Kolenproduktie 60 procent minder
als gevolg „Langzaam-aan-actie"
„Bermuda" was psychologisch een
grote stap in de goede richting
WEERBERICHT
Vertraging in nevenbedrijven
Momenteel voor fondspatiënten
wel premie - geen behandeling!
Ook de oppositie-leider voelt niets voor een
onvoorwaardelijke stopzetting van kernproeven
Belangrijker rol van Canada
Soewirjo geeft voor tweede maal
zijn mandaat aan Soekarno terug
98ste Jaargang DINSDAG 2 APRIL 1957 No. 29102
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur. J. w. aennj DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wltts Slngel l' Lelden GUD 00 5„!°"
Hoofdredacteuri J. Brouwer f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
Regering onderhandelt niet met partijen
Gisteravond is gebleken, dat de cokesproduktie in de Limburgse mijnen
gisteren zestig procent beneden het normale is gebleven. Ook bij het stikstof-
bindingsbedrijf is grote vertraging opgetreden, evenals bij het eigen spoor
weg- en expeditiebedrijf. De Jangzaamaan-actie" werd van A tot Z gevoerd.
Bij het in dienst komen verkleedde men zich zeer langzaam en ging zeer lang
zaam in de liften, die zeer langzaam naar beneden gingen. Bij het einde van
de dienst geschiedde alles in omgekeerde richting met hetzelfde tempo. De
ondergrondse treintjes reden met een slakkegang, evenals bovengronds de
vrachtauto's van de mijnen. De ,,langzaam-aan-actie" leidde als gevolg van
een en ander tot een grote desorganisatie op de bedrijven, die vandaag een
verdere omvang aannam.
Als gevolg van het vertraagde schachtvervoer kwam het materiaal dat onder
gronds gebruikt moet worden te laat op de werkpunten aan. De vertraagde
voorbereidingen aan het kolenfront waren er mede oorzaak van dat hier de
kolenwinning in een zeer vertraagd tempo geschiedde. De gevolgen daarvan ztfn
ernstig. Een dagproduktie van 40 die gisteren nog gehaald werd zal vandaag
zeker niet worden bereikt. Ook bovengronds werd in de werkplaatsen van de
mijnen langzaam gewerkt. Op de spoorlijnen van de mijnen reden de kolentreinen
in zeer kalm tempo naar hun bestemming, welk voorbeeld door de chauffeurs
van de vrachtauto's der mijnen gevolgd werd.
Aan de veiligheidsvoorschriften wordt echter als normaal de grootste aandacht
besteed.
De gaslevering was gisteren nor
maal, maar het is te verwachten dat
hierin ook spoedig stagnatie zal optre
den. Dan zullen, behalve de industrie
ook de gemeenten in Limburg, Noord-
Brabant, Gelderland en Zeeland, die op
de gastoevoer van de Staatsmijnen zijn
aangewezen, de gevolgen daarvan on
dervinden.
Gisteren was de opkomst van boven-
en ondergrondse mijnwerkers op alle
mijnen normaal. Met de door de 30.000
leden tellende Katholieke Mijnwerkers-
bond begonnen „langzaam-aan-actie"
heeft tot nu toe alleen de ongeveer 4000
leden tellende ,3ond van werkers in het
Mijnbedrijf" sympathie te kennen gege
ven. Het verschil van inzicht met de
bonden die de actie niet ondersteunen
heeft nergens tot incidenten geleid. In
de gehele mijnstreek is de toestand
rustig.
Groot gewicht wordt gehecht aan
het onderhoud, dat de Mijnindustrie-
raad vanmiddag in Den Haag met de
ministers Zijlstra en Hofstra zal heb
ben.
Van regeringswege wordt er echter
de aandacht op gevestigd, dat de be
spreking uitsluitend betrekking heeft
op de goedkeuring van een reeds enige
Luchtvaartoverleg
in Verenigde Staten
Doen Nederlanders alsnog
hoeveelheid water in de wijn?
(Van onze correspondent
te Washington)
Er zijn meerdere tekenen, die erop
wijzen, dat de Nederlandse delegatie bij
de luchtvaartonderhandelingen in
Washington alsnog bereid zou zijn water
in de wijn te doen. Aanvankelijk kreeg
men de indruk, dat de onderhandelaars,
onder leiding van de staatssecretaris
van Buitenlandse Zaken, de heer E. H.
van der Beugel aankoersten op „Alles
of niets", doch gezien de verschillende
telegrammen, die gisteren heen en weer
gingen tussen de delegatie en de Neder
landse regering in Den Haag, mag de
conclusie getrokken worden, dat het nog
niet zeker is of Nederland aan die vaste
positie zal blijven vasthouden. Dat een
bespreking van de heer Van der Beugel
met Amerikaanse functionarissen, die
gisteren gehouden zou worden, tot van
daag is uitgesteld, duidt ook in dezelfde
richting.
Oudste Nederlandse dagblad
in Indonesië - „Locomotief" -
staakte zijn verschijning
De „Locomotief" in Semarang, de
oudste Nederlandse courant in Indone
sië, is gisteren voor de laatste maal
verschenen. Het blad is vervangen door
het Indonesische dagblad „Tempo".
De uitgever van „Tempo", Ch. Naing-
golan, verklaarde, dat een recent onder
zoek onder de lezers van de „Locomo
tief" had uitgewezen, dat de meesten
van hen voorstanders waren van het ver-
dwiinen van het blad.
Er verschijnen thans in geheel Indo
nesië nog zes dagbladen in de Neder
landse taal, waarvan er vier nog steeds
Nederlands eigendom zijn.
Warmer in binnenland
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer. morgen zonnige perioden
in de nacht én ochtend echter plaatse
lijk mist. Aanvankelijk weinig wind, later
zwakke tot matige wind tussen zuid en
west, vooral in het binnenland hogere
middagtemperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
3 APRIL
Zon op: 6.13 uur; onder: 19.19 uur.
Maan op: 7.21 uur: onder: 2307 uur
Hoogwater te Katwijk te 5.00 en
17.18 uur.
Laagwater te 0.51 en 13.14 uur.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
tjjd geleden door de Mjjnindustrieraad
aanvaarde verordening inzake de
arbeidstijd van de ondergrondse mijn
werkers. De regering blijft zich op het
standpunt stellen dat tijdens een sta
king, langzaam-aan-actie of dergelijke
niet met partijen onderhandeld of
overlegd wordt.
Slot op pag.
WERELDCONGRES WEDUWEN EN
WEDUWNAARS
Op 13, 14 en 15 september 1957 zal te
Nijmegen, met als centrum het hotel j
„Groot Berg en Dal" het eerste wereld-
congres voor weduwen en weduwnaars
gehouden worden. Het initiatief tot dit
congres is genomen door de heer G.
Greijn te Grevenbicht, de organisator
van de wereld vrijgezellencongressen.
Het congres heeft ten doel de wedu
wen en weduwnaars meer van elkanders
problemen op de hoogte te brengen en
«zo mogelijk een oplossing voor deze pro-
Z blemen te vinden.
Tandartsenconflict duurt voort
Eerst volgende week iveer besprekingen
Het conflict tussen de tandartsen en
ziekenfondsen heeft tot gevolg gehad,
dat overal in spreekkamers en wacht
kamers een mededeling verschenen is.
waarbij fondspatiënten voor het feit
worden gesteld zich a contant en
tegen kwitantie te laten behandelen
tegen het door de Ned. Mij tot Bevor
dering der Tandheelkunde geëiste
tarief.
De indruk bestaat, dat vele fondspa
tiënten een afwachtende houding aan
nemen. Men laat zich slechts in drin
gende gevallen, gepaard met pijn, behan
delen. In kringen der tandartsen neemt
men aan, dat „op uitzondering van enige
zwakke broeders na", alle collega's zich
aan de gestelde regels zullen houden. Dit
kan, zo meent men, wel enkele tand
artsen. die uitsluitend of voornamelijk
fondspatiënten behandelen, in moeilijk
heden brengen, doch aangenomen wordt,
dat die moeilijkheden te overwinnen zijn.
In de poliklinieken gaat de behande
ling gewoon verder, zoals bijv. bij het
A.T.Z. te Amsterdam. Het conflict be
treft hier uitsluitend behandelingen in
de particuliere spreekkamers van tand
artsen.
De commissie voor bijzondere omstan
digheden van de Ziekenfondsraad zal
zich met de kwestie gaan bezighouden.
Het is de vraag, of zulks deze week nog
zal gebeuren.
De commissie voor de contracten
van de ziekenfondsen zal aan het werk
gaan, zodra de gegevens der zieken
fondsen en de Mij Tandheelkunde
binnen zijn. Verwacht kan worden, dat
deze commissies enige weken voor hun
beoordeling nodig zullen hebben.
De Ned. Mij tot Bevordering der
Tandheelkunde had heden geen com
mentaar op de situatie. Men neemt
daar een afwachtende houding aan.
Over de houding van fondspatiënten
jegens verzekeraars (fondsen) en tand
artsen is nog niets bekend.
Macmillan over de verhouding Engeland - Amerika
(Van onze correspondent in Londen]
De conferentie tussen president Eisenhower en de Britse premier Macmillan
op Bermuda was een belangrijke psychologische stap in de goede richting, dus
naar herstel van de oude betrekkingen. Maar veel meer was het toch ook
niet. Het toekomstige gedrag van beide bondgenoten zal dienen te worden
beschouwd als de maatstaf voor welslagen of falen der conferentie. Dit is de
conclusie, die men kan trekken uit het gisteren in het Britse Lagerhuis gehouden
debat en de mededelingen van premier Macmillan. Het doel van Bermuda,
aldus verklaarde deze, was niet het verleden op te rakelen, maar om gezamen
lijk het oog op de toekomst te richten. Geheime afspraken waren er niet ge
maakt. Natuurlijk bestond er over sommige dingen verschil van mening, maar
beide landen begrijpen elkaar thans beter. Macmillan had de president de
zware verantwoordelijkheid onder het oog gebracht, welke thans op de Ver
enigde Staten rust. Hij had vooral onderstreept, dat de Verenigde Naties geen
surrogaat zijn voor een eigen politiek, ofschoon ook Engeland het waardevol
acht om via de Ver. Naties te werken. Macmillan kondigde een bijeenkomst
van de premiers van het Gemenebest tegen de zomer aan. Hij noemde het
verheugend, dat Canada een steeds belangrijker rol gaat spelen.
Vrijlating van Makarios
kwam niet ter sprake
President Eisenhower liet er geen twij
fel over bestaan, dat de Ver. Staten
wensen, dat de Britse invloed in het
Midden-Oosten wordt verstrekt (hoon
gelach bij de oppositie). Hoewel het doel
van de politiek van beide landen gelijk
luidend is, zijn er nu eenmaal bepaalde
verschillen over methoden. Macmillan
erkende, dat Amerika een leidende rol
in het Midden-Oosten zal moeten spe
len. De door Nasser voorgestelde rege
ling inzake het Suezkanaal noemde
Macmillan in de huidige vorm onbevre
digend, maar zolang de besprekingen
voortduren, wilde hij zich van commen
taar onthouden. Macmillan sprak de
verwachting uit, dat de besprekingen
van Bermuda de wijze, waarop deze zaak
wordt behandeld, ten goede zullen ko
men.
Macmillan verzekex-de het Lagerhuis,
dat de vrijlating van Makarios in Ber
muda geen voorwerp van behandeling
is geweest. Er is zelfs helemaal niet over
gesproken, omdat dit een zuiver Britse
aangelegenheid betreft Wel kwamen
natuurlijk Cyprus en de verzoeningspo
gingen van de NAVO ter sprake. Mac
millan zei. dat de V.N -troepen in Gaza
moeten blijven totdat zij hun taak heb
ben volbracht Dit was echter een niets
zeggende mededeling!
Een voornaam punt van het debat
vormde de kwestie van de aanstaande
proefontpioffïng van de eerste Britse H-
bom in de Stille Oceaan Het is mis
schien beter te spreken van de beproe
ving van de apparatuur welke naar men
hoopt tot de aanmaak van een H-bom
kan leiden. Dit vormt dan een hoogte
punt van de jarenlange inspanning van
de Britse atoomgeleerden en de Engelse
regering is. ondanks de vele protesten
niet van het plan af te brengen, omdat
dit zou betekenen een opgeven van de
gehele Britse defensie-strategie, zolang
er geen algemene ontwapeningsovereen
komst bestaat Macmillan gaf de ver
zekering. dat de proefexplosies van de
Britse „baby"-bommen niet noemens
waard zouden bijdragen tot de vergifti
ging van de atmosfeer, dank zij de voort
gaande techniek.
Erg geruststellend klonk dit echter
niet, omdat het gevaar, zo betoogde
men, niet zozeer kwam van deze ene
explosie, maar van het feit, dat door
de H-bom-wedloop het aantal proefne
mingen van alle mogelijke landen in
een steeds groter tempo dreigt te wor
den voortgezet. Macmillan zette uiteen,
dat de techniek, welke enkele maanden
geleden nog gold, al weer is achterhaald,
zodat bepaalde bomexplosies van grote
afstand niet meer kunnen worden ont
dekt. Beperking is daarom alleen moge
lijk door een zekere mate van controle
en door waarnemers ter plaatse. Enge
land en Amerika zijn daartoe bereid,
indien de Sovjet-Unie het ook is. Het is
echter een voldoening voor de regering,
dat ook de oppositie-leiding wenst, dat
Engeland over een eigen H-bom be
schikt om bewegingsvrijheid te behou
den ten opzichte van de Verenigde Sta
ten.
Zonder proefnemingen kan er geen
H-bom worden gemaakt. Vandaar dat
ook oppositieleider Gaitskell niets voelde
voor een onvoorwaardelijke stopzetting
van de proeven, maar zonder de kennis
waarover de regering beschikt, kwam hij
tot de slotsom, dat het verkeerd is om
onder alle omstandigheden met proef
nemingen door te gaan. Gaitskell he
kelde het. dat de regering niet bereid
was over beperking van de proefnemin
gen te onderhandelen.
Nu de hoogtijdagen van het bol-
lenseizoen in aantocht zijn. zijn de
Haarlemse bloemenmeisjes naar En-
getand getrokken om propaganda te
maken voor het Hollandse tente
festijn. Een van de meisjes bij het
uitreiken van bloemen aan de Lon-
denaren.
Slot op pag. 2
200 doden in Celebes
Volgens „Antara" zijn in maart op
Zuid-Celebes 200 personen gedood door
benden, die in het oei*woud daar ope
reren. Ongeveer de helft van de bevol
king van het regentschap Soppeng moest
uit zijn kampongs vluchten
Wanneer eerstdaags de miniatuur
stad Madurodam weer geopend
wordt, zal ook de nieuwste aan
winst, een geschenk van Hilversum,
te bewonderen zijn: een nabootsing
van het Hilversumse stadhuis, een
schepping van architect Dudok.
Binnen enkele dagen nieuwe maatregelen?
Kabinetsformateur Soewirjo heeft vandaag zijn opdracht tot vorming van een
zakenkabinet aan president Soekarno teruggegeven, nadat zijn pogingen om
met de islamitische partijen tot overeenstemming te komen over de samen
stelling van het nieuwe kabinet op het laatste moment zijn mislukt. De isla
mitische partijen hadden het opnemen van links georiënteerde figuren, w.o.
de winnaar van de Stalin-prijs prof. Prijono, die door Soewirjo voor deelneming
aan het kabinet waren uitgenodigd in de plaats van de communisten, van de
hand gewezen.
Soewirjo bracht vandaag een bezoek
aan president Soekarno. Na een gesprek
van ruim een uur maakte de president
bekend, dat Soewirjo tot de conclusie
was gekomen dat hij niet kon slagen
in de voVming van een zakenkabinet,
dat snel en rechtvaardig zou kunnen
handelen en dat in staat zou zijn een
Nationale Raad in te stellen, in over
eenstemming met de plannen van de
president.
Soewirjo heeft daarom zijn mandaat
teruggegeven, aldus de president, die
daaraan toevoegde: „Zo God het wil,
zal ik binnen twee of drie dagen maat
regelen nemen".
Thans de N.O. aan bed?
Soewirjo, die gisteren nog verklaard
had overtuigd te zijn van zijn succes,
zeide als toelichting op zijn misluk
king, dat het onmogelijk is gebleken
de kandidaten voor de 20 portefeuilles
te benaderen zonder overleg met de
leiders van hun verschillende partijen.
Tijdens dit overleg was hij voor moei
lijkheden komen te staan, die hij niet
uit de weg kon ruimen zonder af te
wijken van de opdracht, die hij van
het Staatshoofd had ontvangen.
De kabinetscrisis duurt thans 18 da
gen.
De masjoemi had de twee voor haar
bestemde zetels van de hand gewezen,
terwijl dg kleine, doch invloedrijke
christelijke en katholieke partijen de for
mateur mededeelden niet aan het nieu
we kabinet te zullen deelnemen. De kleine
islamitische P.I.I.-party had de por
tefeuille voor Onderwijs voor zich opge
ëist. doch Soewirjo had deze reeds voor
prof. Prijono bestemd, tegen diens deel
neming vooral de Nahdatoel Oelama
zich verzette. De eis van de PSII werd
tevens door de Nahdatoel Oelama ge
steund.
Toen de zaken er zo voor stonden, be
sloot Soewirjo zijn mandaat aan de pre
sident terug te geven.
In politieke kringen durfde men zich
niet aan een voorspelling te wagen
wie de nieuwe formateur zou kunnen
zijn. doch zij achten het mogelijk dat
president Soekorno ditmaal de Nah
datoel Oelama met de kabinetsforma
tie zal belasten.
Vice-veonitter N.O. in arrest
De derde vice-voorzitter van de Nah
datoel Oelama, de heer Djamaluddin
Malik, werd gisteravond gearresteerd,
toen hij een ontvangst bijwoonde in de
studio's van de filmonderneming Per
sari in Djakarta, waarvan hij directeur
is. De arrestatie geschiedde op last van
de plaatselijke militaire commandant
van Djakarta, luitenant-kolonel Dach-
jar.
De woordvoerder van het leger liet
doorschemeren, dat de aanhouding
verband houdt met de recente bekend
making van de chef-staf over het
nemen van krachtige maatregelen
tegen corrupteurs en profiteurs.
Een andere arrestatie, die de aandacht
trok, was die door de politie van Dja
karta van Zuber Salam, die kandidaat
was gesteld voor de functie van Indo
nesisch zaakgelastigde in de Soedan.
Hem wordt verduistering van Staatsgel
den tot een bedrag van drie miljoen
roepiah ten laste gelegd.
Djoehartono van post
ontheven
Volgens radio-Palembang heeft de
militaire commandant van Zuid-Su-
matra, luitenant-kolonel Barlian gis
teravond de onderbevelhebber van het
vjjfde regiment majoor Djoehartono
die zondag tegen hem in verzet kwam,
van zijn post ontheven.
Naar thans is gebleken, werd Djoe
hartono, toen hij zijn post verliet door
slechts 100 man vergezeld.
Volgens radio-Palembang heeft het
merendeel van zijn eigen manschappen
zijn actie afgekeurd.
De legerwoordvoerder in Djakarta
deelde vandaag mede, dat de chef-staf
van de landmacht, generaal-majoor
Nasoetion, gistermiddag in Palembang
is aangekomen. Men veronderstelt, dat
hij de twee partijen in Palembang heeft
opgedragen te allen koste bloedvergieten
te voorkomen. Volgens de woordvoerder
is het „geval Djoehartono" niet moeilijk
op te losen, daar het niet erg ingewik
keld is.
Tegen het oude tarief
De boycot van de autobusdiensten in'
Johannesburg en omgeving, die de
negerbevolking drie maanden geleden
begon uit protest tegen een verhoging
van de tarieven, schijnt resultaat te
hebben. Gisterochtend kwamen vier
duizend negerarbeiders uit Alexandra
per bus naar de stad, nadat hun was
meegedeeld dat zy dat konden doen
tegen het oude tarief. Aan de actie ne
men in het geheel veertigduizend ne
gerarbeiders deel, die buiten Johannes
burg wonen en in de stad hun werk
hebben.
