MACMILLAN (NIET BUTLER) NU
IN ENGELAND AAN HET ROER
Eisenhower bereid tot overleg inzake
lange - af standsrakctlen
WEERBERICHT
Man met een vurigeonafhankelijke geest en
grote moecl; waardig leerling van Churchill
Zeker een figuur van formaat
Sterk bewapende dictatuur is
een voortdurende
bedreiging
COUPONS
1957 WORDT MOEILIJK JAAR
Rotterdam kan de collectie
Van Beuningen thans kopen
95ste jaargang
VRIJDAG II JANUARI 1957
No. 29033
LE1DSCH
Directeur; J. W. Henny
Hoofdredacteuri J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.— per kwartaal; f. 2.35 per maand; f. 0.55 per week
DAGBLAD
Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie; 21507
Verrassend besluit van Koningin Elisabeth
(Van onze correspondent in Londen)
De beslissing is gevallen; tegen de algemene
verwachting in is de 62-jarige Harold Macmillan,
die minister van Financiën was onder Eden, door
Koningin Elizabeth tot minister-president benoemd
en niet Richard Butler, die tot enkele uren voor
de beslissing nog de meeste kans scheen te maken.
Blijkbaar heeft de raadpleging van Engelands
twee belangrijkste staatslieden, Sir Winston Chur
chill en Lord Salisbury, die in de ochtenduren
naar Buckingham Palace werden ontboden, de
doorslag gegeven. Het was reeds spoedig duide
lijk geworden, dat het tussen Macmillan en Butler
ging, die met Eden deel uitmaakten van het lei
dende driemanschap in de conservatieve regering.
De beslissing om Macmillan tot het premier
schap te roepen, betekent, dat ook de nieuwe
Engelse regering er niet voor schuwt de verant
woordelijkheid voor de Suez-actie op zich te
nemen en zij zich zo nodig schrap zal zetten tegen
over Amerika. Verwacht wordt trouwens, dat
president Eisenhower binnenkort met Macmillan
besprekingen zal voeren.
De laatste nieuweling van de itikelmotor van niet minder dan i tule vlucht. Het toestel kan een
Franse luchtmacht, de ..vliegende I 600.000 p.k. voor de voortstuwing
kachelpijp"Het toestel is met een
turbine-motor uitgerust voor de
start en de landing, doch met een
tijdens de vlucht. Daarmee kan ver
moedelijk een snelheid van 2000 km.
per uur worden bereikt in horizon
hoogte van dertig lometer berei
ken. De piloot ligt 'lat voorin de
neus van het toestel.
Butler lijkt meer een mail van deze tijd dan de enigszins bombastische en
ouderwetse Macmillan met het uiterlijk van een garde-officier uit het begin van
deze eeuw. Maar .Macmillan met zijn dikke neerhangende snor en zijn stijve
kleding die herinneringen opwkl aan een dandy uit de dagen van Eduard VII,
maakt een indruk, die wat zijn persoon betreft, misleidt. Want hij bezit een vurige,
onafhankelijke geest en grote politieke moed. In dit opzicht is hij een waardig
leerling van Churchill en hij is zeker een figuur van groot formaat, die eerder
naar voren zou zijn gekomen, indien Eden niet eenmaal als Churchills onver
mijdelijke „troonopvolger" was aangewezen.
parlem xitaire discipline der conserva
tieve Lagerhuis-fractie had losgemaakt.
Zij waren de figuren, die zich% reeds in
die tragische jaren rond "Churchill
schaarden, die weigerde een blad voor
de mond te nemen in zijn veroordeling
der dictators. Butler was in die dagen
als onderminister van Buitenlandse Za
ken Chamberlains rechterhand. Dat
schijnt nog steeds een hinderpaal te zijn
om de hoogste regeringspost te bereiken.
Ook kan de sterk uitgedijde Suezgroep
Butler moeilijk vergeven, dat hij zich te
gen de actie in Egypte verzette niet al
leen, maar dat het mede aan zijn in
vloed moet worden toegeschreven, dat de
militaire operaties onti.idie werden stop-
Herstel van eenheid
in partij en ook
verjonging regering
De markies van Salisbury, die zitting
heeft in het Hogerhuis, is nog altijd de
invloedrijkste figuur onder de conserva
tieven. Hij trad in 1938 tegelijk met
Eden af uit protest tegen Chamberlains
verzoenende houding tegenover Hitler en
Mussolini, nadat Macmillan reeds eer
der zich om dezelfde redenen van de
Nieuwe storing
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Toenemende bewolking met tijdelijk
enige regen. Tot krachtige of hard aan
wakkerende wind tussen noordwest en
zuidwest. Vannacht in het binnenland
plaatselijk temperaturen om het vries
punt. Morgen ongeveer dezelfde tempe
raturen als vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
12 JANUARI.
Zon op: 8.46 uur; onder: 16.55 uur.
Maan op: 13.21 uur; onder: 4 38 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.34 uur.
Laagwater te 7.01 en 19.34 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Dc nieuwe premier van Engeland.
Harold Macmillan. die de zware
taak van Eden heeft overgenomen.
Algerijnse overval op
Franse soldaten: 24 doden
Algerijnse opstandelingen hebben
donderdag nabij Cherchell, ten westen
van Algiers, een aanval op Franse strijd
krachten gedaan. Volgens de eerste be
richten doodden zij 24 Franse soldaten.
De secretaris-generaal van de „Alge
rijnse nationale beweging", Moulay
Merbah, zei donderdag naar aanleiding
van de verklaringen, die premier Mollet
van Frankrijk woensdag over Algerije
aflegde, dat een staken van het vuren
slechts mogelijk is, indien het gepaard
gaat met politieke garanties en een in
ternationale controle.
gezet. Dit alles verhoogde Macmillans
kansen op het premierschap. Daarbij
komt dat Macmillan als oudere staats
man moeilijk kon worden gepasseerd. Hij
bezit een buitengewoon scherpe intelli
gentie en een spreektalent dat hem in
en buiten zijn partij een sterker over
wicht geeft dan de droge en humorloze
Butler met zijn ingetogen voorkomen
van een kamergeleerde.
Of Macmillans benoeming er toe zal
bijdragen de gespannen verhouding tus
sen Engeland en het Midden-Oosten te
verbeteren, dient te worden afgewacht.
Macmillan heeft reeds aangèkondigd,
dat er niet spoedig nieuwe verkiezingen
zijn te verwachten. Hij voegde er aan
toe, dat indien zij zullen worden gehou
den. de conservatieven het weer zullen
winnen.
Inderdaad zouden spoedige verkiezin
gen alleen maar de verbittering tussen
de partijen vergroten Macmillans eer
ste taak zal zijn de eenheid in zijn ei
gen partij te herstellen en zijn regering
te verjongen.
Voldoening in Parijs,
Bonn en Rome
In Franse officiële kringen gaf men
donderdag uiting aan voldoening over
de benoeming van Harold Macmillan tot
premier van Groot-Crittannië. Men
meent in Frankrijk, da« Macmillan het
eens was met het Brits-Franse ingrijpen
in Egypte. Men ziet dan ook in zijn be
noeming een aanwijzing, dat de Britse
buitenlandse politiek geen ingrijpende
wijziging zal ondergaan, zowel wat haar
algemene instelling betreft als ten aan
zien van Frankrijk.
Een functionaris van het bureau van
premier Mollet verklaarde: „Macmillan
was de eerste Britse minister, die een of
andere vorm van Britse deelneming aan
een gemeenschappelijk Europees dou
anegebied of aan een vrijhandelszone
bepleitte. En de huidige Franse regering
meent, dat dit een waardevolle bijdrage
tot het bereiken van Europese eenheid
zou zijn".
Leden der Westduitse christen
democratische Bondsdagfractie (rege
ringspartij verwelkomden de benoeming
van Macmillan eveneens. Een woord
voerder verklaarde dat Macmillan met
de toestanden in Duitsland op de hoog
te is. „De Westduitsers verwachten een
goede samenwerking met de nieuwe
Britse minister-president", zei hij.
Fritz Heine, een woordvoerder der
Westduitse sociaaldemocratische opposi
tiepartij verklaarde: „Wij hopen dat, na
de benoeming van Macmillan. het vraag
stuk der Duitse hereniging de nodige
aandacht van de nieuwe Britse premier
zal krijgen".
Ook Italiaanse polilieke kringen
gaven uiting aan voldoening over de be
noeming van Maemillan, die in Italië
hoofdzakelijk bekendheid geniet als de
man, die Britse deelneming aan een ge
meenschappelijke Europese markt heeft
voorgesteld. En de Italiaanse regering
voorvechtster van dit denkbeeld.
Slot op peg. 2
Weer een uitgestoken hand voor de Rossen
59
President Eisenhower heeft gisteren in zijn jaarlijkse boodschap over de stand
van zaken in de Ver. Staten (State of the Union) aan het Congres steun ge
vraagd voor zijn voorstellen om c> mmunistische agressie in het Midden-Oosten
te weerstaan. Het bestaan van „een krachtig bewapende imperialistische dicta
tuur vormt een voortdurende bedreiging", aldus Eisenhower, die daaraan toevoeg
de. dat de Ver. Staten een vijand die een aanval op hen onderneemt, zwaar
kunnen straffen. Er worden in de Ver. Staten voortdurend doelmatiger wapens
ontwikkeld, waarvan sommige een verbazingwekkend vermogen hebben. Niette
min legde de president de nadruk op het streven naar een aanvaardbare ont
wapeningsovereenkomst met de Sovjet-Unie. Wij zijn bereid, aldus Eisenhower,
elke betrouwbare overeenkomst aan te gaan, die aan de neiging naar steeds ver
nietigender atoomwapens een einde maakt. De president deelde mede, dat
Amerika bereid is over het toezicht op de ontwikkeling van lange-afstands-
projectielen te onderhandelen; diplomatieke waarnemers beschouwen dit laatste
als het belangrijkste punt van Eisenhowers boodschap.
vervaardiging en het gebruik van lange-
afstandsraketten. waaronder het inter
continentale projectiel, waarvan de
baan van tevoren nauwkeurig is bepaald.
Dit projectiel, dat „het laatste wapen"
wordt genoemd zal volgens militaire des
kundigen met een waterstofbom als kop
duizenden mijlen kunnen afleggen.
De voorstellen voor de binnenlandse
politiek, die de president noemde, om
vatten nieuwe wetgeving om de burger
rechten van negers in de zuidelijke sta
ten te verzekeren en uit te breiden,
maatregelen om de inkomsten van de
boeren te verbeteren, scholen te bouwen,
Nieuwe wetgeving voor de
- burgerrechten van negers
Men ziet in Eisenhowers bereidheid
tot onderhandelen over de projectielen
een bevestiging van het vermoeden, dat
de V.S. een nieuw voorstel voorbereiden
om de impasse bij de ontwapeningsbe
sprekingen te doorbreken. Naar ver
luidt zou Eisenhower van mening zijn.
dat zijn voorstel tenslotte zou kunnen
worden uitgebreid tot een poging om te
komen tot een algemeen verbod op de
Hngez Med-Adv i
OGOden
voor
V2 PRIJZEN
NATUURLIJK BIJ
I AARLEM.MERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9
MIDZA-BONNEN
voor onze cliënten.
de natuurlijke hulpbronnen te bescher
men en de voordelen van de huidige
wetten op de gezondheid, het onderwijs
en de sociale voorzieningen uit te brei
den. D president merkte hierbij op. dat
veel van de nu voorgestelde maatregelen
vorig jaar reeds aan het Congres waren
voorgesteld, doch nog niet afgehandeld.
Lustrumtournee
Ned. Studentenorkest
Onder beschermvrouwschap van Ko
ningin Juliana zal het Nederlands Stu
dentenorkest op 14 januari zpn eerste
lustrum-tournee beginnen. Het eerste
concert wordt in Bergen gegeven.
Daarna volgen negen concerten in
verschillende steden hier te lande en
een concert te Rhendalen in de na
bijheid van München-Gladbach en wel
op uitnodiging van de NAVO.
Het programma dat het Nederlands
Studentenorkest op deze 11 concerten
ten gehore zal brengen luidt; Suite voor
twee hobo's en strijdorkest (de z.g. Ta-
felmuziek van Telemann)'t tweede pia
noconcert van Beethoven; Little Lethe
Symphony van Hans Kox; een leerling
van Badings en tot slot de Derde' Sym
phonic van Schubert. Dirigent is Jan
Brussen en solist George van Renesse.
De baten van de tournee zullen worden
verdeeld tussen het Nederlands Studen
tensanatorium te Laren en het Univer
sitair Asylfonds ten behoeve van de
gevluohte Hongaarse studenten in Ne
derland.
Minister Hofstra te Amsterdam:
Wij staan voor een pijnlijk procesomdat
iedere teruggang nu eenmaal pijnlijk is!
Zeer nadrukkelijk heeft de minis
ter van Financiën, de heer H J. Hof
stra gisteren tijdens een toespraak
tot de werkgeversgroep in de Partij
van de Arbeid tc Amsterdam, nog
eens de noodzaak om tot bezuiniging
te komen onderstreept. „Ik ben er
van overtuigd"aldus onze nationale
schatkistbewaarder„dat het gehele
jaar 1957 moeilijk zal zijn". De mi
nister, die sprak over enige aspecten
van het financiële en economische
leven, merkte op, dat men van hem
geen sensationele nieuwtjes kon ver
wachten, hij zou in hoofdzaak op
merkingen maken over feiten, die
reeds bekend waren.
Toen tijuens de rondvraag de opmer
king gemaakt werd. dat het ideaal van
waardevast geld een holle .euze blijft,
wanneer de ionen omhoog blijven gaan,
gaf de minister als bescheid, dat het te
rugdraaien van de lonen een uitermate
pijnlijke geschiedenis is. Wij kunnen
echter niet doorgaan met het onbeperkt
verhogen van de lonen. Maar in de toe
komst willen v ij de stijging van de na
tionale produktie liever laten uitkomen
in de verlaging van de prijzen dan in
verhoging van de Ionen. Wij moeten dus
trachten het prijspeil in de hand te
houden, aldus de bewindsman.
Overal
De minister legde in zijn toespraak
■ft nadruk op de bestedingsbeperking,
die overal doorgevoerd zal moeten wor
den. In de overheidsuitgaven en in de
particuliere sector. Maar er zijn nu een
maal taken, die een overheid niet mag
afstoten, zoals het onderwijs, de defen
sie en de nationale schuld. En men kan
moeilijk gaan beperken op projecten als
bijv. de aanleg van wegen en het delta
plan. projecten, die voor het wezenlijk
behoud e de groei van de nationale
economie van primaire betekenis zijn.
Maar de rijksoverheid is bezig alles te
doen. wat mogelijk is om tot een bezui
niging te komen. Men moet echter be
denken, dat de problemen van de over
heid per saldo dezelfde zijn als van elke
ondernemer. Wat de lagere overheid bei-
treft. hier zullen wij proberen te ko
men tot een beperking, die nodig is met
behoud van de gemeentelijke autonomie.
Offers
Maar ook de particuliere sector moet
een passend aandeel leveren in de be
stedingsbeperking. Naast deze beperking
zullen enkele belastingmaatregelen no
dig zijn om de koopkracht in de parti
culiere sector te verminderen. Met be
lastingverhogingen in het algemeen
moeten wij echter voorzichtig zijn. De
minister zou er zich over verheugen.
Grootse verzameling voor het bijzonder
gunstige bedrag van 15 miljoen gulden
Naar wij vernemen, hebben de erfgenamen van de 29 mei 1955
overleden kunstverzamelaar D. G. van Beuningen de in de nalaten-
schap voorkomende collectie schilderijen ten behoeve van het Museum
Boymans te koop aangeboden aan de gemeente Rotterdam. De ge
vraagde prijs bedraagt f 15 miljoen. Verdere voorwaarden, welke door
de verkopers worden gesteld, zijn, dat Rotterdam de recjiten van over
dracht, ten bedrage van ongeveer 13^2 miljoen, voor zijn rekening
neemt, en dat de collectie bij elkaar blijft.
Dat de familie Van Beuningen zich met deze aanbieding in de
eerste plaats tot Rotterdam wendde, heeft in kringen van het gemeente
bestuur grote voldoening gewekt. Nochtans meent men dat het ge
meentebestuur voor een moeilijke beslissing staat, omdat deze periode
van geld- en kapitaalschaarste een drastische beperking der uit
gaven vergt.
Wij merken hierbij het volgende op:
De verwachting dat de collectie Van
Beuningen geheel of voor het voor
naamste deel aan de Stichting Museum
Boymans vermaakt zou zijn, is door dit
aanbod ongegrond gebleken. Daar staat
tegenover, dat de verzameling tegen
een bedrag waarvoor men in de wereld
met geen mogelijkheid meer zulk een
rijkdom aan kunstschatten zou kunnen
verwerven, bezit van de gemeenschap
zou kunnen worden Uiteraard behoeft
niet gevreesd te worden, dat door enige
aarzeling de collectie in andere handen
overgaat, want. wensten de erfgenamen
haar per sé te gelde te maken, dan
zouden zij er aanzienlijk meer voor
kunnen ontvangen. Alleen al een werk
als „De drie Maria's" van Jan van
Eyck. het enige schilderij in particulier
bezit van de meester van „De aanbid
ding van het Lam Gods" in de St. Baaf
te Gent, dat de heer Van Beuningen
uit de nalatenschap van de kunstver-
wanneer hij niet al te sterk het instru
ment der belastingverhogingen behoef
de te bespelen.
Wij staan voor een pijnlijk proces,
omdat elke teruggang nu eenmaal pijn
lijk is, doch men beseffe wel, dat be
scheiden offers verre de voorkeur ver
dienen boven een „crash", die grote
brokken zal maken. Derhalve dienen wij
tijdig de bakens te verzetten. Daarom
deed de minister een beroep op alle be
trokkenen. niet in alarmstemming te ge
raken, maar ernstig de toestand in te
zien en mee te werken aan een oplos
sing, daarbij de beheersing opbrengen
de, die voor herstel van het evenwicht
verels' wordt.
zamelaar Cook in Richmond voor twee
en een half miljoen gulden kocht, zou
thans in Amerika vijf zes miljoen
gulden opbrengen, volgens schatting van
een zeer deskundige. Ook de „Toren
van Babel" (de zogenaamde „grote")
van Pieter Brueghel de Oude is een
werk dat in Amerika een fortuin zou
opbrengen.
Boeren-Brueghels en ook Vlaamse
primitieven van het gehalte van de
werken van Memlinc. Quintes Matsys,
Bouts. Van Mabuse en Joachim Pati
nier. die in de collectie Van Beuningen
voorkomen, verschijnen niet of zelden
meer op de wereldmarkt. En dan omvat
de collectie Van Beuningen nog zo
onnoemelijk veel meer van internatio
nale allure, zoals de Jesaja van de
Meester van Aix, werken van Jeroen
Bosch. Lucas van Leyden. Dürer
We denken ook aan de Italiaanse
renaissance-bronzen. die de collectie
mee tot de belangrijkste particuliere
verzameling van ons land maakten.
De totale waarde van de collectie Is
aanzienlijk meer dan vijftien miljoen
gulden. Haar In stand te houden is de
wens van de heer Van Beuningen
geneest en men heeft altijd gehoopt,
dat hjj zodanige schikkingen zou ma
ken, dat zij in het Museum Boymans
zou kunnen worden ondergebracht.
Die mogelijkheid bestaat nu De ge
meenschap kan de collectie verwer
ven. Zij heeft echter een offer te
brengen, maar e«»n offer dat niet in
verhouding staat tot dc handplswaar-
de. Om van de ideële waarde, die de
betekenis van het Rotterdamse kunst
bezit en de roep, die van het .Museum
Boymans uitgaat, aanzienlijk zou
vergroten, nog niet eens te spreken.
