Cairo: stad vol wilde dagdromen en onwezenlijke nachtmerries Hongaarse provincie schudde rode juk af Engelaiids goud- en dollarreserves met één miljard gulden verminderd Gieren zijn minder in aantal maar er hangen veel nieuwe, vreemde vogels rond En de Russen kijken toe Remedie: duurdere benzine en bijna alle levensmiddelen WOENSDAG 5 DECEMBER 1956 Als we niezen valt ons hoofd er af (Van onze Reisredacteur) Het lijkt alsof vele van de tienduizenden gieren, die sinds mensenheugenis boven Cairo kringen draaien om als norse, onbetaalde ambtenaren van de ge- meentereinlgiag alles wat verrot in de zieke lauwheid van de volgepropte stad, op te slikken, naar rijker aasgebied zijn vertrokken. Waarheen? Naar de ondiepe watervlakten ten westen van Port Said, waar honderden lijken moeten liggen van mensen, omgekomen op overbeladen schuiten, die omsloegen tijdens de vlucht voor het geweld? Men weet het niet. Misschien is het maar verbeelding, zoals zoveel verbeelding moet zijn in het Cairo van deze dagen, dat vol is van ongrijp baarheden, van dagdromen zo lang de hete zon schijnt, van nachtmerries wan neer zij is ondergegaan achter de donkere palmsilhouetten langs de Njjl en een maanlicht, dat naar lauwe melk ruikt, over de verduisterde stad stroomt, waarin politiemannen op witte paarden door de schimmige straten rijden. Cairo is een vreemde stad geworden. De gieren zijn minder in aantal, maar in het loom-rood verlichte hartje van het Continental Savoy han gen vreemde vogels rond, stille Chinezen, die men slechts hoort als zij sinaasappels eten, enkele Egyptische Joden op een laatste avondje uit, zich tot de kramp-vrolijkheid dwingend van „als we niezen valt ons hoofd eraf", zware Duitse zakenlieden, die op de voormalige Frans-Britse belan gen azen en inmiddels al onhandig gedruis veroorzaken, wanneer zij een voet verzetten of hun mond afvegen. En dan zijn er uiteraard enige leden van de Egyptische geheime politie. Deze laatsten zijn komische lieden. Waar hun collegae in de rest van de wereld door het verbergen van hun vaak wat grote schoenen hun identi teit proberen te camoufleren, roken de Egyptische „stillen" sigaretten uit pijpjes van drie decimeter, trekken uitermate veelbetekenende gezichten en stellen zich zo opvallend mogelijk op. Wanneer de reglementen het niet verboden, zo gist men, zouden zij gaarne visitekaartjes ronddelen met daarop: .Ahmed Fawzi, geheim agent, let op Uw tellen, met mij valt niet te spotten". enorme aanplakbiljetten, voorstellend een aanvallende soldaat, die de tanden ontbloot, een verontwaardigde grijsaard, die een pistool hanteert en een vrouw, die deze actie in de rug dekt met een groot formaat aardappelmes in de hand. En dan zijn er de luidsprekerwagens, die een stroom van woorden door de stra ten spuiten, krachtige taal zo te horen. Ik vernam dat zij de verzekering bevat ten dat „Egypte in geval van een nieu we strijd tegen de imperialisten en Joodse beesten tot de laatste man, de laatste vrouw, het laatste kind. zal vechten". Versterking van liet (erg zwakke) moreel Zij moeten wel heel jaloers zijn op de officieren, die na de „glorieuze victorie van het Egyptische leger" het stof van hun uniformen hebben geklopt en thans weer het bevel voeren over de eenhe den. die nu in een ring om de stad lig gen, ietwat morsig ingegraven in plant soenen. maar manhaftig het geweer in de aanslag, het l'uchtafweerkanon he melwaarts gericht, mortier en pantser- afweer tot vuren gereed. Het dapperst zien de bemanningen van Egyptes reste rende tanks er uit. die tweemaal daags door Cairo dreunen, vermoedelijk om het moreel van de bevolking te schra gen. maar inmiddels vooral het asfalt van de straten aan gruis rijdend. Het thuisfront wordt verder versterkt door Franse troepen ontruimen Libye Maar neg gebruik van vliegvelden toegestaan Het verdrag van „vriendschap en goe de nabuurschap" tussen Frankrijk en Libye, dat op 10 augustus 1955 in Tripoli werd ondertekend is dezer dagen door de president van de Franse republiek geratificeerd, na dat de Nationale Ver gadering een wetsontwerp had aange nomen, dat de president tot die ratifi catie machtigde. De laatste Franse troepen hebben de Fezzan nu verlaten. Men herinnert zich, dat. Libye, inge volge een beslissing van de Verenigde Naties, op 1 januari 1952 een onafhan kelijke staat werd. Tot die datum ston den de gebieden Tripolitanië en Cyre- naica onder Brits bestuur, terwijl Frankrijk het bestuur had over de Fezzan. Na januari 1952 zijn de Britsee zowel als de Franse troepen evenwel in Libye gebleven. De Fransen werden daartoe telkens voor drie maanden door de Libyse regering gemachtigd. Groot- Brittannië verkreeg bij het verdrag van 30 juli 1953 het recht militaire instal laties en vliegvelden in Libye te hand haven, terwijl bij diezelfde overeen komst aan Groot-Brittannië faciliteiten zijn verleend in het gehele Libyse ge bied. dit tegen een jaarlijkse bijdrage van bijna 40 miljoen gulden. De Ver enigde Staten beschikken in Libye even eens over een belangrijke vliegtuigbasis, namelijk dicht bij Tripoli. De USA geven aan Libye financiële steun van bijna acht miljoen dollar per jaar. Tussen Libye en Frankrijk bestonden voorlopige driemaandelijkse overeen komsten. waarbij de Fransen werden gemachtigd troepen in de Fezzan te houden. Einde 1954 echter verklaarde de Libyse regering niet bereid te zijn deze driemaandelijkse akkoorden te verlen gen Hoewel de Franse troepen Libye thans hebben verlaten, bepaalt het verdrag, dat zo juist werd geratificeerd, toch, dat Frankrijk het recht heeft gedurende vijf jaar een aantal vliegvelden voor militaire doeleinden te gebruiken. Ver der bepaalt het verdrag, dat geen an dere vreemde troepen de Franse garni zoenen in de Fezzan zullen mogen af lossen. Mig-jagers nu schroot De tientallen internationale corres pondenten, die in het Semiramis-hotel op nieuws zitten te wachten - akelig sceptische mannen! - weigeren voorlo pig dit forse voornemen als een be trouwbare voorspelling te aanvaarden. Zij gieten instede met. eentonige regel maat nog wat whiskey of bier op hun snel opschietende maagzweren, die het gevolg zijn van het nerveuze nietsdoen. Hun activiteit is uiterst beperkt. Het enige dat zij kunnen doen, is af en toe voor hondervijftig gulden een taxi ne men naar Aboe Soeweir, het militaire vliegveld, dat thans tot transit-kamp voor de V.N.-politiemacht is gepromo veerd. Langs een fikse stapel door tot schroot gereduceerde Mig-jagers rijden zij naar de UNEF-barakken, waar ver veelde Deense. Noorse. Zweedse of Ca nadese blauwhelmen hen verzoeken de groeten thuis te doen. alvorens het in ternationaal toernooi „vliegen-dood- slaan" voort te zetten. Terug in Cairo stelden zij een telegram samen over deze en andere aangelegenheden en geven dat aan de censor Met wantrouwen, want deze functionaris heeft verklaard, dat alle nieuws door mag. mits het geen anti-propaganda voor Egypte Inhoudt. De rekbaarheid van dat begrip draagt niet bij tot een rustige slaap van de persmensen. Soms worden hun bespiegelingen en speculaties, voornamelijk over wat er niet zal gebeuren, onderbroken door het voorbijgaan in de hotel-hal van de generaal Burns. Men zou hem gaarne aanschieten, maar deze Canadese bevel hebber van de V.N.-politiemacht, op zijn best al geen opgeruimd man. wordt thans door zoveel zorgen en onzekerhe den gekweld, dat hij journalisten aan kijkt als een misnoegde bulldog, die een erg akelig insect op zijn weg ontmoet. Men moet de journalist in Cairo zijn wat bittere spot niet kwalijk nemen. Hij weet dat hij op een plaats zit. waar we reldgeschiedenis is en nog steeds wordt gemaakt. Maar zij is zo ongrijpbaar. Ge sprekken met leidende Egyptenaren voe ren tot niets, behalve tot het constate ren van een groot aantal acute geval len van bewustzijnsvernauwing. Men ontmoet geen redelijk nadenken over consequenties meer. de breinen der Egyptische effendi's lijken vernauwd tot een smalle spleet, die alle werkelijkhe den uitsluit en slechts een zich blind staren op wilde fantasie en hoera-moed toelaat. Het wordt de buitenlander steeds moeilijker gemaakt enige sympathie voor het „slachtoffer van de agressie" over te houden. Olië. Israël, het Suezkanaal. Sovjet- russische infiltratie. Arabische eenheid en Arabische twisten, afgeknepen Euro pese economie, de nood van honderddui zenden vluchtelingen, de draden van de knoop, die het probleem van het Mid den-Oosten is. zitten nu zo hopeloos ver weven. dat men in de zoele, vage, Egyp tische nacht de neiging krijgt het ont warren fatalistisch te staken. En terwijl men aan die zichtbare dra den zit te trekken, voelt men zich af drijven op donkere onderstromingen, de ongekende verlangens van de Arabische massa's, ondoorgrondelijke factoren, vreemde mensen, heen en weer geslin gerd tussen honger en apathie, eerlijke zucht naar vriendschap en het onrede lijkste fanatisme, eenvoudige waardig heid en massale verdwazing in de lange, benauwende droom, die hun werkelijk ontwaken vooraf moet gaan. (Ingez. Med.-Adv.) MERCEDES 180 DIESEL THANS de meest economische auto, de enige auto ter wereld die zijn kostprijs terug verdient aan brandstofbesparing. Vraagt vrijblijvend inlichtingen bij de dealer van Leiden en omstreken. ROOIIAKKERS automobielhandel Leidse Straatweg 1 Oegstgeest telefoon 22855 Het is haast niet te geloven, maar de berichten daaromtrent zijn hardnekkig en komen uit betrouw bare bron: de arbeidersraad van Miskolc zou de Hongaarse provin cie Borsod zelfstandig hebben ver klaard en zou alle banden met de regering-Kadar hebben doorgesne den. De leiders hebben de reorga nisatie van het economische leven in handen genomen en b.v, de voedselvoorziening straf georga niseerd. Zij heeft politieke organisaties in het leven geroepen en de winkeliers laten weten, dat er alleen geleverd mag wor den aan personen van wie bekend is. dat zij geen communisten zijn. Het „staatje" heeft ook een eigen legertje en wapens. Voornamelijk afkomstig uit de arsenalen van het Hongaarse leger of buitgemaakt tijdens de opstand op de Russen. De rode troepen houden officieel nog wel de streek bezet, maar volgens de berichten zouden zij zich van elk ingrij pen onthouden. De jonge soldaten heb ben genoeg moeite met het winnen van een beetje vertrouwen in zichzelf, dat z(j zich nog met de felle Hongaren zou den durven meten. Zij laten de zaak maar op zijn beloop en de bevolking doet net alsof de Sovjetrussische troe pen er niet zijn. De bewoners hebben ook geen oor voor de verwarrende belof ten en dreigementen van marionet Ja nos Radar en houden zich aan de beve len van hun nieuwe leiders. Miskolc is de hoofdstad van de pro vincie Borsod. De stad telt ongeveer 120.000 inwoners. De communistische re geringen waren tot nu toe nogal geheim zinnig met het geven van gegevens over de bevolking, zodat nu niet is na te gaan hoeveel mensen er in deze provincie wo nen. Men schat het op meer dan een half miljoen zielen. Wanneer we even de toestand nemen, zoals die voor de op stand was, dan zagen we. dat Miskolc hard op weg was uit te groeien tot het tweede culturele en technische centrum van Hongarije. Er staan - om een voor beeld te noemen - twee technische ho gescholen in de stad. In de naaste om geving van Miskolc ligt de fabrieksstad Drosgyör, waarin men het zwaartpunt Borsod onafhankelijk verklaard van de zware industrie in deze provin cie kan vinden. Voor het overige is deze provincie grotendeels agrarisch georiën teerd, vooral suikerbieten worden er veel verbouwd. De wijnbouw van Porsod heeft een bijzondere faam verworven daar de beroemde tokayer er vandaan komt. Aan grondstoffen en dergelijke le vert de provincie Borsod bruinkool, ijzererts en olie. Glasindustrie, kera miek en lederindustrie zijn voorts ook middelen van bestaan. „Dit is Holland" FILM VOOR DE HONGAREN Ten dienste van de vele centra voor Hongaarse viuohtelingen heeft de N.V. Filmfabriek Polygoon te Haarlem be langeloos een filmstrip vervaardigd om de Hongaren een indruk van Nederland te geven. De strip, die 114 beelden bevat, heeft als titel: „Dit is Holland" („Ez Hollandia"». Bij elk beeld is een Hon gaarse vertaling toegevoegd. De strip begint in Hongarije. Verder worden beel den vertoond uit Oostenrijk en West- Duitsland en uit Utrecht, waar de Hon garen een voorlopig onderdak vonden. Voorts zal men zien het bezoek van Koningin Juliana aan de Jaarbeurs hallen. Beelden worden vertoond van het ont staan van Nederland, de drooglegging van de Zuiderzee, het verkeer langs de weg. te water en per spoor en van be langrijke bedrijven in ons land. 10 miljoen minder d«viezen Volgens de weekstaat van de Ned. Bank is wederom iets van de deviezen voorraad afgeknabbeld; ditmaal is de netto deviezenreserve met f 10 miljoen verminderd. Samen met de onveran derd gebleven goudvoorraad zijn goud en deviezen nu even beneden de f4 miljard gekomen, vergeleken met bijna 4 7 miljard gulden aan het begin van het jaar. 24 december ochtendbeurs De Vereeniging voor den Effectenhan del deelt mede, dat op maandag 24 de cember, de dag voor Kerstmis, niet des namiddags maar des morgens beurs zal worden gehouden en wel van 10.30 uur tot 11.30 uur. Des middags zal de beurs gesloten zijn. Tekort in de E.B.U. De Nederlandsohe Bank deelt mede. dat het betalingsverkeer met de aan de Europese Betalings Unie deelnemende landen voor Nederland in de maand no vember 1956 een tekort van f. 7.999.000 (dir. 2.105.000) heeft gelaten. Na de uitvoering van diverse verre keningen zal de vordering van Neder land op de E.B.U. f. 427.568.400 (dir. 112.518.000) bedragen. BEDRIJFSCHAP BLOEMBOLLEN- HANDEL VERGADERDE IN HAARLEM. In de gisteren in restaurant Brink- mann te Haarlem gehouden openbare vergadering van het Bedrijfschap voor de Bloembollenhandel is de begroting 1957. sluitend met een bedrag aan in komsten en uitgaven van f 546.000. vastgesteld. Bij de uitgaven zijn posten van f73.000 voor vertegenwoordiging in Amerika en van f45.000 daar buiten. De heer C. Freriks had bezwaren te gen de hoge post van f 250 000 voor per- soneelssalarissen. Op diverse onderde len kan bezuinigd worden en de sala rissen voor werkkrachten, die routine werk verrichten, zijn volgens spreker te hoog. Meegedeeld werd. dat het personeel overgenomen is van de vroegere onder vakgroep. bij komende vacatures kan worden overwogen het secretariaat op eenvoudiger wijze te voeren. De vergadering keurde verordeningen, inzake salariëring, pensionering, op wachtgeldstelling e.d. ten behoeve van het personeel goed. Voorzitter H. Hylkema. deelde mee. dat aan groothandelaren-wederverko pers in West-Berlijn, die boven 25.000 Duitse Marken afnemen een korting van tien procent zal worden toegestaan wegens de moeilijke ligging van West- Berlijn. De heer C. W. Kroezen te Hoorn zal met ingang van 1 januari 1957 als eco noom van het bedrijfschap optreden. Ruim tweeduizend bewoners van dorpen in het dal van de Italiaanse rivier de Po zijn dakloos geworden door de jaarlijks terugkerende overstromingen, die dit jaar vroeg in het seizoen vielen. Twee foto's welke een beeld geven van het overstroomde gebied. Ondanks gezonde handelspositie (Van onze correspondent in Londen) De Britse kanselier van de schatkist, Harold MacMillan, heeft gisteren in het Lagerhuis de Engelsen op de hoogte gesteld van een dollarcrisis, welke zich heeft ontwikkeld sedert Nasser zich meester maakte van het Suezkanaal en welke in de komende maanden nog zal worden verscherpt als de belemmeringen in het Suezkanaal zich ten volle zullen doen gelden. De tweede helft van het jaar is altijd ongun stig voor de dollarbalans, maar de nu geconstateerde daling van de goud- en dollarreserves van het sterling-blok is volkomen abnormaal: in november een tuimeling van 279 miljoen dollar (rond één miljard gulden), waardoor de voorraad thans gedaald is op 1.965 miljoen dollar. Bovendien heeft Engeland in november bij de Europese Beta lingsunie (EBU) een tekort gehad van 24 miljoen pond sterling tegen 13 miljoen pond in oktober. Dit alles betekent de grootste val in de reserves sedert de crisis- dagen van 1951/52, welke de Labourregering ten val bracht. De reserves, welke nooit boven het toen bereikte peil zijn uitgekomen, zijn thans lager dan zij ooit in de afgelopen vier jaar geweest zijn. De nieuwe crisis is echter minder verontrustend dan zij lijkt omdat Enge- lands handelspositie zelf gezond is. Uitstel van betaling van rente aan V.S. en Canada De minister deelde mede, dat hij de Amerikaanse regering om uitstel had gevraagd voor de betaling van rente op de Amerikaanse lening. De Amerikaanse schatkist heeft zioh bereid verklaard deze aangelegenheid aan het Ameri kaanse Congres voor te leggen. De mi nister zei, dat de Britse regering eige nares is van Amerikaanse dollarfond sen ter waarde van a 1 miljard dollar. Deze fondsen kunnen een aanzienlijke versterking voor de Britse reserves zijn en de minister zei, dat hij bereid was deze fondsen voor dit doel te gebruiken. Verder maakte de minister bekend, dat Engeland ook aan Canada uitstel van betaling van rente zou vragen op de Canadese lening. Canada heeft hierin reeds toegestemd. De minister kondigde voorts als nood maatregel aan een verhoging van het invoerrecht op benzine met 1 shilling per gallon, waartegen van de zijde dei- Engelse benzineverbruikers reeds krach tig is geprotesteerd. Het is de grootste verhoging, die ooit is voorgekomen se dert 28 jaar geleden de belasting werd ingevoerd. De organisatie van beroeps vervoerders, die ongeveer 250.000 leden telt. heeft verklaard, dat de belasting verhoging zal moeten worden doorbere kend en tot uiting zal komen in hogere prijzen voor goederen en diensten. Begroting is gunstig Er is thans een zekere vlucht van ka pitaal uit het sterling-blok omdat het vertrouwen in het pond door de jongste gebeurtenissen ondermijnd is. Dit bete kent echter natuurlijk niet, dat sterling er hopeloos zou voorstaan omdat ten slotte nog altijd de helft van de wereld handel in ponden-valuta geschiedt.- De Britse regering wil door haar maat regelen aantonen, dat z(j fier als altijd op de bres staat om het pond te ver dedigen en daarbij niet voor onpopu laire maatregelen terugdeinst. Er zullen nog vele vragen dienen te worden beantwoord, met name ook of de export door hogere brandstof- en transportkosten niet in gevaar gebracht wordt. Door de thans reeds begonnen Britse Oriëntatie op het Europese vasteland en door een betere ontwikkeling van de welvaartsbronnen van het eigeh steeds bezongen, maar nog altijd te veel ver waarloosde gemenebest, kunnen op den duur misschien de nodige correcties in de scheve verhouding tussen pond en dollar worden aangebracht. Van de kredietbeperking komt Enge land voorlopig niet af. Het door de re gering verkondigde ideaal van pryssta- bilisatie kan evenmin op korte termijn worden verwezenlijkt. Ook weet niemand wat er van het juichende verkiezings plan terecht moet komen om de levens standaard in de volgende 25 jaar te ver dubbelen. De regering voelt niets voor recht streekse invoerbeperking omdat dit een tweesnijdend zwaard is. Kanselier MacMillant liet doorscheme ren. dat hij de inkomstenbelasting, welke de laatste jaren verlaagd is, zo nodig weer zal verhogen. Een gunstige factor is, dat Engeland nog altijd over een reusachtig begro tingsoverschot beschikt. De raming voor het volgend jaar zal door de huidige situatie nagenoeg niet worden beïnvloed. Ook de kosten van levensonderhoud zul len niet noemenswaardig veranderen, tenminste niet volgens de statistici De berekende prijsstijging zal minder dan een derde van een punt der index be dragen. Dat klinkt mooi, maar de psy chologische gevolgen van steeds weer hogere prijzen kunnen niet worden ge kleineerd. Onprettige verrassing Vanochtend werd het Engelse volk niet alleen getracteerd op hogere ben- zine-prijzen en in het vooruitzicht ge stelde hogere bus- en taxi-tarieven, maar ook op duurder brood, huishoude lijke artikelen en een prijsverhoging van nagenoeg alle levensmiddelen. De benzine gaat nu als gevolg van de nieuwe belasting en de door de oliemaat schappijen gisteren afgekondigde prijs verhoging 6 shilling per gallon (4,5 liter) kosten. De schatkist maakt hierdoor de door benzineschaarste gederfde opbrengst goed en laat de automobilisten, de trans portbedrijven en de industrie voor de moeilijkheden opdraaien. De vraag is gesteld, waarom de rege ring geen prijscontrole op olie en ben zine, gezien de nog steeds enorme win sten van de oliemaatschappijen, invoert. Het dollartekort is ook in de hand ge werkt door de 100 miljoen dollar, die Engeland in het afgelopen jaar voor de invoer van Amerikaanse steenkool heeft uitgegeven, welke helaas nodig is om het eigen steenkooltekort te dekken. Vrachtwagen met bulldozer te water Bjj het voor de oever zwaaien van de R.T.M.-veerboot, die de veerdienst MiddelharnisHellevoetsiuis onder houdt, begon gistermiddag een 6 tons- vraehtwagen, toebehorende aan de firma Troost te Pernis en beladen met een 8 tons bulldozer, plotseling te rijden. De wielblokken waren niet in staat het kolossale gevaarte in be dwang te houden. De 42-jarige chauffeur W. den Ouden uit Pernis poogde met remmen de vrachtwagen tegen te houden, maar hij mocht hierin niet slagen. Op het laatste nippertje kon hij de cabine nog verlaten, met een geweldig gekraak drong de zware wagen door de stalen reling van de veerboot en dook in de diepe Tram haven. 'welke ter plaatse ongeveer 7 meter diep is. Omtrent de oorzaak van het ongeval tast men in het duister. Persoonlijke ongevallen deden zich niet voor. Fotoboek ten bate der Hongaren Ten bate van de hulpverlening aan de Hongaarse vluchtelingen zal zeer binnenkort in Nederland, als eerste in een rij van landen, een fotoboek het licht zien. dat tegen kostprijs is ver vaardigd en waarvan de netto-opbrengst bestemd zal zijn voor giro 999. De foto's, in dit boek afgedrukt, zijn gemaakt door twee vrouwelijke Amsterdamse fotogra fen, Violete Cornelius en Ata Kando, die geruime tijd aan de Hongaarse grens en in de vluchtelingenkampen in Oostenrijk zijn geweest. Uit hun om vangrijk materiaal zijn de 80 beste foto's gekozen. Het boek is dezer dagen door een aantal drukkers op de pers genomen en zal nog voor de Kerstda gen in de Nederlandse boekhandel ver krijgbaar zijn. (De verkoopsprijs is vastgesteld op f5. De uitgave geschiedt onder auspiciën van het Nationaal Comié Hulpverlening Hongaarse volk door de uitgeverij De Bezige Bij te Amsterdam. In een gezamenlijke televisie-uitzen ding hedenavond zullen een aantal fo to's uit dit boek aan de kijkers worden vertoond. Men heeft ook contact opgenomen met de secretaris-generaal van de V N.. Dag Hammarskjöld ten aanzien van de mogelijkheid dit boek te doen ver schijnen ten bate van de Wereld-actie voor de hulpverlening.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 5