DEKENS
PIECK
De arbeiders in Spanje verdienen
nauwelijks genoeg om van te leven
Laat St. Nieolaas eens
een hartewens
U VOELT ZICH HEER
Modehuis MAISON SPIER
12.90
17.90
11
12
12
12
Nood onder proletariaat der
uitte boordenhoog gestegen
in een WINTERJAS, DEMI-SAISON of KOSTUUM uit hef
HERFST- en WINTERMANTELS, SWAGGERS en TAILLEURS
Modehuis MAISON SPIER
VERLOVINGSRINGEN
HET RINGENHUIS
ONTEIGENING
INGEVOLGE DE
WEDEROPBOUWWET
Gevestigd
H. M. DEKKER-
VAN ROGGEN
NU IS HET TIJD
VOOR
VRIJDAG 23 NOVEMBER 1956
Ondanks verhogingen schrikbarend lage lonen
De bevolking neemt het leven gemakkelijk
(Van onze correspondent in Madrid)
Voor de tweede keer in één jaar tijd zijn in Spanje de lonen verhoogd.
Het Spaanse staatsblad publiceerde begin november een uitgebreide lijst van
lonen, o.a. voor personeel op handelsinstellingen, waarop de chef van de
personeelsafdeling zelf voorkomt met een salaris van ruim drieduizend peseta's
(nog geen driehonderd gulden) tot en met de mensen die de kantoren moeten
schoonhouden a raison van 4,75 peseta's (ongeveer 40 cent) per uur.
Al eerder waren nieuwe minimumlonen voor arbeiders bekend gemaakt,
volgens welke de laagst bezoldigden 36 in plaats van 31 peseta's per dag
zullen ontvangen.
Deze cijfers geven een idee van de bijzonder lage loonstandaard in Spanje
en zij onthullen een van de meest ingewikkelde problemen waarmee de weinig
stabiele economie van dit land te maken heeft. De lonen zijn altijd laag
geweest en zijn dat nog, ondanks triomfantelijke aankondigingen als die van
een tijd geleden waarin werd gezegd dat het nationale inkomen in 1955 weer
2.6 procent was gestegen.
Kleine maatregelen
niet voldoende
De arbeidersmassa bemerkt immers
weinig of niets, al zyn ook onder hen
elite-groepen als de mijnwerkers, die
door allerlei extra voorzieningen een
redelijk bestaan hebben.
Begin van dit jaar was door de rege
ring in Madrid besloten tot een alge
mene loonsverhoging van twintig pro
cent, maar prompt daarop braken
overal, ook in de gebieden waar men
zeer pro-Franco is, stakingen uit, om
dat deze verhogingen slechts beschouwd
werden als de spreekwoordelijke druppel
op de gloeiende plaat. Haastig is toen
gezegd dat het hier minimum-verhogin
gen betrof, waar de werkgevers best bo
ven mochten gaan. Kortgeleden hebben
de aartsbisschoppen en kardinalen op
nieuw op dat stramien geborduurd. De
r -k. kerk. die een grote plaats inneemt
in het Spaanse leven, liet daarmee een
bijzonder duidelijk en scherp geluid
horen.
In een gezamenlijke verklaring
werd gezegd dat de werkgevers niet
moeten denken dat zy met hun gewe
ten in het reine zyn als zy de wette
lijke voorschriften voor wat betreft de
lonen ten uitvoer hebben gelegd, want
de wettelijke lonen (waarvan afge
trokken de premies voor de sociale
wetten) zijn klaarblijkelijk onvol
doende voor het levensonderhoud van
de arbeider en zijn gezin. De onderne
ming, de industrie en het landbouwbe
drijf moeten, als dat kan, een veel
hoger loon betalen en de werkgever
die dat niet doet, bezwaart zijn ge
weten ten zeerste, aldus deze verkla
ring.
Noodtoestand
Dergelijke woorden liegen er niet om
en in het delicate geheel van kerk en
staat waarvan het samenspel bepaald
niet zo vanzelfsprekend en soepel is als
wel wordt aangenomen waren zij
moedig. De noodtoestand onder de ar
beiders wettigde ze echter ten volle, om
nog maar niet te spreken over de moei
lijkheden, waarin „het proletariaat van
de witte boorden" zich bevindt
Een kantoorbediende, die honderd
gulden per maand verdient, is geen
uitzondering maar regel, en het is dan
ook vanzelfsprekend dal deze mensen
in hun vrije tijd alles aanpakken om
aan geld te komen. Mensen met twee
of drie baantjes zijn dan ook geen
zeldzaamheid.
Met geringe loonsverhogingen is
men er in Spanje dan ook niet, omdat
huren en prijzen de laatste jaren sterk
zijn gestegen en nog steeds blijven
stijgen.
Moeilijk bij te benen
Voor toeristen lijkt Spanje nog niet
zo erg duur. maar voor de bewoners zelf
met hun kleine lonen is het maar moei
lijk bij te benen. De fabrikanten in
Spanje beroepen zich op de stijging van
de grondstoffen prijzen op de wereld
markt en bovendien zeggen zij de loons
verhogingen toch ergens te moeten
verrekenen, hoewel dat laatste door de
regering is verboden. Alle prijsverhogin
gen zijn eigenlijk verboden en trouw
wordt iedere week in de kranten een
lijst gepubliceerd met de prijzen van de
voornaamste levensmiddelen.
De winkeliers echter zeggen dat zy
wel meer móéten vragen, o.a. door de
belastingen, die op vrijwel alles wor
den gelegd. Sinds kort bestaat ln
Spanje zelfs een belasting op het bezit
van een aansteker, waaraan echter,
voor zover tot nu toe is na te gaan,
zioh weinigen storen.
In een industriegebied, als bv. Cata-
lonië, ondervinden de arbeiders de di
recte terugslag bij iedere prijsverhoging.
De burgerlijke gouverneur van Barce
lona stelde daarom zelf eens een onder
zoek in en hij was te vinden op de klein
ste marktjes en dat op de vreemdste
tijden. Dat is zo'n gebaar, dat mooi
Spaans-kleurrijk is, maar ook nutteloos,
want iedereen kent het gezicht van de
gouverneur van de steeds maar afge
drukte foto's in de kranten en bij zijn
komst daalden de prijzen als bij tover
slag, om weer te stijgen als hij van de
markt verdween.
Op papier qoed
Op papier is alles, ook de prysbeheer-
sing, prachtig geregeld, maar van de
uitvoering komt niets terecht. Gevol
gen daarvan zijn strubbelingen met bijv.
melk en vlees in Madrid, welke produk-
ten plotseling sohaarser en dus duurder
werden. De onevenwichtige economie
zorgt wel meer voor dergelijke verras
singen. Soms is er plotseling nergens
petroleum en dan weer zijn bepaalde
merken sigaretten in geen enkele staats
winkel voor tabak meer te vinden. In
de grotere bedrijven tracht men derge
lijke moeilijkheden te omzeilen door het
inrichten van „economatos", bedrijfs-
winkels, waar veel te krijgen is tegen
groothandelsprijzen
Het is een aardig gebaar, maar het
brengt geen oplossing voor dit steeds
nijpender probleem van lonen en
prijzen.
Opvoering van de produktiviteit en
modernisering van industrie zouden
uitkomst kunnen brengen, maar zo
lang de gemakkelijk levende Span-
Omink ziet af van salariseisen
Proces tegen Staat gerodeerd
(Van onze Haagse redactie)
De Omink, de Stichting tot opeising
militaire inkomsten van krijgsgevan
genen 1942-1945, heeft afgezen van
haar salariseisen. Althans: zy heeft
het civiele proces dat te dien aanzien
tegen de Staat werd gevoerd, ge
royeerd.
Zoals bekend was de Stichting ln cas
satie gegaan van het vonnis, uitgespro
ken door het Gerechtshof te Den Haag.
In dit arrest werd het vonnis van de
Haagse Rechtbank bekrachtigd. De
Stichting had betaling van de achter
stallige inkomsten van militairen van
het KNIL gedurende de Japanse bezet
ting geëist. Deze eis \verd evenwel niet
toegewezen. Mr. C. R. C. Wijckerheld
Bisdom en mr. K. van Rijckevorsel had
den vanmorgen voor de Omink tegen
over de Hoge Raad zullen pleiten. Naar
wij van mr. Wijckerheld Bisdom verna
men, heeft de Omink al geruime tijd ge
leden het hoofd in de schoot gelegd"
en de zaak doen royeren.
Binnenkort, waarschijnlijk in decem
ber, dient echter in cassatie de zaak
van de ex-reserve majoor van het KNIL
mr. Proeling, die eveneens van de Staat
betaling van achterstallig salaris over
1942-1945 eist. Zijn zaak ziet er veel
rooskleuriger uit dan eertijds de Omink-
zaak, daar zowel de Haagse Rechtbank
als het Gerechtshof zijn eisen hebben
toegewezen. De Staat is eohter van het
arrest van het Gerechtshof in cassatie
gegaan. Voor oud-majoor Froeling zal
worden gepleit door mr. K. van Rijcke
vorsel. Mocht ook de Hoge Raad eiser
in het gelijk stellen dan is het waar-
schynjjlk, dat ook de Omink weer een
nieuwe poging zal wagen.
jaarden werken blyft zien als een
noodzakelijk kwaad, is op dat gebied
niet te denken aan snelle vooruitgang.
Ondanks recente bezoeken van Duitse
industriëlen, die hier hun „Duitse
wonder" zouden willen herhalen.
Onze collectie is zeer uitgebreid, de pasvorm perfect, de kwaliteit
100 en de prijs zeer laag.
Doe zoals reeds honderden voor U deden: koop thans
HEREN KOSTUUMS, de nieuwste dessins, ook in tweerij-modellen.
HEREN ULSTERS, de jas die U gaarne draagt.
AUTO COATS, de moderne mode. Alle tinten
SPORTCOLBERTS met bijpassende PANTALONS
OOK IN GROTE MATEN.
REGENKLEDING voor heren en jongens in gabardine en Egyptisch linnen.
DAMES, UW DROMEN WORDEN WERKELIJKHEID
wanneer U een keuze maakt uit onze grote sortering
MEISJESMANTELS JERSEY PAKJES
DAMES- EN MEISJESPANTOFFELS
REGENKLEDING voor dames en meisjes in gabardine en Egyptisch linnen.
Bij aankoop boven f 50.ontvangt iedere koper GRATIS een paar prima
NYLON KOUSEN.
In onze herenafdeling vindt U een mooie collectie OVERHEMDEN,
PULLOVERS, VESTEN. DASSEN, SOKKEN
NO-IRON OVERHEMDEN 16.80
Haarlemmerstraat 109 - Leiden - telefoon 24016
Schakel-, Voorzorg- en Vestazegels worden in betaling aangenomen.
ZICHTZENDINGEN WORDEN GAARNE OP AANVRAAG VERSTREKT.
Speciaal
GEHARD GOUD.
Graveren: klaar terwijl
U wacht
Keuze uit 5 modellen.
J. D HOOGERVORST
MORSSTRAAT 9
GEMEENTE
NOORDWIJKERHOUT.
Het hoofd van het gemeen
tebestuur van Noordwijker-
hout brengt ter openbare
kennis, dat ingevolge artikel
10, derde lid, der Wederop-
bouwwet met ingang 'van 26
november 1956 gedurende
drie weken ter gemeente-se
cretarie dier gemeente voor
een ieder ter inzage ligt een
uitgewerkt plan met daarbij
behorende bescheiden, betref
fende een onteigening ten
name van de gemeente Noord
wijkerhout van gronden, ge
legen in het bebouwingsplan
„Viaductweg-Kerkstraat" in
die gemeente, over welke
gronden de gemeente de be
schikking behoeft in verband
met een bouwplan, strekken
de tot leniging van de wo
ningnood.
Belanghebbenden kunnen
gedurende deze termijn van
ter visieligging schriftelijk
hun bezwaren tegen de voor
genomen onteigening bij het
gemeentebestuur indienen.
Noord wijkerhout,
23 november 1956.
Het hoofd voornoemd,
v. d. WEIJDEN.
THE HIGH CLASS SHOE
Model ••URAXL"
fl. 29.75
in diverse
j hakhoogcen
Lotus schoenen etjn werkffjghawfcï^
FA. HOLLANTS - Vismarkt 2
Een mooie, ruime vogelkooi
is een sieraad in Uw kamer. Komt U eens bij
ons kijken. Wij verkopen kooien vanaf f 6,75
tot de meest luxe.
Bijpassende standaards in vele modellen.
VLIELAND'S zaaflhamlel
NIEUWE RIJN 50 bij 't Gangetje
lll!ll!lllll!IWII!lllllllllllinM!!!lll!ll!ll!l!!l!lffl!lfflll!llll!IIW
Tarief „SLEUTELTJES"
tZO woorden t L,
2030 woorden f 1.60
(een woord boogstens 12 lettere). Bewijsnummer f 0,10 extra
Toezending oummerhrleven f0.20 meer
per 1 december 1956
Lerares Bewegingsleer
Cesar
Boulevard 38, Katwijk a. Zee
Correctieve lichamelijke
opvoeding.
Verbetering van houdings
afwijkingen.
iCdemhalings- en bewegings
stoornissen (slappe verlam
mingen en spastische spier-
aandoendngen).
Gymnastiek voor a.s.
moeders.
Post-operatieve gymnastiek.
Lid V.B.C.
Een keurcollectie
tegen uiterste prijzen
en... MIDZ A-bonnen
enSt.-Nicolaas-
bonnen.
GEMENGD WOL
prachtige kwaliteit.
1-persoon
19.75 - 15.90 en
2-persoons
29.75 - 21.90 en
ZUIVER WOL
1-persoons
reeds vanaf 36,95
Haarlemmeritrait 121
Telefoon 20510
ft' Tip voor mannetipce Sinterklazen
Schenk een waardebon.
Tot elk gevrenst bedrag in al onze
filialen verkrijgbaar
ONDERJURK
fijnste katoen, Princesse-
model, rijke broderie-
strook onder en boven
Q75
PYAMA,
mooie origineel be
drukte keperflanel, aar
dig wijd jasje en smal
toelopende pantalon,
verschillende modekl.
Nylon ONDERJURK
mooie kwaliteit, chor-
mante garnering van
plissé en broderie
wit en zwart
95
BOUFFANT ROKJE.
wijd uitstaand onder
uw cocktail |aponl
nylon tulle versierd met
flockprintbloemen, per
kament nylon onder-
strook
PYAMA,
sterke effen keper
flanel, vlot punthals-
model, leuke garnering
op revers en zakje
verschillende modekl.
090
ROKJE,
fijnste katoen, volant
van 3 geestige brode
riestroken boven elkaar
bijzonder lape prijs I
NACHTHEMD,
fijne rayoncharmeuse,
cnic en ruimval lend
model met prachtige
brede broderie gar
nering, bleu en zalm
75
BEDJASJE,
zuiver wol, mooi fan
tasie dessin, met aan
geknipte vleermuis
mouw, in de taille met
een strik sluitend,
zalm-wit
25
75
195
950
LEIDEN, BREESTRAAT 99-101 TELEFOON 21770
wiwnwnKfHuwMwiffinniiOH
