REGEST
laatste stukje Levendaal!
Demp
Merkwaardige introductie van
de Italiaan Dallapiccoia
Halteplaatsen van busdiensten
moeten uit Breestraat verdwijnen
95ste jaargang
Vrijdag 19 oktober 1956
Tweede blad no. 28964
KANTOOR
BENODIGDHEDEN
tyemmenie
Haarlemmerstraat 169
Oplossing uit vele moeilijkheden
(Ingez. Med.-Adv.)
...olkjuw öw. &JL IÖJüvïl
Voor de roker die
sneb graag verwent i
n reuze bol knak voor
ZZct.
Lezers schrijven
Adrienne de Smet speelde een
geacheveerde Symfonie Espagnole
Leiden wij vestigen daar niet voor het eerst de aandacht op zit met
zijn parlceervraagstuk en dan vooral in het centrum van de stad, in het moeras.
Weliswaar zijn voor parkeren enkele plaatsen aangewezen: Langebrug in
de omgeving van de brandweerkazerne Zonneveldstraat, Pieterskerkgracht
en Gerenmarkt, doch wat zegt deze bescheiden omvang voor de tien en tien
tallen auto's, waarvoor de eigenaars, vooral op zaterdagmiddag, een plaatsje
zoeken. In dit opzicht biedt de Sleutelstad maar weinig service. Ook de politie
en het gemeentebestuur men behoeft er de discussies in de raad maar
voor te volgen zijn daarvan overtuigd: Leiden ontbreekt het ten enenmale
aan parkeergelegenheid!
Doch dit niet alleen. Het steeds toene
mende verkeer en dan met name in
de binnenstad is Leiden boven het
hoofd gegroeid. De Breestraat, een be
langrijke verkeersader, kan het verkeer
praktisch niet meer verwerken. Tram
treinen en tientallen autobussen. die hier
ten overvloede nog passagiers in- en
uitlaten, vormen bovendien een be
langrijke „sta-in-de-weg". Voeg hierbij
dan nog de vooral op zaterdagmiddag
geparkeerde auto's en het beeld van een
straat, welke het verkeer niet meer aan
kan en dringend behoefte heeft aan
parkeerruimte in onmiddellijke omge
ving, is totaal. Bij deze situatie blijft j
voor wielrijders en voetgangers prak- j
tisch geen plaats meer over. En toch
zijn het juist deze laatsten, die voor een
winkelstraat. zo belangrijk zijn. Heeft
niet de Leidse raad juist hen, middels
een verbod van autoverkeer op zater
dagmiddag in de Haarlemmerstraat, in
bescherming genomen?
STOPPLAATSEN AUTO
BUSSEN IN BREESTRAAT
OPHEFFEN!
Toch kan er voor de Breestraat o.t.
een belangrijke maatregel getroffen
worden. Een maatregel, welke het
verkeer en ook de verkeersveiligheid
ten goede komt, t.w. het opheffen van
de stopplaatsen voor autobussen, zo
wel in de richting Station (nabij
Maarsmanssteeg) als in de richting
Korevaarstraat (voor perceel Bree
straat 141.
Alvorens wij tot deze gedachte kwa
men. hebben wij ons enkele malen ter
plaatse van de situatie op de hoogte
gesteld. Vooral bij de halte richting
Korevaarstraat was het oponthoud, met
name tijdens de spitsuren, soms enkele
minuten. Tien tot twintig passagiers
stappen in. moeten veelal aan een
kaartje geholpen worden en o dac wis
selgeldVaak gebeurt het ook. nat
hier niet één doch twee autobusonder
nemingen stoppen voor het opnemen
van passagiers. De hopeloze verkeers
situatie is dan volkomen 'zie foto). Bus
sen. auto's, wielrijders jakkeren deze of
ficiële en dan vrijwel geblokkeerde stop
plaats voorbij, waarbij zij zich vrijwel
altijd op het linkergedeelte van de rij
weg begeven, met de kans zichzelf en
de tegenliggers in gevair te brengen.
Onverantwoordelijk
STOPPLAATS AUTOBUSSEN
NAAR KOREVAARSTRAAT.
Nu zeer binnenkort voorberei
dingen worden reeds getroffen de
halte van de interlocale tramdienst
naar en van Den Haag in de Kore
vaarstraat naar het tweede gedeelte
van deze straat (in de richting Lam-
menschansweg) wordt verplaatst,
biedt dit ook de mogelijkheid om de
tegenwoordige stopplaatsen van de
busdiensten in de Breestraat te ver
plaatsen naar het eerste gedeelte van
de Korevaarstraat.
Het wegvallen van de halteplaatsen
(met vluchtheuvels) van de tram geeft
Ook het laatste stukje Levenciaal
gedempt. Hoe onze fotograaf zich
hier een ruime parkeergelegenheid
heeft gedacht.
(Foto L.D./Van Vliet.)
doch dan in de richting stad. geeft het
tegenoverliggende trottoir.
Het is ons bekend, dat nog de mo
gelijkheid overwogen wordt om de hal
teplaatsen van de busdiensten in beide
richtingen te verplaatsen van de Bree
straat naar het Levendaal. Hiertegen
rijzen o.i. bezwaren. jNiet alleen, dat deze
halteplaatsen dan verder van het stads
centrum af komen te liggen, doch bo
venal zal dit een toename van het
voetgangersverkeer (buspassagiers) op
een toch al drukke verkeersweg geven,
welke dan nog bovendien moet wor
den overgestoken.
DEMP LAATSTE GEDEELTE
VAN LEVENDAAL!
De meest radicale oplossing zien
w(j echter in de demping van het
laatste stukje Levendaal, waarmede
dan tegelijkertijd een onestctisch
„binnenwatertje" is verdwenen.
Het is bekend, dat het College van
B. en W. reeds enkele jaren zyn ge-
Het tweede concert van het Residentie-Orkest opende met een merkwaar
dige introductie van de in 1904 geboren Dallapiccoia, die sinds lang behoort tot
de vooraanstaande, hedendaagse, talentvolle Italiaanse componisten.
Hy is een dergenen, die braken met het in zijn land bij voorkeur geliefde
opera-genre en trok o.a. vooral met zijn uit 1941 daterende koorwerk „Canti di
prigonia" (Gezangen uit gevangeschap) de bijzondere aandacht. Zijn originaliteit
werd gestimuleerd door de Weense school: componisten als Schönberg
(twaalftonensysteem), Alban Berg en Anton Webern oefenden grote invloed
op hem uit. Zijn „Due pezzi per orchestra (Twee stukken voor orkest) (pre
mière 3 november 1947), frappeerden door de compacte structuur en bevreem
dende klankbewerkingen, waarbij veler oren hevig getuit zullen hebben.
A-tonaal in de zuivere betekenis van
het woord is deze muziek stellig niet,
al draagt zij ook duidelijk kenmerken
van Schönbergs ideeënwereld in zich.
Zowel de doorzichtige Sarabande, als de
in hevig contrast daarop losbarstende
pompeuse en geladen Fanfare en Fuga
leggen getuigenis af van een sterk in
tellect. een uitermate knap vakmanschap
al betekent dat nog niet dat er „muziek"
mee wordt geproduceerd. Men mist er
maar daarover schijnt men zich te>
genwoordig eer te verheugen dan te
schamen! de taal van het „hart" in
en dat is altijd iets, wat wij persoonlijk
als een kwaad beschouwen. Voorlopig
bewogen de commentaren zich tussen
„afgrijselijk" en ..hm., hm..". Wellicht
zal men bij meerder aanhoren wennen
aan het Vooralsnog scherp „dissone-
rende" karakter, al blijft dit problema
tisch. Aan de slepende gang der Sara
bande worden door middel van harp
en xylofoon bijzondere effecten verleend,
terwijl in het tweede deel. waarin het
emotioneel genoeg toegaat, de blazers
alle gelegenheid vinden hun kunnen te
demonstreren. Na een wat aarzelend be
gin, alsof de strijkers zelf nog niet goed
hiertoe een goede gelegenheid. Voor de
richting Leiderdorp zou een bushalte
gecreëerd kunnen worden in de onmid
dellijke omgevmg van de synagoge (zij
de Korevaarstraat), waarvoor in het
bestaande tiottoir ruimte kan worden
vrijgemaakt. Eenzelfde mogelijkheid.
De walmuren van het Levendaal
norden thans met enkele planken
intact gehouden.
(Foto L.D./Van Vliet.)
dachte over deze demping laat gaan.
Het is nu al weer een ruim jaar geleden,
dat B. en W. in het sectieverslag op
de begroting voor het jaar 1956 mede
deelden. dat deze demping vele facet
ten vertoont, reden waarom zij toen
verwachtten, dat in 1956 niet Vot dem
ping zal kunnen worden overgegaan.
Een plan. zo schreven B. en W., is in
voorbereiding, waarbij aandacht, wordt
geschonken aan een goede verbinding
tussen de Langebrug, het Levendaal
enhet Gangetje. Hieruit mag de
conclusie getrokken worden, dat men
in de kring van het College nog iets
verder wenst te gaan dan alleen dem
ping van het laatste stukje Levendaal.
Een o.i goede verbinding met het Gan
getje kan immers alleen verkregen wor
den door ook over te gaan tot dem
ping van het eerste stukje Steen-
schuur.
Nu de plannen steeds nog in de koker
van B. en W. blijven, zyn wij één de
zer dagen zij het symbolisch zelf
eens aan het dempen geslagen. Heb
ben wij onze fotograaf opdracht ge
geven het laatste stukje Levendaal
te dempen en, met behoud van een
stukje karakteristiek Leiden, een
ruime parkeerplaats aan te leggen.
Hoewel onze fotograaf geen stede-
bouwkundige is, toont de bij ^it ar
tikel afgedrukte foto het resultaat:
een ruime in het hartje van de stad
gelegen parkeerruimte voor circa 70
auto's, waarbij het aardige doorkijkje
op de Lodewijkskerk behouden is ge
bleven. O.i. zou dit een eerste oplos
sing kunnen zijn om uit de parkeer-
moeilijkheden te komen. Een eerste,
want gaan wij in de gedachtengang
van B. en W. door. dan schept ook
een te dempen stukje Steenschuur een
dergelijke mogelijkheid.
En ook nog tot een andere, waarbij
wij weer even terugvallen tot het punt
van uitgang van dit artikel: de halte
plaatsen van de busdiensten. Immers:
door het realiseren van een mogelijk
heid tot parkeren op de Steenschuur,
zou het stukje Levendaal benut kun
nen worden voor een halteplaats van
busdiensten. Vla een gedempt stukje'
De halteplaatsen van enkele
autobusdiensten scheppen in de
Breestraat een levensgevaarlijke
situatie.
(Foto L.D./Van Vliet.)
Steenschuur kunnen de busdiensten
komende en gaande in de richting cen
trum stad deze halteplaats uit ver
keerstechnisch oogpunt gemakkelijk be
reiken.
Het zijn zo enkele suggesties, inge
geven door de gedachte, dat er vroeg
of laat toch iets gebeuren moet. Ook in
dit opzicht zal Leiden met. zijn tijd
mede moeten gaan. De ontwikkeling
van het verkeer, en de daarmede sa
menhangende problemen, is niet tegen
te houden.
wisten waar ze aan toe waren, werd,
voor zover bij eerste auditie te beoor
delen, in alle beheersing een markant
en suggestief relief verleend.
Desondanks was het applaus vrij
flauw.
De huidige tweede concertmeester van
het Residentie-Orkest, mevr Adrienne
de Smet, heeft zich reeds eerder een
bekwame solo-violiste betoond, op wier
accuraat en tot in finesses verzorgd spel
men zich steeds verlaten kan. Ook dit
maal was zulks het geval. Het is zeker
geen sinecure Lalo's vurige en meren
deels virtuose „Symfonie Espagnole" te
vertolken, waarmee indertijd de grote
Pablo de Sarasate furore maakte.
Eigenlijk dient zij zó gespeeld, dat de
vonken er afspatten, de spanning en
innigheid evident zijn. Wij hebben het
werk, waarbij een ieder zich in het laat
ste deel op volkomen bekend terrein
voelt, zo wel gehoord. Ook Adrienne de
Smet bracht het met haar fraai geache.
veerde toon, haar technisch kunnen en
grote muzikaliteit een heel eind in die
goede richting. Zij wist vooral de slot-
climax hoog op te voeren. Men onder
kende ook nu in haar de serieuze vio
liste. wier spel een aristocratisch cachet
draagt. Haar sympathieke vertolking, in
het algemeen volgzaam door het orkest
begeleid, kon bezegeld worden door een
even sympathiek langdurig applaus, met
herhaalde terugroepingen en overhan
diging van bloemen.
Schumanns „derde" (eigenlijk „vier
de") symfonie, de „Rheinische" ten be
sluite. Veel minder bekend dan de vier
de, beluistert men hoe de grootste kracht
van de geniale liederencomponist toch
zeker niet het orkestrale element was:
daartoe is de instrumentatie te weinig
gedifferentieerd. Het gaat hier voor het
moderne oor wel wat naief en gemoe
delijk toe, al zijn er melodische verruk
kingen en al wist Van Otterloo het no
dige frisse élan met verve aan te bren
gen, waarmee toch een alleszins boeien
de afsluiting verkregen werd. Ook de
voorgaande z.g. „Dom-scène", wijdings
vol van sfeer en met prachtige stem
voering. liet. niet na een imposante in
druk te maken.
In ieder geval loonde het de moeite,
de kennismaking met deze symfonie,
waarin de grote romanticus zich zo
zangrijk en vrij van beperkingen uit, te
hernieuwen.
De microkaart en haar
toepassingen
VOORDRACHT IN DE ACADEMIE.
Over de microkaart en haar toepas
singen spraak gistermiddag in het Aca
demiegebouw namens het bestuur van
de Microkaart Stichting te Delft, de
heer De Haas. die als voorlichtings
ambtenaar aan de Technische Hoge
school aldaar verbonden is. De stich
ting. welke is ondergebracht in de bi
bliotheek van de T H., stelt zich ten
doel de vlakke transparante microkaart
te pronageren. overal waar dat nuttig
kan zijn Gedurende de korte periode
van haar activiteit, ruim één jaar. is de
Microkaart Stichting reeds het weten
schappelijk centrum van de microkaart
geworden, terwijl zij bovendien vele in
ternationale contacten onderhoudt.
Voor het microkaartsysteem bestaat in
vele landen, vooral in Scandinavië en
op de Philippijnen, grote belangstelling.
Het spreekt vanzelf, dat deze middag
het nut van de microkaart voor de
wetenschappelijke werker werd bespro
ken. De hoeveelheid literatuur, die uit
wetenschappelijk oogpunt van groot
belang geacht kan worden, neemt in
Ds. A. A. Koolhaas bedankt
voor beroep
Ds. A. A. Koolhaas, hervormd pre
dikant te Amersfoort, die bij de Leidse
Hervormde Gemeente beroepen was In
de vacature van ds. N. Kleermaker,
heeft voor dit beroep bedankt.
CONFERENTIE DER
NEDERLANDSE LETTEREN.
De minister van Onderwijs, K. en W.
heeft benoemd in de commissie, welke
zal optreden als Nederlandse delegatie
bij de zesde algemene conferentie der
Nederlandse Letteren, die op 25, 26 en
27 oktober te 's-Gravenhage zal worden
gehouden, tot lid van de sectie letter
kunde en toneel: prof. dr. P. Minderaa,
alhier, en tot lid van de sectie biblio
theekwezen: dr. A. Kessen, alhier.
ontsnellend snei tempo toe, terwijl de
studerende mens. die van het ene land
naar het andere reist, een groot aan
tal boeken beslist niet mee kan nemen.
Een microkaart en een klein leestoestel
bieden echter uitkomst. Tekeningen en
passages uit boeken worden sterk ver
kleind i400 a 500 maal) gefotografeerd,
hetgeen voor de wetenschappelijke wer
ker een enorme ruimte- en kostenbespa
ring betekent.
Is de microkaart in Amerika een ty
pisch uitgeversobject, is ons land is zy
een studie- en documentatie-object.
Met tal van voorbeelden schetste de
spreker de voordelen, die de transpa
rante microkaart, een verbetering van
de microfilm, biedt. De voordracht, die
voor velen van praktisch nut is geweest,
werd gehouden in samenwerking met en
medewerking van de bibliotheek der
Rijksuniversiteit te Leiden. Hedenmid
dag; werd zij herhaald.
Hervormde Jeuqdkerk
AAN ALLE JONGEREN
VAN 13 TOT 19 JAAR!!!
De laatste tyd hoor ik vaak de klacht,
dat er «o wenig jongeren in de Kerk
komen, zelfs als er een Jeugddienst
wordt gehouden.
Waarom komen er zo weinig jonge
lui? Vinden jullie het misschien te taai
of onbegrijpelijk?
Als dit het geval is, zou ik jullie wil
len adviseren om eens naar de Jeugd-
kerk te komen.
De Jeugdkerk is geen kinderkerk en
ook geen grote Kerk, maar staat er net
tussen in
Deze kerk wordt geheel door jonge
ren geleid, terwijl de spreker in de
meeste gevallen een onderwijzer of
jeugdleider is.
Kom eens een keer, je zult bij ons da
delijk „thuis" voelen, want zowel de be
zoekers als commissies en bestuur zijn
van jullie eigen leeftijd.
Voor de te houden diensten verwijs ik
jullie graag naar de publikaties in het
..Leids Hervormd Kerkblad" en de plaat
selijke dagbladen. Ik kan jullie wel
mededelen, dat er zondag, 21 oktober,
een Jeugdkerkdienst wordt gehouden in
gebouw „Staalwijk" in de 3-October-
straat. De spreker hier zal zijn de heer
H. v. d. Broek, jullie wellicht allen
bekend van de toneelgroep van „Sem-
pre Avanti".
Als je nog meer inlichtingen wilt heb
ben. kom dan gerust eens naar één van
onderstaande adressen:
Buys Ballotstraat 39,
Rijn- en Schiekade 116 d,
Fagelstraat 31,
Haven 58,
Stuwstraat 18 (Lage Morsweg)
TOT ZIENS IN DE JEUGDKERK!!!
Veilig Verkeer
Kunnen op de Blauwpoortsbrug ook
geen witte strepen geplaatst worden ter
vervanging van de nog op die brug aan
wezige spijkers? Als het regent etc. en
men gaat b.v. van de Prinsessekade
naar de Blauwpoortsbrug, is men ver
plicht. vóór men naar de kant van de
Haarlemmerstraat kan kijken, te trach
ten tussen de spijkers door te rijden.
Daardoor heeft men een grote kans met
een fiets etc. te slippen en ongelukken
te krijgen.
WEGGEBRUIKER.
(Ingez. Med.-Adv.)
Ds. Aleeter in zijn Leidse tijd.
1950, toen hij de kleine gemeente van
Sint Johannesga (Fr.) ging dienen.
Op 1 april jl. werd hem eervol emeri
taat verleend en verbond hij zich als
hulpprediker aan de gemeente Anke
veen. De begrafenis zal maandagmiddag
in Ankeveen gesohieden.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN.
Martinus Alexander, zn. van M. van
Rumt en M. J. W. van Brakel.
GEHUWD.
J. M. Brands en J. P. van Ingen; F. M.
Grimbergen en C. Lenartz; J. Beekman
en W. de Mooij; H. Verkerk en J. M. Roo-
zendaal: A. van der Hoorn en C. Kluivers;
B. H. Verhoek en J. Schlldmeijer; M. A.
Albers en J. C. H. Boogmans.
OVERLEDEN.
D. N. van Malasen. man, 83 Jaar.
Ds. A. D. Meeter overleden
In het bijzonder omdat het R.O., ge
stimuleerd door de voortvarende Van
Otterloo, die er kennelijk op uit was
het geheel soepel te houden, met lief
devolle toewijding en gave klank
speelde. Door dit alles heeft men het
werk over de zwakke plekken heen
weten te voeren.
In de ouderdom van 66 jaar is in het
Diaconessenhuis te Hilversum overleden
ds. A. D. Meeter emeritus predikant der-
Nederlands Hervormde Kerk. Ds. Mee
ter werd in 1890 geboren en in 1917
kandidaat in Groningen. Op 23 septem
ber van dat jaar aanvaardde hij het
predikambt te Cillaarshoek. In 1919
vertrok hij naar Vriezenveen, welke
standplaats hij in 1922 met Loosduinen
verwisselde. In 1927 werd ds. Meeter
predikant te Leiden, en in 1932 vertrok
hij naar Wageningen. In 1934 werd hij
predikant te Amsterdam-Watergraafs-
meer, waar hij werkzaam is geweest tot
