mande bommenwerper
Nieuwe gedaante der strijdkrachten
Minder troepen in
Little Rock
Gouverneur Faubus van Arkansas
heeft de nationale garde by de middel
bare school van Little Rock tot een
twaalf man teruggebracht.
In Nashville in de staat Tennessee
gingen negers en blanken, zonder dat
zich incidenten voordeden, naar hun
scholen, waar de rassenscheiding is op
geheven. Wachtposten, die de vorige
week door organisaties welke tegen de
opheffing gekant zijn, voor de scholen
waren geplaatst, kwamen thans niet op.
In de memorie van toelichting op de begroting voor Oorlog en
Marine zegt minister Staf, dat van de Amerikaanse regering bericht
is ontvangen dat binnen afzienbare tijd de uitrusting voor een bataljon
„Honest John" aan Nederland ter beschikking zal worden gesteld, welke
moderne raketwapens een welkome versterking van de veldartillerie
zullen betekenen.
Gedeeltelijke vervanging van bemande vliegtuigen door geleide
wapens en uitrusting van de vliegtuigen der tactische luchtstrijd
krachten met een apparatuur die de aanvalskracht verhoogt, zullen de
hoofdaspecten zijn van de komende aanpassing der strijdkrachten.
een aantal grond-lucht geleide projec
tielen, twee operationele squadrons
zullen worden opgeheven.
Eerst luchtmacht
Voor de Nederlandse luchtstrijdkrach
ten zullen de consequenties van deze
aanpassing reeds in 1958 merkbaar
zijn wanneer als gevolg van de aan
bevelingen van SHAPE en in verband
met een onlangs van de Verenigde
Staten ontvangen aanbod tot opiei-
Een van deze squadrons Is nog met
Gloster-Meteors uitgerust, het andere is
een squadron tactische jager-bommen
werpers.
Opheffing van een luchtverdedigings
squadron voordat de vervanging door
gerealiseerd kan worden, is noodzakelijk,
omdat personeel moet worden vrijge
maakt voor de hiervoren reeds gememo
reerde opleiding in de bediening en het
onderhoud van het te verkrijgen grond
luchtprojectiel. Ten aanzien van de
plaatsing van de afvuurinrichtingen
voor deze projectielen vindt momenteel
nog overleg plaats in geallieerd verband.
Het is de bedoeling de geleide pro
jectielen voor de luchtverdediging bij
de luchtmacht in te delen.
Atoom-oorlog
ding van personeel voor bediening van een eenheid grond-lucht geleide wapens
Met drie Prinsessen
Op de middag van Prinsjesdag
heeft het Nederlandse Koninklijke
Paar met de prinsessen Beatrix.
Margriet en Marijke een rijtoer ge
maakt door Den Haag.
De foto toont H.K.H. Prinses
Margriet en H.K.H. Prinses Beatrix
tijdens deze rijtoer.
Het lijdt geen twijfel, zo luidt het
verder in de memorie van toelichting,
dat de aanpassing der landstrijdkrach
ten aan de eisen van de atoomgevechts-
vorming, uiteindelijk ook ingrijpende
gevolgen zal hebben voor de uitrusting
dier strijdkrachten. Er zullen hogere
eisen gesteld worden aan de verbin
dingsmiddelen terwijl de vereiste van
snelle concentratie en verspreiding van
de gevechtseenheden over grotere af
standen, consequenties zal hebben voor
de transportmiddelen.
Verschillende wapens zullen verouderd
moeten worden vervangen. Er zal ook
behoefte zijn aan nieuw materiaal, dat
thans nog niet in de organisatie voor
komt, zoals middelen voor actieve
elektronische oorlogvoering (ter ver
storing van de vijandelijke verbindin
gen) en voor mechanisering van ten
minste enkele van de gevechtseen
heden.
Deelen
Minister Staf zegt voorts in de memo
rie van toelichting, dat tot zijn leed
wezen, de opheffing van de twee
squadrons niet tot gevolg kan hebben,
dat met name de vliegbasis Deelen
niet met een operationeel squadron
zou behoeven te worden bezet. Ook
daarna zal immers de spreiding der
squadrons over de beschikbare vlieg-
bases nog niet voldoen aan de te
stellen eisen. Wel kan de minister er
zorg voor dragen dat gedurende de
vakantiemaanden de overlast, die ver
oorzaakt wordt door lawaai van de op
het vliegveld Deelen gestationeerde
vliegtuigen, wordt verminderd.
Het koffertje, waarin de Neder
landse ministers van Financiën zo
vele jaren op de derde dinsdag in
september dp miljoenennota naar
de Kamers brachten, heeft uitge
diend. De huidige minister van Fi
nanciën, de heer H. f. Hofstra. brak
met de traditie en bracht dit jaar de
miljoenennota in een gewone akten-
tas naar het Binnenhof.
i[i!iiiiiiiniTi!iii['ii!!ii!irmrmi!i!ii!i!atn!nmiiiii!!nri!iii!niii!i!!:!![r»i'nrapiin[ri!!i!:,;!n!:ni!ii
Op zijn trouwdag
gearresteerd
Een 21-jarige Leidenaar. die juist
gistermorgen in het huwelijk was ge
treden, is op wel zeer wrede wijze uit
de zevende hemel naar beneden gehaald.
Nauwelijks was hij met zijn bruidje
van het Stadhuis teruggekeerd of de
politie vervoegde zich aan zijn woning
en uitte de veronderstelling, dat de brui
degom zich wel eens zou kunnen heb
ben schuldig gemaakt aan rijwieldief
stal.
Na korte tijd bekende de jongeman
zich inderdaad wederrechtelijk niet
minder dan tien bromfietsen en vier
gewone rijwielen te hebben toegeëigend.
Het gevolg was dat de politie scheidde
wat de ambtenaar van de Burgerlijke
Stand zo juist had vereend
Illllllllllllllllll!lllllllll!llllllllllllll!lllllllllllllllllllllllllllllll!lllllllllllllllllllllllllil!l!llllllllllllllllt
Parlement wordt eerlang ontbonden icegens
onregelmatigheden bij jongste verkiesing
De afgezette Siamese premier Piboel Songgram is per schip het land uitge
vlucht, aldus is gisteren door het leger bekend gemaakt. Generaal Phao, die
minister van Binnenlandse Zaken en hoofd van de politie was, is gisteren per
vliegtuig naar Londen vertrokken, vergezeld door twee van zijn medewerkers. Hij
verklaarde, dat hjj het land „voor onbepaalde tjjd* zou verlaten. Later op de dag
kwam Phao in de hoofdstad van Pakistan, Karatsji, aan. Daar werd medegedeeld,
dat hij dezelfde dag nog via Beiroet en Rome wilde doorreizen naar Zwitserland.
Generaal Phao was onder maarschalk Piboel Songgram „de sterke man" van Siam,
althans achter de schermen. Voor het oog van de massa was Songgram de grote
Koning Haakon van
Noorwegen stervende
Bulletin van hofartsen
De gezondheidstoestand van de 85-
jarige Noorse Koning Ilaakon geeft reden
tot ernstige ongerustheid. Hij is zó ver
zwakt, dat zjjn toestand als „stervende"
wordt omschreven in een medisch bul
letin, dat vandaag in Oslo is uitgegeven
door de behandelende artsen, dr. A. Sal-
vesen en dr. Leif Elfskind. De bloeds
omloop in het linkerbeen van de Koning
heeft de laatste tjjd grote moeilijkheden
opgeleverd en bovendien lijdt Koning
Haakon aan een slijmachtige catarre in
de ademhalingsorganen, waardoor hij
zeer vermoeid en uitgeput is geraakt.
Zijn lichaamskrachten zijn sterk ver
zwakt. aldus de officiële mededeling van
de hofartsen.
Advertentie
voor
LEDEREN KLEDING
H. Walenkamp Zn
H A ARLEMMERSTR. 4
Zwaar bewolkt
De Bilt verwacht van hedenavond tot
morgenavondOverwegend zwaarbe
wolkt met op vele plaatsen tijdelijk regen
of motregen en ln de nacht hier en daar
mist. Zwakke tot matige westelijke
wind. Weinig verandering in tempera
tuur. (Opgemaakt te 11.15 uur).
19 september
Zon op: 6.23 uur; onder: 18.48 uur.
Maan op: 0.38 uur; onder: 16.09 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.44 en 23.28
uur. Laagwater te 5.52 en 18.30 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
Toch in open rijtuigen
(Van onze Haagse redactie)
Om kwart voor vier gistermiddag
zwaaide de deuren van liet Huis ten
Bosch te Den Haag open en traden
Koningin Juliana, gekleed in hetzelfde
toilet, waarin zij de Statcn-Generaal
had geopend. Prins Bernhard in ge
neraalsuniform en Prinses Marijke
naar buiten. Na de hartelijke toejui
chingen van het publiek in ontvangst
te hebben genomen, daalden de Vor
stelijke personen de trappen af en
namen plaats in de voorgereden koets
om met de traditionele rijtoer door de
Hofstad aan te vangen. Daarna ver
schenen, door een extra applausje be
groet, de Prinsessen Beatrix en Mar
griet. Onze Kroonprinses had de lin
kervoet dik omzwachteid. Zü leunde
op een stok en gaf haar jongere zusje
een arm. De beide Prinsessen namen
plaats in de tweede koets
Prinses Beatrix droeg een lichte ge
bloemde japon en had een bontcape om
de schouders geslagen. Prinses Margriet
was gekleed in een grijze mantel.
REGEN BLEEF UIT
Gelukkig voor de Vorstelijke familie
en haar gevolg en voor de vele toe
schouwers rond Huis ten Bosch, die op
de terugkeer van de stoet bleven wach
ten, en langs de route, die de rijtuigen
volgde, bleef het droog.
Zo druk was het echter toch niet, of
tot op het laatste ogenblik stroomden
nog kijklustigen toe om met of zonder
gebruik van klapstoeltjes van het uit
zicht op de stoet te genieten. Zo op het
oog was de belangstelling zeker niet
minder dan vorige jaren, ondanks het
ditmaal wel zeer sombere weer.
GROET VAN BURGEMEESTER
Bij het oude stadhuis aan de Groen
markt werd de komst van de Koninklijke
stoet tegen vier uur aangekondigd door
klokgelui, afkomstig van de Haagse
toren. In dit stadhuis hadden zich van
tevoren vele gemeenteautoriteiten met
hun familie verzameld en ontving bur
gemeester Kolfschoten zijn wethouders
en enige raadsleden. Ook hier had zich
een dichte menigte belangstellenden ver
zameld. Nadat de motorpolitie langs het
stadhuis was gereden, begaf de Haagse
burgemeester zich met ambtsketen om
en in gezelschap van het voltallige col
lege van wethouders naar het bordes.
Groot was het enthousiasme toen de
rjjtuigen met de Vorstelijke personen
langs het bordes reden. De groet van
burgemeester Kolfschoten werd vrien
delijk door ons Koninklijk paar beant
woord. Terwijl de laatste klanken van
de luidklokken wegstierven, was de stoet
reeds gepasseerd en verspreidden de
toeschouwers zich door de binnenstad.
man.
ZOAVO-conferenlie moet
worden uitgesteld
Veldmaarschalk Piboel Songgram is
zestig jaar. Hij is een rustige, kleine
vroegere artillerie-officier. Hij had tot
op heden zijn positie kunnen handhaven
ondanks herhaalde pogingen om hem
uit het zadel te lichten. In 1938 werd
hij voor het eerst premier. Voordien was
hij vier jaar minister van Defensie ge
weest. Hij had sedert de revolutie van
1932, die de absolute monarchie omver
wierp en een constitutioneel koninkrijk
tot gevolg had, een belangrijke rol in
de landspolitiek gespeeld.
Na de tweede wereldoorlog werd Piboel
Songgram gevangen gezet wegens sa
menwerking met de Japanners, doch
men moest hem weer vrijlaten omdat er
geen bewijzen voor de uitgebrachte be
schuldigingen waren. In 1947 kwam hij
weer aan het bewind, na een staats
greep van het leger. Hij verzette zich
tegen nauwere betrekkingen met com
munistisch China, omdat het volgens
hem ertoe zou kunnen leiden dat Siam
„een tweede Malakka" zou worden. Pi
boel Songgram was Westers-gezind.
Sonograms opvolger. Sarit, heeft in
tussen een nieuw hoofd van politie be
noemd. In een radiotoespraak zei hij
dat de verkiezingen van februari j.L on-
regelmatig waren geweest, dat dienten
gevolge het parlement eerlang zal wor
den ontbonden ert een nieuwe regering
wordt benoemd zodra de toestand weer
normaal is geworden. Prins Wan zal
Siam in de V.N. blijven vertegenwoordi
gen. (Zoals bekend is hij thans voorzit
ter van de Algemene Vergadering der
V.N.).
Maarschalk Sarit maakte voorts be
kend. dat de conferentie van de ZOAVO
(Zuidoostaziatische Verdragsorganisatie,
de tegenhanger van de NAVO in het
Westen), die morgen in Bangkok zou
beginnen, uitgesteld moet worden om
dat er op het ogenblik niemand is die
namens Siam kan optreden.
(De conferentie zou worden bijge
woond door de militaire chefs van de
acht ZOAVO-landen. Zij zouden bespre
ken hoe onder de huidige omstandighe
den een aanval op Zuidoost-Azië afge
slagen zou kunnen worden).
De woordvoerder van het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken in
Washington Lincoln White, verklaarde
gisteren, dat de staatsgreep van het le
ger in Siam „een intërne politieke ont
wikkeling" is. die de structuur van de
Zuidoostaziatische Verdragsorganisatie
niet zal schaden. De omverwerping van
de regering-Songgram zal de Ameri
kaanse militaire hulp aan Siam niet na
delig beïnvloed.