FEESTELIJKE VIERING LEIDEN'S ONTZET
Welgeslaagd van
taptoe tot vuurwerk
Gewijde zang klonk in het
Van der Werf park
Vier Rembrandts trokken door de Sleutelstad
95ste Jaargang Donderdag 4 oktober 1956 Tweede blad no. 28951
Pro Patrio was ook dit jaar weer in de
voorhoede van de militaire parade. Het
engeltje op de Stadhuistrap ziet het wat
bedenkelijk aan. maar de stoere leeuw met
het Leidse wapen betuigt alle eer aan de
militante studenten.
Herman Stenz dirigeerde
met verve voor het eerst de
koraalmuziek. terwijl de
dirigent van zovele jaren in
het verleden, Leo Mens, bij
de genodigden toehoorde en
toezag.
„Juicht, aarde! Juicht alom den Heer!"
Bij de koraalmuziek wijdingsvolle inzet van een dag vol feestvreugde
was het ditmaal alles even anders. Allereerst misten wjj daar de vertrouwde,
inspirerende figuur van Leo Mens, die zijn koor de nodige bezieling gaf. In deze
vroege en schone herfstochtend stond hij tussen de autoriteiten, was hjj voor
het eerst na zovele jaren toeschouwer. Zjjn plaats op de katheder werd ingeno
men door Horman Stenz, een man, die op het terrein van de volkszang geen
onbekende is en deze ochtend direct reeds „de slag te pakken had".
Een tweede wijziging was de opstelling
van het koor. dat ditmaal niet meer ge
groepeerd stond vóór, doch naast het
standbeeld van Van der Werf. Dit om
een beter akoestisch effect te. bereiken,
waarin men o.i. is geslaagd. Bovendien
genoten de zangers (essen), die de repe
tities hadden bijgewoohd voorrang bij
de opstelling, waardoor werd bereikt, dat
de dirigent kon beschikken over een
koor, dat reeds ingezongen was. En in-
derdaad.dit koor in het koor steunde
de zang. Tenslotte was ook een wijziging
in de samenstelling van de begeleiding
gebracht. Thans waren het uitsluitend
de koperblazers van de Chr. Muziekver
eniging „Concordia" die de zang onder
steunden. Het was niet zo massaal en
dit kwam de zang ten goede.
„Juicht, aarde! Juicht alom den Heer!
Dient God met blijdschap, geeft Hem
eer". Het zijn de eerste versregels van
de honderdste Psalm, die deze koraal
zang zulk een indrukwekkende en tege
lijk ook dankende inzet geven. Er volgen
dan nog meer geestelijke liederen, waar
onder de altijd weer zo vol overtuiging
gezongen hymne „Lof zij den helden, die
in 't verleden, krachtig door eendracht
sterk door gebeden, kloek in den oorlog,
wijs in beleid, 't land onze vaadren heb
ben bevrijd" Liederen, welke werden af
gewisseld met °nkele vaderlandse zan
gen.
Ook dit jaar was er van de zangers
weer een krans voor Leidens burgemees
ter uit de bange dagen van 1574. De
heer H. W. de Nie, die zovele jaren ach
tereen deze krans namens de zangers
aanbood en thans met het oog op zijn
hoge leeftijd de tijd gekomen acht dit
aan jongeren handen te moeten over
laten belichtte ditmaal voor het laatst
in een korte toespraak de dappere figuur
van Pieter Adrzn van der Werf, om
daarna nog even aandacht te schenken
aan een eveneens groot Leidenaar:
Rembrandt van Rijn. Aan het verzoek
van de heer De Nie de krans aan het
standbeeld te hechten, voldeed burge
meester Van Kinschot uiteraard vlot
en met zeer veel charme. Voor mevr. J.
M. van Kinschot-Dorhout Mees waren
er deze ochtend bloemen, haar aange
boden door Truus Sira.
OOK LEO MENS DIRIGEERDE
Nog even nam Leo Mens deze och
tend de dirigeerstok ter hand: twee
coupletten van het Wilhelmus, waar
mede de koraalzan> werd besloten,
werden door hem gedirigeerd. Dat de
zangers(essen) dit op pr'is stelden
laat zich begrijpen. Met een langdu
rig en spontaan applaus namen zij
in dit vroege ochtenduur afscheid van
de man, onder wiens leiding ze vele
jaren prettig en enthousiast hebben
gezongen. En inderdaad.... het was
een verdiende hulde' Mens heeft deze
zang in de loop der jaren gestalte ge
geven. In Herman Stenz vond hij een
waardig opvolger.
Autoriteiten en vertegenwoordigers,
die andere jaren deze zang bijwoonden,
waren ook nu weer aanwezig, uitgezon
derd het Collegium van het L.S.C. dat
schitterde door afwezigheid.
Hulde aan de plantsoendienst
Een indrukwekkende in
leiding van de viering
van Leidens ontzet vormt
steeds de koraalmuziek.
die jaarlijks vele honder
den naar het Van der
Werfpark voert. In een
iets andere opstelling dan
voorgaande jaren, waar
door Van der Werf niet
meer in het midden van
de aanwezigen stondhad
ook dit jaar weer deze
bijeenkomst plaats.
Na 45 jaar weer haring en
Ai, ai, dat waren spannende ogenblikken zo gister
morgen tegen elf uur. De Leidse feestdag bij uitne
mendheid was ingezet met stralend herfstweer en nie
mand dacht vrijwel meer aan de weersvoorspelling van
De Bilt, die néést opklaringen ook regenbuien had aan
gekondigd. Totdat tegen I I uur de hemel uit het westen
ging betrekkon en omstreeks halftwaalf een loodgrijze
lucht de feestvierende Sleutelstad overkoepelde. Met
zorg in het hart keken vooral de organisatoren van en
deelnemers aan de optocht naar de hemel. Sombere
visioenen van doorweekte feestgewaden, verregende
praalwagens en verkleumde, kletsnatte deelneemsters en
deelnemers zweefden voor hun geest. Doch ziet: voor
de zoveelste maal waren de weergoden het 3 oktober
feest gunstig gestemd, tegen het aanvangsuur van enen
ging de lucht geleidelijk klaren en toen de stoet zich,
prompt op het aangegeven uur, in beweging zette,
schonk een vrolijk zonnetje aan het toch reeds kleurrijke
schouwspel nog meer gloed en warmte.
En zonder enig leedvermaak, maar met dankbaarheid
in het hart, hebben we geconstateerd, dat de Biltse
weerprofeten ditmaal géén gelijk kregen en dat de
beloofde buitjes achterwege bleven. Wel kletterde
er gisteravond omstreeks halfelf een flinke plensbui
neer, maar die viel al weer buiten de periode, waar
voor de weersvoorspelling van dinsdagmorgen gold. En
bovendien viel die op een uitermate gunstig moment,
want toen de eerste vuurpijlen van het vuurwerk de lucht
ingingen, was het al weer droog.
Neen, we mogen ten aanzien van het weer geen
klacht over onze lippen laten komen en aangezien daar-
't
Op de avond van de taptoe be
gint de stemming „er al echt in te
komen": de speciale 3 oktober-eta-
lages zijn dan alle gereed, overal
ruikt men de hutspot en in de stad
is het een gezellige drukte. Bij de
gemeentelijke plantsoendienst ech
ter zit de 3-oktober-stemming er al
enige dagen in, want bij deze dienst
treft men al dagen van tevoren de
nodige voorbereidingen. Ongeveer
een week geleden is men de gehele
route van de optocht eens langs ge
reden om te zien of er geen voor
zieningen getroffen moesten worden
aan de bomen. Zijn er soms dode
lakken, die af zouden kunnen bre
ken bjj een flinke wind en die de
paarden dan aan het schrikken
zouden maken, zijn er misschien
takken, die te laag hangen, zodat
de praalwagens er hinder van zou
den ondervinden? Kleinigheden,
waar niemand aap denkt, maar
waar de mensen van de plantsoen
dienst wel op letten. Het gras in
het Van der Werfpark, bü het
standbeeld van Rembrandt aan het
Noordeindsplein en bp het gedenk
teken bij het Plantsoen moet keu
rig geknipt zijn. Alle materiaal voor
de afzetting van het Van der Werf
park zowel voor de taptoe als voor
de koraalmuziek moet geïnspec
teerd worden. Op het laatste mo
ment wordt dan op 2 oktober, het
park nog even aangeharkt, zodat
men tijdens de taptoe geen losse
bladeren en papiertjes meer aan
treft. Ditzelfde gebeurde in de
vroege morgen van 3 oktober, toen
werklieden van de plantsoendienst
reeds om 6 uur paraat waren om de
afzetting in orde te maken en hier
en daar nog even wat rommel bij
elkaar te harken en te verwijderen.
Al deze voorbereidingen hebben
heel wat tijd gevraagd, maar men
heeft eer gehad van al dat werk,
want alles zag er keurig uit. Hulde
aan de mannen van de plantsoen
dienst!
Voor het laatst overhandigde de heer H. W. de Nie
gisteren bij de koraalmuziek de krans voor het standbeeld
van Van der Werf aan burgemeester Van Kinschot.
voor ook in geen enkel ander opzicht enige aanleiding
bestaat, mogen we spreken van een alleszins geslaagde
feestviering 1956, die door geen enkele wanklank werd
verstoord en waarop de organisatoren met trots en
voldoening mogen terugzien. En we hebben zo het idee,
dat de Leidse winkeliers, voorzover hun zaken althans
geopend waren, en de spullebazen op en om het Schut
tersveld ook alle reden hebben om deze 3 oktoberdag
met dankbaarheid te gedenken, want er is gisteren
enorm veel geld uitgegeven. We zouden alleen al wel
eens willen weten, hoeveel gerookte paling er de gehele
dag is geconsumeerd. Het leek warempel wel alsof de
gehele Nederlandse voorraad gerookte paling gisteren
op de Leidse markt werd aangeboden.
Vooral in de omgeving van het Schuttersveld en op
de Stationsweg was het al paling wat de klok sloeg.
De straten waren er tegen het middernachtelijk uur
bijna onbegaanbaar vanwege de glibberige paling
vellen, maar dan is er na elke 3 oktoberdag telkens weer
die bewonderenswaardige prestatie van onze Gemeen
telijke Reinigingsdienst, die het klaar speelt die Leidse
Augiasstal in enkele uren te zuiveren van al deze viezig
heid en onze stad haar karakter van kraakzindelijke,
Hollandse stad te hergeven. We hebben het nu al
zovele malen meegemaakt, maar telkens opnieuw worden
we door die prestatie met bewondering vervuld evenals
voor het werk der politie, die op deze dag voor een
uitzonderlijk zware taak wordt gesteld en deze met grote
tact en opgewektheid verricht. Haar bijdrage tot het
algemeen welslagen is zeker een belangrijke!
wittebrood
Vijf en veertig jaar geleden
emigreerde de heer D. van Tilburg
naar Zuid-Afrika. Hij vestigde
zich toen in Johannesburg, doch
dat wilde niet zeg gen, dat hij
Nederland en zijn oude woon
plaats Leiden, vergat. En wie in
de vreemde aan Leiden denkt,
denkt vanzelfsprekend ook aan het
3 oktoberfeest. De heer Van Til
burg is thans met zijn zuster met
verlof in Nederland en dus ook
bij het Leidse 3 oktberfeest. De
heer Von Tilburg heeft veel be
grip voor de zinvolle traditie van
het uitdelen van haring en witte
brood en daarom had hij zich op
gegeven. Gistermorgen te om
streeks 9 uur heeft hij zijn portie
afgehaald. Na 45 jaar kon hij
weer tonen een goed Leidenaar te
zijn!
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
Foto's 3 oktober
A. van Vliet
Was alles even anders
