Zes vage beginselen voor regeling
Suezkwestie in Veiligheidsraad
WEERRERICHT
Hot lijstje ziet er fraai uitmaar
de praktijk zal nog heel wat
moeilijkheden meebrengen
Prinses Irene en haar vriendinnen
bezochten het plasticlmis
Russisch schip verliet Londen
zonder Tanja en haar vader
t;
r
Voornaamste beschuldigden in
Poznan tot zes jaar veroordeeld
95ste jaargang
ZATERDAG 13 OKTOBER 1956
No. 28959
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. flenny
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
tl.— per Kwartaal: f2.35 per maand; f0.55 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Na langdurig overleg in Neiv York
(Van onze correspondent in New York)
Na vele langdurige discussies tussen Hammarskjöld, Uoyd, Pineau en Fawzi is
eindelijk enig resultaat bereikt. Terstond dient echter te worden vastgesteld, dat
de partijen het slechts eens geworden zijn over een zestal principes, welke vrij
vaag van formulering zijn en over welker toepassing in de praktijk nog veel ge
harrewar kan ontstaan. Er is echter enige voortgang gemaakt, doch een defini
tieve regeling is nog niet in zicht.
Toen de Veiligheidsraad vrijdagmiddag in geheime zitting bijeen kwam deelde
Hammarskjöld mede, dat Engeland, Frankrijk en Egypte het eens waren gewor
den over de volgende zes punten:
er zal een vrije doorvaart door het kanaal zijn voor allen zonder enige
discriminatie;
de soevereiniteit van Egypte zal worden geëerbiedigd;
de functionering van het kanaal zal onafhankelijk zijn van de politiek van
welk land dan ook;
over de wijze, waarop de tolgelden worden vastgesteld en geind, zal door Egyp
te en de gebruikers van het kanaal gezamenlijk worden beslist;
een billijk deel van de tolgelden zal worden besteed voor de ontwikkeling van
het kanaal;
ingeval van geschillen zullen hangende kwesties tussen de Suezkanaalmaat-
schappij en de Egyptische regering bij arbitrage worden geregeld, terwijl er pas
sende schikkingen zullen worden getroffen voor de betaling van nog verschul
digde sommen.
voorzien wat voor resolutie daar zal
worden ingediei d. doch men verwacht
dat de raad aan Egypte, E geland en
Frankrijk zal verzoeken de discussies j
voort te zetten.
Grootscheepse operatie van
Fransen in Algerije
By een operatie in het Algerijnse heu-
velgebied aan de kust, 120 km ten oos
ten van Algiers, hebben de Fransen 106
opstandelingen gedood. Onder hen be
vond zich één Europeaan. Een hoeveel
heid wapens is in beslag genomen en er
zijn drie gevangenen gemaakt. De Fran
se troepen werden gesteund door tanks,
artillerie, vlinegtuigen en geschut van
oorlogsschepen.
Betalingsverkeer leverde
tekort van 168 miljoen
De Minister van Financiën ad int.
heeft aan de Tweede Kamer een nota
inzake betalingsbalans over het eerste
halfjaar 1956 aangeboden. Uit deze
nota blijkt, dat het lopende betalings
verkeer van Nederland met het bui
tenland in de eerste helft van 1956
voor ons land op kasbasis een tekort
heeft opgeleverd van f. 168 miljoen.
De tendentie tot dalen, welke het
overschot op lopende rekening reeds
sedert 1952 heeft vertoond, heeft zich
dus ook dit jaar voortgezet en geleid
tot een tekort.
De achteruitgang in vergelijking tot
de eerste helft van verleden jaar be
draagt f. 252 miljoen. Deze achteruit
gang was voor f. 189 miljoen toe te
schrijven aan een toeneming van het
tekort uit hoofde van het goederenver
keer. De uitvoerontvangsten gaven n.l
een stijging te sien van f. 575 miljoen,
terwijl de invoeruitgaven met f 764
miljoen toenamen Ook relatief stegen
de invoeruitgaven sterker (te weten
(Van onze Haagse redactie)
Gistermiddag om kwart voor drie
hield een auto (model stationcar) voor
de ingang van de Houtrusthallen te
Den Haag stil. Hieruit stapten Prinses
Irene en vyf van haar klassegenoten
en een docente van de school in
Baarn. Het doel van dit bezoek was
het plastichuis. dat op de Damesbeurs
zoveel belangstelling heeft getrokken.
Van de ruim 133.000 bezoekers, die
deze beurs bezochten, zullen er maar
heel weinig geweest zijn. die niet een
rondwandeling door het „huis van plas
tic" gemaakt hebben. Velen evenwel
met 14'o dan de uitvoerontvangsten
(13rr>. Het totale dienstensaldo ver
toonde eveneens een achteruitgang, n.l
van f. 63 miljoen
Engeland, Frankrijk
en Egypte nu naai
het tweede stadium
Op het eerste gezicht ziet dit lijstje
er misschien fraai uit, doch tussen het
neerschrijven van zulke principes en de
regeling van de kwestie in de praktyk
bestaat een grote kloof! Dit is echter
slechts de eerste fase van de besprekin
gen. In het tweede stadium zouden de
partijen het eens moeten worden over
de ware betekenis van deze principes en
eerst daarna zou men kunnen anderhan-
delen over de verwezenlijking ervan. In
het eerste en derde principe wordt bijv.
vastgesteld, dat Egypte geen politieke
discriminatie mag toepassen. Doch wie
zal er toezicht op houden, dat zulks in
derdaad niet geschiedt? Hiervoor is
waarschijnlijk een internationaal orgaan
nodig, doch de inzichten hierover liepen
zozeer uiteen, dat in de principes niets
over een dergelijk lichaam opgenomen
werd
Het zesde principe zal wellicht mis
verstand kunnen wekken. Hierin wordt
namelijk alleen gedoeld op een regeling
van de onopgeloste moeilijkheden tussen
Egypte en de oude kanaalmaatschappij.
Niets wordt er in het zesde principe
echter gezegd over de regeling van even
tuele geschillen tussen Egypte en de
kanaalgebruikers in de toekomst. Zelfs
indien men het al eens zou kunnen
worden over de preciese betekenis van
deze zes principes dan nog zal men in
deze beginselen geen volledige basis
vinden voor een definitieve regeling.
Dus is er nog heel wat werk te cfoen.
Maar wanneer dit zal geschieden is
op dit moment nog niet te voorzien.
Men neemt aan, dat de Veiligheidsraad
Egypte, Engeland en Frankrijk zal ver
zoeken de discussies voort te zetten,
teneinde via een tweede stadium te ge
raken tot een definitief stadium en een
concrete regeling.
Doorsudderen
Het kan evenwel lang duren, alvorens
zulk een definitieve regeling kan worden
bereikt. Sommige waarnemers betwijfe
len zelfs, of dit ooit het geval zal zijn.
Dulles bracht op de geheime zitting van
gistermiddag naar voren, dat het wen
selijk is een interim regeling in te stel
len voor de periode van onderhandelen,
die thans wellicht begint. Dit Ameri
kaanse initiatief zal echter waarschijn
lijk op Egyptische tegenstand stuiten.
De Egyptenaren zouden het liefst zien.
dat de zaak bleef doorsudderen, want
zij hebben absoluut geen haast om tot
een regeling te komen. Hoe langer de
huidige toestand voort duurt, des te gro
ter is immers de kans dat de wereld aan
de nieuwe situatie gewend raakt en er
genoegen mee neemt!
Vanmiddag zou de Veiligheidsraad
voor het eerst weer in openbare verga
dering bijeen komen. Het is nog niet te
Betrekkelijk hoge
temperaturen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Voor het weekeinde zijn de regenkansen
uitermate klein. Er zal in het noorden
van het land wat meer wind zijn dan
in het zuiden. In verband daarmee heeft
het zuiden een iets grotere mistkans.
Maar voor het overige ziet het weer er
voor het weekeinde gunstig uit en kun
nen temperaturen worden venvacht, die
betrekkelijk hoog zijn voor deze tijd van
het jaar. (Opgemaakt te 10 uur).
14 OKTOBER
Zon op: 7.05 uur: onder: 17.50 uur.
Maan op: 15.30 uur: onder: 1.15 uur.
Hoogwater te Katwijk te plm. 11.20
uur. (15/10 te plm. 0.25 en 12.59 uur)
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
in een Bijvoegsel
Gezinsleden van Britten keren
naar Egypte terug
Gezinsleden van Britten, die in de
zone van het Suezkanaal werkzaam zijn
bij het onderhoud van militaire kampen
en opslagplaatsen, keren naar Egypte
terug.
De eerste groep vrouwen en kinderen
zal op 15 oktober te Cairo aankomen.
Zy hadden Egypte verlaten met het oog
op de spanning rondom het Suezkanaal
in augustus.
Inmiddels heeft een woordvoerder van
het Egyptische ministerie van onderwys
meegedeeld, dat de regering heeft be
sloten weer studenten naar Frankryk en
waren niet in de gelegenheid dit huis
te bezichtigen. Daarbij was ook Prinses
Irene, die maandag j.l. gekomen zou zyn,
maar toen ziek werd. De Damesbeurs
werd ondertussen gesloten, maar omdat
Prinses Irene toch nog graag het plas
tichuis wilde zien, werd besloten dit huis
nog niet af te breken.
Zo wandelde gistermiddag Prinses
Irene, met haar kleine gezelschap over
een tentoonstelling, die werd afgebroken.
Regelrecht ging men onder leiding van
de directeur van de Damesbeurs, naar
het plastichuis, dat door de Prinses en
haar vriendinnen uitgebreid bezichtigd
kon worden. Uitvoerig liet de Prinses
zich alle byzonderheden over dit huis
vertellen.
Na de bezichtiging ging het gezel
schap naar de Rotonde van Houtrust,
waar in kleine kring de film „Van steen
kool tot huis van plastic", een docu
mentaire, die ook op de beurs vertoond
werd, werd gedraaid. Deze film vertoont
het vervaardigen van kunstharsen uit
steenkool, en de bouw van het plastic
huis. Gedurende het kopje thee, dat in
de Rotonde genuttigd werd, gaf de di
recteur nog verschillende bijzonderheden
over het gebruik van plastic. Ook toon
de hij aan Prinses Irene foto's uit vroe
ger tijden van, de Damesbeurs, waarbij
enige van Prins Hendrik, toen deze de
expositie bezocht, die toen in de Die
rentuin werd gehouden.
Tegen kwartover vier vertrok de
Prinses met haar klassegenoten naar
Soestaijk.
Engeland te laten gaan. Elke Egypte
naar. die in een van deze twee landen op
eigen kosten wil gaan studeren, krijgt
hiervoor deviezen. Deze maatregel was
in het begin van de crisis om het Suez
kanaal ingetrokken.
Onder de hoede van de rechtbank
Kort voor vertrek moest Alexis Chivastof
met zijn dochtertje 't schip verloten om
zich aan rechtspraak te onderwerpen
De kleine Tanja Chawstof is niet
met haar vader naar Rusland vertrok
ken! Toch waren zreeds aan boord
van de „YVjasjelaf Molotof", die in de
haven van Londen lag met bestemming
Leningrad, maar twintig minuten voor
de trossen losgemaakt zouden worden,
moest Alexis Chwastof met zijn doch
tertje in gezelschap van ambtenaren van
de Britse immigratiediensten, weer de
loopplank afgaan. Hij moest gehoor ge
ven aan het bevel van het Britse Hoog
gerechtshof, dat heeft bevolen, dat de
tweejarige Tanja in Engeland dient te
blyven tot de zaak door de rechtbank
behandeld is.
Zoals wij deze week reeds berichtten,
had Alexis Chwastof. van Russische
origine, na naar de Verenigde Staten
te zijn uitgeweken, een Amerikaanse ge
trouwd. Het huwelijk was geen succes
geworden en de rechter sprak een schei
ding uit. Onlangs besloot Alexis met
zijn dochtertje naar de Sovjet-Unie
terug te keren, maar de moeder, die in
middels hertrouwd is. deed een beroep
op het Amerikaanse gerecht om te be
letten. dat Tanja de Verenigde Staren
zou verlaten. Hoewel scherp naar hem
werd uitgekeken, slaagde Chwastof er
toch in ongemerkt met zijn dochtertje
aan boord van de Queen Mary" te ko
men. die hen naar Southampton bracht
Direct na aankomst in Engeland bracht
een Russische wagen vader en dochter
naar de Ambassade te Londen. Het lag
ln de bedoeling, dat Alexis gisteren aan
boord van de „Wjasjelaf Molotof" En
geland de rug zou toekeren, maar de
Russische zaakgelastigde te Londen, de
heer Rosjtejin, werd gistermiddag door
een hoge ambtenaar va nhet Foreign
Offic° ontvangen. H'l kreeg te horen,
dat een Londens advocaat on verzoek
van da Amerikaan^ mnedpr van Tanja
aan de rchthank gevraagd had te be
letten. dat Chwastof het land zou ver
laten. voordat de kwestie van de natio
naliteit van het kind zou zijn opgehel
derd. Rosjtsjin kreeg te horen, dat de
Engelse rechtbank in zo'n geval de be
schikking heeff over een wet. die haar
verplieM hef kind ..onder de hoede van
de rechtbank" te honden en maatregelen
te treff°n. ondat het niet aan de recht-
SDraak wnrrH onttrokken. Er bleef de
zaak"e'a-ticde weinig anders over dan
Chwastof te verzoeken weer aan land
te stappen en af te wachten, hoe de
uitspraak van de Engelse rechtbank zal
luiden.
De „Wjasjeslaf Molotof" heeft niet
op hem gewacht. Die is gisteren uit
gevaren met bestemming Leningrad.
Aan boord was de Russische atlete
Nina Ponomareva, die Alexis ook ge
zelschap had gehouden in de ambas
sade. Maar hun gezamenlijke r is naar
de Sovjet-Unie ging niet door
In de Trèveszaal in Den Haag is
het nieuwe Nederlandse Kabinet
gistermiddag voor het eerst in ver
gadering bijeengekomen. Uiteraard
ging hierbij de belangstelling sterk
uit naar de eerste Nederlandse
vrouwelijke minister, mej. dr. M. A.
M. Klompé, die door premier dr. W.
Drees zelfs met een boeket bloemen
werd verrast. De foto toont mej.
Klompé terwijl zij achter de tafel
blij verrast, de verrassing van dr.
Drees bekijkt. Van links naar rechts
verder mr. J. Algera. Verkeer en
Waterstaat; dr. S. L. Mansholt,
Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening en ir. C. Staf. Oorlog en
Marine.
Koningssloep weer
in gebruik
Ter gelegenheid van het a.s. staatsie-
bezoek van de president van Liberia,
zal op dinsdag a.s.. de Koningssloep
worden gebruikt om H. M. de Ko
ningin en haar hoge gasten op het IJ
te Amsterdam over te varen van Stei
ger B naar Hr. Ms. kruiser „De Ruy-
ter", welke ligplaats zal hebben ge
kozen aan de Shell steiger noordzijde
van het IJ.
Na de lunch, aangeboden door de mi
nisterraad. aan hoord van evengenoemde
bodem te hebben gebruikt, zal het hoge
gezelschap met de Koningssloep, welke
zal worden geroeid door 20 adelborsten
van het Kon. Instituut voor de Marine
te Willemsoord (Den Helder), terugva
ren naar Steiger B.
Zowel bij de ontvangst aan boord, als
het debarkement van Hare Majesteit en
de president van Liberia zullen de voor
geschreven eerbewijzen in acht worden
genomen zoals: het overfluiten met val-
reepgasten, bestaande uit 4 zee-officie
ren. gewapende wacht, muziek (o.a. de
onderscheidel ij ke volksliederen, uit te
voeren door dè Marinierskapel der Kon.
Marine), omvangrijk eerbetoon met
vlaggen, de paradeerrol na afloop van
het bezoek aan boord, waarbij door de
langs de verschansing opgestelde be
manning wordt gejoeld en 21 saluut
schoten zullen worden afgegeven aan
het staatshoofd van de Republiek Libe
ria.
Route door Den Haag
Tijdens het bezoek van de president
van Liberia aan Den Haag op 17 okto
ber a.s. zal de president in gezelschap
van Hare Majesteit de Koningin en
Prinses Beatrix een rijtoer door de
stad maken. De rit begint bij het Huis
ten Bosch en eindigt bij de raadzaal in
de Javastraat.
De route luidt:
Bezuidenhoutseweg, Herengracht. Kor
te Poten. Plein. Binnenhof. Buitenhof.
Vy verdam. Plaats. Lange Vyverberg,
Tournooiveld. Lange Voorhout, (Schelp
pad», Kneuterdijk. Heulstraat, Noord
einde. Hoogstraat. Grote Halstraat.
Kerkplein. Prinsestraat. Prinsessegraeht,
Hogewal. Scheveningseveer. Mauritskade
A lex anderstraat. Plein 1813,, Alexander -
straat, Javastraat.
ut Amerikaanse I tce-pt esidenl
Richard Nixon, en mevrouw Nixon,
zijn gestart van Washington Airport
voor een elfdaagse verkiezingsreis
over een afstand van ruim 16.000
kilometer. Up de folo siei men de
heer en mevrouw Nixon - voor het
vliegtuig temidden van verkiezings
borden - vlak voor het vertrek
naar hun eerste halte ir Texas
Rechter hield rekening met de jeugd van
beklaagden en ingewikkelde ondergrond
In Poznan zijn vrydag zes Poolse jongemannen veroordeeld tot gevangenis
straffen variërend van anderhalf tot zes jaar wegens diefstal van wapens en
aanvallen op politiebureaus tijdens de onlusten van 28 juni. een zevende beklaagde
kreeg een voorwaardelijke straf. Twee verdachten zijn vrygesproken.
De openbare aanklager had de negen verdachten „misdadigers met wapens in
de vuist" genoemd en bestraffing geëist volgens de wet die als minimum 10 jaar
gevangenisstraf voorschrift voor misdrijven tydens de periode van wederopbouw
van het land gepleegd. De verdedigers hadden uiterste clementie bepleit.
„Presidenten onkreukbaar"
zegt Belgische jurist
Rechter Zebrowski bracht gisteren ln
herinnering, dat de opstandige menigte
openbare gebouwen bezet had, een deel
van een radiostation had vernield, ge
vangenen had bevryd uit de gevangenis
van Poznan en politiebureaus en het
hoofdbureau van de veiligheidspolitie
had aangevallen.
Er is onherstelbare schade aangericht,
doch de gebeurtenissen van de 28ste juni
hadden een zeer ingewikkelde onder
grond en de motieven van de deelnemers
aan de onlusten waren zeer verschillend.
De meeste beklaagden waren jong en
onervaren, aldus de rechter. Geen van
hen, Kaufmann wellicht uitgezonderd,
had een politieke achtergrond. Zij waren
onder de invloed van de menigte geko
men. Voorts waren zy misleid door ge
ruchten, dat de veiligheidspolitie beto
gers doodgeschoten had en dat een
arbeidersdelegatie die geprotesteerd had
tegen lage lonen, gearresteerd was, aldus
de rechter.
De veroordeelden zyn:
de 20-jarige Zenon Urbanek, die be
kend had vier karabynen en een machi
nepistool gestolen te hebben en gescho
ten te hebben op het hoofdbureau van
de veiligheidspolitie, zes jaar;
de 21-jarige Stanislaw Jaworak, die
bekend had met een machinepistool ge
schoten te hebben, zes jaar;
De 21-jarige Ludwik Wierzbicki, die
met vyf anderen een tank en een ma
chinegeweer „veroverd" had en met een
gestolen machinepistool had geschoten
op het hoofdkwartier van de veiligheids
politie, eveneens zes jaar:
de 18-jarige Jozef Pocztowy kreeg drie
jaar gevangenisstraf, ook hij had op het
hoofdkwartier van de veiligheidspolitie
geschoten;
de 20-jarige Janusz Bieganski, die be
kend heeft dat hy munitie aan een andere
man had gegeven kreeg twee en een half
jaar en 50 zloty (450 gld boete;
De 19-jarige Lukasz Piotrowski kreeg
anderhalf jaar, omdat hy gewapende
betogers in een auto rondgereden had;
de 20 - jarige Stanislaw Kaufmann
kreeg twee jaar voorwaardelijk met een
Droeftiid van vyf jaar. Hij had ver
klaard, dat iemand hem een karabyn en
munitie had gegeven en gezegd had. dat
hy schieten moest, doch dat hy niet wist
hoe hy met een karabijn moest omgaan
en dus niet geschoten had.
Kaufmann en Bieganski hadden het
hof meegedeeld, dat de politie hen ge
slagen had om valse verklaringen te ver
krijgen.
Kaufmann is direct vrygelaten, even
als de 22-jarige Janusz Suwart en de 35-
jarige Leon Olejniczak de oudste be
klaagde die vrygesproken zijn. Suwart
had voor het gerechtshof verklaard, dat
hy een valse bekentenis over wapenbezit
had afgelegd, omdat hy vreesde gesla
gen te worden. Olejniczak had ontkend
aan anderen munitie gegeven te hebben.
Suwart veroorzaakte tydens het pro
ces een „scène" toen hij snikkend ver
klaarde. dat hy in 1953 door armoede
tot stelen gedwongen was. nadat zijn
vader, een communistische veteraan, on
schuldig was veroordeeld. Zijn vader
was twee jaar geleden by een algemene
amnestie vrygelaten. Hij was nu aan
wezig by de vryspraak van zyn zoon.
Slot op pag. 2
Nog zwakke SOS-seinen
Het hoofdkwartier van de Ameri
kaanse luchtmacht te Londen maakte
vanochtend bekend, dat twee schepen
zwakke S.O.S.-seinen hebben opgevan
gen. die afkomstig waren van een plaats
ter hoogte van de noordwestelyke punt
van Spanje. De signalen waren „blijk
baar gegeven doo. het type zender, dat
het vermiste Amerikaanse militaire
vliegtuig aan boord had".
Dit toestel verdween donderdagnacht,
toen het met 59 man aan boord op weg
was van Lakenhcath in Engeland naar
de basis Lagens op de Azoren.
Volgens een woordvoerder van de
Amerikaanse luchtmacht zyn by de
noordwestelyke kust van Spanje uit de
lucht twee vlotten waargenomen. Er
zouden zich enige mensen op bevinden.
Men denkl dat het vlot afkomstig is
van het vermiste Amerikaanse vl>v-'»ig.
