IN KAMER EN TUIN
BERNADOTTE
w
Nog meer langslapers
DE KERSTTAFEL
had een zware taak
ZATERDAG 22 DECEMBER
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 2
Bewogen Leven
Maar Zweden kende onder hem
nooit zo'n voorspoedige tijd!
Kijkjes in de Natuur
Even lachen....
In Zweden had men een Jacobijn tot Kroonprins gekregen. Europa ervoer het met
verbazing en in de Zweedse hofkringen sprak men laatdunkend over de wilde
barbaar.
Wie beschrijft echter hun verbazing toen ze de Jacobijn ontmoetten. Als man van de
wereld stak hij met kop en schouders boven hen uit.
Hij met zijn zuidelijk temperament, zijn aangename manieren, zijn grote welspre
kendheid bovenal, zou weldra aller harten winnen. Dit was een Kroonprins, men
voelde het. Hij zou Zweden beroemd maken!
De nieuwe Kroonprins dacht er echter niet aan te doen wat men van hem
verlangde. Men hoopte dat hij Finland heroveren zou op Rusland.
Zijn intuïtie zei hem dat dit onbegonnen werk was. En ai zou het hem voorlopig
gelukken, wat dan nóg
Zou hij zijn nieuw volk geen ongewisse toekomst be
zorgen daarmee? Rusland was niet door Zweden te
overwinnen. Die tijd was voorbij. Hij begreep echter, dat
hy toch iets moest doen om zijn volk tevreden te stellen.
En zo rijpte het plan bij hem om Noorwegen op Dene
marken te veroveren. Expansie naar het westen was voor
Zweden beter dan naar het oosten.
DENEMARKEN was een bondgenoot van Napoleon.
En toen de Fransen de Zweed6e bezittingen ln
Pommeren veroverden, was dat voor hem gerede
aanleiding zijn slag te slaan.
De Zweden voelden, dat het gevaar nader kwam. De
oude, bijna kindse Koning liet Karei Johan begaan. Nu
had hij immers een zoon aan wie hij gerust de regering
kon toevertrouwen. Karei Johan had een gesprek met de
Csaar van Rusland: Alexander I. Zij sloten een verbond.
Zweden zou geen aanspraak meer maken op Finland.
Rusland zou Zweden helpen om Noorwegen aan het Rijk
toe te voegen.
Merkwaardig, dat een revolutie-generaal zoveel moge
lijk alles door onderhandelingen bereiken wilde. Het
woord dat hij tot zijn volk sprak, nadat hij voet aan wal
had gezet in zijn nieuw vaderland, namelijk dit: dat het
er altijd om ging de vréde te winnen, dat door veldslagen
zo weinig was bereikt, heeft hij volkomen waar gemaakt,
want de periode van de latere Koning Karei XIV Johan
was de meest vreedzame in de Zweedse geschiedenis,
Engeland sloot zich bij Zweden en Rusland aan, Oos
tenrijk daarna en zo kwam er, na de vreselijke tocht naar
Moskou van Napoleon, een nieuwe coalitie in het veld.
Weldra zou Bemadotte oprukken tegen Napoleon
tegen de man die hem de maarschalkstaf had gegeven,
die hem met eerbewijzen had overladen. Liever, veel
liever had Bemadotte een andere oorlog gevoerd, doch
kon hij anders? De Fransen hadden Zweeds gebied
bezet. Napoleon zou pas tevreden zfjn als gans Europa
aan zijn voeten lag, er waren redenen genoeg om het
zwaard op te nemen.
IN de vlakten van Leipzig zou alles beslist worden.
Bernadotre werd hoofd van het noordelijke leger. Hij,
de revolutie held. kreeg vorstelijke personen onder zijn
bevelen. Men wist het. het kon niet anders. Wie kon beter
aanvoeren dan de revolutie-generaal, die de tactiek van
de Keizer zo van nabij kende?
Bemadotte maakte een veldtochtsplan op. het werd
door de geallieerden goedgekeurd. Weldra begon de strijd.
.ONDERLIJKE speling van het Lot, de slag bij
Leipzig. Onder de vanen van Napoleon vochten
drie Duitse Koningen, tégen hem twee Franse
generaals: Bemadotte en Moreau. In de vlakten van
Leipzig zouden tienduizenden het leven laten.
Napoleon weid tijdens de veldslagen enige keren over
vallen door vreselijke maagpijnen. De maagkanker deed
toen al zijn vernielend werk.
Overal stak het verraad de kop op. Bondgenoten vielen
van hem af. Verraad! Óm hem en in hem. Want hij
zelf, teraiddeD van dood en verderf offerde zijn getrou
wen voor een hopeloze zaak. Héél diep in zichzelf moet
hij dit geweten hebben.
Bemadotte stond tegenover hem. Vorst Metternich had
hem gehoond Hij zou de wereld laten zien, dat er met
hem niet te spotten viel. Hij, een soldaat parvenu, mocht
niet één keer afdoende overwonnen worden, dat wist hij.
dat had hij openlijk Metternich gezegd. Geboren vorsten
mochten twintig keer verslagen worden, na afloop keer
den ze op hun tronen weer.
Dwars door de legers der Verbondenen heen wilde de
Keizer naar Berlijn rukken, om zodoende zijn vijanden
te verdelenZijn generaals wilden niet. Achter het
front begon de ontrouw, duizenden deserteerden uit het
leger. Bernudottf stond tegenover hen en Moreau. Wat
baatte het de Keizer dat Bemadotte zijn Zweden
spaarde?
IN de vreselijke slag bij Leipzig, waarin Napoleon meer
dan 50.000 man verliest, winnen de geallieerden. Geen
overwinning om op te roemen. Zij waren in aantal
dubbel zo sterk en het Napoleontische leger bestond voor
de helft ..uit kinderen".
De Verbondenen vervolgden de Keizer nu. Zij wisten
het. nu of nooit De Keizer zou naar Frankrijk gaan, zij
ook.
Alleen Berr.adottc keerde zich met goedvinden der
Verbondenen onmiddellijk tegen Denemarken, overwon
het in een paai dagen en kreeg bij verdragNoor
wegen.
Daarna rukte hij aan het hoofd van Russische, Duitse
en Zweedse troepen naar Frankrijk.
Zijn vrouw Désirée woonde in Parijs. Die kon in Zwe
den niet aarden. Zij schreef hem opgewonden brieven
Hij moest zijn vroeger vaderland niet aanvallen, schreef
zij. De Verbondenen zouden Napoleon wel ten val bren
gen. Bemadotte hoorde niet op Franse grond, strijdend
tegen Fransen.
Hö beeft zijn Russische en Duitse scharen onder de
bevelen van Blticher gesteld. Met zijn Zweden bleef hij
op Belgisch gebied.
Waarom? Was het alleen omdat hij ongaarne streed
tegen zijn vroeger volk? Wat het ook om zijn vrouw
een genoegen te doen, die bij Napoleon indertijd wel
iets voor hem bereikt had?
Over dit alles ligt een waas van geheimzinnigheid.
Sommige schrijvers beweren dat Alexander van Rus
land plannen heeft gehad Bemadotte op de Franse
troon te helpen.
TOEN Parijs was ingenomen is hij Frankrijk binnen
gerukt, om bij de bondgenoten zijn Zweedse belan
gen te verdedigenOok het overwonnen Frankrijk
vond goed dat Noorwegen met Zweden verenigd werd.
Wat vonden de Noren er eigenlijk van? Toen Berna-
dutte in Parijs was. kwamen zij al in opstand. Zij wilden
vrij zijn en waren bereid die vrijheid met hun bloed te
kopen.
Doch wat konden zij beginnen tegen de revolutie-
generaal Bemadotte? Zijn veroveringstocht werd een
wandeltocht. Bliksemsnel onderdrukte hij de opstand,
met zo weinig mogelijk bloedvergieten.
Hij spande zich tot het uiterste ln Noorwegen tot bloei
te brengen, doch wat baatte het hem? Voor de Noren
bleef hij de overweldiger. En zij lieten geen gelegenheid
voorbijgaan dit te tonen.
In het leven van Bemadotte ontbreekt de grote lijn
niet. Zweder heeft reden te over hem te eren. In een
tijd dat de Zweden haakten om Finland terug te krij
gen. en met enthousiasme ten strijde getrokken zouden
zijn onder zijn leiding, heeft hij een betere politiek
gevolgd. Had hy zich mee laten drijven op de wieken
tan haat dan zou Zweden een duistere toekomst tege
moet gegaan zijn.
Nu was die toestand licht. Want de sympathie der grote
mogendheden, die Europa weldra zouden „verdelen",
was bij dit volk.
IN tèch! Ook hij heeft, zoals «ovelen in de Geschie
denis de kracht onderschat van het volk dat naar
de vrijheid wil. Ook hij was zijn tijd niet genoeg
vooruit cir te kunnen voelen dat het ontwaakte vrij
heidsbesef in Europa en Amerika een macht zou worden,
sterker dan de macht van het tweesnijdend zwaard.
Later heeft hij er openlijk van getuigd: „Er zijn drie
dager in mijn leven die mij verdrietig stemmen. De dag
waarop ik Frankrijk binnenvallen moest, de dag waarop
ik do wapens opnemen moest tegen Noorwegenen de
dag waarop ik vernemen moest dat de Noren de dag
waarop ze proteseerden tegen de vereniging tot nationale
feestdag maakten".
Benadoite had een zware taak in Zweden, onvermoeid
heeft hij gewerkt. Veel tegenwerking ondervond hij,
ook van de Zweden, vooral van de liberalen, die de oude
revolutionair veel te weinig progressief vonden.
Maar toen h(j eindelijk „de scepter" neerlegde, stierf
op 81 jarige leeftijd, voelden de Zweden dat er een
groot man was heengegaan, want nimmer had hun
vaderland zo'n lange tijd gekend van vrede en voor
spoed
REIN BROUWER.
Wat zou u doen. als u bi] het oprui
men van uw zolder of uw kelder plot
seling een dier vond. dat het zich daar
voor de komende winter gemakkelijk
had gemaakt? Laten we zeggen: een
vleermuisje, verstopt onder een berg
oud papier of aan z'n achterpootjes
aan een balk hangend.
Het zal wel een gewetensvraag zijn,
waar ik niet direct antwoord op krijg.
Toch stel lk de vraag, omdat ik door
mijn regelmatig contact met de lezers
telkens weer met zo'n geval te maken
krijg en daardoor wel aardig op de
hoogte ben van de reacties, die zo'n
onverwachte vondst doorgaans verwekt,
U schrikt bij zo'n plotselinge ont
moeting? Och. laten we het allemaal
maar bekennen, onze eerste reactie is
meestal schrik, want het vreemde, het
onbekende stoot altijd af. En zo'n don
kerbruin harig verschijnseltje, zo'n
scherp piepend diertje, dat in zijn rust
werd opgestoten en nu met dreigend
open 'bekje en met onhandige bewegin
gen een goed heenkomen zoekt, zo'n
wakker geschrokken vleermuisje ls nu
eenmaal iets vreemds voor ons, Van
belang is echter wat er op die eerste
schrikreactie volgt!
Is dat een wilde angst, dat het
diertje op u af zal komen om weet ik
wat voor griezeligs uit te voeren, Ja,
dan geef ik voor het leven van de
vleermuis geen cent. Er zijn nog heel
wat mensen, bij wie op de achtergrond
van hun gedachten zo'n griezelver
haaltje van „in je haren vliegen" leeft
als een ergernisje uit hun kinderjaren.
Die hele harenvliegerij is een grote leu
gen, net zo goed als de bewering, dat
een vleermuis van het spek en de ham
zal eten. Hoe komen de mensen toch
aan die zottepraat? Een vleermuis eet
insecten, die hij 's nachts al vliegende
vangt en het dier gaat dood, als we
hem met spek zouden willen voeden.
Wie van ander hout is gesneden, die
reageert na dat eerste schrikje met
een: „Hééé. nee maar! Hallo! Komen
jullie eens kijken, wat ik nou heb ge
vonden!" Met zo iemand kun je pra
ten. Dat heb ik verleden week ook ge
daan met iemand die mij in de avond
een vleermuisje kwam brengen dat te
voorschijn was gekomen onder in een
krat met pakpapier. Het was een heel
gezellig babbeltje, er was geen aanstel
lerij. geen dikdoenerij, er was alleen
maar een man, die van dieren houdt,
die er belangstelling voor heeft. Dit
laatste is van groot 'belang, want waar
belangstelling is gewekt, daar is voor
argwaan geen plaats.
Al pratend hebben we de vleermuis
samen bekeken, zijn stompe oortjes, de
rijen scherpe tandjes, de snelle adem
haling onder de bruine vacht en de op
gevouwen vlieghuid, waarmee hij vlug
over onze huiskamertafel rondmar-
cheerde.
In de doos, waarin hij was gebracht,
zat een kleine opening, te klein voor
hem om er door t.e kunnen, en daarin
werd hij weggezet in de avond. Maar
we hadden zijn uitibrekerstalent onder
schat! De volgende morgen kon ik nl.
tegen mijn vrouw zeggen: „Nou, de
vleermuis ls zoek! Hij zal wel ergens ln
de kamer zitten, maar ik moet nu weg,
trap je niet op hem? Dag hoor!"
Ja, lezeres, fronst u maar gerust.
Miaar wat moest ik anders? Ik kan toch
moeilijk een dag verlof vragen om een
vleermuis op te scharrelen in de vele
schuilplaatsen die een kamer aan zo'n
klimmer-kruiper biedt!
U vindt het vreemd, dat m'n vrouw
er zo doodkalm onder bleef. Maar ze
wist immers, dat een vleermuisje nooit
Iemand aanvliegt en dat het alleen
maar doodsbang is voor ons mensen!
Bovendien wist ze dat ze hem zo nodig
alleen maar in een doos behoefde te
laten kruipen en het deksel er op te
doen. Dat was alles!
Diezelfde dag kwam de sinjeur zich
vrijwillig melden. Hy kroop onder de
haard vandaan en werd ingerekend.
Dank zij de medewerking van een
goede kennis kon ik hem toen al gauw
een vorstvrij plaatsje bezorgen, waar
hij zijn gestoorde winterslaap kon
voortzetten. Dat plaatsje was boven
een varkensstal in een boerderij, vei
lig voor de varkens, veilig voor katten
enwarm!
Daar hangt hij nu, op vleermuizen-
manier met het kopje naar beneden,
aan zijn achterklauwtjes. Dat hy niet
kan vallen, komt door een bijzondere
voorziening van de natuur. In de ach
terpoten zit nl. een pees. die door het
gewicht van het dier wordt gerekt,
waardoor de klauwtjes automatisch
vastklemmen. Dus net als bij een vogel,
die niet van z'n tak kan vallen, door
dat een pees in de zithouding wordt
aangetrokken en de vogeltenen stevig
klemmen.
Nu mag men daar in die stal gerust
wel koud worden. De lichaamstempe
ratuur van de winterslaper daalt met
die van de omgeving en die mag wel
onder nul komen zelfs! Mocht het ech
ter tot 4 gr. Celsius onder nul komen,
dan sterft het dier, maar gewoonlijk
wordt het tijdig uit zichzelf wakker
zodat het een andere en warmere
plaats kan opzoeken. U ziet, wat een
merkwaardige, wat een wonderbaar
lijke zorg de natuur voor zo'n nietig-
heidje als een vleermuis heeft.
Kersttafel; eenvoudig en mooi
Met Kerstmis trachten we het ons
ook thuis zo gezellig mogelijk te ma
ken. Bloemen en planten kunnen het
hunne daartoe bijdragen en ook de
kersttafel kan men een feestelijk aan
zien geven. Dat kunt u met dure of
goedkope bloemen door de bloemist la
ten doen, doch zelf kan men ook wel
iets maken. Neem maar een laag
schaaltje of een vierkant plankje en
bindt daarop een prop vochtig veenmos
vast. De kaarsehouders kunnen er dan
in gestoken worden en zet dan één
grote dikke witte kaars in het midden
en nog drie kleinere er by. Vervolgens
dient men het mos vol te steken met
kleine takjes sparregroen en misschien
kunt u er ook nog wel een paar sparre-
appels bij gebruiken. En wanneer er
dan bovendien nog gebruik van wat
beshulst wordt gemaakt, zult u eens
zien hoe aardig dat allemaal staat. De
meeste bloemisten of bloemist-winke
liers hebben al die grondstoffen in
voorraad en misschien is er in eigen
tuin ook wel iets aardigs te vinden.
Overigens behoeft u het ook niet al
leen bij een tafelstukje te laten; er kan
meer aan de tafel gedaan worden. We
spreken echter met elkaar af dat het
gekleurde tafellaken nu eens rustig in
de kast blijft liggen; u hebt er een
smetteloos wit laken voor nodig. U
weet natuurlijk hoeveel gasten er ver
wacht kunnen worden en dus deelt u
de tafel met smalle rode linten in even
veel geiyke vakken. Op de kruispun
ten van de linten kunnen dan takjes
beshulst of takjes sparregroen gelegd
worden; dat staat alleraardigst en
het kan uw gasten ook niet hinderen.
Elke versiering, die aangebracht
wordt, moet in ieder geval zó zijn,
dat ze tydens de maaltijd niet kan
hinderen en daarom moet er ook niet
teveel tussen het bestek gelegd wor
den. Met allerlei eenvoudige middelen
zijn wel goede resultaten te bereiken,
doch misschien wilt u het dit jaar
eens extra goed doen en dan kan de
bloemist u daarbij behulpzaam zijn en
tenslotte kan men met rode en witte
bloemen ook al veel bereiken. De rode
tulpen en witte hyacinthen zijn voor
dit doel uitstekend te gebruiken. Wan
neer ze in het mos gestoken moeten
worden, dient men ze zonder bol aan
te schaffen, doch als het de bedoeling
is er een laag schaaltje mee te be
planten, kan men ze beter met bol en
al kopen; die blijven dan veel langer
fris. Met takjes bonte hulst kan men
ook heel aardig werken; dat kan men
trouwens op de afbeelding wel zien.
G. Kromdijk.
Nu ik hét toch over winterslaap heb,
kan ik niet nalaten, iets te vertellen
over een ander geval .Een van myn
plaatsgenoten had in de nazomer een
jonge egel gevonden, die bezig was
dood te gaan en door haar goede zor
gen had zij het kleintje zo ver gekre-
gen. dat het was gegroeid tot een flink,
rond en vet egeltje, dat best bestand
was tegen het koude jaargetijde. Onge
lukkig voor hem zette november plot
seling in met een abnormale scherpe
koude, die het niet raadzaam maakte,
het dier zo maar ergens in een bos
achter te laten.
Maar een egel, die in z'n bol heeft
gezet, dat hU er op uit wil en moet en
zal; zo'n stekelig heertje is voor een
liefhebbende verzorgster een lastpak
van je welste. De geschiedenis werd
tenslotte nogal komiek, want het
egeltje ondernam een hele serie uit
breek-pogingen en werd telkens op de
zonderlingste plaatsen in huis terug
gevonden. Waar? Dat vertel ik maar
niet. vanwege het griezelen, ofschoon
er wel uit zal blijken, dat dit diertje
wel echte dierenvrienden had ontmoet,
voor wie geen moeite teveel was en die
alles voor hun kleine huisgenoot over
hadden.
Zij kunnen ervan verzekerd zijn, da',
ze hun beloning krijgen, volgend voor.
jaar. als ze de langslaper gezond en
wel en klaarwakker in zijn winterkist
zullen terugvin-den.
SJOUKE VAN DER ZEE.
De burgemeester en enige ander»
functionarissen van de Oostduits»
stad Rostock kregen een telefoontje
dat zij twee hoge personages uit
Moskou op het station moesten ver
welkomen. Toen de heren bij het
station aankwamen, vonden zij twee
kamelen, een geschenk van een die
rentuin in Moskou aan die te Ros
tock. Hoog waren ze wel
In Warwick (Engeland) woont een
graaf, die de muren van zijn kasteel
heeft toegerust met schrikdraad.
Niet om de inbrekers te weren maat
wel om zijn pauwen erin te houden
Een sentimentele melodie heeft een
37-jarige ex-gevangene in het Britse
Deventry naar zijn cel terugge
stuurd. Dat zit zo. Toen hij in een
huis had ingebroken, stootte hij pet
ongeluk tegen een knopje van eer.
muziekdoos. De doos begon te spe
len daar is het uiteraard een
speeldoos voor. De bewoners van het
huis kwamen aanrennen en de in
breker was toen gauw gearresteerd
De titel van de melodie was; ..Keer
terug naar Sorrento".
Aandacht voor beeldhouwer Arnold
Marchin in Stocke-on-Trent, Enge
land. Die liet zich door zijn vroui
aan een ouderwetse lantaarnpaal
vastbinden toen hij hoorde dat Publ
Werken van plan was om deze mooi'
oude antieke paal te verwijderen er
te vervangen. Hij protesteerde daar
mee tegelijk tegen de vernietiging
van alle mooie dingen in den lande
Tenslotte liet hij zich bepraten oir.
zich maar weer los te knopen. Toer.
werd hij in de gelegenheid gesteld
liet kunstvoorwerp te kopen. Hi;
plaatste het in de tuin achter zija
huis.
In Hereford is een wedstrijd gehou
den. Het ging er om ,wie de mooist»
enkels had. De man die er verstand
van en kijk op had. behoefde niet
lang te zoeken. Zonder aarzeling
wees hij een van de 24 paren aan.
die onder een neergelaten gordijn
uitstaken. Toen het gordijn opzi
was geschoven, ontdekte men dat dt
winnende enkels die van mevrou*
Pritchard waren. Mevrouw is 81 jaar
oud. De jongste deelneemster telde
negentien lentes. Wie durft te zeg
gen dat ouderdom met gebreken
komt?
De ouders van de negenjarige David
Brown in Bridlington slaakten eer
zucht van verlichting toen hun zoon
vertelde, dat hij zwemmen wilde
leren. David kwam tot deze beslis
sing nadat men hem voor de negen
de maal bijna bewusteloos uit zee had
gehaald. Hij heeft een voorliefde
voor water, niet voor zwemmen.
Aanleiding tot een genoeglijk samen
zijn van pijprokers was het 80-jarig
bestaan van de rokersclub „Haal" in
het Duitse stadje „Würselen. Om lid
te worden van „Haal" moet men
heel wat in de mars hebben. Wie
„Haler" (of Haler) wil worden, dien:
eerst twee aanzienlijke glazen sterke
drank te nuttigen. Dan krijgt lm
een schep zout toegediend die hy
op zijn tong moet laten smelten
Vervolgens wordt hij onder een tafel
gestopt, waar overheen tot op d«
grond hangende kleden zijn gedra
peerd. De overige leden blazen daar
op zoveel mogelijk rook in dez«
„tent". Komt de kandidaat zonder
te hoesten en met droge ogen te
voorschijn, dan is het voor elkaar
De Amerikaanse soldaten op de lucht
basis op IJsland hebben heimwee
Om dat te verzachten zal er een
lokomotieffluit naar het land. dal
zelf geen spoorwegen kent, worden
overgebracht. Er gaat ook een pet
naar toe. Die is bestemd voor d<
man die deze fluit zal moeten be
dienen. Er is echter één grote moei
lijkheid. Hoe moet men het instru
ment laten werken? De vice-presi
dent van de Canadese national»
spoorwegen, die de nemer van dit
initiatief is. meent, dat hiervoor een
krachtige compressor of geiser no
dig is.
