SUEZKANAAL KAN REEDS OVER
ZES WEKEN BEVAARRAAR ZIJN
Ï11 Boedapest is staking opgeheven,
maar overig Hongarije wacht nog af
Tarieven van P.T.T. en
Draadomroep omhoog
Suiker wordt
3V2 ct. duurder
WEERBERICHT
Bij Port Saïd al twintig schepen weggesleept
Ook Butler weigert hals-over-hop vertrek
Dramatisch dilemmaaan twerk
of deportaties van de kinderen
Binnenkort valt de beslissing
Gewatt. dekens
15.50
95ste jaargang
VRIJDAG 23 NOVEMBER 1956
No. 28994
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: J. W. Benny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Wlttó smgel Ulden °a0 n°
Hooldredacteur: J. Brouwer f7.-per twartaal; f2.35 per maand; 10.55 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Londen en Nassers doldrieste sabotage
(Van onze Londense correspondent)
Groot-Brittannië is thans doende de Verenigde
Naties ervan te overtuigen, dat de Brits-Franse
troepen onmogelijk hals over kop de Suezkanaal-
zone kunnen verlaten. Londen handhaaft zijn eis
van geleidelijke terugtrekking en het lijkt er op,
dat de Engelse regering het vertrek van de laatste
troepen wil doen samenvallen met algehele vrij
making van het kanaal. Minister Butler, Edens
plaatsvervanger, herhaalde gisteren in het Lager
huis nogmaals, dat Engeland niet bereid is zijn
troepen uit Egypte terug te trekken voordat het
van mening is, dat de politiemacht der V.N. (thans
4200 man sterk, die echter nog goeddeels in Ita
lië op vertrek wachten) in staat is de taken te ver
vullen, die haar door de Algemene Vergadering
in een resolutie zijn opgedragen. Butler gaf als
zijn mening te kennen, dat de secretaris-generaal
der V.N., Hammarskjöld, de (rekbare) resolutie
te eenzijdig heeft uitgelegd en zich te veel concen
treert op de controle van het staken van het vuren
inplaats van de vrijmaking van het kanaal en an
dere, daarmee verband houdende problemen.
Sjepilof gaf zich aan propaganda over
Butler die overigens als „gematigd" staat aangeschreven beschuldigde de
Egyptenaren zeer nadrukkelijk de doorvaart opzettelijk en stelselmatig te hebben
belemmerd door 47 schepen tot zinken te brengen en twee bruggen te vernielen.
President Nasser had het weliswaar zó voorgesteld, dat dit geschiedde naar aan
leiding van het Brits-Franse militaire optreden, maar Butler sprak dit tegen en
zei, dat er geen enkele verontschuldiging voor deze „doldrieste sabotage-daad" was
aan te voeren. Hij mag daarom niet weigeren zijn medewerking te verlenen aan
de opruiming, die - volgens een nieuwe schatting in Londen - bij gebruikmaking
van het beste (Britse) materiaal al over zes weken gereed kan zijn. Bij Port Said
zijn reeds twintig schepen gelicht of weggesleept, waardoor de weg vrij is voor
bergingsploegen, die het kanaal verder kunnen „zuiveren" van wrakken.
De Sovjetrussische minister van Buitenlandse Zaken, Sjepilof, gaf gisteren in
de Algemene Vergadering der V.N. te New York een staaltje van de allergrofste
Kremlin-propaganda ten beste, door te eisen, dat de Assemblee met de meeste
nadruk op onmiddellijk terugtrekking van de Britten, Franse en Israëlische troe
pen diende te staan. „Zolang de troepen van de aanvallers nog op Egyptische
bodem zijn, is cr geen garantie", aldus liet de Rus zich brallend horen, „dat de
oorlog niet opnieuw zal uitbreken". Hij sprak van „een samenzwering tegen de
vrijheid en onafhankelijkheid van de volken der Arabische wereld", waardoor
de wereld met „het gevaar van een derde wereldoorlog was geconfronteerd"
en dagelijks Algerijnse broeders ver
moordt".
Een woordvoerder van het Franse
ministerie van Defensie heeft ontkend,
dat personeel van de Franse luchtmacht
zou hebben deelgenomen aan de Israë
lische campagne in Sinai. De Israëliërs
hadden daar zeker gec 1 behoefte aan.
zei hij, daaraan toevoegend, dat het
misverstand ongetwijfeld is ontstaan uit
het feit. dat Frankrijk jachtvliegtuigen
aan Israël heeft geleverd en dat er
Frans onderhoudspersoneel in Israël is
om de nieuwe vliegtuigen bedrijfsklaar
te maken.
Een Britse militaire woordvoerder
heeft donderdag medegedeeld dat te
Port Said „elke dag" leden van de fana
tieke groep der „Mohammedaanse Broe
derschap" worden gearresteerd.
Hij verklaarde op een persocnf eren tie,
dat de Broederschap een semi-militaire
ondergrondse beweging heeft georgani
seerd en dat zij grote voorraden wapens
en ammunitie in de stad heeft verbor
gen.
Het is de Britse troepen te Port Said
verboden in verbinding te treden met
de leden van de internationale politie
macht in de stad behalve wanneer de
uitoefening van hun dienst dit nood
zakelijk maakt.
Maken V.N. verschil
tussen leden met en
zonder atoomboni
De mateloze brutaliteit van de
Russische afgevaardigde kwam
voorts tot uiting toen hij in de As
semblee aandrong op afschaffing
van het kolonialisme!
Hij stelde voor, dat er tijdslimie
ten moesten worden gesteld, waar-
binnen onder beheer geplaatste ge
bieden onafhankelijk moeten zijn
Kennelijk had hij niet het oog op
het kolonialistische satellietenstelsel
van de Sovjet-Unie
De Franse minister van Buiten
landse Zaken Pineau betreurde, dat
de Ver. Naties de Suezkwestie be
langrijker en dringender achten dan
het Hongaarse probleem. De gevol
gen van de Suezcrisis werden in den
brede besproken, maar aan de oor
zaken werd stilzwijgend voorbijge
gaan. Er werd niets ondernomen om
herhaling te voorkomen.
Wat Hongarije betreft zei de Fran
se minister, dat het standpunt van
sommige bevriende landen hem had
geschokt.
Er bestaat een fundamenteel ver
schil tussen de houding van de de
mocratieën en die der dictaturen ten
opzichte van de aanbevelingen der
V.N. „De V.N. moeten hun besluiten
aan een ieder opleggen, of anders
aan niemand. Het lijkt wel, of de
V.N. zich niet kan veroorloven de
zelfde houding aan te nemen tegen
over landen die de atoombom bezit
ten en dreigen hem te gebruiken, als
tegen landen die dit wapen niet heb
ben", aldus Pineau. „Als dat zo blijft
zal zelfs het kleinste land zich ver
plicht voelen atoombommen te ma
ken om er zeker van te zijn, dat zijn
rechten bij internationale crises
worden geëerbiedigd"
De minister gaf hierna nog eens
een opsomming van de redenen, die
Frankrijk en Engeland ertoe hadden
gebracht in te grijpen.
Onrust aan de grenzen
Een Israëlische militaire woordvoerder
deelde donderdagavond mede, dat een
groep Arabische saboteurs woensdag
nacht van Jordanië uit Israël is binnen
gedrongen. waarna zij een deel van de
spoorlijn Tel Aviv-Beersjeba hebben
opgeblazen. Volgens de woordvoerder
zijn er voetafdrukken van ongeveer tien
personen, „die schoeisel droegen met
rubberzolen", gevonden tussen de plaats
van de ontploffing en de Jordaanse
grens.
Waarnemers van de V.N. zjjn donder
dagavond vertrokken naar het Israë
lisch-Syrische grensgebied, waar volgens
Syriërs door Israël troepen worden ge
concentreerd. Van Israëlische zijde is
deze beschuldiging tegengesproken en
verklaard, dat het juist de Syriërs zijn,
die troepen bij de grens samentrekken.
De gehele inboedel van de kantoren
van de Franse luchtvaartmaatschappij
„Air France" in het Jordaanse gedeelte
van Jaruzalem is gisteravond verbrand.
Er was brand uitgebroken na de ont
ploffing van een bom. De politie arres
teerde later een achttienjarige man, die
bekende de ontploffing te hebben ver
oorzaakt omdat „Frankrijk met Enge
land en Israël Egypte bad aangevallen
ren een dramatische oproep gericht tot
„alle democratische landen ter wereld".
Oostenrijk moet hulp hebben om het
vluchtelingenprobleem het hoofd te
kunnen bieden. „Wij kunnen het «iet
meer alleen aan. Het ontbreekt ons niet
alleen aan de materiële, maar ook aan
de zuiver technische middelen om zo'n
enorme hoeveelheid mensen te verzor
gen".
De westelijke nabuurlanden smeekte
hij alle bureaucratie van zich af te
schudden en onmiddellijk treinen naar
de Oostenrijks-Hongaarse grens te stu
ren om vluchtelingen zonder keuring en
andere formaliteiten op te nemen. Hij
verzocht hen in eigen land ontvangst-
kampen in te richten, vanwaar de
vluchtelingen later naar elders kunnen
vertrekken. „En blijf ons met geld en
goederen steunen voor de vluchtelingen,
die in Oostenrijk moeten blijven".
Zijn land dreigt overspoeld te worden
door de onafgebroken stroom van vluch
telingen, die over de grens komt zetten.
Gisteren alleen al passeerden 8000 men
sen de grens, zodat het totale aantal
nu op 60.000 wordt geschat. Daarbij
komen dan nog de 36.000, die zich sinds
het uitbreken van de revolutie in kam
pen bevinden. Dat maakt tezamen
100.000 vluchtelingen, doch daarnaast
heeft Oostenrijk van de voormalige
650.000 vluchtelingen er nog 190.000 te
verzorgen, die niet tenvolle in het Oos
tenrijkse arbeidsproces konden worden
ingeschakeld. De toestand dreigt chao
tisch te worden.
0 Slot op pag. 2
Dramatische oproep
van Oostenrijk
De Oostenrijkse staatssecretaris van
Buitenlandse Zaken Kreisky heeft giste
Per 1 januari a.s.
De suiker wordt met ingang van
1 januari 1957 per kilogram
cent duurder, daar de vrijstelling
van omzetbelasting dan van de
baan is. De minister van Finan
ciën H. J. Hofstra geeft bij het ont
werp van wet als zijn mening te
kennen, dat de kleine verlichting,
welke deze vrijstelling voor het
huishoudelijk budget betekent niet
opweegt tegen de 12 miljoen gul
den, die het Rijk daarvoor moet
derven.
Gistermiddag heeft minister ir.
H. B. Witte van Volkshuisvesting
en Bouwnijverheid een gedenkplaat
onthuld, welke is aangebracht in de
gevel van de 500.000ste na de oor
log in ons land gebouwde woning in
de Rembrandt van Rhijnstraat te
Groningen. Tijdens de toespraak
van minister Witte: links de toe
komstige bewoners van het huis. de
heer D. J. Voorsmit en mej. S. Sim
meren. die begin december hopen
te trouwen.
Anders liggen de zaken bij de textiel.
De minister is van oordeel, dat het
laten vervallen van de vrijstelling van
omzetbelasting daarop grote bezwaren
zou meebrengen in een tijd, dat een
verdere huurverhoging, waarvoor geen
fiscale compensaties mogelijk zullen
zijn, aanstaande is. Dus wordt deze
vrijstelling bestendigd.
7 januari benzine duurder
Een week, nadat de prijs van de sui
ker verhoogd is, gaat ook de benzine
prijs omhoog. Met ingang van 7 januari
zal men aan de pomp 45 cent voor een
liter moeten beatlen. Doch, zo voegt de
minister er aan toe, dan is men nog
altijd goedkoper uit dan in de omlig
gende landen, waarvan België met 48
cent het laagst staat genoteerd. In
Frankrijk moet men 70 cent per liter
neertellen, in Duitsland 54, in Denemar
ken 50 en in Luxemburg 49 cent.
14 januari gedistilleerd
omhoog
Weer een week later, met ingang van
14 januari dus, wordt de prijsverhoging
voor gedistilleerd van kracht. Dat be
tekent, dat men inplaats van f 8.25 in
het vervolg f9.10 zal moeten betalen
voor een literkruik oude jenever. En
zoiets bemachtigde men in 1939 voor
f 3.50
De invoering van een verhoogde ge-
distilleerdaccijns. die neerkomt op een
verhoging van f I.2IV2 per liter ad 50
zal voor een liter jenever ad 35 over
eenkomen met een prijsverhoging van
afgerond f 0 86. Minister Hofstra ver
wacht van deze maatregelen voor 1957
een meeropbrengst van 65 miljoen gul
den voor het Rijk.
hare Nagy verliet Joegoslavische gezantschap
(Van onze correspondent in Wenen)
Radio-Boedapest maakte vanochtend bekend, dat de arbeidersraad van de
hoofdstad besloten heeft de algemene staking af tc gelasten, omdat overeenstem
ming zou zijn bereikt met de regering van premier Kadar. De premier zou hebben
toegegeven, dat de arbeidersraden erkend dienen te worden en dat er een einde
moet komen aan de benoemingen van directeuren en bedrijfsleiders van boven
af. De functionarissen moeten door de arbeiders gekozen worden. Hierop heeft
de arbeidersraad van Boedapest besloten de staking te beëindigen, maar houdt
zich het recht voor. opnieuw een staking uit te roepen, als de onderhandelingen
met de regering, die vandaag beginnen, niet naar genoegen verlopen. Overigens
is de overeenstemming om de staking te beëindigen alleen nog maar in Boeda
pest bereikt en niet met de Vereniging van Arbeidsraden in het gehele land,
die aanvankelijk de algemene staking had uitgeroepen.
Over de andere eisen van de arbeiders - terugtrekking Russische troepen, vrije
verkiezingen en herstel oud-premier Imre Nagy - repte Radio-Boedapest met
geen woord. Maar de ogen van heel Hongarij zijn nu op Boedapest gericht. De
besprekingen, die vandaag beginnen, zullen het antwoord kunnen geven op vele
vragen. Voorlopig is alleen in de hoofdstad de staking beëindigd. Verder wacht
men in spanning af
De Stalinisten
worden sterker
Wellicht is het een goed teken, dat ex-
premier Imre Nagy, tezamen met 45
andere personen, onder wie zich ook de
weduwe van Rajk en staatsminister Lo-
soncky bevinden, het Joegoslavische ge
zantschap te Boedapest heeft verlaten.
Misschien wil Janos Kadar nu met hem
onderhandelen, hoewel hij hem gisteren
nog ten dele verantwoordelijk stelde
voor de opstand! De eigenlijke leider al
dus de vazal van Moskou, zou echter
kardinaal Mindszenty geweest zijn.
Inmiddels worden de vroegere Stali
nisten weer sterker en sterker in Honga
rije. Er schijnt druk getelefoneerd te
worden met Rakosi, die in Moskou ver
blijft, daar de steun van de Kremlin-
leiders geniet en vandaar ziin aanhan
gers in Hongarije adviezen geeft
Gespannen
De toestand was gisteren in Hongarije
nog uitermate gespannen, doordat de al
gemene staking van 48 uur toen nog ra
dicaal van kracht was. Het uitgaansver
bod tussen acht uur "s avonds en zes
uur 's morgens bleef van kracht. Ka
dar had toen nog niet geantwoord op de
eisen van het nationaal arbeiderscomité,
alleen had hij toegestaan, dat er arbei
dersraden in alle bedrijven, mijnen en
kolchozen werden gekozen. Deze raden
hebben evenals in Joego-Slavië het
recht om de lonen vast te stellen, maar
deze concessie wordt grotendeels ver
zwakt door de benoeming van regerings
commissarissen.
Dc studenten hebben de bevolking van
Boedapest opgeroepen om vandaag van
twee tot vier uur niet op straat te ver
schijnen ten teken van sympathie met
de stakers en uit protest tegen dc de
portaties. De slachtoffers hiervan zijn
niet alleen jongemannen, maar ook kin
deren. De Russen en de Hongaarse poli
tie stelden dc inwoners dus voor het di
lemma: ofwel het werk te hervatten, of
wel deportatie van hun kinderen. Zou
den zij reeds hun keus gemaakt hebben?
(Van onze parlementaire redacteur)
In antwoord op de diverse beschouwingen over de P.T.T.-begroting
deelde minister Algera gisteravond in de Tweede Kamer mee dat hij
dezer dagen het advies 'heeft ontvangen van de postraad over de ver
hoging van de P.T.T.-tarieven teneinde de P.T.T.-begroting sluitend te
maken. Binnenkort zulten over de nieuwe tarieven mededelingen worden
gedaan. Het tekort op de begroting vervult de minister met grote zorg
en daarom zal hij met alle kracht streven naar een begroting die in even
wicht is.
Met de heer Zegering Hadders mas de minister het eens dat de tarie
ven voor periodieken aan de lage kant zijn. terwijl met de bezorging
ii'ist hoge kosten zijn gemoeid. De tarieven voor de nieuwsbladen zullen
daarom met de grootste aandacht moeten worden bekeken.
Minister Algera gaf toe. dat er een
grote achterstand bestaat met de tele
foonaansluitingen, maar het aantal
aanvragen is zo groot dat beperking van
investeringen voor dit doel onvermijde
lijk is. Er wordt echter gedaan wat
mogelijk is en voor 1957 bedragen de
kapitaalsuitgaven ten behoeve van de
telefoon 86 miljoen gulden.
Op de tweede girokantoor te Arnhem
werken thans ongeveer 300 ambtenaren.
Het aantal zal in de loop van 1957 ge
leidelijk toenemen, waardoor het kan
toor in Den Haag wordt ontlast. In de
loop van het volgend jaar zal enige
elektronische apparatuur worden aan
geschaft bij wijze van proef ter verwer
king van administratieve gegevens. Het
tempo van aanschaffing wordt mede
bepaald door de mogelijkheid deskundig
personeel aan te trekken.
De Draadomroep is een zorgenkind.
Het is nog niet mogelijk gebleken tot
een sluitende begroting te komen. Het
tekort bedraagt zes miljoen gulden.
Ter verkleining van het tekort zullen
onrendabele investeringen worden af
gekapt. Ook het tarief zal omhoog
gaan echter niet van 24 gulden per
jaar op 36 gulden zoals de heer Lucas
bepleitte.
Dertig jaar geleden was het tarief
reeds f. 2.— per maand en er is geen
enkel bedrijf dat sedert 1924 zijn tarie
ven nog niet heeft verhoogd. Na ver
hoging van het tarief zal er nog een
tekort blijven, maar dat acht de minis
ter verantwoord in verband met het
sociale belang van de draadomroep. Het
aantal abonnees dat op 1 januari 1954
ruim 491.000 bedroeg, is sedertdien met
ongeveer 50.000 gestegen. De P.T.T.-
begroting werd zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
Groeiende produktie
levensverzekeringen
TOTAAL BEDRAG BIJNA
24 MILJARD
Het jaar 1955 heeft zich, blijkens het
verslag van de Verzekeringskamer,
voor de binnenlandse levensverzeke
ringmaatschappijen gekenmerkt door
een bijzonder grote produktie (3.7
miljard gulden», die de produktie van
1954 nog met 0.6 miljard overtrof. De
netto vooruitgang bedroeg 2.5 miljard,
waarmee het totaal verzekerd bedrag
van 21.4 miljard per eind 1954 ge
bracht werd op 23.9 miljard gulden
per eind 1955.
De totale premiereserve eigen risico
bedroeg per eind 1955 5.2 miljardgul
den en dc aanwezige extra zekerheid
6.3 der premiereserve.
Betreffende de grondslagen voor de
berekening van de premiereserve kan
geconstateerd worden, dat deze zowel
wat interest, sterfte als kosten aangaat
in totaal bezien een ruime marge laten.
Dit neemt intussen niet weg. dat in een
aantal ondernemingen de sterftegrond-
slagen voor de verzekeringen bij leven
nog verdere versterking behoeven. Het
feit, dat in 1955 een bedrag van rond
26 miljoen gulden als gevolg van om
rekening extra aan de premie-reserve
werd toegevoegd, wijst erop. dat de
maatschappijen in dit opzicht dilligent
zijn.
De totale beleggingsportefeuille breid
de zich in 1955 uit tot 5.6 miljard gul
den.
Omtrent de gezamenlijke ondernemin
gen, die uit hoofde van de wet op het
levensverzekeringbedrijf onder toezicht
van de Verzekeringskamer staan, kan
per eind 1955 de volgende samenvatting
worden verstrekt. (Resp. aantal onder
nemingen en verzekerd bedrag in mil
joenen gulden): binnenlandse levens
verzekeringmaatschappijen 59 en 23.908.5,
buitenlandse levensverzekeringmaat
schappijen 6 en 170.6, spaarkasonderne
mingen 6 en 405.5, begrafenisfondsen 27
en 16.9. totaal 98 en 24.501.5. Bij de
binnenlandse levensverzekeringmaat
schappijen is onderling herverzekerd
1.067.1. Het verzekerd bedrag zonder
aftrek van herverzekering bij „anderen"
beliep 23.434.4.
Het bedrag van de produktie aan
nieuwe verzekeringen vertoont nog
steeds een stijgende lijn. Het aandeel
van de kapitaalverzekeringen in de
totale produktie bedroeg in 1955 bijna
45%. Aangenomen kan worden^ dat de
stijging voor een belangrijk deel werd
veroorzaakt door het in toenemende
mate sluiten van kapitaalverzekering
met lijfrenteclausule, een verzekerings-
vorm die. mede door verruiming van be
lastingfaciliteiten, in de belangstelling
stond.
(Ingez. Med.-Adv.)
Prima vulling, reeds vanaf
Keuze uit 20 soorten.
NATUURLIJK BIJ..
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9
alléén voor textiel.
MIDZA BONNEN
voor onze cliënten.
DE SINT EN PIET
houden audiëntie.
Bestendig
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overdrijvende wolkenvelden en droog
weer. Matige tot zwakk3 oostelijke wind.
Vannacht lichte vorst tot temperaturen
om het vriespunt. Ongeveer dezelfde
middagtemperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
Dit nummer bestaat uit 20 pagina's.