Koning Saoed, feodaal Arabisch heerser, op bezoek in Washington Londen eist van Hongarije, dat het gearresteerde studenten vrijlaat WEERBERICHT Wedt Amerika op het verkeerde paard door zijn vriendschap met eigenaar van 25 paleizen Heerser over zand en.... olie! Vier romantische jongelui in onbezonnen avontuur verstrikt Regering verdedigt verhoging van de loongrens tot ƒ6900.— 95ste jaargang DINSDAG 29 JANUARI 1957 No. 29045 LEIDSCH DAGBLAD Dlrecteuri J. W. Henny Hoofdredacteur! J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 17.— per kwartaal; 12.35per maand: 10 55 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 VISITE MET PROBLEMEN.... Aan de regering: in Washington stelt dit bezoek vele problemen. Zelden heeft men hier een gast gehad, die in levenswijze, in godsdienst, in afkomst zo zeer verschilt van de Amerikanen, die hem moeten ontvangen en die met hem willen onderhandelen. Het departement van Buitenlandse Zaken heeft al zijn ambtena ren opgetrommeld, die Arabisch kennen, want Koning Saoed en verreweg de mees ten in zijn gevolg spreken alleen de taal van hun eigen land. Men zal zich misschien afvragen: wedt Amerika niet op het verkeerde Arabische paard, door in deze spannende tijd juist onderhandelingen aan te knopen met de ondemocratische, feodale koning Saoed? Dit artikel zal onder andere pogen een antwoord te geven op de vraag, waarom Amerika enig succes hoopt te bereiken in het overleg met deze absolute heerser uit het land van zand en olie. Zijn vader, Ibn Saoed, was aan vankelijk niet meer dan een groot vechtersbaas in Centraal-Arabië. Pas na de eerste wereldoorlog heeft Ibn Saoed zijn gebied kunnen uitbreiden over nagenoeg het gehele Arabische schiereiland. Eerst toen heeft hij de heilige stad Mekka veroverd en is de strenge leer der Wahabieten toon aangevend geworden in het land. De verovering van Mekka beteken de voor Ibn Saoed veel in religieus, maar ook in financieel opzicht: na 1924 had hij eindelijk een flinke bron van inkomsten, 7uant de bedevaart gangers naar Mekka brachten heel wat geld in zijn buidels. Weinig kon Ibn Saoed vermoeden, dat niet zo heel lang daarna de Ko ning van Saoedi-Arabië geen cent meer nodig zou hebben van die be devaartgangers In 1924 wist Ibn Saoed immers nog niet welke schier onmetelijke schatten er onder het zand van zijn woestijnen verborgen lagenToen Mekka ver overd werd, was de huidige Koning Saoed een jongeman van 22 jaar, toen de olie ging vloeien en zijn vader eerst echt rijk werd, was hij 43. Weliswaar kreeg de „Aramco" (Ara bisch-Amerikaanse oliemaatschappij) haar rechten al in 1938, maar het zou tot 1945 duren voordat de exploitatie goed op gang kwam. Mateloos rijk Sedertdien zijn de vorsten van het land geweldig rijk geworden. Thans ver dient de Koning ongeveer 300 miljoen dollar per jaar aan de olie! Men kan Boeiend verhaal van succesrijke familie Amerikanen houden van succes verhalen. Herhaaldelijk leest men hier in tijdschriften het relaas van een man, die heel arm begonnen is en een enorm fortuin heeft gemaakt. Maar Koning Saoed wint het ge makkelijk van de meeste van die succesrijke Amerikanen. Mr. D. G. W. Spitzen overleden Secretaris-generaal Verkeer en Waterstaat Zaterdag is tengevolge van een hart aanval in zijn woning te Wassenaar plotseling in de ouderdom van 60 jaar overleden oud-minister mr. D. G. W. Spitzen, secretaris-generaal van het departement van Verkeer en Water staat. Mr. Spitzen was van 1948 tot 1951 lid van het kabinet Drees-Van Schaik als partijloos minister van Verkeer en Wa terstaat. en nam toen een nieuw ka binet optrad, weer zijn plaats als secre taris-generaal in. Ook in culturele kringen nam hij een zeer voorname plaats in. De heer Spit zen was een uitnemend pianist, die met zijn recitals, o.a. voor de leden der per soneelsvereniging van zijn departement, de aandacht trok en grote waardering oogstte. De teraardebestelling van mr. Spitzen heeft hedenmiddag in alle stilte plaats gevonden. Aanhoudend zacht De Bilt verwacht tot morgenavond: Veranderlijke bewolking en geen regen van betekenis, maar in de nacht en och tend hier en daar mist. Overwegend matige wind uit zuidelijke richtingen. Ongeveer dezelfde temperaturen als van daag. (Opgemaakt te 11.15 uur). 30 JANUARI ion op: 8.26 uur; onder: 17.26 uur. Maan op: 7.44 uur; onder; 17.29 uur. Hoogwater te Katwijk te 3.17 uur en 15.27 uur. Laagwater te 11.21 en 23.37 uur. Dit nummer bestaat alt M pagina's. niet zeggen, dat Saoed niets doet voor de algemene welvaart, maar verreweg het grootste deel van het oliegeld blijft toch „in de familie". Slot op pag. 2 „Spionage-affahein Boedapest De Russische minister van De fensie. maarschalk Zjoekof verwis selde tijdens zijn bezoek aan India (Van onze Londense correspondent) De Britse regering heeft gisteren onmiddellijke vrijlating geëist van een viertal in Hongarije gearresteerde Engelse studenten. Ook is de Hongaarse gezant verzocht na te gaan of familieleden van de studen ten hun verwanten in Hongarije zouden kunnen bezoeken, indien zij zulks wensen. De minister van Buitenlandse Zaken, Selwyn Lloyd, ontkende gisteren categorisch in het Lagerhuis, dat de studenten met een spionage-opdracht van de Britse regering Hongarije zouden zijn binnengekomen. Indien de studenten niet worden vrijgelaten, dan, aldus de heer Lloyd, hoopte de Britse regering, dat die in Boedapest hen op eerlijke wijze in het openbaar zou laten berechten. De links-socialist Aneurin Bevan, die de regering namens de oppositie had geïnterpel leerd, was van mening, dat de Hongaarse regering een beetje gevoel voor humor diende te hebben. Het was immers hoogst onwaarschijnlijk, dat de studenten spionnen waren, omdat ze rondreden in een tweede handsauto, die herhaaldelijk defect raakte en die ze tenslotte nota bene door de Russen lieten optrekken om hem weer op gang te brengen. En hun route hadden ze van tevoren bekendgemaakt. Het gehele geval lijkt meer op iets uit een van de bekende Engelse blijspelen, merkt Bevan op. Vergeefs verzoek In Londen acht men de kans niet groot, dat de Hongaarse regering aan de Britse wensen zal voldoen, omdat een communistisch regiem, uit hoofde van zijn ziekelijk-fanatie ke grondslagen, nu eenmaal moeilijk een fout kan erkennen of bereid is een eerlijk proces toe te staan. De vrees bestaat, dat de studenten zul len worden gebruikt als bewijs voor Westelijke interventie in de Hon gaarse opstand!! Niemand in Enge land gelooft maar een ogenblik, dat de studenten zich werkelijk aan spionage hebben schuldig gemaakt en men neemt aan, dat ook de Hon gaarse autoriteiten dat niet geloven. Eerder moet hier sprake zijn geweest van een min of meer onbezonnen avontuur en romantische daad. Maar met dit al zitten de families er maar mee. Op de publieke tribune volg de de zoon van de socialistische staats man. wijlen Sir Stafford Cripps. de heer John Cripps. wiens negentienjarige dochter Judith tot de gearresteerden be hoort, de verklaring, die Selwyn Lloyd aflegde. John Cripps is eventueel bereid zelf naai- Boedapest te gaan. als dat kan helpen, maar op het ogenblik heeft men hem dit van Britse zijde ontraden. Sel wyn Lloyd zei nog. dat de Britse gezant in Boedapest herhaaldelijk verzoeken had ingediend om tot de studenten te worden toegelaten en ook had verzocht, dat hun Britse rechtskundige hulp zou worden verleend. Deze verzoeken waren tot dusver niet ingewilligd. De Britse regering gaat echter door met vragen. Belachelijke besehuldiging Minister Lloyd deelde mede, dat vol gens de Hongaarse voorstelling van za ken een der jongemannen deel uitmaak te van de Britse militaire inlichtingen dienst en dat en der anderen gediend had in de veiligheidsdienst van het Brit se leger-te-velde, waarmee de Hongaarse regering blijkbaar wilde zeggen, dat ze spionnen waren. De feiten zijn, aldus minister Lloyd, dat gedurende de vervul ling van hun nationale dienstplicht een hunner een cursus volgde in de Russi sche taal, welke door de inlichtingen dienst werd gegeven en welke zijn gehe le tijd in beslag nam, terwijl de ander de gebruikelijke opleiding volgde van de m de tuin van Nehroe de officiële veiligheidsdienst te velde Wet de ande re beschuldigingen betreft loopt de Hon auto 0J de even vertrouwde tank gaarse regering gevaar zich belachelijk eens voor de gemoedelijke olifant, te maken. Tot goed begrip wordt in Londen nog opgemerkt, dat de taak van de veilig heidsdienst van het leger, waarbij een der studenten zijn Russische taallessen kreeg, niet spioneren is, maar opdracht geven aan de troepen om gegevens te verzamellen, voornamelijk door onder vraging van krijgsgevangenen. De afde ling .veiligheid te velde", waarin de student Lord diende, is verantwoordelijk voor de veiligheid van de troepen in de gebieden waar zij opereren. Leden van het veiligheidskorps zijn dienstdoende militairen, uniformdragend - en be schermd door de Conventie van Geneve. Met spionage hebben deze diensttakken in het geheel niets te maken. Beide stu denten zijn als militairen volkomen on betekenend. Zij waren gewoon soldaat. Lord diende enige tijd in het Midden- Oosten. Onverantwoordelijke wildheid, waarvan deze ongetwijfeld moedige en uit hoge principes handelende studenten hebben blijk gegeven, is niet bepaald een kwaliteit, welke hen in aanmerking doet komen om als geheime agenten op gevaarlijke zendingen te worden uitge stuurd Slot op pag. 2 (Ingez. Med.-Adv.> Dit is nu eens niet een plaatje van een oorlogstoneel, hoewel het erop lijkt. In Avignon in Frankrijk moest een groot gebouw gesloopt worden om plaats te maken voor nieuwbouw. De ervaring heeft ge leerd. dat oorlogstuig vootreffelijk is om iets in de kortst mogelijke tijd met de grond gelijk te maken. Der halve liet men een paar tanks aan rukken. en waarlijk, het was in een oogwenk gebeurd. ,,Tlrunclerstreak" neergestort Piloot bleef ongedeerd Gistermiddag omstreeks kwart voor vijf is een „Thunderstreak" van de Kon. Luchtmacht neergestort in de omgeving van het legerkamp Oirschot. De piloot, reserve-luitenant 2e klasse A. M. E. de Vries heeft zich niet zijn valscherm kunnen redden en bleef on gedeerd. Het vliegtuig dat geheel werd vernield, heeft geen verdere schade aangericht. Het hoorde thuis op de vliegbasis Eindhoven. Het toestel is neergestort, nadat de vlieger door tot nu toe onbekende moeilijkheden zijn toestel moest verlaten. Er is een com missie van onderzoek benoemd. Volgens ooggetuigen stopte de motor van het toestel toen het boven de le gerplaats Oirschot vloog. Er zou een vlam zijn uitgeschoten. Het vliegtuig kwam ongeveer 50 meter buiten het hek van de legerplaats op de grond, de schietstoel kwam tegen de hoofdin gangspoort aan, op vier meter afstand van de schildwacht. De piloot kwam anderhalve kilometer van de legerplaats met zijn valscherm op de grond. Het belang van velen In zijn Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer verdedigt de Staatssecretaris van Sociale Zaken het wetsontwerp, waarin de loongren zen voor een aantal sociale verzekeringswetten worden opgetrokken tot f. 6900.-. Zoals men zich kan herinneren, is tegen deze maatregel van diverse zijden tegenkanting ontstaan en over de hoofden der kamerleden beantwoordt de Staatssecretaris ook deze instanties. In de eerste plaats wijst hij er op, dat de kosten van de medische behandeling tengevolge van het toepassen van kostbaarder hulpmiddelen zeer sterk zijn gestegen. Hij herinnert er aan, dat toen in 1938 de lonen zich rond f. 1500 bewogen de loongrens was gesteld op f. 3000. Momenteel schommelen de lonen rond de f. 4000 per jaar en toch zou de loongrens op f. 6000 moeten worden gehandhaafd. Loonpeil blijft het uitgangspunt Dat door de hoger gesalarieerden ech ter ook risico's wat betreft werkloosheid wordt gelopen, blijkt de Staatssecreta ris maar al te duidelijk uit brieven van verzekerden, die een loonsverhoging wei geren om binnen de grens voor de werk loosheid te blijven. Een maatregel als thans voorgesteld, welke van belang is voor een grote groep van personen kan terwille van een en keling, waarbij dat belang toevallig niet aanwezig is, niet achterwege blijven. De Staatssecretaris is van oordeel, dat een discussie over de vraag of een ver zekerde. wanneer hij de grens te boven gaat in staat moet worden gesteld de verzekering vrijwillig voort te zetten, hetzij zelfstandig te beslissen of zij als fondspatiënt dan wel tegen bijbetaling als particulier patiënt behandeld zullen worden beter bij een andere gelegenheid kan worden gevoerd. Mogelijk bij de toekomstige herziening van de zieken fondswetgeving. Deze mogelijkheid zou namelijk wel eens kunnen leiden tot een grotere homogeniteit in de toekomst in het bedrijfsleven. Hij zal dan gaarne overwegen in hoeverre het gewenst is het bedrijfsleven over deze aangelegen heid te raadplegen. De opvatting van de contact-commis sie der medische organisaties, dat een wijziging van de loongrens voor het zie- kenfondsenbesluit behoort te worden be zien in verband met de ontwikkeling van het prijspeil, kan de staatssecretaris niet delen. Tot dusverre is steeds het loonpeil gevolgd, ook toen de loonsver hoging verband hield met de gestegen weivaart, dus dan kan men nu moeilijk op een willekeurig punt gaan overstap pen naar het prijspeil als uitgangspunt. De Staatssecretaris deelde voorts mede. dat de Sociale Verzekeringsraad tot de conclusie was gekomen, dat de loongrens voor de verplichte ziekenfondsverzeke ring niet te vervangen is door een inko mensgrens. Zolang de huidige premie inning blijft gehandhaafd is dat niet mogelijk. Immers, dat zou de werkne mer. alle inkomsten van welke aard ook moeten vertellen aan zijn werkgever, hetgeen niet altijd is aan te raden. Tenslotte wordt in deze Memorie van Antwoord de late indiening van het wetsontwerp betreurd en wordt volledig begrip getoond voor de minder prettige consequenties ervan. Een vroegere indiening was volgens de Staatssecretaris echter niet mogelijk, daar de algemene loonsverhoging per 1 januari zijn beslag kreeg. Bovendien, het is niet de eerste maal. Ook zijn de grootste moeilijkheden apcevangen door het verzoek van de regering om deze wet te achten reeds per 1 januari in werking te zijn getreden. (Van onze correj Eisenhowers woning in Washington, het Witte Huis, is een voornaam gebouw. Maar wanneer men, zoals Koning Saoed ibn Abdoel Aziz al Feisa al Saoed, juist begonnen is aan de bouw van een paleis, dat anderhalve kilometer lang en ander halve kilometer breed wordt, en wanneer men bovendien nog 24 andere paleizen heeft (het laat ste heeft 28 miljoen dollar gekost), dan moet men het Witte Huis toch maar povertjes vinden De 54-jarige heerser over Saoedi-Arabië komt nt in Washington) morgen, 30 januari, naar Washington met een gevolg van 65 mannen en politieke medewerkers, maar ook twee koninklijke koffiezetters, een koninklijke kapper en een juwelenbewaarder. Ondanks al zijn juwelenbezit ziet Saoed er zeer eenvoudig uit: een wijde mantel, een hoofddoek. Het enige glinsterende aan hem zijn de gouden koorden van zijn hoofdtooi en de zilveren randjes van zijn donkere bril.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 1