Verjongde mensa-zaal in Minerva
een feest van kleuren en lijnen
Scapino danste in Leiden met
succes voor Vakschoolmeisjes
Flipse boeide tweemaal een met
jongeren gevulde Stadszaal
Liefde, hoop en geloof liggen aan
gezinsvoogdij ten grondslag
Groeiende belangstelling voor
Openbare Leeszaal „Reuvens
Modern en efficient herboren
na brand van 21 oktober
96ste jaargang
Donderdag 28 maart 1957
Tweede blad no. 29098
(Ine». Me<L-Adv.)
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doet. ex. Rechten
In de Vrije Studierichting de heer C. L.
Steenbergen (Den Haag); doet. ex. Ned.
Recht de heren A. Pronk (Velsen) en
P. C. Nieman (Voorburg).
PROMOTIE
LEIDSE UNIVERSITEIT.
Gepromoveerd tot doctor in de God
geleerdheid op proefschrift getiteld
..Divinatie. met name bij Rudolf Otto",
de heer R. Boeke. geboren te Noordwij
kerhout en thans wonende te Hogebein-
tum.
Strakke lijnen, heldere kleuren en plastic zijn de elementen, waaruit de
nieuwe zaal voor de mensa in Sociëteit Minerva is opgebouwd. Sinds 21 okto
ber van het vorige jaar, toen een telle brand in een deel van de sociëteit
woedde en de mensazaal buiten gebruik stelde, moest de gezamenlijke maal
tijd elders onderdak worden gebracht. Gisteren is de vernieuwde zaal zonder
veel plechtigheden in gebruik genomen: verruimd, nieuw aangekleed en van
een nieuwe bedieningsoutillage voorzien.
De vernieuwing van de mensazaal is
slechts een indirect gevolg van de
brand geweest. Die brand richtte vooral
ernstige schade aan in de nachtkroeg
en de daarboven gelegen vertrekken,
terwijl de mensazaal zelf weinig schade
opliep. Organisatorisch was de mensa
daardoor echter onmogelijk geworden
jin de oude behuizing. Men heeft toen
/de periode van restauratie van wat
door de brand vernield was aangegre
pen om reeds bestaande plannen voor
vernieuwing en verruiming van demen-
snzaal uit te voeren.
Naast de mensazaal op de eerste
etage lag vroeger de biljartzaal van de
sociëteit. Deze laatste ruimte is thans
bij de mensazaal getrokken, waardoor
de capaciteit van 120 tot tegen de 200
plaatsen is uitgebreid. Een welkome
uitbreiding in verband met de bestaan
de belangstelling voor de mensa, maar
zeker voor de toekomst wanneer de te
verwachten sterke stijging in het aantal
studenten gerealiseerd zal worden.
De nachtkroeg beneden naast de grote
societeitszaal is bij de restauratie aan
zienlijk kleiner geworden, in de eerste
plaats door het hierin aanbrengen van
een liftschacht naar de bedieningsruim
te van de mensa, en in de tweede plaats
door verlaging van het plafond waar
door een tüssenverdieping ontstond die
de inrichting van een goede uitreikkeu-
ken voor de mensa mogelijk maakte.
Het interieur van de mensazaal is zeer
modern gehouden in een stijl, die in
volkomen tegenstelling is met de sfeer
van de andere societeitsvertrekken en
zalen. Een bezwaar is dit geenszins, om
dat het om vrij gescheiden taken en
plaats gaat.
Er Is in de zaal met veelkleurig plas
tic als bekleding van wanden en pla
fond gewerkt, terwijl een heldere mo
derne plafondverlichting en merk
waardige effecten opleverende veel
kleurige gordijnen de sfeer van frisse
en heldere moderniteit accentueren.
Een bijzonder fraaie zaal. die niet zal
nalaten de belangstelling voor de
mensa te doen groeien.
Het uitreiksysteem is zeer vereen
voudigd en thans buitengewoon effi
cient. niet alleen voor de deelnemers
aan de mensa doch ook voor het be
dienend personeel.
Verbetering zou nog slechts de toe
gang tot de zaal via de achteringang en
het achtertrappenhuis behoeven. De on
verzorgde sfeer van deze toegangsweg
is wel in flagrante tegenstelling met de
sfeer die de zaal zelve ademt. Het is
niet onmogelijk, dat ook deze verbete
ring in de naaste toekomst tot stand
komt.
Bij de opening van de nieuwe zaal,
gistermiddag toen de eerste mensa-
gangers hun maaltijd weer in de (on
herkenbaar verjongde) oude omgeving
nuttigden, waren onder meer de rector-
magnificus prof., dr. P. A. H. de Boer,
de president curator dr. J. E. baron de
Vos van Steenwijk en enige hoogleraren
wuaronder de praeses van het dagelijks
bestuur van de Civitas prof. dr. D. J.
Kuenen aanwezig. Laatstgenoemde
voerde tijdens de maaltijd het woord
en wees daarin op de belangrijke aan
winst voor de Civitas in de gedaante
van deze zaal. die naar hij hoopte iets
zou kunnen bijdragen tot verwezenlij
king van de idealen zoals die door de
Civitas worden gekoesterd.
Ons interview met de luitenant-kolo
nel b.d. J. H. van Temmen behoeft op
één punt een kleine aanvulling. Wij
schreven aan het eind dat de overste
toegaf wel bang geweest te zijn; dit had
moeten luiden, dat de overste toegaf
bang geweest te zijn dat de actie zou
mislukken. Dit mocht hij natuurlijk niet
aan de soldaten laten blijken. Hier was
dus geen sprake van persoonlijke angst,
zoals men uit ons verslag zou kunnen
opmaken.
Instructief programma
De balletkunst staat bij de meisjes
van tien tot tiointig jaar tegenwoor
dig wel bijzonder in het centrum
van de belangstelling.
Geen wonder, dat het bestuur van
de Vakschool voor Meisjes te Leiden
enige tijd geleden besloten heeft de
leerlingen in het kader van de vie
ring van het veertigjarig bestaan
(Ingez. Med.-Adv.)
EEN BLIJVEND
JUBILEUMGESCHENK
is een horloge of klok van
W. BROUWER
HORLOGER DIPLOME
H4ARLEMMERSTR. 23 - TEL. 22076
Kynologenver. „Rijnland"
In 10 jaar van 70 naar
230 leden
De Kynologenver. „Rijnland" viert dit
jaar haar tweede lustrum en ter gele
genheid daarvan heeft de secretaris, de
heer G. Smits in de gisteravond in
„Zomerzorg" gehouden jaarlijkse leden
vergadering een overzicht gegeven van
de afgelopen tien jaar. Hij kon daarbij
met dankbaarheid constateren, dat de
vereniging zich gunstig heeft ontwikkeld
en dat het aanvankelijke ledental thans
is gestegen tot 230.
Zijn jaarverslag werd onder dankzeg
ging goedgekeurd evenals dat van de
penningmeester, de heer C. Barning. die
over 1956 een batig saldo van f. 300
kon presenteren.
Mej. Martin en de heren Bakker en
Krijgsman werden aangewezen als
leden der kascommissie. terwijl de pe
riodiek-aftredende bestuursleden, de
heren dr. ir. P. C. Lindenbergh en C
Barning. respectievelijk voorzitter en
penningmeester, bij enkele kandidaat
stelling werden herkozen.
Besloten werd om het tweede lustrum
in het begin van mei a.s. te vieren met
een clubrally voor honden in „Duin-
rell" te Wassenaar. Na afloop is er in
Leiden een gemeenschappelijke, feeste
lijke maaltijd.
Tenslotte amuseerden de leden zich
kostelijk met een nummertje „mast-
klimmen'.'
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN
EM'sabeth Gamma Maria, dx van N. van
Dijk en C. M. van der Wereld!; Amibje Hen-
dirlka Cornelia, dr van J. I. de Bruin en
J C. Harkes; Frederik Rudolf, zn van W.
F Bleijl en C. Hoogeveen; Richard Jacobus
Lodewijk. zn van R. Keereweer en E. H.
van der Weljden; Cornelia Adriana Maria,
di van C. P. van Teylingen en C. E. van
der Klugt; Johanna Vail, dr van J. H.
Douglas en J. W. Battey; Maria, dir van W.
A Vriezen en C. Otbe; Robert Joannes
Theodorus, zn van G. Kop en M. Greasie;
Erik Pleter, zn van J. Onderwater en G. J.
Sjarddn.
OVERLEDEN
R. Ruiten. 16 jaar, zn; G. Brauntus. 50
jaar. hulsvr. van K. Knol; J. P. Schouten
7! Jaar. huisvr. van J. de Wolf; T. van
Ewljk, 59 Jaar, man.
Luisterspanning onder Toonkunst-jeugd
Wanneer er géén geestdriftige man nen als Eduard Flipse waren, zou dan
de muzikale fakkel zó vurig van de ene naar de andere generatie worden over
gedragen, als op de jeugdconcerten van Toonkunst het geval is?
Ook nu stond hij op ons podium. Hjj sprak tweemaal een stampvolle zaal
met „jongelui", zoals Flipse de jongeren graag betitelt toe en liet op zyn woord
het orkest „klinken", gelijk men dat on der zijn leiding gewend is: zangrijk, toe-
gewijd, vol begrip.
Haydn als eerste: diens Oxford-Sym-
fonie van 1788, welke in haar vroeg-
klassieke orkestbezeting met slechts en
kele blazers fluit, twee hobo's, fagot
opklonk ter gelegenheid van zijn ere
doctorschap in 1792. Een der 104 sym
fonieën van deze ontzagwekkend vrucht
bare componist. Twee delen uit deze
symfonie slechts, die echter de Jeugd
uitermate boeiden, gelyk zü de vorige
dag dit tweemaal 1400 jongens en meis
jes deden in de Rotterdamse Koning-
innekerk.
Het bijzonder fijnzinnig en innig ge
speelde Adagio vormde eigenlijk een in
leiding tot de Zes Adagio's van Willem
Pijper, de geniale Nederlandse voor
vechter, die in deze Adagio's zijn pro
gressiviteit liet varen en tot merkwaar
dige verootmoediging en vereenvoudi
ging kwam.
Verleden week speelde Flipse, éénmaal
15 jaar trouw met Pijper te Rotterdam
verbonden, deze Adago's op het K. en
O.-concert reeds voor en wij hebben ze
nadien besproken. 1940 was een belang
rijk jaar voor Pijper: zij bracht zijn toe
treding tot de Orde der Vrijmetselaren.
En zijn vergeseteljjkte levenshouding
vindt in deze ontroerend-stemmings
voile Adagio's, staande in de toonaard
van het Licht (C dur) en getuigend van
een aangrijpende devotie, haar weer
spiegeling. Ook nu werd het een uitbeel
ding, die getuigde van de nauwe ver
wantschap Pijper—Flipse. sprekend van
het diepe respect van de laatste voor de
eerste, die werkelijk een „eerste" is ge
weest voor de bevordering van de Ne
derlandse Toonkunst. Ook nu weer een
opvallend gevoelige vertolking der cello
en altsolo.
Ten besluite Ravel's balletmuziek
„Daphnis et CWoé" (Tweede suite).
waarin de volledige moderne orkestratie
in een rijk kleurenpalet haar hoogste
weergave vindt.
Het verhaal van de herdersjongen en
het herdersmeisje, voor elkaar bestemd,
elkaar verliezend en weer vindend, wordt
bekroond door het uitbundige feest der
verloving in een virtuose en wild-rit-
mische dans als uiting der vreugde,
waaraan iedereen deelneemt, dit alles
zich afspelend in een zonnig Helleens
landschap.
Een magnifieke droom van Ravel over
het oude Griekenland, overhuifd door
een heerlijke fluitmelodie, culminerend
in een extatische vervoering, waarvan
Ravel het geheim ten volle kende, om
haar tot expressie te brengen. Ook
Filpse kent dit geheim en zo werd het
opnieuw een verrukking ernaar te mo
gen luisteren! Het orkest volgde hem
voorbeeldig in het „Lever du jour", de
„Pantomime" en de „Danse générale".
Men weet het: wanneer Flipse zich
met de Fransen bezig houdt, zijn zo
wel hij als het orkest op hun bést!
Zo ook nü!
De jeugd betoonde bij al deze wer
ken een verheugende luisterspanning.
Flipse heeft ook dit seizoen talloze
jongens en meisjes nader tot de mu
ziek gebracht: dat is immers zijn
„roeping", zijn „geloof", zoals het mu
siceren zelf dat voor hem is.
En de Maatschappij voor Toonkunst
doet er dan ook góed aan, hem telken-
jare naar Leiden te roepen.
Ook in het komend seizoen zal
Flipse, wiens programma tot half 1958
nü al weer klaar staat, onze getrouwe
gast zijn: dat mogen wij wel ver
klappen!
H.
van deze school een middag aan te
bieden, welke geheel aan de dans
zou moeten worden gewijd. Het kie
zen van een goed gezelschap was
niet moeilijk. Het Scapino Ballet uit
Amsterdam immers heeft sedert zijn
oprichting na afloop van de tweede
wereldoorlog naam roeten te maken
ongetwijfeld mede in verband met
het feit. dat het zich als voornaam
ste doel heeft gesteld het Neder
landse publiek en in het bijzonder de
jeugd dichter bij de danskunst te
brengen.
Hans Snoek, die het gezelschap
heeft opgericht, zwaait nog steeds
met veel animo de scepter over haar
dansers en danseressen. Gistermid
dag konden al de meisjes van de ju
bilerende Vakschool in de uitstekend
bezette Schouwburg - jammer ge
noeg was er juist dezelfde middag
jeugdconcert - zien wat bewegings
drift vermag.
Het programma had een enigszins in
structief karakter en werd daardoor des
te meer gewaardeerd. Dank zij de toe
lichting. die vooraf werd gegeven, kon
den de meisjes vernemen, dat de dans
reeds zo oud is als de mensheid, dat de
Zonnekoning in 1660 de eerste dans-
academie oprichtte, waarmede de grond
slag was gelegd voor de beroepsdans en
het klassieke ballet definitief zijn intre
de had gedaan, dat in de negentiende
eeuw veel aandacht werd geschonken
aan de voetspits. geheel in overeen
stemming overigens met het streven van
het romantische ballet en dat omstreeks
1910 het Russische ballet onder leiding
van de grote Djaghilew stormerderhand
het gehele Westeuropese publiek wist te
veroveren. Tot slot hoorden de meisjes
het een en ander van de verschillende
stijlen, die na 1910 ontstonden. Het ei-
Op uitnodiging van de Vereniging I door de verschillende kinderwetten die
voor Pedagogiek sprak gisteravond I o.a. in 1906 en 1912 ontstaan zijn.
mej. van Ouwenaller in „Het Gulden Voor die tijd, was er al een groot
Mies" over „Gezinsvoogdij". i streven merkbaar voor de bescherming
van het kind, Waren het de mannen
van het Reveil niet. die zich verzetten
De gezinsvoogdij, aldus mej. van
Ouwenaller, is in het leven geroepen
genlijke dansfestijn werd geopend met
een werkje van de beroemde choreograaf
Fokine, die in zijn „Carnaval" vreugde
en droefheid scherp tot uiting heeft wil
len laten brengen. Van Nederlandse oor
sprong is de „Middeleeuwse Ballade",
die met grote precisie werd gedanst en
waarbij Scapino (Peter Brandsma) - de
bekende figuur uit de commedia dell'
arte - op treffende wijze voordroeg.
Grappig was het „Avontuur met drie
flessen" van een der danseressen van
het gezelschap en zeer licht verteerbaar
de can can van de „Kunstenaars op vi
site". Na de pauze dansten de Amster
dammers een fantasie op het welbeken
de „In Holland staat een huis". Aan de
vleugel werden zij begeleid door Luctor
Ponse. De kostuums waren van Ans
Kummer en gaven aan deze succesvolle
voorstelling een fleurig karakter. Na
mens het bestuur van de school sprak de
voorzitter, mr. M. C. de Graaf, na afloop
woorden van dank tot de dansers en
danseressen voor de moeite, die zij zich
hadden willlen getroosten. De bloemen,
die door een der leerlingen werden aan
geboden. kwamen uiteindelijk terecht
bij balletmeester Jan Rebel, die niet
lang daarvoor vader was geworden
V)
Uitleen steeg met
ruim 17%
In de gisteravond onder voorzitter
schap van mr. W. de Clercq gehouden
ledenvergadering van de Openbare
Leeszaal en Bibliotheek „Reuvens" is
allereerst het overleden erelid, dr. J. E.
Kroon herdacht, die gedurende een
lange reeks van jaren op voortreffelijke
wijze een bestuursfunctie heeft vervuld.
De voorzitter deelde voorts mede. dat
mede in verband met de bestedingsbe
perking van de voorgenomen grootse
verbouwing voorshands wel niet veel zal
kunnen komen, zodat zal moeten wor
den volstaan met de meest noodzake
lijke inwendige voorzieningen. Hierbij
werd uit de vergadering de wens uitge
sproken dat de leeszaal in ieder geval
de beschikking krijgt over het aangren
zende perceel, dat haar eigendom is. Er
zullen daartoe stappen worden onder
nomen.
Aan het uitvoerige jaarverslag van de
secretaris, de heer H. N. van den Berg
ontlenen wij. dat het jaar 1956 voor de
uitleen een gunstig jaar is geweest. Het
aantal uitgeleende boeken nam met
ruim 17 toe, het aantal jeugdboeken
zelfs met ruim 18'/£ Het an tal leden-
lezers in het hoofdgebouw aan de Bree-
straat steeg met ongeveer 200, dat in de
jeugdbibliotheek aan de Plantage met
ruim 600. Deze uitbreiding maakte ook
een vergroting van het boekenbezit
noodzakelijk; er werden o.a. 800 popu-
lairwetenschappelijke werken en ruim
1500 jeugdboeken aangeschaft, waardoor
de leeszaal momenteel de beschikking
heeft over 16.330 romans, 15.326 popu-
lair-wetenschappelijke werken en 6.297
jeugdboeken.
Aan volwassenen werden in 1956
114.365 boeken uitgeleend aan de jeugd
72.295.
De penningmeester, de heer M. Eek
jr.. deelde in zijn jaarverslag mede. dat
de ontvangsten, inclusief de contribu
ties. leesgelden en subsidies f. 69.568
hebben bedragen, de uitgaven f. 80.411.
Vermeldenswaard is voorts, dat op elk
uitgeleend boek (186.660 stuks!) een
last aan exploitatiekosten rust van
vijftig cent, waartegenover per boek
aan inkomsten uit contributies en
leesgelden een bedrag staat van
slechts tien cent. Het verschil moet
dus worden gedekt uit de subsidies
van Rijk, gemeente en provincie.
Beide jaarverslagen werden onder
dank aan de samenstellers onveranderd
goedgekeurd.
Na een geanimeerde gedachten wisse
ling werd de vergadering gesloten.
tegen de kinderarbeid die, met al zijn
verschrikkelijke gevolgen, met de dag
toenam?
Deze kinderen werden bedreigd door
lichamelijke en geestelijke tekortkomin
gen maar niemand kon dit tegengaan.
Immers men had er geen recht toe. Er
kwamen in 1906 enige wettelijke maat
regelen. Kinderen die thuis verwaar
loosd werden, gingen naar het platte
land. ver van hun ouderlijke woning.
Om de ouders bekommerde zich niemand
meer. Vaak gebeurde het, als de kinderen
groter geworden waren, dat ze toch weer
de stad opzochten, waar hen dan dub
bele tegenslagen 'wachtten, omdat ze
zich niet meer bij het stadsmilieu kon
den aanpassen. Men ging iets nuchter
der denken, vervolgde spreekster, want
men zag ook wel dat dit de ideale op
lossing niet was.
De ouders, die meestal als verschop
pelingen beschouwd waren, werden nu
naar voren gehaald. Men zag een
nieuwe mogelijkheid om door „herop
voeding" der ouders zo ook de kinderen
weer op de goede weg te krijgen. En
dit karakter heeft men steeds vast
gehouden. Men stelde een voogd over
het gezin die dan tevens toezicht had
over de ouders en het kind.
Vol enthousiasme is men met dit werk
begonnen. Mede hierdoor zijn ook de
z.g. kinderrechters gekomen.
LIEFDE EN HOOP HAND IN HAND
De grondslag voor gezinsvoogdij is wel
de liefde, die, samen met de hoop. hand
in hand moet gaan. En die liefde mag
niet alleen op het kind gericht zijn. maar
ook op de ouders.
De vraag: wie moet de gezinsvoogd
zijn, vond mej. van Ouwenaller een
moeilijk probleem. De wetgever wil dit
in handen van de particulier leggen, dus
het wordt niet opgedragen aan beroeps
krachten. Zij dienen alleen als hulp van
de gezinsvoogden.
Spreekster vond dat de voogd zelf
moest beslissen of hij in het geval wat
hij voorgelegd krijgt, iets ziet. of hij er
iets mee kan bereiken.
De voogd moet ook rekening houden
met het niveau van het gezin en de
mogelijkheden die er Inzitten. Er wordt
van hem veel tijd en geduld verwacht.
Vaak gebeurt het, als men het kind naar
een inrichting sturen moet, wat meestal
ten goede komt aan beide partijen, het
kind komt in een andere omgeving en
de rust keert terug In een gezin, dat de
voogd zijn werk als volbracht ziet.
Spreekster waarschuwde tegen deze
foute veronderstelling. Immers de voozd
is een gezinsvoogd, m.a.w. op hem liet
de taak ook het contact met de ouders
te bewaren. Het zou ook goed zijn als
alle ouders over de opvoeding van hun
kinderen eens van gedachten wisselden.
Spreekster sprak de hoop uit dat men
steeds verder zou gaan met dit nood
zakelijke werk waaraan liefde en hoop
maar ook geloof ten grondslag ligt. Na
de pauze werd over dit onderwerp op
zeer geanimeerde wijze van gedachten
gewisseld.
Italië: land van klassieke
schoonheid
Boelend. afwisselend en van een rijke
schoonheid, die de aanwezigen tevens
confronteerde met de klassieke oudheid,
was de Italiaanse „trip", waarvoor gis
teravond zeer velen in de foyer van de
Stadsgehoorzaal waren uitgenodigd
door het Reisbureau Cebuto. Dr. L. van
Egeraat uit Breda, die Italië niet in de
eerste plaats bezocht voor zijn Dolo
mieten en Rivièra, doch voor zijn vele
verborgen hoekjes en zijn hoogtepunten
van cultuur, was een uitstekend gids.
die het gezelschap liet dwalen door het
prachtige Umbrië, de tuin van Italië,
door kathedralen en kloosters of door
het om zijn schoonheid zo fascinerende
Lagune-gebied. Venetië, de glimlach van
het water. Florence, een parel in een
oesterschaal, een Napels en een Rome.
waar volgens spreker het woord van de
psalmist: „duizend jaren zijn als één
dag" ten volle wordt bewaarheid, ont
braken uieraard niet op deze tocht
langs de meest karakteristieke plaatsen
van het Italiaanse land, dat vooral in
zijn gebouwen, pleinen en kerken
ergens aan een watertje, duikt wel een
kerkje op zulk een rijke schoonheid
tentoonspreidt. Een met zeer veel zorg
samengestelde muzikale illustratie, gaf
een bijzondere bekoring aan de talrijke
vertoonde kleurendia's. De directeur
van het Haagse bureau van Cebuto. de
heer J. Mulder, sprak een kort inlei
dend woord, waarin deze uitweidde over
het rustige karakter, dat steeds aan de
reizen gegeven wordt.
Gisteren in gebruik genomen
GESLIPT IN TRAMRAILS.
Een kijkje in de nieuwe zaal. Op
de achtergrond de uitreikloketten
waarachter de uitreikkeuken ligt.
(Foto LjD./Van VItot)
Gistermiddag omstreeks twaalf uur
is een 23-jarige Leidse student, wonen
de in de Joh. de Wlttstraat. op de
Steenstraat met zijn rijwiel in de tram
rails geslipt, tengevolge waarvan hij
zijn linkeronderbeen heeft gebroken.
LT.-KOLONEL J. H. VAN TEMMEN