Twee regimenten op Noord-Sumatra scharen zich achter Simbolon Triomfantelijke reis van Adenauer naar Duits-geworden Saargebied WEERBERICHT Staat van oorlog en beleg voor Zuid - Sumatra a fgekondigd Terug naar het „Stalinisme"? Burgemeester van Amsterdam Mr. Gijsbert van Hall (P.v.d.A.) Geen uitgelaten enthousiasme Velen sullen grotere Franse sociale uitkeringen missen Toespraken, muziek, vlaggetjes ISRAEL WIL GAZA HOUDEN 95ste jaargang WOENSDAG 2 JANUARI 1957 No. 29025 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.7.— JUK LfclUfclN L.IN UlVl^IKt per kwartaal: f. 2.35 per maand; f. 0.55 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507 Centrale regering zonder gezag? Zullen communisten er zijde bij spinnen? Twee .loyale" regimentscommandanten hebben dinsdag geweigerd het gezag te erkennen van kolonel Djamin Ginting, de officier die belast is de opstand in Noord- en Midden-Sumatra te onderdrukken. Ginting oefent nu nog slechts daadwerkelijk gezag uit in het gebied rondom Medan. In het gebied waarover hij bevelhebber is, liggen vier regimenten infanterie. Slechts één van deze erkent Ginting nog als commandant. De commandant van het vierde regiment, Achmed Hoessein, is voorzitter van de Militaire Raad van de opstandelingen op Midden-Sumatra. De com mandanten van het eerste en het derde regiment, Gaharaoe en Samosir, heb ben gisteren geweigerd Ginting te gehoorzamen. Beide officieren legden er echter de nadruk op, dat zij trouw blijven aan president Soekarno en generaal Abdoel Nasoetion, de stafchef van het leger. De Indonesische regering heeft maandagavond bekendgemaakt, dat president Soekarno voor Zuid-Sumatra de staat van oorlog en beleg heeft afgekondigd. De staat van beleg geldt ook voor de territoriale wateren van Zuid-Sumatra. Door deze afkondiging komt Zuid-Sumatra onder directe controle van de opperbevelhebber van de Indonesische strijdkrachten, d.w.z. Soekarno zelf. Besprekingen over een akkoord Radio-Palembang heeft maandag me degedeeld, dat drie afgevaardigden van een „organisatie", welke de belangen van de bevolking van Zuid-Sumatra vertegenwoordigt", in Djakarta zijn aangekomen voor het voeren van be sprekingen. Volgens Radio-Palembang had de leider van deze organisatie ver klaard: „De bevolking van Zuid-Suma tra wenst haar gebied tot ontwikkeling te brengen. Dit is niet slechts het ver langen van een of twee mensen, doch van de gehele bevolking". Volgens in Djakarta beschikbare be richten. zijn twee legerofficieren, die waren afgevaardigd door het militaire commando van Zuid-Sumatra, in Dja karta aangekomen om te trachten be sprekingen te voeren met en de steun te verkrijgen van dr. Mohammed Hatta voor het treffen van een akkoord over Sumatra. „Gezond kind" President Soekarno, die in zijn paleis op het Merdekaplein in Djakarta een Nieuwjaarsreceptie hield, sprak de overtuiging uit „dat het kind, waar mee hjj zfin land vergeleek, de groeistuipen te boven zou komen" omdat het een gezond kind is. De president zinspeelde hier bij op de staatsgrepen in Noord en Midden Sumatra en op de in Zuid- Sumatra heersende spanningen. Auto reed kanaal in Drie inzittenden verdronken Gisteravond om tien uur is onder Zijpersluis bij Alkmaar een auto te water gerarkt met vier inzittenden, van wie er drie zijn verdronken. De auto, bestuurd door Chr. Soelers, hoofdopzichter aan de Rijkswerf te Den Helder, slipte door de gladheid van ie weg, nadat hij een andere auto had ingehaald. De bestuurder slaagde er niet in de wagen in het rechte spoor te krijgen. De auto reed achter uit het Noordhollands kanaal in. De heer Soelers wist door het open portierraampje de auto te Verlaten, waarna de bestuurder van de hem ach terop rijdende auto hem een das toe wierp, waarmee hij hem uit het water trok. Met een takelwagen van een garage uit Schagen, werd de auto, die geheel onder water was verdwenen, op getakeld. Ongeveer om twaalf uur haal de men de auto met de droeve last van drie doden op de wal. De andere inzit tenden waren de echtgenote van de heer Soelers Wilhelmina Vietor en hun buren, de heer en mevrouw J. G. Goe- demans. De stoffelijke overschotten van de slachtoffers werden naar het lijken huisje in St. Maartensbrug vervoerd. (liigez. Med.-Adv.) Bij de ontvangst in het paleis waren f aanwezig het diplomatieke korps, kabi netsministers en andere autoriteiten. De voormalige vice-president dr. Moh. Hatta was niet tegenwoordig. Er werden ook toespraken gehouden door de deken van het diplomatieke korps en de ambassadeur van Canada de heer Heasman. Het vorige jaar, toen Graaf van Bylandt deken van het korps was, zijn er geen toespraken gehouden. GERUCHTEN Volgens geruchten die gisteren in Djakarta de ronde deden, zou Simbo lon, die naar Tapanoeli was gevlucht met een aantal manschappen die onder hem dienden en hem trouw bleven, zich melden bij de wettige autoriteiten. Eveneens werd uit Medan bericht, dat het in Tapanoeli gelegerde regiment trouw betuigd aan Simbolon en dat de commandant van dat regiment, majoor Samosir heeft bekend gemaakt, dat een aanval op dat regiment zou worden beantwoord met soortgelijke aanvallen. Naar vermeld wordt, heeft het derde regiment een „demarcatielijn" getrok ken tussen het gebied van het regiment van overste Ginting, die het gezag der centrale regering erkent, in Oost-Su- matra, en het eigen gebied van dat regiment in de omgeving van Prapat, de bekende vakantieplaats aan het Tobameer. Volgens weer andere berichten is Simbolon aangekomen op de com mandopost van het derde regiment te Taroetoeng. Deze berichten meldden ook, dat ongeveer honderd volgelin gen van Simbolon, zich hebben ge meld bij de militaire autoriteiten te Medan. Ander kabinet Te Djakarta hebben de kleine prot. christelijke en katholieke partijen aangedrongen op de vervanging van het coalitiekabinet van Ali Sastroa- midjojo door een sterk extra-parle mentaire regering, teneinde aan de Nevel of mist De Bilt verwacht tot morgenavond: Op vele plaatsen mist of laaghangende bewolking en overwegend droog weer. Meest zwakke wind uit zuideijke rich tingen. Over het algemeen weinig ver andering in temperatuur. (Opgemaakt te 11.15 uur) 3 januari Zon op: 8.50 uur; onder: 16.43 uur. Maan op: 9.40 uur; onder: 19.39 uur. Hoogwater te Katwijk te 4.43 en 16.53 uur. Laagwater te 0.32 en 12.49 uur. Dit nummer bestaat alt 10 pagina's. huidige crisis het hoofd te kunnen bieden. Zoals gemeld wenst ook de Masjoemi het aftreden van het hui dige kabinet. De christelijke partij verklaarde, dat de coalitie geen gezag meer heeft en niet in staat is, het hoofd te bieden aan de staatsgrepen In Sumatra. Neutrale politieke waarnemers spra ken de vrees uit dat de communistische partij, naar grootte de vierde in Indo nesië, bij de huidige crisis zijde zal spinnen indien de regeringspartijen on machtig zouden blijken tot een geza menlijke actie. Volgens deze waarne mers zal, zonder de steun van de Masjoemi en kleinere politieke partijen, de regering haar toevlucht moeten ne men tot steun van de communisten in het parlement. Ontmoeting Soekarno - Hatta Welingelichte politieke kringen heb ben in Djakarta medegedeeld, dat pre sident Soekarno en de afgetreden vi ce-president dr. Mohammed Hatta mogelijk deze week een ontmoeting zullen hebben ter bespreking van de verwarde toestand, waarin de jonge Republiek Indonesië zich op het ogen blik bevindt. De hereniging van de populaire Soe karno en de man, die gedurende elf jaren mede het schip van Staat heeft bestuurd, wordt door vele vooraan staande Indonesiërs een voorwaarde geacht om de huidige crisis te over winnen. De leider van de communistische partij der Sovjet-Unie, Kroesjtsjef, heeft op een oudejaarsavond gehouden nieuwjaarsreceptie in het Kremlin ver klaard, dat alle Russische leiders „Sta linisten" zfln, wanneer het aankomt op „bestrijding van de imperialisten", aldus is gisteren in diplomatieke kringen te Moskou vernomen. Kroesjtsjef werd door de honderden gasten luide toegejuicht, toen hij Stalin prees als een „groot strijder tegen het imperialisme en „een groot Marxist". De receptie werd hoofdzakelijk be zocht door diplomatieke vertegenwoor digers van de Afrikaans-Aziatische en andere „neutrale" landen. De meeste westelijke diplomaten hadden geen ge hoor gegeven aan de uitnodiging. Kroesjtsjef zei verder, aldus werd in de diplomatieke kringen vernomen, dat de huidige Sovjetrussische leiders mede verantwoordelijkheid moeten dragen voor de fouten die Stalin gemaakt heeft. Dit was de eerste maal, dat een Rus sische leider openlijk toegeeft medever antwoordelijk te zijn voor Stalins fou ten. Telg uit een patriciërsgeslacht Bij K.B. van 31 december is per I februari 1957 benoemd tot burgemeester van Amsterdam mr. G. van Hall, thans directeur van de N.V. Labouchère en Co te Amsterdam en tevens lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal voor de P. v. d. A. De thans 52-jarige mr. Gijsbert van j Hall is, evenals zijn voorganger, mr. Am. J. d'Ailly, een telg uit een Amster dams patrieiersgeslacht. waartoe >e- horen Maurits Cornells van Hall, hoofdschout van de stad in het einde der 18e eeuw, de letterkundige en re- dacteur van de Gids mr. J. N. van Hall, die wethouder van Onderwijs in de hoofdstad is geweest en de bekende Staatsman F. A. van Hall uit de tijd van Thorbecke. i Mr. Van Hall werd op 21 april 1904 geboren in Amsterdam, waar hij het Amsterdams Lyceum bezocht. Daarna studeerde hij rechten aan de Rijksuni versiteit te Leiden en vertoefde vervol gens van 1928 tot 1931 in de V.S., waar hij voornamelijk te New York werkzaam was. Na zijn terugkeer in 1931 werd hij benoemd tot directeur van het Amster dams Trustee-kantoor NV en de Neder landse Trustmaatschappij N.V. Sedert 1948 vervult hij zijn tot nutoe beklede functie, -n.l directeur van het bankiers kantoor Labouchère en Co. N.V. te Am sterdam. Hij is bovendien commissaris van een aantal buitenlandse en Neder landse ondernemingen op financieel en industrieel gebied. Ook op het onderwijsgebied is hij werkzaam, n.l. als curator van de Ge meente Universiteit en als voorzitter van het curatorium van het Amsterdams Ly ceum. Hij is voorzitter van de Stichting tot instandhouding van het centrale la boratorium van de bloedtransfusiedienst van het Roode Kruis, en penningmeester van de „Stichting voor het dove en slechthorende kind". Voorts is hij pen ningmeester van de nationale monu mentencommissie, heeft hij zitting in de raad van bestuur van het Economische Instituut en in het bestuur van de Am sterdamse Universiteitsvereniging, is hij voorzitter van de Nederlandse centrale voor de huisvesting van bejaarden en vice-voorzitter van de afdeling van de Raad van Beheer voor het rechtsherstel. Met zijn broer, W. van Hall, heelt hij krachtdadig deelgenomen aan het ver zet tijdens de bezettingsjaren. Beide broers organiseerden de steunverlening aan onderduikers in het Nationaal Steunfonds en aan de ondergedoken werknemers van de Ned. Spoorwegen na de spoorwegstaking. De heer W. van Hall is hiervoor later door de Duitsers gefusilleerd. Toen de P. v. d. A. na de be wij ding werd opgericht sloot mr. G. van Hall zich hierbij aan. Enkele maanden gele den werd hij tot afgevaardigde van deze partij in de Eerste Kamer gekozen. Mr. Van Hall is gehuwd met een doch ter van de uitgeversfamilie Nijhoff. Hij heeft twee dochters. Hier en daar is het tot wat al te baldadig vuurwerk gekomen in de nacht van de jaarwisseling. Vooral in Den Haag ging het nogal vurigwaartegen brandweer en politie toe. Een van de vele overdreven moesten optreden, vreugdevuren in de binnenstad. j Frans-Duitse twistappel (officieel) verdwenen (Van onze correspondent in West-Duitsland) Voor West-Duitsland is het nieuwe jaar niet slecht begonnen: de Bonds republiek heeft haar eerste belangrijke stap voltooid op een weg, die wellicht tot een groter en sterker rijk kan voeren, want toen de klokken overal in den lande het nieuwe jaar inluidden, werd het Saargebied in politiek opzicht offi cieel bij West-Duitsland gevoegd. Het is een stuk land met een oppervlakte van 2567 vierkante kilometer, dus bijna net zo groot als onze provincie Noord- Holland en iets groter dan de provincie Groningen, en een bevolking van circa een miljoen zielen. Sedert schier onheuglijke tijden is het een twistappel tussen Duitsland en Frankrijk geweest, Nog voor de zon op de eerste januari was opgegaan, begaf de Westduitse bondskanselier Adenauer zich naar Saar- brücken om deze streek officieel in ontvangst te nemen. Wij hadden het voorrecht (met slechts vijf andere buitenlandse journalis ten) de reis in Adenauers extra-trein mee te maken, die kort na zes uur, toen het nog donker was, uit Königswinter aan de Rijn vertrok. Het had wel iets weg van de tocht van een triumfator, want aan de grens van bet Saargebied, die nu van de politieke landkaart wordt weggevlakt. op het station van Saar- hölzbach, werd hij feestelijk ontvangen en onderweg op de stations van Merzig, Dillingen, Saarlouis en Völklingen werd de kanselier met officieel vertoon welkom geheten. Burgemeesters hielden toespraken op de perrons, muziek kapellen speelden, kinderen zegden uit het hoofd geleerde regels op en over handigden de kanselie* door zijn geopend coupé-venster bloemen. Hele school klassen wuifden met Westduitse zwart-rood-gele papieren vlaggetjes en de grijze Adenauer, die a.s. zaterdag 81 jaar hoopt te worden, antwoordde glim lachend en kalm met vriendelijke woorden vanuit zijn trein. het tiende bondsland is geworden en dat door tien afgevaardigden in de Bondsdag moet worden vertegenwoor digd, in de loop van deze maand te be zoeken. Men neemt aan. dat ook Bonds president Heuss zich nog voordat deze maand voorbij is, in Saarbrücken zal laten zien. Adenauer werd in het Saargebied wel vriendelijk en hartelijk ontvangen, maar toch konden wij noch onze col lega's ergens ook maar iets van het uitgelaten enthousiasme ontdekken, dat doorgaans bij dergelijke feestelijke gelegenheden door de nationalistisch en chauvinistisch voelende Duitsers aan de dag wordt gelegd. Adenauer moet er zelf in verband met zijn vroegere houding ten opzichte van de Saarkwestie ook wel niet op hebben gerekend. Niet overal werd hij uitbundig toegejuicht, niet alle groepen mensen, die langs zijn weg stonden geschaard, wuifden, maar wel werd hij met een luid en lang durig applaus begroet, toen hij de zaal van de Stedelijke schouwburg in Saar brücken betrad, waar zich ettelijke honderden genodigde gasten hadden verzameld om hier een feestelijke plechtigheid bij te wonen, die door het voorspel van Richard Wagners Meister - singer von Nürnberg en het slotkoor van Beethovens negende symfonie werd opgeluisterd. Geen mooie streek, maar rijk aan kolen In de hoofdstad Saarbrücken, die circa 130.000 inwoners telt, is Adenauer feestelijk ingehaald. Toch is het de Bondskanselier zelf geweest, die de be volking van het Saargebied oorspronke lijk en met nadruk had afgeraden voor de hereniging van deze streek met het Duitse moederland te stemmen! Hij had bijna twee jaar geleden behoed zaam en met zeer veel moeite samen met de toenmalige Franse premier Mendès-France een Saarstatuut uitge werkt volgens hetwelk dit gebied, zoals dat zo mooi heette, „een Europese sta tus" zou krijgen, waardoor het tot Frankrijk noch tot Duitsland zou be horen. Adenauer had gemeend, dat dit in het belang van een intensieve en vriendschappelijke samenwerking tus sen de Europese landen en volkeren kon zijn, maar de bevolking van het Saargebied voelde klaarblijkelijk niet veel voor dit wat al te riskant lijkende Europese experiment. Want toen op 23 oktober 1955 bijna alle bewoners van het Saargebied naar de stembussen stroomden, gaf twee derde gedeelte van de bevolking, om precies te zijn 67.6 procent, de wens te kennen, dat het Saargebied bij West-Duitslarid zou worden gevoegd. Het Saargebied is geen mooie streek, maar het is rijk aan kolen en industrie. Klein gezelschap Aanvankelijk heette het. dat Adenauer op zijn tocht naar Saarbrücken door bijna alle leden van zijn kabinet zou wordén vergezeld, maai het gezelschap is slechts klein gebleven. Alleen de vice- kanselier Blücher. de minister voor algemeen Duitse aangelegenheden, Kai ser en de minister voor de verdrevenen, vluchtelingen en oorlogsinvalieden, prof. Oberland er, benevens de staatssecreta rissen Globke van de Bondskanselarij en Hallstein van Buitenlandse Zaken zijn in Saarbrücken verschenen. De voorzitter van de Bondsdag, dr. Ger- stenmaier, die aanvankelijk ook werd verwacht, hoopt het Saargebied, dat nu Ook in het Oosten. De minister-president van het Saar land Ney en Adenauer hebben hier het woord gevoerd. Adenauer wees er in zijn toespraak op, dat ook de Duitsers in het Stand giro's 999 en 777 De stand van giro 999 van het Natio naal Comité Hulpverlening Hongaarse volk Is vandaag gekomen op f. 4.163.430.39. Giro 777 van het Roode Kruis steeg tot f. 4.287.791.55. oosten thans vreugde moesten gevoelen over de terugkeer van het Saargebied. Hij vertrouwde er op, dat ook in het Oosten mettertijd een regeling tot stand moet komen en hij onderstreepte het feit dat de Duitsers in het Saargebied er zich steeds van bewust waren ge weest. dat zij Duitsers waren en dat zij dit wilden blijven. Tot enkele malen dankte hij God. die over het lot der mensen beschikt en de bewoners van het Saarland zelf, voor wat hier was geschied. Hij beëindigde zijn rede met een driewerf hoera op Duitsland en met een opwekking tot alle aanwezigen die onmiddellijk werd opgevolgd ge zamenlijk staande de derde strofe van het Deutschland-lied, het Duitse volks lied, te zingen. Slot op pag. 2 Dode en gewonde bij explosie (Van onze Haagse redactie) Maandagmiddag is in een trekkas op een tuinderij in Den Hoorn nabij Delft, vermoedelijk door gasontwikkeling een carbidapparaat, dat werd gebruikt voor laswerk, tot ontploffing gekomen. De 20-jarige G. van Leeuwen en zijn 12- jarige broer Jan werden getroffen en in zorgwekkende toestand naar het St. Hippolytusziekenhuis te Delft vervoerd. Daar is gisteren de 12-jarige jongen zonder bij bewustzijn te zijn gekomen overleden. De ander verkeert nog in levensgevaar. Egyptische benden doodden 1500 Joden In de boezem van het Israëlische Ka binet zou een stroming zijn «ntstaan ten gunste van stopzetting van de terugtrek king der Israëlische troepen uit Sinai, indien geen waarborgen verkregen zou den worden voor het ophouden van de activiteit van overvalgroepen op Israë lisch gebied en voor vrijheid van scheep vaart in de golf van Akaba en het Suez- kanaal. „De Israëliërs zullen liever opnieuw ten strijde trekken, dan het gebied van Gaza door hun troepen laten ontrui men," aldus heeft de Israëlische minis ter voor godsdienstzaken en maatschap pelijk welzijn. Mosje Sjapiro, die thans een reis-met-lezingen door Noord-Ame- rika maakt, gisteren te Toronto in Ca nada, verklaard. Hij voegde hieraan toe: „De Israëlische regering heeft niet verklaard, dat er gevechten zouden uitbreken, indien de Israëlische troepen in dat gebied gelast werden zidh terug te trekken. Doch elk voorstel van deze aard zou het Israë lische volk in woede doen ontsteken". Sjapiro verklaarde dat het terugtrek ken der Israëlische troepen uit Gaza zou betekenen, dat de Egyptische ben den die aan de grens van Israël hebben geopereerd, en die in de afgelopen acht jaar 1.500 Israëliërs hebben vermoord, in de gelegenheid zouden worden ge steld opnieuw hun slag te slaan. Sjapiro besloot: .Indien de Verenigde Naties, Groot-Brittannië en Frankrijk niet hadden ingegrepen, zou Nasser niet langer een vraagstuk op zichzelf zijn, of een bedreiging van de vrede in het Midden-Oosten" In bevoegde Amerikaanse kringen te Washington verklaarde men maandag avond, dat de Ver. Staten erop zullen staan dat de Israëlische strijdkrachten het schiereiland Sinai en de strook bij Gaza geheel zullen ontruimen, dit in overeenstemming met de resoluties van de V.N., waarin terugtrekking van de Israëlische troepen aohter de bestands lijn wordt geëist.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1957 | | pagina 1