VELE VLIEGVELDEN GEBOMBARDEERD Tankslag bij Aboe-Ogeila om bezit wegen Incident met Syrië Trots Boedapest komt langzaam op adem en hervat het normale leven WEERBERICHT De Frans-Britse actie in Egypte EERSTE OPWINDING IN V.S. BEGINT NU TE BEDAREN Er heerst een voorbeeldige orde Maar het verkeer ligt nog stil Nu ook onrust in Roemenië? 95ste jaargang DONDERDAG 1 NOVEMBER 1956 No. 28975 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.— per kwartaal: f2.35 per maand; f0.55 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Britse en Franse bommenwerpers onder gealli eerd opperbevel hebben vandaag van het aan breken van de dag af de aanval op militaire vlieg velden in de Egyptische delta voortgezet. Dit luchtoffensiei begon gisteren. Vele honderden toestellen van alle typen nemen aan de aanvallen deel. De bedoeling is de Egyptische luchtmacht uit te schakelen en de Britse luchtmacht te verze keren van de volledige heerschappij in de lucht, waarna parachutisten en luchtlandingstroepen ingeschakeld zullen worden, die de voorhoede zullen vormen van de infanterie en de pantser troepen. Volgens het hoofdkwartier van de Britse luchtmacht in Nicosia op Cyprus zijn Almaza en Intjass bij Cairo aangevallen, alsmede de vroegere RAF-bases Aboesoeir en Kabrit. Er werd slechts tegenstand van Egyptisch lucht doelgeschut ontmoet, maar niet van jagers. Vol gens het Brits-Franse legerbericht wijst een voor lopige beoordeling van de operatie op „het succes en de nauwkeurigheid" van de bombar dementen: er werden veertien Egyptische toestel len vernield. Een Egyptische woordvoerder deelde mede, dat het internationale vliegveld van Cairo, de Egyp tische militaire academie, 't ziekenhuis in Almaza, een moskee, verscheidene militaire vliegvelden en enige plaatsen in het district Sjoebra bij Cairo getroffen zijn. Er vielen negen slachtoffers. Volgens Radio-Cairo zijn zes Britse vliegtuigen bij hun aanvallen neergeschoten. Egypte overweegt terugtrekking uit V.N. Hedenochtend werd in Cairo medegedeeld, dat de regering van Egypte haar diplomatieke betrekkingen met Frankrijk en Engeland heeft verbroken. Ook over weegt Egypte zich terug te trekken uit de V.N., „daar de jongste gebeurtenissen de onmacht van deze organisatie om de agressie van de grote imperialistische mogendheden te voorkomen, hebben aangetoond". Een Syrische militaire woordvoerder meldde via Radio-Damascus een grens incident. In de afgelopen nacht had zich een schermutseling voorgedaan tussen Syrische en Israëlische patrouilles. Aan de zuidwestelijke grens waren Israëliërs op Syrisch gebied doorgedrongen. Een Syrische patrouille ging naar het door hen bezette gebied, waarna de Israëliërs trachtten de Syriërs te omsingelen. Syrische posten openden echter het vuur en stelden de Syrische eenheden in staat zonder verlies naar haar bases terug te keren, aldus de woordvoerder, die eraan toevoegde, dat uit het gebeuren blijkt, dat de „Zionisten agressieve bedoelingen ten opzichte van Syrië hebben". neergehaald. Vanochtend werd lucht alarm gegeven in Tel Aviv. In een speciale uitzending in het Ara bisch heeft Radio-Israël gisteren de Egyptische zelfmoordcommando's, die in de enclave van Gaza gelegerd zijn, ge waarschuwd, dat zij bij de Israëlische autoriteiten bekend zijn en dat degenen, die terroristische daden hebben ge pleegd, zwaar zullen worden gestraft. Van Egyptische zyde werd gisteren gemeld, dat bij een aanval op een co lonne pantserwagens en tanks vijftien Israëlische voertuigen zijn beschadigd. Over de ondergang van de torpedoboot- jager Ibrahim zeggen de Egyptenaren, dat het schip tevoren een „uitsekend geslaagde" beschieting van Haifa had uitgevoerd, oen werd het door 3 Israëli sche schepen onderschept en liep ten slotte machineschade op, waarna de commandant besloot zijn schpi tot zin ken te brengen. Overal in Europa hebben scheepvaart maatschappijen besloten, het Suezkanaal te mijden met het oog op de toestand in het Midden-Oosten. De „Koninklijke Rotterdamsche Lloyd" heeft drie van haar schepen (de Kota Agoeng, de Ben galen en de Kote Inten) opdracht gege ven, de route om Kaap de Goede Hoop te volgen. Zweedse, Noorse en Deense scheepvaartondernemingen doen het zelfde. Schepen, die van het zuiden uit het Suezkanaal naderden, zijn terugge keerd. De luchtverbindingen zijn via Istam- boel omgelegd om Be.roet te vermijden. In Irak, Syrië en Libië is de staat van beleg afgekondigd, in Libanon de nood toestand en in Jordanië een algemene mobilisatie. Radio-Cairo heeft vanmorgen in een uitzending bestemd voor de arbeiders v. alle Arabische landen, zonder uitzonde ring, dezen aangeboord tot het vernie len van de oliebuizen die door hun lan den lopen, het saboteren van alle olie installaties en het onbruikbaar maken van alle vijandelijke vliegvelden. De premiers en ministers van Buiten landse Zaken van vier der bü het Ver drag van Bagdad aangesloten landen, t w. Perzië, Turkije, Irak en Pakistan, zullen spoedig in Teheran bijeenkomen om de toestand in het Midden-Oosten i te bespreken, aldus meldt Radio-Bag- i dad. De Sjah van Perzië en Sir Iskander Mirza, gouverneur-generaal van Pa kistan, zullen de bijeenkomst eveneens j bijwonen. Verder is officieel meegedeeld, dat I Koning Feisal van Irak de uitnodiging van president Sjamoen van Libanon voor een onmiddellijke conferentie van Arabische staatshoofden cn premiers heeft aanvaard. Op de conferentie zal worden gesproken over een gezamen- I lijke militaire en politieke gedragslijn. Washington houdt zich er huiten President Eisenhower ivenst vriendschap met Engeland en Frankrijk te handhaven (Van onze correspondent in Washington) Via alle grote radio- en televisiezenders heeft president Eisenhower gisteravond het Amerikaanse volk kort en krachtig toegesproken. Zijn rede, die slechts een kwartier duurde, moet stellig indruk hebben gemaakt. Hoofdzaak was, dat Amerika zich in het Midden-Oosten van gevechtshandelingen zal onthouden en dat door middel van de Algemene Vergadering der Ver. Naties extra morele druk op de aanvallers zal worden uitgeoefend. De Veiligheidsraad heeft namelijk inmiddels besloten, dat reeds hedenmiddag de Algemene Vergadering in buitengewone zitting in New York zal bijeenkomen. Eisenhower kon alleen over de toestand in Midden-Europa met optimisme spre ken en hij maakte daarbij bekend, dat de Amerikaanse regering reeds sedert enige dagen in contact staat met de nieuwe regering in Polen over economische hulp verlening! Pers veel rustiger De grootste belangstelling van het pu bliek richtte zich uiteraard op wat Ei senhower zou zeggen over het gewapend conflict in Egypte. En geconstateerd moet worden, dat de Amerikaanse pre sident hierbij blijk heeft gegeven van grote zelfbeheersing. Want hoewel Ame rika zeer gegriefd is over wat zich in Egypte voltrekt, vermeed Eisenhower toch van een samenzwering te spreken. Alleen merkte hij op. dat Amerika niet gekend of geraadpleegd is ten aan zien van de acties van Israël. Engeland en Frankrijk. Eisenhower ging in zijn matiging zelfs zo ver. dat hij zei: „Het is kennelijk het recht van al deze landen zulke beslis singen te nemen en tot zulke daden over te gaan". Deze ruimheid van opvatting kwam overigens vrijwel in tegenspraak met de stelling, die Eisenhower verderop po neerde. door te zeggen: „De daden, die zijn ondernomen laten zich nauwelijks in overeenstemming brengen met de principes en doelstellingen van de Ver. Naties". De president achtte de rol van de Ver. Naties niet beëindigd. Hij wenste de De eerste dag in een vrije stad Volgens recente berichten uit Tel Aviv wordt bij Aboe Ogeila, een belangrijke Egyptische basis op de weg van El Auja naar Ismailia, een tankslag geleverd om het bezit van de wegen. Een Israëlische woord voerder maakte voorts bekend, dat de Egyptische basis Rafa in Sinai is veroverd. Verslagen Egyptische troepen zouden zich daar in wan orde terugtrekken, waardoor het lot van de Egyptenaren in ..de zak van Gaza" zo goed als bezegeld zou zijn. (Rafa is een Egyptische plaats in het zuidelijk deel van de strook van Gaza. bij de kust en de voornaamste kustweg naar Gaza.) Voorts zouden vele militaire voer tuigen zijn vernield bij vliegtuig- aanvallen op konvooien, die van Ismailia in oostelijke richting naar de berg Loebni trokken. Heden ochtend vroeg werd uit Israëlische regeringsbron gemeld, dat eenheden gisteravond dicht bij het Suez kanaal waren, doch niet binnen een afstand van 16 km. In het gebied ten oosten van het Suezkanaal werd een slag geleverd tussen twee Egyptische divisies en een Israë lische strijdmacht, waarvan de sterkte niet werd genoemd. Verder naar het zuiden, op nog geen uur rijden van Suez, zou een Israëlische strijdmacht zich reeds geruime tijd in een „ingegraven" positie be vinden. De berichten over het aantal neerge- sohoten vliegtuigen lopen, zoals gebrui kelijk, uiteen. De Israëliërs zouden vol gens eigen zeggen geen enkel straal vliegtuig verloren hebben, terwijl de Egyptenaren het getal van zeven noe men. De Israëliërs zeggen, dat zij negen Egyptische straalvliegtuigen hebben Veel minder koud De Bilt verwacht tot morgenavond: Veel bewolking met nu en dan wat regen of motregen. Overwegend matige noordwestelijke wind. Veel minder koud. (Opgemaakt te 11.15 uur) 2 NOVEMBER. Zon op: 7.39 uur; onder: 17.12 uur. Maan op: 7.24 uur; onder: 16.53 uur. (n.m.). Hoogwater te Katwijk te 2.35 en 14.55 u. Dit nummer bestaat uit 14 pagina's (Van onze Weense correspondent, prof. dr. N. Greitemann, (thans in Boedapest) De Russische troepen zijn grotendeels reeds uit Boedapest vertrok ken De nog aanwezige tanks staan niet meer in aanvalsformatie, doch in lange rijen, soms 30 a 40 achter elkaar, wachtend op het bevel om te vertrekken Dan ratelen zij met een snelheid van 40 kilometer per uur in oostelijke richting In de stad krioelt het nu van mensen, maar zij nemen geen notitie van de Russen, die gaan nu eenmaal weg Daarvan is men zeker, daarom prikkelt men hen ook niet. De winkels, kantoren en fabrieken zijn nog gesloten, omdat de mensen eerst op adem willen komen en op zoek gaan naar hun vrienden. Honderden staan geduldig in de rij voor het hoofdpostkantoor om hun familie door middel van een telegram gerust te stellen. De orde is voorbeeldig. geheeldNu gaan zeer velen even een kerk binnen Alle mensen gaan te voet, het ver keer ligt nog stil. Maar op de Donau varen reeds de sleepboten met een rij aken achter zich aan. 's Morgens schijnt de zon en de mensen voeren de duiven op het Marchusplein bij de Donau. De stad begint weer te ade men. Het leven in de hotels ivordt beteren ook duurder. Soms is het weerzien op straat ontroerend. De Hongaren zijn in dit opzicht overvloeiend van hartelijk heid. Ook mannen kussen elkaar met tranen in de ogen. Men is blij en trots, maar niet uitgelaten. Dat komt pas later, wanneer de toonden zijn Men handelt weer in dollars. Alleen cafetaria's, apotheken, bakkers, groen ten- en comestibleszaken zijn geopend. Tussen deze steen- en zandheu-1 verbitterd gevochten tussen Israë- j hier en daar wordt de droge vlakte veis van de Sinai-woestijn wordt\lische en Egyptische troepen. Slechts\door een plekje groen onderbroken. Groene zeep tegen tanks. De correspondent van het West- duitse persbureau DP.A. meldt uit H Boedapest, dat in de afgelopen da- gen opgeschoten jongens de Rus- n sische tanks met zeep bestreden hebben. Zij lieten de tanks vast- g lopen in een dikke laag zachte zeep, die zij op straat uitgesmeerd hadden. De gestrande tanks wer- den met benzine overgoten en in brand gestoken Deze correspondent meldde giste- M ren ook, dat de nationalistische opstandelingen water pompen in de onderaardse gangen tussen het ministerie van Binnenlandse Zaken en het hoofdbureau van politie in n Boedapest, waar de laatste man- n nen van de gehate veiligheidspo- litie zich verschanst hebben en vechten voor hun leven. m Men eet taartjes, drinkt zwarte koffie uit een glas en koopt een fles wijn of likeur, want een week lang was er geen sterke drank te koop en men hield zich aan dit bevel, alleen al uit zelfbehoud. Elders staan weer lange rijen voor een gebouw, waar levensmiddelen gratis worden uitgedeeld. De mensen gaan zeer armelijk gekleed. De vrouwen en meisjes dragen bijna allen lange broeken en donkere pullovers Hier en daar wordt er nog geschoten door in het nauw gedreven geheime staatspolitie, die weet dat haar laatste uur is gekomen. Bij de vroegere AVH- kazerne hoort men nog klopsignalen on der de grond, waarschijnlijk oók van de geheime staatspolitie. De ingang ligt onder het puin en de bunker is van zeer zwaar beton dat men niet uit elkaar kan krijgen. Jonge verzetsstrijders patrouil leren overal om te voorkomen, dat hun vijanden op het laatste ogenblik kun nen ontvluchten. In de buurt van de Nederlandse lega tie staat de villa van Rakosi, waar zijn vrouw niets te eten heeft. Rakosi zelf zit waarschijnlijk met Geroe ergens in de Sovjet-Unie en hij kan nu Kroesjtsjef verwijten, dat dit alles, niet zou zijn ge beurd. wanneer hij niet was afgezet. Grote haat Op sommige punten van de Uelloei-ut liggen nog lijken van de geheime staats politie. Zij zijn gruwelijk verminkt, de opgekropte haat tegen deze verraders was grootOnder deze verminkten bevinden zich ook Griekse communisten, die men hier voor het systeem had la ten strijden! Daartegenover zijn de strijders voor de vrijheid reeds begraven. Soms ziet men midden in de stad een kleine graf heuvel met verse bloemen voor deze hel den. Soms kinderen van 15 en 16 jaar... Zakenmensen zijn al druk aan het werk om hun winkels weer van glas splinters, kalk en vuil schoon te maken. Veel étalages in de binnenstad en de ze vende en negende wijk zijn zwaar be schadigd, maar er wordt niet geplunderd Een zakenman, wiens etalage totaal kapot Is, etaleert weer keurig een paar blousjes, kousen en pullovers en daar voor legt hij een stuk papier met de woorden: „Zo plunderen Hongaren"! Slot op pag. 2 zaak in de Algemene Vergadering te brengen, waar het veto niet geldt en waar de aanvallende partijen onder de druk der wereldopinie kunnen worden gebracht. Vergeleken met tal van fe.le opmer kingen aan het adres van Engeland en Frankrijk, die men in Washington Ln officiële kringen kan beluisteren, is de toon van de grote Amerikaanse bladen betrekkelijk gematigd. Ook Eisenhowers rede gaf trouwens blijk van de kalmering, die begint in te treden. De president zei, dat Amerika de vriendschap met Engeland en Frankrijk wenst te handhaven. Nu de eerste op winding begint te bedaren, beseft men immers in Amerika wel, dat een zekere vorm van samenwerking met Engeland en Frankrijk noodzakelijk blijft. Men heeft wel een moment overwogen de mi litaire steun aan deze staten stop te zetten, doch heeft dit plan woensdag weer laten varen. Na de ervaringen van de laatste dagen zullen evenwel de pogingen om in de NAVO tot meer politiek overleg te gera ken, door vele Amerikanen stellig met schamperheid worden bezien. En de isolationisten in de Ver. Staten zullen door de Brits-Franse actie onge twijfeld in htm streven zijn gesterkt. Volgens reizigers uit Roemenië, die gisteren in Wenen zijn aangekomen, hebben zich enkele dagen geleden te Cloej incidenten voorgedaan, toen stu denten betoogden voor afschaffing van de Marxistisch-Leninistische cursussen en vervanging van het Russisch door Frans. Er werden arrestaties verricht. Ook in de Roemeense hoofdstad Boe karest werden mensen aangehouden. Buitengewone Kabinetszitting OVER TOESTAND IN MIDDEN-OOSTEN Het Nederlandse kabinet is vanoch tend om elf uur in buitengewone zitting bijeengekomen ter bespreking van de toestand in het Midden-Oosten. Desgevraagd van officiële zijde was reeds medegedeeld, dat de Nederland se regering, „overvallen door de radio berichten over de gebeurtenissen in Egypte", de ontwikkelingen met span ning en grote ongerustheid volgt. Eveneens werd er aan herinnerd, dat de Nederlandse regering haar reeds eerder ingenomen standpunt hand haaft, dat een oplossing dient te wor den gevonden door besprekingen in de Ver. Naties. Inmiddels stelt de regering alles in het werk de Nederlandse onderdanen en eigen lommen in het Midden-Oosten te beschermen, waartoe besprekingen zijn en worden gevoerd met Neder landse scheepvaart- en luchtvaart maatschappijen en de diplomatieke en consulaire vertegenwoordigers. Gedistilleerd en benzine worden duurder De regering wil de tijdelijke vrij stelling van omzetbelasting voor texlielprodukten per 1 januari 1957 in een definitieve omzetten. Een wetsontwerp hiertoe zal met spoed worden voorbereid. Verlenging van de beslaande vrijstelling van omzet belasting voor suiker kan niet wor den verwacht. Een wetsontwerp, waarin een verhoging van hel bijzonder invoer recht op benzine en van het accijns op gedistilleerd is voorzien, zal op korte termijn kunnen worden tege moet gezien, aldus minister Hofslra in zijn Memorie van Antwoord Rijksbegroting 1957. Voorts meent de regeringdat de consumentensubsidie op melk en suiker thans spoedig moeten worden afgeschaft. Gezien de consequenties van deze afschaffing acht zij verder overleg daarover echter noodzakelijk. Defi nitieve beslissingen wil zij uitstellen totdat advies van de S.E.R. is ont vangen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 1