RUSSEN BEGAAN EEN NIEUWE
LAAGHEID: NAGY IN ARREST
Spannende strijd over Egypte in de
Algemene Vergadering Ver. jNaties
WEERBERICHT
Hongaarse regering had de vluchtelingen in de
Joegoslavische ambassade vrijgeleide beloofd,
Enorme opwinding in de hoofdstad
Amerika voor moeilijke keus
Knappe rede van Brits minister
Amerika's starre houding inzake
burgerluchtvaart scherp afgekeurd
Kan afbreuk doen aan sympathie voor V.S.
95ste Jaargang
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1956
No. 28995
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Communistische misdadigheid zonder einde
De Russen hebben een nieuwe laagheid toege
voegd aan de lange reeks van schanddaden, die
zij de laatste tijd in Hongarije hebben bedreven:
de vroegere premier Imre Nagy, die met elf mede
werkers alsmede vijftien gevluchte vrouwen en
zeventien kinderen van 4 tot 22 november be
scherming had genoten in de Joegoslavische am
bassade te Boedapest, is gisteren door de Sovjet-
russische „veiligheidsdienst" gearresteerd, of
schoon hun op grond van een Joegoslavisch-Hon-
gaars akkoord vrijgeleide was gewaarborgd. Zij
zijn met onbekende bestemming weggevoerd
Terwijl de bus, die door de Hongaarse regering
te hunner beschikking was gesteld om hen naar
Volgens een bericht van Renter werd Nagy gearresteerd en weggevoerd, nadat
hij besprekingen had gevoerd met de Hongaarse eerste minister. Janos Kadar, in
het parlementsgebouw in Boedapest. Zij zonden over de vorming van een coalitie
regering hebben gesproken en er waren voorbereidingen getroffen voor een rede
voering van Nagy voor Radio-Boedapest. Volgens deze lezing werd Nagy gearres
teerd, toen hq nog met Kadar aan het onderhandelen was. Hoe dit zq, het nieuws
over deze geniepige daad van de Sovjetrussische bezetting verspreidde zich snel
door de hoofdstad en veroorzaakte grote opwinding. Niemand geloofde, dat Nagy
en de zijnen vrijwillig „naar Roemenië" waren gegaan, zoals van regeringszijde
werd medegedeeld. Nagy is ongetwijfeld de populairste politieke figuur in Hon*-
garqe, met een groot persoonlijk gezag, zelfs tegenover hen, die kritiek op hem
uitoefenen. Waarnemers verwachten, dat deze aanhouding een averechtse uit
werking zal hebben. Voor deze gebeurtenis had Joego-Slavië een nota naar Boe
dapest gestuurd, waarin gevraagd werd waar Nagy gebleven was en gezegd werd,
dat als Hongarije de afspraak zou schenden, dit als een grove inbreuk op de
vriendschappelijke betrekkingen cn op het internationale recht beschouwd diende
te worden.
meer de grens af te grendelen. De
soldaten zouden vluchtelingen, die
Oostenrijk trachten te bereiken neer
schieten. Zeker twintig -personen
zouden zo reeds de dood gevonden
hebben. Anderen zouden gevangen
genomen zijn en naar een verzamel-
kamp in Szombathely (Steinaman-
gerworden gebracht, van waar zij
oostwaarts worden weggevoerd.
Een uur stilte
De Oostenrijkse minister van Buiten
landse Zaken. Pigl, heeft op de leden
van de Verenigde Naties een beroep
gedaan vluchtelingen uit Hongarije toe
te laten „zonder bureaucratische forma
liteiten en zonder voorafgaand onder
zoek op allerlei punten" en om alleen
de wet van de menselijkheid in acht
te nemen. Oostenrijk kan het onmoge
lijk meer aan. Er zijn reeds meer dan
zestigduizend Hongaren het land bin
nengekomen. van wie slechts een klein
getal naar andere landen is afgevoerd.
Vrijdagmiddag van 2 tot 3 urn- leek
Boedapest een uitgestorven stad. Geen
voorbijganger of voertuig, afgezien van
Sovjetrussische patrouillewagens, was
in de straten te zien. Deze zwijgende be
toging was het antwoord op een don
derdag aangeplakt beroep op de bur
gerij om zo van haar afkeuring voor
het regiem blijk te geven. De Hon
gaarse pers had verklaard dat dit uur
van stilte zou gelden voor de Hongaarse
„martelaren", maar over de ware zin
van de betoging hoefde niemand in on
zekerheid te verkeren!
Stakingen duren voort
Radio-Boedapest maakte hedenoch
tend bekend, dat de arbeidersraad van
Csepel. het grote industriecentrum bij
Boedapest, een algemene staking heeft
uitgeroepen. De radio zond voorts ook
oproepen uit aan de arbeiders in de
hoofdstad, waarin hervatting van het
werk gevraagd wordt. Een speciale op
roep van de regering-Kadar was ge
richt aan de mijnwerkers van Tabanya,
waarin verklaard wordt dat de overheid
de arbeiders in de mijnen zal be
schermen.
huis te brengen, nog voor de ambassade stond,
sprong een Russisch officier naar binnen, het voer
tuig werd omringd door auto's van de „veilig
heidsdienst" en de kleine colonne reed snel weg
naar het Sovjetrussische hoofdkwartier aan de
Gorki-boulevard. Twee Joegoslavische diploma
ten, die zich in de bus bevonden en protesteerden
tegen het Russische optreden, kregen van de offi
cier te horen, dat hij met het akkoord niets te
maken had. Voor het gebouw van de komman-
dantoera werden zij zonder omhaal op straat ge
smeten, aldus berichtte de correspondent van het
Joegoslavische blad „Borba".
Russische soldaat
bij mensenjacht
neergeschoten
Gisteren heeft zich nog een ander
incident voorgedaan in Hongarije:
Oostenrijkse grenswachten hebben
op hun eigen gebied een Russische
soldaat doodgeschoten en twee Sov
jetrussische militairen gearresteerd.
Deze drie vormden een patrouille
mensenjagers, die tot opdracht had
vluchtelingen te achtervolgen. Toen
zij bij deze mensenjacht op Oosten
rijks grondgebied kwamen, bevalen
de 'Oostenrijkse grenswachten hen te
blijven staan, waaraan zij geen ge
volg gaven. Ogenblikkelijk openden
de Oostenrijkers het vuur met bo
vengenoemd gevolg.
De Russen zetten de deportaties
van Hongaren intussen op nog gro
ter schaal voort dan tevoren, aldus
wordt uit onverdachte bron verno
men.
Volgens vluchtelingen in het Oos
tenrijkse stadje Eisenstadt zijn Rus
sische en Hongaarse troepen bezig
in de omgeving van het Neusiedler
(Ingez. Med.-Adv.)
Ijstijd
tijd voor uw éts! Uw eis om
de sappigste, knappeodste en
smeuïgste Gelderse worst: Anton
Hunink's worst! Mm- dié warme
geurige smulworst met 'n dam
pend bord boerenkool! Verwen
uzelf 's echt: EIS de worst met
de naam Anton Hunink op het
loodje
Hoe verser - boe lekkerder
ANTON HUNINK
HOFLEVERANCIER - DEVENTER
Vorst loopt ten einde
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veel bewolking met morgen tijdelijk
enige regen. Tot matig of krachtjg en
langs de kust mogelijk tot hard toe
nemende zuid-westelijke wind. Van
nacht aanvankelijk lichte vorst, later
stijging van de temperatuur. (Opge-
maak te 11.15 uur).
25 NOVEMBER.
Zon op: 8.19 uur; onder: 16.39 uur.
Maan op: 0.04 uur; onder: 13.16 uur.
Hoogwater te Katwijk te 8.23 en 20.57
uur. Laagwater te 3.51 en 16.20 uur
(26/11 hoogwater 9.36 en 22.15 uur;
laagwater 4.57 en 17.33 uur) Doodtij.
Dit nummer bestaat alt 12 pagina's
en een Bijvoegsel.
Voorts deelde de radio mede, dat door
de aanhoudende staking van de spoor
wegarbeiders de bevoorrading van de
hoofdstad en andere steden uiterst
moeilijk blijft. De autoriteiten geloven
niet. dat er voor eind volgende week een
verbetering van de toestand bij de
spoorwegen verwacht kan worden, aldus
Radio-Boedapest.
Het gebouw van de Joegosla
vische legatie in Boedapest, waarin
Nagy een veilig toevluchtsoord had
gevonden, dat hij echter opgaj toen
hem een vrijgeleide toegezegd werd
door de Hongaarse regering. Wat
die toezegging waard was, heeft hij
tot zijn schade moeten ondervinden
Tivee groepen fel tegenover elkaar
(Van onze Amerikaanse correspondent in New York)
Gisteren is in de Assemblee van de Verenigde Naties een spannende strqd be
gonnen met Egypte als inzet. Eén groep landen is er voor alles in geïnteresseerd,
dat de „aanvallende partijen" onvoorwaardelijk gedwongen zullen worden het
Egyptische grondgebied „onverwijld te verlaten". Dit zou het aanzien van de
gehele Arabische wereld verhogen, terwijl de Sovjet-Unie met enig recht zou
kunnen poseren als de hulpvaardige boeman, die de aanvallers schrik heeft aan
gejaagd. Een andere groep staten, waaronder Engeland en Frankrijk, wil aan het
politie-Ieger van de Ver. Naties de taak overdragen, die zq gedacht hadden zelf
tot uitvoering te kunnen brengen. Met name de Canadese minister van Buiten
landse Zaken, Lester Pearson, heeft gisteren betoogd, dat het V.N.-politieleger
niet slechts behoorde toe te zien, dat het vuren gestaakt zou blijven en dat de
troepen worden teruggetrokken, maar tevens was hq van mening dat het V.N.-
politieleger nuttig zou zijn ter bereiking van de verdere oogmerken, die de Ver.
Naties in hun resoluties gesteld hadden, te weten de vrije doorvaart voor iedereen
door het kanaal alsmede de organisatie van de vrede door middel van een inter
nationale actie.
van de Engelse troepen te wachten,
totdat het V.N.-politieleger werkelijk
goed zou functioneren.
Situatie blijft
onduidelijk
De Brit Selwyn LLoyd, die veel te
danken heeft aan Pearsons krachti
ge steun, heeft gisterochtend een
knappe rede gehouden. Hoewel En
geland in dit gezelschap aan zware
kritiek bloot staat, wist Selwyn
Lloyd volkomen de indruk te vermij
den, dat hij in de beklaagdenbank
zou staan. Integendeel, hij betoogde,
dat Engeland, Frankrijk en Israël
door hun optreden de mogelijkheid
geschapen hadden een werkelijke
verbetering in de situatie aan te
brengen. Die verbetering zou vooral
dank zij het V.N.-politieleger tot
stand kunnen komen en Selwyn
Lloyd wenste met de terugtrekking
Twee resoluties
De twee resoluties, welke werden in
gediend. doch nog niet in stemming
werden gebracht, geven de standpunten
van bovengenoemde groepen weer, die
men als „de haastigen" en „geleidelij
ken" kan karakteriseren. De eerste re
solutie, die van één en twintig Afro-
Aziatische landen, bestaat uit een her
haling van de vorige resoluties, die een
terugtrekken van de troepen beoogden.
Zo mogelijk wordt echter in deze laat
ste resolutie er nog meer de nadruk op
gelegd, dat de troepen onmiddellijk weg
moeten trekken. De Afro-Aziaten kun
nen voor hun resolutie natuurlijk reke
nen op de volle steun van de communis
ten. die het een prachtige gelegenheid
zullen vinden om propaganda te maken
en die gedeeltelijk hun prestige hopen te
herwinnen, welke zij in Hongarije ver
speel hebben.
Sympathie
De sympathie van de Nederlandse de
legatie gaat meer uit naar de tweede
resolutie, ingediend door o.a. Amerika,
Canada en India. Deze resolutie hecht
haar goedkeuring aan wat Hammars-
kjöld gedaan heeft met betrekking tot
het V.N.-politieleger. alsmede aan de
voorbereidingen voor de opruiming van
het Suez-kanaal. De niet-communisti
sche staten van Europa, benevens Joego
slavië, hebben zich gisteren beraden
over him standpunt ten aanzien van
beide genoemde resoluties. Het meren
deel van hen. waaronder Nederland,
wenst zich van stemming te onthouden
ten aanzien van de eerste resolutie, om
dat daarin geconstateerd wordt, dat de
„aanvallers" geen gehoor hebben gege
ven aan de vorige resoluties van de
V.N.-Assemblee. Pogingen werden zelfs
in het werk gesteld om ook Amerika tot
zulk een onthouding te bewegen.
Amerika staat echter hierbq voor een
moeilijk dilemma: een onthouding ha
rerzijds zou het Afro-Aziatische vertrou
wen in Amerika enigszins verstoren,
doch anderzijds zou Amerika zich op
deze wijze kunnen onttrekken aan het
compromiterend gezelschap van com
munisten en bovendien zou zulk een
onthouding enige toenadering betekenen
tot de bondgenoten van de NAVO, met
wie de samenwerking de laatste tijd op
zulk een tragische wqze verstoord is.
De tweede resolutie is voor Nederland
aanvaardbaar, al betreurt men enigs
zins de vaagheid dezer resolutie met be
trekking tot de taak en de bevoegdheid
van het V.N.-politieleger.
Men moet wel constateren, dat de
Suezkwestie tengevolge van de tegen
strijdige belangen en de onduidelijkheid
van de situatie nog geenszins haar ein
de genaderd is.
Slot op pag. 2
Het rommelt iu
Pools Silezië
Volgens Radio-Wroclaw (Breslau)
heerst er in Pools Neder-Silezië onrust
onder de arbeiders en studenten.
Zo is op een bijeenkomst van de bond
van arbeiders in de energie-bedrijven
fel e kritiek geleverd op minister Za-
drzynski, omdat hij onverschillig zou
staan tegenover de problemen van de
arbeiders. De afgevaardigden eisten on
middellijk aftreden van het bondsbe-
stuur. opstellen van een nieuw collectief
arbeidscontract, nauwgezet nakomen van
de bepaling, dat de werkdag niet langer
dan acht uur mag duren, belangrijke
verhoging van de gezinstoeslagen en af
schaffing v*rb het onderscheid tussen
hoofd- en handarbeiders.
Ook arbeiders in de textielindustrie
en van enige metaalbedrijven hadden
„stormachtige" bijeenkomsten gehouden.
De studenten van Wroclaw hebben voor
gesteld een nieuwe jeugdorganisatie op
te richten onder de naam „Eenheids
front van jongeren". De gemeenteraad
van Wroclaw besloot de naam van de
Stalinstraat te wijzigen in „Straat van
de nationale eenheid".
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll.
Onze
knipselprijsvraag
Blijkens de eerste reacties op onze
Sint-Nicolaas-advertentie-knipsel-
prysvraag is deze ook ditmaal weer
met enthousiasme ontvangen. Reeds
op de morgen na de publika-
tie ontvingen wq de eerste oplos
singen en uit de begeleidende brief
jes bleek ons, dat men de opgave
over het algemeen niet moeilijk
vond al hadden sommigen wel enige
moeite om een bepaalde adverten
tie, die in een enigszins vreemde
omgeving was terecht gekomen,
terug te vinden.
Wij herinneren eraan, dat de in
zendingen uiterlqk woensdag 28 no
vember a-s. des middags te 2 uur
in ons bezit moeten zijn en dat voor
de winnaars een bedrag van f 600 -
aan waardebonnen beschikbaar is.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
In Frankrijk is hel benzinetekort
schrikbarend. Bij de lege pompsta
tions hebben zich rijen auto's op
gesteld om er meteen bij te kunnen
zijn als er weer een klein voorraadje
wordt aangevoerd.
Minister Zijlstra:
Brandstofvoorziening
zeer moeilijk
Omschakelen naar andere
vormen
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij de behandeling van de begro
ting van de Staatsmijnen in de
Tweede Kamer verklaarde minister
Zijlstra'gistermiddag dat de brand
stofvoorziening voor huishoudelijk
gebruik zeer moeilijk is. ook geheel
los gezien van de conjunctuurom
standigheden. De vraag overtreft
het aanbod.
Men heeft zich in te stellen op
een omschakeling van vaste huis
brandstof naar andere vormen van
ruimteverwarming.
„Voor de regering is het een teleur-
stelling en baart het nog steeds grote
zorg, dat de bilaterale luchtvaarton
derhandelingen tussen de V.S. van
Amerika en Nederland door de res
trictieve luchtvaartpolitiek van de
V.S. tot dusverre niet tot een bevre
digend resultaat hebben geleid". Dit
schrijft minister Algera in zün Me
morie van Antwoord, aan de Tweede
Kamer over de begrotin van Ver
keer en Waterstaat.
De minister herinnert er aan. dat in
het verdrag van vriendschap, handel
en scheepvaart op uitdrukkelijk ver
zoek van de V.S. geen bepalingen zijn
opgenomen ten aanzien van de burger
luchtvaart. Echter is de regering zeker
van mening, lat het in overeenstem
ming met de geest van dit verdrag
zou zqn. indien de V.S. de bereidheid
zouden ton*n met Nederland een
luchtvaartovereenkomst te sluiten wel
ke voor Nederland, mede in het licht
van de positie die ons land in he* in
ternationale f'-'enstenverkeer inneemt,
aanvaardbaar is Dat zulks tot dusver
niet is mogen gelukken i* daarom te
meer bevreemd :nd en teleurstellend.
Naar het gevoelen van de regering
kan dc starre houding, welke de V.S.
ten aanzien van de Nederlandse lucht
vaartverlangen'- tot nog toe hebben
ingenomen, afbreuk doen aan de sym
pathie welke dat land steeds in Ne
derland heeft genoten. Daarop is reeds
tijdens de onderhandelingen ernstig
en herhaaldelijk gewezen.
„Van Nederlandse zijde wordt steeds
de strijd aangebonden tegen kunstmatige
beperkingen vai. het luchtverkeer. De
onderhandelingen met de V.S. en het
geen daarna van Nederlandse zijde is
geschied, zijn in feite niets anders ge
weest dan een voortdurend verzet tegen
restrictieve en discriminatoire strevin
gen. De regering zal hiermede
voortgaan en zal voorts alles in
het werk blijven rtellen om de ge
rechtvaardigde Nederlandse verlangens
gehonoreerd te rien. Zij blijft vertrouwen
dat zulks zal geschieden", aldus minis
ter Algera.
De minister deelt verder mee. dat
het wetsontwerp betreffende de nieu
we exploitatievorm voor de luchthaven
Schiphol binnen enkele weken bq de
Tweede Kamer zal worden ingediend.
Volgens de laatste gegevens is deze
luchthaven thans rechtstreeks ver
bonden met 110 steden in 70 landen.
Minister Algera herhaalt, dat het
vliegveld Zestienhoven slechts een ter
rein mag zqn met beperkte mogelijkhe
den, omdat er naast de nationale lucht
haven Schiphol geen plaats Is voor een
tweede grote luchthaven in het westen
des lands. „Duidelijk is Rotterdam
voorgehouden dat er een grens is aan
de uitbreidingsmogelijkheden en men
heeft daarvoor ,ok begrip getoond".
De vooruitzichten van het met steun
van de regering ontwikkelde hefschroef-
vliegtuig ontwikkelen zich gunstig. Ver
wacht wordt, dat de eerste vliegtuigen in
de loop van het voleende jaar zullen
worden afgeleverd. De uitreiking van
een bewijs van luchtwaardigheid zou
mogelijk reeds begin volgend jaar kun
nen geschieden.
