NIEUWE PALEISREVOLUTIE IN MOSKOU: VIER KOPSTUKKEN UIT HET PRESIDIUM PB Noodweer en blikseminslag gingen over ons land en brachten schade WEERBERICHT OVERWINNING VAN KROESJTSJEF OP MOLOTOF c.s. Aanhangers van de partijleider op de opengevallen plaatsen Bijna nachtelijke duisternis Uit enormedonkere tvolkenwals kwamen zware windstoten 96ste jaargang DONDERDAG 4 JULI 1957 No. 29177 SCH DAGBLAD Directeur; J. W. Henny HoofdredacteurJ. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 MOLOTOF MALENKOF SJEPILOF KAGANOWITSJ KROESJTSJEF overwinnaar Opnieuw heeft zich in het Kremlin een paleisrevolutie voltrokken: vier van de voor naamste figuren van het wereldcommunisme, Molotof, Malenkof, Kaganowitsj en Sjepilof, zijn uit het presidium van het Centrale comité der partij en uit het Centrale comité zelf gestoten, aldus een bekendmaking van Radio-Moskou. Uit de nieuwe ledenlijst van het presidium (de opengevallen plaatsen zijn meteen weer bezet) kan voorts opgemaakt wor den, dat nog een vijfde leider niet is teruggekeerd, ofschoon in het communiqué, waarin kritiek wordt geleverd op de andere leiders, die „een tegen de partij gerichte groep had den gevormd", van zijn geval geen melding wordt gemaakt. In Parijs wordt deze ontwikkeling aldus telefoneerde onze correspondent heden ochtend als een nieuwe en grote overwinning van Kroesjtsjef beschouwd. Diens leer lingen en aanhangers zullen de opengevallen plaatsen gaan innemen. De resten van het Stalinisme zijn thans, zij het dan ook met Stalinistische middelen(l), door Kroesjtsjef opge ruimd en in Parijs verwacht men, dat de politiek van toenadering, waarvan Kroesjtsjef zich als de voornaamste verdediger heeft onderscheiden, een nieuwe injectie zal krijgen. Het is niet onmogelijk, dat de hoogste Kremlin-leiders het nodig hebben geoordeeld een groots gebaar te maken in de hoop het isolement te doorbreken, waarin het wereldcom munisme was geraakt na de barbaarse onderdrukking van de Hongaarse opstand. Hiervoor hebben de uitgesproken Stalinist Molotof en ook liberaler figuren als Malenkof en Sjepilof het gelag moeten betalen. In Parijs heeft men sterk de indruk, dat een hoogst gewichtige operatie met doelstellingen op buitenlands-politiek gebied gekoppeld is aan een vereffe ning van oude rekeningen op het persoonlijke en binnenlandse plan. Parijs bereidt zich voor op een nieuw „offensief van de glimlach en de uitgestoken hand", een offensief, dat zich het eerst zou doen gelden in de ontwapeningscommissie van de Verenigde Naties in Lon den, waar de besprekingen juist een nieuw stadium hebben bereikt. Commentaar van dr. Drees „Ik verbaas mij er telkens opnieuw over, dat men in een land als de Sov jet-Unie, waar men naar buiten altijd de indruk wil wekken van een eensge zinde regering, waarbinnen geen tegen stellingen bestaat, het steeds opnieuw op dergelijke uitbarstingen laat aanko men. Over het algemeen is het het veilig ste, over Russische zaken niet direct commentaar te geven, daar niemand de juiste toedracht kent. Maar mijns inziens kan men wel aannemen, dat het hier een conflict in de Russische leiding be treft aangaande de buitenlandse politiek", aldus verklaarde de minister president, dr. W. Drees, toen hem com mentaar gevraagd werd op het ontslag van Molotof, Sjepilof. Kaganowitsj en Malenkof. Dr. Drees verklaarde, in deze „uitbarsting" een bewijs te zien voor het bestaan van spanningen in de Rus sische topleiding, waarvan het bestaan altijd is ontkend. Dit omdat hier niet één man ontslagen wordt, doch een ganse groep, tot nu toe zeer vooraan staande figuren. Ook de staatssecretaris van buiten landse zaken, drs. E. H. van den Beugel, zei zeer voorzichtig te willen zijn in zake Russische aangelegenheden. „Er zijn blijkbaar grote internespanningen in de SovjetrUnie", zo zei hij, „doch niemand kan zeggen of dit een keer in de politiek zal betekenen, en zo ja, of dit een keer ten goede of ten kwade zal zijn. In Russische aangelegenheden is eigenlijk iedereen in het buitenland een volkomen outsider, en het geven van commentaren heeft daarom weinig zin". Gouverneur Van Baal naar Nederland De gouverneur van Nederlands Nieuw- Guinea, dr. J. van Baal, zal morgen uit Biak naar Nederland vertrekken voor besprekingen met minister Helders. Hij zal ongeveer een week in Nederland blij ven. Trein reed Canadees beide voeten af Ontsteltenis te Arnhem (Speciale berichtgeving) Gisteravond is op het derde perron in Arnhem, waar de internationale treinen aankomen en vertrekken, een ernstig ongeval gebeurd. Toen namelijk de internationale trein vanuit Duits land, richting Hoek van Holland, zich op dat tijdstip weer in beweging zette, wilde een Canadese militaire verlof ganger weer in de restauratiewagen van de trein springen. Dit lukte hem niet en hij viel tussen de trein en het perron, met als gevolg dat hij beklemd raakte en zijn beide voeten werden verbrijzeld. Hij was uit de trein gegaan om enkele douane-formaliteiten te vervullen en het ongeval speelde zich af voor het wissel kantoor. Per ambulance werd de man naar het St. Elisabethgasthuis in Arn hem vervoerd. De trein heeft na het ongeval nog gestopt, doch toen waren de wielen van verschillende rijtuigen al over de voeten van het slachtoffer gereden. De ontsteltenis op het station was vooral bij hen, die het ongeluk voor hun ogen zagen gebeuren, groot. Het onderzoek in deze tragische gebeurtenis is in handen van de marechaussee. Tandartsen naar minister (Van onze Haagse redactie) Vertegenwoordigers van de Zieken fondsen en tandartsen hebben vandaag een onderhoud met de minister van So ciale Zaken en Volksgezondheid, de heer Suurhoff. Het overleg over de tandheelkundige behandeling van zie kenfondsen zal hier worden voortgezet. Aan onze abonnees Voor het geval U ons blad 's avonds een keer niet mocht ontvangen, verzoe ken wij U vóór 7 uur 's avonds no. 25041 op te bellen, dan kan nog dezelfde avond voor bezorging gezorgd worden. Minister Samkalden: „Teveel risico's bij geënsceneerde inbraak te Valkeuswaard" De minister van Justitie, prof. dr. I. Samkalden, heeft in antwoord op door het Tweede Kamerlid de heer Berk- houwer gestelde vragen over de ge- ensceneerde inbraak in de nacht van 25 op 26 april j.l. in een notariskan toor te Valkenswaard, medegedeeld, dat hij, hoewel hij begrip heeft voor het streven van de Officier van Justitie naar een zo volledig mogelijke bewijs- constructie, de gehele enscenering toch niet kan bewonderen. De minister vindt deze wel zeer zwaar van opzet, en meent dat het plan, al kan niet van provocatie tot misdrijf gespro ken worden, te veel provocatieve ele menten bevat. Het komt hem tevens on juist voor dat het plan voor de arrestatie van een 70-jarige Amsterdammer zoda nig ,was opgesteld, dat het welslagen voor een belangrijk deel afhankelijk was van de medewerking van een particulier burger. Ook hebben de politie-ambtena- ren zich niet in een zodanige gevaarlijke situatie bevonden, waarin het lossen van pistoolschoten gerechtvaardigd was. Wel moet het in de gegeven omstan digheden gerechtvaardigd worden ge acht, dat zij met een pistool bewapend waren. Gezien de resultaten van het in gestelde uitvoerige onderzoek, mag als vaststaand worden aangenomen, dat niet opzettelijk is geschoten. Vermoed wordt, dat de brigadier, die gevuurd heeft, is aangestoten of zich gestoten heeft, en dat daardoor het eerste schot is afge gaan. Het onmiddellijk afgevuurde twee de schot zou dan het gevolg van een reflexbeweging zijn geweest. Wat hiervan zij, naar het oor deel van de minister leverde in de ge geven situatie, waarin verscheidene personen binnen een betrekkelijk klei ne ruimte bijeen waren, een optreden van de betrokkene, waarbij hij een pistool in de hand had, dat niet op veilig was gesteld, te grote risico's op. In zij nieuwe vorm bestaat het presidium (vroeger Politbureau, politiek bureau, geheten en de top vormend van de communistische partijstructuur) uit vijftien leden met volledig lidmaatschap. Voor de „zuivering" van gisteren waren het er elf. De minister van Defensie, maarschalk Zjoekof, mevr. Foertsewa, Brezjnef en Swjernik zijn van toegevoegd (kandidaat-)lid volledig lid geworden. Als toege voegd lid konden zij wel de vergaderingen bijwonen maar zij hadden geen stem recht. Voorts maken thans van het presidium o.m. deel uit: Boelganin, Ignatjef, Kroesjtsjef, Mikojan, Soeslof en Worosjilof. Onder de nieuw-benoemden bevinden zich verscheidene voormalige leden van het presidium, die hun posten verloren bij de wijziging in de regering na Stalins overlijden in maart 1953. De 56-jarige, niet teruggekeerde Maxim Saboerof is een der bekendste Russische deskundigen op het gebied van geleide economie en organisatie. Reeds in december j.l. scheen zijn ster te dalen, hetgeen nu door zijn verwijdering uit het presidium is beves tigd. Mevr. Foertsewa is een der naaste medewerkers van partijsecretaris Kroesjtsjef. dat zij zich verzetten tegen maatrege len ter bestrijding van de bureaucratie en tot vermindering van de omvang van het staatsapparaat. Voortdurend hadden zij oppositie gevoerd tegen reorganisatie van de industriële leiding en de oprich ting van economische raden en dit ver zet hadden zij voortgezet nadat de plan nen op vergaderingen in het gehele land was goedgekeurd; ook hadden de vier (resp. vijf, met Saboerof inbegrepen) bezwaren tegen een nieuwe politiek voor de collectieve boerderijen, waardoor deze meer initia tieven kunnen nemen en zij wilden niet weten van de afschaffing van de ver plichte leveranties van landbouwproduk- ten door deelnemers aan de collectieve boerderijen uit hun individuele bezit; de ontslagen leiders hadden zich voorts verzet tegen de partijoproep om de V.S. voorbij te streven wat betreft de pro- duktie per hoofd van melk, boter en vlees kameraad Molotof gaf blijk van een conservatieve en bekrompen houding door bezwaar te maken tegen het in cultuur brengen van 35 miljard ha. woeste grond; met Malenkof en Kaganowitsj had Molotof zich hardnekkig verzet tegen de actie contra de persoonsverheerlijking; Molotof wordt voorts verweten, dat hij zich verzet heeft tegen de politieke en internationale ontspanning en in het bijzonder tegen de toenadering tot Joego-Slavië en een vredesverdrag met Oostenrijk en Japan. Uitgestotenen waren in de oppositie Wat wordt nu als officiële reden op gegeven voor de verwijdering van de vijf kopstukken door Kroesjtsjef c.s.? Uit de publikaties van het Centrale comité kan men opmaken, dat de uitgestotenen verdeeldheid zaaiden in de partij en dat hun activi teit niet verenigbaar was met de Le ninistische beginselen; Ook Roemeense rode leiders afgezet Het Roemeense persbureau Agerpress deelt mede, dat twee leden van het po litiek bureau van het Centrale comité der Roemeense Arbeiderspartij van hun functie zijn ontheven. Het zijn Josef Chisinevski, lid van het Politbureau en secretaris van het Centrale comité en Miron Constantinescu, lid van het Polit bureau. Stalins vertrouwde onderhandelaar Wjatsjeslaf Molotof, die 67 jaar is, was Stalins meest vertrouwde onderhan delaar op het gebied der buitenlandse zaken. De 55-jarige Georgi Malenkof was premier na de dood van Stalin in maart 1953. Op 8 februari 1955 werd hij vervangen door maarschalk Boelganin. De 64-jarige Lazar Kaganowitsj, een zwager van Stalin, was de enige Joodse leider in de Sovjet-Unie. Dmitri Sjepilof (52 jaar) was hoofdredacteur van de Prawda, toen hij in juni van het vorige jaar Molotof opvolgde als minister van Buitenlandse Zaken. Hij werd zelf in februari van dit jaar vervangen door Andrei Gromyko. Het merkwaardige is, dat hij werd beschouwd als bescherme ling van partijsecretaris Kroesjtsjef. In welingelichte kringen te Belgrado was men van oordeel, dat de beschul diging van het Centrale comité, dat Malenkof, Kaganowitsj, Molotof en Sje pilof vasthielden aan oude methoden, volledig in overeenstemming is met de mening van leiders van de Joegosla vische communistische partij. Men ver wacht verbeterde betrekkingen tussen Moskou en Belgrado. De woordvoerder van het Ameri kaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat het ernstige karakter van de meningsverschillen tussen de Rus sische leiders blijkt uit het aantal per sonen, dat is vervangen. Het ministerie aldus deze woordvoerder, volgt natuur lijk nauwlettend de ontwikkeling van de toestand en let in het bijzonder op even tuele gevolgen van de afzetting van de vier Russische leiders voor de Russische politiek. Ook de gouverneur van de Staat New York en oud-ambassadeur te Moskou, Harriman, gaf zijn voldoening te kennen over de val van Molotof. Hij zei zestien jaar te hebben verlangd naar de uitschakeling van deze Russische leider. Volgens Harriman had hij in oktober 1941 president Roosevelt meegedeeld, dat er naar zijn oordeel geen mogelijkheid was met de Sovjet-Unie tot overeen stemming te komen over politieke kwes ties zolang Molotof nog invloed had in het Kremlin. 2o'n servtce Reactie elders In Bonn verklaarden Westduitse re geringsambtenaren, dat uit de ontslagen, blijkt, dat de spanning in de communis tische partij van de Sovjet-Unie voort duurt en dat het partijcongres, waarop Kroesjtsjef Stalin ontluisterde, nog al tijd gevolgen heeft. In Belgrado kwam het nieuws als een volkomen verrassing. Buitenlandse waarnemers zeiden te verwachten, dat de Joegoslavische communistische partij de val van de vier leiders geestdriftig zal toejuichen. Hogewoerd 66-68 Eigen financiering Afnemende warmte De Bilt verwacht tot morgenavond; Plaatselijk enkele regen- of onweers buien, maar morgen overdag ook zon nige perioden. Zwakke tot matige wind in hoofdzaak uit westelijke richtingen. Minder warm dan vandaag. (Opgemaakt te 11.15 uur). 5 JULI Zon op: 4.29 uur; onder: 21.04 uur. Maan op: 14.31 uur; onder: 0.05 uur. Hoogwater te Katwijk te 9.06 en 21.39 uur. Laagwater te 4.38 en 17.05 uur. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's. Boerderijen brandden af; paniek onder duizend schoolkinderen voorkomen Met een constante snelheid van 60 kilometer per uur is gistermiddag een zwaar onweer van west naar oost over ons land getrokken, daarbij grote schade en veel overlast veroorzakend. Boerderijen brandden af als gevolg van blikseminslag, treinen kwamen tot stilstand, straten en wegen kwamen by de zware regenval onder water te staan. De onweersbuien, die tezamen een groot front vormden, bereikten de Nederlandse kust vanuit de Noordzee omstreeks het middaguur. De buien werden voorafgegaan door een donkere wolkenwals, waaruit zware wind stoten kwamen. In de Bilt werd een windstoot van 90 kilometer per uur gemeten. Doordat de wolkentoppen tot een enorme hoogte reikten veroorzaakten de buien op vele plaatsen een bijna nachtelijke duisternis. Volgens het KNMI bewoog de wolkenwals met het er op volgende onweer zich van west naar oost over het gebied ten noorden van de grote rivieren. In Zeeland, Noord-Brabant en Limburg kwam maar op enkele plaatsen onweer voor. Omstreeks half zes was de bui over de Duitse grens verdwenen. Voor tienduizenden guldens schade Tussen twaalf uur en half zes is op allerlei plaatsen in ons land voor in totaal tienduizenden guldens schade aangericht. In Barneveld brandde een grote boerderij tot de grond af, nadat de bliksem in het achterhuis was geslagen. In dezelfde gemeente ging ook een grote land- bouwschuur in vlammen op. Mede dank zij de hulp van militairen, die in de omgeving aan het oefenen wa ren, kon de boerdrij, waarbij de schuur behoorde, worden behouden. Te Schermerhorn is een van de be kende seinmolens, behorende tot de groep Noorder Ringmolens, door de bliksem getroffen en afgebrand. Ook te Heerhugowaard is een boerderij na blikseminslag totaal afgebrand. In Delft kwamen by de brandweer vier meldingen van brand als gevolg van blikseminslag binnen. Een van deze branden woedde in een schakelstation van het elektriciteitsbedrijf en breidde zich later uit tot een hoeveelheid in dit station opgeslagen rubber en olie, het geen een zware rookontwikkeling ver oorzaakte. Enkele duizenden liters olie raakten in brand en omdat ook de olie tanks in de nabijheid gevaar liepen werd het verkeer over de vlakbij gelegen Rijksweg Den HaagRotterdam tijdelijk omgelegd. Om half drie was men het vuur meester. Den Haag aardedonker De eerste grote stad waarboven het onweer woedde was Den Haag. Daar was het zó donker, dat de straatverlich ting werd ontstoken en het verkeer met de lichten op reed. Van ernstige schade is geen melding gemaakt. In Rotterdam liepen kelders onder. Twee fabrieks schoorstenen moesten het bij bliksem inslag ontgelden. Die van het elektrici teitsbedrijf werd ten dele vernield. Een schoorsteen die op instorten stond viel in handen van de brandweer, die erger voorkwam. Het tramverkeer had hier en daar vertraging doordat de bliksem de bovenleiding onklaar maakte. Boven de weekmarkt heeft een wervelstorm ge woed, die een chaos veroorzaakte. Kra men gingen tegen de vlakte en tal van goederen waaiden weg. De kooplieden schatten hun schade op ongeveer een ton. Ook in Amsterdam heeft het tram verkeer vertraging gehad door het in slaan van de bliksem op de bovenlei ding. Het verkeer reed ook daar met de lichten op, doch de stadsverlichting werd niet ontstoken, omdat het onweer van korte duur was en de extra belas ting van het net niet verantwoord werd geacht. Ook Amsterdammers hadden last van ondergelopenkelders. Op Schiphol waren de wind en de regen zo hevig, dat het beladen van de gereedstaande vlieg tuigen moest worden onderbroken en alle vertrektijden een uur moesten wor den uitgesteld. Door het ophouden van de vertrektijden waren de Europa-hal en de intercontinentale-hal overvol. Twee toestellen moesten voor het nood weer uitwijken naar Eelde, vanwaar ze later naar Schiphol vlogen. In Schipluiden kwam een geval van blikseminslag voor met merkwaardige gevolgen. De bliksem sloeg daar in de stalen tuien, die de toren van de in res tauratie zijnde Hervormde kerk schra gen. Vier arbeiders die voor de bui zaten te schuilen schrokken zo hevig, dat ze achterover in een kalkput tuimelden. Zij kwamen er zonder letsel af, doch zagen wel wat bleek Slot op pag. 2 Geen kort geld meer voor woningen (Van onze Haagse redactie) De minister van Binnenlandse Zaken en van Financiën zullen er op aan dringen de financiering van de wo ningbouw met kort geld stop te zet ten. De bewindslieden doen dit van daag tijdens een bijeenkomst met het bestuur van de vereniging voor Ne derlandse gemeenten, vertegenwoor digers van Ged. Staten, van provin cies en van verschillende gemeentebe sturen. De regering ziet geen andere midde len meer om de steeds stijgende vraag stop te zetten. De gezamenlijke kort lopende schulden van de gemeenten belopen op het ogenblik een bedrag van anderhalf miljard gulden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 1