HAMMARSKJÖLD UITGENODIGD
VOOR BEZOEK AAN HONGARIJE
Politieke basis van de NAVO moet
gemoderniseerd worden
WEERBERICHT
Verzet tegen Russische troepen weer opgelaaid
Oostenrijk protesteerde tegen
valse beweringen van de Prawda
Er komt geen
nationale
voetbalpool
Tweede Kamer toont veel begrip
voor de Brits-Franse actie
Nederland protesteert hij V.N.
95ste Jaargang
WOENSDAG 5 DECEMBER 1956
No. 29004
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Plotselinge koersivijziging van Kadar
De Hongaarse regering heeft gisteravond de
secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Dag
Hammarskjöld, uitgenodigd om een bezoek aan
haar land te brengen. Uiteraard werd deze mede
deling met grote verbazing ontvangen in de Alge
mene Vergadering, die juist bijeen was om een
resolutie te bespreken, waarin Hongarije nog
maals werd gemaand waarnemers van de V. N.
toe te laten. Welke afgevaardigde had op zo'n
snel succes durven en kunnen rekenen Nauwe
lijks 24 uur tevoren had een telegram uit Boeda
pest er ogenschijnlijk geen twijfel over laten be
staan: waarnemers zouden nooit worden toege
laten en Hammarskjöld zou men wellicht op later
datum wel eens willen ontvangen.
De politieke barometer in Hongarije staat dus
duidelijk op „veranderlijk". Hammarskjöld heeft
meteen spijkers met koppen geslagen: nog gister
avond had hij een onderhoud met de Hongaarse
minister van Buitenlandse Zaken Horvath en stelde
voor Hongarije op 16 december te bezoeken en
twee dagen in het land te blijven. Zijn drukke
werkzaamheden maakten een vroegere datum
onmogelijk.
Horvath hoopte spoedig het antwoord van zijn
regering bekend te kunnen maken.
Ondanks deze plotselinge koerswijziging van de Hongaarse regering nam de
Algemene Vergadering der Ver. Naties de Amerikaans-N ederlandse resolutie
aan om het verzoek tot toelating van waarnemers nog eens te herhalen en in
ieder geval waarnemers naar de omliggende landen te sturen om daar zoveel mo
gelijk gegevens over de toestand in Hongarije te verzamelen. De Hongaarse re
gering wordt tot vrijdag de tijd gelaten om aan dit verzoek te voldoen. In diplo
matieke kringen werd verwacht, dat bij een afwijzing voorstellen zouden worden
gedaan om de Hongaarse afvaardiging uit de Algemene Vergadering te stoten en
sancties tegen Rusland te nemen, dat ondanks herhaalde aanmaningen zijn
troepen in Hongarije houdt.
Slecht moreel van
Russische soldaten
Hammarskjöld heeft bovendien de
Hongaarse regering voorgesteld, dat
zijn specialist voor Hongaarse aan
gelegenheden bij de V.N., Philip
pe de Seynes, onmiddellijk naar
Boedapest zou afreizen om het be
zoek van de secretaris-generaal voor
te bereiden.
De regering Kadar heeft inmiddels
met ingang van vandaag alle revolutio
naire raden in Hongarije ontbonden
verklaard. Deze raden waren tijdens de
eerste dagen van de opstand spontaan
overal in het land opgericht en hadden
een zuivere politieke betekenis. Zij
Sociale uitkeringen
10% omhoog
Per 1 september j.l.
De regering heeft bij de Tweede
Kamer een aantal wetsontwerpen
ingediend tot verhoging met in
gang van 1 september j.l. van een
aantal sociale uitkeringen met
10 Deze verhogingen worden
voorgesteld wegens de stijging van
het loon- en het prijspeil. De rege
ring volgt hiermee een advies, dat
door de Stichting van de arbeid is
uitgebracht.
Voorgesteld wordt de uitkerin
gen te verhogen van de kinderbij
slagwet, de kinderbijslagwet voor
invaliditeits-, ouderdoms- en we
zenrentetrekkers, de noodwet kin
derbijslag kleine zelfstandigen, de
invaliditeitswet, de ongevalsuitke
ringen en de noodwet ouderdoms
voorziening. Wegens het aflopen
van deze laatste wet per 1 januari
aanstaande stelt de regering voor,
de uitkering voor de ouden van
dagen, die onder deze wet vallen,
te bepalen op 50 van de maan
delijkse uitkering voor eenmaal.
In de wetsontwerpen wordt te
vens voorgesteld, de inkomens
grenzen van de verschillende wet
ten bij de nieuwe toestand aan te
passen en ze iets te verhogen.
waren „Titoïstisch" en namen een zeer
zelfstandige houding aan tegen de rege
ring in Boedapest. Zij zijn nu opgehe
ven, daar zij „orde en rust nog steeds
zouden ondermijnen". Op het voorbeeld
echter van de arbeidersraden hebben nu
ook de boeren raden ingesteld, die even
eens een toporganisatie moeten krijgen
in de vorm van een centrale boerenraad.
De telefoonverbindingen tussen Boe
dapest en Pees zijn nog steeds verbro
ken. Reizigers uit het gebied van Pees
deelden mede. dat de mijnwerkers daar
nog altijd vastbesloten staken. Zij ver
klaarden ook. dat de uraniummijnen
onder een laag water van dertien meter
staan en dat bepaalde delen van de
mijninstallaties zijn opgeblazen.
Weer gevechten
Ook komen in Wenen berichten bin
nen. dat overal in Hongarije het verzet
tegen de Russische troepen weer is
opgelaaid. In de afgelopen 48 uur is in
de buurt van Boedapest weer gevochten.
Ook in Zuid-Hongarije schijnen er nog
voortdurend gevechten plaats te hebben
met de Hongaarse partisanen.
Volgens sommige berichten wordt het
moreel der Sovjetrussische troepen
steeds slechter. De Russische soldaten
zijn over het algemeen zeer jong en
voor indrukken vatbaar. De Hongaren
zijn een aantrekkelijk en onderhou
dend volk en velen hunner spreken
Russisch. Dit maakt een steeds ster
ker wordende beïnvloeding mogelijk.
Er wordt voorts op gewezen, dat van
27 oktober tot 3 november wel grote
zendingen aan levensmiddelen en
medicamenten door het Oostenrijkse
gezantschap zijn verdeeld, maar ..al
deze hulpzendingen werden door
ambtenaren van het Oostenrijkse ge
zantschap in Boedapest uitgepakt,
terwijl de geneesmiddelen op advies
van artsen werden gesorteerd. Overi
gens werden de artikelen alleen afge
geven tegen ontvangstbewijs. De be
weringen van de Prawda zijn
volkomen uit de lucht gegrepen".
Het protest-schrijven van de Oosten
rijkse regering vermeldt verder nog
de nota van het Hongaarse ministerie
van Buitenlandse Zaken, gedateerd
29 november, waarin aan het Oosten
rijkse Rode Kruis de grote dank van
het Hongaarse volk wordt uitgespro
ken.
(Van onze Haagse redactie)
Naar wü uit betrouwbare bron ver
nemen is er geen sprake van, dat de
regering ook maar in enig opzicht
medewerking zal verlenen aan de
stichting van een nationale voetbalpool.
Bij de kabinetsformatie is gebleken, dat
men zich principieel verzette tegen de
medewerking aan zulk een voetbalpool.
De bezwaren waren van dien aard, dat
de formatie hierop schipbreuk had kun
nen lijden. Het standpunt van de AR-
zijde is nog geenszins gewijzigd, zodat
men thans geen enkele poging in die
richting zou kunnen steunen. Evenmin
overweegt de regering een wijziging van
de Ioterijwet.
Berooide Joden uit
Egypte in Israël
Joodse vluchtelingen, die ut Cairo en
Alexandrië in Haifa zijn aangekomen,
verklaarden dinsdag dat alle Joodse
eigendommen, kostbaarheden en zaken
door de Egyptische overheid verbeurd
zijn verklaard. Voorts zouden vele fami
lieleden en vrienden naar concentratie
kampen zijn gestuurd, waarna men
niets meer van hen had vernomen. De
toestanden in de kampen zouden „ver
schrikkelijk" zijn. Volgens Israëlische
functionarissen in Haifa hebben in to
taal meer dan 1200 Joodse vluchtelin
gen Europese havens bereikt. Meer dan
400 van hen hebben de wens te kennen
gegeven, naar Israël te emigreren.
El Sayed Kader Hatem. directeur-
generaal van het Egyptische departe
ment van voorlichting, heeft ontkend
dat er Joden met Egyptische nationali
teit zouden zijn uitgewezen. De grond
wet verbiedt dit, zei hij.
Een reddingsploeg aan het werk
in een grote sneeuwheuvel, ont
staan door een lawine in de buurt
van Grindelwald in Zwitserland.
Deze lawine kostte drie mensen het
leven. Een vierde, die door de
sneeuwmassa bedolven werdkon
tijdig door de reddingsploeg wor
den uitgegraven.
Toen de duivel sliep
In Rusland werkt de tijd voor het Westen
(Van onze parlementaire redacteur).
In Europa moeten we onze krachten bundelen en versterken. Hon
garije heeft dat weer geleerd! De Europese eenwording moet eens wor
den besproken in een verenigde vergadering van de Eerste en de
Tweede Kamer. Israël kan in een conflict met Egypte niet worden
beschouwd als aanvaller. Engeland en Frankrijk waren genoodzaakt in
Egypte in te grijpen om een Russisch-Arabische overheersing in het
Midden-Oosten te voorkomen. De houding van Amerika wekt geen eer-
De socialistische leidster mevr. Anna] bied. Herstel van de eenheid met Amerika is echter nodig om te komen
Wenen a'anglkom^waa^ïelïït tot een Westerse politiek, die krachtiger is dan in de laatste jaren. De
van de, socialistische partij. Zij heeftpolitieke basis van de NAVO moet na de jongste ervaringen worden
gemoderniseerd. Tegen Indonesiëdat eenzijdig alle verdragen met
Nederland heeft verbroken, moet in de V.N. de tegenaanval worden
ingezet. Dat waren de bijna algemeen onderstreepte kernpunten uit het
debat in de Tweede Kamer over de begroting van Buitenlandse Zaken.
rust nodig en zal zich in Wenen genees
kundig laten behandelen. Eerst daarna
kan zij er aan denken andere landen te
bezoeken, waaronder de Scandinavische
landen, België en Nederland.
Profest
Naar aanleiding van de beweringen,
die op 4 december in de Prawda van
Moskou zijn verschenen, heeft de Oos
tenrijkse regering officieel geantwoord,
dat „een bewapening van Hongaarse
opstandelingen door ambtenaren van
het Oostenrijkse gezantschap in Boeda
pest in het geheel niet met de feiten
overeenkomt".
Rusland kan verder
spelen
Met uitzondering van de communisten
was men algemeen van mening, dat Is
raël (een belegerde vesting) niet als
agressor kan worden beschouwd in het
conflict met Egypte. Over de actie van
Engeland en Frankrijk in Egypte waren
de meningen verdeeld. De communisten
uiteraard en de overgrote meerderheid
van de PvdA veroordeelden de Brits-
Franse actie. Mede omdat dit eigen
machtig optreden in strijd was met het
NAVO-verdrag, maar namens de kleine
minderheid va-n de PvdA zei de heer De
Kadt, dat Frankrijk en Engeland voor
de noodzaak stonden een Russisch-Ara
bische overheersing in het Midden-
Opklaringen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk zwaar bewolkt met enige
regen. Later opklaringen. Matige tot
krachtige westelijke wind. Iets minder
zacht. (Opgemaakt te 11.15 uur).
6 DECEMBER
Zon op: 8.34 uur; onder: 16.32 uur.
Maan op: 11.11 uur; onder: 20.47 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.36 en
17.48 uur.
Laagwater te 1.19 en 13.36 uur.
Dit nummer bestaat alt acht pagina's
Oosten te voorkomen en de Arabische
dictators te liquideren, die hun omge
ving onveilig maakten, want Amerika
liet Rusland en Nasser vrij spel. Er was
grote schoonmaak nodig in het Midden-
Oosten, aldus de heer De Kadt, en de
heer Korthals (WD) voegde eraan toe,
dat de verantwoordelijke Europese
staatslieden geen risico's m o c ht e n
nemen omdat het Suez-kanaal in ver
band met de olie-aanvoer een der meest
kwetsbare plekken is waar Europa kan
worden aangetast.
Teleurstellend is de te geringe ver-
vondenheid van Amerika met de
bondgenoten wanneer er niet direct
Amerikaanse belangen bij betrokken
zijn. Nasser dwingt de V.N. en de
V.N. dwingen weer Engeland en
Frankrijk hun troepen terug te trek
ken uit Egypte. „Ik hoop", aldus de
j heer Korthals, „dat er later geen bit
tere spijt over zal komen. Het is een
hoogst benauwende situatie in Egypte,
waardoor Rusland het spel verder kan
spelen".
Mensen kropen uif de hel
Over Rusland zei de heer De Kadt
(PvdA), dat ls daar het Stalinisme te
rugkeert, dezelfde spanningen weer zul
len optreden, die leidden tot de destali
nisatie, want evenals in de Oosteuropese
staten wil het Russische volk niet meer
op de oude wijze leven. Rusland verkeert
in een crisistoestand, waar het niet uit
raakt. als het Westen de eenheid weet
te bewaren. De tijd werkt voor ons in
Rusland en dus hebben we de tijd om
de gemaakte fouten in verband met het
Midden-Oosten te herstellen. De bevrij
ding van Oost-Europa is ook voor Ame
rika belangrijker dan het verspelen van
de sympathie van Nehroe of Soekarno.
Voor prof. Gerbrandy (AR» was het
verheugend geweest, dat het. Nederland
se volk, sinds 1945 opgevoed in sociale
zekerheid van de wieg tot. het graf, ze
kerheid ook voor de economische toe
komst, zo spontaan had gereageerd op
het Russische verraad in Hongarije. Het
werd zich weer bewust, dat politieke
vrijheid uitgaat boven de zekerheid van
een ouderdomspensioen. Helaas was de
Bij al het strijdgewoel in het
Midden-Oosten raakt de strijd in
Algerije wat op de achtergrond.
Maar ook daar spreken de wapenszetscentrum door met helikopters
nog hun harde taal. Een beeld van aangevoerde Franse troepen,
een verrassingsaanval op een ver-1
Zo nodig
atoomwapens voor
behoud vrijheid
Waarschuwing van Norstad
Generaal Lauris Norstad, de bevelheb
ber van het NAVO-hoofdkwartier in Eu
ropa, heeft in Napels verklaard, dat „als
ons behoud en het behoud van de vrij
heid er in enige toekomstige oorlog van
af zou hangen, zeer zeker atoomwapens
zullen worden gebruikt". Norstad legde
deze verklaring af op een persconferen
tie. Een van de vragen die daar gesteld
werden was of onder druk van de we
reldopinie de atoomwapenen ook in een
komende oorlog, zoals het mosterdgas in
de afgelopen oorlog, zouden worden ver
meden.
Norstad gaf te kennen, dat atoomwa
pens en gifgas twee verschillende din
gen waren. Hij zei dat atoomwapens al
leen tegen bepaalde doelen gebruikt wer
den, gifgas niet.
Norstad zei voorts dat de NAVO naar
zijn overtuiging op het gebied van de
atoomwapenen superieur is.
Hij ontkende, dat er verandering zou
komen in de strategische principes waar
op de NAVO gebaseerd is. De enige gro
te verandering vond in 1954 plaats toen
atoomwapens deel gingen uitmaken van
de NAVO-uitrusting.
Admiraal Sir John Eccles van de
NAVO heeft dinsdag verklaard, dat,
als er een oorlog uitbreekt, de NAVO
niet over voldoende duikbootjagers
zal beschikken om enige tijd kon
vooien te beschermen.
Volgens hem is het gebrek zo nij
pend, dat, als in het Atlantische ge
bied oorlog uitbreekt het noodzake
lijk zal zijn sommige konvooien zon
der begeleiding (afgezien van vlieg
tuigbescherming) te laten varen.
NAVO niet gereed de gebeurtenissen in
Hongarije op te vangen, verzuchtte de
heer Calmeijer (OHIJ).
Van de V.N. verwacht de heer Ger
brandy niets ten gunste van de Hon
garen, die reeds sinds 1948 onder de
dictatuur zitten van de mensen, die
uit de hel zijn gekropen toen de duivel
sliep. Als er moet worden ingegrepen
(en een rechtvaardige oorlog is beter
dan en vrede vol ongerechtigheid)
moet het Westen zelf optreden en dat
kan alleen door middel van de NAVO.
Maar waar zit in de NAVO de beslis
sende autoriteit? De opzet van de
NAVO zal moeten worden gemoderni
seerd om direct doeltreffend te kun
nen ingrijpen.
9 Slot op pag. 2
Goedkeuring van Indonesië gevraagd
Zaak-Schmidt voor Internationaal Hof?
De Nederlandse permanente vertegenwoordiger bij de Ver. Naties, mr. C. W. A.
Schürmann. heeft secretaris-generaal Dag Hammarskjöld der V.N. gisteren een
nota ter hand gesteld, waarin de Nederlandse regering protesteert tegen de be
handeling, die Nederlandse onderdanen in Indonesië van Indonesische gerech
telijke autoriteiten hebben ondervonden.
De Nederlandse regering zegt in de nota over inlichtingen te beschikken dat
een aantal gearresteerde Nederlanders is onderworpen aan onduldbare dwang en
zelfs aan martelingen, om bekentenissen af te persen waaraan zij toevoegt:
„Hierover zijn verscheidene malen, zonder dat dit tot resultaat leidde, stappen
gedaan bij de Indonesische autoriteiten.
De Nederlandse regering staat dientengevolge geen andere weg open dan de
aandacht der Volkerenorganisatie te vestigen op de ernstige schendingen der
menselijke rechten, waarvan een aantal harer onderdanen in Indonesië het
slachtoffer is geworden".
„In dit verband", aldus de nota „moet melding worden gemaakt van laakbare
handelingen als mishandeling van gevangenen, arrestatie zonder opgaaf van re
denen. het afdwingen van valse getuigenissen door kwelling, weigering van vol
doende rechtsbijstand en het druk uitoefenen op en bedreigen van getuigen".
De Indonesische regering is verzocht de competentie van het Internationaal
Gerechtshof in deze te erkennen en de Nederlandse regering hoopt dat daardoor
een onpartijdige uitspraak kon worden verkregen.
In de nota worden de zaken Jungschlager en Schmidt aangehaald. Indonesië
had ontkend dat er onrechtvaardigheden waren begaan.
