[elgisclie justitie treedt niet op in
eigen land, wèl in Baarle-Nassau
VERENIGD NOORD-EUROPA IS
NIET TE VERWEZENLIJKEN
Europees toeristische verkeer
ontwikkelt zich stormachtig
Spaar nu met „full speed" verder!
een gloednieuwe serie
kleurenplaatjes
Denemarken en Noorwegen denken
over de defensie heel anders
dan liet neutrale Zweden
ite jaargang
Zaterdag 9 maart 1957
sde blad no. 290&2
Vraagtekens rond roulette-af faire
federlanclse politie vroeg uit
eleefdheid Belgen mee te doen
(Van onze Haagse redactie)
Dezer dagen heeft zich het vreemde en nog nimmer eerder ver-
mde geval voorgedaan, dat in een strafzaak, die de Nederlandse
ititie voert tegen een Nederlandse burger, een buitenlandse (*Bel-
ehe) rechter van instructie de verdachte een verhoor afneemt, in
menwerking met de Nederlandse justitiële autoriteiten.
Het betreft hier de bekende en geruchtmakende strafzaak tegen de
ormalige exploitant van de „Woodside Club", tot voor kort gevestigd
de betwiste enclave bij Baarle Nassau, met wie wij over deze
■estie een onderhoud hebben gehad.
Enkele dagen geleden, na een verhoor te Breda, ging de exploitant
„verzoek" van de Officier van Justitie en de rechter-commissaris bij
Bredase rechtbank per auto mee naar het betwiste gebied, waar een
Imoeting bleek te zijn gearrangeerd met de rechter van de rechtbank
Turnhout. Deze Belgische magistraat bleek in het bezit te zijn van
o-copieën van de Bredase processenverbaal. Op het „neutrale"
jodgebied van de betwiste enclave werd de exploitant verzocht deze
o-copieën te ondertekenen, aan welk verzoek hij voldeed.
Blijft open vraag
Welke bedoeling hier achter zit is
echter niet duidelijk. De exploi-
,nten en de croupiers van de speel-
ubs worden alleen door de Neder-
ndse justitie vervolgd. De Officier
pi Justitie bü de Bredase rechtbank
jeft herhaaldelijk betoogd dat de
Uitnodiging
En onmiddellijk na de overval waar
aan de Belgische justitie dus meege
werkt heeft, nodigde de burgemeester
van de Belgische enclave Baarle Hertog
de exploitant van de Benelux-cluib uit
om zich in de Belgische enclave te ves
tigen, zo vertelde ons de exploitant. De
Belgische burgemeester kon deze exploi-
Skmdse justiUe gerechUed was in tant de verzekering gdven: dat de Bel-
oicphp nictitio hot hom nio, ociirr
betwiste enclave op te treden,
'aarom dan ook de Belgische justitie
geschakeld werd, bjjft een open
*ag.
evraagd, waarom aan de gewapende
rvallen op de speelcluibs ook door de
psche politie wordt deelgenomen,
iroordde de Bredase Officier van
litie, aldus de exploitant, dat de Bei-
slechts „uit beleefdheid" voor de
fval waren „utgenodigd". doch dat
Belgische justitie in feite geheel
s met de zaak te maken heeft. Hy
t de inmenging van de rechter-com-
jris van de Turnhoufcse rechtbank
dit standpunt absoluut niet te ry„
Wonderlijk
exploitant is voorts van mening dat
aog meer wonderlijke aspecten aan
saak zijn. In 1954, toen hij de enige
ae eerste) rouletteclubexploitant op
betwiste gebied was werd een inval
ian door de Belgische en de Neder-
!se politie. De helft van het speel-
eriaal werd naar Turnhout ge-
>ht. de andere helft ging naar Breda,
te tijd later vestigde zich op het-
öe gebied een Hagenaar (de ,3ene-
•club"), die ruim anderhalf jaar on-
loeid werd gelaten, zowel door de
sche als door de Nederlandse
len trokken hieruit de conclusie,
het roulettespelen op de betwiste
lave niet meer vervolgd zou worden
vestigden er respectievelijk de
Wdside-Cluto" en „De Kleine kring",
wee maanden later einde 1953, volg-
toen weer een gecombineerde actie
fn de clubs. De eigenaars en de crou,
's worden echter alleen vervolgd
Ir de Nederlandse justitie.
gische justitie het hem niet lastig zou
makenAls hy tenminste aan de
voorwaarden zou voldoen.
Drie weken na de overval draaide de
Benelux-club alweer, ditmaal op het
Belgische gebied van Baarle-Hertog.
Aan alle voorwaarden wordt voldaan,
dat wil zeggen de exploitant betaalt de
gemeente Baarle-Hertog f. 18.000 belas
ting per jaar terwij hy bij de consigna
tiekas te Brussel een waarborgsom van
500.000 Belgische francs heeft moeten
storten.
Dit laatste voor het geval dat hy
nalatig zou zijn 2,2 procent van de winst
te betalen aan de Belgische fiscus.
Oogluikend
Wekt dus achteraf gezien het optre
den van de Belgische politie op z.g. Ne
derlands grondgebied (in werkelijkheid
betwist gebied) bevreemding, vreemder
wordt dit nog als men bedenkt, dat het
roulette spelen ook volgens de Belgische
wet verboden is, tenzij dit gebeurt in een
besloten club en zonder winstoogmerk.
Maar dat is juist de enige voorwaarde,
die in geheel België nergens vervuld
wordt. De Belgiscmhe Justitie laat het
bestaan van in feite onwettige speelhui
zen oogluikend toe en de Belgische fis
cus verdient er schatten aan, zo vertel
de ons de exploitant, die er overigens
van overtuigd zei te zijn dat hij binnen
kort weer zal „draaien" op het betwiste
gebied, zonder aan iemand belasting ver
schuldigd te zyn en. naar hij hoopt, zon
der opnieuw door Nederlandse of Bel
gische politie lastig te worden gevallen.
Maar eerst wacht hij af wat de Hoge
Raad zal beslissen ten aanzien van het
cassatieberoep tegen de beslissing van
de Bredase rechtbank, die vooralsnog op
het, standpunt staat, dat de Nederlandse
Justitie met toestemming van de Bel
gische regering wèl mag optreden in
het betwiste gebied en die daarom de in
beslaggenomen speelattributen niet wil
doen teruggeven.
De Bredase rechtbank heeft zich er
echter niet over uitgelaten of de betwis
te enclave ook in feite Nederlands ge
bied is, aangezien zij de beslissing ten
aanzien van dit punt wil overlaten aan
het Internationale Hof van Justitie te
Den Haag. Ook de Hoge Raad zal zich
Lucli tvaart-protocol
tussen Nederland en
Zwitserland
Naar thans hekend loordt gemaakt
hebben op 6 maart j.l. de directeur
van het Zwitserse Federale Lucht
vaartbureau en de directeur-gene
raal van de Nederlandse Rijkslucht
vaartdienst in 's-Gravenhage een
protocol ondertekend, strekkende tot
wijziging van dé routetabellen, opge
nomen in de bijlage van de Neder
lands-Zwitserse luchtvaartovereen
komst welke in 1949 werd gesloten.
Op grond van de nieuwe routetabellen
zal de Zwitserse luchtvaartmaatschappij
„Swissair" niet slechts de exploitatie
van haar Europese lijnen naar en via
Nederland kunnen voortzetten, maar zal
zij ook lijnen over Amsterdam naar Ca
nada en de Ver. Staten en lijnen naar
Midden-Amerika, Mexico en Chili via
Suriname en de Nederlandse Antillen in
exploitatie kunnen nemen.
De rechten welke Nederland in Zwit
serland heeft verkregen maken het mo
gelijk dat de Nederlandse luchtvaart
maatschappij KLM haar diensten naar
Zwitserland en via dat land naar Zuid-
Amerika, het Nabije Oosten en naar
Djakarta zal kunnen blijven uitvoeren.
Tevens geven die rechten een formele
basis aan de exploitatie van routes, wel
ke in de afgekpen jaren werden ge
opend.
Kerkelijk Lcvcu
Ds. J. CRAMER OVERLEDEN.
In de ouderdom van 84 jaar is te
Soest overleden ds. J. Cramer, emeritus
predikant van de Ned. Herv. Kerk.
PROTEST TEGEN OPVOERING VAN
EEN SPEL IN KERK.
De afdelingen Utrecht-noord, -zuid,
-west, -oost en -centrum van de Geref.
Bond in de Ned. Herv. Kerk hebben tot
de centrale kerkeraad van de herv. ge
meente te Utrecht een protest gericht
tegen het feit, dat de Janskerk werd af
gestaan voor een nachtelijke opvoering
van „Het Prototype".
Adressanten achten deze opvoering in
strijd met Gods Woord en de belydenis
der kerk, omdat naar hun oordeel het
°ye.r dlt internationale twistpunt met Heilige hier tot een spel is gemaakt. Bo
uitlaten, doch alleen beslissen of het in-
beslagnemen van de speelattributen op
het betwiste gebied door de Nederlandse
justitie rechtmatig is geschied.
De helft van de stedelijke bevolking brengt
thans de vakantie elders door
(Speciale berichtgeving)
Het Europese toerisme heeft zich de laatste jaren stormachtig uit
gebreid en indien de huidige jaarlijkse toeneming van 15 pet. gehand
haafd blijft, zullen kort na 1960 ongeveer 50 miljoen toeristische bezoe
ken geteld kunnen worden in België, Denemarken, Duitsland, Enge
land, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland,
Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, Turkije, Joego-Slavië, IJsland,
Zweden en Zwitserland.
Tot deze verruiming in het toeristische verkeer droegen niet in
geringe mate bij de algemene stijging der inkomsten, het invoeren van
betaalde vakanties en de algemene economische welvaart, terwijl dit
nog extra gestimuleerd werd door de grote uitbreiding van het lucht
verkeer en automobilisme.
Gebrek aan hotels
werkt fnuikend
Ongeveer de helft der stedelijke be
volking brengt thans de vakantie el
ders door en wederom ongeveer de
helft van dit aantal maakt daarbij ge.
bruik van automobiel, autobus en
vliegtuig in plaats van trein of boot.
De grote moeilijkheden, die het ver
voer thans echter bieden', leiden ertoe,
tot de duur van het verblijf op een be
paalde plaats de tendenz in zich draagt
korter te worden.
In 1955 werden zo in de leden-staten
der Organisatie voor Europese Econo
mische Samenwerking en Joego-Slavië,
zoals blijkt uie een door de O.E.E.S. uit
gegeven rapport, 28 miljoen toeristische
bezoeken genoteerd. Ongeveer 1 miljoen
van deze toeristen kwam uit andere
continenten, bijna de helft uit de Ver
enigde Staten.
Voor een belangrijk deel worden de
toeristen gevormd door mensen onder
de 25 jaar. Het aantal gezinnen dat
gezamenlijk op vakantie gaat, is daar
entegen vry gering.
Uitbreiding vervoerspark
Niet in het minst zal het toeristische
verkeer in de komende jaren bevorderd
worden door de uitbreiding, die aan het
vervoerspark zal worden gegeven. Zo
zijn momenteel vliegtuigen in bestel
ling ter waarde van meer dan 1 mil
jard dollar in totaal, voor een belang
rijk deel bestemd voor het transatlan
tische verkeer, tien transatlantische
passagiersschepen en verder tenminste
nog tien andere schepen van meer dan
20.000 ton.
Afgezien van het toeristische verkeer
tussen Europa en Noord-Amerika, is het
inter-continentale verkeer op toeristisch
gebied echter nog gering, doch ook in
deze sector ligt uitbreiding in het ver
schiet, waar vooral Europa van zal pro
fiteren.
Gemiddeld bezochten de Amerikaanse
toeristen in 1955 meer dan vier Europese
landen.
Alhoewel momenteel grote investe
ringen worden gedaan en reeds ge
daan werden, zijn de toeristische
diensten en hotels benevens andere
vendien kent de kerk wel de ambten van
predikant, ouderling en diaken, aldus
adressanten, maar niet het ambt van
„toneelspeler". Het gebod luidt, dat het
evangelie moet gepredikt worden aan
alle creaturen, maar niet door voorstel
lingen en opvoeringen.
Naar de mening van adressanten is
de kerkeraad oorzaak, dat de gemeente
in opspraak komt. Daardoor komt de
prediking van Gods Woord in discrediet
en wordt de wereldgelijkvormigheid in
de Utrechtse gemeente in de hand ge
werkt.
Welke invloed eventueel de zeeha
ven van Katwijk zou hebben op het
verkeer langs het water is moeilijk te
zeggen. De loggers zullen dan verdwij
nen uit de binnenwateren, maar het
valt echter wel te verwachten, dat
vooral de kustvaart veel belangstelling
zal hebben voor deze haven, daar Kat
wijk een groot achterland heeft. De
mogelijkheid om met kustvaarders
binnen te komen zal zeker een stimu
lerende werking hebben op handel en
industrie.
(Ingez. Med.-Adv.)
Liefhebbers van een fijne Virginia kunnen na
dóórgaan met zichzelf (of anderen een extra
plezier te doen. full Speed brengt namelijk
tnet trots
voor een nieuw auto-album:
„De Auto in de moderne tijd"
Fantastisch goed verzorgd, far .tisch
mooi gedrukt, o.a. met 4 grote gexleur-
de platen extra! Pakkende beschrijvingen
van races en rallyes! Interessant nieuws
toekomstmodellen en „droomwa-
gens"! Koop het vandaag nog bij Uw
sigarenwinkelier (Prijs f 1.85)
Let op de plaatjes voor de twee vorige albums
blijven volop m omloop. Aon elk Full Speed-doosje
kunt U zien voor welk album hei een plootje geeft.
De plootjes zijn afgedrukt op de bmnendoosjei.
United Tobacco Agencies Postbus 285 Eindhoven
pc/1 charmant plaatje van Prinses
fgaret van Engeland tijdens haar
toek aan de tentoonstelling
..ideaal ivonen" die in Londen wordt
gehouden.
(Van onze correspondent in Stockholm)
Verleden week schrokken wij geweldig. Op het zwarte bord beneden aan de
huisdeur stond met grote letters de vraag: „Wilt U een moordenaar worden?"
De steller bereikte zyn doelWij lazen met aandacht dc uitnodiging om deel
te nemen aan een protestavond tegen atoomwapens. De uitnodiger was een of
andere organisatie voor de vrede.
„Zeker weer de Communisten"daehten wij eerst. Maar dit was dan toch
niet het geval. Het waren enkele zeer humanitair voelende Zweden, die zieh nog
niet kunnen voorstellen, dat misschien hun kinderen met atoomwapens zullen
omgaan en mede schuldig zouden kunnen worden aan de dood van vele soldaten
en burgers.
De Zweed heeft nimmer de haat gekend, die een volk tegen een aanvaller en
een onderdrukker gevoelt. Als er oorlog komt, zou de Zweed die oorlog op de
meest humanitaire wijze gevoerd willen zien.
En er is nu een lang debat aan de gang of men atoomwapéns mag gebruiken.
Deneviarken zijn evenwel ook niet-
communistische stemmen gehoord,
die tegen dit verdrag zijn. Wat heb
ben ivij er aan?": zo werd nog on
langs op het jeugdcongres der radi
calen gezegd. Aangezien Denemar
ken tijdens een nieuwe wereldoorlog
toch onder de voet ivordt gelopen, is
het beter, ir samenwerking met de
overige landen van Noord-Europa,
een op strikte neutraliteit gebaseerde
politiek te voeren".
Maar deze formulering werd ach
teraf gewijzigd en de onlangs in het
Folketing (Tweede Kamer) gekozen
Helge harsen is ondanks zijn lid
maatschap van de radicale partij
aanhanger van de NAVO.
Een en ander neemt niet weg. dat er
Denen zijn die aan een neutrale poli
tiek de voorkeur geven. Het rijke Zwe
den is dan hun voorbeeld. En dat is
juist het punt, waai- de Russische poli
tiek haar wig wil plaatsen, een wig, die
Denemarken en Noorwegen van de
NAVO moet verwijderen.
Sjepilof is weliswaar door Gromyko
vervangen, maar toch is het goed de
zinnen te herlezen, die hij in zijn laatste
rede aan Noord-Europa heeft gewijd.
Hij zei: de Sovjet-Unie wenst de
vriendelijke relaties met Zweden, Noor
wegen. Denemarken en IJsland te be
houdenOnze relaties met Finland
zouden als voorbeeld kunnen dienen
voor een vriendschap tussen twee buur
landen zonder dat rekening wordt ge
houden met de verschillen van de so
ciale structuur".
Rusland vond het dan ook goed en
misschien ook wel aangenaam, dat Fin-
Moskou tracht de Noordse
samerwerk'ng indien
mogelijk te ondermijnen
Heel anders denken de Denen en
Noren. Zij kunnen zich immers nog
een bezetting herinneren en begrij
pen daarom niet, waarom men - ge
plaatst tegenover een niets ontzien
de tegenstander - uit morele overwe
gingen het gébruik van atoomwapens
zou afkeuren.
Denemarken en Noorwegen zijn
aangesloten bij de NAVO. Vooral in
m
grens-controles in Europa in een te
langzaam tempo worden verricht.
Tekorten
Drie leden-staten van de O.E.E.S.
kregen in 1955 belangrijke tekorten te
boeken op de toeristische balans, -het
geen wil zeggen, dat de bezoekende
toeristen minder inbrachten dan de
eigen toeristen elders uitgaven.
Dit waren Engeland (tekort 37 mil
joen dollar), Noorwegen (tekort: 13 mil
joen dollar) en Zweden tekort: 10 mil
joen dollar).
De overige staten boekten daaren
tegen winst uit het toeristische verkeer:
België en Luxemburg 17.7 miljoen dol
lar; Denemarken 0.1 miljoen
0.1 miljoen dollar.
toeristische verblijfplaatsen thans bij Duitsland 67,3 miljoen dollar; Frankrijk
lange na niet in .staat gedurende het 33.5 miljoen dollar: Griekenland 67.3
top-seizoen het toeristische verkeer miljoen dollar; Ierland 56.0 miljoen
op te vangen. Deze moeilijkheden dollar; Italië 190.1 miljoen dollar; Oos-
zullen de komende jaren zelfs groter tenrijk 62.1 miljoen dollar; Portugal 5.9
worden. Het is dan ook zaak, aldus miljoen dollar; Turkije 1.4 miljoen
de O.E.E.S. dat, wil men blijven profi- dollar; Zwitserland 135.0 miljoen dollar. WÊuuu IIMtUD¥CIUC [|J|
teren van dit steeds groter wordende NederRind had een nadelige balans land lid werd van de Noordse Raad en een eigen weg blijven volgen Een
verkeer, op korte termijn de nodige van 3 miljoen dollar. Amerika had ver- 1 nu. eind februari, de Noordse Raad in bruggine is onmoeeliik Slechts
voorzieningen moeten worden getrof- der een tekort te boeken van 510 mil- Helsinki gastvrijheid verleent,
fen. joen dollar, Canada van 121 miljoen j Die Raad tracht namelijk het Noor-
Verder wordt opgemerkt, dat de dollar. I den hechter aaneen te sluiten. En aan
gezien Finland nooit lid van de NAVO
zal of kan worden, is dit voor Rusland
wel een geschikte weg om voor neutrali
teit, d.w.z. verzwakking, te werken.
Verwacht mag dan ook worden, dat
Boelganin en Kroesjtsjef hun tegenbe
zoek, dat zij onlangs aan Fagerholm. de
Finse premier, hebben beloofd, niet lang
zullen uitstellen en dan in Helsinki ge
ducht op de trom zullen slaan om hun
prestige te herstellen. Er zijn trouwens
weinig landen, waar de Russen zich zo
op hun gemak voelen. De Finnen weten
een bezoek uit Rusland te „versieren".
En dat is dan geen show, want zy hou
den zelf wel van een feestje met wodka
in waterglazen. Niets is bijgevolg voor
uw correspondent inspannender dan een
bezoek aan zijn Finse vrienden!
In Zweden wenst men strikte neutra
liteit. Een aanval - zo weet men - kan
slechts uit het Oosten komen. Geschiedt
zulks, dan zal men vechten en men
hoopt het dan uit te houden tot er hulp
uit het westen komt.
De Noren zijn er heel anders aan toe.
Het is een nuchter volk, dat niet met
een verdediging van weken of dagen,
maar slechts met uren rekent. Slechts 24
uur meent men de vijand weerstand te
kunnen bieden.
Sinds Korea hebben de Noren in steeds
grotere mate met hulp der Amerikanen
vliegvelden gebouwd, een werk. dat nog
lang niet is afgesloten.
Ook Denemarken krijgt trouwens be
langrijke hulp uit Amerika.
Denemarken geeft slechts een miljard
kronen voor defensie uit. Dat is iets
meer dan 500 miljoen gulden en dus ge
ring. Maar de vraag is: voor welk be
drag heeft Amerika wapens geleverd?
Wij hoorden niet alleen miljoenen,
maar zelfs miljarden noemen.
Grotere waakzaamheid
Natuurlijk hebben de gebeurtenissen
in Hongarije en in Egypte tot grotere
waakzaamheid bijgedragen. Zo wordt er
in Denemarken niet langer aan gedacht
om de dienstplicht van 16 op 12 maan
den te bekorten, terwijl Zweden de af
gezegde herhalingsoefeningen toch Iaat
doorgaan. Trouwens de vier Noordse
landen hebben t.o.v. Hongarije en Suez
een gelijk standpunt ingenomen.
Het grootste gevaar - dat geldt voor
alle vier de landen - ligt in een overval.
De Zweden beschikken over een uitste
kende kustverdediging. Geschut staat
klaar en mijnen liggen gereed, maar er
zyn geen mensen. Op de meest kritieke
ogenblikken van 1956- zo is nu be
kend geworden waren gesehut en
bunkers niet bemand. Een volk van 7
miljoen kan geen permanente bewaking
van de ruim tweeduizend km lange kust
onderhouden.
Welke plannen men dus ook ln het
Noorden koestert, de broederlanden zul
len wat hun landsverdediging aangaat,
een eigen weg blijven volgen. Een over
brugging is onmogelijk. Slechts Zweden
zou meer partij kunnen kiezen, maar
doet dat uitsluitend met zijn hart en
vqooral niet schriftelijk.
