OOK TOT NEDERLAND RICHTEN
RUSSEN HUN DREIGEMENTEN
„Burger" Soekarno zal
extra-zakenkabinet gaan
zelf een
formeren
WEERBERICHT
Doeltreffende maatregelenom aanvaller van
Sovjet-Unie vernietigende slag toe te brengen
Ook Londen en Bonn aan de beurt
STERKE VERMINDERING VAN
BRITSE DEFENSIEKOSTEN
70 politieke leiders bijeen
in zijn paleis te Djakarta
Huurverhoging blijft 25 procent
volgens Minister Suurhoff
96ste Jaargang
VRIJDAG 5 APRIL 1957
No. 29105
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f. 0.59 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
NA NOORWEGEN EN DENEMARKEN
Zoals te verwachten was heeft Moskou zich, na de dreigementen tot
Noorwegen en Denemarken, ook tot de andere NAVO-landen gericht: in een
serie commentaren op de achtste verjaardag van het Noordatlantisch Ver
drag (NAVO) waarschuwde Radio-Moskou gisteravond de leden van deze
organisatie, dat de Sovjet-Unie terug zal slaan, indien zij wordt aangevallen.
De Nederlanders worden gewaarschuwd, dat de Sovjet-Unie, indien
zij wordt aangevallen, .gedwongen zal zijn de doeltreffendste maatregelen te
nemen om de aanvaller een vernietigende slag toe te brengen en de militaire
bases, van waaruit de aanval is ondernomen, te vernietigen. Een bom op Soes-
terberg zou genoeg zijn om Amsterdam, Den Haag, Utrecht, Amersfoort en
het gehele gebied tussen deze steden weg te vagen", aldus Radio-Moskou.
Ook de Britten en Westduitsers worden gewaarschuwd hun grondgebied niet
te laten lenen als springplank voor een aanval op de Sovjet-Unie.
Militair vacuum gevaarlijk
(Zoals zaterdag j.l. reeds in een
hoofdartikel ten aanzien van de Sov-
jetrussische dreigementen aan Noor
wegen is uiteengezet, zal geen enkel
kritisch-denkend mens zich door
deze „ivaar schuwing en" van de wijs
laten brengen. Het gaat er het
Kremlin om druk te oefenen op de
kleine leden van de NAVO teneinde
deze zo mogelijk tot neutraliteit te
bewegen. Eenmaal neutraal ligt het
grondgebied weerloos open. Wat er
in dat geval van ons grondgebied en
de grote steden in het ivesten over
blijft kan men zich zonder veel fan
tasie indenken. Een militair vacuum
geeft in deze tijd de allergrootste
zekerheid van vernietiging. In het
Kremlin weet men verder zeer goed,
dat de vrije landen van het Westen
slechts op zelfbehoud en verdediging
tegen een Sovjetrussische aanval be
dacht zijn. Men had zich dus de
moeite van „waarschuwingen" kun
nen besparen. Red. L.D.)
In een uitzending voor West-Duits-
land zei Radio-Moskou, dat de levering
Tunnelmotie in
de Eerste Kanier
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Eerste Kamer heeft gisteren
de heer Matser (KVP) een motie in
gediend, die mede was ondertekend
door leden van de PvdA, VVD en CHU,
waarin de regering wordt uitgenodigd:
a. de onverwijlde voortgang van de
IJ-tunnel te Amsterdam te willen be
vorderen; b. een redelijke Rijksbij
drage in de kosten van deze bouw te
willen vaststellen; c. krachtige voort
gang te geven aan de voorbereiding
van de bouw van een tweede auto
tunnel (onder de Coenhaven ten noor
den van Amsterdam) die noodzakelijk
wordt geacht voor de ontwikkeling
van de Zaanstreek.
De motie was ingediend omdat men
de indruk heeft, dat de regering niets
voelt voor een tweede auto-tunnel, de
Coen-tunnel. Minister Algera had tegen
de motie in elk geval formele bezwaren
en hij vond het vreemd, dat er niets in
wordt gezegd over de Hem-tunnel, de
spoortunnel onder het Noordzeekanaal
tussen Zaandam en Amsterdam.
Daarop antwoordde de heer Matser,
dat op de begroting van Verkeer en Wa
terstaat een miljoen gulden is uitge
trokken voor studie inzake de Hem-tun
nel, zodat daarmede de zaak rond is.
Over de motie zal de volgende week
nog nader worden beraadslaagd.
Projectielen van 150 00 km.
per uur
Generaal Nathan Twining, stafchef
van de Amerikaanse luchtmacht, heeft
de senaatscommissie voor de strijd
krachten onlangs meegedeeld, dat de
V.S. de ontwikkeling van een ballis
tisch projectiel nastreven, dat voor
zien van atoomladingen een afstand
van 7.200 km. of nog meer „in ongeveer
dertig minuten" kan afleggen.
De generaal gaf verder te kennen,
dat een ander, langzamer projectiel met
een actieradius van 8.000 km., de
„Snark". wellicht het eerst in gebruik
zou worden genomen, „totdat wij iets
beters hebben". „Wij zetten de ont
wikkeling van de Snark voort, omdat
wij daardoor zo spoedig mogelijk een
waarlijk intercontinentaal projectiel
zouden hebben", aldus generaal Twi
ning.
Kouder in het noorden
De Bilt verwacht tot zaterdagavond:
Overwegend droog weer met in het noor
den van het land van zee binnendry-
vende bewolking of mist en lagere mid-
dagtemperaturen. In het zuiden van het
land nog overwegend zonnig en weinig
verandering in temperatuur. Zwakke tot
matige wind tussen noord en oost. (Op
gemaakt te 11.15 uur).
6 APRIL
Zon op: 6.06 uur; onder: 19.24 uur.
Maan op: 1.07 uur; onder: 9.42 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.53 en
19.19 uur.
Laagwater te 2.33 en 14.56 uur.
Dit nummer bestaat uit 20 pagina's.
van atoomwapens aan het Westduitse
leger vele gevaren voor West-Duitsland
met zich mee zou brengen. „Ingeval
van een atoomoorlog zou West-Duits
land het voornaamste strijdtoneel zijn.
De logica van de oorlog eist dat de ver
nietigendste slagen worden toegebracht
juist op die plaatsen waar zich atoom
wapens bevinden."
In een waarschuwing aan de Britten
wordt verklaard, dat de kleine en mid
delgrote landen, vooral die welke in
West-Europa bij elkaar liggen, over hun
gehele lengte en breedte hard kunnen
worden getroffen. „Het is een grote
dwaling zelfs een ogenblik te denken,
dat aanvallen met warmtekernwapens
(zoals waterstofbommen) eenzijdig kun
nen of zullen zijn".
Minister Staf over zijn
besprekingen in Amerika
De Nederlandse minister van Oorlog
en Marine, ir. C. Staf, heeft gisteren
voor zijn vertrek uit New York met de
Nieuw Amsterdam, een gesprek gehad
met journalisten. Óp de vraag of geleide
projectielen het doel waren van zijn
bezoek aan de V.S. antwoordde de mi
nister: „Ik ben ervan overtuigd, dat de
NAVO-landen ze zullen krijgen en ze
zullen naar Nederland gezonden worden
in het verband van de NAVO-verdedi-
diging". Hij had in Washington gespro
ken over projectielen als de „Honest
John" (eerlijke Jan), maar „niet over
de ingewikkelder dingen, die wellicht
later zullen komen". Minister Staf voeg
de eraan toe, grote verwachtingen te
koesteren, dat Nederland ze zelfs vroe
ger dan verwacht zal krijgen.
Desgevraagd zei de minister nog. dat
Nederlandse troepen waarschijnlijk met
Amerikaanse troepen in Duitsland op
geleid zullen worden in het gebruik van
de projectielen. Nederlandse deskundi-
(Ingez. Med.-Adv.)
RAADPLEEG
voor U inkoopt onze
VOORJAARS
COURANT
die bij U is thuisbezorgd.
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9
MID/.A-HOWKN
voor onze cliënten.
gen zouden misschien ook naar de V.S.
gaan.
Minister Staf heeft tijdens zijn bezoek
van zeven dagen aan de V-S. om. de
luchtbasis Fort Carswell in Texas be
zichtigd waar hij de nieuwe middelgrote
bommenwerpers van het type B-58 Con-
vair heeft gezien.
Minister Luns naar
Londen, Washington,
Straatsburg en Bonn
De minister van Buitenlandse Zaken,
mr. J. M. A. H. Luns, is gistermiddag
met de British European Airways naar
Londen gereisd, waar hy enkele be
sprekingen zal voeren. Vervolgens ver
trekt de minister met de „Britannic"
van de Cunard Line naar New York.
Als leider van de Nederlandse dele
gatie woont hij de debatten by van
de jaarvergadering van de Economi
sche en Sociale Raad van de Verenigde
Naties, welke 13 april aanvangt.
Mr. Luns staat op het standpunt, dat
de economische kant van de onlangs ge
sloten Europese verdragen dermate be
langrijk is, dat zijn persoonlijke aanwe
zigheid in de Economische en Sociale
Raad van de V. N. gewenst is. De verga
deringen van deze raad duren ongeveer
tien dagen. Vervolgens brengt de minis
ter een bezoek van twee dagen aan
Washington. De minister wilde zich op
dit ogenblik niet uitlaten over de moge
lijkheid van een bespreking met zijn
Amerikaanse collega.
Per vliegtuig keert mr. Luns daarna
naar Nederland terug.
Na zün Engelse en Amerikaanse reis
staan bezoeken aan Straatsburg en
Bonn op de lijst van de Nederlandse
minister van Buitenlandse Zaken. Op
28 april begint te Straatsburg de bij
eenkomst van de Raad van Europa,
welke door mr. Luns wordt voorgezeten.
Tenslotte begeeft de minister zich van
Straatsburg naar Bonn voor het bij
wonen van de grote NAVO-vergade-
ring.
Londen slaat nieuwe wegen in
Witboek rekent met verbeterde techniek:
concentratie van automatische wapens
(Van onze L«ndense correspondent)
De wyze van oorlogvoeren sinds 1939 is fundamenteel veranderd. Er bestaat
geen land meer, dat zichzelf geheel alleen kan verdedigen. Daardoor is ook de
politieke basis van de defensie een collectief karakter gaan dragen. De tyd van
de massale legers is voorby. Een agressie-oorlog van de kant van een grote
mogendheid zou een daad van krankzinnigheid zyn. Paradoxaal genoeg is dus de
H-bom, die Engeland op het punt staat te vervaardigen, te beschouwen als de
belangrykste vredeskracht.
Dit zijn enkele conclusies uit een gisteren door de Britse regering gepubli
ceerd Witboek over de reorganisatie van de defensie, een waarlyk historisch docu
ment, dat uitgaat van de nieuwe defensie, die berust op een concentratie van
technische wapens met ontstellende kracht. De voorgestelde stroomlyning zal,
naar men gelooft, opnieuw moeten leiden tot samensmelting van alle militaire
onderdelen tot één enkele defensieve strydmacht.
De Britse regering deelt mede. dat zy de defensie-uitgaven voor 1957—1958
met 217 miljoen pond zal verminderen. Daarby komen dan nog betalingen aan
Engeland van de Bondsrepubliek en de Ver. Staten met een totaal van 63 miljoen
pond sterling. By het maken van de plannen is men er van uit gegaan, dat er
na 1960 geen dienstplichtigen meer zullen worden opgeroepen.
Slot op pag. 2
Vorming Nationale Raad naar zijn concept
President Soekarno heeft gisteravond bekend gemaakt, dat hij een extra
parlementair zakenkabinet zal vormen, om aan de huidige politieke crisis het
hoofd te bieden. De president deed deze bekendmaking tijdens de bijeen
komst met de voornaamste partijleiders uit het gehele land, welke gister
avond in zijn paleis te Djakarta werd gehouden.
Onder de politieke leiders die door Soekarno ontvangen zyn, bevonden zich
ook vier leden van de communistische party. Politieke waarnemers geloven, dat
de president zyn plan voor de vorming van een zakenkabinet ook zal uitvoeren
als de Mohammedaanse partyen weigeren aan de regering deel te nemen. Het
zakenkabinet zal, doordat de staat van beleg van kracht is, niet aan het Parle
ment verantwoordclyk zyn. Een vooraanstaande Mohammedaanse leider ver
klaarde te menen, dat de Mohammedaanse partyen by hun vroegere besluit zul-
lei^ blyven om geen zitting te nemen in een regering waarin communisten zyn
opgenomen.
zelf een kabinet zou vormen. Doch alle
leiders van de opstandige buitengewes
ten, zowel die van de godsdienstige par
tijen als de militairen onder hen. heb
ben naar gemeld sterk aangedron
gen op herstel van de samenwerking
tussen Soekarno en Hatta, als een eer
ste voorwaarde om de talrijke politieke
crises te boven te komen.
President Soekarno heeft medege
deeld. dat op de bijeenkomst van gis
teravond. de meerderheid der aanwezige
partijleiders haar bereidheid kenbaar
maakte, de benoeming - van een presi
dentieel kabinet te aanvaarden.
Soekarno heeft niet gezegd, dat hijzelf
als leider van een zodanig kabinet zal
optreden.
Hatta niet aanwezig
De voormalige vice-president van
Indonesië, dr. Moh. Hatta. was niet
aanwezig op de bijeenkomst. Wel be
vonden zich daarby de chefs van sta
ven van de Indonesische weermacht.
Moh. Hatta heeft er bij Soekarno
meermalen op aangedrongen, dat deze
Noodmaatregelen op
Cyprus verzacht
De noodmaatregelen op Cyprus, zijn
donderdag verzacht. Zo is de doodstraf
voor alle schendingen van de noodmaat
regelen afgeschaft, behalve voor het af
schieten of dragen van een vuurwapen
en het werpen van bommen met de op
zet te doden of te verwonden. Voorts is
bekendgemaakt dat de bisschop van
Kitium en de secretaris van de Etnar-
chinsche raad niet langer huisarrest
hebben. Ook de noodbepalingen voor de
pers zyn ingetrokken.
De positie van de gedetineerden zal
worden herzien om uit te maken wie op
vrije voeten kan worden gesteld zonder
dat de openbare rust en veiligheid ge
vaar lopen verstoord te worden.
Vliegtuigen van de RAF. uitgerust
met luidsprekerinstallaties, vlogen don
derdag boven de bergen van Cyprus om
aan de Eoka-leden bekend te maken,
dat aartsbisschop Makarios vrijgelaten
is en dat de gouverneur vrijgeleide heeft
aangeboden voor verzetslieden, die Cy
prus willen verlaten. Tot op heden heeft
nog geen enkele verzetsman zich ge
meld.
Twee handelingen
Soekarno deelde voorts nog mede,
dat hy „de burger dr. Soekarno" had
aangewezen om een extra-parlemen
tair zakenkabinet te vormen, dat
doortastend en op de juiste wyze zal
kunnen handelen en in staat zal zyn,
een Nationale Raad te vormen naar
het concept van de president.
In zyn uiteenzetitng gebruikte Soe
karno het Nederlandse woord „zaken
kabinet" voor „businesscabinet".
Hij kondigde aan. by het samenstel
len van de nieuwe regeringsvorm twee
handelingen te zullen verrichten: in de
eerste plaats zal hij optreden als forma
teur en als zodanig de „juiste personen"
uitnodigen voor net bezetten van de
juiste plaatsen. Ten tweede zal hij als
president, tevens opperbevelhebber der
strijdkrachten onder de staat van oor
log en beleg, hen benoemen in het
nieuwe kabinet.
De president deed zyn mededelin
gen in een vergadering van 70 der
hoogste leiders in Indonesië en des
kundigen, die uit alle delen van de
Archipel naar Djakarta waren ge
komen.
Onder de statige bomen van het
oude bos van de Keukenhof is de
jonge lente reeds geruime tijd open-
gebloeid. Was het andere jaren zo.
dat met kunst en vliegwerk hier en
daar een bloemetje tevoorschijn n»as
getoverd om de dag van opening
enige kleur bij te zetten, dit jaar
vond de officiële opening plaats in
een zee van bloemen, die reeds eer
aer de bewondering van velen weg
droegen tijdens periode, dat de lust
hof onofficieel geopend ivas. Een
kijkje in de Hollandse tentetuin.
waarvan de officiële opening waar
over elders in dit blad meer) giste
ren plaats vond.
(Foto L D./Van Vliet)
Moskou ontkent bezit
van Spaans goud
Het blad van de Sovjetrussische com
munistische party, de „Prawda", heeft
vandaag medegedeeld, dat de ongeveer
500 ton goud, die 20 jaar geleden door
de Spaanse republikeinse regering aan
de Sovjet-Unie in bewaring waren ge
geven, ten behoeve van deze regering
voor aankopen in het buitenland zyn
uitgegeven.
Het blad veroordeelt buitenlandse
t persberichten, dat een restant van dit
j goud zich nog in de Sovjet-Unie be-
1 vindt.
In de herfst inenting kinderverlamming
(Van onze parlementaire redacteur)
Het CNV en de KAB dringen er de
laatste tyd op aan de huurverhoging
met ingang van 1 juli a.s. te beperken
omringende landen komen dergelijke
conflicten ook telkens voor. De enige
oplossing zou zyn, dat de belangstellen
den in geval van een conflict zich neer-
tót^de hé ft van' de Voorgestelde 25% le^en b« arbitrage, maar minister
n'e sLSe ,s ook ^fn in detr-' Suurhoff heeft Wet gemerkt.
Die suggestie is ook gedaan in de eer
ste Kamer. Daarop antwoordde mi
nister Suurhoff gisteravond, dat 25%
volstrekt noodzakelijk is uit een oog
punt van volkshuisvesting. (Men zie
ook elders). Het percentage is boven
dien overeengekomen bij de Kabinets
formatie en het zou niet verstandig
zijn daarop terug te komen. Over de
compensatie met een loonsverhoging
is nog overleg gaande met de Stichting
van de Arbeid.
Het plan is zeer ernstig in overwe
ging in het najaar te gaan inenten
legen kinderverlamming, maar met
zekerheid valt dat nog niet te zeggen.
Tandartsen-conflict
De Ziekenfondsraad is thans bezig een
regeling uit te werken, waardoor de gel
den. die worden uitgespaard door de
Ziekenfondsen als gevolg van het niet
betalen van tandheelkundige hulp. wor
den gereserveerd, zodat zy te eniger tyd
aan de verzekerden ten goede kunnen
komen.
Van een nieuwe Ziekenfondswet moet
men niet verwachten, dat daarmee con
flicten tussen de Ziekenfondsen en de
artsen worden voorkomen. In de ons
dat de ge
negenheid daartoe by de artsen bijzon
der groot is.
Vrijere loonvorming
Met de Stichting van de Arbeid wil
minister Suurhoff zoeken naar een an
der systeem voor vryere loonvorming.
Hy gelooft zelf echter niet een systeem
te kunnen vinden voor een gedifferen
tieerde loonvorming, waaraan in een tijd
van hoogconjuctuur geen bezwaren zijn
verbonden. Het produktiviteitscriterium
is voor grote groepen, zoals bijvoorbeeld
de verpleegsters, niet te hanteren.
Binnen afzienbare tijd verwacht de
minister te kunnen beschikken over het
ontwerp voor een loonwet met richtly-
nen voor de loonvorming. Dat ontwerp
wordt besproken in de Ministerraad en
zal vervolgens worden gestuurd aan de
SER, die by de loonvorming ook een
taak krijgt.
Wegens de lange duur van de mid
dagzitting (het was des avonds half acht
geworden) zagen de Kamerleden af van
replieken. De begroting van Sociale Za
ken en Volksgezondheid werd zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd.
