Mevrouw Bouman per vliegtuig uit
Djakarta naar Amsterdam
Londense conferentie besluit tot
een „bijgeschaafd plan - Dulles"
WEERBERICHT
Veiligheid niet langer zeker
Koningin
ontving
mr. Burger
Gebruiksverening zal in hel
vervolg C.A.S.C.U. heten
Onderhandelingen met Nasser?
95ste Jaargang
VRIJDAG 21 SEPTEMBER 1956
No. 28941
LEIDSCH
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week
DAGBLAD
Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Haar enige wens: „Lang en rustig slapen"
Mevrouw Mieke Bouman. de verdedigster in de zaak-Schmidt. is
vanmorgen om half zeven plaatselijke tijd op het vliegveld Kemajoran
bij Djakarta aan boord van het K.L.M.-tijntoestel met bestemming
Amsterdam gegaan.
De betrokken autoriteiten hadden haar vertrek geheim gehouden.
Slechts enkele Nederlandse ambassade-functionarissen deden haar uit
geleide. Een aantal rechercheurs hield een oogje in het zeil. Mevrouw
Bouman had haar beide Siamese lievelingskatten bij zich.
Haar vertrek volgde vier dagen na het incident in het Djakartaanse
gerechtsgebouw, waar een woedende menigte haar trachtte te grijpen.
De Indonesische autoriteiten hadden voorzorgsmaatregelen getroffen om
een vlot vertrek te verzekeren.
Zij kan niets meer
Even voor haar vertrek onthulde me
vrouw Bouman. dat vrienden en Ne
derlandse functionarissen haar al
maanden geleden hadden aangeraden
om de verdediging op te geven en naar
Nederland terug te gaan. „Maar ik wilde
blijven om mijn werk zolang mogelijk
voort te zetten".
Mevrouw Bouman zei thans te ver
trekken, omdat zy toch niets meer
voor haar cliënt kon doen behalve
de uitspraak van de rechter af te
MEVROUW BOUMAN
wachten, en ook omdat „het nu wel
duidelijk is, dat mijn veiligheid niet
langer gegarandeerd wordt". Zij ver
telde, dat ze tot deze slotsom was ge
komen nadat de autoriteiten haar
hadden aangeraden haar toevlucht
te zoeken in de ambassade. „Ik be
sefte, dat als ik nog langer zou blij
ven, ik slechts de politie en autori
teiten tot last zou zijn".
Zij heeft sedert maandag j.l. ge
woond in de woning van de laatste
Nederlandse Hoge Commissaris. Graaf
van Bylandt aan het voormalige Ko
ningsplein. Haar eigen woning werd
door de politie bewaakt, ter voorko
ming van verdere demonstrates.
Schmidts geest
ongebroken
Mevrouw Bouman zei voorts, dat zij
6lechts minachting had voor de me-
Het Bolsjoi-ballet
niet naar Londen
Vrees voor „provocatie"
Het vermaarde Bolsjoi-ballet uit
Moskou heeft zijn bezoek aan de Britse
hoofdstad afgezegd vanwege het inci
dent met de Sovjetrussische atlete Nina
Ponomarewa, die, zoals men weet. ge
arresteerd werd, toen zij in een Lon-
dens mode-magazijn enige hoedjes
trachtte te stelen of althans de indruk
wekte, dat zij dit deed. Nina schijnt nog
in de Sovjetrussische ambassade in
Londen te vertoeven. Het regeringsblad
„Izwestia" drukte gisteren een brief
van het Bolsjoi-ballet af, waarin o.m.
staat, dat „wij niet kunnen toestaan,
dat de leden van onze groep aan een
provocatie bloot staan"
Het zou het eerste optreden van een
der beroemdste balletten ter wereld
buiten Rusland zijn. Op 3 oktober zou
den de voorstellingen beginnen in Co-
vent Garden, het theater van Sadlers
Wells. Er waren reeds 54.000 plaatsen
verkocht en reeds vier dagen voor de
verkoop van deze plaatsen begon ston
den de Londenaars in de rij, met de
kens. tenten en primussen. Er was ook
reeds heel wat bagage van het ballet
in de haven van Londen gearriveerd,
die nu dus teruggezonden moet worden
Vrij warm
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend droog weer met verander
lijke bewolking en in de nacht en och
tend hier en daar mist. Weinig veran
dering in temperatuur. Aanvankelijk
zwakke, later matige wind uit zuidelijke
richtingen. (Opgemaakt te 11.15 uur).
22 september
Zon op: 6.28 uur; onder: 18.41 uur.
Maan op: 19.12 uur; onder: 9.12 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.25 en 16.45
uur. (Springtij)
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
nigte, die haar maandag in net Ge
rechtsgebouw had aangevall—i. Zij tvus
op het hoofd en de schouder geslagen
voor een Nederlandse journalist er in
slaagde de aandacht van haar aan
vallers af te leiden. Mevrouw bo im&n
zei, dat de menigte geleid werd door
de voornaamste getuige a charge Ma-
noppo, die in april ook de demonstraties
tegen de Nedenandse advocaat Van
Empel had geleid, toen deze in Indo
nesië aankwam.
Mevrouw Bouman heeft gisteren nog
een bezoek gebracht aan Schmidt,
die in de Tjipinanggevangenis ver
toeft. Zij zei, dat Schmidt zich kenne
lijk zorgen maakte over haar veilig
heid, nadat hij vernomen had, hoe ïij
in het gerechtsgebouw was aangeval
len. Zy heeft de hele ochtend met
Schmidt gepraat. Ondanks de drie
jaar, die hij reeds in gevangenschap
heeft doorgebracht, is zyn geest onge
broken, zo verklaarde zy.
Op de vraag waar zij het meesT
naar verlangt in Nederland, ant
woordde mevrouw Bouman: „Lang en
rustig slapen".
-^f
(Ingez. Med.-Adv.)
Zo juist ontvangen oen pracht
collectie,
TEDDY-mantelt j es
wit, bleu en beige
vanaf f 16,25
NATUURLIJK BIJ
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9
MIDZA-BONNEN voor onze
cliënten.
REISWIEGJES te huur.
Grote partijen iveer bereid tot overleg?
(Speciale berichtgeving)
Uit het feit, dat H.M. de Koningin gistermiddag om 4 uur de fractie-voorzitter
van de PvdA, mr. Burger, ten paleize Soestdijk heeft ontvangen, kan worden
afgeleid ,dat alle geruchten met betrekking tot het verlenen van een geheime
opdracht van elke grond zijn onbloot. Toch heeft de ontbieding van de socialis
tische fractie-leider in parlementaire kringen enige verwondering gewekt. Alge
meen was men van oordeel, dat na het bezoek van de vice-president van de. Raad
van State, woensdagmiddag j.l. in eerste instantie de voorzitter der Kamers, t.w.
mr. Jonkman en dr. Kortenhorst, voor een nader overleg door de Koningin zou
den worden ontboden.
Nu zulks niet is geschied wint de ge
dachte veld, dat alsnog langs informa
tieve weg gepoogd wordt om uit de im
passe te geraken. In hoeverre mr. Bur
ger een informatieve opdracht heeft
verkregen, is de vraag. De figuur kan
ook alzo zijn, dat de Koningin de so
cialistische fractie-leider om een nade
re precisering heeft gevraagd over die
punten, welke de vorming van een Ka
binet op brede basis onmogelijk hebben
gemaakt.
Het moet als vaststaand worden aan
genomen, dat mr. Burger n.a.v. het on
derhoud met de Koningin, op korte ter
mijn zijn fractie in vergadering bijeen
zal roepen.
Te verwachten is ook. dat de voorzit
ter van de KVP-fractie. prof. Romme,
voor een onderhoud ten paleize Soest
dijk zal worden uitgenodigd. Dit althans
werd ons gisteravond als „zéér wel mo
gelijk" van gezaghebbende zijde mede
gedeeld. Ook dan zou een nader beraad
tussen de PvdA-fractieleider met zijn
geestverwanten logischerwijs moeten
volgen.
Het merkwaardige feit doet zich voor,
dat na een honderd dagen van een
Kabinetloze periode, de bereidheid om
zich rond de conferentietafel te scha
ren, in de grootste partyen plotseling
weer aanwezig blijkt te zyn. Een en
ander moet als resultaat worden ge
zien van het overleg, dat in deze da
gen zich achter de schermen heeft af
gespeeld. Het is misschien on dit mo
ment nog teveel gezegd, dat er enig
licht aan de horizon is verschenen,
licht, dat tot een gematigd optimisme
voor de toekomst aanleiding geeft.
Op Schiphol arriveerde gister
middag de Amerikaanse hartspecia
list prof. Paul Dudley White, die
de leiding had bij de behandeling l
van President Eisenhower. De be-1
roemde specialist, die vanmiddag
in Leiden een lezing houdt over de
nieuwste vorderingen in de cardio
logie. zei voet op Nederlandse
bodem.
Koningin bij ontvangst van
Liberia's president
Koningin Juliana zal aanwezig zijn
by een ontvangst door het Afrika-in
stituut in Rotterdam van president dr
William V. S. Tubman van Liberia,
ter gelegenheid van diens staatsbezoek
aan ons land.
De president arriveert op 15 oktober
uit Bonn en zal op 17 oktober de eregast
zijn van het curatorium van het Afrika-
Instituut op een speciale ontvangst in
het Beursgebouw. De president zal
daarop een lunch worden aangeboden.
Deze gebeurtenis valt in het kader van
het officiële piesidentiele bezoek, dat tot
18 oktober zal duren. President Tubman
bezoekt behalve Rotterdam, eveneens
Den Haag en Amsterdam. Na de afwer
king van het officiële programma zal
de president waarschijnlijk nog een dag
of tien onofficieel in Nederland verblij
ven, alvorens naar Zwitserland te ver
trekken.
In de eerste vergadering van de
Tweede Kamer na Prinsjesdag werd
het besluit voorgelezen van de her
benoeming tot voorzitter van mr. L.
Indonesië: „een veilige
buurman"
De nieuwbenoemde ambassadeur van
Indonesië in Australië, mr. A. Y. Helmi,
heeft bij zijn aankomst verklaard, dat
Indonesië, om zijn eisen t.a.v. westelijk
Nieuw-Guinea kracht bij te zetten, niet
zijn toevlucht zal nemen tot geweld. In
donesië zal, aldus de heer Helmi, voort
gaan met de aandacht te vestigen op
zijn eisen ten aanzien van dit gebied,
doch „dit zal niet gepaard gaan met
bloedvergieten, daar wij in de wereld
geen onrust willen veroorzaken. Het is
een kwestie van tijd. Wij zijn er vol
komen zeker van, dat wy west Nieuw-
Guinea eens zullen krijgen. Op een
persconferentie zeide mr. Helmi, dat hij
de verzekering kon geven, dat Indonesië
„een veilige buurman" is.
G. Kortenhorst. die daarna een rede
hieldtijdens welke deze foto ge
nomen werd. Rechts op de foto van
links naar rechts mr. W. Koops. mr.
A. C. de Ruiter, beiden commies
griffier. mr. Kortenhorst. mr. A. F.
Schepelgriffier, en mr. G. M. A. Af.
Huigen, commies-griffier.
Tweede Kamer op
non-actief
Eerst weer bijeen na vorming
nieuw Kabinet
Tijdens zijn openingsrede, gehouden
ter gelegenheid van de opening der
Tweede Kamer, heeft de voorzitter mr.
L. J. Kortenhorst verklaard geen voor
stel te zullen doen over het houden
der volgende vergadering. Van de Ka
binetsformatie zal het afhangen, wan
neer de Kamer weer by een zal komen.
(Van onze Londense correspondent.)
De Suez-conferentie is, sneller dan algemeen verwacht werd, gisteren
reeds in de slotfase beland. Het is dan ook vrijwel zeker, dat de conferentie
vandaag met positieve resultaten zal uiteengaan. Vermoedelijk zal er een
bijgeschaafd plan-Dulles uit de bus komen, waartoe de meeste delegaties
amendementen hebben aangedragen om het zo aantrekkelijk mogelijk te
maken. Het hoofdbestanddeel zou bestaan uit het oprichten van de kanaal-
gebruikersvereniging, welke voortaan C.A.S.C.U. (Coöperatieve Association
of Suez Canal Users) zal heten. Het tweede deel van het voorstel betreft
zo goed als zeker de gedragslijn, welke door de gebruikersorganisatie, al
naar de situatie zich verder ontwikkelt, zal dienen te worden gevolgd. Om
zoveel mogelijk landen mee te krijgen, wil men de grootst mogelijke soepel
heid betrachten. Toch wil men er rekening mee houden, dat de dingen
in het kanaal mis gaan, zodat het voornemen zou bestaan ook de kwestie
van een boycot van het kanaal in het voorstel te verwerken. Voorts is er
de dringende kwestie of het gebruikersplan rechtstreeks aan Nasser moet
worden aangeboden of dat men reeds terstond met het plan op de Ver.
Naties zal afstevenen. Gisteren achtte men het hoogst waarschijnlijk,
dat het gewijzigde plan-Dulles reeds volgende week aan Nasser en aan de
Egyptische beheersraad van het Suezkanaal zal worden voorgelegd. De
commissie, die dit zal doen, zal, in tegenstelling tot de commissie-Menzies,
de bevoegdheid bezitten om te onderhandelen.
Thans is grondslag
beter dan bij eerste
poging tot akkoord
De Grote Drie zouden volgens United
Press intussen besloten hebben de op
richting van de C.A.S.C.U. met tien da
gen a twee weken uit te stellen, opdat
aarzelende regeringen de jongste voor
stellen inzake de organisatie van dat
lichaam nog nader kunnen bestuderen.
Onze Londense correspondent geeft de
volgende toelichting:
De duidelijke strekking van de Lon
dense besprekingen was. dat voor Egypte
de deur dient te worden opengelaten.
Het plan zou in geen enkel geval het
karakter dragen van een ultimatum.
Men verwacht immers dat Nasser tegen
voorstellen zal doen.
Men is nu een grote stap vooruit ten
opzichte van de vorige conferentie, om
dat men nu tenminste een grondslag
bezit om te handelen, wanneer er bij
Nasser niets valt t» bereiken. Blyft hy
halsstarrig, dan staan de gebruikers, in
dien zij hun eenheid tenminste bewa
ren. sterk, als sij zich tot de Verenigde
Naties wenden. Om het lidmaatschap
van de vereniging zo aanlokkelijk moge
lijk te maken, zal geen enkele regering
bindende verplichtingen op zich hoeven
te nemen. Wat Nederland betreft acht
onze regering zoals bekend het plan-
Dulles een uitstekende oplossing, hoe
wel het eindoordeel van nze delegatie
vanzelfsprekend afhangt van de wyze,
waarop de door Dulles geformuleerde
beginselen zullen worden toegepast. Het
plan dient in de eerste plaats beschouwd
te worden als uitgangspunt voor onder
handelingen ter verkrijging van een
duurzame regeling en tevens als een
methode om de kanaalvaart, tijdens de
periode dat er onderhandeld wordt, on
gestoord te handhaven.
Nog veel aarzeling
Ongelukkigerwijs kan pas van twaalf
landen met zekerheid worden gezegd,
dat zij voorstanders zijn van de gebrui
kersvereniging. Gisteren kwamen Ethio
pië, Spanje, Portugal en Turkije de
groep van de vorige dag versterken.
Italië, dat nog altijd niet schijnt te
kunnen vergeten, dat het destijds door
het Westen uit Afrika verdreven is, was
gisteren nog een twijfelgeval. De Turken
lieten nog weten geen heil te zien in de
vaart op de Kaap. Japan blijft een zwe
vend standpunt innemen. Het is de con
ferentie niet ontgaan, dat de Japanners
in letterlijke zin zyde zouden spinnen
bij een sluiting van het Suez-kanaal,
omdat zij in da' geval vooral hun tex-
i tielafzet aanzienlijk zouden kunnen ver
groten! De Denen en Zweden blijven
hameren op de noodzaak dat de acht-
1 tien zich terstond tot de Ver. Naties
wenden en willen zich nog niet gewon
nen geven aan de gebruikersvereniging,
maar Unden, de Zweedse minister van
Buitenlandse Zaken, die deel uitmaakte
van de commissie-Menzies, zinspeelde
erop, dat Zweden zich mogelijk in een
later stadium bij de gebruikersorgani
satie zal aansluiten.
Een ernstige tegenslag is, dat Pakistan,
behorende tot de kleine groep van niet-
koloniserende mogendheden, afwijzend
tegenover de gebruikersvereniging blijft
staan. Het verliet dan ook gisteren spoe
dig de bijeenkomst van deskundigen.
Daarom is het ook van groot belang, dat
Perzië zijn standpunt bepaalt. Spanje,
dat ook met de gebruikersorganisatie
zal meedoen, acht het voorbarig om er
thans reeds over te denken om de Ver.
Naties in te schakelen zolang onderhan
delingen met Nasser in de geest van het
handvest mogelijk zijn. Spanje dat uit
eindelijk naar een internationaal advies
lichaam toe wilde, was er fel tegen, dat
de gebruikersvereniging de functie van
de oude kanaalmaatschappij zou over
nemen. Het stelde nieuwe besprekingen
met Nasser voor op ee:. bredere grond
slag dan de voorstellen van de achttien.
De Londense conferentie laat zich nlefc
van haar stuk brengen door Boelganins
voorstel voor een conferentie van zes.
Eerst dient de taak. waarvoor men zich
in Londen gesteld ziet, tot een goed ein
de te worden gebracht, alvorens aan het
Russische voorstel aandacht kan wor
den besteed. Het heeft in regeringskrin
gen een uiterst koele ontvangst gehad.
Elke dag drie konvooien
Een Egyptische ambtenaar heeft don
derdagavond te Cairo medegedeeld, dat
de toestand in het Suezkanaal aanmer
kelijk verbeterd is en dat voortaan elke
dag drie konvooien door het kanaal zul
len varen, twee in zuidelijke richting en
één in noordelijke.
Het Roemeense persbureau meldt, dat
de eerste twee Roemeense loodsen naar
Egvpte zijn vertrokken.
De Franse scheepvaartmaatschappij
Messageries Maritimes heeft haar aan
vankelijk besluit om het passagiersschip
Pierre Loti om de Kaap te laten varen
herroepen. Het schip zal nu toch, zoals
gebruikelijk, door het Suezkanaal gaan.
Amerika zou vervanging
van het Suezkanaal beogen
Hoge Amerikaanse functionarissen
zouden vastbesloten zijn middelen te
vinden om hat Suezkanaal blijvend te
vervangen, bijv. door nieuwe oliepijplei
dingen of grote, snelle tankschepen, die
olie uit het Midden-Oosten kunnen ha
len zonder gebruik te maken van het
Sue2kanaal. Volgens deze functionaris
sen is het Westen te veel afhankelijk
van het kanaal; vooral sedert de eva
cuatie van de Britten uit de kanaalzone
is dit een kwestie die de aandacht ver
dient.
De Amerikaanse regering zou bereid
zijn plannen voor vervanging van het
Suezkanaal financieel aan te moedigen,
zulks op grond van veiligheidsoverwe
gingen.
