FOSTER DULLES NAAR LONDEN
VOOR ONTWAPENINGSGESPREK
WEERBERICHT
Maar op achtergrond ook voor
controverse in Midden Oosten
Zware aardbeving in Mexico
HET K.L.M. - LOONCONFLICT
NAAR RIJKSBEMIDDELAARS
Suiker 8 cent
per kg. duurder
DWING DUITSLAND NIET TOT
WEERLOZE NEUTRALITEIT
96ste Jaargang
MAANDAG 29 JULI 1957
No. 29198
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur:J. W. Henny
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Op versoek van Eisenhower
Ook Gromyko
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Foster
Dulles, is gisteren naar Londen vertrokken om op verzoek van pre
sident Eisenhower zijn persoonlijke aandacht aan de ontwapenings
besprekingen te wijden.
De perschef van het Witte Huis, James Hagerty, die dit meedeelde,
zei, dat het verzoek van de president niet betekent dat Dulles' aan
wezigheid in Londen dringend vereist is. De minister zou echter beter
in staat zijn een beeld van de toestand te krijgen dan door middel van
telegrammen.
„De president is van mening, dat de te Londen besproken proble
men zo belangrijk zijn, dat zij persoonlijke bestudering en beoordeling
door de minister rechtvaardigen".
Premier MacMillan van Engeland heeft in antwoord op een bood
schap van president Eisenhower, dat Dulles naar Londen zou komen,
gezegd in hoge mate in te stemmen met dit bezoek, dat naar zijn
mening van grote betekenis is in het huidige stadium der ontwape
ningsbesprekingen.
Y.S. bezorgd over
Engels beleid
(Van onze correspondent in Londen)
Het bericht, dat Dulles vandaag in
Londen zal arriveren, heeft aldaar een
grote politieke activiteit teweeg ge
bracht. Officieel heet het, dat Dulles'
bezoek slechts ten doel heeft met de
Britse premier Macmillan en de Ame
rikaanse leden van het ontwapenings
comité besprekingen te voeren over de
ontwapeningsvoorstellen, die thans ter
tafel liggen.
Doch het is geen geheim, dat Ameri
ka zich ernstig bezorgd maakt over het
Britse beleid in Oman, zodat Eisenho
wer het noodzakelijk heeft geacht zijn
hoogste vertegenwoordiger naar Londen
te sturen om te trachten een toenade
ring te bewerkstelligen tussen het Brit
se en het Amerikaanse standpunt.
Eén van drie mogelijkheden
Twee jaar geleden diende president
Eisenhower een plan tot fotografische
luchtverekenning van het geallieerde en
Russische grondgebied in, om weder
zijds een inspectie van het bewapenings
peil mogelijk te maken. Dit plan kan op
drieërlei wijze in praktijk worden ge
bracht: 1. Luchtverkenning boven het
Amerikaanse en Russische grondgebied,
2. Verkenning van de Canadese en Rus
sische gebieden rondom de Noordpool, 3.
Verkenning van de Europese gebieden
aan beide zijden van het ijzeren gordijn.
De onder een en drie genoemde sys
temen blijken op dit tijdstip praktisch
niet uitvoerbaar te zijn, omdat Rusland
zich verzet tegen inspectie van zijn
grondgebied en de Europese staten er
weinig voor voelen hun grondgebied aan
het Russische luchtverkenningsoog bloot
te stellen, zolang Amerika en, Rusland
van inspectie verstoken blijven.
Canada beperkt
de immigratie
In verband met de
werkgelegenheid
De Canadese regering heeft mede
deling gedaan van maatregelen ter be
perking van de immigratie in de tweede
helft van dit jaar. Volgens de nieuwe
bepalingen zullen immigranten die geen
van te voren geregeld arbeidscontract
hebben, na 31 juli niet meer worden
aangenomen voor plaatsing op de open
arbeidsmarkt. Na genoemde datum zul
len slechts nauwe verwanten van eerder
aangekomen immigranten worden toe
gelaten.
Het departement voor immigratie ver
klaarde dat de beperkingen waren ge
steld na bestudering van de werkge
legenheid in Canada in de winter en de
mate waarin nieuwe bevolking kan wor
den geabsorbeerd.
Het totaal aantal immigranten in de
eerste helft van dit jaar bedroeg 175.000,
onder wie 72.000 Britse, dat is meer dan
het totaal van geheel het vorige jaar.
Komplot in Afghanistan
Radio-Kaboel heeft bekend gemaakt,
dat er in Afghanistan een komplot is
ontdekt, waarbij functionarissen van
het ministerie van financien waren be
trokken. Er zijn enige arrestaties ver
richt.
De minister van financien, Abdoel
Malik, heeft ontslag genomen en ver
scheidene ambtenaren zyn ontslagen.
Westelijke wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Enkele opklaringen, maar oo- enkele
verspreide buien. Overwegend matige
westelijke wind. Dezelfde temperaturen
als vandaag of iets hogere.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
30 JULI
Zon op: 5 uur; onder: 20.36 uur.
Maan op: 9.38 uur; onder: 21.44 uur.
Hoogwater te Katwijk aan Zee te 5.12
en 17.41 uur; laagwater te 1.05 en
13.29 uur.
r bestaat OM acht pagina'*
Doch verkenning van de arctische
zone wordt mogelijk geacht, omdat
hiervoor alleen toestemming van Cana
da, Noorwegen en Denemarken (vanwe
ge Groenland) noodzakelijk is.
Bovendien wil Dulles trachten toena
dering te brengen tussen het Westerse
en het Russische standpunt inzake het
stopzetten der atoombomproeven.
De Russen willen een onvoorwaarde
lijke stopzetting voor de tijd van twee
jaar. zodat zij hun voorraad kernwa
pens kunnen opvoeren tot het Ameri
kaanse peil. daarbij tevens Engeland,
dat met zijn onderzoek nog niet zo ver
is gevorderd als Rusland en Amerika,
verhinderende zijn kernprogram tot
verdere ontwikkeling te brengen. Ame
rika heeft een verbodsperiode van tien
maanden voorgesteld, doch Foster Dul
les heeft reeds te kennen gegeven, dat
hij eventueel bereid is, deze periode te
verlengen.
Het wordt overigens niet onmogelijk
geacht, dat ook Gromyko, zijn Russische
tegenvoeter, zich naar Londen zal be
geven om Dulles te ontmoeten. Maar
voor het ogenblik wordt de Brits-Ame
rikaanse tegenstelling in het Midden-
Oosten van veel groter belang geacht.
De Britse actie tegen de opstandelin
gen in Oman doorkruist de Amerikaan
se politiek van toenadering tot koning
Saoed van Arabië. En niet alleen in de
Amerikaanse maar ook in bepaalde
Britse ,'met name socialistische) krin
gen vindt men een totale revisie van de
Britse politiek in het Midden-Oosten
dringend gewenst, zodat Amerika en
Engeland zoveel mogelijk één lijn kun
nen trekken. Gewapend optreden tegen
Arfabische stammen, hoe zeer op zich
zelf ook gerechtvaardigd, kan licht door
een ontwakend Arabisch nationalisme
worden uitgelegd als „Westers impe
rialisme". Amerika wil overleg, zonder
toepassing van wapengeweld. Engeland
daarentegen is door verdragen gebonden
tot bescherming van de sultanaten rond
om de Perzische Golf en tenzij het deze
verdragen metterdaad nakomt, loopt
ook de laatste rest van Britse invloed
in het Midden Oosten gevaar te ver
dwijnen. De komende Anglo-Ameri-
kaanse besprekingen zullen daarom van
beslissende betekenis zijn voor de ver
standhouding tussen beide mogendhe
den.
Eisenhower mogelijk voor
Assemblee
De Amerikaanse democratische sena
tor Humphrey heeft, naar hij gisteren
in een vraaggesprek voor de televisie
verklaarde, het ministerie van Buiten
landse Zaken voorgesteld dat president
Eisenhower zelf het Amerikaanse ont-
wapeningsplan aan de algemene verga
dering van de Ver. Naties voorlegt, in
geval de Londense conferentie zou mis
lukken. Zijn voorstel was op het minis
terie warm ontvangen, maar hij had het
nog niet aan de president overgebracht.
Men vreest voor meer dan 100 doden
De stad Mexico is gisterochtend vroeg door de zwaarste aardbeving
sinds mensenheugenis getroffen. Men vreest dat er meer dan 100
mensen om het leven zijn gekomen.
Er zijn drie schokken waargenomen, waarvan de tweede de krach
tigste was. Tientallen gebouwen zijn verwoest. Het onafhankelijkheids
monument op de Paseo de la Reforma viel omver. Overal in de stad is
grote schade aangericht.
Veel mensen zijn,, toen zij in paniek
de straat op renden, gewond door vallend
glas en stukken steen. De politie en het
leger hebben direct eerste-hulpposten
ingericht. Patrouilles trekken door de
stad om plundering te verhinderen.
Het centrum van de aardbeving lag
vermoedelijk in de omgeving van de
haven- en badplaats Acapulco aan de
Stille Oceaan. De verbindingen tussen
deze stad en Mexico zijn verbroken.
Zaterdagochtend heeft de 35-jarige
Israëlische actrice Ada Tal een be
zoek gebracht aan het achterhuis
van Anne Frank. Ada Tal speelde
de hoofdrol in de Israëlische versie
van Met dagboek van Anne Frank?
dat werd opgevoerd door 't toneel
dat werd opgevoerd door het to
neelgezelschap van het Habimah-
theater. De actrice middenwordt
in de kamer van Anne Frank ge
ïnterviewd door de Wereldomroep
Verklaring van directie
„Lijdelijk verset sal niet ivorden geduld
De directie van de K.L.M. heeft bekendgemaakt, dat de speciale
maatregelen, die de piloten hebben aangekondigd, worden beschouwd
als een vorm van lijdelijk verzet, die zij niet zal dulden. Van de vlie
gers wordt een normale dienstuitvoering verlangd. Aangezien de be
sturen der vliegersverenigingen door de thans aangekondigde actie de
salarisonderhandelingen trachten te forceren en daarmede een loon-
conflict veroorzaken, heeft de directie besloten dit loonconflict aan het
College van Rijksbemiddelaars voor te leggen en de uitspraak van dat
College te aanvaarden.
Vliegers
gaan
door
Ook zal de directie de vliegers ern
stig onder het oog brengen, dat han
delingen, als door hen tegenover de
pers aangekondigd, achterwege die
nen te blijven, nu de zaak by het
College van Rijksbemiddelaars aan
hangig is gemaakt. De directie ver
trouwt er in ieder geval op dat de
gevolgen van het gerezen conflict voor
de passagiers niet merkbaar zullen
zijn.
Naar aanleiding van de recente pu
blicaties in de dagbladen over de te
nemen acties door de K.L.M.-piloten,
heeft de directie van de Nederlandse
Luchtvaartmaatschappij een verklaring
uitgegeven, waarin dus wordt gesteld,
dat een uitspraak van het College van
Rijksbemiddelaars onvoorwaardelijk zal
worden gevolgd, maar waarin ook een
overzicht wordt gegeven van het loon
conflict. Daarbij wordt van de zijde der
directie beweerd, dat begin 1956 de lo
nen der vliegers met gemiddeld negen
procent werden opgetrokken, waardoor
tegemoet werd gekomen aan de lang ge
koesterde wens tot gelijkmaking van de
salarissen van Nederlandse en niet-
Nederlandse K.LM.-vliegers. De vliegers
waren echter niet tevreden en dreigden
met sancties, indien de lonen niet zou
den worden opgetrokken naar het ho
gere niveau van buitenlandse collega's.
Ook verlangden zij betrokken te wor
den in de 5 procent loonronde, die aan
het overige personeel was toegekend.
Volgens de directie echter was deze
loonronde al begrepen in de toegekende
verhoging en bovendien was zij de me
ning toegedaan, dat de lonen van bui
tenlandse piloten niets te maken heb
ben met de Nederlandse loonstructuur.
Het Nederlands Economisch Instituut,
onder leiding van prof. dr. J. Tinber
gen, werd evenwel aangezocht te onder
zoeken, of de levensstandaard van de
Nederlandse vliegers lager lag dan by
hun buitenlandse collega's. Wanneer het
rapport, dat door de N.E.I. zou worden
uitgebracht aanleiding daartoe zou ge
ven, zou de directie bereid zijn met
terugwerkende kracht de gevraagde
5 procent te betalen. Het in januari
Met ingang van vandaag is de
prijs van suiker voor de consu
ment met 8 cent per kg. verhoogd.
De minister van Landbouw, Vis
serij en Voedselvoorziening heeft
namelijk blijkens een publikatie
in een heden uitgegeven buitenge
wone Nederlandse Staatscourant
de prijs van suiker af fabriek
verhooqd van f 76 op f 84 per
100 kg.
Deze prijsverhoging houdt verband
met het niveau van de garantieprijs
voor de suikerbietenverbouwers voor
suiker van oogst 1957, daten ten op
zichte van de garantieprijs voor oogst
1956 is verhoogd. De verhoging van de
garantieprijs vindt haar oorzaak in de
nieuwe grondslagen voor de kostprijs
berekeningen van landbouwprodukten,
alsmede in de gestegen productiekosten
1957 verschenen rapport werd erg be
kritiseerd door de vliegerorganisaties. In
dit rapport werd geconcludeerd, dat
geen Westeuropees niveau was aan te
wijzen, daarvoor was de spreiding te
groot. Niettemin wilde de directie de
gevraagde 5 procent toekennen.
Hierop stelden de besturen der vlie
gerverenigingen de eis tot verhoging
der netto-salarissen met vijftig pro
cent, omdat zy meenden, dat hun
huidige inkomsten onvoldoende zyn
om overeenkomstig hun positie
levenswijze te leven.
De directie heeft deze eis van de hand
gewezen. In de eerste plaats omdat vol
gens haar het NJE.I. daartoe geen aan
leiding gaf en in de tweede plaats, om
dat inwilliging onrechtvaardig zou zijn
tegenover de overige medewerkers der
K.LM., daar de directie zich op het
standpunt stelt, dat de door de geza
menlijke inspanning van alle medewer-
De Nederlandse schrijver Jef Last
is zaterdagmiddag aan de univer
siteit van Hamburg cum laude ge
promoveerd tot doctor in de filoso
fie, met als hoofdvak Sinologie en
als bijvakken Japans en Bahasa In
donesia. Toen Jef Last nog diezelf
de dag in Amsterdam terugkeerde,
werd hij door vrienden feestelijk
ontvangen in een Amsterams kaas-
en wijnhuis. Op de foto ziet men
v.l.n.r. DrVictor van Vriesland
Tom Rot. de jonge doctor en Ed.
Hoornik.
kers verkregen verbeteringen van de
bedrijfsresultaten ook aan alle mede
werkers ten goede moeten komen.
Commentaar
De besturen van de vliegerverenigin
gen zeggen in hun commentaar op deze
verklaring, dat het conflict een direct
resultaat is van het vertragen der on
derhandelingen door de directie in de
laatste jaren. Daardoor is de diepste
oorzaak een vertrouwenskwestie gewor
den. De oplossing moet in de eerste
plaats worden gezocht in het volledig
herstel van dit vertrouwen door de vlie
gers in de directie.
De maatregelen, die vandaag van
kracht worden, betekenen niets an
ders dan een strikte opvolging van de
maatschappijvoorschriften. Extra werk
door de vliegers had alleen het eco
nomisch belang van de K.L.M. op het
oog. Van het al of niet dulden van
deze maatregelen kan dus geen sprake
zijn. Ook betogen de vliegerorganisa
ties, dat de percentages, die door de
directie worden genoemd, elke grond
missen. De definitieve cyfers zullen
na de zoveelste vertraging, eerst tegen
half augustus bekend zyn.
Het Westen over hereniging:
Westelijke mogendheden bereid tot seer
vergaande garanties tegen consequenties
De Wcsfduitse minister ivan Buitenlandse Zaken, dr. Heinrich von
Brentano, en de ambassadeurs van Engeland, Frankrijk en de V.S.
hebben hedenmiddag te Berlijn een twaalf punten omvattende verkla
ring over de beginselen van de gemeenschappelijke politiek dezer
landen aangaande de hereniging van Duitsland getekend.
Hierin wordt onder meer gezegd, dat de regering van een herenigd
Duitsland vrij moet zijn om over haar eigen buitenlandse politiek en
internationale bondgenootschappen te beslissen, met inbegrip van het
recht op zelfverdediging zoals neergelegd in het handvest der V.N.
De vrijheid en veiligheid van een herenigd Duitsland mogen niet wor
den beperkt door een opgelegde neutraliteit of demilitarisering. Alleen
een vrijelijk gekozen regering voor geheel Duitsland zou namens een
herenigd land kunnen spreken. Een dergelijke regering zou moeten
worden gevormd na vrije verkiezingen voor één nationale vergadering
van het gehele land.
De eis, dat een herenigd Duitsland vrij moet zijn om zijn buiten
landse politiek te bepalen, wordt verbonden met een aanbod om de
gerechtvaardigde veiligheidsbelangen van alle betrokken staten te
garanderen. Men zie over bijzonderheden van deze verklarinq elders
in dit blad.
van de suikerbieten en in de stijging
van de kosten verbonden aan de ver
werking Zoals voorzien in de regerings
nota inzake de bestedingen wordt de
verhoging van de kostprijs volledig aan
de consument doorberekend.
Zij moet reeds thans worden toege
past, zo deelt het ministerie mee, om
dat de vraag naar suiker, als gevolg
van verwachtingen omtient de komen
de prijsverhoging, zo sterk toeneemt,
dat voor speculatieve voorraadvor-
ming moet worden gevreesd. Boven
dien moest dure buitenlandse suiker
worden aangekocht.
94 cent per kilo
De besturen van de drie kruideniers-
vakorganisaties, de Algemene Neder
landse Kruideniersbond, de Christe
lijke Kruideniersbond, de Katholieke
Kruideniersbond, de commerciële or
ganisaties in de kruidenierswaren-
branche en de Vereniging Grootwin
kelbedrijven in Levensmiddelen, heb
ben besloten hun leden te adviseren
de consumentenprijs van suiker te
stellen op 94 cent per kilo.
Hoezeer, naar de mening van de be
sturen, ook voor de handel termen
aanwezig zijn kostprijsverhogende facto
ren in de calculatie van de suikerprijs
op te nemen, dringen genoemde bestu
ren er by de handel met klem op aan
deze prijs van 94 cent te houden. De
besturen vertrouwen er op, dat spoedig
overleg met de minister van Econo
mische Zaken kan worden gepleegd over
de gevolgen van de nieuwe suikerprijs
voor die artikelen, waarin suiker als
grondstof is verwerkt.
