Zweedse diplomaat Wallenberg in
1947 in gevangenis overleden
Amerika stelt nieuwe Russische
„spionage-propaganda,',' aan de kaak
WEERBERICHT
Berucht na-oorlogs mysterie opgelost
Mam die duizenden Joden uit handen der Nazi's
reddestierf eenzaam in Ljoebljanka-cel
Russisch archief ging open
„Uitwijzing militaire attachés
dekmantel voor eigen agressie
Meningen over liet Algerijnse
vraagstuk zijn sterk verdeeld
Autonomie is thans noodzakelijk
95ste jaargang
VRIJDAG 8 FEBRUARI 1957
No. 29057
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.—
\J VUUR LH1UH1N UW U1VID1 KE.IV1
per kwartaal; f. 2.35 per maand: f. 0.55 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Diréctie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De Zweedse diplomaat Raoul Wallenberg, wiens verdwijning in
1945 te Boedapest een van de grootste na-oorlogse mysteries was,
blijkt thans in 1947 op 17 juli in de beruchte Moskouse Ljoebljanka-
gevangenis te zijn gestorven. De Sovjetrussische regering heeft dit gis
teren in een memorandum aan de Zweedse ambassadeur in Moskou
medegedeeld. De regering in Stockholm had herhaaldelijk in de Sovjet
russische hoofdstad laten vragen om bevestiging of tegenspraak van
berichten, dat Wallenberg door het Russische leger gevangen was ge
nomen. Dit is dus inderdaad geschied, volgens de Russische lezing „om
hem te beschermen" tijdens de zware Russisch-Duitse gevechten, die
toen geleverd werden. Moskou had beweerd, dat Wallenberg niet in
de Sovjet-Unie gevangen werd gehouden, hetgeen volgens het thans
overhandigde memorandum zijn oorzaak vindt in de omstandigheid,
dat „de misdadige Abakoemof (een vroegere minister van staatsveilig
heid, die een jaar na Beria's val in 1953 werd terechtgesteld) het feit
van Wallenbergs overlijden in de gevangenis had verzwegen".
Het Kremlin
ontkende eerst
en sweeg later
Men schrijft Wallenberg, een jon
ge welgestelde bankier, de redding
van duizenden Joden in Boeda-pest
uit de handen van de Nazi's toe. De
Zweedse koning kende hem „bij af
wezigheid" in 1952 voor zijn mens
lievend werk een onderscheiding toe
met opzet geschiedde dit niet
postuum. Wallenberg, die ten tijde
van zijn verdwijning 33 jaar ivas,
werkte op de Zioeedse legatie in de
Hongaarse hoofdstad als secretaris.
Zweden had tot medio 1946 minstens
twintig diplomatieke nota's over het
geval-Wallenberg aan de Sovjet-
Unie gezonden, maar op elke nota
antwoordde de Sovjet-Unie, dat Wal
lenberg stellig door de Gestapo ver
moord was. Op latere nota's ontving
men in het geheel geen antwoord
meer. In december 1951 vertelden uit
Rusland repatriërende Italianen, dat
zij in dezelfde gevangenis als de
Zioeed hadden gezeten.
Een woordvoerder van het Zweedse
ministerie van Buitenlandse Zaken ver
klaarde donderdag tegenover journalis
ten: „Slechts zelden sterft iemand van
Wallenbergs leeftijd aan een harttrom-
bose als doodsoorzaak in het memoran
dum genoemd), maar het kan gebeuren
bij iemand die lijdt aan vitaminegebrek
of overmoeidheid".
De Z-veedse premier Erlander bracht
bij zijn bezoek aan de Sovjet-Unie in
april 1956 materiaal ter tafel, hetwelk
z.i. een verklaring uit 1947 van de toen-
Mr. B. W. Biesheuvel
is aangezocht als
staatssecretaris
De minister van Verkeer en Water
staat. mr. J. Algera heeft het A.R.-
lid van de Tweede Kamer en secre
taris van de Christelijke Boeren- en
Tuindersbond, mr. B. W. Biesheuvel,
aangezocht de functie van staatssecre
taris voor het Internationale Wegver
voer en de Internationale Scheep
vaart op zich te nemen.
Mr. Biesheuvel heeft dit verzoek in
beraad gehouden en hoopt voor het
einde van deze week zijn beslissing te
kunnen nemen.
Mr. Biesheuvel is een boerenzoon uit
de Houtrakpolder. gemeente Haarlem-
merliede, waar hij op 5 april 1920 ge
boren werd. Hij studeerde aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam en deed in
september 1945. kort na de oorlog dus.
zijn doctoraal examen bij de jurdische
faculteit. Van 1945 tot 1947 was mr.
Biesheuvel verbonden aan het ministe
rie van Landbouw als secretaris van de
Voedselcommissaris te Alkmaar. Nadien,
van 1947 tot 1 januari 1952 was hij se
cretaris van de afdeling buitenland van
de Stichting voor de Landbouw. Per 1
januari 1952 trad hij in dienst als alge
meen secretaris van de Christelijke
Boeren- en Tuindersbond (C.BTB)
Voorts is mr. Biesheuvel lid van het
dadelijks bestuur van het Landbouw
schap en lid van de Stichting van de
Arbeid. Bij de laatste verkiezingen
kwam mr. Biesheuvel voor de anti-revo
lutionaire partij in de Tweede Kamer
Zacht
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vrij veel bevolking met enige regen.
Matige tot krachtige wind tussen zuid
en zuidwest. Zacht voor de tijd van het
jaar. (Opgemaakt te 11.15 uur).
9 februari
Zon op: 8.09 uur; onder: 17.44 uur.
Maan op: 12.00 uur; onder: 3.26 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.33 en 22.13
uur. Laagwater te 4.50 en 17.3 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
malige onderminister van Buitenlandse
Zaken Wisjinski - dat men geen spoor
van Wallenberg kon vinden - logenstraf
te. Uit het nieuwe memorandum blijkt,
dat Wallenberg een maand voor Wis-
jinski's verklaring is gestorven.
Thans had men in de gevangenis-ar
chieven een verslag over Wallenberg
gevonden, dat de gevangenisarts aan
Abakoemof had gericht. Er stond in. dat
Wallenberg vermoedelijk aan een hart-
gebrek in zijn cel was overleden. De arts
vroeg Abakoemof welke dokter een lijk
schouwing zou moeten verrichten om
zijn diagnose te bevestigen. Het memo
randum vermeldt, dat er een kantteke
ning op het verslag stond: „Het is goed-
bevonden dat het lijk zonder vooraf
gaande schouwing verbrand zal worden"
De Russische nota. waarin de dood
van de diplomaat aan het wanbeheer
van Abakoemof wordt toegeschreven, be
tuigt tenslotte de deelneming van de
Russische regering met die van Zweden
en de familie in het geleden verlies.
(Ingez. Med.-Adv.)
Mooie gestreepte
FLANELLEN
HERENPYJAMA'S
Haarlemmerstraat 172 - 174 -
Herenstraat 9
MIDZA-BONNEN
voor onze cliënten.
Gisteren werd een vrachtauto op
een onbewaakte overweg tussen
Vriezenveen en Vroomshoop door
een trein gegrepen en een kleine
honderd meter over de baan mee
gesleurd. Deze ruïne bleef er over
van de auto. en uit die ruïne kwam
de bestuurder vrijwel ongedeerd te'
voorschijn
De National® Gezinsraad heeft zijn
onderzoekingen betreffende de huisvesting
van jonge gezinnen afgesloten en zijn be
vindingen in een uitvoerig rapport neer
gelegd. De Gezinsraad zal voor 15 februari
dit rapport aanbieden aan de ministers
van Maatschappelijk Werk en ran Volks
huisvesting en Bouwnijverheid.
De Sovjet-Unie zet haar „spionage-propaganda" voort: zij heeft
twee Amerikaanse assistent marine-attachés uitgewezen „op de valse
beschuldiging van spionage", zoals het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken het gisteren formuleerde.
„Deze uitwijzing en die van twee Amerikaanse plaatsvervangende
militaire attachés in januari j.l. dient als dekmantel voor de agressie
der Sovjet-Unie in Hongarije en haar spionage in de Verenigde Sta
ten", aldus het State Department. De uitgewezenen zijn de kapitein-
ter-zee Pal Uffelman en de luitenant-ter-zee eerste-klasse William
Lewis. Het ministerie wijst er verder op, dat beiden 26 januari j.l. in
Leningrad door een gr.oep Sovjetrussische burgers zijn aangevallen. De
aanvallers ontnamen Lewis met geweld een fototoestel waardoor deze
aan de handen werd gekwetst. Lewis was volkomen gerechtigd zijn
fototoestel bij zich te hebben, daar hij en zijn metgezel zich in een ge
bied bevonden, waar fotograferen was toegestaan.
Burgersvielen
Amerikanen aan
Toen de Sovjetrussische burgers de
twee Amerikanen aanvielen, keek een
Russische militieman werkeloos toe. Hij
greep eerst in. toen de burgers Lewis
zijn fototoestel afhandig maakten, door
zich hierover te ontfermen", aldus het
ministerie, dat indertijd bij de Sovjet
regering tégen het molesteren der Ame
rikanen had geprotesteerd.
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken wijst er ook op, dat
de uitwijzing, die donderdag van kracht
werd, volgt op eer woenslag j.l. in Mos
kou gehouden en voor de televisie uit
gezonden persconferentie, waarop werd
verklaard dat vier Sovjetrussische bur
gers spionage voor de Verenigde Staten
hadden bedreven.
„Het op deze persconferentie naar
I voren gebracht was van tevoren door
de Russische autoriteiten bekokstoofd.
De jegens de vier Russen uitgebrachte
beschuldigingen waren van tot z ver
zonnen. Alle oude beschuldigingen om
trent spionage, die de V.S. in de Sovjet-
Unie zouden hebben bedreven, werden
over de gehele naoorlogse periode nog
eens opgerakeld", aldus het ministerie,
dat er ook nog op wijst, dat een employé
van de Sovjetrussische ambassade in
Washington en een plaatsvervangende
Russische militaire attaché op 25 en 14
janauri j.l. uit Amerika waren gewezen,
omdat bewezen was, dat zij zich aan
spionage hadden schuldig gemaakt.
„De uitwijzing der twee Amerikaanse
plaatsvervangende marine-attaché's is
niets anders dan een vergeldingsmaat
regel voor het uitwijzen der twee Rus
sen". aldus het State Department.
Burgemeester Van Hall van Am
sterdam liet zich gisteren na ope
ning van de bedrijfsautotentoonstel
ling in de RA/ een vuurtje geven
door een robotEen zo menselijke
robot, dat hij het zelfs niet laten kon
om naar de fotograaf te kijken in
plaats van op zijn vuurgevende taak
te letten!
Langdurig debat in Ver. Naties
Bekwame rede Tunesiër Slim gevaarlijker
voor Frankrijk dan alle felle betogingen
Verwacht wordt gezien het aantal sprekers dat de politieke
commissie van de Verenigde Naties zich zeker nog tot en met morgen
en misschien wel in het begin van de volgende week met het Alge
rijnse vraagstuk zal bezighouden Of men dan nog tot een eenstemmig
standpunt zal kunnen komen? De meningen zijn momenteel sterk ver
deeld. Achttien van de 25 Afrikaanse en Aziatische landen hebben een
resolutie ingediend, waarin Frankrijk verzocht wordt „gehoor te geven
aan de wens van het Algerijnse volk om zijn recht tot zelfbeschikking
uit te oefenen". Een aantal Latijnsamerikaanse en Westeuropese lan
den echter werkt aan een resolutie om het Algerijnse vraagstuk tot
nader order van de agenda te voeren, terwijl andere delegaties het
er nog niet over eens zijn of zij een derde resolutie zullen indienen of
wijzigingen zullen verlangen van de reeds bestaande voorstellen
I T
Cuba: „Meten met
twee maatstaven''
De besprekingen werden gisteren
voortgezet. De Libische afgevaardigde
Soelèman Gerbi bracht niets nieuws
te berde, hij herhaalde, wat zijn col
lega's uit Syrië en Marokko reeds
hadden verteld. Doch de Tunesische
afgevaardigde Mongi Slim deed zijn
naam alle eer aan. Hij sprak buiten
gewoon gematigd en zijn rede was
doorspekt met betuigingen van hulde
aan Frankrijk, zjjn traditie van vrij
heid, zjjn edelmoedigheid en de rol,
die het in de geschiedenis heeft ge
speeld. „Ik ben er niet op uit om de
tegenstellingen te verscherpen, inte
gendeel. ik wil bijdragen tot het vin
den van een oplossing".
„Voor Frankrijk is het uit binnen
landse overwegingen nu niet mogelijk
te erkennen, dat de Algerijnen recht
hebben op onafhankelijkheid. Daarom
moeten de Verenigde Naties dit voor
Frankrijk doen. zodat het ook voor de
Algerijnse opstandelingen mogelijk zou
worden het vuren te staken en de be
sprekingen te openen. De Franse dele
gatie was niet zo bijster ingenomen met
de rede van Slim. die men gevaarlijk
achtte voor het Franse standpunt dan
de redevoeringen van de vertegenwoor
digers van Syrië en Marokko en later
die van Saoedi Arabië.die in felle be
woordingen Frankrijk aan de schand
paal trachtte te nagelen. Maar de
Franse delegatie vond de rede van Slim
uiterst bekwaam en men wees erop. dat
bij het weerleggen van bepaalde punten
Hatta voor presidentieel kabinet
Corruptie en onbekwame profiteurs
beheersen het huidige Indonesië''1
De voormalige Indonesische vice-president Mohammed Hatta heeft in een
interview met een Bandoengs blad verklaard, dat een sterk presidentieel kabinet
„erin zou kunnen slagen de huidige problemen van de natie op te lossen". Hij
zeide tevens, dat President Soekarno „zulk een kabinet dient te vormen om
deze problemen het hoofd te bieden".
Intussen meldt het nationalistisch blad „Merdeka", dat Soekarno binnen
tien dagen zijn aangekondigd „concept ter genezing van de ziekten van Indo
nesië" zal bekend maken.
Hatta heeft zich in het hierboven
genoemde interview tevens uitgespro
ken voor het verlenen van autonomie
aan de buitengewesten. „De nationale
opbouw is een warboel geworden, de
mensen worden door de politieke
partijen uitgebuit, tientallen miljoe
nen aan Staatsgeld worden uitgege
ven om partijvriendjes te bevoorde
len, maar het inkomen van de
arbeiders is thans lager dan in 1930"
zo verklaarde Hatta.
Volgens hem zal alleen een „wijs
Staatsmanschap een uiteenvallen van
de Staat kunnen voorkomen Hatta
noemde voorts het bureaucratisch cen
tralisme een van de oorzaken van de
moeilijkheden in de buitengewesten.
Z.i. moet «r autonomie op grote
schaal verleend worden, eventueel
door een noodwet, waardoor het ver
antwoordelijkheidsbesef in de hand
wordt gewerkt. Het gevolg zal zijn.
dat de mensen harder gaan werken.
Het huidige partijsysteem, is er vol
gens Hatta de oorzaak van. dat de jeugd
zich van de democratie afwendt, want
het is verworden tot een oligarchie (re
gering van weinigen).
Als voorbeeld van de politieke corrup
tie noemde Hatta, dat bij het aanwijzen
van personen voor posten in binnen-
of buitenland niet langer bekwaamheid
maatstaf is. maar politieke gezindheid
„Idealisten, die voor de vrijlating van
Indonesië hebben gestreden, worden op
eruit, althans alle nutteloze woorden
wisselingen vermeden konden worden.
Ander standpunt
De Cubaanse afgevaardigde Nunez
Portuondo nam een geheel ander en
zeker even fris standpunt in. Hij noem
de deze Algerijnse kwestie een „bin
nenlandse aangelegenheid van Frank
rijk'" en dus geen zaak voor de V.N., die
er bovendien geen twee maatstaven van
beoordeling op na dient te houden.
Zij heeft niets gedaan tegen de
wijze, waarop de Sovjet-Unie het
Vrtjheidsverlangen van het Hongaarse
volk in bloed smoorde. Met welk recht
wil zij dan iets op Frankrijk aanmer
ken, dat zich nog i~ een geheel an
dere positie bevindt?". Hij achtte geen
enkele resolutie de beste oplossing en
zo er dan toch één moest komen, dan
maar volstaan met het uitspreken
van de hoop, dat een vreedzame
oplossing gevonden kan worden.
9 Slot op pag. 2
Opdracht havenuitbreiding
van 20 miljoen
De Hollandsche Aannemingsmaat
schappij heeft tezamen met de „Vetrap",
een dochteronderneming van de maat
schappij voor havenwerken in Caracas,
ran de Venezolaanse regering de op
dracht verkregen tot het uitbreiden van
de haven Puerto Cabello in Venezuela.
Dit is een werk van circa 20 miljoen
gulden, dat naar wordt verwacht in 2
jaar zal zijn voltooid.
Eind dezer week vertrekken reeds een
grote cutterzuiger en een kustvaartuig
met leidingen, materieel etc. naar ge
noemde havenplaats. Ongeveer 20 man
Nederlands personeel zullen voor dit
werk worden uitgezonden.
Koning Saoed strooit gouden
horloges
Als Koning Saoed tevreden is .over
de bediening in een restaurant.' dan
grijpt hij diep in zijn beurs en
strooit, behalve dollars, ook gouden
horloges rond. Soms zijn de fooien
hoger dan de rekening.
Toen de Arabische monarch met
een gezelschap van ongeveer vijf
tig man in het Normandy restau
rant in Maryland had gegeten
kreeg de serveerster een gouden
polshorloge en ook de anderen wer
den bedacht: De rekening bedroeg
ruim 750 dollar, maar toen de vorst
vertrok deelde hij nog 500 dollar uit
onder de overige employé's van tiet
restaurant
Zijn vrijgevigheid strekt zich ook
verder uit dan tot restaurants. Aan
vier leden van het medische perso
neel van het Walter Reed zieken
huis. waar zijn zoontje voor kin
derverlamming wordt onderzocht
heeft hij eveneens gouden horloges
uitgedeeld.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIII!llllinillllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllll|lll!l!lll'!H,i
de achtergrond gedrongen, terwijl poli
tieke en economische profiteurs zich
naar de top hebben ged pingen". aldus
Hatta. Concluderende zei Hatta. dat er
op enkele punten wel vorderingen zijn
gemaakt, maar dat er over het geheel
een neerwaartse tendens valt waar te
nemen.
