j Duistere vragen voor
de donkere dagen
Indonesische regering stelt voor
opstandigen plaatsvervangers aan
Tienduizenden Hongaarse arbeiders
zonder werk door brandstoftekort
Hongaarse verzetsvlag
naar Koninklijk PaJeis
WEERBERICHT
Kolonel Sinibolon zegt trouw
te blijven aan Soekarno
Russen willen van rechtsgeding
tegen Racz monsterproces maken
Plechtigheid in de Nieuwe Kerk
en op de Dam eerbiedig samen
95ste jaargang MAANDAG 24 DECEMBER 1956 No. 29020
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: j. w. Heuny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wltte Singel u Leiden Giro no 67055
Hoofdredacteur: J. Brouwer tl_ per itwartaal: f. 2.35 per maand: f. 0.55 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
In Sumatra is het volkomen rustig
De Indonesische regering heeft gisteren kolonel Simbolon, de bevelhebber
van het derde territoriale district in Noord-Sumatra, die de macht in die
provincie heeft overgenomen en de regering in Djakarta niet meer erkent,
ontslagen. Het besluit is bekend gemaakt door de minister van voorlichting,
dr. Soedibjo. Het was door premier Ali Sastroamidjojo ondertekend.
In een officiële verklaring wordt gezegd, dat het optreden van kolonel
Simbolon „een schending van de wet van de Staat" is en het welzijn van de
natie in gevaar brengt. Simbolons onderbevelhebber is tot zijn opvolger
benoemd en er is een tweede officier benoemd om het bevel in Noord-
Sumatra op zich te nemen als Simbolons plaatsvervanger daartoe niet in staat
zou zijn.
Generaal Abdoel Haris Nasoetion de stafchef van het Indonesische leger,
wiens hoofdkwartier in Djakarta is, heeft het directe „tactische commando"
over regimenten in Atjeh en Midden-Sumatra gekregen. In Midden-Sumatra
heeft kolonel Ahmad Hoessein de macht in handen genomen.
„Slechts Parlement kan beslissen"
De opvolger van kolonel Simbolon is luitenant-kolonel Djamin Gintin. Zijn
eventuele plaatsvervanger is luitenant-kolonel Wahab Mahmoer.
In de officiële bekendmaking wordt voorts gezegd, dat president Soekarno als
opperbevelhebber en de stafchefs van de strijdkrachten binnenkort een boodschap
aan de strijdkrachten in het gehele land zullen richten.
Ook wordt verklaard, dat slechts het Parlement kan beslissen of de regering
moet aftreden. Er werd een beroep gedaan op het leger, de politie en het volk
om de grondbeginselen van de grondwet hoog te houden. De regering werkt aan
verbetering van de internationale toestand en, samen met het Parlement, aan een
nieuwe status voor de provincnes.
Minister Soedibjo las zaterdagavond de verklaring in de ambtswoning van pre
mier Ali Sastroamidjojo voor, nadat het kabinet in spoedvergadering over de
Staatsgreep in Sumatra had gesproken.
Soekarno en Hatta
weer één?
Volgens in Djakarta ontvangen be
richten was gisteren de toestand in de
twee provincies in Sumatra, die tegen de
regering in verzet zijn gekomen, rustig
en normaal. Er is bij de staatsgreep
geen schot gelost.
Levensstandaard niet
verbeterd
In een uiteenzetting over de redenen
van zijn „coup" tijdens een plechtigheid
op het voornaamste plein van Medan,
waarbij de Indonesische vlag werd gehe
sen, zeide Simbolon in een toespraak tot
zijn manschappen tot de actie te zijn
overgegaan na diepgaand overleg met de
plaatselijke leiders. „Het is een onweer
legbaar feit, dat het huidige kabinet er
^ïiet in is geslaagd te voldoen aan de
wensen van het volk", zo zeide hij.
Voorts verklaarde Simbolon. dat de le
vensstandaard van het Sumatraanse
volk na elf jaar van onafhankelijkheid
niet is verbeterd en dat „ons nationale
leger, dat geboren is in onze nationale
revolutie, niet kan toestaan, dat deze
toestand eeuwig voortduurt".
Kerstboodschap
van H. M. de Koningin
H.M. de Koningin zal op eerste kerst
dag om 13.00 uur per radio over beide
zenders een kerstboodschap uitspreken.
Het eerstvolgend nummer van het
„Leidsch Dagblad" verschijnt op
donderdag 27 december. Onze bu
reaus zullen beide kerstdagen ge
sloten zyn.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir
Russisch kernwapen
van nieuw type
De Sovjet-Unie heeft op 13 of 14
december in Siberië een proef genomen
met een kernwapen van een geheel
nieuw type, zo hebben Japanse deskun
digen zondag verklaard. Een woord
voerder van het centrale observatorium
in Tokio maakte bekend, dat na de
Russische proef in Japan de hoogste
graad van radio-activiteit is waargeno
men sedert de Amerikaanse proef met
een waterstofbom in de Stille Oceaan.
In de prefectuur van Foekoeoka is
radio-actieve regen gevallen. Het on
derzoek van de lucht boven Japan
duurt nog voort.
Lichte vorst
De Bilt verwacht tot morgenavond
Veranderlijke bewolking met plaatse
lijk wat sneeuw, matige aan de Wad
den tijdelijk vrij krachtige oostelijke
wind. vannacht lichte vorst, morgen
middag temperaturen in en om het
vriespunt.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
25 DECEMBER
Zon op: 8.50 uur; onder: 16.35 uur.
Maan op: 1.44 uur; onder: 12.31 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.12 uur en
21.46 uur.
Laagwater te 4.37 uur en 17.07 uur.
(26/12 hoogwater te 10.21 en 22.59 uur
(doodtij), laagwater te 5.43 en 18.17
uur: 27/12 hoogwater te 11.21 uur;
laagwater te 6.59 en 19.32 uur).
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
en een kerstnummer
Het kabinet is inmiddels gisteren in
geheime vergadering ten huize van de
minister-president bijeengekomen.
President Soekarno heeft gistermiddag
een voetbalwedstrijd bijgewoond in het
stadion in Djakarta, waar het Joegosla
vische elftal het Indonesische nationale
team een 51 nederlaag toebracht.
Zaterdagavond deed Soekarno een be
roep op een bijeenkomst van oud-strij
ders om zich te verenigen in één orga
nisatie om te strijden voor een welva
rend land en sociale gerechtigdheid.
De voormalige vice-president, Hatta,
verklaarde in een toespraak tot christe
lijke studenten in Soekaboemi in West-
Java: „Onze nationale revolutie heeft
gefaald omdat zij niet werd gevolgd door
een gezond economisch programma ter
bereiking van welvaart".
Hatta drong aan op de vorming van
een presidentieel kabinet en zeide. dat
autonomie dient te worden verleend aan
de provincies als een noodzakelijke stap
om de huidige toestand te boven te ko
men.
Volgens in Djakarta ontvangen be
richten zijn de plaatselijke bankagent-
schappen in midden-Sumatra onder
controle van de nieuwe militaire raad
gesteld, „om een kapitaalsvlucht uit de
provincie te voorkomen".
Koningin Juliana, Prins Bernhard,
Prinses Beatrix en Prinses Wilhel-
mina voor het Nationaal Monument
tijdens de plechtige overbrenging
van de Hongaarse verzetsvlag naar
het Koninklijk Paleis op de Dam.
Simbolon drong er bij Soekarno en
Hatta, die deze maand als vice-presi
dent is afgetreden op aan, zich te her
enigen. „De hereniging van onze hoogste
leiders zou de hereniging van ons volk
betekenen", zeide hij.
Hij legde er voorts de nadruk op. dat
hij trouw zou blijven aan de Indonesi
sche onafhankelijkheidsproclamatie, aan
de nationale roodwitte vlag en aan pre
sident Soekarno en ging niet in op het
besluit van de regering in Djakarta, ge
nomen op de spoedvergadering van za
terdag, om hem „tijdelijk van zijn func
tie te ontheffen".
Zowel de door de regering in Djakar
ta aangestelde gouverneur van midden-
Sumatra, Moelhardjono. als van noord-
Sumatra, Pontas, hebben uitdrukking
gegeven aan de hoop, dat de door de le
gerofficieren genomen stappen wijzigin
gen ten goede zullen brengen voor de 12
miljoen inwoners van de twee provincies,
waarin talloze rubber-, thee- en tabak-
ondernemingen zijn gevestigd en olie
bronnen in exploitatie zijn.
„Autonomie is noodzaak"
Radio-Padang heeft gisteravond mede
gedeeld, dat de „Militaire Raad" finan
ciële deskundigen heeft aangesteld om
een onderzoek in te stellen naar de fi
nanciële toestand van de beide provin
cies. Naar verluidt zouden de belastin
gen en heffingen, die worden betaald
door buitenlandse maatschappijen, niet
langer aan de centrale regering in Dja
karta worden overgemaaakt.
Talrijke grote fabrieken in geheel Hongarije hebben zondag als gevolg
van gebrek aan brandstof hun poorten moeten sluiten, waardoor tienduizenden
arbeiders zonder werk zijn gekomen. De zondag was op last van de regering,
evenals de zaterdag, als een halve werkdag beschouwd, doch alleen een
beperkt aantal arbeiders was op het werk en dan nog slechts voor onder
houdswerkzaamheden. Er komen zes tot zeven honderdduizend arbeiders
zonder werk als de kolenproduktie niet wordt verhoogd. De helft van de 84.000
mijnwerkers is echter uitgeweken. In totaal hebben 150.000 Hongaren hun
land verlaten, van wie de helft naar andere landen is overgebracht. Vier Britse
advocaten, die tevens lid zijn van het parlement, hebben van de Hongaarse
regering geen toestemming gekregen om de processen tegen verzetsmensen
bij te wonen.
Volgens welingelichte kringen in Boedapest vormt de organisatie van het
proces tegen Sandor Racz, de 21-jarige ex-voorzitter van de Centrale Arbeiders
raad, op het ogenblik een onderwerp van discussie tussen de regering-Kadar en
de Russische bezetters. De Russen willen van het proces tegen Racz een soort
„monsterproces" maken. De beschuldiging tegen hem zou dan gebaseerd dienen
te worden op verstandhouding met Westelijke agenten. De regering-Kadar zou
hier niets voor voelen omdat een dergelijk proces de (labiele) rust in Hongarije
weer kan verstoren. Bovendien zal het de regering-Kadar niet gemakkelijk vallen
Hongaarse magistraten te vinden, die aan dit proces de schijn van wettelijkheid
willen verlenen, aldus—deze kringen.
hoofdstad Reykjavik, op doorreis naar
de V. S.
Nixon, die zes uur in IJsland bleef,
verklaarde getroffen te zijn geweest
door de jeugd der uitgeweken Honga
ren. Hij zei. dat velen studenten, jonge
arbeiders of jonge vrouwen waren.
Hij vervolgde: „Ik ben ervan over
tuigd. dat de vrijheid het tenslotte zal
winnen. De opstand tegen de marionet-
tenregering-Kadar is het begin van het
einde der uitbreiding van het interna
tionale communisme.
De communisten zijn er niet in ge
slaagd de studenten, de arbeiders en
de intellectuelen aan zich te binden
en dat zijn precies de groepen, die
Jeugd moet niets van
communisten hebben,
zegt Richard Nixon
„Ik geloof, dat de meesten van de
jongere Hongaarse vluchtelingen naar
hun land zullen willen terugkeren, in
dien zich aldaar een ommekeer heeft
voltrokken" aldus verklaarde de Ameri
kaanse vice-president Richard Nixon
die een bezoek heeft gebracht aan de
kampen in Oostenrijk voor Hongaarse
vluchtelingen zondag in de IJslandse
Drie Oranje - generaties aanwezig
Drie Oranje generaties. Koningin Juliana, Kroonprinses Beatrix, de
moeder van het verzet. Prinses Wilhelmina en de oud-opperbevel
hebber der Nederlandse binnenlandse strijdkrachten. Prins Bernhard.
hebben zaterdagmiddag de plechtige en met militair ceremonieel uit
gevoerde overbrenging van de Hongaarse verzetsvlag naar het
Koninklijk Paleis op de Dam bijgewoond. De vorstin ontving deze vlag
tijdens haar bezoek aan de Jaarbeurshall te Utrecht van een 31-jarige
Hongaarse vrijheidsstrijder en zij gaf de commandant der voormalige
binnenlandse strijdkrachten, de, reserve generaal-majoor H. Koot, op
dracht dit dundoek naar het paleis in de hoofdstad te doen over
brengen.
Even voordat het Koninklijk Paar
met Prinses Beatrix aan de Nieuwe Kerk
arriveerde, waar een korte samenkomst
werd gehouden, had Prinses Wilhelmina.
getooid met een cocarde. bijna onopge
merkt in de rond een pilaar gebouwde
kerkbank plaats genomen. Toen het Ko
ninklijk Paar de kerk betrad werden
de lichten ontstoken en naderde vanuit
een zijbeuk de vaandelwacht van oud-
B.S.'ers in de blauwe overall, zwarte
helmen en de hand aan de stengun,
met de Hongaarse vlag. De vlaggedra-
ger stelde zich op voor de preekstoel
en de Koninklijke gasten namen naast
Prinses Wilhelmina in de kerkbank
plaats. In een andere kerkbank zaten
minister-president dr. Drees. en de mi
nisters mej. dr. M. A. M. Klompé en
prof dr. Samkalden. De plechtigheid
werd voorts bijgewoond door talrijke
burgerlijke en militaire autoriteiten, re
presentanten van alle organisaties, werk
zaam op het terrein van de vluchtelin
genhulp en uiteraard ook door een aan
tal Hongaarse vluchtelingen.
Nadat inleidende orgelmuziek in de
hooggewelfde kerkruimte verklonken
was betrad mr. A. J. Andree Wiltens,
een der leiders van het voormalig stu-
dentenverzet, de preekstoel. Hij zeide
o.a: „Onder deze vlag, die door een
onbekend patriot in haast is vervaar
digd. is op 25 oktober j.l. in de straten
van Boedapest gestreden. Toen de
drager van deze vlag zich door ach
tervolging genoodzaakt zag Zijn land
te verlaten, heeft hij. omdat hij van
dit symbool geen afstand kon doen,
het doek, verborgen onder zijn kleding,
meegenomen om het tenslotte spon
taan als kleinood zoals hjj hetzelf
uitdrukte aan H. M. de Koningin
aan te bieden tijdens haar bezoek aan
de Jaarbeurshallen in Utrecht".
Na een vertaling van sprekers woor
den in het Hongaars door de Hon
gaarse predikant ds. I. L. Tusky werd
met orgelspel de samenkomst afgesloten,
Achter de vlag aan begaven allen zich
over het Middendamterrein, waar dui
zenden Amsterdammers stonden, naar
het Nationaal Monument. Daar stond
een erewacht van pelotons van de drie
onderdelen der krijgsmacht aangetre
den. Dit stil en eerbiedig samenzijn werd
geopend met het taptoesignaal en een
minu^ stilte, waarin de vlaggedrager
het «mdoek, waaroverheen een zwarte
rouwband zat, langzaam naar de grond
liet nijgen, werd besloten met de re
veille. Tijdens dit signaal werd de Ne
derlandse driekleur langzaam gestreken
en gehesen aan de mast naast het mo
nument. Tot slot speelde de Kon. Mili
taire Kapel het Hongaarse en Neder
landse volkslied.
De lange zwijgende stoet begaf zich
daarna naar het Paleis. Daar werd de
vlag in ,,'s-Konings Voorhuis" (gelegen
achter de ingang), waar met denne-
groen een stemmige sfeer was gescha
pen, in een standaard opgesteld.
Koningin Juliana en Prins Bernhard
legden hier een krans aan de voet
van de vlag neer, en Prinses Wilhel
mina plaatste een bloemstuk in de
vorm van een witte margriet met een
lint, waarop in het Hongaars stond:
„Met eerbied voor de Hongaarse vrij
heidsstrijders", bij het rood-wit-groene
dundoek. De autoriteiten, gevolgd door
de genodigden en burgerij defileerden
tot slot langs de vlag. Hierbij was
tevens gelegenheid om bijdragen te
storten voor de Hongaarse vluchte
lingen.
zij juist met alle geweld voor zich
hebben trachten te winnen. Dit toont
aan, dat er moeilijkheden zijn in de
communistische wereld".
In antwoord op vragen van journalis
ten, waarom de V. S. „geen wezenlijke
hulp aan de Hongaren hebben ver
leend" en waarom zij „de Hongaarse
opstandelingen niet metterdaad in
hun vrijheidsstrijd hebben gesteund",
antwoordde Nixon: „Wij konden niet
het gevaar lopen van het uitbreken
van een derde wereldoorlog. Daarom
moesten wij ons beperken tot een
actie via de Verenigde Naties".
Hij voegde hieraan toe: ..Er zijn er,
die menen, dat een dergelijk optreden
niets te beduiden heeft. Ik ben het daar
niet mee eens. Wat wij hebben gedaan
betekent zeer veel. daar morele krach
ten in het geweer zijn gebracht tegen
de geweldplegers, een enkele regering
en dit geldt ook voor de marionetten-
regering-Kadar kan, tegen dergelijke
morele krachten in. hardnekkig aan haar
politiek blijven vasthouden. De open-
Slot op pag. 2
Wolkbreuk eist vele
doden in Brazilië
Tengevolge van een wolkbreuk is
zaterdagavond de plaats Passaquatro,
In het zuiden van de Braziliaanse staat
Minas Gerais, overstroomd. Het aantal
doden en vermisten wordt op vijftig
geschat. Volgens een radiobericht zijn
er reeds negentien lijken geborgen.
Inwoners van naburige steden ver
lenen hulp. De president van Brazilië
heeft ziekenauto's met verplegend per
soneel en geneesmiddelen naar Passa
quatro doen zenden. De regens die de
wolkbreuk hebben veroorzaakt, blijven
vallen.
flngez Med.-Adv.)
Tiendelige Kerstprijsvraag
69 prijzen van vijf tot honderd gulden
De grote belangstelling die vorige jaren getoond werd voor een rijk-
gevarieerde kerstprijsvraag heeft ons er toe doen besluiten, ook dit jaar
weer als ontspanning in de donkere dagen rond de jaarwisseling aan de
puzzelaars tien puzzels van verschillende aard voor te zetten. Hierdoor
kunnen alle puzzelaars aan hun trek komen, ook al hebben zij voor een
bepaald genre een voorkeur.
Het is namelijk zo, dat er prijzen per puzzel worden toegekend, terwijl
daarnaast prijzen beschikbaar zijn voor de „groten" onder de puzze
laars, die de meeste opgaven goed oplossen.
Elders in dit blad publiceren wij twee pagina's puzzels, namelijk een
merkwaardig probleem over de verjaardag van Jansen, een opgave met
symmetrische lettergroepen, een kruiswoordraadsel, een kruis-jaartallen
raadsel, een soort doolhof puzzel, een bijbeltekstopgave, een rekenpuzzel,
een probleem op een schaakbord, een kryptogram en een fotopuzzel.
Per puzzel loven wij vier prijzen uit, namelijk één prijs van f. 10.- en
drie prijzen van f. 5.in totaal per puzzel dus f. 25.ofwel voor de
-tien puzzels f.250.
Bovendien worden prijzen toegekend aan hen, die de meeste puzzels
goed hebben opgelost, namelijk een prijs van f. 100.een prqs van
f. 75.een prijs van f. 50.een prijs van f. 25.vijf prijzen van
f.10.en twintig prijzen van f.5.tezamen f.400.
In totaal wordt dus f. 650.aan prijzen, variërend van f. 100.tot
f. 5.die worden toegekend aan 69 prijswinnaars.
Bij de prijstoekenning zaf er op worden toegezien, dat aan niemand
meer dan één prijs wordt toegekend.
Daarom zullen wij eerlijkheidshalve eerst de hoge prijzen toekennen
en dan bij de toekenning afdalen naar de lagere prijzen, teneinde te
voorkomen, dat een „grote" prijs iemand ontgaat omdat hem reeds een
kleinere prijs is toegekend.
Aangezien het nazien en registreren van de oplossingen en het toeken
nen van de prijzen bij een dergelijke ingewikkelde prijsvraag van tien
puzzels uitermate ingewikkeld is, moeten wij als voorwaarde voor deel
neming als eisen stellen dat:
1. iedere deelnemer de oplossing van alle puzzels waaraan hij mee
doet in één enveloppe verstuurt;
2. buiten op iedere enveloppe met oplossingen wordt vermeld hoe
veel puzzeloplossingen hierin worden verzonden;
3. buiten op iedere enveloppe naam en adres van de inzender
worden vermeld;
l. buiten op iedere enveloppe duidelijk wordt vermeld „prijsvraag"
Oplossingen dienen uiterlijk maandag 14 januari a.s. te 13 uur
in het bezit te zijn van de redactie, Wittesingel 1 te Leiden.
Na die tijd ontvangen oplossingen en oplossingen die niet voldoen aan
de opgesomde noodzakelijke voorwaarden kunnen niet mededingen naar
de prijzen.
Over de prijstoekenning kan naderhand niet worden gediscussieerd of
gecorrespondeerd.
