Vulpen
SENSATIE VERKOOP
2 X SLAGEN
KWATT
MODEHUIS MAISON SPIER LEIDEN - TELEFOON 240 U
„Regering-Kadar liet duizenden
personen om het leven brengen"
Amerika bereid strijdkrachten tot
2Vz miljoen te verminderen
Rusland vroeg om nadere inlichtingen
Kerkelijk Leven
KANTOORBEDIENDE
LEIDSCH
DAGBLAD
H. WALENKAMP EN ZIN.
VRIJDAG 21 JUNI 1957
Door een Amerikaanse bril bekeken
„Nederland werkt energiek aan
ontwikkeling van Nieuw-Guinea"
Maken van arm land gebied van welvaart
„Nederlands Nieuw Guinea is een land van contrasten. In de steden
langs de kust vindt men geimporteerde auto's, Edammer kaas, Ameri
kaanse buitenboordmotoren en prachtig ingerichte woonhuizen. Een uur
vliegen daar vandaan wonen kannibalen en koppensnellers, die nog nooit
een blanke oj een kledingstuk gezien hebben.
De Hollanders roeten nog niet wat zij aan hun helft van Nieuw-Guinea
hebben, en ze zoeten zelfs niet of ze het zullen houden. Er zijn er velen die
diepe tioijfels hebben over de toekomst van het land, en over zijn moge
lijkheden. Er kan evenwel geen tioijfel bestaan aan hun bedoelingen. Met
dezelfde energie en dezelfde vastbeslotenheid waarmee zij hun eigen land
aan de zee ontrukten, hopen zij iets te maken uit wat voorheen als niets
gold".
Met deze zooorden besloot de Amerikaanse journalist Robert C. Miller
het artikel, dat hij voor United Press schreef over de situatie in en om
Nederlands Nieuw Guinea.
derlandse collega's zich de meest be
minde zonen van Den Haag weten:
„Nederlands Nieuw Guinea absorbeert
de surplus aan energie van de Neder
landers.
Contrasten
Hij besluit dus in dezelfde geest als
hij begon: „De dijkenbouwers van Ne
derland zijn hard aan het werk op Ned.
Nieuw Guinea en het wordt duidelijk,
dat zij van een duivelseiland een model
kolonie aan het maken zijn". Hij geeft
dan een opsomming van de grote inves
teringen, die rijk en particulieren in dit
land gestoken hebben". Voor de Neder
landers in Ned. Nieuw Guinea tot op
heden een moeilijk werkterrein, maar
zij doen hun best om van het arme land
een gebied van welvaart te maken".
„De hoofdstad Hollandia biedt een
verrassend contrast tussen nieuwe hui
zen en legerhutten, dertien jaar geleden
door de Amerikanen achtergelaten en
nu in gebruik door het gouvernement.
Maar dat gouvernement geeft in zijn
bouwplannen alle prioriteit aan de wo
ningbouw. Verbindingen en transport
komen op de tweede plaats. Dat moet
wel want het binnenland begint waar de
straatverlichting eindigt".
Voorts constateert de Amerikaanse
journalist, dat de Australiërs in hun
deel van het eiland meer gedaan heb
ben tegen de overblijfselen uit de oer
tijd, als koppensnellen en kannibalis
me. maar de Nederlanders vestigen mo
menteel talrijke bestuursposten, van
waar zij het contact opnemen met de
bevolking van de binnenlanden.
Belangrijk verschil
Robert Miller wijst op een ander be
langrijk verschil tussen het Australi
sche en het Nederlandse gedeelte van
Nieuw Guinea. De Australische bestuur
ders voelen zich de stiefkinderen van
Canberra. Het jonge continent Austra
lië heeft een veelheid van problemen te
verwerken, er is niet altijd geld voor
Nieuw Guinea beschikbaar. En dat, zo
schrijft Robert Miller, terwijl hun Ne-
Zo pakt Brussel het
parkeerprobleem aan
(Van onze Brusselse correspondent)
Onlangs ontmoetten wij de Brusselse
wethouder Paul van de Boeynants, wij
wisten dat hij een jaar of wat geleden
het denkbeeld heeft gelanceerd van par
ticuliere parkeergebouwen voor auto's
in het hart van de stad. En hoever was
hij nu gekomen met deze opzet?
De wethouder stopte ons een kaartje
in de hand: het bleek een invitatie te
zijn voor de opening van de „Parking
*58", een gebouw vlak bij het zeer druk
ke De Brouckèreplein, het hart van
Brussel, tussen de Beurs en het Noord
station.
Deze nieuwe parkeerflat is een won
der van techniek. De zes etages zijn zes
maanden vroeger dan was berekend
klaar gekomen. Langs een zacht wente
lende asfalt-helling rijden de wagens
naar een van de etages. In een uur tijd
worden aldus 800 wagens geparkeerd.
Een snelle brede lift brengt de chauf
feurs naar de etages. De formaliteiten
zijn beperkt tot het betalen van een bil
jet. Het parkeren kost 5 frank of 38 cent
per uur, wat op zichzelf duur is, maar I
tevens belet dat men zijn wagen uren
laat staan, wat de normale „rotatie" van
het bedrijf zou schaden.
Naast de moderne garage is er een
snackbar en een kapper, wat voorna
melijk door de automobilisten uit de
provincie op prijs wordt gesteld. Het be
drijf is door de stad aan een particu
liere aannemer van openbare werken
in concessie gegeven.
De „Parking '58" is van de eerste dag
af een rendabel bedrijf en het ziet er
naar uit, dat er in Brussel nog meer van
dergelyke flats zullen worden gebouwd.
Het staat vooraan in de belangstel
ling van de regering - soms zo sterk,
dat de mensen op Nieuw Guinea erover
klagen - en elke mogelijkheid wordt on
derzocht met typisch Hollandse gede
genheid. Commissies en expedities arri
veren achter elkaar en ontwikkelings
plannen worden aangemoedigd en gefi
nancierd. Overal in het land ontmoet
men dezelfde zakelijke voortvarendheid,
waarmee de Nederlanders de ontwikke
ling en het plannen-maken aanpakken".
Dreiging
Uiteraard schrijft deze journalist ook
over de controverse tussen Indonesië en
Nederland over Nieuw Guinea:
„Het gouvernement bagatelliseert de
dreiging niet, dat Ned. Nieuw Guinea
verloren zal gaan. noch wordt die-drei
ging overschat. Men komt het echter
telkens weer tegen in gesprekken met
Hollanders, deze dreiging beheerst him
daden en gedachten.
'Sommige mensen hier vrezen, dat Den
Haag opnieuw het hoofd zal buigen voor
de aandrang van Amerika en de Ver.
Naties, en het land zal overdragen aan
Indonesië. De Nederlanders op "Nieuw-
Guinea beschouwen zichzelf als de
voorste linie die de levenslijn van Ame
rika en Australië tegen het Aziatische
communisme verdedigt. Zij geven Ame
rika en Engeland de schuld van hun
gedwongen aftocht uit Indonesië.
„Wü zijn de laatste bondgenoot waar
op jullie in Zuid-Azië kunt rekenen",
vertelde rnjj een Nederlandse autoriteit.
„Door ons uit Indonesië te verdrijven,
hebben jullie de communistische bedrei
ging tot aan de achterdeur van Austra
lië laten komen. Hier, in Nieuw Guinea,
zijn wij de hoeksteen van jullie defensie
in de Stille Oceaan, zelfs al wordt ons
niet toegestaan lid van het SEATO-
verdrag te worden. Jaag ons uit Nieuw
Guinea weg, en ge zult spoedig ervaren
dat de communistische dreiging om
Australië heen is gezwenkt".
Al zo vaak gehoord
In de hete dagen van het afgelo
pen weekeinde en daarna hebben
de Oostduitsers „met hun tong uit
de bek" gelopen. Deze uitdrukking
is niet van ons. maar van het
Oostberlijnse communistische dag
blad „Berliner Zeitung". dat deze
aanduiding bepaald niet overdre
ven noemt. Want wat was namelijk
het geval? De mensen in de steden,
op het strand en op het platteland
konden, zo schrijft het blad. geen
bier krijgen en ook geen andere
zwak-alcoholische dranken. „Te
weinie flessen, gebrek aan arbei
ders. Tekort aan machines, trans
portmoeilijkheden - dat zijn de
vele verontschuldigingen en ont
wijkende antwoorden, die men
krijgt", aldus de Berliner Zeitung,
die er vervolgens aan toevoegt:
„Maar dat hebben wij al zo vaak
gehoord. Het wordt nu wel onge
veer tijd, dat het ministerie voor
de Voedselvoorziening aan het werk
gaat. Of weten de mensen in dat
ministerie soms wel hoe ze him
dorst moeten lessen?"
1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
Incident zwart-blank in
hoofdstad Belgische Kongo
(Van onze Brusselse correspondent)
De autoriteiten van Leopoldstad. de
hoofdstad van de Belgische Kongo, heb
ben voor de duur van èèn maand alle
voetbalwedstrijden verboden, nadat een
deel van de zwarte toeschouwers van de
voetbalmatch tussen een blanke Brus
selse ploeg en een selectie van de zwarte
voetbalploegen van Leopoldstad, na de
match meer dan honderd auto's van
blanken hadden beschadigd. De radio
van Leopoldstad heeft gisteren de zwarte
bevolking gewezen op de weinig spor
tieve houding van de zwarte supporters,
die in het Koning Boudewijnstadion de
blanke Brusselse voetbalspelers voortdu
rend beledigden. De blanken wonnen de
match, tot grote woede van de zwarte
supporters.
Het incident met de honderd bescha
digde wagens wordt te Leopoldstad en
te Brussel in koloniale kringen ernstig
betreurd. De zwarte spelers van de ploeg
van Leopoldstad hebben zelf het sein
gegeven tot een protest tegen de on
sportieve houding van hun supporters,
maar men vreest in de politieke kringen,
dat het incident een bewijs is van de
verslechterde verstandhouding tussen
blanken en zwarten in de Belgische
Kongo.
Koop zo'n
Kwatta pakje
elke iveek'.WSj
t is weer
LEIDERDORP
AANBESTEDING BOUWRIJP MAKEN
GRONDEN
Vanmorgen is aanbesteed het bouw
rijp maken van gronden in het Does
kwartier. Er waren 14 inschrijvingen,
met de volgende uitslag:
G. Hulsebos, Bloemendaal f252.700;
A. Orsel, Leiden f250.967; D. de Rooy,
Badhoevedorp f 218.000; H. v. Driel, Kou
dekerk f217.000; Fa. Frosheda, Wilnis
f215.000; W. Hennipman, Leiderdorp
f211.111; Gebr. Schouls, Leiderdorp
f208.000; Joh. Visscher, Leiden f207.500;
A. Langeveld. Alphen f 205.000; Zoete-
meyer, Brielle f205.000; L. B. v. d. Meer.
Leiden f204.600; A. Th. Stuyfzand. Lei
den f202.200; Hoogeboom, Rijpwetering
f200.752; J. Mens, Rijpwetering f194.000.
De begroting was f 208.102.50. De gun
ning is aangehouden.
Internationale commissie van juristen:
Volle gevangenissen en interneringskampen
De regering-Kadar heeft volgens een
voorzichtige schatting, twee- tot vijf
duizend personen om het leven doen
brengen. Hieronder bevinden zich de
genen. die door de geheime politie zijn
gedood.
„Gevangenissen en interneringskam
pen in Hongarije zijn vol tegenstanders
van de regering. Volgens een matige
schatting zijn 20.000 personen op last
van Kadar c.s. gearresteerd. Bovendien
zijn 12.700 gevangenen, die gedurende
de oktober-revolutie op vrije voeten wa
ren gesteld, opnieuw gearresteerd.
Volgens andere schattingen werden
tenminste 60.000 personen gearresteerd.
Er bestaan in Hongarije ongeveer 100
geheime gevangenissen. Er zijn bijzon
derheden bekendgemaakt omtrent 12
kampen voor dwangarbeiders en twee
interneringskampen, waarin grote aan
tallen opgeslotenen op onmenselijke
wijze op elkander zijn gepakt.
Gedurende de oktober-revolutie zijn
in Boedapest drie folterkamers ontdekt.
Men heeft redenen om aan te nemen,
dat de communistische geheime politie
deze weer in gebruik heeft genomen.
Er zijn naar schatting 35.000 Honga
ren naar de Sovjet-Unie weggevoerd",
aldus een verklaring van de Interna
tionale Commissie van Juristen n.a.v.
de openbaarmaking van het rapport der
Vetr. Naties over de toedracht van de
Hongaarse opstand.
De commissie dringt erop aan, dat
Hongarije onverwijld een uit rechts
kundigen bestaande onafhankelijke
commissie van onderzoek zal toelaten.
In de komende dagen zal zij in de ge
hele wereld bijeenkomsten van juristen
uitschrijven, om de vraagstukken be
treffende Hongarije onder de publieke
aandacht te brengen.
Radio-Moskou heeft gistermiddag in
een eerste commentaar op het rapport
van de Ver. Naties over de Hongaarse
opstand verklaard, dat het een „grof,
vals en walgelijk stuk is, dat duidelijk
de propaganda van de Ver. Staten ver
raadt".
In een uitzending in het Grieks zei
een commentator, dat de speciale com
missie van de V.N., die het rapport
heeft opgesteld, indertijd is ingesteld"
„in strijd met het belangrijkste artikel
van het Handvest, waarin met klem in
menging in de binnenlandse aangele
genheden van leden-staten wordt ver
boden". De commentator vroeg zich af,
„hoelang de V.S. dc Ver. Naties nog
kunnen gebruiken als instrument van
de koude oorlog".
Stassen deed eerste voorstel
Het hoofd van de Amerikaanse dele
gatie bij de ontwapeningsbesprekingen
in Londen, Harold Stassen, heeft giste
ren het Amerikaanse standpunt ken
baar gemaakt.
Wat de sterkte der strijdkrachten be
treft, is Amerika bereid om zonder poli
tieke voorwaarden, maar gekoppeld aan
een akkoord over de kernproeven, in
te stemmen met een vermindering van
de troepensterkte van de Verenigde Sta
ten en de Sovjet-Unie tot 2.500.000 man
elk. Deze vermindering zou moeten wor
den uitgevoerd binnen een jaar na on
dertekening van een verdrag.
Amerika is bovendien bereid een ver
dere vermindering te overwegen ten
einde de Sovjet-Unie halverwege tege
moet te komen tot een getal dat aan
zienlijk lager dan 2.500.000 ligt. Dat zou
echter afhangen van de oplossing van
de politieke problemen.
Ook het leger van China zou in de
eerste fase van de ontwapening op
2.500.000 man moeten worden gebracht
en de legers van Engeland en Frankrijk
op 750.000 man. Amerika wil echter niet
zover gaan als de door Rusland voor de
beide groepen voorgestelde sterkten,
namelijk 1.500.000 en 650.000 man.
NIEUWE UITGAVEN
B)j de Uitgeverij „In den Toren" te Baart,
verscheen in de vertaling van J. F. Klip-
huls ..Geen plaats voor wilde dieren' van
de hand van Bernhard Grzimek, directeur
van de Dierentuin te Frankfort.
De schrijver maakte met ziln zoon een
langdurige reis door het Afrikaanse oer
woud en verzamelde daarbij een schat van
materiaal, dat hij op boeiende wijze ver
werkte. Vele tientallen prachtige foto's
verluchten de tekst. Natuurliefhebbers
zullen met instemming vernemen dat van
deze tocht ook een fllmdooumentalTe ls
vervaardigd ,dle nog ln de loop van deze
zomer mag worden verwacht.
Stassen zei, dat zijn verklaring de eer
ste van een reeks was. De Fransman
Moch zei, dat Frankrijk meer waarde
toekent aan een vermindering van de
bewapening dan van de troepensterkten.
Geoefende reservisten kunnen immers
snel onder de wapenen worden geroepen,
zei hij. Amerika en Rusland beschikken
over meer wapens dan hun troepen kun
nen gebruiken, aldus Moch. Verder moet
naar zijn mening nog worden uitge
maakt, wat men precies onder troepen
sterkte moet verstaan.
De Russische afgevaardigde Zorin
vroeg nadere inlichtingen over het door
Stassen meegedeelde. Stassen zei, dat hij
die op de volgende vergadering zou ver
strekken, die dinsdag a.s. gehouden wordt, uitvoeren.
In het Amsterdamse Flora-theater
vond gistermorgen de eerste voor
stelling plaats van de film Tyfoon
boven Nagasaki'. De regisseur.
Yves Ciampi, en diens echtgenote
Ktsji Keiko. die de hoofdrol speelt
in deze film. woonden de voor
stelling bij. Na afloop maakte men
een wandeling door Amsterdam,
waarbij Kisji Keiko een goede klant
was van een fruitverkopèr op een
der Amsterdamse bruggen.
Nog een tunnel in de
grond geboord
Gedeputeerde Staten van Gelderland
hebben hun goedkeuring onthouden aan
het besluit van het gemeentebestuur van
Nijmegen om binnen de korst mogelijke
tijd een tunnel aan te leggen onder het
station Nijmegen door.
De kosten van deze tunnel waren ge
raamd op f10.000.000. Ged. Staten be
togen, dat, gezien de bestedingsbeper
king, Nijmegen in de gegeven tijdsom
standigheden dit werk niet mag en kan
ff "een pen
f om tl hebben
NED. HERV. KERK
Beroepen te Woudenberg (toez.) J. C.
Stelwagen te Hillegersberg. Te Oppen-
hulzen (toez.) A. J. van der Linden, -vi
caris te Creil (N.O.P.)
Benoembaar tot hulpprediker A. van
Pel cathecheet-pastoraal medewerker te
Wolvega, H. Koolstra. Idem te Beilen en
W. Oosterwal, idem te Finkum (Fr.)
GEREF. KERKEN.
J. W. de Roo,
pl.) R. Ypma te Emmen,
voor Kampen.
Vreemde eend in de bijt
(Van onze correspondent in
West-Duitsland)
„Een vreemde eend in de bijt" heette
het, toen bij de grote vlootmanoeuvres
van de Westduitse oorlogsmarine, de al
lereerste sedert haar bestaan, die deze
week vijf dagen lang in de Oost- en
de Noordzee worden gehouden, opeens
in het westelijk gedeelte van de Oost
zee, vlak in de buurt een schip opdook,
dat er helemaal niet bijbehoorde. Het
bleek een Russische mijnenveger te zijn,
die na een paar uur op even geheimzin
nige wijze verdween. Officieren van de
Westduitse marine nemen aan dat de
Russen om begrijpelijke redenen min
stens evenveel belangstelling in de
vlootmanoeuvres van de Bondsrepubliek
stellen als de Westelijke mogendheden
en dat zij daarom deze oefeningen van
het begin tot het einde met de aller
grootste aandacht gadeslaan.
Synode der Evangelisch
Lutherse Kerk
Tijdens de vergadering van de
Synode der Evangelisch Lutherse Kerk
is uitvoerig gesproken over het voor
stel tot vaststellen van de ordening
op de traktementen der predikanten.
Volgens deze ordening worden de ge
meenten verdeeld in een viertal groe
pen, waarbij voor iedere groep nor
men worden vastgesteld, die ten
minste voor de predikantstraktemen
ten behoren te gelden.
Deze normen lopen van een salaris
van f.5000, plus vrije pastorie en ten
minste een verhoging na 2 jaar van
f.250 voor gemeenten tot 300 leden, tot
een salaris van f. 6000, plus vrije pas
torie en tenminste 8 tweejaarlijkse ver
hogingen van f250 voor gemeenten met
meer dan 1500 leden.
De ordening werd, nadat enige redac
tionele wijzigingen waren aangebracht,
met algemene stemmen aangenomen.
DE GEHUWDE VROUW
IN HET AMBT.
Tenslotte hield de Synode zich bezig
met een door de theologische commissie,
bestaande uit de hoogleraren dr. W.
J. Kooiman, dr. P. Boendermaker en dr.
C. W. Mönnich de voor deze zaak toe
gevoegde leden mevr. M. L. Jaanus
Bouman en dr. C. Riemers, uitgebrachte
rapport over de vraag van de gehuwde
vrouw in het ambt. Daar dit rapport
zeer vele vragen opwierp, die om nadere
uitwerking vroegen, besloot de Synode
om aan de theologische commissie te
Rode leiders in Praag
klagen steen en been
Vooraanstaande Tsjechoslowaakse
communistische leiders hebben er over
geklaagd, dat er „grove politieke beledi
gingen" aan het adres van het socialis
me en de Sovjet-Unie worden geuit en
dat er onder de Tsjechoslowaakse jon
geren zo weinig communisten voorko
men.
Deze verklaringen, welke donderdag
zijn gepubliceerd, zijn vorige week op
een bijeenkomst van het centrale par
tijcomité afgelegd.
Bö deze gelegenheid heeft Jiri Hen-
drich, een der partijsecretarissen, ge
waarschuwd tegen „een nieuwe revi
sionistische golf" in de internationale
communistische beweging.
Vice-premier Vaclav Kopecky, voor
aanstaand lid van het politieke bureau
der partij, verklaarde dat een deel van
de intelligentia. vooral in kunstenaars
kringen, een ..aarzelende houding te
genover het communisme aanneemt. Na
de gebeurtenissen in Polen en Hongarije
bewaarden deze mensen „op geheimzin
nige wijze" het stilzwijgen. Kopecky
voegde hieraan toe. dat de partij niet
zal toestaan, dat literaire tijdschriften
gebruikt worden voor het verbreiden
van „liberalistische bourgeoisie opvat
tingen".
De voorzitter van de jeugdorganisatie,
Miloslav Vecker, zei dat slechts vijf
procent van de 1.200.000 leden van de
organisatie lid van de communistische
partij is. Dit percentage nam bovendien
elk jaar nog af.
Een ander vooraanstaand lid van het
centrale partij comité, Jan Stencl, ver
klaarde dat het aantal particuliere or
ganisaties, dat weekeinduitstapjes voor
jongeren organiseert, „gevaarlijk" toe
neemt, De ervaring had aangetoond, dat
dit tot misdrijven of tot tegen de staat
gerichte activiteit leidde.
vragen nadere, in overleg met de syno
dale commissie uitgewerkte, voorstellen
voor de volgende Synode te willen in
dienen.
OP VERTOON VAN DEZE ADVERTENTIE
BIJ AANKOOP VAN
HERENKOSTUUM, MANTEL OF MANTELKOSTUUM
EEN EGYPT. LINNEN REGENJAS voor 10 GULDEN
SPORTCOLBERT een PANTALON VOOR 5 GULDEN
FANTASTISCH LAGE PRIJZEN - ZIET ONZE GEWELDIGE SORTERING IN
MANTELS - MANTELKOSTUUMS - SUÉDE JASJES - y, MANTELS - HERENKOSTUUMS -
COLBERTS - PANTALONS - JONGENSKOSTUUMS EN SPORTCOLBERTS - DAMES- EN
REGENKLEDING in GABARDINE - EGYPT. LINNEN en ZIJDE.
SPORT-
HEREN
SCHAKEL-, VOORZORG- en VESTAZEGELS WORDEN IN BETALING AANGENOMEN.
ZICHTZENDING OP AANVRAAG.
Stenotype Vertaalbureau „SAMENWERKING"
Temminckstraat 21, tel. 32680, Leiden, vraagt voor direct
STENO (TYPISTES), moderne talen. FACTURISTES
volle'dige dagtaak, hoog honorarium. Gehuwd geen
bezwaar. Sollicitaties na telefonische afspraak.
GEVRAAGD van plm. 17 jaar.
Brieven met volledige inlichtingen onder no. 4812
aan het bureau van dit blad.
GRASZAAD
Ook voor beschaduwde
plaatsen.
SEGAAR, Diefsteeg 8, Leiden
Het grootste aantal men
sen, met de laagste
kosten, in de kortste tijd,
op het gunstigste ogen
blik.
ADV ERTEER daarom
regelmatig in het
Eerst voor Uw examen, dèn met het aanschaffen van een KLASSE-RIJWIEL.
Kiest uit: GAZELLE - LOCOMOTIEF - RALEIGH - MAGNEET -
FONGERS - R. S. STOKVIS.
Ongekende keuze SPORTRIJWIELEN in iedere gewenste uitvoering
en kleur, tegen billijke prijzen. - Maak ook eens kennis met onze
nieuwste collectie LOCOMOTIEF RACERIJWIELEN, hèt succes-
rijwiel van onze Toerploeg.
HAARLEMMERSTRAAT
PRINSESSEKADE 2
TOONKAMER TURFMARKT 8.
