KWEKERS UIT RIJNSBURG EN OMGEVING LEVEREN NEDERLAND KERST-TULPJES Drukke dagen voor veiling „Flora" Zes maal Kerstmis in Boedapest In veertien dagen tijd worden er ruim één miljoen geveild Ulloï ut 27/111 achter 95ste jaargang Maandag 24 december 1956 Vierde blad no. 29020 .55 (Van een onze redacteuren) Behalve de tulpjes worden er in de weken voor Kerstmis ook nog grote hoeveel heden hyacinten en snijtulpen verhandeld. Het getuigt van veel vakmanschap, dat zo midden in de winter reeds grote hoeveelheden voorjaarsbloemen aan de veiling worden gebracht. Heel Nederland kan profiteren van dit vakmanschap, en talloos velen zullen er zijn, die er door deze bloemen aan herinnerd worden, dat het tóch weer lente zal worden! Deze grotere aanvoer op de veiling heeft zijn voor- en nadelen. De kwekers heb ben er een strop aan, omdat de prijzeïi niet al te hoog zijn, terwijl de kopers in de winkels er voordeel aan zullen hebben omdat de prijzen niet al te veel op zullen lopen. Over de prijs kunnen wij eigenlijk niet al te veel zeggen. Dagelijks ver andert de prijs en bovendien is de prijs, die op de veiling betaald wordt nog lang niet de prijs, die men in de winkel moet betalen: de grossier en de winkelier moeten er ook nog wat aan verdienen! De hyacinten komen ook in behoor lijken getale naar de veiling: vorig jaar waren het er niet minder dan ongeveer 579.000. terwijl er vorig jaar ook nog 700.000 snijtulpen werden aangevoerd. Bovendien worden er nog enkele karren dennegroen aangevoerd, doch op het grote geheel maakt dat niet veel uit. Grote drukte Dagomzetten van f 50.000 a f 80.000 In enkele weken tijds worden er dui tenden voorjaarsbloemen verhandeld in jeiling Flora". De stille tijd, die duur- ie van november tot begin december, is plotseling voorbij. In het late najaar ïorden er betrekkelijk weinig bloemen rerhandeld in „Flora" en dan is er ook veer goed te merken dat er drukke en stille veilingdagen zijn. Tot de drukke lagen behoren maandag, woensdag en Vrijdag: de overige dagen wordt er be trekkelijk weinig aangevoerd. In de aatste twee weken voor Kerstmis ech ter is er bijna geen verschil in stille en Irukke veilingdagen en dat komt dan •ooral door de duizenden kersttulpjes, lie in enkele weken verhandeld wor- len. In het voorjaar, wanneer men ook reinig verschil merkt, is dit vooral te anken aan de exRort. die een belang- ijke plaats inneemt in het Rijnsburgse lakenleven. Is het voorjaar weer achter le rug. dan komt het verschil weer dui- lelijker naar voren. 's Morgens vroeg In de drukke dagen voor Kerstmis begint de veiling om half acht 's mor gens, en voor die tijd moeten de kwe kers dus zorgen dat hun produkten in de veilinghallen liggen opgetast. Begrijpelijk dat het reeds 's morgens vroeg een hele drukte is op het ter rein van „Flora". De bloemen worden door de kwekers op de zgn. karren geplaatst, waarvan er in deze tijd 300 a 400 in gebruik zijn. Iedere kweker neemt als hij met zijn rodukten aan de veiling komt. een kar fa legt daar zijn gehele aanvoer op. Men kan dus naast elkaar zien liggen [ossen chrysanten, bakjes kersttulpen fa bakken met hyacinten: een kleurrijk thouwspel. De karren komen op rijen staan en voor het begin van de vei- ing wordt door loting vastgesteld met elke rij men zal beginnen. Inmiddels hebben de kopers zich ver- ameld in de veilingzaal: grossiers, xporteurs en kleinhandelaren. Dan aat de veilingklok draaien en worden e prijzen ..gemaakt". Ongeveer 100 arren gaan zo per uur onder de klok in letterlijke en figuurlijke zin oor. Een klein rekensommetje leert, at de veiling in deze dagen drie h vier ur duurt! Door het hele land Buiten de hallen staan de bestel auto's van de grossier te wachten: de bekende bestelauto's met. de rolluiken, die overal in Nederland bekend zjjn. Heeft de grossier voldoende bloemen gekocht, dan wordt de wagen vol ge laden en begint de tocht door het land. De bloemen die 's morgens vroeg op de veiling zijn, kan men overal in den lande 's avonds in de winkel kopen. Voor de export mag deze termijn iets mger zijn, veel zal het echter niet beien. want het gaat er natuurlijk om ie bloemen zo snel mogelijk op de plaats an bestemming te krijgen. Overigens etekent de export bij de kersttulpjes üet zoveel. Er gaan wel flinke partijen aar België en ook wel enkele naar witserland en Duitsland, maar de ïeeste blijven toch in ons eigen land. Honderdduizenden De aantallen kersttulpjes, hyacinten n snijtulpen van dit jaar zijn uiter- ard nog niet bekend, maar vorig jaar 'erden er 1.000.000 tulpjes geveild en e verwachting is dat er dit jaar een aar honderd duizend meer zullen zijn. Woensdagmorgen waren wij even in de veiling, en er heerste een drukte van belang. Bijna alle plaatsen in de vei lingzaal waren bezet, en in één lange rij passeerden de karren voor de toekom stige kopers. Voor de leek gaat het alle maal een beetje onbegrijpelijk toe: de keurmeester roept iets over de kwaliteit van de produkten. de veilingmeester roept iets als men het niet gewend is volkomen onverstaanbaar de klok draait en de kopers drukken met onbe wogen gezichten op het knopje bij hun zitplaats. De veilingmeester noteert de koper, rekent het bedrag meteen uit en intussen is de volgende partij al weer aan de beurt. Er heerst een grote be drijvigheid, die voor de leek rommelig aandoet, maar die dat natuurlijk hele maal niet is. Niemand schijnt echter oog te hebben voor de schoonheid van de kleine rode kersttulpjes, die in vak termen „starren" heten. En toch is het een lust voor het oog. al die prachtige jonge voorjaarsbloemen bij duizenden Honderden karren met voorjaars bloemen in de veilinghallen van „Flora". Tulpen en hyacinten in bonte mengeling dooreen. (Foto L.D /Van Vliet) te z.en passeren De hyacinten ruiken verrukkelijk en de veilinghallen lijken één groot lystoord. Na drie, vier uur veilen is er voor een bedrag van f. 50.000 tot f. 80.000 omgezet. Inderdaad is dit een behoor lijk bedrag, doch het is niet het hoog ste wat er in deze veiling wordt be reikt. Dit jaar werd in de week voor Moederdag bijv. een dagomzet van f. 128.000 bereikt! Tot nu toe hebben wij enkel iets ver teld over de bloeiende tulpjes, die naar de veiling komen, maar het is duidelijk dat daar wel het een en ander aan vooraf gaat. De kweker moet er voor zorgen dat zijn bolletjes in bloei komen, juist in de week voor Kerstmis, terwijl hij toch ook nog wel eens iets over wil houden voor de weken daarna. Veertien dagen in de kas Half september zijn de bollen de grond in gegaan, gewoon in het open veld. Dan volgt voor de kweker een tijd van afwachten, want behalve het nor male onderhoud van zijn velden is er aan de bollen niets meer te doen. De kersttulpjes, die woensdag aan de veiling zijn gekomen werden op 3 december uit de grond gehaald. Ieder bolletje was toen al tot leven geko men en toonde flinke „pennen" de vakterm voor de eerste ontwikkeling van de bladeren. Buiten is het dan natuurlijk te koud om de bollen snel in bloei te hebben, en daarom wor den de bollen, netjes in kistjes van 90 stuks, in de warme kas geplaatst. De temperatuur moet voor de tulpjes enige dagen 80 graden bedragen, om daarna af te zakken tot 70 graden. Het is verwonderlijk hoe in enkele dagen tijd de bloemen reeds te voorschijn kómen. Zodra er bloemen goed zijn. worden deze uit de kas gehaald en opnieuw in bakjes geplaatst, waarna ze naar de veiling gevoerd kunnen worden. Het is een prachtig gezicht een kas vol met deze prachtige kleine tulpen te zien. Hetzelfde geldt voor de kassen met hyacinten, die bovendien nog heerlijk ruiken. Zo heerst er bij alle kwekers, die aangesloten zqn bjj veiling „Flora" grote drukte in deze dagen, en ook net personeel van de veiling zelf be hoeft niet naar werk te zoeken. De DE kleine Margitka is 1951 vijf jaar oud en maakt nu voor het eerst volkomen bewust het Hon gaarse kerstfeest mee. Kerstmis is in Hongarije het grootste en mooiste feest van het gehele jaar. Vroeger ging dat als volgt. Weken van tevoren vulde men ver langlijstjes in en kort voor de kerstdagen ging de deur van de achterkamer of van de salon onherroepelijk op slot. Op kerstavond, de 24e, begon tegen zeven uur opeens het kerstklokje te tingelen, de schuifdeuren van de salon gingen open en dan zagen grote verwonderde kinderogen een zilverig glinsterende kerstboom met veel brandende kaarsjes, glazen ballen en daartussen allerlei versnaperingen en verrassingen. Onder de Kribbe lagen de cadeautjes, alles keurig verpakt in bont kerstpapier en vastgebonden met gouddraad. Zo hebben de ouders van Margitka hun kerstavonden nog in herinnering, maar wat er in 1951 van al die pracht is overgebleven, durven zij geen Kerstmis meer te noemen. Margitka heeft echter geen betere dagen gekend, zij weet niet wat welvaart betekent en pas later hoorde zij, dat de speeldoos achterin het kribbetje met de twee kerstmelodietjes nog afkomstig is uit het ouder lijke huis van moeder. Nu bewonen zij twee kamers in de Üllöi-ut 27. drie hoog achter. De ge meente heeft beslag gelegd op het zij kamertje en daar woont nu juffrouw Fekete. Die werkt overdag in een fa briek. maar ze behoort bij de familie. Ook in Boedapest 1951 begint het kerstklokje te tingelen, en wanneer de tussendeur opengaat, ziet Margitka een kerstboom met brandende kaarsjes. Daaronder liggen de cadeautjes: een paar warme kousen, een pop uit lappen met een beschilderde kop. een zakje no ten. wat appels en een paar grof inge pakte bonbons. Dat is alles, maar het is warm in de kamer en Margitka voelt zich gelukkig, omdat ook kleine dingen schatten kunnen zijn. Ze kijkt naar vader en moeder, die stil glimlachen, maar ze weet niet dat vader een grote teleurstelling wegslikt. Hij mag geen zaken meer doen met het buitenland en zoekt nu al wekenlang naar een nieuwe betrekking. Dan gaan ze aan tafel, waar de traditionele kerstgans niet ontbreekt, want juffrouw Fekete heeft familie op het platteland en Hongarije is rijk Op de eerste kerstdag gaat Margitka met haar ouders op bezoek bij haar grootmoeder op het Elizabeth-plein. Daar staat in de kamer ook een kerst boom en ze ontdekt er weer een paar geschenken: dezelfde grof ingepakte bonbons als thuis. EEN JAAR LATER. Hongarije is geen rijk land meer. De kerstgans ont breekt. Het land bezit wel rijkdom men. maar niet voor het volk. Een kin derverstand begrijpt dat niet. Margitka bewondert weer de kerst boom in de achterkamer met kaarsjes en wat minder cadeautjes dan het vorig jaar. Er ligt weer een zelfgemaakte pop onder de boom, verder wat chocolade wafels en ze hoort haar vader zeggen: „Slecht, maar duur. Alles volgens Rus sisch recept". Ook dat begrijpt ze niet. Ze kijkt naar de brandende kaarsjes en luistert naar de twee melodietjes van de speeldoos. Toch is ze niet gelukkig, want ze kan grootmoeder niet bezoeken. Die moest haar woning op het Elizabeth- plein ontruimen en woont nu ergens bij boeren op het platteland. Een van de vele kassen met kersttulpjes, die er in Rijnsburg en omgeving zijn te vinden. In deze I ken, keurig gerangschikt in kistjes kas staan 40.000 tulpjes te pron-\van 90 stuks. (Foto LD./Van Vliet) DE KERSTBOOM VAN 1953 is wat kleiner dan vorige jaren. Dat ziet Margitka dadelijk, wanneer de tussendeur opengaat. Ook mist zij de chocolade, en daarom vraagt zij aan moeder, hoe dat komt. Ze hoort dat de tijden veranderd zijn en dat Kerstmis niet meer zo mooi is als vroeger, veel vroeger. Toen lagen er sinaasappels, mandarijntjes en bananen onder de boom en nog veel heerlijker dingen, die Margitka niet kent. Maar het is een mooi verhaal, een sprookje uit een on bekende wereld en in de glans van de povere kaarsjes op het kale boompje ziet zij een grote sprookjesachtige kerst- Daags daarop kan ze grootmoeder be- boom. Misschien volgend jaar zoeken, want die is weer teruggekomen. Dat is het gevolg van een verandering in de regering, zegt vader. Maar groot moeder woont niet meer aan het Elisa- beth-plein, doch op een klein kamertje ergens in het oude stadsgedeelte Ofen. Ja, er is veel veranderd. Margitka is nu acht jaar. Weer viert men Kerstmis, maar de betovering is verdwenen. Moe der werkt op een bureau en heeft op kerstavond in allerijl een paar kaarsjes rond het kribbetje aangestoken. Er is geen kerstboom meer. Aan tafel bemerkt Margitka niet. dat vader weinig eet en ook niet. dat hij tobt over zijn nieuwe betrekking. Hij is vertegenwoordiger van een verzekeringsmaatschappij en moet mensen trachten over te halen een verzekering af te sluiten voor deze on- zkere tijd. Maar Margitka luistert naar de speeldoos en zingt mee, omdat ze de tekst nu kent: „Szent Csendese" (Stille nacht) en dan „Mennyböl az Angijal" (De Engel uit de hemel). HET JAAR DAAROP is er wéér een nieuwe regering, maar die heeft het kerstfeest afgeschaft. Zij vie ren het thuis tóch, maar er zijn maar weinig geschenkjes. Dat is evenwel het ergste niet, Margitka voelt zich name lijk diep ongelukkig omdat de speeldoos kapot is gegaan. Alles is hier trouwens kapot: de stalen veren steken uit de crapauds. aan een van de stoelen ont breekt een poot en niemand heeft zin of tijd om iets te repareren. Het meren deel van het trotse Hongaarse volk is weliswaar geen proletariër, maar wel een pauper geworden. Allen zijn nu ge lijk geworden, gelijk in de afgedragen kleren, het onverzorgde uiterlijk en de magere gezichten met een harde trek om de mond. Margitka gaat met haar ouders naar de nachtmis en daar in de overvolle kerk want Hongarije heeft het geloof niet verloren hoort zij het bekende kerstlied zingen van de speel doos: „Mennijböl az Angyal". Dan komt er opeens een verrassing, een paar da gen later, want de post functioneert niet te best. zoals alles hier met de grootste moeilijkheden gepaard gaat. Voor Mar gitka is er een wonder gebeurd in de vorm van een pakje uit Holland, ge stuurd door een zuster van vader. Zij bewondert de dikke repen chocolade, de flikken, koekjes en vooral de fijne, prachtig verpakte bonbons. Er is ook koffie en thee bij voor vader en moe der en een mooie warme pullover voor Margitka zelf. Vader moet voor dit pakje met een gedeclareerde waarde van 20 gulden echter meer dan tweehonderd forint aan invoerbelasting betalen. Dat is bijna een vierde van zijn maandelijks inkomen en daarom moet hij naar Hol land schrijven, dat het beter is geen pakjes meer te sturen. Kerstmis 1956. De unöi-ut ligt aan de voorkant geheel in puin. Heel die lange en mooie straat met de degelijke huizen is één ruïne gewor den. Duizenden mensen zijn nu dakloos en wonen ergens bij familie, anderen zijn weer samengeperst in een achter kamer of in een kelder. Margitka en haar ouders wonen gelukkig achter, waar de ramen nog heel zijn. Zij heeft het koud, want er zijn geen kolen, en zij heeft het gevoel, dat dit het treu rigste kerstfeest is. dat ze heeft meege maakt. Ze denkt terug aan de gevech ten in de laatste week van oktober, aan haar angst in de kelder, waar zij dagen en nachten heeft doorgebracht, aan het ratelen van de tanks en het schieten van de kanonnen. Een van haar vrien dinnetjes is hierbij om het leven geko men. Ze is nu al wekenlang niet op school geweest. Ze denkt alleen aan eten en ze bemerkt opeens, dat haar vader er slecht uitziet. Arme apuci arm vader tje denkt ze. Ook is er nu geen pakje uit Holland gekomen. Gelukkig staan ze op de lijst van het Rode Kruis, doch van het Kerstkind verwacht Margitka nu geen cadeautje meer. O» KERSTAVOND blijft er dan plot- ;eling een buitenlandse auto met sen CD-nummerplaat voor hun huis staan. Er wordt een groot pakket voor hen afgegeven: voor hen en voor allen, die het nodig hebben. En zo wordt de kerstavond toch een klein feest In hun al te kleine woning, want alle bu ren daar op de derde verdieping worden uitgenodigd en vader verdeelt wat een onbekende gever uit het buitenland aan geschenken heeft gebracht: versterken de middelen, vlees en vis in blik. mar garine, dekens, suiker, rijst en vooral: melk voor de kinderen en bróód voorde volwassenen. Wie spreekt hier nog van klassen- of standsverschil? Zij allen zijn hier arme, gekwelde en gemartelde mensen, vader en moeder evengoed als juffrouw Fekete of de fabrieksarbeider Nemec twee deu ren verder en de oude professor in zijn versleten jasje op het eind van de gang. Vrijheid, gelijkheid en broederschap, dat ideaal is hier werkelijkheid ge worden: de vrijheid in het Hongaarse hart, onderdrukt door terreur en ge smoord ln bloed en tranen, de gelijk heid in de volslagen armoede van allen, en de broederschap bloeit rondom de éne kribbe bij de verdeling van wat melk en brood Slagboom in stukken een dode, een gewonde Gistermorgen is een motorrijder met duopassagier bij het grenskantoor Bil- serbaan in Limburg met grote snelheid tegen een neergelaten douaneslagboom gereden. De dienstdoende douanebe ambte zag tot zijn ontsteltenis de mo tor zonder bestuurder en duopassagier nog ongeveer 100 meter doorrijden, al vorens deze in een greppel langs de weg tot stilstand kwam De bestuurder van de Belgische motor, de 22-jarige Briers uit Genk werd bij dit ongeval ernstig gewond en overleed na aankomst in het ziekenhuis te Maastricht. De duopassa gier werd met een lichte hersenschud ding in hetzelfde ziekenhuis opgenomen Beide mannen waren op weg naar hun woonplaats Genk. Vermoed wordt dat zy een verkeerde weg hebben inge slagen naar Maastricht en niet wisten dat zich op deze weg een douanepost met slagboom bevond Door de bevige botsing brak deze -slagboom -in- twee stukken f 2500 uit pak gestolen Een onbekende heeft kans gezien een woning aan de Hilleweg te Rotterdam binnen te komen en een bedrag van f. 2500.weg te nemen. De bewoners, 'n kruidenier met zijn gezin, waren naar de kerk, toen de inbreker zijn slag sloeg. Uit de zakken van een pak ,dat ergens hing Jieeft hij een portefeuille inhou dende f 2500— gehaald. Verder wordt er niets vermist. HALVE VRIJE DAG VAN WINKEL PERSONEEL IN KERSTWEEK De Staatssecretaris van Sociale Za ken heeft toestemming verleend om in de kerstweek arbeid te laten verrichten op de voor de halve vrije dag bestemde dag onder voorwaarde, dat in de maand januari een halve vrije dag ter compen satie wordt gegeven Meer nog dan andere feestdagen is het kerstfeest een feest van huiselijkheid en gezelligheid, leder tracht met Kerstmis thuis te zijn om gezamenlijk dit feest te vieren. De woningen zijn in zulke dagen extra gezellig gemaakt en aan de maaltijden wordt bijzondere zorg besteed. Op allerlei wijzen tracht men de kerstsfeer in de huizen te brengen. De een doet dit door middel van een kerstboom, de ander brengt in verschillende hoeken van de kamer takken dennegroen aan; er komen kaar sen op het dressoir en de schoorsteen, en voor het raam en op de tafel komt een kerststukje" te staan, met vroege voorjaarsbloemen er in. In zulk een bakje ontbreken nagenoeg nooit de kleine rode tulpjes met bol, die het zo aardig doen temidden van wat takjes dennegroen en hulst. Overal in Nederland, tot in het kleinste plaatsje en zelfs in het buitenland, kan men deze kleine kersttulpjes vinden. Het grootste deel van deze tulpjes komt uit Rijnsburg en omgeving, en duizenden en nog eens duizenden worden er verhandeld in veiling „Flora" te Rijnsburg. Vorig jaar werden er rond één miljoen stuks verhandeld en dit jaar zal het aantal nog wel groter zijn. Als men bedenkt dat al deze tulpjes in enkele dagen tijds worden verhandeld, dan kan men begrijpen, dat het in de weken vóór Kerstmis zeer druk is in „Flora". Een détailopname van een van de vele bakjes met hyacinten. (Foto L.D./Van Vliet) kersttulpjes, de hyacinten, de snijtul pen en de chrysanten trekken zich van al die drukte niets aan en sprei den onder alle omstandigheden hun pracht ten toon. Zij brengen een stukje voorjaar-in-de-winter in de huizen en helpen de sfeer rond de kerstdagen verhogen. 2927-2928 - Dat zijn ze! dacht Oepoetie. Ik ga direct waarschuwen! Snel liet hij zich van Zn hoge tak zakken en daalde hij uit de boom. Toen holde hij gauw naar de hut. - jongens, past op! schreeuwde hij waarschuwend. Daar komen ze aan! Rick en Bunkie keken 'n beetje verschrikt. - Waar? vroeg Bunkie. ■- Van die kant komen ze. wees Oepoetie. Ze zijn met 'n hele troep en ze hebben stokken bij zich! - Zie je welik dacht het we!, zei Bunkie. Nou krijgen we last! - De helden! zei Rick nijdig. Alleen kunnen ze 't niet af. maar met 'n heleboel durven ze wel! Ze hoorden nu duidelijk het joelen en schreeuwen van de naderende vijanden; die maakten genoeg herrie, want ze voelden zich blijkbaar erg flink en moedig, zo met Zn allen. - Wat moeten we doen? zei Bunkie. - In de hut gaan. alle drie, en de deur stevig sluiten! vond Oepoetie. Dan kunnen ze er niet in! Dat deden ze. En toen ze binnen waren, sloot Bunkie de deur

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 11