„Amerika stelt Nederlandse vloot
teil voorbeeld aan de NAVO-landen"
Parijs voldaan over stemming in
de Ver. Naties inzake Algerije
WEERBERICHT
Kon. Marine zal tijdens oorlog
Amerikaanse levens beschermen
Mr. G. Ph. Helders wordt eerlang
minister van Zaken Overzee
op kolonialismeis
Aanval
mislukthetgeen bevorderlijk
is voor een wapenstilstand
95sfe Jaargang
DONDERDAG 14 FEBRUARI 1957
No. 29062
LEIDSCH DAGBLAD
Directeur: J. W. Hennj DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte smgel h Lelden - Olro no 57055
Hootdredacteuri J. Brouwer f.7._ per kwartaal; t. 2 35 per maand; 10.55 per week Teleloon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Staatssecretaris Moorman (terug uit V.S.):
(Van onze Haagse redactie)
„Wat de vloot betreft is Nederland op de goede weg. Wat wij nu
hebben aan bv. radar, snelvurende kanonnen, mijnenvegers en mis
schien ook onderwaterdetectie (hierover pleegt weinig te worden ont
huld), behoort tot het modernste ter wereld. De Amerikanen waar
deren dit bijzonder, vooral in deze onzekere tijd, nu door vele andere
NAVO-leden over bezuiniging wordt gesproken. Zij beschouwen de
Nederlandse Marine als de enige, die klaar is en willen ons als voor
beeld stellen aan hun andere bondgenoten". Deze conclusie bracht vice-
admiraal H. W. C. Moorman, staatssecretaris van Marine, mee van
zijn bezoek aan de Verenigde Staten, waarvan hij gisteren is terug
gekeerd.
De heer Moorman zei naar de Ver.
Staten te zijn gegaan om gevolg te
geven aan een herhaalde uitnodiging
van zijn Amerikaanse collega Tho
mas, anderzijds om de persoonlijke
inzichten van admiraal Radford en
diens medewerkers te vernemen om
trent de toekomstige vlootbouw. De
Amerikanen werken met man en
macht aan het zwakke punt van hun
strategie en hun tactiek: de be
scherming der vliegdekschepen.
Wat de grootste van die „carriers"
die op kernenergie zullen varen om
(met atoombommenwerpers) voor onbe
perkte tijd in volle zee te kunnen blij
ven aan bescherming nodig hebben,
is enorm.
Zo'n moederschip alleen zonder de
vliegtuigen, kost dan ook reeds 290 mil
joen dollars oftewel meer dan een
miljard gulden.
Landingsoperaties
De minder grote vliegdekschepen, die
niet met atoomenergie worden uitge
rust, zullen een belangrijke rol gaan
spelen bij landingsoperaties. De nieuw
ste tactiek is namelijk voor landingen
gebruik te maken van grote helikopters
(ongeveer 25 per vliegdekschip), die de
mariniers daar afzetten, waar ze moe
ten zijn. Deze helikopters moeten na
tuurlijk door jagers beschermd worden,
waarvoor weer andere vliegdekschepen
nodig zijn. Deze tactiek van de zgn.
„vertical envelopment" leidt tot de bouw
van steeds meer vliegdekschepen en de
daarvoor benodigde bescherming.
Voor de andere taak der Marine: het
Rijnsburgs bloemencorso
ook dit jaar naar Leiden
OP ZATERDAG 3 AUGUSTUS.
Het Rjjnsburgs bloemencorso, dat
vorig jaar in de Sleutelstad bijzon
der grote belangstelling trok, zal ook
dit jaar naar Leiden komen.
Tijdens een gisteravond gehouden
vergadering van vertegenwoordi
gers van het Rjjnsburgse Corso
comité en de Leidse V.V.V. is be
sloten het corso op zaterdag 3
augustus te houden. Het ligt in de
bedoeling, dat het corso zowel in
de middag- als in de avonduren,
doch dan verlicht, door Leiden zal
trekken.
Thans zal aan het Leidse gemeen
tebestuur een verzoek tot financiële
medewerking worden gericht. Zoals
bekend werd deze ook een vorig jaar
verleend.
Oosfduifse „vriend van de
Sovjet-Unie" gevlucht
Gerd Schreiber, perschef van de Oost-
duitse vereniging van „Vrienden van de
Sovjet-Unie", is, blijkens een medede
ling van het Westberlijnse anti-commu
nistische inlichtingenbureau „West", om
politieke redenen naar West-Berlijn ge
vlucht.
Schreiber deelde mede opgemerkt te
hebben, dat de opstand in Hongarije een
wezenlijke ..revolutie van het volk" was
geweest. Hij had hieraan toegevoegd, dat
het nu ook zo langzamerhand tijd werd
voor de leider der Oostduitse communis
tische eenheidspartij, Walter Ulbricht,
om van het politieke toneel te verdwij
nen.
Een hoge ambtenaar van het Oost
duitse ministerie van Justite had ver
klaard dat Schreibers opmerkingen ge
tuigden van „vijandigheid jegens partij
en staat". Schreiber achtte toen de tijd
gekomen, om naar het Westen uit te
wijken.
Buien
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Nu en dan buien afgewisseld door op
klaringen. Krachtige tot matige wind
tussen noordwest en zuidwest. Iets lagere
temperaturen. (Opgemaakt te 11.15 uur)
15 FEBRUARI
Zon op: 7.58 uur: onder: 17.55 uur.
Maan op: 19.37 uur; onder: 7.47 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.40 uur en
15.53 uur. Laagwater te 11.47 uur.
brengen van troepen en uitrusting over
de oceanen, zal Amerika een steeds gro
ter beroep op zijn bondgenoten moeten
doen. Men gaat er namelijk van uit, dat
er in geval van een nieuwe wereldbrand
na de zgn. „ruggegraatbrekerij" weder
om een uitputtingsoorlog zal komen, die
een onnoemelijke stroom van mensen
en materiaal nodig zal maken. Neder
land zal daarbij een belangrijke rol
kunnen spelen bij de bescherming van
convooien.
Daar ongeveer 80 procent van de
Nederlandse vloot is toegewezen aan
de NAVO, betekent dit dat 40.000 Ne
derlanders rechtstreeks zullen zijn
betrokken bij het beschermen van
Amerikaanse levens. Dit spreekt sterk
tot de verbeelding in de V.S. De Ame
rikanen beschouwen ons dan ook als
volwaardige bondgenoten en als wij
zo door kunnen gaan met ons vloot -
program zullen zij ons misschien
steunen in die dingen, waar wij als
klein land weinig aan kunnen doen...."
aldus de heer Moorman.
Geleide projectielen
De staatssecretaris verklaarde niet te
hebben onderhandeld over een even
tuele levering van geleide projectielen:
dat wordt de taak van minister Staf.
wanneer deze begin april naar de Ver
enigde Staten gaat voor het grote de-
fensiegesprek. Ditzelfde geldt voor ra
dar, dat volgens Amerikaanse kranten
een eventueel Nederlands „ruilobject"
zou kunnen zijn.
Inderdaad is Nederland op het ge
bied van radar Amerika vooruit, ver
klaarde de heer Moorman. Van een
eventuele „ruil" is echter geen sprake,
hierover is niet gesproken tijdens zijn
bezoek aan de V.S.
Wat de geleide projectielen betreft
staat het vast, dat de Amerikanen ver
gevorderd zijn. Zij geloven over een
jaar of acht elk vliegtuig op welke
hoogte ook vanaf een schip te kunnen
neerhalen. Ook zijn de Amerikanen
druk bezig met de ontwikkeling van
geleide projectielen voor onderzeeboten.;
De heer Moorman deelde tenslotte
mede, nog niets te kunnen zeggen
over een nieuw vlootplan wanneer het
huidige hopelijk aan het einde van
dit jaar voltooid zal zijn. Men
zoekt thans geleidelijk zijn weg en
alles hangt af van de verdere tech
nische ontwikkelingen en financiële
mogelijkheden.
Soenarjo naar de V.S.
en Nederland
„Andere kijk op processen"
Soenarjo, die is opgetreden als of
ficier van Justitie in het proces te
gen wijlen Jung schlager en tegen
Schmidt, is gisteren uit Indonesië
vertrokken voor een reis naar de
Ver. Staten, Nederland en Australië.
Hij zal de Indonesische ambassades
in die landen bijstaan bij het beant
woorden van de Nederlandse klach
ten, dat de processen niet eerlijk
waren.
Thans directeur Ned. Trust Maatschappij
Zoals wij reeds in een gedeelte van onze oplage van gisteren hebben
gemeld, is binnenkort de benoeming te verwachten van mr. G. Ph. Helders
tot minister. Hij zal worden belast met het beheer van het Departement
van Zaken Overzee, zoals het Departement van Overzeese Rijksdelen in de
toekomst zal worden genoemd.
schappij in Amsterdam. De heel Hel
ders is woonachtig in Hilversum.
Nederlandsch Indië en voorts gemeen
teraadslid van Batavia en Bandoeng.
Mr. Gerard Philippus Helders
(Christelijk Historische Unie) is ge
boren te Rotterdam 19 maart 1905.
Hij is meester In de rechten (privaat- Sedert het optreden van het huidige
rechterl.jke richting). Hij was inspec- j kabinet op 12 oktober 1956 heeft ir. C.
teur van Financiën in het voormalige Staf, de minister voor Defensie, ad in-
--------- 1 terim de portefeuille van Overzeese
Rijksdelen beheerd. Nadat minister Staf
de wens te kenrfen had gegeven van
deze taak ontheven te worden, is over
leg gepleegd met de regeringen van
Suriname en de Ned. Antillen, o.a. over
de vraag, hoe voortaan de aangelegen
heden van het Koninkrijk die Suriname
en de Ned. Antillen raken, zouden die
nen te worden behandeld.
De regering is van mening, dat het
zeker in de eerste jaren van ontwik
keling van de Koninkrijksstructuur
aanbeveling verdient, dat een minister
belast blijft met de bevordering van
een juiste interpretatie en toepassing
van het Statuut voor het Koninkrijk der
Nederlanden. Het door hem beheerde
Departement zal medewerking kunnen
verlenen bij de behandeling van die
Koninkrijksaangelegenheden die Suri
name en de Ned. Antillen raken en
waarover de raad van ministers van het
Koninkrijk moet beslissen.
De nieuwe minister van Zaken Over-
.zee zal ook een coördinerende taak ver
vullen met betrekking tot de beleids
bepaling en uitvoering van de Neder
landse hulp- en bijstandverlening aan
Suriname en de Ned. Antillen.
Voor zover niet in verband met inter
nationale aspecten het beleid ten aan
zien van Nederlands Nieuw-Guinea in
eerste instantie bij de minister van
Buitenlandse Zaken berust, zal minis
ter Helders tevens de verantwoordelijk
heid dragen voor het bestuur van de
ontwikkeling van dat gebiedsdeel.
Nagegaan zal worden in hoeverre het
oorspronkelijke departement van Over
zeese Rijksdelen dient te worden ge
reorganiseerd.
Voor een interview met de nieuwe
minister, zie elders in dit blad.
Mr. O. Ph. Helders, die in het
Kabinet zitting zal nemen als mi
nister voor Zaken Overzee.
De heer Helders vertoefde in Ja
panse krijgsgevangenschap. Na de
oorlog was hij twee jaar werkzaam
aan het Ministerie van Financiën in
Den Haag, daarna en is thans direc
teur van de Nederlandse Trust Maat-
In de hal van de Kon. Schouw
burg te Den Haag is voor de aan
vang van de voorstelling van ..Het
dagboek van Anne Frankeen
krans gelegd bij de plaquette voor
de in de oorlog omgekomen acteur
Bob Oosthoek. Mevr. Oosthoek met
haar kinderen voor de plaquette.
Elf miljoen in mei
Volgens de cijfers van het
Centraal Bureau voor de Sta
tistiek zal ons land in mei ver
moedelijk elf miljoen inwoners
tellen.
Vorig jaar nam het aantal
inwoners met 135.000 toe en
roerden er ruim 92.000 huwe
lijken gesloten, 2200 meer dan in
1955.
Op 1 januari ivas de stand
onzer bevolking: 10.956.251.
'Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Politieman maakt
amok: 32 (loden
Een Afrikaanse politieman, die maan
dagochtend in Tanganjika (Oost-Afrika)
amok is gaan maken, heeft tot woens
dagmiddag 32 mensen gedood, onder
wie vier vrouwen en drie kinderen, aldus
wordt uit Dar-es-Salaam vernomen.
Iedere beschikbare politieman is in
geschakeld bij de jacht naar de gevaar
lijke amok maker. In een uitgestrekt
gebied zoekt de politie met speurhonden
het land af. terwijl met vliegtuigen ver
kenningsvluchten worden ondernomen.
Minister Staf begin april
naar de V.S.
De minister voor Defensie, ir. C.
Staf, zal vermoedelijk begin April naar
de Ver. Staten gaan, om er het grote
defensiegesprek te houden, o.m. ten
aanzien van de kwestie der geleide
projectielen.
Zoals bekend zullen de Ver. Staten
met elk der Navo-landen afzonderlijk
deze taak bespreken.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
In de prachtige natuur van de
Tsjechische landstreek Moravië be
wijst deze stuwdam in de Vir. dat
natuur en techniek zeer wel kunnen
harmoniëren.
(Van onze Parijse correspondent)
Van de uitslag van de langdurige debatten van de Politieke Com
missie der Ver. Naties over de Algerijnse kwestie heeft men in Parijs
met grote voldoening kennis genomen; deze uitslag werd door minister
Christian Pineau, die de Franse opvatting in New York met kracht
verdedigd heeft, vannacht in een radio-boodschap zelfs als een diplo
matiek succes omschreven.
De Politieke Commissie heeft namelijk twee resoluties aangenomen
en een derde verworpen, waarbij Frankrijk tegenover de Algerijnse
rebellen in het ongelijk werd gesteld. De twee andere resoluties, waarin
beide partijen worden opgewekt om een democratische oplossing voor
hun geschillen te vinden, zal nu aan de Assemblee (Algemene Verga
dering) worden voorgelegd, die zich vermoedelijk nog deze week defi
nitief zal uitspreken.
t-7 I kwestie, werd met 41 tegen 33 stemmen
Jkerste Stap liaar C611 bij drie onthoudingen aangenomen. Een
A I resolutie van Japan, de Philippünen en
Siam, waarin de hoop wordt uitgespro
ken, dat Frankrijk en het Algerijnse volk
zullen trachten een einde aan de ge
vechten in Algerije en een vreedzame
regeling door onderhandelingen tot stand
zullen brengen, werd met 37 stemmen
vreedzame regeling
Het blijft altijd mogelijk, dat er dan
toch nog een nieuw voorstel ter tafel
komt om Frankrijk alsnog te veroorde
len, maar, gezien de verhouding in de
Politieke Commissie, mag het uitgeslo
ten worden geacht, dat de noodzakelijke
meerderheid van twee derde der stem
men tegen de Fransen zich uit zal spre
ken. De Algerijnse rebellen zijn er met
behulp der Arabische en communisti
sche landen dus niet in geslaagd Frank
rijk wegens zijn „kolonialisme" aan de
schandpaal te nagelen en door die mis
lukking kunnen, zo menen diplomatieke
kringen in Parijs, de kansen worden be
vorderd door direct overleg tussen Frank
rijk pn de fellagha's in Algerije' een wa
penstilstand te bereiken, als eerste stap
naar een statuut waarmee uiteindelijk
beide partijen zich zullen kunnen ver
enis en.
De Latijns-Amerikaanse resolutie,
waarin de hoop wordt uitgesproken, dat
er een vreedzame en democratische op
lossing wordt gevonden van de Algerijns*
Elektriciteitstarieven
gaan in Leiden omhoog
TOESTEMMING IS VERLEEND.
Zoals bekend besloot de Leidse
Raad onlangs om de elektriciteits
tarieven te verhogen. Thans is van
de minister van Economische Za
ken toestemming ontvangen om
deze verhoging in te voeren.
Een en ander zal tot gevolg heb
ben, dat deze verhoging ook geldt
voor alle gemeenten, welke tot het
verzorgingsgebied van de Stedelijke
Lichtfabrieken te Leiden behoren.
iiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiHiiiiii
tegen 27 en 13 onthoudingen aanvaard.
Nederland behoorde tot de 27 landen,
die tegen de resolutie van Japan c.s.
stemden. Eerder had ons land met 40
andere landen vóór de Latijns-Ameri
kaanse motie gestemd. Nederland stemde
tegen de Afrikaanse-Aziatische motie,
waarvan het eerste deel met 33 stem
men voor, 34 tegen en 10 onthoudingen
werd verworpen en het tweede met de
zelfde voor- en tegenverhouding en
negen onthoudingen. In het eerste deel
werd gezegd:
„De Algemene Vergadering verzoekt
Frankrijk gehoor te geven aan de wens
van het Algerijnse volk om zijn funda
menteel zelfbeschikkingsrecht uit te
oefenen" en in het tweede deel van de
resolutie werden Frankrijk en het Al
gerijnse volk uitgenodigd onmiddellijk
onderhandelingen aan te knopen met
het oog op de staking der vijandelijk
heden en de vreedzame regeling van hun
geschillen in overeenstemming met het
Handvest der Verenigde Naties.
Wiiziging prijs baconvorkens
Met het oog op een sterke prijsdaling
van bacon in Engeland en op de toe
stand van- de varkensmarkt. in ons land
heeft het bestuur van het Produktschap
voor Vee en Vlees besloten de prijs voor
baconvarkens waarvan bij de bereke
ning van de toeslag op uitgevoerde ba
con wordt uitgegaan met ingang van
maandag 18 februari met 5 cent per
kilosTam koud geslacht gewicht te ver
iagen.
De prijs zal dus voor de prijsklassen
1 t/m 4 respectievelijk f. 2.36, f. 2.32,
f. 2.28 en f. 2.24 bedragen.
Voor alle varkens van 63 t/m 70 kg.
geslacht gewicht, die voor de baconbe-
reiding worden bestemd, betekent dit in
doorsnee epn prijs van f. 2.32 per kg.
koud geslacht gewicht.
BADEN POWELL-POSTZEGELS.
De postadministratie van de Neder
landse Antillen zal ter gelegenheid van
het 50-jarig bestaan van de padvinderij
en ter herdenking van het feit, dat de
oprichter daarvan Lord Baden Powell
of Wilwell 100 jaar geleden werd ge
boren, een serie bijzondere postzegels
met toesiag uitgegeven.
De zegels zijn voor elke waarde ln een
afzonderlijke kleur uitgevoerd en dragen
de beeltenis van Baden Powell met jaar-
tallen.w elke op het 50-jarig jubileum
van de padvinderij betrekking" hebben.