TALEN
Rode intellectuelen schamen zich
voor Russische „kunst" in Venetië
Opgepoetste werkelijkheid in
verouderde academische stijl
Is er ook levende kunst
België en Frankrijk deelden in
malaise van bar slechte zomer
Nieuw record in Oostenrijk voor
het vreemdelingenverkeer
XT'
T.V. GEEN SUPER-WAPEN
IN VERKIEZINGSSTRIJD...
Parlementair congres voor de
Europese eenheid in Wenen
95ste Jaargang
Donderdag 6 september 1956
Derde blad no. 28928
Oost-Europa op de Biënnale (III en slot)
Menigeen had verwacht, dat verreweg de grootste
attractie van de 28ste Biennale gevormd zou worden
door de compacte deelname van de landen aan gene
zijde van het ijzeren gordijn. Die deelname is er en zij
is zelfs overweldigend groot. De Sovjet-Unie stelt in het
oude Russische paviljoen, een min of meer Byzantijns
bouwsel, niet minder dan 180 werken ten toon, waarmee
82 schilders, beeldhouwers en grafici zijn vertegenwoor
digd. Tsjecho-Slowakije komt uit met 23 grafische kun-
(Van onze Romeinse correspondent)
stenaars en maar liefst 358 werken. Als men bedenkt,
dat van de werkelijk belangrijke „kunstlanden" er niet
één met meer dan een tiental kunstenaars vertegen
woordigd is, dan blijkt duidelijk, dat „het Oosten" wat
hoeveelheid betreft flink voor de dag komt. Maar
helaas voegt alles wat wij in die paviljoens en vooral
in het Russische te zien krijgen, niets, maar dan ook
niets, toe aan het beeld van de hedendaagse kunst.
Groofse Luchtmacht-
ten toonstelling
De Luchtmachttentoonstlling, welke
van 8 tot 19 sept, in de Philips Jubi-
leumhal te Eindhoven wordt gehouden,
zal de grootste zijn, welke op dit ge
bied ooit in ons land is gehouden. Voor
het eerst zal de expositie, behalve een
statische afdeling ook een dynamische
afdeling hebben, waarin een aantal
demonstraties wordt gegeven.
De tentoonstelling heeft een twee
ledig doel. Enerzijds wil zij laten zien
wat er bij de Luchtmacht leeft en an
derzijds is het de bedoeling, dat zij
revenuen oplevert, welke ten goede zul
len komen aan het Van Weerden Poel
manfonds. Zij zal de Navo-verdedigings-
middelen laten zien op het gebied van
de luchtmacht. Een dertigtal explica
teurs zal op de tentoonstelling de be
zoekers van voorlichting dienen.
Op 15 september zullen boven het
vliegveld te Eindhoven vliegdemonstra-
ties worden gegeven.
De catalogus vermeldt de namen, lange ingewikkelde namen, van al die Russi
sche schilders; als dat niet zo was, zou men ook kunnen denken, dat al het ten
toongestelde aan een en dezelfde hoogst middelmatige geest is ontsproten!! Of zij
tachtig dan wel dertig jaar oud zün, deze heren blijken allen op dezelfde wijze te
werken! Zij doen ons denken aan de derde-rangs-schilders in onze streken een
flinke honderd jaar geleden. Hun werkstukken zijn als die welke men in een
„schilderijenwinkel" (in Italië ook wel op straat) kan kopen tegen een vaste prijs,
die bepaald wordt door de grootte en het verguldsel van de lijst! Allen houden zich
aan de meest banale weergave van een blijmoedige, opgepoetste „werkelijkheid":
aardige boerenmeisjes, die steeds blijmoedig tractors besturen, arbeiders, die
glimlachend vergaderen of in een smidse werken, een enkel landschap vredig en
bij avondlicht, vissers, die trots het nieuwe zeid van hun bootje bekijkenAllen
glimlachen behalve natuurlijk de helden, die stoer kijken en de vele geportret
teerde kunstenaars, wier blik in eindeloze verte staart ook al zijn hun handen
bezig een of ander meesterwerk te scheppen, een schilderij van Rafael of een
antiek Grieks beeld.
Fotografisch schilderen
In het Britse paviljoen trokken enkele
jongere Engelse schilders onze aandacht,
wier „leider" Edward Middleditch
schijnt te zijn. Deze jongelui zijn zon
der voorbehoud teruggekeerd tot de uit
beelding der „werkelijkheid', waarbij ze
dan. vooral Jack Smith, de voorkeur
geven aan een uitgesproken proletari
sche werkelijkheid. Beïnvloeding door de
neo-realistische Italiaanse filmbeelden
is niet alleen waarschijnlijk, maar blijkt
onloochenbaar uit de wijze, waarop zij
die wereld van achterbuurtjes en ver-
Italianen
bewonderen banale
plaatj
es
De catalogus deelt ons mede, dat het
Russische paviljoen ten doel heeft aan
West-Europa te tonen wat er tussen
2Ö34 (toen Rusland voor het laatste aan
de Biennale deelnam) en thans op
kunstgebied tot stand werd gebracht.
Wij hopen zeer, dat er
naast deze kennelijk offi
ciële kunst ook nog een.
werkelijk levende kunst be
staat, die zich problemen
stelt en die tracht op te
lossen en dat er kunste
naars zijn, die enig begrip
hebben van wat in de laat
ste eeuiw de scheppende
kunstenaars van Europa
heeft beziggehouden.
Het zonderlinge is, dat al
die lieve plaatjes in het
Russische paviljoen door
de gezeten burgerij van Ita
lië met vreugde worden be
groet. „Eindelijk een pavil
joen waar je op adem
komt. Schilderijen waar
wat aan te zien is. Kunt u
mij zeggen (dit tot de sup
poost) in welk paviljoen we
hier zijn?" „Wat zegt u:
Rusland? Uitgeweken Rus
sen dan toch zeker? De
Sovjet-Russen? Onbegrijpe
lijk. zulk gemeen volk en
dan zo goed kunnen schil
deren".
Dat is ongeveer de reac
tie van de gemiddelde bur
ger, terwijl de Italiaanse
intellectuelen, doorgaans
nogal links ir hun politeke
meningen, met neergeslagen
ogen wegvluchten en zich
schamen voor de Russische
kameraden!! Pas wanneer
ze weer buiten zijn, begin
nen ze druk te praten over
Picasso, die dan toch ook
maar.Totdat er plotse
ling iemand fluistert, dat
het Vaticaan en de Spaanse
ambassade in Rome sedert
maanden bezig zijn met po
gingen om ook Picasso (na
Salvador Dali) ertoe te
brengen zijn aandacht eens
te schenken aan gewijde
onderwerpen. Het is een
vreemde gewaarwording,
maar Venetië leert ons dit
jaar, dat niets zo „burger
lijk" is als de communisti
sche kunst, terwijl de
„bourgeoisie"-kunst de eni
ge is waar Westerse (in
tellectuele) communisten
warm voor lopen
Een uitzondering
Er ls een grote uitzondering op de ba
naliteit der oostelijke paviljoens: uit het
wijze, verre China is het werk gekomen
van een bijna, honderdjarige man, de
schilder Chi Pai Sjih, in 1861 als arm
boerenkind geboren. Die grijsaard schil
dert. volgens de eerwaarde tradities van
de Miing-periode, een poëtische wereld
van insecten, bloemen, hagedisjes, eek
hoorntjes en andere kleine dieren, een
diohter met het penseel.
Roemenië en Tsjecho-Slowakije zijn
bijna even erg als het Russische voor
beeld. Een ietsje meer leven en wat
vrijere opvattingen vindt men bij de Po
len. En hoezeer in dictatoriale landen de
cultuur wordt beïnvloed door de poli
tiek, bewijst het voorbeeld van Joego
slavië, dat bij voorafgaande Biënnales
precies datzelfde soort blijmoedig zwoe
gende boerinnetjes tentoonstelde, terwijl
nu in dat paviljoen enkele zeer persoon
lijke kunstenaars aan het woord komen.
Lazar Vajaklija, die enigszins aan Cha
gall doet denken (dit slechts om een idee
te geven van de richting, waarin hij zoe
kende is. de kwaliteit en de poëtische
wereld, waarin de Joegaslaarf zioh be
weegt zijn natuurijk niet van het uit
zonderlijke peil. dat Chagall weet te
bereiken) is een der meest opmerkelijke.
Het werk van de jonge Miodrag Protitsj
staat onder de invloed van Picasso. Maar
een werkelijk groot en boeiend meester
is de beeldhouwer Vojin Bakitsj, die, al
doet hij soms aan Moore of aan de Ita
liaan Viani denken, in zijn beste wer
ken: De bronzen stier, De paardekop
enz. geheel eigen en verantwoorde plas
tische waarden heeft gevonden.
Zo zag de 97-jarige Chinese
schilder Chi Pai-Sjih in 1955 „De
Eekhoorn".
waarloosde kinderen bekijken uit een
gezichtshoek, die beslist fotografisch,
cineastisch is. Middleditch schildert bij
voorbeeld de duiven van Trafalgar
Square, zich badende in een modderig
waterplasje op zulk een wijize, dat hij
plat op zijn buik op die straat heeft moe
ten liggen om ze zo te kunnen zien.
Wij vragen ons zelfs af, of deze schil
ders niet beginnen met het maken van
een foto en dan hun onderwerp over
brengen op het doek. Maar als een foto
graaf wel eens een aardig effect weet te
bereiken, is dat nog niet geschikt voor
schilderkundige weergave. Wij vrezen
dat deze „mode", die kennelijk in Enge
land opgang maakt, heel gauw in het
vergeetboek zal raken als het publiek
genoeg krijgt van de erg gezochte, ver
standelijke effecten. In het Engelse pa
viljoen werd de grote prijs der Italiaanse
regering toegekend voor beeldhouwkunst
en wel aan de metaalbewerker Lynn
Chadwick. Het is een keuze, waarmee
we ons moeilijk kunnen verenigen. In
hetzelfde abstracte genre menen wij dat
er meer overtuigende werkstukken ge
vonden worden in het Italiaanse, het
Zwitserse en het Nederlandse paviljoen.
De wereldstad
Amerika heeft dit jaar een zeer eigen
aardige inzending. We krijgen niet een
groep belangrijk geachte kunstenaars te
zien, maar een bepaald onderwf-p (,4e
stad") de or schilders van allerlei rich
ting, doch voornamelijk abstracter en
surrealisten, beleefd en weergegeven. De
opzet is als zodanig interessant, maar
het is toch meer iets voor een afzonder
lijke tentoonstelling in binnen- of bui
tenland: .De Amerikaanse schilder en
de wereldstad", dan een goede manier
om ons een indruk te geven van wat er
ginds op kunstgebied leeft. Er zijn ver
scheidene hoogst belangrijke werken on
der, o.a. van Jackson Pollock en Willem
de Kooning, de twee meest vooraan
staande abstracte schilders van Ame
rika. Het is opvallend hoe onzegbaar
somber de kijk van al deze schilders op
het grote-stadsleven is. Het geheel is
niet minder dan een wanhopige aan
klacht tegen onze „cultuur" van lawaai,
snelverkeer, neonverlichting, reclame en
afgetobde mensen, wier bestaan als vol
komen doelloos en oneindig triest wordt
ondergaan.
Met al haar gebreken is de Biennale
weer hèt kunstevenement van dit jaar.
Het ergste gebrek blijft de overdaad,
vooral in het Italiaanse paviljoen. Maar
ook in vele andere deelnemende landen
zou de commissie strenger moeten zijn.
Het geheel staat landen als Rusland,
Polen, Spanje enz. daargelaten in het
teken van de non-conformistische, niel-
academische kunst met een zekere voor
keur voor de abstracten. Daarbij schijnt
men echter vaak te vergeten dat elke
nieuwe school, eenmaal door de critici
aanvaard, onmiddellijk lieden aanlokt
voor wie de nieuwe uitdrukkingswijze
geen heilig moeten is, maar eenvoudig
een manier, om niet te zeggen: navol
ging. Er is ook een academisme der
anti-academici.Die had men (doch
we geven toe, dat het moeilijk is) uit
Venetië moeten weren.
Parijsenaars zijn verkleumdverregend,
vergriept, verkouden van vakantie terug
(Van onze correspondenten in Parijs en Brussel)
Laat het voor ons Nederlanders een troost - zij het een zeer schrale - zijn,
dat w\j niet de enigen zijn, die hebben mogen „genieten" van de erbarmelijk
slechte zomer, waarmede de natuur ons dit jaar heeft opgescheept. Ook onze
zuiderburen, de Fransen en de Belgen, hebben hun aandeel gekregen in de
natste augustusmaand sedert eeuwen. Ook daar is dat eindelijk iets, dat men
gaarne van de metereologen wil aannemen. Een geluk bij een ongeluk: het
toerisme heeft onder deze voortdurende zegen van Pluvius geen onoverkomelijke
schade geleden. In België noteerde men zelfs meer en „betere" toeristen dan
voorgaande jaren en in Frankrijk had men aan de zuidkust tenminste nog een
plekje, waar de zon zich af en toe liet zien, al hebben de gasten hun zonnebrillen
niet dagelijks nodig gehad.
Regenverzekeraars hebben
heel wat moeten uitkeren
De buitenlanders zijn voor het me
rendeel eind augustus weer uit Parijs
vertrokken en de stad wordt weer be
volkt met Parijzenaars in een tempo van
driehonderdduizend koppen per dag.
Het wordt daar weer tijd om aan het
werk te gaan denken, al openen de
universiteiten en de scholen eerst in
oktober. Maar de bewoners van de
lichtstad hebben er minder moed voor
nodig dan andere jaren. Het liefst ver
geten zij deze zomer maar zo snel mo
gelijk. Zij zijn bijna allemaal een beetje
verregend, verpletterd, verkleumd, ver
griept en Verkouden van vakantie
teruggekomen en slikken aspirientjes
als pepermuntjes om weer te herstellen.
Neen, zij hebben geen prettige herinne
ringen aan de afgelopen maanden,
waarin er bijna tweemaal zoveel water
uit de hemel stroomde als normaal. De
regenverzekeraars klagen ook al steen
en been. want zij hebben tweemaal zo
veel moeten uitkeren als zij ontvangen
hebben. Voor hen dus een strop van de
eerste orde.
BELGIË IETS GUNSTIGER.
In België liggen de zaken wat gun
stiger. De prijzen zijn daar lager dan in
Frankrijk, zodat vele Franse toeristen
begroet konden worden. Ook dagjes
mensen. Tot één uur, ja zelfs later in de
nacht zag men de bussen uit Rijnland
en Noord-Frankrijk de historische
markt van Brussel oprijden. Overigens
is het niet alles goud wat er blinkt,
want de pensionhouders in het kustge
bied van België klagen over de ge
ringe verteringen van de gasten. Vooral
de Engelsen genieten in deze een slechte
reputatie. Tot zelfs op een prentbrief
kaart of een zakkammetje durven zij
nog af te dingen!
De Fransen en de Nederlanders blij
ven ook al aan de zuinige kant. Men
geeft de voorkeur aan de Duitsers,
maar die tonen niet zoveel interesse
voor deze streken.
Men vertelt U echter aan de Belgi
sche kust en terecht niet zonder
lander in wagen of op scooter, die de
„franskens" een beetje guller wil la
ten rollen.
Elke seconde passeerde een buitenlander
de grens Nederlanders zeer geziene
gasten vanwege beschaa fd optreden
(Van onze Weense correspondent)
Ondanks het betrekkelijk slechte weer ls het aantal buitenlandse toeristen in
Oostenrijk ook dit jaar weer buitengewoon sterk toegenomen. Men kan zeggen,
dat er in het afgelopen seizoen elke seconde een buitenlandse gast de Oosten
rijkse grens passeerde. Ofschoon het aantal hotels en bedden in de traditionele
vakantiegebieden zoals Vorarlberg, Tirol en Salzkammergut. vrijwel constant is
gebleven, nam toch ook daar het aantal overnachtingen toe. Een ongekend record
werd echter behaald in de oostelijke provincies en vooral in Wenen, waar vorig
jaar nog Russische troepen gestationeerd waren en waar nu het vreemdelingen
verkeer met meer dan honderd procent is gestegen-
Geen boerenkool met worst
De inkomsten aan buitenlandse beta
lingsmiddelen hebben zich dan ook te
genover het vorige jaar meer dan ver
dubbeld. Onder de buitenlandse toeristen
neemt ons land de derde plaats in!
Sommige streken leken wel op Neder
landse enclaves, bij voorbeeld het Zil-
lertal en het gebied rondom Zeil am
See. waar wij bijna uitsluitend landge
noten hebben aangetroffen. Zij kwamen
per trein, in autobussen of in eigen au
to's. Ze zijn verreweg de meest geziene
gasten, niet omdat zij over veel geld be
schikken. maar omdat zij zo vriendelijk
en beschaafd optreden. Ze zijn niet las
tig en verraden een goede opvoeding.
Zoals een hotelhouder ons vertelde, ver
wacht een Nederlander in Tirol bijvoor
beeld geen boerenkool met worst, maar
geeft hij juist de voorkeur aan de na
tionale gerechten, die hij wil leren ken
nen. Aan één ding houdt hij echter, vast.
namelijk aan het kopje koffie Is mor
gens tegen elf.
(Ingez. Med.-Adv.)
CORRESP. CONVERS.
(Nederl., Frans, Duits, Engels, Spaans)
Een der talloze voorbeelden van °pl- A,MC
Russische genreschilderijen: ]uri Kon. Erk. PITMANSCHOOL
Pimenov's ..De ijdeltuit'. plantsoen es tel. 26558
4
Waarschuwing voor Republikeinen
Dus zal president Eisenhoiver toch nog
een vermoeiende tijd tegemoet gaan
(Van onze correspondent in Washington)
President Eisenhower had gehoopt een niet al te vermoeiende verkiezings
campagne te kunnen houden. Aanvankelijk leek het de bedoeling, dat hij slechts
een klein aantal redevoeringen voor de televisie zou uitspreken, dit zou weinig
reizen van de president vergen en dus weinig inspanning. Thans ziet het er
echter naar uit, dat Eisenhower toch een vermoeiende tijd tegemoet gaat. De
televisie blijkt namelijk niet zulk een machtig strijdmiddel als men aanvankelijk
meende
De firma Sindlinger Co. te Philadelphia heeft een onderzoek ingesteld naar
het percentage van de T.V.-bezitters, dat de conventies gevolgd heeft. De cijfers
waren nogal ontstellend voor de Republikeinen en voor de firma's, die veel
geld hebben uitgegeven om de televisie-programma's met him reclame te door
spekken Het bleek namelijk, dat er in de conventie-periode 27 procent van
de veertig miljoen T.V.-toestellen in gebruik waren geweest. In de week, die
aan de conventies voorafging, was het percentage niet 27, doch46.3 Een
enorm verschil dus.
Democraten houden vast aan
ouderwetse methode van
rondreis en spreekbeurt
De Democratische conventie kreeg
meer belangstelling dan de Republi
keinse. Men schat dat 63 miljoen men
sen per dag naar de Democraten keken
en 57 miljoen naar de Republikeinen.
Dit betekent niet. dat de democra-
Ook zes Nederlandse Kamerleden van
verschillende richting) aanwezig
Geen resoluties, maar wel
persoonlijke contacten
(Van onze Weense correspondent)
Gisteren is in het Oostenrijkse parle
mentsgebouw het zesde internationale
congres begonnen voor volksvertegen
woordigers uit landen, die bij de Euro
pese beweging zijn aangesloten.
De besprekingen duren vier dagen en
hebben tot doel nieuwe wegen en mid
delen te vinden om het streven naar
een Verenigd Europa te versterken, voor
al onder die politici, die hiervan nog
niet voldoende op de hoogte zijn. Daar
om treden voornamelijk leden van de
Raad van Europa en overtuigde aan
hangers van de Europese eenheid als
sprekers op. zoals Robert Schuman
(Frankrijk). G. Pella (Italië). Carlo
Schmid West-Duitsland). J. Amery
(Engeland) en, in de allereerste plaats,
de vader van de Europese gedachte,
graaf Coudenhove-Kalergi.
Ofschoon uitsluitend volksvertegen
woordigers uit de democratische lan
den van het Westen aan de besprekin
gen deelnemen, worden er toch ook in
formaties uitgewisseld over de Europese
landen achter het ijzeren gordijn, die
men voor een Verenigd Europa op zui
ver democratische grondslag wil win
nen. Aan de besprekingen nemen 174
volksvertegenwoordigers uit 14 verschil
lende landen deel. onder wie zes uit ons
land. namelijk de heren J. Fokkema
voldoening dat de Nederlandse (AR). J. Peters. A. Roebroek en C. van
liedjeszanger met geruit hemd, lede- Meel <KVP). A. Vondeling (PvdA) en
ren broek en gitaar een echt I R. Zegering Hadders (VVD),
„schooierstoerisme" uitsterft. Hij Uit de samenstelling der delegaties
maakt plaats voor de gegoede Neder- blijkt, dat vertegenwoordigers van ver
schillende politieke richtingen hier sa
menwerken voor een hoger gemeen
schappelijk doel. Het ligt niet zo zeer in
de bedoeling om het congres met een
aantal resoluties te besluiten, maar wel
wil men in openhartige gedachtenwisse-
ling en door persoonlijke contacten de
aandacht vestigen on alle vormen van
overdreven nationalisme, die het ideaal
van een Verenigd Europa in de weg
staan.
Twee jongens verdrenken
Het 9-jarig zoontje van de familie
Aafjes uit Wormerveer is gistermiddag
in de Nauernasevaart aldaar verdron
ken. Het knaapje, dat juist voor zijn
verjaardag een hengel had gekregen,
wilde met een vriendje gaan vissen.
Beiden begaven zich op de fiets naar
de vaart. Toen het vriendje eensklaps
van de fiets stapte, reed de jongen, die
hem niet meer kon ontwijken, pardoes
het water in. Hoewel hulp spoedig ter
plaatse was, mocht kunstmatige adem
haling niet meer baten.
ten meer populair zijn, doch de con
ventie van de Democraten was span
nender, omdat daar nog om de benoe
ming gestreden werd. Stevenson tegen
Harriman. Kefauver tegen Kennedy.
Bovendien zullen zelfs zij. die veel be
langstelling voor politiek hebben, toch
door al dat kijken in de eerste week
wel wat vermoeid zijn geraakt. Zij
hadden minder uithoudingsvermogen,
toen de Republikeinse conventie begon.
Vele bezitters van een tele visie-toe
stel klaagden erover, dat zij geliefde
wekelijkse programma's moesten mis
sen terwille van de conventies. Ook
achtten velen het onjuist, dat alle grote
T.V.-concerns deze politieke program
ma's vertoonden.
In verscheidene plaatsen kon men
gedurende uren geen luchtig, onder
houdend programma zien. Geen wonder
dan ook, dat de radio waar nog wel
muziek te horen was. in die weken veel
werd gebruikt en dat de bioscopen extra
goede dagen hadden.
Het resultaat van bovengenoemd on
derzoek moet er de Republikeinen wel
definitief van hebben overtuigd, dat
het riskant zou zijn teveel op het effect
van televisie te vertrouwen.
Niet alleen vice-president Nixon,
maar ook Eisenhower zelf zal. meer
dan oorspronkelijk nodig scheen, op de
ouderwetse manier tot het volk moeten
gaan! Temeer daar de Democraten
hierdoor ten dele door geldgebrek ge
dwongen vast zullen houden aan de
traditionele campagne-methode van
rondreizen en spreekbeurten houden.
Natuurlijk zullen beide partijen ge
bruik maken van de televisie, maar
minder dan voorheen beschouwt men
T.V als een superwapen in de verkie
zingsstrijd.
Inbraak in café
KASSEN VAN CLUBS
LEEGGEHAALD.
's Nachts is ingebroken in café Mo
dern te Nijkerk. De dieven klommen
over een schutting en drongen via een
achterdeur de woning binnen. Na in de
kamer en de keuken alles overhoop te
hebben gehaald, vonden zij de kassen
van een plaatselijke biljartclub en een
kaartclub. Een paar honderd gulden
werd hun buit. Doordat de hond begon
H H te blaffen, werd de eigenaar wakker
De 15-jarige Beekman, die op een en hoorde gerucht. Toen hij het vertrek,
schuit, liggende in de Prinsengracht te waar de dieven hun slag hadden ge-
Amsterdam aan het spelen was. raakteslagen, binnenkwam, waren zij reeds
te water en is eveneens verdronkenI gevlogen. De politie stelde onmiddellijk
Het stoffelijk overschot is gisteravond I met behulp van een politiehond een
opgehaald en naar het Wilhelmina- onderzoek in, doch tot nu toe zonder
gasthuis overgebracht. I resultaat.
