M-Sumatra wil met Indonesische regering niet overleggen Perwoechin leider van de gehele Sovjetrussische economie geworden WEERBERICHT Minister voor Veteranen Danlan Ibrahim vraagt zijn ontslag Vijf vroegere vice-premiers zullen hem in taak bijstaan DULLES NIET SPANNINGEN GERUST OP IN KREMLIN 95ste jaargang DONDERDAG 27 DECEMBER 1956 No. 29021 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.7.— per kwartaal: f. 2.35 per maand: f. 0.55 per week Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Tot nu toe zijn er nog geen aanwijzingen, dat de beide Sumatraanse provincies, die in opstand zijn gekomen tegen de Indonesische regering overwegen zich aan de centrale regering te onderwerpen, waartoe president Soekarno de leiders in een radiorede had opgeroepen. De Indonesische regering had een delegatie naar Padang gezonden om te onderhandelen met de door kolonel Ahmad Hoessein in Midden-Sumatra ingestelde raad van officieren en veteranen, maar deze raad zou vandaag onverrichterzake naar Djakarta terugkeren, daar de raad weigerde te onderhandelen, tenzij de delegatie een volmacht van president Soekarno kan tonen. Naar kolonel Simbolon, de leider van de opstandige beweging in Noord-Sumatra werd geen delegatie gezonden en het ziet er naar uit, dat zij tegenover hem geen consideratie wil betonen. Hieruit wordt de con clusie getrokken, dat de regering een wig wil drijven tussen de twee opstandige leiders. Een nieuwe tegenslag voor de Indonesische regering is het feit, dat de door haar tot vervanger van kolonel Simbolon benoemde overste, Djamin Ginaloeng, door 't nieuwe bestuur van Noord-Sumatra met ingang van gisteren is aangesteld tot commandant van het „revo lutionaire commando van Noord-Sumatra. Simbolon kondigde tevens voor Noord- en Midden-Sumatra de staat van beleg en de staat van oorlog af. De Indonesische regering heeft voorts de eerste breuk in haar Kabinet moeten noteren. De minister voor Veteranenzaken, Danlan Inrahim, vroeg zijn ontslag, aldus deelde de Indonesische minister van Voorlichting, Soebidjo, mede, na een Kabinetszitting, die zeven uur duurde. Het Kabinet heeft dit ontslag „met spijt" aan vaard en de tweede waarnemend premier, Idham Chalid, van de Nahdatal Oelama, aangewezen als zijn opvolger. Velen wensen Hatta als de nieuwe leider In zijn dinsdagavond gehouden radiorede heeft president Soekarno ver klaard, dat de opstand op Sumatra „de grondslag van ons leger en van de Staat heeft geschokt en de eenheid van de Staat in gevaar heeft gebracht". Soekarno las een dagorder voor, waarin de militaire commandant van Mid den- en Noord-Sumatra, kolonel Maloedin Simbolon, tüdelük van zjjn functie wordt ontheven. President Soekarno zei ervan overtuigd te zyn, dat de officieren en min deren van het eerste militaire district thans wel ten volle zullen hebben ingezien, dat hun actie verkeerd is geweest en dat zij zullen terugkeren naar de weg „die ons leger dient te volgen teneinde nog groter onheil te voorkomen dat ons land en volk zou kunnen treffen". Ook president Soekarno maakte geen gewag van de opstandige beweging in Midden-Sumatra. President Soekarno deed een beroep op de leden van de weermacht, de disci pline te handhaven en de regering te blijven steunen in de huidige binnen landse moeilijkheden, waartegenover Staat en natie zich zien gesteld. Radiorede van Simbolon De dagorder van Soekarno wordt be schouwd als een antwoord op de mede deling van Simbolon, gericht tot de pre sident, en dinsdagavond uitgezonden door radio Medan. Simbolon gaf hierin aan president Soekarno de verzekering, dat hij door het eerste militaire district nog steeds wordt erkend als staatshoofd van de Republiek Indonesië, en dat de staatsgreep niet ten doel heeft, een staat in de staat te grondvesten, doch uit sluitend was gericht tegen het huidige Kabinet. Volgens Simbolon is het dui delijk aldus zei hij in zijn radiotoe spraak dat het huidige Kabinet er New York Times: „Betere regering is nodig" Het Amerikaanse blad „New York Ti mes" schrijft dat het een vergissing zou zijn om te veronderstellen, dat de twee militaire staatsgrepen op Indonesië's meest produktieve eiland, Sumatra, lou ter een locaal militair ingrijpen waren. „De oorzaken liggen diepWij zien hier de geboorte van historie", aldus het blad. De federale regeringen met een hoge mate van plaatselijke autonomie, die oorspronkelijk waren gevormd, werden al spoedig door een gecentraliseerde re gering opzij gezet. Indonesië werd toen een eenheidsstaat. geregeerd vanuit Djakarta. De achtereenvolgende opstan den vormden in feite een geheel. Er moet in Indonesië een betere rege ring komen, zo schrijft de „New York Times". „Er moet een verschuiving zijn naar een grotere autonomiePresi dent Soekarno's „geleide democratie" is kennelijk misleid. Er is iets méér nodig" Proefvlucht van Franse „vliegende kachelpijp" Frankrijks jongste experimentele straalvliegtuig de „Leduc 0-22'' waarvan de ontwerpers zeggen dat het 4000 km per uur kan vliegen, heeft woensdag nabij Marseille zijn eerste proefvlucht gemaakt. Het heet dat de snelheid in theorie van het toestel onbeperkt is, maar in praktijk is zij gebonden aan de beperkte vermogens van het mense lijke lichaam om de spanning van een dergelijke grote snelheid te doorstaan en aan de „hittegrens". De piloot be stuurt het toestel dat de bijnaam „vlie gende kachelpijp" draagt, in liggende houding in de scherp gepunte neus. De motor verslindt 40.000 liter brand stof per uur. De ontwerper is de vlieg tuigconstructeur Rene Leduc. Dooigrens ever ens land De Bilt verwacht tot morgenavond: Zwaar bewolkt met plaatselijk wat lich te neerslag en hier en daar mist Over wegend matige wind tussen zuidoost en zuidwest. In het noordoosten van het land lichte vorst elders temperatuur om het vriespunt tot lichte dooi. (Opgemaakt te 11.15 uur) 28 DECEMBER Zon op: 8.50 uur; onder: 16.37 uur. Maan op: 5.19 uur; onder: 14.03 uur. Hoogwater te Katwijk te 0.09 en 12.40 uur. Laagwater te 8.14 en 20.37 uur. Dit nummer bestaat uit 10 pagina's. niet in is geslaagd, de wensen van het volk te vervullen eii evenmin de demo cratie heeft hoog gehouden. Het heeft een toestand in het leven geroepen, die ontevredenheid heeft verwekt onder' alle lagen der bevolking. Simbolon zei ten slotte, de betrekkingen met de centrale regering te zullen hervatten, zodra een nieuw Kabinet, bestaande uit eerlijke en bekwame mannen zal zijn gevormd. Slot op pag. 2 Nehroe in Engeland Hij sprak drie uur met Eden over de toestand Premier Nehroe van India arri veerde maandag op thuisreis van zijn bezoeken aan de V.S. en Canada in Londen. Na een onderhoud met premier Eden op diens buitenver blijf te Chequers ging Nehroe naar het landgoed van de voormalige on der-koning van Brits-Indië, Lord Mountbattenivaar hij de kerstda gen doorbracht. Heden zou hij zijn reis naar NieuuJ Delhi voortzetten. Bij een tussen landing te Düsseldorf zou hij een ge sprek hebben met Bondskanselier Adenauer van West-Duitsland. Nehroe en Eden spraken gedurende drie uur over internationale problemen, waaronder de toestand die is ontstaan na de Brits-Franse interventie in Egyp te. Volgens een gezaghebbende zegsman was het een algemeen gesprek, maar aan de crisis in Hongarije en het Midden- Oosten werd de meeste aandacht be steed. Volgens welingelichte kringen in Lon den zal Krisjna Menon, Nehroe's voor naamste politieke adviseur, binnenkort een bezoek aan Cairo brengen, waar hij met president Nasser een algemene ge- dachtenwisseling over het Midden-Oos ten en andere internationale problemen zal hebben. Hij is door de Egyptische regering uitgenodigd. Menon pleegde dinsdag overleg met Nehroe. Simbolon naast Garoeda - toestel X Kolonel Simbolon. de militaire X commandant van Noord-Sumatra. die zich heeft losgemaakt van de centrale regering in Djakarta, heeft 1 een Convair-vliegtuig van de Ga- X ruda Indonesian Airways in beslag laten nemen. Dit heeft de president X directeur van de luchtvaartmaat- X schappij, Soetoto, bekendgemaakt. X X Soetoto deelde mee, dat met het J vliegtuig ook de bemanning „in be- slag is genomen". De gezagvoerder 1 1 kreeg opdracht naar Kotaradja. de hoofdstad van Atjeh te vliegen. J Tijdens deze vlucht begeleidden mi- litaire vliegtuigen het toestel. X De bemanning van de Convair X bevindt zich in goede welstand. Zij t bestaat uit gezagvoerder F. E. Jack- witz, een Australiër en de Neder- landers W. C. Volgers uit Enkhui- X zen, tweede piloot. J. P. Terpstra X uit St. Maartensdijk, telegrafist, wiens gezin in Djakarta woont en W. Lispet uit Den Haag, boord- X werktuigkundige. t Het commando van de Indonesi- sche luchtmacht heeft de Garoeda thans opdracht gegeven niet verder X te vliegen dan tot Palembang en X Tandjong Baroe in Zuid-Sumatra. De luch tv er bindingen met Padang en Medan zijn tot nadere order ge- 1 staakt. X t Gisteravond verklaarden de Ne- X derlandse bemanningen van de twee schepen, de „Lamu" en de „Lan- X dak" (297 ton van de Shell Comp. X J Singapore Ltd.) bij hun terugkeer X in Singapore, dat zij de haven van Tandjong Pinang <n.o. deel van de Riouw-Lingga-archipel) niet X 1 mochten binnenvaren. Er werd geen X reden voor deze maatregel opgege- t ven. Ter nagedachtenis van de na 1945 in IndonesiëKorea en elders ter wereld gesneuvelde militairen van het K.N.I.L. en van de Neder landse strijdkrachten is op Tweede .liet Nationale Monument op Kerstdag een nationale veteranen- j Dam na de kranslegging. herdenking gehouden. Een beeld j van het begin van het défilé voor de Reorganisatie na ernstige tekortkomingen Russische leiders kunnen door successen elders binnenlandse onrust bezweren In het Amerikaanse tijdschrift „U. S. News and world report" heeft een aantal staatslieden ter gelegenheid van de jaarwisseling zijn mening over de internationale toestand gegeven. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Foster Dulles, toonde zich niet onverdeeld optimistisch. Zijns inziens kan het verlangen naar grotere individuele vrijheid, dat in de Sovjetrussische wereld aan de dag treedt, een zeker gevaar inhouden. „Wanneer een despotisch bewind, dat geen morele remmingen kent en dat over een zo grote militaire en materiële macht beschikt, dergelijke moei lijkheden ontmoet als waarvoor de Kremlin-heersers zich thans zien geplaatst, dan kunnen zijn leiders er toe gebracht worden, risico's te nemen, in de hoop door successen in het buitenland - op economisch, politiek of territo riaal gebied - voor hun binnenlandse verliezen compensatie te vinden", al dus Dulles. Om tegemoet te komen aan de blijkbaar ernstige tekortkomingen van de Sovjetrussische economie is thans een staf van specialisten gevormd uit de voornaamste takken van de industrie. De eerste vice-minister Perwoechin, die reeds het toezicht heeft over alle energiebronnen, is met de leiding van de „Staatscommissie voor economische plannen" belast. Het zal zijn taak zijn de produktie te verhogen door verbetering van de technische leiding en de bedrijfsleiding in plaats van grootse plannen op te stellen voor een „onge hoorde uitbreiding" van de industrie. Een van de eerste taken van Perwoechin zal dan ook zijn een klasse van .managers" te vormen, die meer bevoegdheden zullen hebben en op grotere plooibaarheid in de industriële produktie moeten aansturen. In de afgelopen tijd zijn er in de Sovjetrussische pers herhaaldelijk klachten verschenen over een te starre leiding in de bedrijven. De bedrijfs leiders wordt verweten, dat zij bang zijn initiatief te ontplooien, dat zij niet voor vernieuwingen voelen en dat zij geen acht slaan op „gerechtvaardigde kritiek van de arbeiders". Perwoechindie dus leider is geworden van de gehele Sovjet russische economie en zijn vice- premierschap behoudtkrijgt een vijftal vice-premiers als zijn naaste medewerkers: Kosygin. Malisjef. Kroenitsef, Koetsjerenko en Mats- kewitsj. die allen aftreden als vice- premier. Zij zijn resp. deskundig op het gebied van de lichte industrie, dc machinebouw, de defensie industrie. de bouwnijverheid en de landbouw. De zware industrie blijft intussen het fundament van de eco nomische politiek van de Sovjet- Unie. aldus heeft het Centrale comité van de Russische communis tische partij na een voltallige zitting van vijf dagen bepaald. Er werd een nieuw plan gevraagd, dat de Sovjet-Unie in staat moet stellen ..de meest vergevorderde kapitalis tische landen te overvleugelen" Onder bewaking van soldaten van de internationale politiemacht rei zen voormalige Egyptische krijgs gevangenen uit Port Said, waar zij door de Fransen werden vrijgela ten. per trein naar het onbezette Egypte terug. Hun stemming liet gezien deze opname niets te wensen over. Vele staatslieden leggen nadruk op Westerse eenheid Premier Menzies van Australië is van oordeel, dat de jongste gebeur tenissen in het gebied van het Suez- kanaalhet gevaar van een grote oor log hebben doen toenemen, maar hij gelooft niet, dat het in 1957 tot een dergelijk conflict zal komen. De Franse minister van Buiten landse Zaken, Pineau, zegt, dat de hoop op een vreedzaam naast-elkaar- bestaan in enkele weken te niet is ge daan. Naar zijn oordeel zal een oorlog kunnen worden vermeden, als een ver enigd Westen met „werkelijkheidszin vastberadenheid" optreedt. „De Sov jet-Unie vreest de verschrikkelijke ge volgen van een atoomoorlog evenzeer als de Westelijke wereld dat doet", al dus Pineau. Dit standpunt wordt gedeeld door premier Ben Goer ion van Israël. „Ondanks de huidige spanning, die er bestaat in meer dan één kwart van de wereld, kan de vrede worden ge handhaafd, als de vrije wereld zich verenigt", aldus Ben Goerion. Ook premier Djem van Z u i d- Vietman is van mening, dat de vre de afhangt van de kracht en de waak zaamheid van de vrije wereld. De Westduitse minister van Bui tenlandse Zaken. Von Brentano, wees erop, dat de internationale spanning de laatste weken is verminderd. Deze opvatting wordt evenwel niet gedeeld door Ramon Magsaysay, de president van de Philippine n. Deze verklaart, dat de vrede in de we reld van thans niet kan worden ver wezenlijkt, zolang het communisme in cidenten organiseert teneinde „zijn program van ondermijning en verwoes ting van de vrije wereld" te propa geren. Nieuwe vindingen moeten toegepast worden „Het plan van 1956 voor de industriële produktie als geheel zal worden over troffen", aldus het Centrale comité. In vergelijking met 1955 is de gehele in dustriële produktie met ongeveer elf procent en die van de verbruiksgoede- ren met negen procent gestegen. De Sovjet-Unie is door de „successen in 1956 zelfs nog sterker geworden en de materiële welvaart is toegenomen". „Op basis van de voorrang van de zware industrie ontwikkelen de andere takken van de nationale economie zich met succes". Door de bebouwing van onge veer 35 miljoen hectaren woeste grond was het in het afgelopen jaar mogelijk geworden de produktie van tarwe, aardappelen en melk te vergroten. Het comité merkt echter op. dat de produktie van metaal, steenkool, cement en timmerhout bij de gestelde doelen is achtergebleven, evenals de bouwnij verheid. De schuld hiervoor wordt om. gegeven aan tekortkomingen van de betrokken ministeries. De opstelling van economische plan nen moet meer worden gedecentrali seerd. waarbij aan de regering en van de republieken meer gezag moet worden gegeven. Er moet worden opgetreden tegen bureaucratie en de kritiek en zelfkritiek moeten worden ontwikkeld, evenals „de scheppende activiteit en het initiatief van de werkende bevol king". Te weinig contact Het Centrale comité heeft vastgesteld dat de staatscommissie voor economi sche plannen tot dusverre „ernstig te kort is geschoten". Zo had zij zich onvoldoende op de hoogte gesteld van de toestand in de verschillende takken van industrie. Zij stond te weinig in verbinding met de economische leiders der Sovjet-republieken en van zelfbe- sturende gebieden, en zij had te weinig contact met industriële bedrijven en wetenschappelijke lichamen. De com missie is ernstig tekort geschoten bij de uitwerking van produktieplannen en zij vervulde haar taak, om zich geregeld op de hoogte te houden van de vorde ringen bij de uitvoering der economi sche staatsplannen, slecht, aldus het Sovjetrussische centrale partijcomité. Het zal de taak van de thans onder leiding van Perwoechin staande staats commissie voor economische plannen zijn er „met alle haar ten dienste staande middelen" naar te streven de Sovjetrussische industrie van de nodige grondstoffen te voorzien. De commissie moet er voorts op toezien, dat de door de staat ter beschikking gestelde gelden de grondstoffen en arbeidskrachten op zo doelmatig mogelijke wijze worden gebruikt. Ook moet zij in de industrie „stelselmatig en op zó groot mogelijke schaal nieuwe vindingen doen toepas sen. opdat een zo hoog mogelijke graad van arbeidsproduktiviteit wordt bereikt". Nasser liet weten: Luit. Moorhouse werd vermoord De Britse tweede luitenant Anthony Moorhouse van wie maandag nog werd gemeld, dat hij was gezien door een officier van de internationale politiemacht en dus in leven zou zijn is door een groep Egyptenaren ontvoerd en vermoord. Een sprekende gelijkenis heeft de militair van de Ver. Naties bij zijn waarneming parten gespeeld. De verdwijning van luitenant Moorhouse ivas aanleiding tot de in grijpende razzia's, welke de Britten zaterdagavond nog in Port Said on dernamen kort voor dat zij zich te rugtrokken op het bruggehoofd om zich voor te bereiden op de insche ping. Hoewel vooral de Arabische ivijk van de stad nauwkeurig werd afgezocht, werd de vermiste Britse officier niet gevonden. De secretaris generaal van de Ver. Naties. Dag Hammarskjöld. beloofde kortgeleden alles in het werk te stellen om licht te brengen in deze duistere zaak. Hij zou bij de Egyptische regering trach ten enige zekerheid te verkrijgen omtrent het lot der vermiste. De familie Moorhouse was bevriend met kolonel Cyril Banks, lid van het Britse Lagerhuis. De kolonel trad vori ge maand uit de Conservatieve partij uit protest tegen de Engelse regerings- politiek ten aanzien van het Midden- Oosten. Als gast van de Egyptische re gering heeft Cyril Banks nu een bezoek gebracht aan Cairo om te proberen ie's te weten te komen over Anthony Moor house. Op eerste kerstdag deelde kolonel Banks in Beiroet mede, dat president Nasser hem had medegedeeld, dat luite nant Moorhouse werd gedood door oen groep Egyptenaren, die hem had aange houden. De president zou zijn leger heb ben bevolen een onderzoek in te stellen naar de ontvoering en het vermoorden van de jonge Britse officier. Volgens Nasser was Moorhouse in handen ge raakt van „onverantwoordelijke perso nen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 1