/^z^^GRANT
Internationale verwikkelingen
doorkruisen liet prijsbeleid
HET LEVEN VAN BUDDHA IN
DE AZIATISCHE KUNST
Beperkingen zijn noodzakelijk
Fundamentele ommekeer in Engeland
Duizenden ontheffingsaanvragen
voor zondag stromen binnen
95ste jaargang
Vrijdag 23 november 1956
Derde blad no. 28994
Expositie Rijksmuseum Volkenkunde
Vijf en twintig eeuwen geleden
iverd hij in India geboren
Ruim vijf eeuwen voor het begin onzer jaartelling werd in de Ganges-
vlakte, juist binnen de grens van het tegenwoordige Nepal (noordelijke
buurman van India) een vorstenzoon geboren, die later grote vermaard
heid verwierf als de Buddha, stichter van het Buddhisme. In het begin
van dit jaar hebben zijn huidige volgelingen het 2500-ste geboortejaar van
de grote meester reeds herdacht en thans (vanwege de klimatologische
omstandigheden is de officiële herdenking een half jaar verschoven)
wordt in Nieuw Delhi een Buddha-symposium gehouden, waaraan van Ne
derlandse zijde ivordt deelgenomen door de onlangs benoemde Leidse
hoogleraar in de Buddhologie, prof. dr. J. W. de Jong. Tegelijkertijd wordt
in het Rijksmuseum voor Volkenkunde te dezer stede een expositie gehou
den, die „het leven van Buddha in de kunst" tot onderwerp heeft en die
heden is geopend door de ambassadeur in Nederland, Z. Exc. B. K. Kapur.
J '41
Zeer instructieve
tentoonstelling
Deze tentoonstelling, samengesteld
door de heer A. H. N. Verweij, conserva
tor Indisch cultuurbezit van het mu
seum. is in de eerste plaats opvoedkun
dig bedoeld: in de vorm van kunstvoor
werpen uit eigen bezit - aangevuld met
enkele bruiklenen van de Ver. van vrien
den van Aziatische kunst - en voorna
melijk door foto's en afgietsels krijgt de
bezoeker een overzicht van het leven van
de Buddha, zijn geestelijke ontwikkeling
en zijn daden uit vroegere levens, die
alle kenmerken vertonen van wat wij
onder parabelen verstaan.
Wanneer men iemand vraagt, hoe
hij zich Buddha voorstelt, dan krijgt
men doorgaans te horen - aldus dr.
P. H. Pott, directeur van het mu
seum tijdens een voorbezoek, dat wij
gisteren aan de expositie brachten -
dat hij dikbuikig is en een kaal
hoofd heeft. Dit is bepaald onjuist.
Er is wel een figuur in de kring van
Buddha's volgelingen geweest, die op
deze wijze wordt afgebeeld, maar de
vorstenzoon zelf is herkenbaar aan
een schedeluitwas doaarschijnlijk
afgeleid van de Griekse haarwrong),
zijn hoofdhaar, dat geschikt is in
duizend naar rechts krullende haren,
zijn lang uitgerekte oorlellen (een
gevolg van de zware sieraden ten
tijde van zijn leven aan het hof) en
de met het rad-symbool versierde
handpalmen en voetzolen.
Aanvankelijk werd de Buddha in de
kunst slechts aangeduid, niet afgebeeld.
Toen dit in latere eeuwen wel het geval
was. moest zijn lichaam aan nauwkeu
rig omschreven schoonheidskenmerken
voldoen. Vooral de figuren van de Ba-
rabudur (op Java) munten uit door
prachtige meditatieve houdingen van
een welgeschapen lichaam.
Geen heerser, wel prediker
Voor de geboorte van prins Siddhar-
tha was aan zijn vader voorspeld, dat
de prins öf een machtig wereldheerser
zou worden öf een man van grote gees
telijke verlichting. De koning deed alles
wat in zijn vermogen was de prins tot
een groot heerser te maken, maar hij
faalde volkomen. Na het aanschouwen
van ouderdom, ziekte en dood onder zijn
onderdanen besloot Siddhartha zich te
rug te trekken als monnik. Het asceti
sche leven gaf hem echter geen voldoe
ning, hij gaf zijn zelfkwelling op en
daarop werd hem de Verlichting, waar
hij zo begerig naar had uitgezien, ein
delijk deelachtig. Van toen af begon
zijn leven als rondtrekkend prediker;
velen volgden hem en zestien van deze
volgelingen zond hij naar omringende
landen uit om zijn leer te prediken.
Achtvoudig pad
Die leer van Buddha beoogt de mens
te bevrijden van de „kringloop van we
dergeboorten". hetgeen alleen kan ge
schieden door het volgen van het acht
voudige pad: juist geloof, juist besluit,
juist woord, juiste daad. juist levenson
derhoud. juiste inspanning, juiste me
ditatie en juiste concentratie. Het op
merkelijke van het Buddhisme - even
als trouwens van andere wereldgods
diensten! - is. dat in de (meer of min
der kunstzinnige) afbeeldingen, waartoe
het ge inspire er d heeft, niet zozeer aan-
Sculptures uit Biliar, 10e of 11e
eeuw na Chr.. De voorstelling is
die van een gekroonde Buddha,
omgeven door gebeurtenissen uit
zijn leven.
dacht wordt besteed aan de leer van
de stichter als wel aan diens leven.
Buddha's geboorte, verlichting, eerste
prediking en sterven zijn ontelbare ma
len in beeld gebracht en deze uiterlijke
kentekenen van het Buddhisme. in gro
te delen van Azië verspreid, zijn op
deze instructieve tentoonstelling op ve
lerlei wijze uitgebeeld. De belangstellen
de bezoeker vindt naast elk voorwerp of
afbeelding van een voorwerp, een duide
lijke omschrijving, die een goed inzicht
geeft in de aard en de bedoeling ervan.
Bijzonder fraai zijn de afgietsels van
uitvoerige taferelen uit Buddha's leven
op de Barabudur. Dit zijn ware kunst
stukken van imitatie, die een bezoek al
leszins de moeite waard maken. Daar
naast zijn er bijzonder mooie rolschilde-
ringen in warme kleuren, kleine maar
zeer kunstzinnige bronzen en tenslotte
een collectie moderne Indische uitbeel
dingen van Buddha's leven, die als ver
gelijkingsmateriaal uiterst belangwek
kend genoemd mogen worden.
Fet Buddhisme - gedurende de laatste
eeuwen in aantal volgelingen sterk ver
minderd - ontplooit nieuwe activiteit:
zijn „zendingsijver" is sterk toegenomen.
Ook dit is een reden om kennis te ne
men van wat hier is samengebracht. Ter
gelegenheid van deze expositie heeft de
directie een uiterst leerzaam boekje over
het Buddhisme samengesteld, waarin
een beknopt overzicht van Buddha's le
ven en leer wordt gegeven, aangevuld
met 32 afbeeldingen, die ook op de ten
toonstelling aanwezig zijn. De expositie
duurt tot half februari a.s.
Bevan op de derde plaats
Aneurin Bevan. leider van de linker
vleugel van de socialistische partij in
Engeland, is bij de verkiezing van de
nieuwe parlementaire commissie der
partij ook wel ..schaduwkabinet" ge
noemd - op de derde plaats van de
ranglijst gekomen. Bij de vorige verkie
zing door de socialistische parlementsle
den in juni 1955 bezette hij de zevende
plaats met 118 stemmen.
In totaal werden twaalf leden van het
schaduwkabinet gekozen. Harold Wilson,
de economische deskundige van de par
tij. die eens met Bevan als minister in
een Labourregering ontslag nam. kreeg
de meeste stemmen. Alfred Robens. des
kundige voor buitenlandse Zaken, kwam
op de tweede plaats.
In Beiroet werd komplot tegen
het Westen ontdekt
Functionarissen van de Libanese vei
ligheidsdienst hebben deze week in Bei
roet een komplot ontdekt om Britse en
Franse gebouwen en instellingen met
tijdbommen te vernielen. Het komplot.
waarbij ook de Egyptische adjunct-mi
litaire attaché betrokken zou zijn, da
teert van het begin der Brits-Franse ac
tie in Egypte en is nauw verbonden met
een samenzwering om de onlangs ge
vormde (anti-Nasser) regering van Sami
Solh omver te werpen, aldus zegslieden
uit de omgeving der regering.
Naar verluidt zijn tot nu toe ongeveer
200 Arabieren gearresteerd en heeft men
tijdens een massaal opgezet onderzoek
in de stad door soldaten en politie een
bergplaats met wapens en ontplofbare
stoffen ontdekt.
Een dinsdagavond in het huis van een
aanhangster van Sami Solh geworpen
bom was aanleiding tot een reeks verho
ren, waaruit sporen leidden naar het
huis van de Egyptische adjunct-militai
re attaché.
Een auto, die ten tijde van de bom
aanslag in de buurt van het huis was
gezien, zou de politie op het spoor van
de Egyptische handelsattaché hebben
gebracht, aan wie de auto toebehoorde.
Ondanks het protest van de Egyptische
diplomaat heeft men de auto onderzocht
en er staafjes dynamiet in gevonden.
Voortgezet onderzoek onthulde, dat de
auto overdag door een Libanees werd
bestuurd en des nachts door een ver
momde majoor van het Egyptische le
ger. die bij de adjunct-militaire atta
ché in dienst stond. Daarop onderzocht
men diens woning en vond een kamer
vol wapens en ontplofbare stoffen!
Marine contra leger
in Argentinië
In welingelichte kringen in Buenos
Aires werd gisteravond vernomen, dat
president Aramburu door de Argentijnse
vlootleiders is gedwongen, het ontslag te
aanvaarden van vier generaals van het
leger wier betrouwbaarheid in twijfel is
getrokken. Deze vier zijn: generaal Zer-
da. opperbevelhebber van het leger, ge
neraal Alonso, chef van de generale staf
generaal Laza. bevelhebber van de eer
ste infanteriedivisie en de onderminis
ter van het leger, generaal Dandrea.
Twee andere generaals. Bengoa. oud-mi
nister voor het leger en Uranga. oud
minister van vervoer, zijn in hechtenis
genomen. Maandenlang hebben zij het
aan de stok gehad met de leiders van de
revolutie tegen Peron 'de revolutie
waardoor het bewind van Peron omver
geworpen werd. werd geleid door de
vloot).
Volgens een officiële bekendmaking
hadden Bengoa en Uranga politieke as-/'
piraties. Onlangs waren verscheidene'
malen disciplinaire maatregelen tegen
hen genomen.
Verder is bekendgemaakt, dat de mi
nister van het leger, generaal Ajna. is
benoemd tot opperbevelhebber van het
leger. Hij vervangt generaal Zerda. Ge
neraal Buzetti vervangt generaal Alon
so als chef van de generale staf.
De generaals, die vervangen zijn. zijn
met enkele andere militaire leiders eni
ge dagen geleden door een radicale po
liticus. een zekere Arturo Mathow, be
schuldigd van „activiteit in strijd met
de anti-Peronistische revolutie". Volgens
waarnemers waren zij naar het oordeel
van de vlootleiders te tolerant ten aan
zien van vijanden waardoor zij het suc
ces van de revolutie in gevaar zouden
kunnen brengen.
(Ingez. Med.-Adv.)
Op elk doosje een mooi scheepsplaat/e
Minister Zijlstra is waakzaam!
Minister Zjjlstra had zijn prijsstabilisatiebeleid gespannen over een periode
tot eind 1957. De premie voor de ouderdomswet en de compensatie voor de
huurverhoging zouden er dus in begTepen zijn. De internationale verwikkelin
gen maken deze opzet nu echter onmogelijk, verklaarde de minister gisteren in
de Tweede Kamer. Hij beseft dat hij voor zijn prijsbeleid de wind nu meer
tegen heeft dan mee. Of in de komende tijd een krachtige prijsbewaking en
controle nodig zullen zijn, valt nog niet te zeggen. Het is natuurlijk niet uitge
sloten. De regering zal zorgen tegen prijsstijgingen zo gewapend te zijn dat ze
niet verder gaan dan onvermijdelijk is.
spraken tussen de minister en het be
drijfsleven over de prijsstabilisatie alleen
golden voor 1956 en dat dus met ingang
van 1 januari 1957 prijsverhogingen
kunnen worden aangekondigd. Dit zou
minister Zijlstra echter in strijd achten
met het beleid. Afgesproken is dat eerst
nader overleg zou worden gepleegd. In
tegenstelling tot de heer Cornelissen was
de minister overtuigd dat de midden
standers bereid zullen zijn medewerking
te blijven verlenen.
Bedrijvigheid beheersen
Onze economische positie was reeds
zo dat beperking van de bestedingen
noodzakelijk is. Beheersing van de be
drijvigheid moet volgens moderne op
vattingen gebeuren met toepassing van
verschillende middelen en daarbij be
hoort in de jongste tijd ook de loon-
en prijspolitiek. Prijsstabilisatie diende
dighedj lukt een bestedingsbeperking
zolang er nog een overschot was op de
betalingsbalans, want onder die omstan
digheden lukt en bestedingspeperking
niet. Indien de komende bestedingsbe
perking niet voldoende is om het tekort
op de betalingsbalans en de Rijksbegro
ting op te heffen, rest niets anders dan
kredietbeperking.
Men kan volgens minister Zjjlstra
van mening verschillen over de vraag
of de loonstijging is uitgegaan boven
de stijging van de produktiviteit. Maar
al zou dat juist zijn. dan kan men
daarvan toch niet. zoals de heer Van
Leeuwen doet, alle economische on
heilen afleiden. Want hoe groot was
de winst? Wat zou de heer Van Leeu
wen in de huidige omstandigheden
willen? Afschaffing van de prijsstabi
lisatie? Zij is nu meer nodig dan ooit.
Maar het is altijd slechts de bedoe
ling geweest te voorkomen dat op
grond van prijsstijging door loonsver
hogingen nieuwe looneisen zouden
worden gesteld.
Nader overleg
Indien in het kader van de noodza
kelijke bestedingsbeperking ook con
sumptiebeperking wordt opgenomen, en
in dat verband de subsidies op levens
middelen worden afgeschaft, dan is dat
een prijsstijging op grond waarvan geen
looneisen kunnen worden gesteld, want
dan zou er geen sprake zijn van beper
king. Door de stijging van de prijzen van
de ingevoerde grondstoffen en de stij
ging van de zeevaart-tarieven, wordt
onze ruilvoet slechter. De winst op de
export wordt kleiner en dat heeft een
nadelige invloed op de betalingsbalans,
zodat de bestedingsbeperking groter
moet worden.
De aannemingssommen voor bouw
werken vervullen de minister met grote
zorg. Het- kan niet doorgaan zoals nu.
Indien de bedrijfsleden er zelf geen ver
andering in brengen, zullen maatregelen
onder het oog moeten worden gezien.
Men hoort nu reeds zeggen dat de af-
Vóór september '57
Benelux Unie?
Omtrent de Europese gemeenschap
pelijke markt zei minister Zijlstra dat
een boven-nationale opzet, althans in
voldoende mate. daarbij onafwijsbare
voorwaarde is voor Nederland. Uit po
litieke overwegingen is ons land echter
geneigd andere landen ver tegemoet
te komen, want de Europese gemeen
schappelijke markt is een levenskwes
tie. De bereidheid van Engeland om
deel te nemen aan een Europese vrij
handelszone is een verheugend bewijs
dat dit land heeft ingezien dat het
meer belangen heeft in Europa dan in
de rest van de wereld. Deze fundamen
tele ommekeer in Engeland voltrekt
zich snel. Dat het Engelse initiatief
desondanks vertragend werkt op de
totstandkoming van een Europese ge
meenschappelijke markt, moet men
maar op de koop toe nemen.
Het is optimistisch te menen dat nog
in dit jaar het Euratom-verdrag tot
stand zou komen. Volgens Nederland
moet er een nauw verband bestaan tus
sen Euratom en de gemeenschappelijke
markt, maar het energie-probleem in
Europa is zo nijpend, dat we hopen dat
het verdrag zo spoedig mogelijk tot stand
komt.
De redelijke verwachting bestaat dat
nog voor september 1957 het verdrag tot
stand zal komen inzake de economische
Benelux-Unie.
Sluipende inflatie
Bij de replieken zei de heer Van
Leeuwen (VVD) dat de waardevastheid
van het geld het grootste deel van zijn
leven zijn aandacht heeft gehad. Er is
in heel de wereld een sluipende inflatie
gaande en daarom vond de heer Van
Leeuwen het niet erg dat de minister
hem had vergeleken met een defecte
Tijdens de herdenking van het
30-jarig bestaan van de vereniging
Tehuizen voor werkende meisjes"
ontving mevr. mr. A. W. Ch. d'Ailly
echtgenote van de Amsterdamse
burgemeester, gistermiddag de ver
sa rselen verbonden aan de haa'
verleende onderscheiding van Offi
cier in de Orde van Oranje Nassau.
De directrice van het tehuis aan de
Oiympiakade te Amsterdam speldt
haar het ereteken op.
grammofoonplaat, want het is wel goed
op die sluipende inflatie meer dan een
keer de aandacht te vestigen. In heel de
wereld stijgen de geldbeloningen meer
dan de produktiviteit. Dit soort inflatie
is nieuw. Daarover vindt men niets in
leerboeken en daarom maakt de heer
Van Leeuwen er telkens op attent. Hij
had uit het betoog van de minister be
grepen dat loonsverhoging, waartegen
over geen hogere produktiviteit staat,
maai- zou moeten worden betaald uit de
winst. Maar daardoor belemmert men
de ondernemingen uit te breiden of te
moderniseren door zelffinanciering. On
geveer 1200 miljoen gulden per jaar
wordt geïnvesteerd door zelffinanciering.
De ovérbesteding bedraagt naar schat
ting 750 miljoen. Als dit bedrag moet
worden afgetrokken van de zelffinan
ciering om de spanning in het econo- j
mische leven op te heffen dan loopt het
mis met de investeringen in het belang
van de industrialisatie.
Minister Zijlstra verklaarde het met
een deel van de uiteenzetting van de
heer Van Leeuwen eens te zijn, maar
hij had niet bedoeld dat de loonsver
hoging maar ten koste moet gaan van
de winst.
De ondernemers wordt echter ge
vraagd zich in hun winstmogeiykhe-
den te beperken, zoals ook van de ar
beiders wordt gevraagd zelfbeheersing
te tonen in het stellen van looneisen.
Staatssecretaris Veldkamp verklaarde
dat er geen aanleiding is voor een
somber beeld van de economische si
tuatie van de middenstand in het al
gemeen.
(Ingez Med-Adv.)
VehkaSe
Handen en ogen tekort!
Alléén verlening bij dringende noodzaak
(Speciale berichtgeving)
Er zal geen tweede gebouw in Rotterdam zijn, dat in deze dagen zo'n
trekpleister vormt als het pand van de Rijksverkeersinspectie voor Zuid-Hol
land aan de Heemraadssingel. Van het moment af, dat het zndagsrjjverbod is
afgekondigd, komt de telefoniste aan twee handen er tien tekort en is d<
portier doorlopend bedolven onder eigenaren van motorvoertuigen. Vele van
deze mensen verkeren in de mening, dat er zo maar even met ontheffingen
op het verbod wordt gestrooid, als zouden het pepernoten zijn! Telkens weel
opnieuw moet herhaald worden, dat een aanvrage schriftelijk moet worden in
gediend. Tegen trappen, over banken, op prullemanden, overal kan men ver
woed schrijvende mensen zien, die hun gegevens en motivering op schrift
stellen.
Streng toezicht!
De Rijkshoofdinspecteur voor Zuid-
Holland, de heer J. J. Oster jr., vertelde
ons dat er tot gistermorgen al meer
dan 3000 aanvragen zijn binnengekomen.
Zoals men in de beschikking heeft
kunnen lezen, kunnen taxi's, dokters
auto's enz. alsmede bedrijfswagens,
waarvoor altijd al een zondagsonthef
fing op het rijtijdenbesluit gold, rustig
op zondag blijven rijden. Vanzelfspre
kend echter niet voor plezier-doeleinden.
De aanvragen zijn dus zuiver en al
leen van hen, die menen, de uitzon
dering op de regel te kunnen zijn. In
derdaad zjjn er zulke uitzonderingen,
het vervoer van invaliden en ouden
van dagen naar de kerk bijvoorbeeld.
Voor dit doel wordt een z.g. beperkte
vergunning verstrekt, die uitsluitend
's morgens of 's middags geldig is.
De ambtenaren van de Rijksver
keersinspectie en de politie zullen er
zeer streng op toezien, dat er geen
misbruik van de ontheffingen wordt
gemaakt.
Distributie voorkomen
De heer Oster verzekerde ons, dat in
vele gevallen aanvragen worden afge
wezen. Wat gedacht bijv. van een ma
kelaar in huizen, die als motivering op
gaf, dat hij zondags met klanten langs
bouwwerken moet rijden? Zelfs is er
een aanvrage binnengekomen van een
man. die voor Sint-Nicolaas speelt. De
eerstvolgende zondagen moet hij diverse
bezoeken afleggen. Zonder ontheffing
zou zijn tijdelijk bedrijf naar de maan
zijn. De Rijksverkeersinspectie gaat van
het standpunt uit, dat dan maar „Zie
de maan schijnt door de bomen" zonder
Sinterklaas moet worden gezongen. Ook
artiesten vragen ontheffing aan. In
sommige gevallen niet ten onrechte,
doch het is beslist niet nodig, dat een
trio over ontheffingen voor drie auto's
beschikt. Als er één en dan moet de
dure noodzaak kunnen worden bewe
zen wordt uitgegeven, dan is het
reeds heel mooi'
Er wordt nog veel te veel vergeten,
aldus de heer Oster, dat het zondags-
rijverbod is afgekondigd om distribu
tie te voorkomen. Met distributie wa
ren wij veel verder van huis geweest.
Dan had men een leger ambtenaren
moeten inschakelen en bovendien was
er ongetwijfeld weer een zwarte han
del gaan bloeien.
„De mensen, die nu maai- raak aan
vragen, maken het ons buitengewoon
moeilijk", aldus de Rijkshoofdinspecteur.
Wij kunnen de stroom bijna niet ver
werken en dat terwijl wij 's avonds door
werken tot 12 uur en 's morgens om
7 uur al weer present zijn!
Geen foefjes
Gisteravond gingen de eerste ont
heffingen de deur uit, vanavond volgt
er een tweede stapel.
Wie zaterdag nog niet in het bezit
is van zo'n gestencild papier moet be
slist zondag niet met zijn auto op
straat verschijnen, want zoals gezegd,
er zal uiterst streng worden opgetre
den! Zowel de verkeersinspectie als de
politie zullen met extra personeel op
straat verschijnen voor het uitoefenen
van de controle.
Ook door scheidsrechters en sportlie
den zijn aanvragen voor ontheffing in
gediend. „Afgewezen" wordt er op zulke
brieven gezet. Dit geldt ook voor de
caféhouder die had gevraagd voor ont
heffing in aanmerking te mogen komen,
omdat zijn vrouw er het huishouden bij-
doet en zij op zondag enkele keren per
dag van de zaak naar huis heen en weer
gaat. Tram of taxi is de enige oplossing!
Ook was- er een brief van iemand, die
beweert 's zondags op reis te gaan om
elders in Nederland 's maandags offertes
te kunnen maken. Niets aan" te doen,
dan maar maandagmorgen heel vroeg
vertrekken, redeneert men bij de In
spectie.
Het publiek wordt nogmaals op het
hart gedrukt slechts dan aan te vra
gen, wanneer het gaat om o.a. ver
voer van invaliden of ouden van da-
naar de kerk of om gevallen waarvan
de noodzaak als het ware afstraalt.
Mot alle andere argumenten onder
mijnt men het werk van de Rijksver
keersinspectie! Telefonische aanvra
gen worden onder geen beding in be
handeling genomen.
Inbeslagneming
Het Ministerie van Verkeer en Water
staat deelt mede, dat ten behoeve van
Nederlanders, die op zondagen, met een
motorrijtuig komende uit het buiten
land. de grens overschrijden en die niet
in het bezit zijn van een ontheffing van
het zondagsrijverbod, een voorlopige
hegeling is getroffen, waardoor zij in
de gelegenheid worden gesteld hun be-
semmingsplaats te bereiken.
Voorts wordt er dc aandacht op ge
vestigd dat zij, die zich zonder daartoe
gerechtigd zijn op zondag met een
motorrijtuig op de weg bevinden, zich
bloot stellen aan in beslagneming van
dit motorvoertuig, onverminderd even
tuele strafvervolging op grond van de
wet op de economische delicten.
