Vrees voor ontbinding van de V.N. wanneer men zo doorgaal WEER EEN BLOEDIGE BOTSING IN DE HONGAARSE HOOFDSTAD WEERBERICHT 11 Arrestatie van vijftig arbeidersleiders riep een sterk gespannen sfeer op in Boedapest Sovjetrussische tanks keerden onverrichterzake terug Westerse eenheid moet versterkt BRITSE REGERING KREEG EEN FLINKE MEERDERHEID 95ste jaargang VRIJDAG 7 DECEMBER 1956 No. 29006 LEIDSCH m DAGBLAD Directeur: J W Benny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wltte Smgel 1 Lel<ieD Glr0 no 57055 Hoofdredacteur: J Brouwer f7.— per kwartaal: f2.35 per maand: f0.55 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507 Er heerste gisteren een sterk gespannen sfeer in de Hongaarse hoofdstad, nadat zich het bericht verspreid had, dat vijftig leden van verschillende arbeidersraden in de nacht van woensdag op don derdag waren gearresteerd. Ofschoon de centrale arbeidersraad erin slaagde een nieuwe staking naar aanleiding van deze aanhoudingen te voor komen, was er gisteren een grotere nervositeit merkbaar. Deelnemers aan betogingen tegen de regering-Kadar botsten op communistische propa- ganda-groepen, in welk handgemeen zich Russi sche tanks en pantserwagens mengden. Dit ge schiedde op de Lenin-boulevard, waar tenminste twee doden en talrijke gewonden vielen. In Oos tenrijk verwacht men in de komende dagen een nieuwe grote golf vluchtelingen uit Hongarije, nu de spanning daar weer is toegenomen. Vluchte lingen deelden gisteren mede, dat aanplakbiljetten van de regering na een paar minuten worden af gescheurd of bekrast en dat de verkopers van regeringsbladen moeten toelaten, dat hun voor raad wordt verscheurd of verbrand door de menigte. Voorts werd medegedeeld, dat de Rus sische soldaten slecht worden gevoed en dat het voorkomt, dat zij hun revolver of machinepistool ruilen voor een brood. Gisterochtend waren reeds 117.000 vluchtelingen uit Hongarije in Oos tenrijk aangekomen, van wie er 44.000 zijn over gebracht naar andere landen. Botsing op de Lenin-boulevard Ongeveer zevenhonderd ongewapende arbeiders in Boedapest wisten gisteren te verhinderen, dat drie van hun kameraden uit de textielfabriek „Danubia" in een oostelijke voorstad werden gearresteerd door de Hongaarse politic. Zij wer den bijgestaan door 150 arbeidsters van een nabijgelegen suikerfabriek. Toen de politie arriveerde, legden de arbeiders ogenblikkelijk het werk neer en verzamel- den zich voor de gebouwen om de mensenrovers het binnentreden te beletten. Daarop kwamen twee vrachtauto's met Hongaarse militairen ter versterking aanrijden, later gevolgd door Russische tanks. Nadat de tanks de menigte een half uur lang met hun geschut hadden bedreigd, trrrkken tanks, pantserauto's, militairen en politiemannen zich onverrichterzake terug. Op verscheidene plaat sen in de stad hadden Hongaarse en Russische militairen, voorzien van pantser wagens, postgevat. Bij het graf van de onbekende soldaat stonden vyf tanks en drie pantserauto's. Bij de Ingang van de grote staalfabriek Czepel: tien tanks en vier pantserauto's. Ook rondom het parlementsgebouw was de bewaking versterkt. Wie begon met schieten Volgens Reuter is niet met zeker heid bekend, wie er geschoten hebben. Volgens één lezing zijn de slachtof fers gevallen na schoten van met auto matische karabijnen bewapende leden der Hongaarse legermilitie die aan vankelijk in de lucht hadden gescho ten doch volgens andere berichten werden de fatale schoten door Sovjet russische pantserwagens gelost. Ook de opgaven van het aantal slachtoffers loopt uiteen. Volgens een onbevestigd bericht verloren 38 personen het leven. Na het gebeurde reden Sovjetrussi sche tanks en pantserwagens met in fanteristen naar de Lenin-boulevard ter versterking van de aldaar reeds aan wezige Hongaarse en Russische mili tairen. Nadat iemand had gemeld een sluip schutter op het dak van een huis te hebben waargenomen .vatten met tom- myguns bewapende Hongaarse militie mannen op straathoeken post en hiel den de daken der naburige huizen scherp in het oog. De Hongaarse militie arresteerde verscheidene burgers en voerde hen weg. Ooggetuigen deelden mede, dat bouw vakarbeiders de personen, die op de Lenin-boulevard een betoging voor de regering-Kadar hielden, met stenen bekogelden, waarbij zij luide door het publiek werden toegejuicht Omtrent de botsingen van gisteren geeft United Press de volgende lezing: Omstreeks half drie 's middags had zich een groep demonstranten gevormd, ongeveer 500 in getal, die met de Hon gaarse driekleur de Lenin-boulevard langs marcheerden. Hun doel was te protesteren tegen de arrestaties van de afgelopen nacht. Uit de tegenovergestel de richting kwam een groep aanhangers der regering .blijkbaar op de been ge roepen om de indruk te wekken, dat de bevolking van Boedapest innerlijk ver deeld is. De communistische demon stranten hadden steun van tal van Rus sische tanks en eenheden der Hon gaarse politie. De anti-communisten schreeuwden: „Weg met Kadar, weg met de slavernij, weg met de Russische roepen uit Hon garije". De communisten riepen: „Wij willen vrede" De anti-communisten poogden de rode vlag te bemachtigen, die de tegen partij meevoerde. In dit handgemeen openden de Russische tanks en pant serwagens het vuur, grotendeels in de lucht schietend. Toch vielen verschei dene anti-communistische betogers ge wond neer. Zij werden snel met ambu lance-auto's van de politie weggevoerd. De tegenstanders der regering zoch ten onder dit vuur een goed heenko men. Doch het duurde niet lang. of voor het West-station ontstond een der gelijke oploop, ditmaal echter van enige duizenden. Voor een ring van Russische tanks had zich Hongaarse politie opge steld. De demonstranten raakten slaags met de politie en de tanks zowel als de politie openden daarop het vuur op de betogers. Nu vielen de betogers bij tien tallen tegelijk gewond neer. Hulp aan de fotografen Tegen de betogers, die het voor de regering-Kadar opnamen, schreeuwden de tegenstanders: „Blijf erbuiten. We weten dat jullie een troep vroegere A.V.O.-mensen bent". (De A.V.O. is de officieel ontbonden geheime politie). Onder het vuur der Russen stortte de betoging snel ineen. Zij. die de beto gingen op 23 oktober gezien hadden, verklaarden dat het verloop hetzelfde was. Doch de bloedige slachting, die sindsdien in Boedapest is aangericht, ligt nog vers in de herinnering. Naar alle kanten stoven de betogers uiteen. Enige tientallen hunner werden door de politie gearresteerd. Het merkwaardigste was, dat de de monstranten op het ogenblik, dat de strijd het hevigst was", toch nog tijd vonden, de westelijke fotografen te hel pen bij het maken van opnamen. „Wij willen, dat de hele wereld ziet wat ze niet ons doen", werd er gezegd Nevel of mist De Bilt verwacht tot morgenavond: Zwaar bewolkt en overwegend droog weer met nevel of mist. Zwakke tot ma tige zuidwestelijke wind. Weinig veran dering in temperatuur. (Opgemaakt te 11.15 uur) 8 DECEMBER. Zon op: 8.37 uur; onder: 16.31 uur. Maan op: 11.57 uur; onder: 22.56 uur. Hoogwater te Katwijk te 6.48 en 19.04 u. Laagwater te 2.25 en 14.43 uur. JDit nummer bestaat alt 12 pagina's van Rakosi waren de kerstdagen gewone werkdagen. Staking in ie mijnen Het Hongaarse vakverenigingsblad „Nepakarat" meldde vandaag, dat in de myngebieden weer stakingen zijn uit gebroken, waardoor de kolennroduktie onrustbarend daalt. De stakingen zijn een protest tegen arrestaties onder de mijnwerkers. Het blad veroordeelt de stakingen als „tegen het volk gericht en anti-nationaal". De arrestaties on der de mijnwerkers rechtvaardigen de staking niet, zo voegde het hieraan toe. land woonde in Londen een voor-1 spelers aan zich voorstellen, stelling van een Frans toneelgezel-1 Minister Luns in de Tweede Kanier (Van onze parlementaire redacteur) Bij vele staatslieden in West-Europa groeit het besef, dat het nood zakelijk is haast te maken met de eenwording van Europa. Dat is een zeer belangrijke ontwikkeling, verklaarde minister Luns gisteren in de Tweede Kamer bij de verdediging van het buitenlands beleid. Een federatief Verenigd Europa is een door de regering als ideaal geziene toestand en dat beschouwt zij als een na te streven doel. Een spoedig resultaat op het gebied van de Europese economische eenwording, waarover thans hoopgevende besprekingen gaande zijn, zal doorwerken op politiek terrein. Het aanzien van de V. N. staat of valt met een bevredigende rege ling van de problemen in het Midden-Oosten, oordeelde minister Luns, die voorts zei, dat het voor de regering een grote steun is te weten, dat de overgrote meerderheid van de Tweede Kamer instemt met de pogingen de samenwerking in de NAVO uit te breiden buiten de afba kening van het militaire gebied. Russische invloed Midden-Oosten gegroeid O O De positie van de democratische wereld is op welhaast alle fronten ver zwakt, constateerde minister Luns. Ernstig is de grotere verwijdering tussen het Westen en de vrije Aziatische volkeren, maar nog ernstiger is de ver wijdering tussen Amerika en West-Europa. De Indiase ambassadeur in Moskou, De teleurstellende houding van Amerika in de V.fï. tegenover Engeland en Krisjna Menon. en de gezant van India Frankrijk vindt haar oorzaak in de Amerikaanse vrees in de ogen van Azië Suiker duurder? De regering overweegt, in overeen stemming met het advies van de So ciaal Economische Raad, de subsidie op suiker geheel af te schaffen. Een be slissing is evenwel nog niet genomen. Door de eventuele afschaffing van de consumentensubsidie zal de prijs van de suiker met enige centen per kilo stijgen. (Ingez. Med.-Adv.) Geheel nieuwe sortering TONGEN5- EN MEISJES- PYJAMA'S Reeds vanaf 3.20 Natuurlijk bij HAARLEMMERSTRAAT 172 - 174 - 179 HERENSTRAAT 9 MIDZA-BONNEN voor onze cliënten. Verslag aan Nehroe in Praag, tevens persoonlijk vertegen woordiger van premier Nehroe. dr. Jagan Nath Kosla, die enkele dagen in Boeda pest hebben doorgebracht om de po litieke toestand te bestuderen, znv -n vandaag naar hun standplaatsen terug keren. Zij zullen Nehroe over hun be vindingen inlichten. Een delegatie van de centrale arbei dersraad van Boedapest heeft gistermid dag het parlementsgebouw bezocht voor te worden vereenzelvigd met Europees kolonialisme. Indien de Amerikaanse politiek in Azië succes zou hebben zou men er desnoods vrede mee kunnen hebben, maar dat is niet het geval. Het is triest ,dat daardoor de positie van het Westen, met inbegrip van Amerika in het Midden-Oosten is verzwakt, terwijl de invloed van Rusland is versterkt. i dictatuur en fanatisme en in wezen een poging tot herstel van het recht. Er is i een verschil als tussen dag en nacht. Schokkend samengaan Verzwakking Het is daarom nodig, dat de Ameri kanen en Europeanen het vertrouwen in elkaar herstellen en tot een gelijk i gerichte politiek komen. De tekenen zijn Een grote schok bezorgde minister er gelukkig, dat zich een toenadering I Luns in de algemene vergadering van tussen Amerika en Engeland en Frank- de V.N. in de nacht van 3ft op 31 okto- rijk aftekent. ber, het gezamenlijk steunen van De actie van Rusland in Hongarije Rusland en Amerika voor een resolutie, I en het optreden van Engeland endie eenzijdig w as gericht tegen Israël, Frankrijk in Egypte, kan men niet overmet miskenning van alles wat aan het pen Irnm seherpn nnpnlnk c r>„ het overhandigen van een lijst met de namen van meer dan honderd arrestan ten aan premier Kadèr Dr raad wil'lat de arrestanten of in vrijheid worden ge steld, of dat de voornaamste punten uit de tenlasteleggingen worden gepubli ceerd. De Hongaarse regering heeft in een donderdag uitgevaardigd besluit be- paal:! eo -r wckerstdag een kam scheren. openlijk conflict was vooraf gegaan. De weer als rust- en feestdagen zullen De actie van Rusland is gericht tegen1 resolutie zou niet hebben verhinderd, worden beschouwd, aldus een bericht de vrijheid. Het optreden van Frank- dat Rusland niet wapenleveranties aan van Radio-Boedapest. Onder het bewindrijk en Engeland was juist gericht tegen. Egypte en andere Arabische landen harl kunnen doorgaan. Op het moment, dat Amerika en Rusland voor de reso lutie stemden, werd de eenheid van het Westen verbroken. Onder die omstan digheden moest de verbondenheid in het oog worden genomen tussen Neder ig i l^"d en de omliggende landen. 1 V Wanneer de levensbelangen van Frankrijk en Engeland op het spel staan, dan is ook het belang van Neder land in gevaar. Men kon bedenkingen hebben tegen de Brits-Franse actie, maar staande voor het feit van die actie, kon Nederland zich in de V.N. niet scharen aan de zijde van hen, die de mislukking van de actie beoogden. 9 Slot op pag. 2 In Port-Said zijn 650 manschap pen uit ]oego-Slavië gearriveerd voor de internationale politiemacht van de V.N. Enige gevechtswagens van de Joegoslaven op weg naar El Cap. Bijeenkomst Benelux-ministerscomité I.GEHELE OVEREENSTEMMING Het Benelux-ministerscomité heeft steren te Brussel vergaderd. Na af loop verklaarde de Belgische minister van Buitenlandse Handel, Larock, dat er algehele overeenstemming is be reikt en dat er een uitstekende sfeer heerste. Slechts vijftien Snez-rebellen hebben zich tenslotte van stemming onthouden (Van onze correspondent te Londen) Het Lagerhuisdebat over de crisis in het Nabije Oosten is gisteren, zoals te ver wachten was, geëindigd met een regerings overwinning. Het door de oppositie ingediende amendement, dat de regeringsmotie van vertrouwen trachtte om te zetten in een motie van afkeuring, werd met 327 tegen 260 stemmen verworpen, derhalve een regeringsmeerderheid van 67. Bij de stemming over de vertrouwenskwestie beperkte de rebellie onder de conservatieven zich tot onthouding door 15 leden van de extremistische Suez- groep, die het gehele Suezkanaal hadden willen bezetten en Nasser ten val bren gen. Indien er geen risico had bestaan, dat de regering zou worden verslagen, zouden nog veel meer conservatieven geweigerd hebben de regering te steunen als demonstratie tegen Edens beleid. De verlrouwensmotie werd tenslotte aangenomen met 312 tegen 260 stemmen. De conservatieven barstten in stormachtige toejuichingen uit toen het resultaat bekend werd. Sir Winston Churchill, die Eden zozeer geholpen heeft om premier te worden, liet er geen twijfel over bestaan, welke zijn houding was bij dit debat. Niettegen staande zijn 82 jaren bleef hij Iaat in het Lagerhuis, zodat hy meegeteld kon worden aan regeringszijde. Verzet tegen Eden wel toegenomen, maar heengaan niet zeker Sinds Selwyn Lloyd maandag de af tocht uit Suez aankondigde, is het ver zet tegen Eden onder de conservatieven enorm toegenomen. Volgens schatting wil ten minste de helft van de conser vatieve fractie Eden als regeringsleider kwijt. De verwachting onder de Tories is. dat Eden inderdaad kort na zijn terugkeer als premier door Butler zal worden ver vangen. al wordt dit officieel hardnek kig ontkend. In de huidige omstandig heden lijkt deze profetie inderdaad voorbarig. Eden zal volgende week vrij dag uit Jamaica terugkeren en maandag daarop weer in het Lagerhuis verschij nen. Zijn rustkuur zal dan precies drie weken geduurd hebben. Zoals ook de be doeling was. Officieel wordt gezegd, dat Eden niet van plan is af te treden. Butler ver klaarde gisteren in antwoord op een vraag, dat Eden het hoofd van de rege ring blijft. Ook MacMillan zeide dat er geen sprake zal zijn van spoedige ver kiezingen. Wil Eden zelf aftreden De speculaties over Edens aftreden schijnen te berusten on een bericht, dat hij privé daartoe besloten zou hebben. Butler heeft echter getracht Eden op dit besluit te doen terugkomen. Butlers stap berustte niet alleen op loyaliteit tegen over de premier, maar ook omdat veran dering in het leiderschap op een ogen blik van nationale crisis ongewenst is. De regering is er nog altjjd van over tuigd. dat de gebeurtenissen in de ko mende maanden zullen aantonen dat de Suezpolitiek gerechtvaardigd was. Bekend is geworden, dat Eden niet plotseling ineengestort is. maar dat zijn overspanning zich langzamerhand heeft ontwikkeld. Het besluit om naar Jamai ca te gaan was dan ook reeds enige tijd overwogen voordat het werd aangekon digd. .Egypte' niet de oorzaak van bloedblad in Hongarije Zelden heeft een Lagerhuis debat zich 'zo voortgesleept als op deze laatste dag van de Suez-discussie, omdat aan beide zijden alle argu menten vrijwel uitgeput waren. But ler viel in zijn slotivoord Philip Noel-Baker scherp aan, daar deze beweerd had dat de Brits-Franse aanval op Egypte de oorzaak was ge weest van het genadeloze optreden tegen Hongarije van de Sovjet-Unie. Het materiaal van de Britse inlich tingendienst, ivaarover de regering beschikt, zou dit echter volkomen weerleggen. Butlers me wieling werd door de conservatieven net gejuich ontvangen. Voor het overige legde de regering een liefdesverklaring af ten opzichte van de Ver. Naties en deed zij een beroep op de Ver. Staten om deel te nemen aan een constructieve politiek ten opzichte van het Midden-Oosten, met name door toetreding tot het Verdrag van Bagdad. Volgens Butler zijn er thans onge ëvenaarde mogelijkheden om de han gende problemen op te lossen. KADARS HAND RUST ZWAAR OP HET VOLK

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 1