Toenemende welvaart in Australië
met hier en daar werkloosheid
Indonesisch bezoek aan Moskou had
een averechtse uitwerking
Verplaatsing van arbeiders
naar essentiële industrieën
Nog steeds veel vraag
de echte zware shag VAN NELLE
Islamitische en Christelijke
partijen beducht voor infectie
95ste Jaargang
Woensdag 26 september 1956
Derde blad no. 28945
(Van onze correspondent in Australië)
De inflatie in Australië groeit en de waarde van het
Australische pond daalt met de dag! De inflatie is in
dit land groter dan in wellc ander Engels sprekend land
(en ook Nederland). Als we de economen-van-de-
studeertafel mogen geloven, ziet de toekomst er slecht
uit. In West-Australië heeft men alle reden tot onge
rustheid. Volgens de minister van Arbeid en Immigratie,
Harold Holt, zijn daar tweeduizend werklozen. Van vak
bondszijde wordt echter beweerd, dat er drie keer zo
veel zijn. Ook de federale voorzitter van de Australische
Arbeidspartij beweert, dat er bijna 6000 zijn geregis
treerd. De minister-president van West-Australië, R. G.
Hawke, heeft verklaard, dat, ingeval de werkloosheid
mocht verergeren, de steun, die West-Australië aan het
huidige immigratie-schema verleent, zal moeten worden
herzien.
In de kranten van West-Australië verschijnen steeds meer advertenties met
de woorden „alleen Australiërs", wanneer arbeidskrachten worden gevraagd,
speciaal in de bouwnijverheid, die sterk is teruggelopen. Het is drie maal zo moei
lijk voor een immigrant om er een betrekking te vinden als voor een Australiër.
Vele werkgevers zijn niet geïnteresseerd in immigranten als werknemers. Een derde
van de werkgevers wenst alleen Australiërs. Zij beweren, dat de gebrekkige kennis
van de Engelse taal onder de immigranten te veel tijd neemt om hen de dingen
te leren, die zij moeten weten om hun beroep uit te oefenen. De tijd, dat de immi
granten zonder kennis van de Engelse taal gemakkelijk werk konden krijgen,
omdat er geen andere arbeidskrachten beschikbaar waren, is in West-Australië
voorbij.
Ook in de rest van Australië is de vraag naar arbeidskrachten in bepaalde
beroepen verminderd. De werkgevers zijn, in het algemeen, kritischer geworden
bü de keuze van hun personeel. Het is voor de immigranten daarom van het
grootste belang, dat zij zo snel mogelijk de vreemde taal leren. De regering biedt
er alle gelegenheid toe. Mondelinge-, schriftelijke- en radiolessen zijn kosteloos.
Zelfs de boeken worden gratis verstrekt. Het kost de immigrant alleen maar tijd
om Engels te Ieren.
dachte, dat hij bij een eventuele onver
hoopte depressie, als tweede-rangsburger
wordt beschouwd.
De toestand van Australië ziet er
overigens niet naar uit, dat zo'n depressie
om de hoek van de deur ligt. Wie als Ne
derlander naar dit land trekt, kan er nog
steeds vele kansen grijpen. Wel ben ik
van mening, dat het in de eerste plaats
de geschoolde arbeider, de ambachtsman
en de kleine zakenman is. voor wie hier
mogelijkheden liggen, die in Nederland
ongekend en onbereikbaar zijn. Australië
wil dit jaar ruim 115.000 emigranten bin
nenhalen. ofwel slechts 18.000 minder
dan het afgelopen jaar. Ondanks de in
flatie, die trouwens beschouwd moet wor
den als een onontkoombare metgezellin
van elk immigratieplan, zonder dat zij de
welvaart van het land in gevaar hoeft te
brengen, beleeft Australië een waarlijk
gigantische ontwikkeling.
Nog niet verzadigd
Is de arbeidsmarkt in Australië nu
verzadigd? Dat is een vraag, die ik uit
Nederland kreeg toegezonden. Er kan
beslist ontkennend op worden geant
woord. Officieel zijn hier nog 29.000
vacatures, ongeacht de open plaatsen,
die niet bij de arbeidsbureaus staan in
geschreven. Het totale aantal werklozen
bedraagt iets meer dan 9000, d.i. drie op
elke duizend loontrekkers. De ontwikke
ling van de werkloosheid in de afgelo
pen vier maanden (let wel: winter
maanden!) is als volgt geweest:
April 5378; juni 6011; juli 7003;
augustus 9164.
De Australische Arbeidspartij beweert,
dat er in werkelijkheid 40.000 werklozen
zijn. Als dat zo is, dan is het verleden
tijd. De Australische regering heeft na
melijk door een wijziging in de invoer
beperkingen en hogere omzetbelasting
doelbewust gestreefd naar een verplaat
sing van arbeidskrachten. Het is de be
doeling van de regering geweest om de
activiteit in de auto-industrie te doen
verminderen. Op die manier konden er
arbeiders vrijkomen voor plaatsing in
industrieën van groter economisch be
lang. Van de 225.000 arbeiders ln de
auto-industrie zijn er 3500 ontslagen.
Het merendeel vond elders werk. Merk
waardig genoeg hebben de British Motor
Corporation en Ford, die onlangs resp.
650 en 400 man ontsloegen, weer arbei
ders aangenomen.
Ministeriële fout
Ondanks de ontslagen en de groei van
de werkloosheids cijfers is de totale
werkgelegenheid groter geworden. De
vraag naar arbeiders is verminderd in de
auto-industrie en in de industrie van
landbouwmachines, ijskasten, wasma
chines. meubilair, kleding, textiel, schoe
nen (dm slechts de voornaamste te noe
men). De vraag is echter groter gewor
den in de glas- en verfindustrie en in de
industrieën voor de luchtvaart, van
spoorwegmaterieel. houtbewerking, ijzer
en staal, aluminium, e.d. Ook is er nog
sterke vraag naar elektriciens en
metaalbewerkers. Voor half ge
schoolde en ongeschoolde arbeiders is
de werkgelegenheid echter belangrijk
verminderd.
Er heeft zich tijdens deze nieuwe ont
wikkeling, die kunstmatig te weeg is ge
bracht om (hoe gek het ook moge klin
ken) de welvaart te bevorderen een voor
de immigranten onaangename gebeurte
nis plaats gehad. De minister voor de-
fensie-produktie heeft onlangs de fout
begaan om. toen er bij een gewerenfa-
briek ontslagen moesten vallen, te zeg
gen dat de „nieuwe Australiërs" eerst
aan de beurt waren. Dit gaf aanleiding
tot een storm van protest. De regering
had immers in het verleden herhaalde
lijk gezegd, dat er ten aanzien van de
werkgelegenheid geen onderscheid zou
worden gemaakt tussen oude en nieuwe
Australiërs. De minister voor de immi
gratie. Harold Holt. heeft er dan ook
voor gezorgd, dat zijn collega van defen-
sie-produktie zyn woorden heeft inge
trokken. Het kwaad was intussen ge
schied: de immigranten voelden zich ver
raden. Gelukkig zyn de ontslagen inge
trokken.
Geruststellende verklaring
Intussen heb ik gemeend minister Holt
te moeten vragen een speciale verklaring
te willen afleggen voor de lezers van ons
blad. De minister heeft daaraan vol
daan. Zijn verklaring luidt als volgt:
„Het doet mij genoegen de gelegenheid
te hebben de lezers van uw blad te ver
zekeren dat grondbeginsel van het Aus
tralische na-oorlogse immiratie-plan al
tijd geweest is. dat immigranten, waar
het de werkgelegenheid betreft, op ge
lijke voet met de in Australië geboren
werknemers behandeld dienen te wor
den. Ik hoop, dat deze verklaring de
zaak opheldert en u in de gelegenheid
stelt elke misvatting, die hierover in Ne
derland mocht zijn ontstaan, weg te ne
men. Ik wil ook gaarne mijn erkentelijk
heid betuigen voor uw aanbod om op
deze wijze dit belangrijke punt in de im
migratiepolitiek van onze regering uit
een te zetten voor uw lezers overzee".
Ten onrechte kippevel
Indien de Australische regering met
het aanvankelijke ontslagplan was voort
gegaan, zou de terugslag op de emigratie
van Nederlanders naar Australië te
recht! niet zijn uitgebleven. Minister
Holt heeft de hoop uitgesproken, dat de
particuliere werkgevers het voorbeeld
van de regering zullen volgen. Dit beroep
was hard nodig. Het voorbeeld van de
auto-industrie, waar van 800 ontslagen
60"% nieuwe Australiërs waren, kan een
immigrant kippevel bezorgen bij de ge-
Hoogleraar in wetenschap
kernreactoren?
Minister Cals heeft bij het opstellen
van de begroting van O., K. en W. voor
1957 rekening gehouden met de moge
lijkheid, dat aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht een buitengewoon hoogleraar
zal worden benoemd in de wetenschap
der kernreactoren. De minister doet dit
met het oog op de wenselijkheid van op
leiding van kernfysici in ons land.
Nederlanders helpen bij
bedwingen van oliebron
Men heeft de spuitende oliebron Al-
borz nr 5 in Perzië nog maar half in
bedwang. De kraan, welke de Ameri-
kanase deskundige Kinley er op wist te
bevestigen, kon n.l. niet gesloten wor
den als gevolg van de enorme druk. De
maatschappij heeft nu nog een Ameri
kaanse en twee Nederlandse deskundi
gen ontboden. Volgens een woordvoer
der van de Nationale Perzische olie
maatschappij stroomt er nog steeds een
heivelheid van 80 tot 100 duizend bar
rels olie per dag uit de bron. Er liggen
meer dan 200.000 ton olie in reservoirs,
die door graafmachines in de omgeving
van de bron zijn aangelegd.
Deviezenreserve
beneden 1 miljard
GOUDVOORRAAD ONVERANDERD
Een der voornaamste veranderingen
van de verkorte balans der Ned. Bank
is aan te treffen onder de verschillen
de posten die onze netto deviezenreserve
bepalen. De diverse mutaties resulteer
den uiteindelijk in een vermindering van
de netto deviezenreserve met f.36 mil-
loen tot f.983 miljoen. Per 31 januari
bedroeg de netto deviezenreserve nog
f 1.477 miljoen. De goudvoorraad is in
de afgelopen week onveranderd geble
ven met f. 3.230 miljoen.
Bestuursleden
produktschap zuivel
GEEN AANWIJZING DOOR
ORGANISATIES
De drie centrale landbouworganisaties
(K.NX.C., C3.T3. en K.NJ.TB die
gezamenlijk drie leden kunnen aanwij
zen in het bestuur van het produktschap
zuivel, hebben gisteren te Den Haag de
moeilijkheden besproken die rond dit
produktschap zijn gerezen. Zij zijn daar
bij tot de conclusie gekomen, dat zij niet
tot aanwijzing van bestuursleden moeten
overgaan. Het ligt naar hun mening op
de weg van de overheid, met name ten
aanzien van de kwaliteitscontrole op de
melk. stappen te ondernemen, die de
mogelijkheid openen tot het doorbreken
van de huidige impasse. Zij nemen even
als de andere organisaties het stand
punt in, dat deze kwaliteitscontrole op
privaatrechtelijke basis moet worden
geregeld.
Werk aan Rijksweg 4A
In de begroting van Verkeer en Wa
terstaat voor 1957 wordt medegedeeld
dat het werk aan de Rijksweg 4A
Ypenburg-Burgerveenkrachtig zal
worden voortgezet.
Hiervoor is ongeveer 1/7 gedeelte
(f 10 miljoen) van de totale voor we
genaanleg aangevraagde som bestemd.
Verwacht wordt, dat het gedeelte van
Ypenburg tot enkele kilometers benoor
den de Leidse Rijn tegen het einde van
TENTOONSTELLING
„HET INSTRUMENT"
Met de wens dat deze eerste expositie
van deze aard jaarlijks of minstens elke
twee jaar in Amsterdam moge terugke
ren en dat zij telkens veler inventieve
zin moge stimuleren, heeft burgemeester
d'Ailly gistermiddag de tentoonstelling
,Het instrument voor wetenschap en be
drijf" in de Apollohal offcieel geopend.
.De catalogus vermeldt niet minder dan
655 soortnamen van instrumenten van
tentoongestelde instrumenten, bijeenge
bracht door 150 fabrikanten uit 14 lan
den. Er zijn inzendingen van 68 fabri-
ken uit Duitsland, 45 uit Engeland, 20
uit de V.S., 16 uit Nederland, 9 uit Zwit
serland, 7 uit Denemarken, 6 uit Frank
rijk, 6 uit Italië, 3 uit Zweden, 2 uit
België. 1 uit Saarland. Tsjecho-Slowa-
kije, Oostenrijk en Liechtenstein.
De tentoonstelling blijft tot 3 oktober
a.s. geopend.
het begrotingsjaar zal worden voltooid
en dat de provincie Zuid-Holland dan
gereed zal komen met een verbinding
van bovengenoemd punt met de provin
ciale weg Leiden-Rijpwetering-Haar-
lemmermeer, zodat tijdens de verdere
aanleg van het noordelijke gedeelte van
weg 4a het zuidelijke gedeelte reeds ge
bruikt zal kunnen worden en het ver
keer tussen Ypenburg en de Haarlem
mermeer de doorgang door Den Haag en
de overbelaste Rijks weer 4 door Wasse
naar zal kunnen vermijden.
(Ingez. Med.-Adv.)
Einde van de rit. Begin van een
vers pakje zware VAN NELLE.
In het blauwe pakje van de Weduwe zit voor
mij nog altijd de allerbeste zware shag
(Van onze correspondent in Djakarta)
Niet alleen minister Roeslan Abdoelgani zal, te Djakarta teruggekeerd,
„tekst en uitleg" hebben te geven over de ondertekening van de Indonesisch
Russische verklaring. Ook de politieke leiders van de drie Islamitische partyen,
de Masjoemi, de Nahdatoel Oelama en de P-S.I.I. en van de Christelijke Par
kindo, die de reis meemaken, zullen, naar te verwachten is, daarover worden
gekapitteld. Men neemt namelyk aan, dat zy over de ondertekening zijn geraad
pleegd en zy worden daarvoor dus min of meer aansprakelijk gesteld.
Er is nochtans tussen de drie Islamitische partyen onderling wel verschil
van opvatting ten aanzien van de in Moskou gemeenschappelijk uitgegeven
verklaring. Terwyl de Masjoemi en de P.S.I.I. daar volkomen afwyzend tegenover
staan, neemt de Nahdatoel Oelama een minder scherp standpunt in, hetgeen,
gezien het feit, dat deze partyen in het verleden van communistische steun niet
afkerig was, niet verrassend is.
Haar leiders blijken bovendien ver
schillende opvattingen te huldigen. Ter
wijl de voorzitter van de partij, Kjai
Dachlan, bevreesd bleek, dat de onder
tekening van de verklaring de indruk
zou vestigen, dat Indonesië naar het
Sovjet-blok overhelt en de procedure
psychologisch gezien niet juist achtte,
bagatelliseerde de voorzitter van de
Parlements-fractie, Kjai Wahab, het
feit der ondertekening door te zeggen
dat de Nahdatoel Oelama zich over de
inhoud van de verklaring niet druk
maakt en bereid is met elk land een ge
zamenlijke verklaring uit te geven.
Bij de Masjoemi en de PSII, doch ook
bij de (Christelijke» Parkindo, de Par-
tai Katolik en de (socialistische) P.S.I
is het vooral de gedachte, dat Indone
sië door het tekenen der gemeenschap
pelijke verklaring de schijn wekt haar
onafhankelijke buitenlandse politiek
prijs te geven, die deze partijen daarte
gen in stelling brengt.
In strijd met A.A.-eonferentie
In het bijzonder aoht men dit gevaar
gelegen in de zinsnede der verklaring,
dat Rusland en Indonesië van mening
zijn, dat militaire pacten de pogingen tot
vermindering der internationale span
ningen niet bevorderen. Met die (onge
noemde) militaire pacten kunnen slechts
bedoeld zijn de NATO en de SEATO en
deze paragraaf lijkt dus rechtstreeks te
gen het westen gericht. Afgezien van het
feit, dat Rusland zijn satellietstaten in
een militair bondgenootschap heeft ver
enigd, en dus zelve van militaire pacten
niet afkerig is, is deze clausule in strijd
met de principes der A.A.-conferentie in
Bandoeng, die de deelnemers immers
vrijlaat in het sluiten van militaire
bondgenootschappen, indien zij dit voor
zichzelve wenselijk achten.
Mohammed Natsar, de algemeen voor
zitter van de Masjoemi, verklaarde, de
punten van de gemeenschappelijke ver
klaring besprekend, „wij zijn voor een
vreedzame oplossing van het Suezka-
naalgeschil. Wij zijn voor opname van
de Chinese Volksrepubliek in de V.N.
Verder gaan wij akkoord met een ver
bod van A- en H-bomproeven en zijn
wij tegen het kolonialisme. Doch indien
wfj dit liedje samen met de Sovjet-Unie
zingen, dan heeft dat een ander karak
ter. omdat wij en Rusland daarover ieder
een eigen principe hebben".
Cals kocht kernreactor voor
onderwijsdoeleinden
Minister Cals heeft in Amerika een
kernreactor besteld voor onderwijs
doeleinden. Het apparaat, van het
type „swimming pool", kost een mil
joen gulden. De bouwkosten van het
laboratorium waar de reaetor in zal
De eerste drie vliegtuigen voor
de Westduitse luchtmacht zijn voor
hun eerste vluchten van een vlieg
veld bij Miinchen opgestegen, nadat
minister Blank de kentekenen had
onthuld. Deze kentekenen zijn een
zwart „ijzeren kruis" met witte
rand op de romp en vleugels en een
zwart-rood-gouden rechthoek op
de richtingsroeren. Minister Blank
(midden) met enkele officieren bij
een juist onthuld ijzeren kruis.
Spoedig inlichten
Het Masjoemi-parlementslid „Sjarif
Oesman, ging in zijn kritiek nog veel
verder door het aftreden van minister
Roeslan te eisen, omdat hij de gezamen
lijke verklaring zonder voorkennis heeft
ondertekend. Door deze handeling zo
meende hij. heeft hij Indonesië „in de
Russische val" laten lopen.
Het is bijvoorbeeld absurd te bewe
ren, zo zei dit Masjoemi-1-id. dat Rusland
hetzelfde anti-koloniale standpunt in
neemt als Indonesië. Indonesië is gekant
tegen elk soort van kolonialisme, ook
tegen communistisch kolonialisme, al
dus de heer Oesman, die. duidelijker dan
ooit tevoren in Indonesische uitspraken
is gedaan, daarmee de Russiche over
heersing der satellietlanden veroor
deelde.
Als regel immers plegen die uitspra
ken zich bezig te houden met het „Wes
ters kolonialisme" ((Nieuw-Guinea. Al
gerije, Cyprus).
De opvatting van de Islamitische
partij, de PSII. weerspiegelt zich wel
zeer duidelyk in een besluit van de
partijleiding om haar lid Aroedji Kar-
tawinata, tweede vice-voorzitter van
het Parlement zo snel mogelijk naar
Djakarta terug te keren teneinde de
partijleiding over de ondertekening
van de Moskou-verklaring in te
lichten.
Nog harde noten
Het bezoek van president Soekarno
aan Rusland is. zoals hieruit blijkt, van
minder gunstige invloed op de binnen
landse politieke verhoudingen dan zijn
reis naai- de Ver. Staten.
..Indonesia Raya" vroeg zelfs scham
per of de regering de onafhankelijke
buitenlandse politiek heeft verkocht
voor de somma van 100 miljoen dollar
krediet, het bedrag der ongeveer tege
lijkertijd gesloten steunovereenkomst
tussen Rusland en Indonesië.
De Islamitische en Christelijke groe
pen kijken met een argwanend oog naai
de Russisdhe technici, die straks, als
uitvloeisel van deze overeenkomst, naar
Indonesië zullen komen. Men ziet in
deze Russen niet alleen technici, maar
ook even zovele communistische propa
gandisten. Voorts vreest men. dat de
Indonesische studemten die naar Rus
land zullen gaan in het kader van een
uitwisselingsprogram, communistisch be
ïnvloed zullen terugkeren.
De balans is aldus naar de andere
kant doorgeslagen. Terwijl men in In
donesië juist het bezoek aan Moskou
zo nuttig had geoordeeld om de we
reld ook de Ver. Staten! te to
nen. dat men geen bijzondere sympa
thie koestert voor welk der twee par
tyen in de koude oorlog ook, lykt het
nu, mèt de Moskou-verklaring, dat
Indonesië zich heeft geschaard bij het
Sovjet-blok. En er is niets, waarvoor
men in Indonesië zo gevoelig is als
voor een zelfs schynbare aantas
ting van haar onafhankelijkheidspoli-
tiek. Het Kabinet heeft zich dan ook
gehaast te verklaren dat er niets ver
anderd is. Maar de opponenten zullen
worden geplaatst zullen ongeveer an
derhalf miljoen gulden kosten. In ok
tober 1957 zal de reactor kunnen wor
den geplaatst.
De minister deelt dit mee in zijn me
morie van toelichting op de begroting
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen voor het volgende jaar Toen
de mogelijkheid werd geopperd, een
eventueel op de atoomtentoonstelling te
Amsterdam te plaatsen demonstratie
reactor na afloop van de tentoonstelling
ter beschikking te krijgen van het hoger
onderwijs, heeft de minister zich laten
adviseren over de vraag, of de aanschaf
fing van een kleine reactor voor het ho
ger onderwijs gewenst werd geacht en zo
ja. welk type reactor hiervoor in aan
merking zou komen. De commissie op
leiding inzake kernreactoren heeft una
niem geoordeeld, dat ongeacht de voor
zieningen die elders reeds bestaan of
nog zuilen worden getroffen, de aankoop
van een reactor ten behoeve van het
hoger onderwijs een voorziening is van
de grootste urgentie. Hierna werd met
de stichting atoomtentoonstelling 1957
overeenstemming bereikt over de aan
koop in Amerika van een zogenaamde
..swimming pool" reactor, die qua kos
ten en qua opleidingsmogelijkheden het
meest geschikt bleek. Vooruitlopend op
de goedkeuring van de wetgever heeft de
minister gemeend dit apparaat te moe
ten bestellen.
Wereldfederatie bescherming
van dieren bijeen
DE ZWERFKATTEN VAN ROME
De eerstkomende bestuursvergadering
van de Wereldfederatie tot, bescherming
van dieren zal op 13, 14, 15 en 16 okto
ber in Orleans worden gehouden. Tij
dens deze vergadering zullen de be
stuursleden ontvangen worden in het
gemeentehuis van Orleans.
Het programma van de vergadering
telt verschillende punten, waaronder het
internationaal transport van dieren.
Een van deze punten vormen de
zwerfkatten in Rome. Toen kort gele
den Prinses Beatrix in Rome vertoetde
werd zy door particulieren geatten
deerd op de miserabele toestand, waar
in zich de zwerfkatten in Rome be
vonden. In verband daarmee heeft de
Kroonprinses zich toen gewend tot de
Wereldfederatie tot bescherming van
dieren.
Voorts zullen verschillende rapporten
van allerlei commissies ter tafel komen,
o.a. van de commissie tot wering of be
teugeling van de stierengevechten in
Spanje.
100 jaar Rotterdamse
Diergaarde
INTERNATIONAAL CONGRES
DIERENTUINDIRECTEUREN
Op 18 mei 1957 wordt het 100-jarig
bestaan gevierd van de Rotterdamse
Diergaarde, tegenwoordig „Diergaarde
Blydorp" geheten. Er is een bijzonder
programma ontworpen. Op de voor
avond van de jubileumdag zal door
het Rotterdamsch Philharmonisch Or
kest onder leiding van Fduard Flipse
voor genodigden in de Rivierahal een
concert worden gegeven en op de dag
zelf zullen bestuur en commissarissen
recipiëren.
Het jaarlijks congres van de .Inter
national Union of Directors of Zoologi
cal Gardens" zal van 12 tot en met 17
mei ter inleiding van het eeuwfeest
worden gehouden. Deze organisatie werd
•laarmee niet tevreden zijn. Er zullen in 1946 eveneens in ..Blijdorp" opgericht
over de bandtekening die minister Men verwacht uit alle delen van de we-
Roeslan in Moskou zette, vermoede- reld congresgangers. Door dit congres
lyk nog harde noten worden ge- wil men een internationaal tintje aan
kraakt.I het eeuwfeest geven.
