Frankrijk onderwerpt Suezkwestie :loe opnieuw aan de Veiligheidsraad Sombere voorstellingen niet uitgekomen, zegt over Suez Macmillan WEERBERICHT Premier Mollet bood president Coty collectief ontslag van kabinet aanmaar deze weigerde Nieuwe situatie ontstaan Britse H-bom op grote hoogte in de Stille Oceaan ontploft Misbaar van het ogenblik is echo van vroeger strijdrumoer Hatta verdedigt liet optreden van de „opstandige" provincies 96ste jaargang DONDERDAG 16 MEI 1957 No. 29137 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN per kwartaal: f. 2.55 per maand; f. 0.59 per week, f. 7.50 Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 (Van onze correspondent in Parijs) Frankrijk heeft gisteren bekend gemaakt zich niet neer te zullen leggen bij het besluit van de overige kanaalgebruikers, Engeland inbegrepen, in het vervolg de doorvaartrechten aan Egypte te betalen. De zes beginselen, die vorig jaar plechtig door de gebruikers-landen werden geproclameerd, worden nu door hen zelf met voeten getreden en Dat zijn in het kort de voornaamste verklaringen, die, na afloop van de ministerraad, gisteravond door premier Guy Mollet persoonlijk tegenover de journalisten zijn afgelegd. Mollet deelde ook nog mede, dat hij in het begin van de zitting vanwege deze ^ieuwe wending in het Suez-drama het collectieve ontslag van zijn regering bij president Coty had ingediend. Het Franse staats hoofd had het aanbod zoals gebruikelijk echter geweigerd, aangezien hij aan het parlement de beslissing wilde overlaten, die nu in deze ernstige omstan digheden genomen zal moeten worden. Mollet had zich tenslotte ook weer bij dat standpunt aangesloten, omdat de premier niet de indruk wilde wekken zich aan zijn politieke en financiële verantwoordelijkheden te onttrekken nu de moeilijkheden tussen de regering en de radicalen van Mendès-France hun hoogte punt bereiken en anderzijds het parlement zijn debatten begint over de nieuwe belastingvoorstellen van minister Ramadier. en zelfs Engeland op de openbare mening een gunstige indruk maken. Veel zal Frankrijk niet uit kunnen richten en uit de weigering van het Suezkanaal gebruik te maken vloeien voor de nationale economie zelfs nieuwe ernstige gevolgen voort. Men heeft uitgerekend, dat de sluiting van de Egyptische waterweg Frank rijk tot dusverre al ruim een half miljard gulden heeft gekost. Maar juist die omstandigheden kunnen het aanzien van de Franse regering na tionaal en internationaal nog extra verhogen. Terwijl Frankrijk door zijn bondgeno ten in de steek is gelaten, stelt het ten minste een moedige daad tegenover kolonel Nasser. En vermoedelijk is het in Frankrijk vooral wel het rechtse kamp, dat het gevoeligst zal blijken voor dit gebaar van premier Mollet. Diezelfde rechtse partijen, die het hem vanwege zijn belastingpolitiek de komende dagen nu juist zo bijzonder moeilijk dreigden te maken. Tot zover onze Paryse correspondent. Verlies Franse inkomsten beloopt al half miljard Intussen heeft Mollet toevallig of uit berekening een heel nieuwe situatie op het vlak van de Franse binnenlandse politiek geschapen. Zijn weigering zich tegenover Nasser gewonnen te geven, zal over het al gemeen in Frankrijk en ook ver moedelijk in andere landen als Israël Frankrijk weigert die capitulatie voor Nasser te onderschrijven. De Suezkwestie zal nu op Frans initiatief op nieuw bij de Veiligheidsraad aanhangig worden gemaakt en maandag a.s. hoopt de minister van Buitenlandse Zaken, Christian Pineau, het Franse standpunt in New York te gaan verdedigen. deze kwestie voor het Internationale Ge rechtshof aanhangig kan maken. Eisenhower zei, dat hij graag ziet dat in deze kwestie een besluit wordt geno men door internationale lichamen zoals de V.N. en het Internationale Gerechts hof. Hy zag er geen bezwaar in dat Israël, door het zenden van een schip door het Suezkanaal, een vreedzame proef neemt om precies te weten waar het aan toe is. Hij veroordeelde echter het gebruik van geweld. Eisenhower merkte op, dat de Ver. Staten altijd de mening hebben verkon digd, dat het niet van te voren als vast staand moet worden aangenomen, dat Egypte niet kan worden overgehaald om de vaart van Israëlische schepen door het Suezkanaal toe te staan. Hij voegde hier aan toe, dat de Ver. Staten op één punt voet bij stuk houden en dat is haar overtuiging dat de Golf van Acaba een internationale zeeweg is. Militair bij oefening verongelukt BU een oefening op de Elspeter heide in de gemeente Ermelo, waarbij o.a. half scherpe aanvalshandgranaten gebruikt werden, is gistermiddag door nog onbe kende oorzaak een ongeval gebeurd, dat aan de 19-jarige dienstplichtige huzaar H. B. J. Raben uit Didam het leven heeft gekost. Hij werd overgebracht naar het Piusziekenhuis te Harderwijk, waar hij bij aankomst reeds bleek te zijn over leden. Raben was ongehuwd en behoor de tot het B-eskader van het 101 ver kenningsbataljon uit de legerplaats 't Harde. De Koninklijke Marechaussee stelt een onderzoek in. Vacupan-patiënten naar Hilversum? Proces-verbaal opgemaakt tegen tandarts (Speciale berichtgeving) De Hilversumse recherche heeft gistermiddag in overleg met de Officier van Justitie te Amsterdam een onderzoek ingesteld bij een tand arts te Hilversum naar mogelijke overtreding van de wet op de tand heelkundige inrichtingen 1955. Het is namelijk gebleken, dat mannen en vrouwen, die zich eerst vervoegden bij het Tandheelkundig Vacupan- Instituut aan de Claes de Vrieselaan te Rotterdam, per auto naar Hilver sum werden gebracht, waar hun tan den en kiezen werden getrokken. In Rotterdam kregen zij dan vervolgens hun gebit. De kosten waren reeds bij voorbaat voldaan. Bij hét onderzoek werd een klein aantal patiënten aangetroffen, van wie sommigen reeds waren geholpen, terwijl anderen op hun beurt wachtten. Zij wer den ter plaatse verhoord. Er bevonden zich geen buitenlanders bij. Het instrumentarium van de tandarts, die, evenals de narcotiserende medicus, volledig bevoegd is, werd niet in beslag genomen. Wel maakte de politie proces verbaal op. teneinde te zijner tijd een beslissing van de rechter te krijgen, of hier in juridische zin inderdaad van wetsovertreding sprake is. By elke weersgesteldheid Gebr. Huisman, Hogewoerd 66-68 Eigen financiering. „Proefschip" onderweg? In diplomatieke kringen te New York wordt het mogelijk geacht, dat de bij eenkomst van de Veiligheidsraad zal samenvallen met het zenden van een Israëlisch „proefschip" naar het kanaal daar dit „een prachtige gelegenheid" hiervoor zou zijn. Het Franse bald „Aurore" zegt verno men te hebben, dat een schip met de Davidster op weg is naar het kanaal. Het zou de Deense vrachtboot Jens Toft (2.734 ton) zijn, die door een Israëlische firma is gehuurd en van Kaap de Goede Hoop is vertrokken. Op 3 mei meldde een blad in Tel Aviv vernomen te heb ben, dat de Jens Toft met een lading copra op weg is naar Haifa. President Eisenhower over de vrije vaart President Eisenhower heeft gisteren op zijn persconferentie gezegd dat. als Egypte het proefschip van Israël in het (Van onze Haagse redactie) Nederland heeft met Egypte een voorlopig akkoord bereikt over de Detaling van de tolgelden voor het Suezkanaal. Als gevolg hiervan beeft de Nederlandsche Bank de tievlezen-banken gemachtigd reke ningen voor Egypte te openen in transferabele guldens, waarop de doorvaartsgelden door de Neder landse rederijen kunnen worden gestort. Totnutoe werden de ka- naalgelden voldaan met zogenaam de a-guldens, die door Egypte uit sluitend in ons land konden worden besteed. Ingevolge de nieuwe regeling kan de Egyptische regering haar tegoe den in ons land naar andere lan den van het sterling-gebied over brengen. De betaling van de tol gelden is totnutoe een van de grootste moeilijkheden geweest bij het hervatten van de vaart door het kanaal. Aan de Egyptische eis dat de betaling in transferabele valuta zou plaats vinden, heeft de Nederlandsche Bank, in navolging van de Bank of England dus ge hoor gegeven. Over de duur van het thans bereikte akkoord is nog niets bekend. Weer geen overeenstemming over huurcompensatie By het nader beraad, dat de Stichting van den Arbeid op verzoek van de rege ring gisteren heeft gehouden over de compensatie voor de a.s. huurverhoging, is wederom geen overeenstemming be reikt. De regering zal dus nu op korte termyn aan de hand van afzonderlijke adviezen van werkgevers- en werkne merscentrales over deze compensatie een beslissing moeten nemen. Bom bij Christmas eiland uitgeworpen door vier motorige straalbommenwerper De Britse atoomproeven btf Christmas Island in de Stille Oceaan zyn woensdag begonnen met de ontploffing van een waterstofbom op grote hoogte. In een officiële bekendmaking van het ministerie van Bevoorrading in Londen wordt slechts gezegd, dat een „kernapparaat" op grote hoogte tot ontploffing is gebracht. In goed ingelichte Britse kringen verklaarde men, dat hiermee een waterstofbom bedoeld wordt. Het Britse ministerie van Luchtvaart maakte woensdag bekend, dat de bom is uitgeworpen door ee/i viermotorige straalbommenwerper van het type „Valiant". Deze ontploffing, voorzover bekend de tiende Britse atoomproef, is de eerste van de vijfde serie Britse proeven. De vorige proeven werden in of by Australië genomen. Japans „protest-schip" zou te laat arriveren De Britse bekendmaking valt samen met het begin van een aantal Ameri kaanse proeven in de woestijn van Ne vada, die de gehele zomer zullen duren. Verscheidene Japanse politieke leiders hebben een protest laten horen omdat Engeland by zijn besluit, de kernproe ven doorgang te laten vinden, is ge bleven. Het Japanse schip dat op 20 mei naar de terreinen van de Britse proefnemin gen zou worden gezonden, zal naar AFP opmerkt, niet op tijd op Christmas- eiland kunnen aankomen, omdat de da tum van de proeven enkele dagen ver vroegd is. Ook de Britse raad voor staking van de proeven met kernwapens heeft ge protesteerd tegen de Britse kernproef van woensdag. ChMSTMAS Er ,9nieuw- (Van onze Londense correspondent) Het Suezvraagstuk, vooral nu de benzine sinds enkele dagen weer vry is, leeft niet meer bij het Engelse publiek en ook nauwelijks in het parlement. Het twee daagse Lagerhuisdebat, dat gisteren daarover is begonnen, doet daaraan niets af. Al het misbaar van het ogenblik is slechts een echo van het vroegere strijdrumoer. Het aftreden uit de conservatieve fractie van acht leden van de oorspronkelijke Suezgroep, welke wars zyn van elke toegeeflijkheid tegenover Nasser, heeft poli tiek hoegenaamd geen betekenis. Het is een uitdrukking van de begrijpelijke teleur- stelling over de gang van zaken. De rebellen zullen de regering in andere opzich ten trouw blijven en waarschijnlijk weer tot de partij terugkeren, zodra deze kunstmatige storm is geluwd, vooral ook omdat de rest van de vroegere conser vatieve opstandelingen tegen de Suezpolitiek zich in het onvermijdelijke schikt. Afhankelijkheid van kanaal geringer dan men dacht afgekondigde richtlijnen voor de oplos sing van het Suezvraagstuk ten enen male onbevredigend zijn en geen enkel houvast bieden. Uit zijn rede werd echter duidelijk, dat hiij, in schrille te genstelling met de Fransen, Nasser thans een kans wil'bieden, want Mac millan verklaarde, dat als Egypte de voorgestelde regeling eerlijk toepast, deze zeer dicht de door de Veiligheids raad opgestelde zes punten benadert. Macmillan slaagde er echter niet in met zijn betoog veel indruk te maken. Het leek meer op een doekje voor het bloeden. Iedereen beseft echter, dat er in de gegeven omstandigheden weinig anders op zit dan letterlijk en figuurlijk met Egypte in zee te gaan, aangezien praktisch elke andere oplossing ont breekt, behalve dan een verwijzing naar een verdere toekomst. Ook Macmillan gooide het over die boeg. Er is inder daad sinds oktober wel iets veranderd. Toen stelde men het voor of West- Europa zonder het Suezkanaal verloren zou zijn. Driehonderd supertankers De ervaring heeft geleerd, dat de on afhankelijkheid van het kanaal in werkelijkheid geringer is dan men ooit heeft gemeend. Vandaar dat de Engelse regering er met alle middelen naar streeft zich zoveel mogelyk los te ma ken van het kanaal. Macmillan heeft daartoe zelfs een speciale adviseur voor het olietransport benoemd. Hy kondigde aan dat Engeland een leidende rol zal spelen in de opbouw van een wereldvloot van ongeveer 300 supertankers, welke in 1965 beschikbaar zullen zyn. Meer huis leidingen en ook een versnelde ontwik keling van de atoomenergie moeten mede het antwoord vormen op Nassers kanaalnationalisatie. De Britse regering moet zich bui gen voor de harde feiten, maar tege lijkertijd weigert premier Macmillan de dingen erger voor te stellen, dan zij in iverkelijkheid zijn. Men kan betogen, zoals tijdens het debat is gebeurd, dat het Westen en vooral Engeland is gedoemd op den duur in het Midden-Oosten aan het korste eind te trekken, maar Macmillan ziet enkele lichtpuntjes, al maakte het voortdurende hoongeroep op de La- bourbanken het hem niet gemakke- Suezkanaal 'iets in de weg legt, Israël lijk het Lagerhuis te overtuigen. Volgens hem zijn de sombere voor spellingen niet uitgekomen. De En gelse invloed in het Midden-Oosten is gehandhaafd, het Bagdad-pact is sterker uit het conflict tevoorschijn gekomen. Nasser is in feite door de Arabische landen geïsoleerd. Het Brits-Amerikaans bondgenootschap is hersteld. Macmillan sprak zelfs vg.il een revolutie in het Ameri kaanse denken. Doekje voor het bloeden Hij gaf de weifelachtig en de verzeke ring, dat Engeland van plan is een grote mogendheid te blijven. Macmillan gaf toe, dat de door Egypte eenzijdig Opklaringen De Bilt venvacht tot morgenavond: Opklaringen, maar ook plaatselijk enkele buien. Matige tot vrij krachtige zuidwestelijke wind. \anhoudend koel. (Opgemaakt te '5 uur). 17 MEI. Zon op: 5.46 uur; onder: 20.32 uur. Maan op: 23.45 uur; onder: 7.44 uur. Hoogwater te Katwijk te 5.20 en 17.46 u. Laagwater te 1.07 en 13.30 uur. Dit nummer bestaat alt 12 pagina's Zeven Nederlandse mannequins zijn mét honderd creaties van de Nederlandse modehuizen naar Engeland getogen om daar deel te nemen aan een grootse internatio nale modeshow. Zes van het zeven tal tijdens een wandeling in Ken sington Garden, waarbij zij al iets toonden van wat de modeontwer pers in ons land presteren. Van links naar rechts Louise Berg huis. Rix Weyburg, Frieda Schief. Sonja SanchezFannie de Boer en Katharine Bos. Autonomie in de ivijdste zin toestaan In een redevoering, waarin hij de opstandige bewegingen in ver schillende delen van Indonesië, waar de militaire leiders het gezag in eigen hand hadden genomen, verdedigde, heeft de voormalige vice- president dr. Moh. Hatta betoogd, dat de jongste ontwikkelingen in de buitengewesten geen separistische of provincialistische bewegingen waren, doch bewegingen, gericht op de ontwikkeling van de gehele Indonesische Archipel. Hatta sprak voor een massa-bijeen komst in Boekittinggi, een der grootste plaatsen in Midden-Sumatra, waar in december jJ. de revolutionaire ,3an- tengraad" het gezag overnam. ,Deze zelfde geest tot ontwikkeling heb ik van den beginne af aan voorgestaan, omdat de ontwikkeling van het land niet uit sluitend kan afhangen van de centrale regering". Hy wekte de bevolking op tot zelf activiteit en hard werken indien zy het land tot bloei wenst te zien ko men. Hy voegde er echter aan toe, dat aan de provincies autonomie in de wijdste zin van het woord moet wor den toegestaan, om hen in staat te stellen hun eigen ontwikkeling en eigen zaken te regelen. Hatta wees er op, dat als alles aan de regering zou worden overgelaten, de doelstellingen van Indonesië's on afhankelijkheid tot het scheppen van een rechtvaardige en welvarende staat, niet bereikt zouden kunnen worden. Voorts veroordeelde hij de politieke stryd in het land, waaraan hy de waarschuwing toevoegde: „In dien deze op zyn beloop wordt gela ten, zal hij tot anarchie leiden" Sprekend over het streven van -de be volking van Midden-Sumatra om haar gebied tot ontwikkeling te brengen, zeide de populaire nationale leider: „Wij moeten deze geest aan de buitenwereld laten blijken, omdat met deze geest wy in staat zullen zijn het. verloren gegane vertrouwen van het volk-te herwinnen". Met een verwijzing naar de kapitaals investeringen in Indonesië, zeide Hatta: „Het zal niet moeilijk zijn om van an- Jan en Margaretha Het groothertogelijk hof van Luxem burg heeft de voornamen bekendge maakt van de prinselijke tweeling, die in het kasteel te Betzdorf is geboren. De jonge prins zal evenals zijn vader, de groothertog van Luxemburg, Jan heten. De jonge prinses zal de naam van Mar garetha ontvangen, naar haar meter, Prinses Margaretha van Zweden, vrouw van Prins Axel van Denemarken, de oudste zuster van Koningin Astrid. De doop zal vrijdag a.s. op het kasteel te Betzdorf geschieden. dere landen kapitaal te krijgen, maar wy moeten tevens garanderen, dat dit ka pitaal of de leningen zullen worden te rugbetaald". Hij stelde voor, dat een .ontwikkelingsfonds" in de provincie zou worden opgericht, waaraan elk ge- zin een bydrage van een roepiah per maand zou moeten schenken. „Zulk een organisatie zou naar buiten een goede indruk en vertrouwen wekken", aldus Hatta. De massa-feyeenkomst werd geopend door luitenant-kolonel Hoessein, de mi litaire commandant van Midden-Su matra en tevens voorzitter van de Ban- tengraad. Zy werd gesloten met een rede van kolonel Simbolon, de afgezette commandant van Noord-Sumatra. Ook Simbolon ontkende nadrukkelyk dat de jongste opstandige bewegingen in de provincie ten doel zouden hebben om deze gebieden van het bestuur van Dja karta af te scheiden. Walter Funk op vrije voeten Een van de grote Duitse oorlogsmis dadigers, Walter Funk is vandaag vrU- gelaten, aldus is onofficieel in West- Berlyn meegedeeld. Hij werd gevangen gehouden in de gevangenis van Span- dau. De thans 66-jarige Funk. die in 1937 minister van Economische Zaken werd en in 1939 president-directeur van de Rijksbank als opvolger van dr. Schacht, werd veroordeeld tot levenslange gevan genisstraf. Tydens zyn detentie is Funk driemaal geopereerd. Hy werd vry gelaten met het oog op zyn gezondheidstoestand. In de gevangenis van Spandau ver blijven nog de oorlogsmisdadigers Hess (Hitiers plaatsvervanger), die tot le venslange gevangenisstraf is veroor deeld, Von Schirach (leider van de „Hiblerjugend") en Speer (minister van de bewapeningsindustrie), die twintig jaar hebben gekregen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 1