wegens
Felle aanvallen op Eden
zijn politiek in Midden-Oosten
Gehele wereld is verbijsterd
Eisenhower vraagt Boelganin
terugtrekking troepen uit
Hongarije
Rode terreur
in Boedapest
MAANDAG 5 NOVEMBER 1956
Felle Nederlandse reacties
Heftige protestdemonstraties
tegen communistische kwartieren
Communisten hadden het zwaar te verduren
In vele plaatsen van ons land is het gisteren tot heftige protestdemonstraties
tegen de mensonterende gebeurtenissen in Hongarije gekomen, waarbij de
gevoelens van afschuw zich vooral uitten in aanvallen op communistische
hoofdkwartieren.
Zo hebben 4 a 500 jeugdige betogers gisteravond voor het gebouw van
het dagblad „De Waarheid" aan de Keizersgracht te Amsterdam gedemon
streerd. Door de politie werden de betogers op enige afstand gehouden,
waarna zij naar de overzijde van de gracht liepen, de straat openbraken en
het gebouw met stenen bekogelden. Spreekkoren werden gevormd en om
circa half elf brak een tiental betogers door de politie-afzetting aan beide
zijden van het gebouw van „De Waarheid". Hard lopend langs het gebouw
gooiden zij klinkers door de ruiten van de benedenverdieping. Om kwart voor
elf liet de politie versterkingen aanrukken.
In de loop van de avond werd het ru
moerig rond het grote grachtengebouw
.Felix Merites", waar ..Het Volksdagblad
voor Nederland - De Waarheid" in ge
vestigd is. Dit gebouw is tevens het cen
trum van de landelijke leiding van de
CPN.
De politie had terzijde van het gebouw
postgevat toen van de overzijde van de
gracht met uit de straat gebroken klin
kers een aanval op het gebouw werd ge
opend. Op de benedenverdieping had
men de houten blinden aan de binnen
kant uit voorzorg gesloten, alle ruiten
van de vier grote ramen werden, toen
een groep door de politieafzetting wist
heen te breken, vernield. Ook was ge
poogd met behulp van een reddingshaak
van de nabij gelegen brug vernielingen
aan te brengen. De ruiten van twee vi
trines naast de grote toegangsdeur wer
den in een regen van stenen vernield.
Een brandend voorwerp werd door een
vernielde ruit aan de zijkant van de
deur geworpen. De politie dreef de op
gewonden menigte toen verder de gracht
op.
Van de boekhandel ..Pegasus" in de
Leidsestraat. is de grote dikke spiegel
ruit welhaast aan splinters geslagen en
de gehele inhoud van de étalage wild
door een geworpen. Agenten van politie
hebben de demonstranten daar zonder
van enig wapen gebruik te maken, ver
dreven. Enige groepen verzamelden zich
voor het gebouw van de Russische lega
tie. De straatkeien werden daar losge
woeld en op elkaar in stukken gehakt.
Met deze brokken werden de grote rui
ten aan de voorzijde van het gebouw
stuk gegooid.
Omstreeks middernacht heeft een
groep jongelui het kantoor van het
hoofdbestuur van de bij de EVC aange
sloten Algemene Bedrijfsbond Trans
port in de Van Breestraat 60 te Amster
dam met stenen bekogeld en daarna op
de gelijkvloerse verdieping een ravage
aangericht. De ramen aan de voorzijde
werden alle vernield en van de voordeur
werden twee panelen ingeslagen. In de
kantoorruimte aan de straatzijde wer
den tafels en stoelen omvergeworpen,
bureauladen" uitgetrokken en dé lampen
vernield.
Ook na middernacht hebben zich in
Amsterdam nog ongeregeldheden voor
gedaan.
Om 3 uur werd de brandweer ge
waarschuwd voor een grote straatbrand
op de Nieuwe Keizersgracht. Hier had
den onbekenden de ruiten van het ge
bouw van communistische Jeugdbond
ingegooid, de inboedel naar buiten ge
sleept en in brand gestoken. Ook ruiten
van omliggende woonhuizen waren ge
sneuveld.
Eerder in de nacht waren ruiten inge
gooid van het hoofdkantoor van de EVC
aan de Vondelstraat.
Betogingen in Oen Haag
Ook bij de ambassade van de Sovjet
linie, te Den Haag is het gisteren tot
betogingen gekomen. Het begon tus
sen 12 en 1 uur toen een groep studen
ten en andere jeugdige mannelijke en
vrouwelijke demonstranten de Andries
Bickerweg luidruchtig optrok teneinde
voor het gebouw van de Russische
ambassade protesten te laten horen
tegen de bloedige onderdrukking van
de Hongaarse vrijheidsbeweging. Een
meisje - een 21-jarige studente uit
Den Haag - klom over het ijzeren hek
dat de toegang tot de oprit van de
kanselarij afsluit en wierp een steen
door een der ruiten van het gebouw.
Deze betoging veroorzaakte uiteraard
nogal wat beroering in dit zo rustige
stadsdeel, die pas tot een einde kwam
toen de politie arriveerde en de beto
gers verwijderde.
Onmiddellijk na deze betoging werd de
Andries Bickerweg en de toégangswegen
daar naar toe door de politie afgesloten.
Ook surveilleerden jeeps in de omgeving
Het resultaat hiervan was dat de groep
van enkele honderden betogers, die in
de avonduren optrok naar de Russische
ambassade, geen kans kreeg het gebouw
..binnen steenworp-afstand" te krijgen.
Een deel van de stenen vloog dan ook in
de richting van de politiemannen, die
de demonstranten de weg versperden.
Enkelen van hen werden door de stenen
licht aan het hoofd gewond.
Bij de Hongaarse legatie ln de Oranje-
Zo geladen was de stemming
voor het gebouw van De Waarheid
in Amsterdam, dat een demonstrant
zich door politie noch zijn eigen
vrouw liet weerhouden om met
stenen argumenten van zijn mening
over de communisten getuigenis af
straat te Den Haag - waar ock door po
litiemannen de wacht werd gehouden -
is het rustig gebleven.
Vele honderden demonstranten, van
wie de kern werd gevormd door studen
ten, hielden een demonstratie voor het
gebouw van het communistische dag
blad ..De Waarheid" aan de Prinsegracht
in Den Haag. Met stenen die ze uit de
straat lostrokken, wierpen zij alle ruiten
in van het gebouw van ,.De Waarheid"
Tot ruim half twee in de nacht ston
den demonstranten voor het gebouw van
„De Waarheid".
Voor de boekwinkel Pegasus in de
Hobbemastraat bleven jonge demon
stranten lanee tijd bijeen. De betoging
kreeg daar op een bepaald moment zulk
een dreigend karakter, dat de politie
zich genoodzaakt zag een waarschu
wingsschot in de lucht te vuren.
Er waren enkele mannen onder de be
togers. die sympathie voor het commu
nisme toonden. Zij kregen het zwaar te
duren en moesten de vlucht nemen.
In de Assendelftstraat is een man. die
naar de mening van de demonstranten
te zeer sprak ten gunste van de commu
nisten. zeer ernstig toegetakeld. Ook an
dere personen die hun sympathieën voor
de communisten niet onder stoelen of
banken staken, zijn mishandeld. Het
bleef nog lange tijd zeer rumoerig in de
binnenstad.
Ook o.a. in Rotterdam en in Utrecht
hebben demonstraties plaatsgevonden,
o.a. voor het gebouw van „De Waar
heid. Men trok door Utrecht met
spandoeken, waarop geschilderd was
„Wij eisen verbod van de communis
tische partij".
Nadat reeds 's middags ruiten en een
vitrine van het Waarheid-gebouw aan
de Heemraadssiugel te Rotterdam wa
ren vernield, werden 's avonds laat
talrijke stenen tegen de gevel van dit
pand gewornen. In korte tijd stroom
den duizenden voor het gebouw bijeen
en weerklonken er allerlei kreten die
aan duidelijkheid niets te wensen over
lieten.
De politie trad zeer tactisch op waar
door werd voorkomen, dat het op een
massale vechtpartij is uitgelopen.
Verhoging passagetarieven
met 20
De directies van de NV Stoomvaart
Maatschappij „Nederland" en de Ko
ninklijke Rotterdamse Lloyd NV delen
mede, dat hun mail- en vrachtschepen,
die in verband met hun bestemming van
het Suezkanaal gebruik moeten maken,
deze route naar alle waarschijnlijkheid
enige tijd niet meer kunnen volgen. De
hogere kosten tengevolge van het varen
ener andere route zijn van dien aard,
dat de directies de passagetarieven met
20% moeten verhogen met onmiddellijke
ingang; over de vrachttarieven is nog
geen beslissing genomen.
Mochten de schepen in tegenstelling
tot het bovenstaande toch nog van het
Suezkanaal gebruik kunnen maken, dan
wordt deze verhoging, tenzij ook de
Suezroute duurder wordt, terugbetaald.
Mevr. van Heuven Goedhart:
„Geld, geen kleren!"
„Om hulp te verlenen aan Hongarije
is geld nodig, geen oude kleren", zei
mevrouw Van Heuven Goedhart-Hauan,
die uit Wenen op Schiphol is terugge
keerd.
Mevrouw Van Heuven Goedhart deel
de mede, dat er voorlopig geen probleem
zal zijn van weeskinderen, waarvoor
vele Nederlanders altijd zo gaarne heb
ben gezorgd. „Wat men in Wenen nu
uit het Westen nodig heeft om efficiente
hulp te verlenen, dat is alléén geld!
Al die inzamelingen van kleding of
verbandmiddelen hebben geen zin. Al
leen het sorteren en verzenden al (het
laatste is kostbaar) vergt een veel tijd
vergende en dure organisatie."
(Ingez. Med.-Adv.)
Labour eist zijn a ftreden
Ongekende tafrelen in Downingstreet
Aantal aanslagen op Cyprus neemt toe
Van onze Londense correspondent)
In Londen speelt zich momenteel een groot politiek drama af. Nog nooit
is het voorgekomen, dat zoals gisteravond een leider de oppositie voor
radio en oppositie openlijk het aftreden eiste, niet van de regering, maar van
Sir Anthony Eden als premier. Volgens Gaitskell kan de eer en reputatie van
Engeland alleen nog maar gered worden door een nieuwe premier, die onmid
dellijk zou besluiten de invasie stop te zetten en de beslissingen van de Ver
enigde Naties te aanvaarden. Het verschil tussen beide standpunten is, dat
Eden volkomen terecht Egypte als de agressor in het Midden-Oosten en
speciaal tegenover Israël ziet, terwijl Gaitskell zich louter en alleen laat leiden
door de actie van Israël in de woestijn van Sinai, welke hij een daad van
agressie noemt. Gaitskell verklaarde voorts, dat hij Eden geen kwaad hart
toedraagt, maar Edens politiek in ,,de ergste week voor de wereld sinds 1939''
veroordeelt. Hij achtte die rampzalig en eiste daarom het aftreden van de
premier, die zich nu echter gesteund weet door de grote vechtjas Churchill.
In de brief aan zijn kiezers te Woodford heeft deze oud-premier Sir Eden zijn
steun gegeven.
neemt. Vier Britse soldaten kwamen
bierbij om het leven. In alle grote
steden van Cyprus is dan ook voor de
nachtelijke uren een uitgaansverbod in
gesteld wegens de vele bomaanslagen
van de laatste dagen.
Churchill steunt
zijn leerling Eden
Maar in het Engelse regeringscentrum
speelden zich gisternamiddag voor de
na-oorlogse jaren ongekende tafrelen af.
Na afloop van een door Labour georga
niseerde massale demonstratie trokken
duizenden naar Eden's ambtswoning in
Downingstreet. daarbij aanhoudend de
leus „Eden must go(Weg met
Eden)uitstotend.
Zij werden voor de nauwe ingang van
het onooglijke, maar beroemde dood
lopende straatje opgevangen door een
enorme politiemacht te paard en te
voet. Even leek het erop. dat de
schreeuwende en tierende menigte de
straat zou binnendringen, maar de
rustige lange politiemannen duwden de
massa achteruit. Overal zag men scher
mutselingen en handtastelijkheden,
maar meer dan een tiental arrestanten
kwam Downingstreet niet binnen. Harde
knallen klonken van het afgestoken
vuurwerk. Maar de politie te paard wist
van geen wijken. Zij bleef de toestand
meester en het „heilige thee-uurtje"
zorgde er tenslotte voor. dat deze „revo
lutie" werd afgelast. De kalmte van de
politie was bewonderendswaardig. On
danks het oorverdovend lawaai. Het was
echter slechts een voorproefje van wat
vandaag te wachten staat, want 5
november is de Britse hartjesdag
Cyprus
Overigens waren deze relletjes in Lon
den van onschuldiger aard dan die op
Cyprus, waar de laatste dagen het aan
tal aanslagen weer hand over hand toe-
Er werden stenen uit de straat ge
haald. waarmee het pand werd bestookt.
Plotseling weerklonk de kreet dat uit
een poortje aan de Vier ambachtsstraat
een employé trachtte te vluchten. Inder
daad kwam er een jongeman het poortje
uit.
Men vroeg hem of hij van De Waar
heid was. De jongeman ontkende dit niet
direct, wat voor velen het sein was om
hem aan te pakken. Hij wist zich los te
rukken en rende een zijstraat van de
Vierambachtsstraat in. De politie moest
hem tegen de volkswoede beschermen.
Het bleek, dat de jongeman niets met
„De Waarheid" uitstaande had Het
bleef verder vrij rustig.
In Haarlem is vannacht met een
straatklinker een grote ruit vernield van
het kantoor van het dagblad De Waar
heid aan de Schoterweg.
Een overzicht van het bombarde
ment met straatstenen, dat een
woedende menigte gisteravond lan
ceerde tegen liet gebouw van het
communistische dagblad De Waar
heid te Amsterdam.
Minister afgetreden
Ook in de boezem van zijn regering
heeft Eden moeilijkheden op te lossen
gekregen. De Britse minister van Staat
voor Buitenlandse Zaken. Anthony
Nutting, is afgetreden, omdat hij het
niet eens kan zijn met de regeringspoli-
tiek ten aanzien van Egypte. Hij kan
deze politiek volgens zijn verklaring
niet in parlement of de Ver. Naties
verdedigen. Sir Anthony Eden heeft zijn
ontslagaanvrage aanvaard. Hij vroeg
ontslag, toen Engeland besloot met
Frankrijk in Egypte in te grijpen, doch
op zijn verzoek is. met het oog op de
toestand, zijn aftreden eerst zaterdag
avond bekendgemaakt.
De Franse minister van Buitenlandse
Zaken Pineau heeft gisteravond met zijn
collega voor Defensie Bourges-Maunou-
ry, een bezoek aan Eden gebracht voor
overleg. Tevoren was het Britse kabinet
tweemaal bijeen geweest. Na een ge
sprek van twee uur vertrok Pineau weer
naar het vliegveld. Hij wilde niets los
laten voor hij met zijn premier Mollet
had gesproken. Maar hij voegde hieraan
toe: „Er zijn geen geheimen, er is niets
veranderd
(SINT NICOLAAS WEET HET)
Mgr. dr. B. J. Alfrink:
Over trouweloosheid van tegenstander, die
klein volk onder de voet liep
De aartsbisschop van Utrecht mgr. dr. B. J. Alfrink heeft gisteravond voor
de KRO-microfoon een rede gehouden over Hongarije. Hij zeide o.m.: „de ge
beurtenissen in het fiere land van Hongarije, dat met moed en durf voor de
vrijheid strijdt, hebben elkander snel opgevolgd. Wat men gisteren reeds moest
vrezen is vandaag bittere werkelijkheid geworden. Ook de vrijheidsliefde en de
offerbereidheid van een volk, dat jarenlang door verdrukking is getergd, zijn
niet bestand tegen de overmacht van wapenen, waarover een miljoenentegen
stander kan beschikken. En geheel de wereld is verbijsterd, niet alleen over de
teleurstelling van de mislukte vrijheidsstrijd, maar meer nog over de trouwe-
loosheid. waarmee de machtige tegenstander een klein volk onder de voet
gaat lopen.
De machteloosheid waarmee de wereld
dit moet aanzien is een angstig teken
voor al degenen die nog steeds hoop
hebben, dat de volken geregeerd zullen
worden in rechtvaardigheid en trouw.
God zij land en volk van Hongarije en
daarmee geheel Europa genadig.
GOD SPREEKT ZIJN
BEDOELINGEN NIET
UIT
Eén vraag is er bij dit alles die het
christenhart blijft beklemmen: hoe is
het mogelijk, dat Gods voorzienigheid
dit alles laat geschieden?
Ook al weet men dat men de Aller
hoogste niet ter verantwoording roepen
kan en ook al is men ervan overtuigd,
dat God. die het lot van alle mensen en
volken in Zijn vaderhand besloten
houdt, de wereld regeert in wijsheid en
in liefde, onze verbijsterde geest en ons
treurend hart blijven vragen naar het
waarom, en een antwoord ontvangen we
niet.
Is het misschien om aan de mensheid
„Ontzet en ontsteld"
door Russische actie
President Eisenhower heeft gisteren
een dringende boodschap aan premier
Boelganin gezonden, waarin hp deze
vraagt de Sovjet-troepen uit Hongarije
terug te trekken,
net Amerikaanse staatshoofd gaf uit-
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllilllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll I
HELPT HONGARIJE
Het bedrag, dat tot zaterdag werd
gestort op giro 777 van het Neder-
landsche Roodc Kruis ten behoeve
van Hongarije heeft de f. 200.000.
overschreden. Men steune naar
vermogen!
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
drukking aan zijn „ontzetting en ont
steltenis" over de Sovjet-aanval op
Hongarije.
Eisenhower drong er ook op aan. dat
Hongarije het recht wordt gegeven zijn
eigen regering te kiezen.
De woordvoerder van het Witte Huis
deelde mee. dat de boodschap was ver
zonden. nadat de President met minis
ter Dulles, die, zoals gemeld, in het
militaire hospitaal Walter Reed een
darmoperatie heeft ondergaan, diens
plaatsvervanger Herbert Hoover en an
dere functionarissen had gesproken.
Communisten te
Den Haag mishandeld
Grote opwinding voor
„De Waarheid"
(Van onze Haagse redactie)
Inzake de onrust te Den Haag verne
men wij nog, dat naar schatting een
1500 demonstranten, ook nadat de po
litie de toestand voor „De Waarheid"
te Den Haag onder controle had, zeer
onrustig bleef. Het tumult was af en
toe oorverdovend. Om half twaalf ont
stond grote opwinding, toen een com
munist. die volgens de demonstranten
had beweerd „dat de Hongaren alles
aan zich zelf te wijten hebben", door
een groepje jongelui op de Lange
Beestenmarkt werd mishandeld. De
politie sloeg er flink met de gummi
knuppels op los. doch kon niet voor
komen. dat de man deerlijk werd ge
havend. Een dergelijk incident vond
even later op de Prinsegracht plaats.
Om kwart voor twaalf werd opnieuw
hevig slag geleverd tussen de demon
stranten en de politiemannen, die er met
gummiknuppels en met de blanke sabels
op los sloegen. De jeeps trachtten met
gillende sirenes ruim baan te maken.
Omstreeks 12 uur* gingen een paar
honderd demonstranten terug naar de
communistische boekhandel „Pegasus"
aan de Hobbemastraat. Aangezien de
meeste ruiten hier al gesneuveld waren
stond daar nog maar een politieman op
wacht. Hij trok zijn pistool en loste eni
ge schoten in de lucht, die de demon
stranten echter niet vermochten te stui
ten. Wijselijk trok de agent zich toen
terug, waarop met denderend gerinkel
de overgebleven spiegelruiten van de
boekhandel sneuvelden. De communis
tische ..literatuur" die in de ealages lag
uitgestald, werd op straat geworpen.
Toen waren ook hier weer de jeeps ter
plaatse, waarop de demonstranten weer
in de looppas teruggingen naar „De
Waarheid".
duidelijk te maken, wat er van de
wereld worden zal. wanneer de wetten
van recht en mensenlijkheid, die God
zelf aan de mens gegeven heeft, niet
worden geëerbiedigd?
Of draagt de christenheid van Hon
garije van wie wij in de laatste dagen
zo vurig de bevrijding hadden gehoopt,
werkelijkheid geworden in de vrijheid
van de kardinaal, in Gods bedoeling
misschien de schuld van ons allen en
wil de Heer der Kerk ons leren, dat wij
allen zullen moeten terugkeren naar de
leer van het evangelie, de leer van liefde
van trouw en van rechtvaardigheid, wil
de wereld niet ondergaan in tranen en
in bloed?".
God spreekt, aldus de aartsbisschop,
zijn bedoelingen niet uit, maar het ge
beuren in Hongarije is een teken aan
de wand, waarvan wij alleen maar kun
nen hopen, dat al degenen die aan de
wereld leiding geven en wij allen het
weten te verstaan.
Het zal onnodig zijn U op te roepen
tot gebed, gebed voor Hongarije, gebed
voor de wereld, gebed voor de kerk. Het
zal overbodig zijn U op te roepen om
aan het ongelukkige volk van Hongarije
alle hulp te bieden, die van hieruit thans
nog mogelijk zal zijn. Wij willen hun
gaarne alle materiale hulp brengen, die
wij hun thans nog geven kunnen. Met
een dankbaar hart, dankbaar om de
vrijheid en de vrede die wij nog mogen
genieten. Maar voor alles willen wij
voor hen blijven bidden.
God zegene het arme volk van Hon
garije. God zegene de fiere en moedige
kardinaal Mintszenty met zijn ambts
broeders in het episcopaat. De vrede
van Christus zij met hen en met ons
allen", aldus besloot de aartsbisschop.
In verschillende plaatsen van ons land
zijn gisteren ook bidtochten voor Hon
garije en het behoud van de vrede
gehouden.
Het Weense blad „Bild-Telegraf"
meldde hedenochtend dat vanochtend
in Milaan een radiobericht uit Honga
rije is opgevangen, waarin wordt ge
zegd, dat de Russen de Hongaarse
mannen in Boedapest onder zware be
waking naar de stations brengen. De
huizen worden op wapens doorzocht.
Nu ook onrust in
Roemeuië
Een ln het Roemeens op de korte golf
uitzendend radiostation, waarvan de
naam niet bekend is, heeft zaterdag
avond gemeld dat er onrust heerst on
der do Roemeense fabrieks- en spoor
wegarbeiders.
Ook moesten verscheidene faculteiten
van de Universiteit in Cluj, in Transsyl-
vanië, gesloten worden wegens moeilijk
heden met de studenten.
Studenten te Boekarest zouden colle
ges in Marxisme en Leninisme en het
onderwijs in de Russische taal hebben
geboycot.
Russische schepen worden
niet gelost
Rotterdamse havenarbeiders, die van
morgen moesten beginnen met de los
sing van twee Russische schepen, wel
ke met stukgoed geladen in de Rijn
haven lagen, hebben geweigerd dit
werk uit te voeren. Aanvankelijk wa
ren de kranen op de wal reeds bijge
steld. doch zij zijn nu door de betrok
ken arbeiders weggedraaid.
Het. betreft hier het 3158 brt metende
ss Kolomna" en de 1450 brt. grote
„Tartu". Laatstgenoemd schip zal nu.
naar verluidt, naar Antwerpen gaan om
daar verder te worden gelost. De lading
was er n.l. zaterdag J.l. reeds ten dele
uitgehaald.
