Twee regimenten op Noord-Sumatra
scharen zich achter Simbolon
Triomfantelijke reis van Adenauer
naar Duits-geworden Saargebied
WEERBERICHT
Staat van oorlog en beleg voor
Zuid - Sumatra a fgekondigd
Terug naar het
„Stalinisme"?
Burgemeester van Amsterdam
Mr. Gijsbert van Hall (P.v.d.A.)
Geen uitgelaten enthousiasme
Velen sullen grotere Franse
sociale
uitkeringen missen
Toespraken, muziek, vlaggetjes
ISRAEL WIL
GAZA HOUDEN
95ste jaargang
WOENSDAG 2 JANUARI 1957
No. 29025
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.—
JUK LfclUfclN L.IN UlVl^IKt
per kwartaal: f. 2.35 per maand; f. 0.55
per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
Centrale regering zonder gezag?
Zullen communisten er zijde bij spinnen?
Twee .loyale" regimentscommandanten hebben dinsdag geweigerd het
gezag te erkennen van kolonel Djamin Ginting, de officier die belast is de
opstand in Noord- en Midden-Sumatra te onderdrukken.
Ginting oefent nu nog slechts daadwerkelijk gezag uit in het gebied rondom
Medan. In het gebied waarover hij bevelhebber is, liggen vier regimenten
infanterie. Slechts één van deze erkent Ginting nog als commandant.
De commandant van het vierde regiment, Achmed Hoessein, is voorzitter
van de Militaire Raad van de opstandelingen op Midden-Sumatra. De com
mandanten van het eerste en het derde regiment, Gaharaoe en Samosir, heb
ben gisteren geweigerd Ginting te gehoorzamen. Beide officieren legden er
echter de nadruk op, dat zij trouw blijven aan president Soekarno en generaal
Abdoel Nasoetion, de stafchef van het leger.
De Indonesische regering heeft maandagavond bekendgemaakt, dat president
Soekarno voor Zuid-Sumatra de staat van oorlog en beleg heeft afgekondigd.
De staat van beleg geldt ook voor de territoriale wateren van Zuid-Sumatra.
Door deze afkondiging komt Zuid-Sumatra onder directe controle van de
opperbevelhebber van de Indonesische strijdkrachten, d.w.z. Soekarno zelf.
Besprekingen over een
akkoord
Radio-Palembang heeft maandag me
degedeeld, dat drie afgevaardigden van
een „organisatie", welke de belangen
van de bevolking van Zuid-Sumatra
vertegenwoordigt", in Djakarta zijn
aangekomen voor het voeren van be
sprekingen. Volgens Radio-Palembang
had de leider van deze organisatie ver
klaard: „De bevolking van Zuid-Suma
tra wenst haar gebied tot ontwikkeling
te brengen. Dit is niet slechts het ver
langen van een of twee mensen, doch
van de gehele bevolking".
Volgens in Djakarta beschikbare be
richten. zijn twee legerofficieren, die
waren afgevaardigd door het militaire
commando van Zuid-Sumatra, in Dja
karta aangekomen om te trachten be
sprekingen te voeren met en de steun
te verkrijgen van dr. Mohammed Hatta
voor het treffen van een akkoord over
Sumatra.
„Gezond kind"
President Soekarno, die in zijn paleis
op het Merdekaplein in Djakarta een
Nieuwjaarsreceptie hield, sprak de
overtuiging uit „dat het kind, waar
mee hjj zfin land vergeleek,
de groeistuipen te boven zou
komen" omdat het een gezond
kind is. De president zinspeelde hier
bij op de staatsgrepen in Noord en
Midden Sumatra en op de in Zuid-
Sumatra heersende spanningen.
Auto reed kanaal in
Drie inzittenden verdronken
Gisteravond om tien uur is onder
Zijpersluis bij Alkmaar een auto te
water gerarkt met vier inzittenden,
van wie er drie zijn verdronken. De
auto, bestuurd door Chr. Soelers,
hoofdopzichter aan de Rijkswerf te
Den Helder, slipte door de gladheid
van ie weg, nadat hij een andere auto
had ingehaald. De bestuurder slaagde
er niet in de wagen in het rechte
spoor te krijgen. De auto reed achter
uit het Noordhollands kanaal in.
De heer Soelers wist door het open
portierraampje de auto te Verlaten,
waarna de bestuurder van de hem ach
terop rijdende auto hem een das toe
wierp, waarmee hij hem uit het water
trok. Met een takelwagen van een
garage uit Schagen, werd de auto, die
geheel onder water was verdwenen, op
getakeld. Ongeveer om twaalf uur haal
de men de auto met de droeve last van
drie doden op de wal. De andere inzit
tenden waren de echtgenote van de
heer Soelers Wilhelmina Vietor en hun
buren, de heer en mevrouw J. G. Goe-
demans. De stoffelijke overschotten van
de slachtoffers werden naar het lijken
huisje in St. Maartensbrug vervoerd.
(liigez. Med.-Adv.)
Bij de ontvangst in het paleis waren
f aanwezig het diplomatieke korps, kabi
netsministers en andere autoriteiten.
De voormalige vice-president dr.
Moh. Hatta was niet tegenwoordig. Er
werden ook toespraken gehouden door
de deken van het diplomatieke korps en
de ambassadeur van Canada de heer
Heasman. Het vorige jaar, toen Graaf
van Bylandt deken van het korps was,
zijn er geen toespraken gehouden.
GERUCHTEN
Volgens geruchten die gisteren in
Djakarta de ronde deden, zou Simbo
lon, die naar Tapanoeli was gevlucht
met een aantal manschappen die onder
hem dienden en hem trouw bleven, zich
melden bij de wettige autoriteiten.
Eveneens werd uit Medan bericht, dat
het in Tapanoeli gelegerde regiment
trouw betuigd aan Simbolon en dat de
commandant van dat regiment, majoor
Samosir heeft bekend gemaakt, dat een
aanval op dat regiment zou worden
beantwoord met soortgelijke aanvallen.
Naar vermeld wordt, heeft het derde
regiment een „demarcatielijn" getrok
ken tussen het gebied van het regiment
van overste Ginting, die het gezag der
centrale regering erkent, in Oost-Su-
matra, en het eigen gebied van dat
regiment in de omgeving van Prapat,
de bekende vakantieplaats aan het
Tobameer.
Volgens weer andere berichten is
Simbolon aangekomen op de com
mandopost van het derde regiment te
Taroetoeng. Deze berichten meldden
ook, dat ongeveer honderd volgelin
gen van Simbolon, zich hebben ge
meld bij de militaire autoriteiten te
Medan.
Ander kabinet
Te Djakarta hebben de kleine prot.
christelijke en katholieke partijen
aangedrongen op de vervanging van
het coalitiekabinet van Ali Sastroa-
midjojo door een sterk extra-parle
mentaire regering, teneinde aan de
Nevel of mist
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Op vele plaatsen mist of laaghangende
bewolking en overwegend droog weer.
Meest zwakke wind uit zuideijke rich
tingen. Over het algemeen weinig ver
andering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
3 januari
Zon op: 8.50 uur; onder: 16.43 uur.
Maan op: 9.40 uur; onder: 19.39 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.43 en 16.53
uur. Laagwater te 0.32 en 12.49 uur.
Dit nummer bestaat alt 10 pagina's.
huidige crisis het hoofd te kunnen
bieden. Zoals gemeld wenst ook de
Masjoemi het aftreden van het hui
dige kabinet. De christelijke partij
verklaarde, dat de coalitie geen gezag
meer heeft en niet in staat is, het
hoofd te bieden aan de staatsgrepen
In Sumatra.
Neutrale politieke waarnemers spra
ken de vrees uit dat de communistische
partij, naar grootte de vierde in Indo
nesië, bij de huidige crisis zijde zal
spinnen indien de regeringspartijen on
machtig zouden blijken tot een geza
menlijke actie. Volgens deze waarne
mers zal, zonder de steun van de
Masjoemi en kleinere politieke partijen,
de regering haar toevlucht moeten ne
men tot steun van de communisten in
het parlement.
Ontmoeting
Soekarno - Hatta
Welingelichte politieke kringen heb
ben in Djakarta medegedeeld, dat pre
sident Soekarno en de afgetreden vi
ce-president dr. Mohammed Hatta
mogelijk deze week een ontmoeting
zullen hebben ter bespreking van de
verwarde toestand, waarin de jonge
Republiek Indonesië zich op het ogen
blik bevindt.
De hereniging van de populaire Soe
karno en de man, die gedurende elf
jaren mede het schip van Staat heeft
bestuurd, wordt door vele vooraan
staande Indonesiërs een voorwaarde
geacht om de huidige crisis te over
winnen.
De leider van de communistische
partij der Sovjet-Unie, Kroesjtsjef,
heeft op een oudejaarsavond gehouden
nieuwjaarsreceptie in het Kremlin ver
klaard, dat alle Russische leiders „Sta
linisten" zfln, wanneer het aankomt op
„bestrijding van de imperialisten", aldus
is gisteren in diplomatieke kringen te
Moskou vernomen.
Kroesjtsjef werd door de honderden
gasten luide toegejuicht, toen hij Stalin
prees als een „groot strijder tegen het
imperialisme en „een groot Marxist".
De receptie werd hoofdzakelijk be
zocht door diplomatieke vertegenwoor
digers van de Afrikaans-Aziatische en
andere „neutrale" landen. De meeste
westelijke diplomaten hadden geen ge
hoor gegeven aan de uitnodiging.
Kroesjtsjef zei verder, aldus werd in
de diplomatieke kringen vernomen, dat
de huidige Sovjetrussische leiders mede
verantwoordelijkheid moeten dragen
voor de fouten die Stalin gemaakt heeft.
Dit was de eerste maal, dat een Rus
sische leider openlijk toegeeft medever
antwoordelijk te zijn voor Stalins fou
ten.
Telg uit een patriciërsgeslacht
Bij K.B. van 31 december is per I februari 1957 benoemd tot burgemeester
van Amsterdam mr. G. van Hall, thans directeur van de N.V. Labouchère en
Co te Amsterdam en tevens lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal
voor de P. v. d. A.
De thans 52-jarige mr. Gijsbert van j
Hall is, evenals zijn voorganger, mr.
Am. J. d'Ailly, een telg uit een Amster
dams patrieiersgeslacht. waartoe >e-
horen Maurits Cornells van Hall,
hoofdschout van de stad in het einde
der 18e eeuw, de letterkundige en re-
dacteur van de Gids mr. J. N. van
Hall, die wethouder van Onderwijs in
de hoofdstad is geweest en de bekende
Staatsman F. A. van Hall uit de tijd
van Thorbecke. i
Mr. Van Hall werd op 21 april 1904
geboren in Amsterdam, waar hij het
Amsterdams Lyceum bezocht. Daarna
studeerde hij rechten aan de Rijksuni
versiteit te Leiden en vertoefde vervol
gens van 1928 tot 1931 in de V.S., waar
hij voornamelijk te New York werkzaam
was. Na zijn terugkeer in 1931 werd hij
benoemd tot directeur van het Amster
dams Trustee-kantoor NV en de Neder
landse Trustmaatschappij N.V. Sedert
1948 vervult hij zijn tot nutoe beklede
functie, -n.l directeur van het bankiers
kantoor Labouchère en Co. N.V. te Am
sterdam. Hij is bovendien commissaris
van een aantal buitenlandse en Neder
landse ondernemingen op financieel en
industrieel gebied.
Ook op het onderwijsgebied is hij
werkzaam, n.l. als curator van de Ge
meente Universiteit en als voorzitter van
het curatorium van het Amsterdams Ly
ceum. Hij is voorzitter van de Stichting
tot instandhouding van het centrale la
boratorium van de bloedtransfusiedienst
van het Roode Kruis, en penningmeester
van de „Stichting voor het dove en
slechthorende kind". Voorts is hij pen
ningmeester van de nationale monu
mentencommissie, heeft hij zitting in de
raad van bestuur van het Economische
Instituut en in het bestuur van de Am
sterdamse Universiteitsvereniging, is hij
voorzitter van de Nederlandse centrale
voor de huisvesting van bejaarden en
vice-voorzitter van de afdeling van de
Raad van Beheer voor het rechtsherstel.
Met zijn broer, W. van Hall, heelt hij
krachtdadig deelgenomen aan het ver
zet tijdens de bezettingsjaren. Beide
broers organiseerden de steunverlening
aan onderduikers in het Nationaal
Steunfonds en aan de ondergedoken
werknemers van de Ned. Spoorwegen na
de spoorwegstaking. De heer W. van
Hall is hiervoor later door de Duitsers
gefusilleerd.
Toen de P. v. d. A. na de be wij ding
werd opgericht sloot mr. G. van Hall
zich hierbij aan. Enkele maanden gele
den werd hij tot afgevaardigde van deze
partij in de Eerste Kamer gekozen.
Mr. Van Hall is gehuwd met een doch
ter van de uitgeversfamilie Nijhoff. Hij
heeft twee dochters.
Hier en daar is het tot wat al te
baldadig vuurwerk gekomen in de
nacht van de jaarwisseling. Vooral
in Den Haag ging het nogal vurigwaartegen brandweer en politie
toe. Een van de vele overdreven moesten optreden,
vreugdevuren in de binnenstad. j
Frans-Duitse twistappel (officieel) verdwenen
(Van onze correspondent in West-Duitsland)
Voor West-Duitsland is het nieuwe jaar niet slecht begonnen: de Bonds
republiek heeft haar eerste belangrijke stap voltooid op een weg, die wellicht
tot een groter en sterker rijk kan voeren, want toen de klokken overal in den
lande het nieuwe jaar inluidden, werd het Saargebied in politiek opzicht offi
cieel bij West-Duitsland gevoegd. Het is een stuk land met een oppervlakte
van 2567 vierkante kilometer, dus bijna net zo groot als onze provincie Noord-
Holland en iets groter dan de provincie Groningen, en een bevolking van circa
een miljoen zielen. Sedert schier onheuglijke tijden is het een twistappel tussen
Duitsland en Frankrijk geweest, Nog voor de zon op de eerste januari was
opgegaan, begaf de Westduitse bondskanselier Adenauer zich naar Saar-
brücken om deze streek officieel in ontvangst te nemen.
Wij hadden het voorrecht (met slechts vijf andere buitenlandse journalis
ten) de reis in Adenauers extra-trein mee te maken, die kort na zes uur, toen
het nog donker was, uit Königswinter aan de Rijn vertrok. Het had wel iets
weg van de tocht van een triumfator, want aan de grens van bet Saargebied,
die nu van de politieke landkaart wordt weggevlakt. op het station van Saar-
hölzbach, werd hij feestelijk ontvangen en onderweg op de stations van Merzig,
Dillingen, Saarlouis en Völklingen werd de kanselier met officieel vertoon
welkom geheten. Burgemeesters hielden toespraken op de perrons, muziek
kapellen speelden, kinderen zegden uit het hoofd geleerde regels op en over
handigden de kanselie* door zijn geopend coupé-venster bloemen. Hele school
klassen wuifden met Westduitse zwart-rood-gele papieren vlaggetjes en de
grijze Adenauer, die a.s. zaterdag 81 jaar hoopt te worden, antwoordde glim
lachend en kalm met vriendelijke woorden vanuit zijn trein.
het tiende bondsland is geworden en
dat door tien afgevaardigden in de
Bondsdag moet worden vertegenwoor
digd, in de loop van deze maand te be
zoeken. Men neemt aan. dat ook Bonds
president Heuss zich nog voordat deze
maand voorbij is, in Saarbrücken zal
laten zien.
Adenauer werd in het Saargebied wel
vriendelijk en hartelijk ontvangen,
maar toch konden wij noch onze col
lega's ergens ook maar iets van het
uitgelaten enthousiasme ontdekken, dat
doorgaans bij dergelijke feestelijke
gelegenheden door de nationalistisch en
chauvinistisch voelende Duitsers aan de
dag wordt gelegd. Adenauer moet er zelf
in verband met zijn vroegere houding
ten opzichte van de Saarkwestie ook
wel niet op hebben gerekend. Niet
overal werd hij uitbundig toegejuicht,
niet alle groepen mensen, die langs zijn
weg stonden geschaard, wuifden, maar
wel werd hij met een luid en lang
durig applaus begroet, toen hij de zaal
van de Stedelijke schouwburg in Saar
brücken betrad, waar zich ettelijke
honderden genodigde gasten hadden
verzameld om hier een feestelijke
plechtigheid bij te wonen, die door het
voorspel van Richard Wagners Meister -
singer von Nürnberg en het slotkoor
van Beethovens negende symfonie werd
opgeluisterd.
Geen mooie streek,
maar rijk aan kolen
In de hoofdstad Saarbrücken, die
circa 130.000 inwoners telt, is Adenauer
feestelijk ingehaald. Toch is het de
Bondskanselier zelf geweest, die de be
volking van het Saargebied oorspronke
lijk en met nadruk had afgeraden voor
de hereniging van deze streek met het
Duitse moederland te stemmen! Hij
had bijna twee jaar geleden behoed
zaam en met zeer veel moeite samen
met de toenmalige Franse premier
Mendès-France een Saarstatuut uitge
werkt volgens hetwelk dit gebied, zoals
dat zo mooi heette, „een Europese sta
tus" zou krijgen, waardoor het tot
Frankrijk noch tot Duitsland zou be
horen. Adenauer had gemeend, dat dit
in het belang van een intensieve en
vriendschappelijke samenwerking tus
sen de Europese landen en volkeren
kon zijn, maar de bevolking van het
Saargebied voelde klaarblijkelijk niet
veel voor dit wat al te riskant lijkende
Europese experiment. Want toen op
23 oktober 1955 bijna alle bewoners van
het Saargebied naar de stembussen
stroomden, gaf twee derde gedeelte van
de bevolking, om precies te zijn 67.6
procent, de wens te kennen, dat het
Saargebied bij West-Duitslarid zou
worden gevoegd. Het Saargebied is geen
mooie streek, maar het is rijk aan
kolen en industrie.
Klein gezelschap
Aanvankelijk heette het. dat Adenauer
op zijn tocht naar Saarbrücken door
bijna alle leden van zijn kabinet zou
wordén vergezeld, maai het gezelschap
is slechts klein gebleven. Alleen de vice-
kanselier Blücher. de minister voor
algemeen Duitse aangelegenheden, Kai
ser en de minister voor de verdrevenen,
vluchtelingen en oorlogsinvalieden, prof.
Oberland er, benevens de staatssecreta
rissen Globke van de Bondskanselarij
en Hallstein van Buitenlandse Zaken
zijn in Saarbrücken verschenen. De
voorzitter van de Bondsdag, dr. Ger-
stenmaier, die aanvankelijk ook werd
verwacht, hoopt het Saargebied, dat nu
Ook in het Oosten.
De minister-president van het Saar
land Ney en Adenauer hebben hier het
woord gevoerd. Adenauer wees er in zijn
toespraak op, dat ook de Duitsers in het
Stand giro's 999 en 777
De stand van giro 999 van het Natio
naal Comité Hulpverlening Hongaarse
volk Is vandaag gekomen op
f. 4.163.430.39. Giro 777 van het Roode
Kruis steeg tot f. 4.287.791.55.
oosten thans vreugde moesten gevoelen
over de terugkeer van het Saargebied.
Hij vertrouwde er op, dat ook in het
Oosten mettertijd een regeling tot stand
moet komen en hij onderstreepte het
feit dat de Duitsers in het Saargebied
er zich steeds van bewust waren ge
weest. dat zij Duitsers waren en dat zij
dit wilden blijven. Tot enkele malen
dankte hij God. die over het lot der
mensen beschikt en de bewoners van
het Saarland zelf, voor wat hier was
geschied. Hij beëindigde zijn rede met
een driewerf hoera op Duitsland en met
een opwekking tot alle aanwezigen
die onmiddellijk werd opgevolgd ge
zamenlijk staande de derde strofe van
het Deutschland-lied, het Duitse volks
lied, te zingen.
Slot op pag. 2
Dode en gewonde
bij explosie
(Van onze Haagse redactie)
Maandagmiddag is in een trekkas op
een tuinderij in Den Hoorn nabij Delft,
vermoedelijk door gasontwikkeling een
carbidapparaat, dat werd gebruikt voor
laswerk, tot ontploffing gekomen. De
20-jarige G. van Leeuwen en zijn 12-
jarige broer Jan werden getroffen en
in zorgwekkende toestand naar het St.
Hippolytusziekenhuis te Delft vervoerd.
Daar is gisteren de 12-jarige jongen
zonder bij bewustzijn te zijn gekomen
overleden. De ander verkeert nog in
levensgevaar.
Egyptische benden
doodden 1500 Joden
In de boezem van het Israëlische Ka
binet zou een stroming zijn «ntstaan ten
gunste van stopzetting van de terugtrek
king der Israëlische troepen uit Sinai,
indien geen waarborgen verkregen zou
den worden voor het ophouden van de
activiteit van overvalgroepen op Israë
lisch gebied en voor vrijheid van scheep
vaart in de golf van Akaba en het Suez-
kanaal.
„De Israëliërs zullen liever opnieuw
ten strijde trekken, dan het gebied van
Gaza door hun troepen laten ontrui
men," aldus heeft de Israëlische minis
ter voor godsdienstzaken en maatschap
pelijk welzijn. Mosje Sjapiro, die thans
een reis-met-lezingen door Noord-Ame-
rika maakt, gisteren te Toronto in Ca
nada, verklaard.
Hij voegde hieraan toe: „De Israëlische
regering heeft niet verklaard, dat er
gevechten zouden uitbreken, indien de
Israëlische troepen in dat gebied gelast
werden zidh terug te trekken. Doch elk
voorstel van deze aard zou het Israë
lische volk in woede doen ontsteken".
Sjapiro verklaarde dat het terugtrek
ken der Israëlische troepen uit Gaza
zou betekenen, dat de Egyptische ben
den die aan de grens van Israël hebben
geopereerd, en die in de afgelopen acht
jaar 1.500 Israëliërs hebben vermoord,
in de gelegenheid zouden worden ge
steld opnieuw hun slag te slaan.
Sjapiro besloot: .Indien de Verenigde
Naties, Groot-Brittannië en Frankrijk
niet hadden ingegrepen, zou Nasser niet
langer een vraagstuk op zichzelf zijn,
of een bedreiging van de vrede in het
Midden-Oosten"
In bevoegde Amerikaanse kringen te
Washington verklaarde men maandag
avond, dat de Ver. Staten erop zullen
staan dat de Israëlische strijdkrachten
het schiereiland Sinai en de strook bij
Gaza geheel zullen ontruimen, dit in
overeenstemming met de resoluties van
de V.N., waarin terugtrekking van de
Israëlische troepen aohter de bestands
lijn wordt geëist.