1956 IN DE WERELD: GELEIDELIJKE ONTWIKKELING NAAR DRAMATISCHE CRISES 95ste Jaargang Maandag 31 december 1956 n0- 29024 Het jaar 1956 heeft in internationaal opzicht een geleidelijke ont wikkeling naar dramatische crises te zien gegeven, die een stempel drukken op de mensheid van vandaag: de in bloed gesmoorde vrijheids strijd van het zich nog steeds niet gewonnen gevende Hongarije (1) en de strijd om de thans geblokkeerde levensader van het internationale scheepvaartverkeer, het Suezkanaal (2). Het jaar begon niet in een ernstige sfeer. Russen, Engelsen en Ame rikanen poogden nog een soort vorm van vreedzame coëxistentie te vinden (3), een bloedige opstand in Poznan (Polen) werd onderdrukt maar de daders kregen lichte straffen (4), terwijl de Poolse leider Gomoelka, bij grootse betogingen door duizenden gehuldigd (5) later politieke en economische vrijheden van Rusland wist te verkrijgen. Zonnig was ook in het begin van het jaar (op 19 april) het huwelijk in Monaco tussen Prins Rainier en Grace Kelly, nadien Prinses Gracia van Monaco geheten (6). Het bezoek van de Russische leiders aan Engeland in april bracht een opzienbarend nieuw Russische straal- verkeersvliegtuig aan de vrije zijde van het ijzeren gordijn (7). Een ernstige slag trof de internationale wetenschap op 17 maart toen mevr. Joliot Curie (8) op 59-jarige leeftijd overleed. Tot de kwartiermakers van Kroesjtsjef en Boelganin in Londen hoorde Malenkof, die kort voor dien een bezoek aan Engeland bracht, er alleen maar lief en grappig deed en zich zelfs een speelgoedpistool in zijn zijde liet drukken door overmoedige jongetjes (9). Maar dat ivas allemaal in het eerste halfjaar. Het tweede bracht minder zonneschijn. Op 25 juli vond een ernstige scheepsramp plaats. Het Italiaanse luxe schip Andrea Doria (10) kwam midden op de Oceaan in botsing met de „Stockholm" en zonk ten koste van tientallen mensenlevens. De dag daarna nationaliseerde Nasser het Suezkanaal, hetgeen tot de drama tische gebeurtenissen van november leidde, op 8 augustus trof een mijnramp in Marcinelle het Belgische kolenbekken: meer dan 250 doden loerden na dagen van wanhopige reddingspogingen betreurd door iceduwen, ouders en kinderen (11). In Algiers waren de gevechten en botsingen tussen Fransen en nationalistische opstandelingen toen reeds opgelaaid (12)terwijl op Cyprus de strijd tussen EOKA en Engelsen voor al na de verbanning van Makarios zich in alle hevigheid ontplooide (13). Dit alles ivas echter nog maar sinistere inleiding van de dramatische laatste maanden van het jaar. In Hongarije braken onlusten uit, die uit groeiden tot een nationale vrijheidsstrijd, welke in de prille dagen van november gewonnen scheen te zijn (14, links op de pagina). Op 4 noven - ber keerden de Russen terug voor hun bloedige wraak, die tot de dag van vandaag nog steeds niet voltooid of afgewend schijnt te zijn. Kardinaal Mindszenty, door de opstandelingen bevrijd, moest zijn toe vlucht zoeken in de Amerikaanse ambassade (15) en een stroom van vluchtelingen trok naar het aangrenzende vrije Oostenrijk (16). Inmid dels was Israël als vergelding tegen voortdurende militaire raids van Egypte de Sinaïivoestijn binnengetrokken in de eerste dagen van novem ber. Engeland en Frankrijk dreigden met militaire interventie. In de Veiligheidsraad zaten de vertegenwoordigers van Egypte en Israël (17) maar ook die van Amerika, Engeland, Rusland, Frankrijk en de andere landen als kemphanen tegenover elkaar. Half november kwam de aan gezegde Brits-Franse actie in het gebied van het Suezkanaal met groot scheepse luchtlandingen (18), in antwoord ivaarop de secretaris-generaal van de V.N., Hammarskjöld, (19) met aftreden dreigde. Hij zette echter door en besloten werd, een internationaal politieleger naar het Midden- Oosten te zenden. Dulles en Sjepilof (20) waren in dit diplomatieke gevecht tot bondgenoten geworden De gevechten in en om Port Said leidden tot grote verwoestingen in de havenstad (21) en het Suezkanaal werd geblokkeerd door talloze wrakken (1) die nog geruime tijd het scheepvaartverkeer zullen verhinderen. Tijdens deze dramatische gebeurtenissen was er buiten Amerika vnvrolijks belangstelling voor de herverkiezing van Eisenhower (22) als president in de eerste dagen van november. En hoe onbetekenend werden tegenover die gebeurtenissen ook de kleinere incidenten, die zo nu en dan om een hoekje kwamen kijken zoals de hoedjes-affaire van de Russische atlete Nina Ponomareva (23). En hoewel het een zeer belangrijke gebeurtenis was, raakte ook de ingebruik stelling van de grote atoom-energiecentrale voor vreedzame doeleinden in Calder Hall door Koningin Elizabeth van Engeland eind oktober (24) wat op de achtergrond. En zo loopt, na een waarlijk niet zonder hoop begonnen jaar 1956, de mens aan het einde van dat jaar tussen de ruïnes van zijn idealen en verwachtingen rond (25)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 5