De particuliere kapitaalvorming door de overheid niet bevorderd Niets ontgaat aan de klauwen van de fiscale octopus Onsympathieke houding inzake agio-reserve Staatssecretaris Höppener wordt belast met het kunstbeleid Arthur Miller schuldig bevonden aan minachting van het Congres Er dreigt een nieuwe staking in de Britse scheepsbouwindustrie t-VA v 96ste jaargang Zaterdag 1 juni 1957 Derde blad no. 29150 (Van onze financiële medewerker) Algemeen gesproken hebben de aandeelhouders in de Nederlandse ondernemin gen ditmaal geen slecht jaar. De koersen mogen dan in vergelijking met de hoogste stand van 1956 zijn gedaald, wat zij aan dividenden hebben ontvangen is in vele gevallen meer dan in het vorig jaar. Aan de ene kant is dit toe te schrijven aan het feit dat ook de bedrijfswinsten in 1956 zijn meegevallen ,aan de andere kant aan een grotere vrijgevigheid van de directies ten aanzien van de aandeelhouders, die er de laatste jaren soms ook maar „bekaaid" afkwamen. Op deze soms al te conservatieve politiek is herhaaldelijk kritiek uitgeoefend en tal van directies hebben zich daarvoor gevoelig getoond. Veelal was hier ook eigenbelang in het spel. Want het is duidelijk dat tevreden aandeelhouders het aanzien van een onderneming verhogen en het krediet schragen, hetgeen voor de toekomstige bedrijfsfinanciering uiteraard van moei lijk te overschatten betekenis is. Dit geldt vooral in deze tijd, nu voor de in standhouding en de expansie van het bedrijf grote kapitalen nodig zijn en in de een of andere vorm op de kapitaal markt een beroep moet worden gedaan. Het dividendverleden van een onder neming is een van de factoren, waarop zich het oordeel over een aandeel ba seert en een goed dividendverleden is daarom een krachtig steunpunt voor de koersvorming en bevorderlijk aan het welslagen van een nieuwe emissie. De directies staan echter telkens weer voor de moeilijkheid dat zij aan de ene kant aandeelhouders zoveel mogelijk in de winsten van de onderneming willen doen delen, maar aan de andere kant hun middelenpositie niet willen verzwakken. Dit heeft ertoe geleid dat de laatste tijd in vele gevallen het dividend geheel of gedeeltelijk niet in contanten, maar in aandelen wordt uitgekeerd, waardoor de onderneming de winst dus in kas houdt en de aandeelhouders desgewenst door verkoop van hun verkregen aandelen (z.g. stock-dividend) een bedrag in geld op hun aandelenbezit ontvangen. Wij zullen ons hier niet verdiepen in de nog altijd aan de orde zijnde twist vraag of een dividend in aandelen als een wezenlijke opbrengst van kapitaal mag worden beschouwd. De laatste tijd hebben tal van ondernemingen een di vidend uitgekeerd, geheel of ten dele ten laste van de agio-reserve, een re serve, die gevormd is doordat vroeger aandelen boven pari werden uitgegeven. Breidt een onderneming haar kapitaal met zeg f. 500.000 uit door uitgifte van aandelen k f. 150%, dan stijgt haar kapi taal met f. 500.000 en wordt bovendien een reserve (agio-reserve) van f. 250.000 verkregen. Men is tot de uitkering van dividend uit de agio-reserve overgegaan (de Am- terdamsche Bank was, menen wij, we eer ste), omdat volgens een aanschrijving van de staatssecretaris van financien (13 maart 1954) een uitkering ten laste van de agio-reserve voor aandeelhouders vry is van inkomstenbelasting, hetzij de uitkering in aandelen, hetzy die in contanten geschiedt. Voor de aandeel houders was dit uiteraard een groot voordeel, te groter naarmate zij in een hoger tarief van de I.B. vallen. In de meeste gevallen werd door de onderne ming het bedrag, dat anders uit de winst aan aandeelhouders werd uitgekeerd, naar een gewone reserve gebracht en het dividend, dat men aandeelhouders heeft toegedacht ten laste van de agio- reserve uitgekeerd, als gezegd geheel of gedeeltelijk in aandelen of geheel of gedeeltelijk in contanten. Hieraan is thans een eind gekomen. De minister van Financien heeft een paar weken geleden bepaald dat agio-dividenden op of na 14 mei 1957 vastgesteld, welke in contanten wor den uitgekeerd, niet meer'Vry zijn van de inkomstenbelasting. Zjj kan dus voortaan nog alleen belastingvrij in aandelen geschieden. In hoeverre de minister de wet op de I.B. achter zich heeft, laten wij hier in het midden, want dit is een juridisch- fiscale kwestie, waarover de rechter zich eventueel zal moeten uitspreken. Een feit is echter dat de minister hier afwijkt van het standpunt, dat de staats secretaris destijds en o.i. terecht heeft ingenomen, n.l. dat agio formeel be hoort tot het kapitaal van de vennoot schap en dat een uitkering van agio- reserve derhalve een terugbetaling is van kapitaal, welke niet door de inkom stenbelasting behoort te worden getrof fen. Wij hebben dan ook steeds de op vatting gehuldigd dat de fiscus er niets mee te maken heeft of een uitkering ten laste van de agio-reserve in aande len, dan wel in contanten wordt betaald. Want de agio-reserve is niet gevormd uit de in het bedrijf verkregen winsten, gelijk andere reserves, welke dan ook bij uitkering worden belast, maar zij is door derden (nieuwe aandeelhouders) bijeengebracht en in contanten bijeen gebracht, van gereserveerde bedrijfs winst is hier dus geen sprake, maar zij is inbreng en als deze inbreng weer wordt uitgekeerd, geschiedt er dus geen uitkering van winst, maar van tevoren ingebracht kapitaal. Wat tenslotte de juridische uitspraak over deze aangelegenheid ook moge brengen de bewoording van de des betreffende bepalingen in de wet schij nen zo te zijn, dat de interpretatie van de minister juridisch als juist kan worden beschouwd de beslis sing van minister Hofstra blijft ten opzichte van de aandeelhouders in hoge mate onbillijk en is naar onze mening ook onjuist. Ogenschijnlijk wordt door de uitkering van dividend ten laste van de agio-reserve, zo die in contanten geschiedt, de inkomsten belasting ontdoken Als ze uit de winst plaats vindt, betaalt de aan deelhouder immers zijn inkomstenbe lasting, nu echter ontvangt hij een dividend, weliswaar gebaseerd op de in het bedrijf behaalde winsten, maar belastingvrij. In werkelijkheid wordt echter aan de fiscus niets onttrokken. Want als de winst niet wordt uitge keerd, wordt ze gereserveerd, hetgeen dan ook bij uitkering ten laste van de agio-reserve het geval is, en op die reserves houdt de fiscus zijn claim in zoverre dat zij bij eventuele uitkering aan aandeelhouders worden belast. Hier is dus enkel sprake van uitstel, hetgeen alleen afstel wordt als door geleden verliezen de reserves verdwij- mer tot omzetting van reserves in ka pitaal overgaat. De hier bedoelde beslissing van de minister van financiën kan zijn inge geven door de wens om in deze tijd de schatkist niets te laten ontgaan van wat ook maar enigszins onder de klauw van de fiscale octopus kan vallen. Men kan haar echter ook zien als een aanwijzing voor het gebrek aan waardering dat de minister heeft voor het particuliere ka pitaal en de particuliere kapitaalvor ming en als zodanig is de geste van de bewindsman, waarmee hij, als gezegd, radicaal tegen de aanschrijving van de staatssecretaris ingaat, allesbehalve sympathiek. In de V.S. zijn zelfs bonus aandelen, dus aandelen, welke tenlaste van de gewone, uit de winst gevormde reserves worden uitgegeven, vrij van be lasting, omdat men er blijkbaar van overtuigd is dat de aandeelhouders van de nationale ondernemingen niet in de laatste plaats tot de kapitaalvorming bijdragen. Het feit dat men ten onzent altijd belasting heft van het dividend, dat aan aandeelhouders als een primaire uitkering, in zekere zin als een rente over het verstrekte kapitaal, wordt betaald, nadat de vennootschap over haar winst de vennootschapsbelasting heeft voldaan, wijst er op dat de bete kenis van aandelenbelegging voor de nationale welvaart niet voldoende wordt ingezien en van overheidswege geen wezenlijke bijdrage tot de parti culiere kapitaalvorming wordt gele verd, ook al heeft men over bezits vorming de mond vol! Chocolade voor Hongaarse vluchtelingen Het Nederlandsche Jeugd Roode Kruis zal dezer dagen op verzoek van de Liga van Roode-Kruisverenigingen 100.000 repen chocolade ter beschikking stellen van Hongaarse vluchtelingen in kampen in Joego-Slavië. De aankoop hiervan is mogelijk geworden door bijdragen van scholen en jeugdverenigingen via giro 777. In Hongarije is onlangs gebleken, hoezeer chocolade in de behoefte voor ziet. om welke reden de Liga van Rode- Kruisverenigingen, na overleg met het Joegoslavische Rode Kruis, bedoeld ver zoek aan het Ned. Jeugd Rode Kruis heeft gedaan. LIBANESE ONDERSCHEIDING VOOR DE HEER JAN C. W. ONDERDENWIJNGAARD De heer Jan C. W. Onderdenwijn gaard, die op het ogenblik Grootmeester is van de Grootloge der Nederlanden en gedeputeerd Grootmeester van de Grootloge Europa, is door de president Chamoun van Libanon benoemd tot Officier in de Nationale Orde van de Ceder. De tot de orde behorende versierselen zijn hem gister overhandigd door de con sul van Libanon in ons land, de heer B. G. van Os van Delden. Deze laatste heeft in een korte toespraak herinnerd aan he't belangrijk werk, dat de heer Onder- denwjjngaard heeft verricht voor ons land en in het bijzonder voor Libanon. Federatie beroepskunstenaars ,De kunst kan niet georganiseerd worden' Met ingang van het komende parlementaire jaar zal de directe verantwoorde lijkheid voor de kunst door mr. Höppener de staatssecretaris van de minister van O. K. en W. worden overgenomen. De belangen van de kunst worden op deze wijze het beste gediend, zo heeft de minister van O. K. en W., mr. J. M. L. Th. Cals, medegedeeld in zjjn toespraak op het gistermorgen in het Koninklijk Instituut voor de Tropen begonnen derde congres van de Federatie van Beroeps verenigingen van Kunstenaars. „Als geruststelling" voegde de minister er aan toe, dat er eenheid van het beleid bljjft. „Men mag vertrouwen hebben, dat het beleid in dezelfde geest zal worden voortgezet", aldus de bewindsman. De voorzitter van de Federatie, de heer Ben Groenier, zeide in zijn ope ningswoord o.m., dat er de laatste jaren belangrijke stappen zijn gedaan in stellingen van lichamen voor de kunst hetgeen de Federatie dankbaar heeft gestemd. In dit verband noemde spr. speciaal de instelling van de definitieve raad voor de kunst, een adviescollege, wiens taak duidelijk gescheiden is van de Federatie. Deze is een beroepsver eniging, een strijdorganisatie. „Kunst is niet te organiseren". De heer Groenier sprak vervolgens de erkentelijkheid uit van de Federatie aan het adres van minister Cals voor wat deze voor de kunst heeft gedaan en de wyze waarop hij dit heeft gedaan. Minister Cals was het met de heer Groenier eens, dat kunst niet georga niseerd kan worden, wel aldus de minister kunnen wij de voorwaarden scheppen. Het kwam de bewindsman juist voor, dat bij de volgende grond wetswijziging de zorg van de overheid voor de kunst grondwettelijk wordt vastgelegd. Drie punten op dit congres achtte minister Cals van belang voor de overheid: 1. dat de overheid duidelijk wordt wat er onder de kunstenaars leeft; 2. het belang van de ontmoeting van de kunstenaars met elkaar en 3. de onderwerpen, die op het congres aan de orde gesteld zyn. Met betrek king tot het punt kunstonderwijs merkte de minister nog op, dat z.i. de esthetische vorming van de jeugd op de lange duur de enig werkelijke op lossing zal zijn. Hierop hield de directeur van de Fe deratie, de heer J. Kassies een algemene inleiding. „Laat de overheid het gevaar ontlo pen, dat zij zich in het nog onbetreden gebied van de cultuurzorg het kind met het badwater en de cultuur met de sub sidies weggooit. Laat zij de kunstpolitiek ernstig nemen en de kunst zelf niet al te ernstig opvatten en de kunstenaar niet zien als een kunstlievend, maar als een werkend lid van de samenleving", zo besloot de heer Kassies. In sectievergaderingen komen aan de ordekunstinstellingen en kunstenaars in loondienst, kunstenaar in nevenbe roep, kunstonderwijs, zelfstandige kun stenaar en cultuurspreiding. Vonnis wordt over een week bekend De 41-jarige Amerikaanse toneelschrijver Arthur Miller, mede bekend als echt genoot van de Amerikaanse filmster Marilyn Monroe, is gisteren door de Washingtonse rechter McLaughlin schuldig bevonden aan „minachting van het Congres". Er waren tegen Miller twee aanklachten ingediend en hij is aan beide schuldig bevonden. Dit betekent, dat hjj in beide gevallen minimaal tot een maand hech tenis of honderd dollar boete, en maximaal tot een jaar gevangenisstraf of duizend dollar boete kan worden veroordeeld. De rechter kan ook gevangenisstraf en boete opleggen. Miller is vrijdag nog niet veroordeeld. De normale gang van zaken in dergelijke gevallen is, dat de beklaagde ongeveer een week, nadat hij schuldig is bevonden, opnieuw voor de rechter verschijnt om zijn vonnis te vernemen. Ketelmakersbond verzet zich tegen een voorwaardelijke loonregeling (Van onze correspondent in Londen) Doordat de strijdlustige ketelmakersbond, de machtigste vakorganisatie in de Britse scheepsbouw, geweigerd heeft het bemiddelingsvoorstel, gedaan door het van overheidswege ingestelde hof van onderzoek, te aanvaarden, is een nieuwe staking allerminst denkbeeldig. Het voorstel, dat dezer dagen reeds door de metaalbewerkersbond werd aan vaard, voorziet in een loonsverhoging van 11 shilling (5.50 gulden) per week, doch met de daaraan verbonden voorwaarde, dat in de komende twaalf maanden geen nieuwe looneisen zullen worden ingediend en tevens, dat de arbeiders zullen medewerken tot de opheffing van bepaalde produktie-remmende vakbondsvoor schriften. Dit betekent, dat de nieuwe loonregeling voor ten minste anderhalf jaar zal gelden, omdat met onderhandelingen over een nieuwe loonronde meestal zes maanden gemoeid zijn. gress, het Britse verbond van vakvereni gingen, dat zich in september voor het eerst heeft uitgesproken tegen een loon stop in welke vorm ook. Dat is toen ge beurd omdat, volgens de bonden, de re gering de inflatie eerder heeft bevorderd dan bestreden. Overigens heeft de rege ring bij het ontbreken van een geleide loonpolitiek nooit een loon- en salaris stop gepropageerd doch wel een ver langzaming van het tempo der verho gingen, waarbij, indien mogelijk, de achterliggende groepen voorrang zouden moeten krijgen. De vakbonden zelf ver oorzaakten echter hierbij moeilijkheden wegens het systeem van de onderlinge loonverschillen tussen geschoolden en ongeschoolden, waarbij het meermalen tot onderlinge strijd kwam doordat de ongeschoolden reeds door hun aantal via hun vaak machtige organisatie groter invloed dan de rest konden uitoefenen. De toestand is zo, dat, evenals in het grijze verleden, elke vakbond zal trach ten het onderste uit de kan te halen. De regering staat op het standpunt, dat in de meeste gevallen loonsverho gingen alleen verantwoord zijn, indien zjj gepaard gaan met vergroting van de produktiviteit. Helaas is er in het be drijfsleven vaak aan beide kanten een zekere onwil om moderne arbeids- methoden in te voeren, ofschoon hier aan toegevoegd moet worden, dat het publiek overigens meestal weinig ver neemt van de bedrijven, die, wat ar beidsverhoudingen en techniek betreft, niets te wensen overlaten en de steun pilaren vormen van de Britse economie. Secretaris Ted Hill is het type van een vechtersbaas Wat de ketelmakers betreft, heeft Ted Hill, de algemene secretaris van de bond, die destijds de staking heeft uitgelokt, zijn zin gekregen. Verantwoordelijke vakbondsleiders staan, naar ons uit gesprekken met hen bleek, zeer sceptisch tegenover deze vechtersbaas, die in het verle den weinig of niets constructiefs tot het bedrijfsleven heeft bijgedragen. Helaas zijn er ook aan werkgevers kant, speciaal in de scheepsbouw, figuren, die van het verleden weinig hebben geleerd en die pas in hun element zijn als het hard tegen hard gaat Aan beide kanten onwil tegen moderne methoden Hill nu heeft laten doorschemeren, dat de arbeiders liever zullen staken dan genoemde voorwaarden aanvaarden. Hy beriep zich op het Trade Union Con- i De zorg voor de verkeersveilig heid wordt ook achter het IJzeren Gordijn opgebouwd in de scholen, waar de kinderen van jongs af ver- gcicucu vciiictcu uc icbcivcs vciuny- nen of indien een onderneming nim- trouwd WOfdêtl gCITLClCtkt UlBt dB regels van de weg. Een paar Rus sische kinderen zeggen voor de klas rijmpjes op, waarin de voornaamste verkeersregels omschreven worden. Hoger beroep mogelijk De rechter deed schriftelijk uitspraak, Miller was hierbij niet aanwezig. Ver wacht wordt, dat hij hoger beroep zal agntekenen. Dit houdt in, dat zyn zaak eerst door de verschillende hoven van beroep zal worden behandeld, om uit eindelijk eventueel voor het Amerikaanse Opperste Gerechtshof te dienen. Arthur Miller blyft, tegen borgstelling, op vrye voeten. Miller heeft geweigerd tegenover een ondercommissie van het Huis van Afge vaardigden voor het tegengaan van on- Amerikaanse handelingen, de namen te noemen van de aanwezigen op een in 1947 gehouden en door hem bijgewoonde bijeenkomst van Amerikaanse commu nistische schrijvers. Ook wilde hij niet zeggen of een bij name genoemde per soon toen als voorzitter was opgetreden. Rechter McLaughlin heeft in zijn oor deel verklaard, dat het er uiteindelijk om ging of de vragen, die Miller niet wenste te beantwoorden, betrekking had den op het onderwerp, waarmede de Congressionele ondercommissie zich be zig hield. Dit onderwerp was „het ver valsen en misbruiken van Amerikaanse paspoorten door personen, die de com munistische samenzwering in de V.S. willen bevorderen". McLaughlin ver klaart nu, dat beantwoording van de vragen inderdaad van belang was voor het door de ondercommissie ingestelde onderzoek. Hij haalde vroegere gerechtelijke uit spraken aan ter staving van zijn oor deelvelling, dat de rechtbank geen reke ning kan houden met de door Miller aangevoerde beweegredenen voor het niet beantwoorden der vragen. 406 firma's op Nationale Landbouwtentoonstelling Op de a.s. Nationale Landbouwexposi- tie, die van 24 t.m. 29 juni te Utrecht op het Jaarbeurs terrein aan de Croese- laan wordt gehouden en zowel een ten- toonstellings- als beurskarakter zal dra gen, wordt een belangrijke plaats inge ruimd voor een internationaal aanbod van machines, werktuigen, apparaten en andere benodigdheden bestemd voor landbouw, veeteelt en tuinbouw. De 218 deelnemers, die voor deze landbouwexpositie hebben ingeschreven, vertegenwoordigen tezamen 406 onder nemingen, waarvan 242 Nederlandse. De buitenlandse inzendingen zijn afkomstig uit West-Duitsland (82). Groot Brittan- nië (31), Ver. Staten (15) en vervolgens uit België, Luxemburg, Frankrijk, Oos tenrijk, Tsjecho-Slowakije, Denemarken Noorwegen, Zweden, en Canada. Tien jaar Nederlands Verkeersinsfituut Leerstoel in de verkeerswetenschappen? Dr. ir. M. H. Damme heeft gisteren de viering van de tiende verjaardag van het Ned. Verkeers Instituut in de Witte So ciëteit te Den Haag ingeleid met een rede, waarin de historie van dit Insti tuut werd belicht. Hij wees op de voor uitgang, die de verkeerseconomie in de laatste tien jaar, mede onder invloed van het werk van het instituut, als we tenschap heeft gemaakt. In toenemende mate wordt het instituut, waaraan reeds voor de oorlog behoefte was, door het belanghebbende bedrijfsleven gesteund. Het jaarlijkse budget is thans ruim een ton groot. De bijeenkomst werd o.m. bijgewoond door de secretaris-generaal van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat, mr. Gieben, namens minister mr. J. Al- Algera en tal van leiders van grote be drijven, hoogleraren en praktische en theoretische verkeerseconomen en ver keerstechnici. Dr. Damme deelde mede, dat de Raad van Beheer een bedrag van f.2000 be schikbaar heeft gesteld voor een prijs vraag voor een scriptie over de geschie denis en de betekenis van het gemeen schappelijkheidsbeginsel en het macht verschijnsel in het verkeer. Hij wenste als verjaarscadeau een leerstoel in de ver keerswetenschappen aan een onzer uni versiteiten. Vier sprekers hebben hierop „De keuze van het vervoermiddel" belicht. Het waren de heer P. J. H. Gardeniers hoofd van het vervoer van Unilever Nederland, namens de industrie, de heer H. J. F. Tuch, voorzitter van de Federatie van Organisaties van Groothandelsbedrijven in Kruidenierswaren namens de groot handel, dr. H. W. M. Littaur, directeur van de Bijenkorf namens het kleinhan- delsbedrijf en de heer J. N. Strijkers, directeur van de V.V.V. „Amsterdam" namens de consument. Na de vergadering recipieerde de raad van bestuur van het Verkeersin- stituut. Tijdens deze receptie werd een ge schenk in geld voor de meubilering van het Instituut aangeboden door ir. J. D. K. van der Toorn, directeur-generaal van P.T.T. Nadien verzamelde men zich aan een jubileumdiner. Toverbalactie bracht drie ton op Volgens een voorlopige raming heeft de actie Toverbal een bedrag van netto f. 300.000 opgebracht. Deze actie was georganiseerd door de Ned. Jeugdge meenschap voor de hulp op lange ter mijn aan Hongaarse jongens en meis jes in de Oostenrijkse vluchtelingen kampen. De Nederlandse jongens en meisjes hebben de afgelopen maand in geheel Nederland de doosjes met de to verballen verkocht. Volgens de voorzitter van de NJG, ds. N. O. Steenbeek, die gisteravond tijdens een speciaal radioprogramma de num mers bekend maakte van de doosjes, waarop een prijs is gevallen, is men over dit resultaat wel tevreden, of schoon men een gunstiger resultaat had verwacht. k Lelilse jeu^dLtoer komir alaaxdlq Wtmwj .Qid.%6onduanSpeeItuói Wtoyüafaqw mxde. 2 Ojattg bes ban.newj uiit jotejKi! Wat mond (joat fckma fijne. tijd feïicmyzn,Op£cL ZO iürdua ..(«n oliemaat) tttoekbrnmidkoet nag mux O- 1 SEPT. 3PRVIl.JOE.riS» Et zlfn óók qoede Weaken - Ruim loo stiwtftnLftnknj- opxi ViutsvesUtu).. Enop VlamttlvaaKisdaq kondan we (wel wat fus)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 9