1956 IN DE WERELD:
GELEIDELIJKE ONTWIKKELING NAAR
DRAMATISCHE CRISES
95ste Jaargang Maandag 31 december 1956 n0- 29024
Het jaar 1956 heeft in internationaal opzicht een geleidelijke ont
wikkeling naar dramatische crises te zien gegeven, die een stempel
drukken op de mensheid van vandaag: de in bloed gesmoorde vrijheids
strijd van het zich nog steeds niet gewonnen gevende Hongarije (1) en
de strijd om de thans geblokkeerde levensader van het internationale
scheepvaartverkeer, het Suezkanaal (2).
Het jaar begon niet in een ernstige sfeer. Russen, Engelsen en Ame
rikanen poogden nog een soort vorm van vreedzame coëxistentie te
vinden (3), een bloedige opstand in Poznan (Polen) werd onderdrukt
maar de daders kregen lichte straffen (4), terwijl de Poolse leider
Gomoelka, bij grootse betogingen door duizenden gehuldigd (5) later
politieke en economische vrijheden van Rusland wist te verkrijgen.
Zonnig was ook in het begin van het jaar (op 19 april) het huwelijk
in Monaco tussen Prins Rainier en Grace Kelly, nadien Prinses Gracia
van Monaco geheten (6). Het bezoek van de Russische leiders aan
Engeland in april bracht een opzienbarend nieuw Russische straal-
verkeersvliegtuig aan de vrije zijde van het ijzeren gordijn (7). Een
ernstige slag trof de internationale wetenschap op 17 maart toen mevr.
Joliot Curie (8) op 59-jarige leeftijd overleed. Tot de kwartiermakers
van Kroesjtsjef en Boelganin in Londen hoorde Malenkof, die kort voor
dien een bezoek aan Engeland bracht, er alleen maar lief en grappig
deed en zich zelfs een speelgoedpistool in zijn zijde liet drukken door
overmoedige jongetjes (9).
Maar dat ivas allemaal in het eerste halfjaar. Het tweede bracht
minder zonneschijn.
Op 25 juli vond een ernstige scheepsramp plaats. Het Italiaanse luxe
schip Andrea Doria (10) kwam midden op de Oceaan in botsing met de
„Stockholm" en zonk ten koste van tientallen mensenlevens. De dag
daarna nationaliseerde Nasser het Suezkanaal, hetgeen tot de drama
tische gebeurtenissen van november leidde, op 8 augustus trof een
mijnramp in Marcinelle het Belgische kolenbekken: meer dan 250 doden
loerden na dagen van wanhopige reddingspogingen betreurd door
iceduwen, ouders en kinderen (11). In Algiers waren de gevechten en
botsingen tussen Fransen en nationalistische opstandelingen toen reeds
opgelaaid (12)terwijl op Cyprus de strijd tussen EOKA en Engelsen voor
al na de verbanning van Makarios zich in alle hevigheid ontplooide (13).
Dit alles ivas echter nog maar sinistere inleiding van de dramatische
laatste maanden van het jaar. In Hongarije braken onlusten uit, die uit
groeiden tot een nationale vrijheidsstrijd, welke in de prille dagen van
november gewonnen scheen te zijn (14, links op de pagina). Op 4 noven -
ber keerden de Russen terug voor hun bloedige wraak, die tot de dag
van vandaag nog steeds niet voltooid of afgewend schijnt te zijn.
Kardinaal Mindszenty, door de opstandelingen bevrijd, moest zijn toe
vlucht zoeken in de Amerikaanse ambassade (15) en een stroom van
vluchtelingen trok naar het aangrenzende vrije Oostenrijk (16). Inmid
dels was Israël als vergelding tegen voortdurende militaire raids van
Egypte de Sinaïivoestijn binnengetrokken in de eerste dagen van novem
ber. Engeland en Frankrijk dreigden met militaire interventie. In de
Veiligheidsraad zaten de vertegenwoordigers van Egypte en Israël (17)
maar ook die van Amerika, Engeland, Rusland, Frankrijk en de andere
landen als kemphanen tegenover elkaar. Half november kwam de aan
gezegde Brits-Franse actie in het gebied van het Suezkanaal met groot
scheepse luchtlandingen (18), in antwoord ivaarop de secretaris-generaal
van de V.N., Hammarskjöld, (19) met aftreden dreigde. Hij zette echter
door en besloten werd, een internationaal politieleger naar het Midden-
Oosten te zenden. Dulles en Sjepilof (20) waren in dit diplomatieke
gevecht tot bondgenoten geworden
De gevechten in en om Port Said leidden tot grote verwoestingen in de
havenstad (21) en het Suezkanaal werd geblokkeerd door talloze wrakken
(1) die nog geruime tijd het scheepvaartverkeer zullen verhinderen.
Tijdens deze dramatische gebeurtenissen was er buiten Amerika
vnvrolijks belangstelling voor de herverkiezing van Eisenhower (22)
als president in de eerste dagen van november.
En hoe onbetekenend werden tegenover die gebeurtenissen ook de
kleinere incidenten, die zo nu en dan om een hoekje kwamen kijken zoals
de hoedjes-affaire van de Russische atlete Nina Ponomareva (23). En
hoewel het een zeer belangrijke gebeurtenis was, raakte ook de ingebruik
stelling van de grote atoom-energiecentrale voor vreedzame doeleinden
in Calder Hall door Koningin Elizabeth van Engeland eind oktober (24)
wat op de achtergrond.
En zo loopt, na een waarlijk niet zonder hoop begonnen jaar 1956, de
mens aan het einde van dat jaar tussen de ruïnes van zijn idealen en
verwachtingen rond (25)