EISENHOWER WAARSCHUWT KREMLIN TEGEN AGRESSIE KADAR BALT IJZEREN VUIST Stationering van Amerikaanse strijdkrachten landendie zich bedreigd voelen mog in nodig Oplossing kernprobleem Het lot van Hongarije is voorlopig bezegeld WEERBERICHT Simbolon gaf zich niet over, doch zal generlei aanval doen 95ste jaargang MAANDAG 7 JANUARI 1957 No. 29029 LEIDSCH m DAGBLAD Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wltte smgel 1 LeideD Giro no 57055 Hoofdredacteur: J. Brouwer f.7._ per kwartaal: f. 2.35 per maand: 10.55 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507 WASHINGTON EN HET MIDDEN-OOSTEN "O (Telegrafisch van onze correspondent in Washington) De Amerikaanse regering heeft alles gedaan teneinde de ernst te onderstrepen van haar nieuwe politiek ten aanzien van het Midden-Oosten: per soonlijk heeft president Eisenhower deze politiek zaterdag bepleit in een gemeenschappelijke bijeen komst van de Senaat en het Huis van Afgevaar digden, onmiddellijk bij de aanvang der werk zaamheden van het nieuwe congres. Gelijk bekend, heeft Eisenhower een volmacht verzocht om even tueel Amerikaanse strijdkrachten hulp te doen verlenen aan landen in het Midden-Oosten, die openlijk worden aangevallen door het internatio- Eisenhowers rede was een zeer krachtige waarschuwing aan de Sovjet-Unie en de satellietlanden, alsmede aan alle staten, die - krachtig gesteund door de communisten - tot agressie zouden willen overgaan. Deskundige waarnemers in Washington legden de nadruk op twee aspecten van de huidige politiek: allereerst constateerden zij dat Eisenhowers waarschuwing geen oplossing brengt voor de kernproblemen in dit gebied en voorts waren sommigen van oordeel, dat deze eerste stap van Amerika wellicht op den duur door een verder gaande actie zal worden gevolgd. Het verdient intussen alle lof, zo menen zjj, dat Amerika op deze wijze onbe zonnen roodgetinte aanvalslustigen tot rede probeert te brengen. Men hoopt in Washington nu, dat deze Amerikaanse waarschuwing wilde avonturen in het Midden-Oosten zal voorkomen. Dan zou een periode van betrekkelijke rust kun nen aanbreken. De president gaf overigens de volgende verzekering: „De Sovjet-Unie heeft in het Midden-Oosten of elders in de wereld niet het minste van de Ver. Staten te vrezen zolang haar regeerders niet als eerste overgaan tot agressie". vraagt, wordt opgemerkt, dat bij een aanval op Turkije, Pakistan, Irak en Perzië aangesloten bij het Vedrag van Bagdad deze landen ongetwijfeld de hulp van Amerika zullen inroepen. Moeilijker wordt het, als een slacht offer van agressie Amerikaanse hulp weigert. Egypte en Syrië hebben al te kennen gegeven, dat zij aan de motie ven van Amerika twijfelen. In zulke ge vallen zou Eisenhower de Verenigde Na ties kunnen verzoeken tussenbeide te komen om een toestand, die een gevaar voor de wereldvrede inhoudt, te stabili seren. De Algemene Vergadering van de V.N. kan Amerika machtigen in te grij pen al de Veiligheidsraad door een veto tot machteloosheid zou zijn gedoemd. De behandeling van Eisenhowers voor stel door het Congres zal verscheidene weken vergen. Te laat en onvoldoende Het Congres heeft de voorstellen van de president tamelijk koel ontvangen. On gaarne doen immers de Congres-leden afstand van een gedeelte van hun macht en die bevoegdheden waarom Eisenhower thans verzocht, kunnen jarenlang de autoriteit van de president versterken ten koste van de zeggenschap van het Congres. nale communisme en die Amerikaanse bijstand zouden wensen. Door economische bijstand aan het Midden-Oosten wil de president voorts een dam opwerpen tegen communistische omwentelin gen in dit gebied. Voor de bijeenkomst van het Congres, waarin Eisenhower zijn politiek uiteenzette, bestond zaterdagmiddag grote belangstelling. Vele buiten landse diplomaten woonden de zitting bij, doch de Sovjet-Unie zond geen vertegenwoordiger. Wel waren de ambassadeurs van Egypte en Israël aanwezig. Grote meerderheid voor plan verwacht De beste waarborg voor de vrede is als de Ver. Staten duidelijk maken, dat zij bereid zijn volkomen en vrijelijk samen te werken met hun vrienden in het Mid den-Oosten. De president zei van plan te zijn dadelijk een speciale missie naar het Midden-Oosten te zenden om uitleg te geven van de samenwerking die hij wil geven. „Russische heersers hebben al lang ge probeerd het Midden-Oosten te over heersen. Dat was zo bij de Tsaren en dat is zo bij de bolsjewieken". De reden voor de Russische belangstelling in het Midden-Oosten is uitsluitend machtspo litiek in verband met haar doel de we reld communistisch te maken, aldus president Eisenhower. De huidige politiek zal echter al leen dan diepere wijsheid tonen, in dien men zulk een periode energiek zou gaan gébruiken teneinde een op lossing van de kern-problemen in dit gebied nader te brengen, met name de tegenstelling tussen Israël en de Arabieren alsmede de vrije doorvaart door het Suezkanaal. Amerika heeft thans „a" gezegd en zal zo nodig ook „b" moeten zeggen! Men moet hopen, dat de Ver. Staten in staat zullen zijn. mede door economische steun, de harmonische ontwikkeling van het Midden-Oosten te bevorderen. Doch indien de communistische infil tratie in staten als Egypte en Syrië doorgaat, en deze landen inderdaad deel zouden gaan uitmaken van wat Eisen hower noemt „het internationale com - munisme", dan zouden extra-maatrege len nodig kunnen blijken teneinde an dere staten in het Midden-Oosten effec tieve steun tegen een aanval te verzeke ren. Op dit moment spreekt nog vrijwel niemand in concreto over een eventuele tweede stap, doch het ligt voor de hand dat stationering van Amerikaanse strijd krachten in landen, die zich bedreigd gevoelen en steun zouden verzoeken, tot de mogelijkheden behoort. Vooralsnog hoopt men in Washington echter dat de huidige ernstige waar schuwing voldoende zal blijken te zijn. Als slachtoffer weigert In verband met het feit, dat het op treden tegen agressie alleen zal kunnen gebeuren als een slachtoffer om hulp Bijna negen miljoen! Op giro 777 van het Nederlandsche Roode Kruis is tot heden f. 4.426.442,20 binnengekomen en op 999 van het Na tionale Comité hulpverlening Hon gaarse volk f. 4.283.760,66. De Democraten, die in beide huizen een meerderheid vormen, zijn bovendien enigszins geïrriteerd door de tegenstel ling tussen de huidige voorstelling van zaken en de uitspraken van regerings personen gedurende de verkiezingscam pagne! Dit najaar heetten de vredes- kansen in het Midden-Oosten nog uitstekend, thans echter toont de rege ring zich bezorgd. Gezaghebbende de mocraten betoogden zaterdag, dat Eisenhower de put half gaat dempen nu het kalf half is verdronken! Met andere woorden: zij achten de huidige maat regelen te laat genomen en niet vol doende. „Nieuwste wapens voorIraakse leger" Het Iraakse leger is uitgerust met, de modernste wapens, die geen an der land behalve Engeland en de Ver. Staten, bezit en die in een atoomoorlog gebruikt kunnen wor den, zo heeft de premier van Irak, Noeri es Said, zaterdag in een ra diorede verklaard. De premier sprak deze rede uit ter gelegenheid van de dag van het Iraakse leger. Gisteren namen ko ning Feizal en kroonprins Amir Abdoel Oellilah een parade in het militaire kamp van Rasjid af. illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllim Gedurende enige weken zal het Con gres in openbare verhoren van commis sies alsmede in voltallige vergaderingen het nieuwe plan onder de loep nemen. Zoals gebruikelijk, zullen de critici van de regering daarbij het hoogste woord hebben, doch men worde daardoor niet misleid: alle tekenen wjjzen er op dat Eisenhowers plan eventueel ietwat gewijzigd tenslotte met een indruk wekkende meerderheid zal worden aan genomen! De Amerikaanse verkiezingen zijn natuurlijk ten dele de oorzaak ge weest dat de Amerikaanse actie zo laat komt. Geen enkele regering zinspeelt in een verkiezingsperiode gaarne op even tueel gebruik van de strijdkrachten en natuurlijk allerminst een regering, die vrede en voorspoed tot haar leuze heeft gemaakt. Doch al zullen met name de Democraten betogen dat deze regerings actie te laat komt, toch zullen zü moeten zwichten voor het betoog, dat de maat regelen beter laat dan nooit kunnen komen. O Slot op pag. 2 KROESJTSJEF DICTEERDE IN BOEDAPEST Wordt Kominform nieuw leven ingeblazen Veel bewolking De Bilt verwacht tot morgenavond: Zwaar bewolkt met in het uiterste zui den van het land hier en daar mist en morgen plaatselijk wat lichte regen of motregen. Matige af en toe vrij krach tige zuidwestelijke wind. Dezelfde tem peraturen als vandaag of iets hogere. (Opgemaakt te 11.15 uur) 8 JANUARI Zon op: 8.48 uur; onder: 16.50 uur. Maan op: 11.21 uur; onder: 0 00 uur. Hoogwater te Katwijk' te 7.36 en 19.56 uur. Laagwater te 3.07 en 15.30 uur. Dit nummer bestaat alt 10 pagina's. Generaal E. Burns, commandant van de politiemacht van de V.N. in Egypte (in uniform) en het hoofd van de opruimingsactie, Raymond AWheeler bij de ruïne van de Fer- (Van onze Weense correspondent) Het meest alarmerende bericht inzake Hongarije is de mededeling van Kroesjtsjef, dat hij zelf en ook Malenkof van 1 tot 4 januari in Boedapest is geweest en dat zowel de Russische delegatie alsook de vertegenwoordigers van Roemenië, Bulgarije en Tsjecho-Slowakije zich solidair hebben verklaard met de regering van Kadar en hem tevens de nodige economische hulp hebben toegezegd. Bovendien verklaarden zij, dat de aanwezigheid van de Russische troepen in Hongarije nood zakelijk is! Hongarije is en blijft dus een communistisch bestuurde staat, die geheel onder controle van Moskou blijft. Van een eigen nationale richting in communistische geest is dus geen sprake, ook niet van een experiment naar Pools model. Macht staatspolitie opnieuw toegenomen Er waren dan ook geen vertegen woordigers uit Polen of Joego-Slavië aanwezig. Op ongelooflijk cynische manier verklaarde Kroesjtsjef, dat veel Hongaren hem en het Russische volk hadden bedankt voor het gewa pende optreden van het rode leger in Hongarije. En hij besloot zijn verkla ring met de woorden: „In Hongarije is alles in orde". Maar ivaarom heeft men zijn aanwezigheid in Boedapest dan verzwegen en waarom heeft hij zelf de moed niet gehad om voor het volk te verschijnen? Het Joegoslavische blad „Borba" heeft onmiddellijk gereageerd en gezegd dat Joego-Slavië en Polen dus in de ogen van Moskou blijkbaar geen volksdemo cratieën zijn. Men verwacht in Belgra do nu een nauwe aaneensluiting van de landen, die trouw aan de Sovjet-Unie zijn in de vorm van een organisatie, die echter niet noodzakelijk met de Komin form moet samenvallen. Ook twijfelt men in Joego-Slavië sterk aan de waar heid van Kroesjtsjefs woorden, dat alles ig Hongarije in orde zou zijn. In Hongarije blijft dus het strenge terreur-regiem aan het bewind en nu het volk ontwapend is en elk verzet ge smoord. neemt de staatspolitie weer aan kracht toe. Zij heet dan wel niet meer A.V.H., maar zij treedt even almachtig, wreed en willekeurig op en wel als in strument van het standrecht. Terwijl duizenden arbeiders worden ontslagen, weet de regering vroegere communisten door de hoge salarissen aan te lokken, die zij bij de staatspolitie kunnen ver dienen. Lang verwacht Gisteren is eindelijk de zo lang ver wachte regeringsverklaring van Kadar gepubliceerd. Ze staat weer in het teken van het meest stroeve communisme, maar verder is zij vaag in uitdrukkin gen en beloften. De regering belooft gro tere democratisering van het staatsbe stuur zonder echter te zeggen in welke vorm. voorts bescherming van de volks- democratische instellingen en van de be reikte resultaten, grotere autonomie voor de provinciale besturen, democratisering in overeenstemming met de tradities en toestanden in Hongarije, vereenvoudi ging van het staatsapparaat en beper king van de bureaucratie, nogmaals al gemene democratisering, verder steun danbrug bij Ismailia over het Suez kanaal een van de obstakels, die dezer dagen gedeeltelijk zijn opge ruimd. aan arbeiders, boeren en intellectuelen, waarborgen voor de volksdemocratische tucht (dus sterkere controle door de po litie!), versterking van de legaliteit en meer actieve deelname van de jeugdbe weging en van andere organisaties van het volksfront onder de leiding van de communistische partij. Nader wordt nog brutaal verklaard, dat de Sovjet-Unie het Hongaarse volk op zijn grondgebied verdedigt tegen „een militaire aanval van de imperialis ten". Over de garnizoensplaatsen van de Sovjet-Unie zal later worden onderhan- De Commissaris van de Koningin in Noordholland, mr. Prinsen en echtgenote (rechts) hielden zater dag hun nieuwjaarsreceptie. De nieuwe burgemeester van Amster dam en zijn echtgenote maken hun opwachting. deld, maar het tijdstip hiervoor wordt niet aangegeven, noch wordt er gespro ken over een definitief vertrek van die troepen. Geleerden, schrijvers en kun stenaars genicien vrijheid en steun ook al zijn zij politiek niet gebonden, voor opgesteld dat zij geen vijanden zijn van de vrijheid en van het socialisme, (be doeld is dus het communisme). Ook wordt de vrijheid van het godsdienston derwijs op de scholen gegarandeerd, maar dat was ook vroeger het geval, al leen was het praktisch moeilijk zo niet onmogelijk om van die vrijheid gebruik te maken. 9 Slot op pag. 2 Hij wil ouderling bloedvergieten vermijden Kolonel Simbolon, de afgezette opstandige territoriale commandant van Noord- en Midden-Sumatra, die zich niet heeft overgegeven zoals van hem geëist werd, heeft gisteren verklaard geen bevel tot een aanval, op wie ook. te zullen geven. Tegenover een correspondent van het in Padang verschijnende dagblad „Haloean" zeide Simbolon, dat de troepen, die hem trouw gebleven zjjn, goed geoefend zijn. Hij zeide, dat deze troepen hem hadden verzocht een aanval te mogen doen op Siantar, doch hij had zijn toestemming daarvoor ge weigerd. „Als ik had gezegd: „Ga je gang", dan zou het enige waarvoor ik bang was, zijn gebeurd, namelijk onderling bloedvergieten". Het blad zelf merkt bij deze verkla ring van kolonel Simbolon op. dat de troepen van het derde regiment van majoor Samosir, die in Tapanoeli zijn gelegerd, sterk genoeg zouden zijn om Siantar aan te vallen. Intussen wordt uit Medan gemeld, dat kolonel Simbolon bereid zou zijn gehoor te geven aan het bevel van president Soekarno om naar Djakarta te komen, als een vertegenwoordiger van de pre sident met een mandaat van «Soekarno naar hem toe zou komen. Volgens andere berichten is majoor Samosir, de commandant van het derde regiment, uit Tapanoeli naar Djakarta vertrokken, om zich te melden bij de president en de chef-staf, generaal- majoor Nasoetion. Aan het dagblad „Waspada'- in Medan. heeft Samosir gezegd, dat hij de regering zou verzoe ken om opheffing van de blokkade van REVOLTE OP SUMATRA de haven van Sibolga. en om ophelde ring over de oefeningen van legervlieg tuigen boven Tapanoeli. In een dagorder, uitgezonden door Radio-Sibolga. heeft Samosir zijn man schappen opgedragen gehoorzaam te zijn aan orders van de chef-staf. Een woordvoerder van het leger in Medan heeft intussen de plaatselijke persberichten tegengesproken, als zou den leden van de communistische vak bond „Sarboepri"' met wapens zijn uit gerust. In Djakarta heeft de secretaris van de vroegere vice-president Moham- mada Hatta tegengesproken, dat Hatta een onderhoud zou hebben toe gestaan aan Firdaus, een vooraan staande figuur van de Masjoemi en zich bereid zou hebben verklaard de leiding van de regering op zich te nemen, om de huidige binnenlandse crisis te overwinnen. MARINIERS NAAR BELAWAN I)e Indonesische regering heeft een afdeling mariniers in vijf vliegtuigen naar Noord-Sumatra gestuurd, kort nadat het ultimatum van zeven dagen dat de opstandige kolonel Simbolon was gesteld, te middernacht was af gelopen. De mariniers zjjn naar Belawan ge bracht. Mochtar Loebis vrijgelaten De Indonesische militaire politie heeft zaterdag de hoofdredacteur van het Djakartase blad „Indonesia Raya" Mochtar Loebis "rijgelaten, na hem zonder formele beschuldigingen 21 dagen vastgehouden te hebben. Loebis kreeg na zijn vrijlating uit de gevangenis echter huisarrest opgelegd. De journalist, die scherpe kritiek op de regering en de corruptie oefende, werd op 21 december, slechts enkele uren na het nieuws over de opstand in Noord- Sumatra, gearresteerd. Waarnemers merkten op dat Loebis vrijgelaten werd op dezelfde dag, dat het internationale pers-instituut in Zilrich in krachtige bewoordingen tegen zijn arrestatie had geprotesteerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 1