m President Coty protesteert tegen „walgelijke barbarij in Algerije" mi WEERBERICHT Wij zullen bevolking niet aan rebellen-terreur uitleveren Vijftig jaar onderzeebootdienst Gouverneur van Baal over de toekomst van Nieuw-Guinea Uitbarsting dreigt in Indonesië EIGENLIJKE BRITSE H-BOM TOT EXPLOSIE GEBRACHT 96ste Jaargang ZATERDAG 1 JUNI 1957 No. 29150 LEIDSCH mDAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 17.50 per kwartaal: 12.55 per maand; 10.59 per week. Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Na het bloedbad in Meloeza (Van onze Parijse correspondent) Het afgrijselijk bloedbad, dat ongeveer 150 Algerijnse rebellen in de nacht van dinsdag op woensdag in het dorpje Meloeza hebben aan gericht en waarbij 302 mannen onder de ogen van hun vrouwen en kinderen op beestachtige wijze werden afgemaakt, heeft in Frankrijk een intesse afkeer gewekt. Uit de verslagen in de Parijse bladen over dit „Algerijnse Oradour" (Oradour was een plaatsje in Frankrijk, dat in de tweede oorlog hetzelfde lot onderging als het Nederlandse Putten en het Tsjechische Lidice) kan de gevolgtrekking worden gemaakt, dat de aanleiding tot deze massa-moord gelegen is in een conflict tus sen twee rivaliserende bevrijdingsbewegingen. De bevolking van Meloeza scheen enige sympathie voor de M.N.A. van Messali te heb ben getoond, waarna het Nationale Bevrijdingsfront met represailles dreigde. Deze werden ten uitvoer gelegd, toen enkele families de be scherming der Franse troepen wilden inroepen. Nadat alle mannen waren vermoord en de vrouwen gillend de bossen waren ingevlucht, gingen de moordenaars aan de haal. De Fransen zitten hen thans op de hielen. In de zomer van 1955 werden tweehonderd dorpelingen in de Soemmanvallei ten oosten van Algiers door opstandelingen gedood, toen zij uiting hadden gegeven aan hun trouw jegens Frankrijk. Radio-boodschap aan alle beschaafde volkeren In een speciale radio-boodschap aan „alle beschaafde volkeren" heeft president René Coty vannacht een diep bewogen protest tegen deze barbaarse methoden van de fellag- ha's doen horen. Het Franse staatshoofd vroeg zich in zijn oproep af, of het moment nu niet is gekomen, dat de hele be schaafde wereld ieder gehoor weigert aan de daders en medeplichtigen van een weerzinwekkende terreur, waardoor de elementairste wetten van menselijkheid met de voeten worden getreden. Aan de Algerijnse bevolking, waarvan nu al 5000 man nen, vrouioen en kinderen door de fellagha's moeten zijn gedood, gaf president Coty de plechtige verzeke ring, dat Frankrijk de veiligheid en de rechtvaardigheid zal garanderen en haar nooit aan de barbarij der fellagha's zal uitleveren. „De moordenaars gaan voort met het uitvoeren van de orders van hun leiders, dezelfde leiders, die nog donderdag j.l. via een buitenlands radiostation hun vreugde uitten over de lafhartige en verraderlijke moord op een Algerijn (Ali Chekkal) wiens enige fout was, dat hij van Frankrijk hield. En het zijn deze zelfde leiders, die reeds een vijfdui zend weerloze Algerijnen, mannen, vrouioen, ouden van dagen en kin deren, lieten afslachten", aldus de Franse president. Van Franse militaire zijde wordt ver nomen, dat in de nacht van donderdag op vrijdag bij Saida in westelijk Algerië 35 Mohammedaanse arbeiders door op standelingen zijn gedood en 21 gewond. De verslagenen werden eerst gemarteld. In de afgelopen 24 uur, aldus werd gisteren door de Fransen bekend ge maakt, werden 140 opstandelingen ge dood en vijftien gevangen genomen. Incidenten aan de grens van Algerije met Tunesië De secretaris-generaal van het Tune sische ministerie van Buitenlandse Za ken, Hajeri. is gisteren ernstig gewond bij een schietpartij tussen Franse troe pen en Tunesische gendarmes aan de Tunesisch-Algerijnse grens. Hij stelde in dat gebied een onderzoek in naar het probleem van de vluchtelingen, die Tu nesië uit Algerijë binnenkomen. De Franse ambassade te Tunis heeft de volgende verklaring uitgegeven; „Een *Cohr thusnKUi— Hogewoerd 66-68 Eigen financiering Zonnig De Bilt verwacht tot zondagavond: Droog en overwegend zonnig weer. Vannacht hier en daar mist. Zwakke tot matige zuidwestelijke wind. Opnieuw iets warmer. (Opgemaakt te 11.15 uur) 2 JUNI. Zon op; 4.27 uur; onder: 20.53 uur. Maan op: 8.54 uur; onder: 23.50 uur. Hoogwater te Katwijk te 5.41 en 18.06 u. Laagwater te 1.28 en 13.49 uur. (3/6 hoogwater te 6.27 en 18.55 uur, laagwater te 2.10 en 14.34 uur). Olt nummer bestaat uit 12 pagina's en een Bijvoegsel Franse eenheid, die in het grensgebied een normale oefening hield, die niet in verband stond met de aanwezigheid van Algerijnse vluchtelingen, werd vrijdag middag door een wegversperring opge houden. Een voorste patrouille passeerde de wegversperring, doch zij en de rest der eenheid werd besloten, waardoor verscheidene militairen werden gewond Het vuur werd beantwoord, en er ont stond een uitwisseling van schoten, waarbij de auto, waarin Hajeri was ge zeten, werd getroffen. De secretaris generaal werd hierbij ernstig gewond". Het hoofd van de Tunesische voor lichtingsdienst, Bechir ben Jamed Said, deelde gisteravond in Tunis mede, dat Franse militairen in twee Tunesische dorpen huiszoekingen hadden verricht en de bevolking hadden ondervraagd. In de dorpen bevonden zich enkele Alge rijnse vluchtelingen, die daar zondag waren aangekomen. Said verklaarde dat de Tunesische regering het leger op dracht had gegeven maatregelen te ne men om de bevolking te beschermen. Aan de Tunesische ambassadeur in Parijs is opgedragen een protest over het incident bij de Franse minister van Buitenlandse Zaken Pineau in te dienen Volgens een andere Tunesische be kendmaking zijn zes Tunesische militai ren bij een botsing met Franse troepen gesneuveld en zestien gewond. De Fran sen zouden drie Tunesische legervoer tuigen en vijf boerderijen hebben ver nield. Aanslag in Parijs Amar Medjkoene, caféhouder en een van de voornaamste leiders van de Alge rijnse Bevrijdingsbeweging (M.N.A.) in het gebied van Parijs, is bij een aanslag ernstig gewond, waarschijnlijk door le den van het concurrerende Algerijnse Bevrijdingsfront (F.L.N.). Zij losten schoten op hem en wisten daarna te ontvluchten. Een overzicht tijdens de plechtige j herdenking van de gevallenen bij het onderzeedienstmonument in Rotterdam ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de Onder- zeedienst. Naar een nieutve, eervolle taak! „Een der beste dragers der traditie Te Rotterdam wordt met verschillende manifestaties het 50-jarig bestaan van de Onderzeedienst herdacht. Het middelpunt van 't jubileum speelde zich gister ochtend af rond het monument voor de gevallenen op het terrein van de onder zeebootdienst aan de Waalhaven, waarby tal van burgerlijke- en militaire autori teiten waren uitgenodigd. Terwijl officieren, onderofficieren en manschappen stonden aangetreden, ver welkomde de Commandant van de onderzeedienst, kapitein ter zeer H. M. L. F. E. van Oostrom Soede o.a. de vertegenwoordigers van Koningin Juliana, Prins Bern- hard en Prinses Wilhelmina, de Staatssecretaris van Marine, H. C. W. Moorman, de vice-president van de Raad van State, luitenant-admiraal buiten dienst Fürstner, de bevelhebber der Zeestrijdkrachten, admiraal H. H. L. Pröpper, de commandant van de Britse Onderzeedienst, Schout bü Nacht W. J. Woods, die per vliegtuig in Rotterdam was aangekomen, de Amerikaanse marine-attaché in Den Haag, J. C. Shaw, mr. G. E. van Walsum, burgemeester van Rotterdam, de oudste nog in leven zijnde commandant van onze eerste onderzeeboot O I, D. Scalongne, de commandanten van het korps Mariniers en de Zeemacht Nederland en drie leden van de eerste bemanning van de OI, verder nabestaanden van gevallenen en reünisten. De Staatssecretaris van Marine, H. C. W. Moorman, hield een rede, waarin hij herinnerde aan de taak van de Onder zeedienst in de laatste oorlog. Steeds heeft de Onderzeedienst getoond een der beste dragers van marinetradities te zijn, aldus spr. Wat de toekomst betreft, merkte de Staatssecretaris op, dat wel egd wordt dat de Onderzeedienst vroeger 30 schepen had en nu nog maar zes en dat van verwaarlozing van een dienst, die altijd een mooie taak heeft vervuld, kan worden gesproken. Wie dit evenwel zegt, zo vervolgde spr., ziet een aantal factoren voorbij en wel allereerst, dat de mogelijke vijand van morgen een heel andere is dan die van gisteren. Het is mogelijk, dat wij in de toekomst te maken krijgen met een grote continen tale mogendheid, wier eigen zeetranspor ten minimaal zullen zijn. Verder moet niet vergeten worden, dat Nederland lid is van de NAVO-familie en dat op het gebied van onderzeeboten een evolutie wordt doorgemaakt. Snelheid, duikdiepte, voortstuwing en bewapening ondergaan thans prin cipiële wijzigingen en daardoor zullen de plaats en de taak van de onderzee boot ook een principiële wijziging ondergaan. Wat de taak van de Neder landse Onderzeedienst betreft: de taken die hem in NAVO-verband wor den toebedeeld worden nauwkeurig vervuld en met de bondgenoten wordt de ontwikkeling gevolgd. Als de tijd rijp is zal de juiste plaats en taak van de Onderzeedienst bepaald kunnen worden. Dat deze taak in het komende atoomtijdperk een eervolle zal zijn staat voor hem vast. De taak van de Onderzeedienst is de juiste bouwstof te vergaren opdat de regering op het juiste ogenblik de juiste beslissing kan nemen. Spr. deelde tenslotte mede, dat het H.M. de Koningin had behaagd enige onderscheidingen te verlenen. Kapitein luitenant ter zee, N. J. H. Gregory, werd benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau, luitenant ter zee eerste klasse, R. van Wely, tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau, opperschipper A. J. van Kuyk, chef d'equipage ontving de ere-medaille in goud verbonden aan de Orde van Oranje Nassau, sergeant- torpedomaker, W. Weener en korporaal machinist L. J. Landini, de ere-medaille resp in zilver en brons, verbonden aan de Orde van Oranje Nassau, voor alle onderscheidenen met de toevoeging „met de zwaarden". De burgemeester van Rotterdam voer de vervolgens het woord en zeide altijd gevoeld te hebben, dat Rotterdam niet tot zijn recht zou zijn gekomen als de Marine daarin niet vertegenwoordigd was. Hij sprak van een element, dat men moeilijk kan missen. Na hem spraken de 78-jarige Schout Nagy in Boedapest? Volgens doorgaans betrouwbare krin gen in Wenen zouden er in Boedapest „hardnekkige" geruchten gaan, dat de voormalige Hongaarse premier Nagy uit Roemenië naar Boedapest is terugge bracht. Nagy zou tijdens de oktoberrevolutie van het vorig jaar, na eerst zijn toe vlucht bij de Zuidslavische ambassade in Boedapest te hebben gezocht, naar Roemenië zijn gebracht. Hij zou zich volgens de nu lopende geruchten op het ogenblik in de staatsgevangenis van de veiligheidspolitie in Boedapest bevin den. Uit de geruchten kan men voorts opmaken, dat de Hongaarse regering een proces voorbereidt tegen generaal Pal Maleter, die minister van Defensie in de regering-Nagy was, en andere voormalige miliaire leiders. Wij blijven tot de Papoea's zelfbestuur hebben en zullen iedere invasie neerslaan De gouverneur van Nederlands Nieuw-Guinea heeft gisteren in een interview met een U.P.-correspondent voorspeld, dat de Papoea's in opstand zullen komen, indien de Nederlanders gedwongen worden zich uit West-Nieuw-Guinea terug te trekken. Hij verklaarde, dat de Nederlandse regering de Papoea's uiteindelijk zelfbestuur heeft beloofd. Overdracht van de soevereiniteit aan Indo nesië betekent echter geen zelfbestuur voor de Papoea's. En weg te gaan met verbroken beloften zou ons tot verraders maken in de ogen der inheemsen en een opstand zou tegen ons als verraders en de Indonesiërs als veroveraars uitbreken, voegde hij eraan toe. „Het is voor ons zo moeilijk te begrijpen Britten op Brits-Borneo, Portugezen op waarom de westelijke mogendheden de aanvallen tegen ons goedkeuren," ver volgde hij, „tenslotte is Nederlands Nieuw-Guinea van vitaal belang voor de verdediging van de Australisch-Ameri- kaanse toevoerwegen. Indien wij worden geliquideerd zullen de anti-westelijke groeperingen hun aanvallen tegen de Botsins zou vermeden kunnen worden indien Soekarno zich terug trekt Vele westelijke diplomaten in Indonesië zijn van mening, dat de moeilijk heden in dat land spoedig tot een uitbarsting zullen leiden, die wellicht be slissend zal zijn voor het voortbestaan van de jonge republiek als onafhan kelijke staat, al gelooft men niet algemeen, dat die uitbarsting een burger oorlog zal worden. Indonesië kan de huidige politieke en economische moeilijkheden met veel langer het hoofd bieden, aldus U. P. bij Nacht b. d., D. Scalongne en de hoofd- vlootpredikant, ds. J. H. Sillevis Smit. Terwijl de matrozenkapel uit Hilver sum koraalmuziek ten gehore bracht, werden diverse kransen gelegd o.a. na mens de Koningin en de Prins. De plechtigheid werd besloten met het „Wilhelmus". In een van de loodsen op de basis van de Onderzeedienst volgde daarna een receptie Vice-admiraal C. H. Brouwer, die speciaal voor deze gelegenheid een mars componeerde met de titel „Onder zeedienst mars", bood de commandant hiervan een exemplaar aan. De eerste openbare uitvoering volgde daarna en de aanwezigen konden luisteren naar de Rotterdamse politiekapel „Hermandad". Tijdens een diner, dat gisteravond werd gegeven in het gebouw van de Koninklijke Roei- en Zeilvereniging „De Maas" heeft de commandant van de Britse Onderzeedienst, Schout by Nacht Woods, een geschenk aangebo den in de vorm van een zilveren beeldje, voorstellend een Britse ma troos in het uniform van de Onder zeedienst. President Soekarno is volgens weste lijke waarnemers gebonden een links georiënteerde, sterk gecentraüseerde re gering te vormen. Hij is reeds te ver ge gaan, dan dat hij nog zou kunnen terug vallen op de betrekkelijk „veilige" func tie van constitutioneel president. Hü zou vastbesloten zün de acties van de militaire commandanten in de buitengewesten neer te slaan, maar on bekendheid met de kracht van de tegenstander zou hem van drastische stappen weerhouden. Een botsing zou vermeden kunnen worden als Soekarno zich uit het politieke leven zou terug trekken, zo gelooft men. Portugees Timor en uiteindelijk tegen de Amerikanen, die Okinawa bezetten, in tensiveren. Hij vond het tragisch dat Indonesië gevaren buiten zijn gebied moet verzin nen om de aandacht van het volk van de binnenlandse moeilijkheden af te wenden. „Nederlandse schepen hebben moei lijkheden om tussen Nieuw-Guinea en Indonesië te varen", zeide hy, „en onze vliegtuigen kunnen niet rechtstreeks tussen de beide landen vliegen, wegens de door Indonesië ingestelde beperkin gen, die even schadelijk voor Indonesië als voor ons zijn". „Wy zullen hier blyven tot wy onze beloften om de Papoea's zelfbestuur te geven hebben vervuld. En wy zullen met alle ons ten dienste staande mid delen elke invasie van Nederlands Nieuw-Guinea weerstaan. Wanneer dit maar eens goed begrepen is dan zullen wij tezamen kunnen werken om van Nederlands Nieuw-Guinea en Indone sië een betere plaats om op te wonen te maken". De economische blokkade door Zuid en Centraal Sumatra, en Oost-Indonesië noodzaakt de centrale regering echter spoedig tot actie over te gaan. Een buitenlandse deskundige schatte, dat Indonesië's export in mei tot vijftig procent is teruggelopen, nu de comman danten de opbrengst van de export niefc ter beschikking van Djakarta stellen. Deze deskundige was er van over tuigd, dat de regering van Djoeanda zich bij de wensen var de opstandige gewesten zal moeten neerleggen of ernstiger moet optreden, wil de cen trale regering het hoofd boven water kunnen houden. Ontploffing van 15 mei ivas, werkmodel Groot-Brittannië heeft gisteren een tweede en zwaardere waterstofbom hoog boven het midden van de Stille Oceaan tot ontploffing gebracht. De bom werd afgeworpen in het gebied van Christmas-eiland, ongeveer 6700 km ten oosten van Japan en op bykans 2000 km afstand van Hawaii. Dit geschiedde door een vier motorige straalbommenwerper van de R.A.F. Het betrof hier de eigenlyke, grote waterstofbom; de ontploffing van 15 mei jl. was slechts een proef met een werkmodel. De ontploffing van gisteren was, voor zover bekend, de elfde kernontploffing, die door Engeland is teweeg gebracht. Een aantal journalisten was getuige van de explosie. Vóór de ontploffing zocht een groep vliegtuigen een uitgestrekt zeegebied af om er zeker van te zyn, dat er geen schepen voeren. De kracht van de explosie zou vyf megatons hebben bedragen (vyf miljoen ton TNT). Van officiële zyde was hedenochtend nog niets over aard en kracht van de explosie bekendgemaakt. De Amerikaanse regering heeft besloten bij wijze van proef te po gen tot een beperking van kern proeven te komen, zo meldt de New York Times uit Washington. Dit besluit zou een gevolg zijn van de opvatting van vresident Eisenho wer, dat de Ver. Staten de Sovjet- Unie halverwege tegemoet moeten komen om een ontwapeningsover- eenkomst te bereiken. Het prototype van de Cornet 4 an de Engelse Havillandfabrieken leeft gisteren een bezoek gebracht tan Schiphol voor demonstratie vluchten met KLM-vliegers en des kundigen. Het toestel tijdens de tart voor een der vluchten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 1