In Zweden blijft veel te veel
verstand volkomen ongebruikt
Bel Canto en solisten oogstten
zeer veel succes in Boskoop
Ernstige handicap en machtig
wapen in Amerikaanse Senaat
Oostenrijkers zijn over veel
begrijpelijke wrok heengestapt
VRIJDAG 18 JANTTARI 1957
Onderwijscommissie constateert
Moeilijk de verleiding te weerstaan om
kinderen veel geld te laten verdienen
(Van onze correspondent in Stockholm)
Iedere vierde Zweedse jongen zou het eindexamen van een HBS heb
ben kunnen afleggen en bijna de helft had een MULO-examen
kunnen doen.
Aldus liceft een Zweedse commissie geconstateerd, die zich met de
ontwikkeling van het hoger onderwijs liceft bezig te houden. Hierbij
komt de vraag naar voren, of zich een land als Zweden wel kan ver
oorloven. zoveel verstand braak te laten liggen, want slechts 8 procent
van de in 1934 geboren jongens bezocht de HBS en niet meer dan 19
procent behaalde een MULO-diploma. Men heeft dus ruw geschat twee
derde van het aanwezige verstand niet ten volle gebruikt!
Meeste H.B.S.'ers uit
„hetere stand"
Van belang is ook, dat 9/10 van de
Zweedse HBS-ers uit „betere'' krin
gen komt, hoewel het land toch al
meer dan een generatie socialistiseh
wordt geregeerd. Slechts 7 procent van
de in 1934 geboren HBS-ers behoorde
tot, zoals dat hier heet, sociale groep
II, en niet meer dan 3 kwamen uit
de „laagste klasse", ofwel sociale
groep III.
Door dit onderzoek bleek ook, van hoe
grote betekenis de woonplaats der leer
lingen is. In de universiteitssteden liep
17 procent van de jongens de HBS af.
In de plaatsen, die slechts over een HBS
beschikken, was dit cijfer al minder, n.l.
13 procent. In de plaatsen met uitslui
tend MULO-soholen, ging niet meer
dan 6—7 procent van de jongens naar
een HBS en in de plaatsen met uitslui
tend lagere scholen daalde het aantal
HBS-ers tot 26 procent.
Een HBS-opleiding is in Zweden na
genoeg gratis. Ook de boeken worden
kosteloos verstrekt. Er wordt zelfs een
warme lunch aangeboden. Dat toch in
de hoofdzaak slechts kinderen van beter
gestelde ouders een hogere schooloplei
ding volgen, komt door de moeilijkheid
om op de HBS te komen
De rapporten zijn vergelijkend. En het
spreekt van zelf, dat de ouders in de so
ciale groep I meer achter hun kinderen
aan kunnen zitten dan de tot de andere
groepen behorende ouders die meestal
beiden moeten werken.
Bovendien hebben de sociale groe
pen 2 en 3 het moeilijker om de ver
leiding te weerstaan om hun kind in
jonge jaren veel laten verdienen.
Waarom bijv. zou men niet gehoor ge
ven aan de volgende oproep, geplaatst
7 januari 1957:
„De Post zoekt brievenbestellers. 15-
jarigen krijgen 531 kronen; 17-jarigen
690 kronen per maand, 's Middags vrij
cn 's avonds vrij. Loonsverhoging mag
worden verwacht".
In guldens uitgedrukt wil dat zeggen
380 resp. 500 gulden per maand....!!
En deze hoge begin-lonen worden
haast overal betaald. Daarom ook is het
kleinste werk met hoge kosten verbon
den. Voor het openen van een deur, een
karweitje van 2 minuten, waren wij 3,75
kwijt, een eenheidstarief. En de prijzen,
die in een garage worden gevraagd, zijn
door de gemiddelde autobezitter niet
meer te betalen.
De vlucht naar het „doe-het-zelf" tijd
perk is er het gevolg van. Draag zelf je
koffers, bedien zelf de lift, haal zelf het
eten van de rijk gedekte tafel en ruim
zelf op. Een benzinestation nodigt de
klanten uit: „Was zelf Je wagen en be-
LEIDERDORP
RAADSVERGADERING.
De eerstvolgende vergadering van de
gemeenteraad zal plaats hebben op vrij
dag 1 februari.
OEGSTGEEST
JAZZ-MUZIEKAVOND.
Aangemoedigd door het succes van de
vorige muziekavond, besloot de gram
mofoonafdeling van Radio Westrik, al
hier, om in het Witte Huis een jazz-
muziekuitvoering te geven. Gisteren
kon men de jazz-deskundige Bob Lee-
nart toelichtingen horen geven bij het
ten gehore brengen va jazz-concerten
en wel van Kid Ory's Creole jazzband
tot Modern Jazz Quartet. Op 21 Januari
zal de musicoloog dr. v. d. Veen de lei
ding hebben bij een klassieke muziek
avond, eveneens in het Witte Huis.
Vadere ik ga reizen
Dat het po/penspel een bijzondere
kunstvorm kan z(|n, waarmee een avond
vullend programma gegeven kan worden,
zonder dat de aandacht een ogenblik ver
flauwt, heeft Guldo van Deth gisteren In
het tot de laatste plaats bezette Irene, be
wezen met de opvoering van het door
hemzelf geschreven stuk, getiteld: „Va
dere, ik ga reizen".
De talrijke aanwezigen werden namens
de e vainge lts at 1 e commissie en de Jonge
Kerk. verwelkomd door dis. B. C. Visser.
Hij sprak zijn grote voldoening uit over
de grot eopkomst. Guido van Deth leidde
zijn spel met een korte toelichting in.
Het verhaal is overbekend nl. de geschie
denis van de mens. die huis en hof ver
laat om het geluk en avontuur te zoeken
en weerkeert als een arme schooier en
eerst dan datgene vindt, waarnaar hij
overa'l vruchteloos gezocht heeft. Het bij
belse gegeven ls vrij nauwkeurig gevolgd
en de auteur heeft het verhaaQ geschreven
met het respect en de liefde, die het ver
dient. Juist omdat ieder het verloop kent
en dit element van spanning d®u verdwe
nen is. des te moeilijker is de opvoering.
Men moet bewondering hebben voor het
ontwerp der koppen door Levimus van de
Bunidit.
Indien al het stemmenmaetrlaal, spe
ciaal de vrouwenstemmen, evengoed ge
weest zouden zijn als die decors en de uit-
beeldlngskrach't. zou men van een per
fecte opvoering kunnen spreken.
WASSENAAR
Pianoconcert Hans Dercksen
Op uitnodiging van de jeugdwerkcom
missie in dc Herv. Wijkgemeente Den
Deyl, gaf de pianist Hans Dercksen een
concert, in het Deylerhuis. Dr. H. L.
Oussoren leidde de avond in met een
bcspü-eking van het programma. Bij
Partita no. 1 in bes gr. t. van J. S>
Bach en Mazurka's van Fr. Chopin,
wees hij erop. dat dit dansen zijn, gc-
bruiksmuziek. tevens ook studies van
de componisten. Voor de jongeren ver
bond hij hieraan een les. dat als grote
meesters het nog nodig vinden te oefe
nen. het voor de jongeren zeker op
aankomt, dit niet uit ongeduld of zoge
naamd gebrek aan tijd te verwaarlozen.
taal voor het gebruik van water enz. drie
kwartjes per half uur".
En nog een stap verder gaat de re-
peratie-lnrichting, die geen volk kan
krijgen en adverteert: „Repareer zelf
je wagen bij ons. Voor het gebruik van
gereedschap is men by hem een gul
den kwtft. Maar hjj kan dan ook met
een onderdelen verkopen.
Intussen zal men niet weer afdalen
tot het tijdperk, waarin er nog geen
werkverdeling was. Met „doe-het-zelf-
systeem" wordt namelijk niet alleen
voor de bezuiniging toegepast, maar
ook omdat er een scheppend element
in zit!
STADSNIEUWS
OFFERBLOKKEN OUD-KATH. KERK
GELICHT.
Op verzoek van de Leidse politie is
gisteren in de Residentie een 34-jarige
Haagse grondwerker aangehouden. De
man wordt ervan verdacht zondag twee
offerblokken in de Oud-Kath. kerk aan
de Zoeterwoudse Singel te hebben ge
licht. De inhoud van beide offerblokken
werd geschat op ongeveer tien gulden.
PACHTKAMER BEBOET LEIDENAAR
Nadat een Leidenaar in eerste instan
tie was veroordeeld tot f. 850 boete,
waarvan f. 650 voorwaardelijk met twee
jaar proeftijd, requireerde de Procu
reur-Generaal bij de Economische Ka
mer van het Haagse Gerechtshof thans
t. 300 boete tegen hem. De vei
had grond verhuurd in strijd met de be
palingen van de Pachtkamer De Pro
cureur-Generaal memoreerde dat alles
nu geregeld is en er een pachtovereen
komst is. Ook voor het verkopen van
hooi en het inscharen van vee heeft
men toestemming nodig, en ook in deze
gevallen was verdachte fout geweest.
Hij pacht zelf land en doet er niets
mee. maar heeft het land tegen te hoge
prijzen weer verpacht.
Arrest 31 januari.
Onze oud-stadgenoot, de heer R. F.
J. Noordhoek Hegt slaagde te Gronln-
gen voor het kandidaatsexamen ge- j
neeskunde IIB.
Koosje Stuivenberg overleden
(Speciale berichtgeving»
Koosje Stuivenberg, een 13-jarig Bilt-
hovens meisje, dat vrijdag 11 januari
jl. tijdens de generale repetitie voor een
kinderoperette in Hervormd Centrum in
De Bilt ernstig gewond raakte, door
dat haar kleding ln brand vloog, is
gisteravond in het Stads- en Akade-
misch Ziekenhuis te Utrecht overleden.
Afwisselend operaprogramma
Nog zeldten heeft een cultureel mu
ziekprogramma het Boskoopse publiek
dermate in extase gebracht, als het gis
teravond geboden concert door Bel
Canto. Solistische medewerking werd
verleend door Elly Ameling, een sopraan,
die uitblink in haar Mozart-vertolkin-
gen, Jan van Ree. bas, terwijl de pianist
Pierre Palla met zijn verbazingwekkende
vilrtuoslteit het publiek in verrukking
bracht.
Het programma werd geopend met
het vreugdelied van Verdi, „Gloria air
Egitto". Deze heldenzang vond warme
waardering en reeds aanstonds bleek,
dat de leiding bij de dirigent, Gé van
der Beek, in goede handen was. Wel viel
ons op, dat bü sommige werken het koor
moeite had met de enigszins strakke
tempi-modus van deze dirigent, die
overigens zijn kwaliteiten heeft bewezen
door het koor in een zo korte tijd
twee jaar tot de beluisterde fenome
nale prestaties op te voeren.
Uit de Nozze di Figaro werd het ..Voi
che sapete" het debuut van de jonge
sopraan Elly Ameling in Boskoop, klonk
ons een stem van grote zuiverheid tege
moet.
Evenals het „Batti, batti o bell Ma-
setto" uit Don Giovanni en het Luca
darum Larnano, in welk duet zij op
trad met de bas Jan van der Ree sprak
een duidelijke individuele zegging. Wij
hebben dan ook sterk de indruk gekre
gen, dat zij zich bijzonder tot Mozart's
muziek aangetrokken moet voelen, het
geen duidelijk viel waar te nemen als
we daarnaast, hoorden de zg. Juwelen-
aria uit Faust. Jan van der Ree, die so-
lieerde in o m. de Don Carlos-ana van
Verdi, heeft een voor deze zaal te groot
volume, dat zich niet ten volle kan ont
plooien. Hierdoor kwam deze stem niet
geheel tot zijn recht.
De koristen kregen deze avond volop
gelegenheid hun kunnen te tonen op
De Sonate (193U) van W. Pijper was
voor spr. aanleiding op te merken, dat
na afsluiting van de vorige eeuw van
grote meesterwerken een periode van
zoeken naar vernieuwing, van experi
menteren aanbrak en dat Pijper, die
de kiemcel in dc plaats van het tema
stelde, een van de belangrijkste figuren
was. Verder werden door spr. nog op
merkingen gemaakt over Prelude,
choral et fugue van C. Franck. Jeu
d'eau van M. Ravel en Sonate in t gr
t. van W. A. Mozart.
Dit programma werd vervolgens door
Hans Dercksen verklankt en de aan
wezigen hebben ervan mogen genieten.
Landbouwers bijeen
Gisteravond werd in Huize Den Deyl
een vergadering gehouden van de Ver-
enigng van Oud-leerlingen van Land-
bouwonderwijsinrichting. met ais spre
ker de eigen voorzitter, de heer S. de
Jog over het onderwerp: „Waarop letten
by de varkenshouderij".
Hij droeg de inleiding over aan de
2e voorzitter, de heer v. Leeuwen, en
formuleerde zijn onderwerp nader met:
Welke factoren beïnvloeden de uitkom
sten van de varkenshouderij? In de eer
ste plaats te noemen het varken, dat een
vleesvarken zal zijn omdat spek weinig
meer wordt genuttigd. Voor het westen
is doorgaan met het groot Yorkse ge
schikt om daaruit dan te kweken een
lang dier met een goed achterwerk. Hier
voor is een stamboekbeer alleen niet
voldoende, moet ook de zeug goed zijn.
Een goed vleesvarken mest goedkoper
Belangrijk is de vruchtbaarheid van de
zeugen, want een groot aantal biggen,
gemideld 9 a 10 drukt de kostprijs om
laag. Bij de huisvesting is ventilatie
van grote betekenis. Een stinkend hok
belemmert de groei en bevordt sterfte.
Betonnen landhokken zijn speciaal in de
winter funest. Zon odig moet voor ver
warming worden gezorgd. Automatische
drinkbakjes zijn van betekenis. Een
goede doelmatige voeding doet veel voor
een goede rentabiliteit. Vooal moet
worden gelet op de eiwitvoeding; spe
ciaal bij de drachtige en zogende zeu
gen komt dat ten goede aan de kracht.
Voor een zeug met 10—12 biggen werd
aangegeven een pond per big en een kg.
voor de zeug. Eiwitrijk voer is voor de
groei van de mestvarkens nodig.
Zetmeel komen in granen voor. Liever
geen gestoomde aardappelen, zeker geen
voerbieten Gelet moet worden op de
nodige mineralen in de voeders, spe
ciaal koper.
Er werden vele vragen gesteld.
het terrein der chromatiek. Het streven
naar vaardigheid in expressie deed soms
een wel wat te stotend ritme ontstaan,
dat aan de uitvoering enigszins afbreuk
deed. De solist uit het koor. de heer
Houtman, wekt ongetwijfeld verwach
tingen voor de toekomst.
Zeer volgzaam betoonde zich het koor
in het Paaskoor uit de Cavalleria Rus-
ticana van Mascagni. Het „Lasst uns
preisen den Herrn" uit dit koor vond
sublieme vertolking. Aardig was het op
treden van het kinderkoor, dat nog wel
wat kan worden versterkt in de so-
praantjes. Het Nun lachst du mir wieder
uit „1001 Nacht" vormde één van de
grappigste momentjes van deze rijk ge
varieerde muziekavond.
Pierre Palla, die de gehele avond voor
do begeleiding zorgde, deed zich kennen
als een uitstekende pianist. Jammer dat
hem geen behoorlijk instrument ten
dienste stond. Deze klavier-virtuoos
opende zijn solistisch optreden met de
Fantaisie Impromptu van Chopin en de
bekende Reiter Polonaise van deze com
ponist.
Uit Liszt's Italiaanse repertoire
deze componist verbleef meerdere malen
ir> Italië bracht hij Venebia e Na-
poli ten gehore waarin een Napolitaans
volksdiedje een typische vertolkin? vindt
Na de pauze vervolgde hij zijn con
cert met de 2e Rhapsodie van Liszt
Wij menen tenslotte op éér» belangrijke
regiefout te moeten wijzen De koristen
hebben gedurende het gehele program
ma moeten staan en dat valt. niet mee.
Enkele koorleden vermochten niet stil
te blijven staan, waardoor het publiek
afgeleid werd Een wat andere pro
gramma-indeling zou aan dit bezwaar
welieht zijn tegemoetgekomen
100 huzaren door
brand dakloos
In de legerplaats „De Boskamp" te
Amersfoort is vanochtend een houten
manschappenbarak door brand verlo
ren gegaan. Honderd man van de
huzaren van Sytzama werden dakloos
en verloren voor een deel hun per
soonlijke bezittingen. Zij zullen elders
moeten worden ondergebracht.
De brand, die om negen uur uitbrak,
vermoedelijk door oververhitting van
een schoorsteen, kon in het begin maar
matig worden bestreden.
Om tien uur was de zaak uitersr kri
tiek. Met grote moeite en in een on
draaglijke hitte konden brandweerlieden
en manschappen van de legerplaats
voorkomen, dat het vuur zich uitbreidde
tot andere barakken. Met snelblussers
en later ook met water knden de be
lendende gebouwen worden natgehou-
den. Wel woedde het vuur toen nog
langs de grond voort.
Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor.
De heer Jan van der Heem
herdacht
Tijdens een bijzondere zitting van de
Haagse Kamer van Koophandel en
Fabrieken werd de op 49-jarige leef
tijd overleden voorzitter, de heer Jan
van der Heem. herdacht.
De vice-voorzitter mr. J. M. van
Bosse bracht de ontsteltenis en het
verdriet der leden over liet verlies van
zijn voorzitter onder woorden. In fami
lie en bedrijf laat hij een niet te ver
moeden leegte achter. Samenwerking,
optimisme, doorzettingsvermogen eh
waardering voor zijn medewerkers van
hoog tot laag gaven Jan van der Heem
het zelfsprekende gezag, dat geen uiter
lijk vertoon nodig heeft om zich te doen
gelden, zo zeide mr. Van Bosse.
Namens de Kamers van Koophandel
en Fabrieken in Zuid-Holland herdacht
de voorzitter van de Rotterdamse
Kamer, mr. K. P. van der Mandele. de
heer Van der Heem. Wij verloren in
hem een man van grote visie, werk
kracht en belangstelling en een bijzon
der hartelijk vriend, aldus de heer Van
der Mandele.
Na deze toespraken stonden de aan
wezigen. o.w. burgemeesters van enige
Zuidhollandse gemeenten, op en her
dachten de heer Van der Heem in stilte.
Toen de begrafenisstoet het gebouw dei-
Kamer passeerde werden namens leden
en personeel bloemstukken aan de koets
met het stoffelijk overschot gehecht,
waarna men zich naar de begraafplaats
Nieuw Evkenduynen begaf voor de ter- j
aardebestelling. Daar waren vele voor- i
aanstaande figuren uit handel en indus-
trie aanwezig om de heer Van der Heem
de laatste eer te bewijzen.
Filibuster Vrijbuiter
(Van onze correspon dent ln Washington)
Volgens het woorden
boek van Webster komt
het Amerikaanse woord
filibuster van het Spaan
se flibustero en de Span
jaarden zouden hun
woord ontleend hebben
aan het Nederlandse
„vrijbuiter".
Een van de eerste am- j
gen, waar de pas bijeen-
gekomen Amerikaanse
senaat een beslissing over
moet nemen, is de vraag
of men in dit hoogste
Amerikaanse wetgevende
lichaam ook in het ver
volg praktisch onbeperkt,
mag „vrjjbuiteren". Wat
bedoelt men daarmee?
Senatoren mag men
volgens Amerikaanse tra
ditie nauwelijks ..in
de rede vallen". Van 1806
tot 1917 was een beper-
j king van het senaats
debat onmogelijk. Wilde
een spreker dagenlang
aan het woord blijven,
dan kon men dat niet
verhinderen. In 1917
heeft men een poging
gedaan om daar veran
dering in te brengen,
maar sedert 1949 moeten
toch weer 64 van de 96
senatoren voor sluiting
van het debat stemmen, i
om een einde te maken i
aan redevoeringen, waar j
geen einde aan wil ko-
men. Dat getal 64 voor-
al in een lichaam waar
men zelden voltallig is 1
is heel hoog. Indien de
conservatieve senatoren
uit het zuiden een debat
aan de gang willen hou
den, dan kunnen de an
deren daar niet tegen
doen: zij zijn eenvoudig
niet talrijk genoeg, zij
halen het aantal 64 niet!
Waartoe zijn de zuide
lijken derhalve in staat?
Indien er een wet wordt
voorgesteld, die hun en
bloc niet aanstaat en
men denke dan speciaal
aan eer. wet. die de
rechten der negers ver
groot dan kunnen zij
het debat over zulk een
wet eindeloos rekken en
aanvaarding onmogelijk
maken, ook al zou er een
zuivere meerderheid voor
zulk een wet in de Se
naat te vinden zijn.
Gaan de zuidelïlken tot
?ulk een onverkwikke
lijke tactiek over. dan
spreekt men van een fi-
libuster.
Men zou zeggen, waar
om verandert de Senaat
zelf niet een „spelregel",
waar de meerderheid be
zwaar tegen moet heb
ben? Daartoe zou een
simpele meerderheid vol
doende zijn.
Alles goed en wel, zeg
gen de zuidelijken, maar
het debat over het al of
niet wijzigen van het
reglementvalt nog
onder het oude reglement 1
en ook dit debat kunnen
wij dus door middel van
een filibuster rekken tot
St.-Juttemis!
Het Huis van Afge
vaardigden, dat om de
twee Jaar opnieuw geko
zen wordt, neemt telkens
opnieuw een reglement
aan. Indien zonder meer
ook de senaat bij de aan
vang van een „nieuw
congres" over zijn regle
ment ging stemmen, zou
een anti-filibuster-regel
bij eenvoudige meerder
heid worden aangeno
men. Ja maarzeggen
de zuidelijken weer, het
Huis moge dan iedere
twee jaar geheel opnieuw
gekozen wordenSe
natoren zitten voor zes
jaar en elke twee jaar
wordt slechts een derde
van de Senaat vernieuwd.
Daarom aldus de zui
delijken is de Senaat
een continuerend lichaam.
Daarom ook zou aan
vaarding van een nieuw
reglement niet van pas
zijn.
Duizelt het U. lezer?
Het duizelt de zuidelijke
Senatoren stellig niet. Zij
kennen dit spelletje on
hun duim en het zal ook
dit jaar uiterst moeilijk,
zo niet onmogelijk zijn,
om het filibuster-wapen
uit hun handen te slaan.
FAMILIEBERICHTEN
ontleend aan andere bladen:
Bevallen: M. M. Reenalda—van Duijn,
d. Den Haag; Alderlieste—Sluijter d. en
d. Rotterdam; MeyerPraxmarer, d.
Abcoude; HogendoornNoordhoorn
Boelen, z„ Utrecht; Th. Slotemaken
Disfeldt, z. Vorden; van HoornVlug, z.
Luxemburg.
Getrouwd: D. P. I. O. Stornebrink en
H. Burkij, Rotterdam; F. J. Berg en T.
C Bal jet. Sydney.
Overleden: J. van Hengel—Hotke. vr.
57 j Voorburg jhr. dr. E. O. M, van Nis
pen tot .Sevenaer, m. 61 j. Den Haag;
jkvr. L. W. F. C. M. baronesse van
Utenhoven, vr. 59 j. Zwolle; H. van
Santwyk, m 89 j. Rotterdam; J. Wieringa
m. 63 j. Raamsdonkveer; A. A. van
verdingen—Strieker, vr. 75 j. Den Haag;
ir. J. Hubenet, m. 59 J, Winschoten; C.
A. L. G. M. van Rijckevorsel m. 79 j.
Den Haag; H. Pos, m. 69 j. Nedèrhorst
den Berg: B. Tibout, m. 92 j Bloemen-
daal; J. M. L. Rogmans— Kemmerling,
vr. 82 j. Bussum; G. W. van Deth. m.
58 j. Bloemendaal; L. M. Struben. vr. 87
j Zwolle
Emigrant onder aarde
bedolven
Dinsdag is een 48-jarige Nederlandse
emigrant bij het graven van een sleuf
voor het leggen van een kabel om het
leven gekomen, doordat de wanden van
de 3meter diepe greppel instortten en
hij onder de aarde werd bedolven.
In eer, vergeefse poging om hem te
redden hebben de politie en vrijwilligers
no ggdurende een uur gegraven.
De man was ongeveer een maand ge
leden in Australië aangekomen met zijn
vrouw en negen kinderen, waarvan de
jongste 3 en de oudste 24 is. ZÜ vonden
onderdak bij familie ln Morwell op een
afstand van 150 km van Melbourne,
waar hij tewerkgesteld werd als arbei
der bij de Australische elektriciteits
maatschappij. In Nederland was hy
kok.
Het Leidscli Dagblad
De krant voor iedereen
Wenen zeer gastvrij jegens Hongaren
(Van onze Weense correspondent)
Door de jongste gebeurtenissen in G'entraal-Europa heeft ook Oostenrijk
de aandacht getrokken, het kleine en vroeger terecht arm genoemde land
tussen de bergen, dat, met nog geen zeven miljoen inwoners, een stortvloed
van vluchtelingen op zich zag afkomen, deze slachtoffers van de terreur zonder
een spoor van aarzeling opnam en, zelfs na dc emigratie van een zeer groot aan
tal, toch nog altyd 70.000 Hongaren zonder mopperen verzorgt, om nog te zwij
gen over het veel grotere aantal zoge naamde .oude" vluchtelingen, die men in
de loop der laatste jaren heeft moeten opnemen.
Dit echt menselijke optreden heeft niet alleen de grootste waardering ge
vonden in de internationale pers, maar vooral in de kringen van de ouderen
Hongaren zelf, die hun eigen geschiedenis kennen en die gevoeld moeten hebben,
dat Oostenrijk over veel begrijpelijke wrok is heengekomen, over minder aan
gename herinneringen uit de tijd van de monarchie, die heel wat moeilijkheden
heeft gehad met het hartstochtelijke en onstuimige Hongaarse volkskarakter.
Velen hadden stabiliteit
nog niet verwacht
Wie deze onteugelbaarheid van nabij
heeft leren kennen en die bijv. vergelijkt
met het felle karakter van de Italianen
of met de koele berekening van de Sla
vische Tsjechen, bewondert nu opeens
nog meer het kunststuk van die oude
Oostenrijkse monarchie, die eeuwenlang
veertien verschillende naties wist te bin
den tot één volkenfamilie, waarin een
zekere rust en een betrekkelijke welvaart
heerste.
Zonder wraakgevoel kan men zeggen,
dat ook Hongarije er toe heeft bijgedra
gen. dat Oostenrijk die wonde opliep,
waarvan het zioh nu eerst na veertig
jaar eindelijk begint te herstellen. Ver
tegenwoordigers van de internationale
pers, die in de laatste maanden Oosten
rijk hebben bezocht, verklaren eenparig
dat dit land op alle gebied een stabiliteit
heeft bereikt, welke men niet had ver- TCOVIlllire,
wacht. De „Manchester Guardian" vatte wat dus wil zeggen, dat dc schilling voor
al die voordelen als volgt samen: „Wan- 1 -----
neer het feit, dat een land voor zichzelf
kan zorgen, een bewijs is. dat het recht op
onafhankelijkheid heeft, dan zijn er
maar weinig landen, die dit recht zozeer
voor zich kunnen opeisen als Oostenrijk"
Ook de Hongaren, die, als geboren
kunstenaars, vroeger met een zeker me
delijden op de Oostenrijkers neerkeken,
als op kleine zuinige spaardertjes, heb
ben nu kunnen constateren, dat dit land
niet alleen een burcht is van het poli
tieke asielrecht, van menselijkheid en
hulpvaardigheid, maar ook een land met
een bescheiden, maar goed gefundeerde
welvaart.
De duif wordt bedankt
De Chinese restauranthouder Chang,
uit wiens woning in de Nieuwe Bata
vierstraat te Amsterdam op 11 december
van het vorige jaar een bedrag van
f 15 000 op mvsterieuze wijze uit een
gestolen geldkistje verdween, staat op
nieuw voor een raadsel.... Onlangs ont
ving hij per post drie grote witte enve
loppen, waarin zich totaal een bedrag
van f.4330.— bevond; de afzender is
onbekend. Het politierapport zegt dan
ook laconiek: Chang is niet in de ge
legenheid de afzender persoonlijk te be
danken Hij is echter in afwachting of
men hem ook de rest van het gestolen
geld zal terugzenden
NOG EÉN ZWARTE ZWAAN
VERMIST.
Na de verschijning van het bericht
over de vermiste zwarte zwanen uit
Ouwehands- Dierenpark op de Grebbe
berg. kwamen van alle kanten reacties
binnen bij de directie van het park.
Een van de zwanen is reeds gevan
gen in de Rijn onder de gemeente
Rhenenn, doch het andere exemplaar,
een waarde vertegenwoordigende van
f,300. is nog steeds niet gevonden, noch
gezien.
Wél hebben verscheidene personen de
directie opgebeld, met de mededeling,
dat zij de zwarte vogel hadden gezien,
doch dit bleken na onderzoek andere
vogels te zijn. Men vreest dat de zwarte
zwaan wordt vastgehouden.
Deze pagina ls gedeeltelijk gecorrigeerd
Voor driekwart gedekt
Het beste bewys levert het plan van
de minister van Financiën om weer
gouden muntstukken te laten slaan, die
dan als geldig betaalmiddel in omloop
zullen worden gebracht. Dit bevestigt de
stabiliteit van de Oostenrijkse schilling,
vooral in de kritieke dagen van ok-
t(»er en november nauwelijks een teken
van onvastheid vertoonde cn even sta
biel bleef als de vastberadenheid van
volk en regering om neutraal te blijven
en toch het asielrecht metterdaad te
erkennen.
De Oostenrijkse Nationale Bank kon
dan ook op het einde van het afgelopen
jaar verklaren, dat zij tegenover een
omloop van bankbiljetten ter waarde
van 14 miljard over 1.7 miljard aan goud
en over 9 miljard aan deviezen beschikte,
77.3 proeent is gedekt. Zodoende behoort
deze munt tot de best gefundeerde van
de wereld. Wanneer de Nationale Bank
dit plan van gouden muntstukken ten
uitvoer brengt, levert zij daarmee een
nieuw bewijs van dc economische en
monetaire stabiliteit van Oostenrijk, en
de Oostenrijker zelf zal daarvan het be
wys in handen krijgen, vooropgesteld dat
er voldoende gouden munten ln omloop
zijn, want wanneer hij op het einde van
de maand zijn salaris ln ontvangst
neemt, kan hij op de vraag van de kas
sier in welke vorm hij zijn geld wenst te
ontvangen, zelfverzekerd antwoorden:
„In goud s.v.p.".
Beurs van Amsterdam
Vrijdag 18 januari
ACTIEVE OBLIGATIES
Staatsleningen ad f. 1000.—
Vorige Slotkoers
koers v heden
Ned "53 3% 89% L 89%
Grootboek obl85 L 85 L
Ned '51 3% 90'* 90%
Ned *53 (3%) 88% 88 a
Ned '56 3% 8*11 88fè
Ned '48 3V* 83% 83%
Ned '54 3% 86 L 85%
Ned '55 3V* «4% 84%
Ned '55 n 3 85% 86
Ned '47 3% (3) 8484%
Ned. *37 3 84 83%
Dollarlng '47 3 92 92%
Investeringscert 3 90% 90%
Ned 62-64 3 89M 89%
Indie A3 86!?. 86JI
Grootboek '46 3 86A 85V4
ACTIEVE AANDELEN
Clt. Handl. en Ind B 49% 50
Nat. Handelsbank 108 107
Ned Handelsmij 167% 165%
A K D 198% 196%
Philips 226 228%
Unilever349% 349%
Wilton Feyenoord 221
Biliton 2de r 215 213
Kon Olie (I 20.-) 161 70 161.40
Kon Olie (50 a f 20» 161.65 161 15
Amst Rubber 80% 79%
Deli Müen (Ver.) 101% 101
HVA 95% 96
Java Cult, 58 57
Senembah 67% 65%
Holl Amer lijn 181 181%
Kon N Stoomboot.. 170% 170%
Ned Scheepv Unie 170% 169%
NIET-ACTIEVE OBLIGATIES
Prov.- en Gem lenlngeD
Adam 47 (3%) 3 89 89%
Den Haag 1937 1 3.. 94
Lelden 1947 89
R'dam "37 I-m 3% 89%
BEURSOVERZICHT
Stille markt
AMSTERDAM. 18 Januari.
Het was vandaag een bijzonder stille
beurs en alleen dankzij de verhande
ling van claims Philips was er nog wat
leven in de brouwerij. Gisteren hadden
aandelen Philips verreweg het leeuwen
deel van de handel met een nominaal
waarde van f. 217.000. Alle andere fond
sen inclusief Kon. Olie bleven ver be
neden een ton. In claims werden 9262
stuks verhandeld hetgeen, gezien de
grootte van het kapitaal, een beschei
den affaire mag worden genoemd. Ter
beurze verluidde dat a.s. maandag Phi
lips exclaim zullen noteren. Wellicht
dat dan enig Inzicht wordt verkregen in
een mogelijk buitenlands aanbod van
claims, dat hier boven de beurs blijft
hangen.
Vandaag is bekend geworden, dat En
gelse ingezetenen alleen mogen inschrij
ven uit de opbrengst van verkochte ef
fecten. Men meent echter niet dat het
Engelse Phllipsbezit naar verhouding
bijzonder groot is. De houding van
Parijs en Zwitserland is belangrijker.
Claims waren vanochtend f. 16.50 tot
f 16.70. liepen vanmiddag op tot f. 16.90
en reageerden tot f. 16.20. De aandelen
hielden zich zeer goed en waren 3 pun
ten hoger op 229%.
In navolging van Wallstreet was Kon.
Olie iets lager, aanvankelijk f. 161.30.
daarna f. 160.70. De affaire was gering.
Dit was ook het geval voor Unilever,
welk fonds eveneens zich moeilijk kon
handhaven AKU stelde teleur door
verder in te zakken. Dc kwartaalcijfers
hebben wel diepe indruk gemaakt. Op
de. Scheepvaartmarkt bleef ook vandaag
de nieuwe index van de vrachttarieven
zonder invloed. Cultures waren opnieuw
verwaarloosd en zonder bepaalde stem
ming. HVA. aanvankelijk hoopvol ge
stemd. op 98. reageerde tot 96. Claims
Verenigde Machinefabrieken deden het
opnieuw beter en werden vernomen op
f 25.—. Staatsfondsen prijshoudend. Het
verslag van de Rotterdamsche Bank
was tér beurze nog maar in beperkte
kring bekend en had op de koers der
halve geen invloed.
ij ij mij) mate
WISSELKOERSEN
Amsterdam. 18 januari Londen
10.66%—10 66%, New York 3 82%—3 83%,
Montreal 3 98^-3 98(2, Parija 1 0802%—
1 0812%. Brussel 7 59%—7.59%. Frank
furt 90.73—90.78. Zürich 86.87%—86.92%
Zürich (vr. francs) 89.31%—89 36
Stockholm 73 51—73.56. Kopenhacen
54 97n_55 02%. Oslo 53.33%53.38%,
Milaan 60 58%—60.63%, Wenen 14.63%—
14.64%.
Industr. Obligaties
Philips Dollarlng '51
Premieleningen
A'dam -51 2%
Adam '56 I 2%
A'dam '56 O 2%
Eindhoven '54 2%
Enschede 54 2%
Den Haag '52 I 2%
idem II 2%
R'dam '52 1 2%
idem II 2%
Utrecht '52 2%
NIET-ACTIEVE AANDELEN
97%
97
96%
94%
94%
101%
101%
89%
87%
90H
100%
100%
99%
101
99
93% L
101
102
96%
96%
Bank- en CredJetlnstelUngen
223
224
187%
187%
Twentsche Bank
191
190%
Industrie Ondernemingen
Albert Heyn
248
247
Borneo Sum. H Mij
76
Ned G en Sp fabr.
174%
170%
Kon Ned Grofsm
109
109
Internatio
100
96
Rott. Droogdok M)J.
8%
Tleleman en Dros
Ned Mij Walv.vrt.
70 y*
69%
Spoorwegen
Dell Spoorweg Mij.
19%
19
Amerik. fondsen
Anaconda
69%
69%
Shell Oil Comp
85%
86
Nog enkele fondsen uif Leiden
cn omgeving
Aandelen
V K
17/1
Edeimet Kon AA
64%
Pref w.a idem
67
66
Electrolas B
314
Holl Constructie
375
Lng oui v Buuwnfjv
120
Int Kunststoft Ind
48 GB
46%
Leidsche W M-ninn
284
Sikken* Lak B
396
398
Ver Touw»«nrteken
163%
163
Wernink's Betonm
80
78%
Van Wtfk Textiel
74
73