Koningin verleent opdracht aan prof. mr. W. F. de Gaay Fortman Tegenstellingen op conferentie in Londen gisteren verscherpt WEERBERICHT Onderzoek naar mogelijkheid tot samenstelling Kabinet Koninklijk Paar gaat morgen naar Korfoe BRITS ULTIMATUM AAN DE EOKA-REBELLEN OP CYPRUS Wordt alleen l Westelijk plan of ook dat van Menoti (India) aan Egypte overhandigd? AMERIKAANS VLIEGTUIG BIJ FORMOSA NEERGESCHOTEN BIJNA WEER MIJNRAMP IN HENEGOUWEN 95ste Jaargang DONDERDAG 23 AUGUSTUS 1956 No. 28916 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.— <\U VUUK LiLlUtlN fcIN UMblKtl per kwartaal: f2.35 per maand; f0.55 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Het Kabinet der Koningin heeft hedenmorgen meegedeeld: „H.M. de Koningin heeft gisteravond in het paleis Soestdijlc ontvangen prof. mr. W. F. de Gaay Fortman en hem verzocht een onderzoek in te stel len naar de mogelijkheid tot samenstelling van een Kabinet. Prof. de Gaay Fortman heeft de opdracht aanvaard". De heer de Gaay Fortman (A.R.) is hoogleraar in het Burgerlijk-, Han dels- en Arbeidsrecht aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Tot tweemaal toe heeft prof. Romme gelijk in een gedeelte onzer oplage van gisteren gemeld gisteren aan de Koningin verzocht de opdracht tot formatie van een Kabinet niet te hoeven aanvaarden. De eerste opdracht betrof de vorming van een parlementair Kabinet, de tweede een extra-parle mentair Kabinet. Daarna ontving de Koningin prof. Zijlstra (A.R.) met wie zij een gesprek voerde van bijna twee uur. Prof Romme zag geen heil in een aan hem te verlenen formatie-opdracht, om dat prof. Lieftinck heeft vastgesteld dat de brede basis als draagvlak van een parlementair Kabinet vooralsnog onbruikbaar is en prof. Romme zich po litiek niet de aangewezen figuur acht de vorming en de leiding op zich te ne men van een ander Kabinet. Daarvoor leek het hem juister een formateur te kiezen uit de protestants-christelijke kring (AR. of C.H.U.) omdat de P.v.d.A. Prof. De Gaay Fortman en K.V.P. het meest betrokken zijn ge weest bij het onbruikbaar worden van de brede basis, hetgeen dus nu ge schied is. De informateur prof. mr de Gaay Fortman is voornemens zo is van ochtend namens zijn woordvoerder medegedeeld zich in de eerstko mende dagen in de breedst denkbare zin op de hoogte te stellen van de po litieke verhoudingen zoals die op het ogenblik liggen. Prof. de Gaay Fortman zal heden een gesprek hebben met prof. Lief tinck. Nationale Reclasseringsdag: 6 oktober Van 24 september tot en met 7 oktober zal het Nationaal Bureau voor Reclas sering zijn jaarlijkse inzamelingsactie houden voor 24 reclasseringsinstellingen Als centrale datum Nationale Reclas seringsdag, is gekozen zaterdag 6 okt. (Ingez. Med.-Adv.) Dansstudio DICK J. VISSER Zie mededeling op de achterpagina! Aanhoudend koel De Bilt verwacht tot morgenavond: Zwakke tot matige, later tot krachtig of hard toenemende wind tussen zuid oost en zuidwest. Aanhouden koel weer. (Opgemaakt te 11.15 uur). 24 AUGUSTUS Zon op: 5.40 uur; onder: 19.47 uur. Maan op: 20.19 uur; onder: 9.02 uur. Hoogwater te Katwijk te 4.48 en 17.11 u. Dit trammer bestaat uit 10 pagina's. De informateur is voornemens zijn intrek in „Het Torentje", het werkver trek van de minister van Binnenlandse Zaken, te nemen. Hjj heeft gisteren in het Paleis Soestdjjk een onderhoud van enige uren met Hare Majesteit de Koningin gehad. Prof. de Gaay Fortman is 8 mei 1911 te Amsterdam geboren. Hij is werkzaam geweest op de departementen van Eco nomische Zaken en van Sociale Zaken. Sinds 1946 is hij hoogleraai aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Hij is lid van de S.ER., lid van de Staatscommis sie voor Burgerlijke Wetgeving, lid van de Nationale Raad Welzijn Militairen en rector van de Kaderschool van het Chr. Nationaal Vakverbond. Sinds 1 juli 1955 is prof. de Gaay Fortman kamerheer in buitengewone dienst van H.M. de Ko ningin. H.M. de Koningin en Z.K.H. de Prins der Nederlanden vertrekken mor gen naar Korfoe, waar zij enkele da gen de gasten zullen zijn van Koning Paul en Koningin Frederika van Grie kenland. In het begin van de volgende week zullen zij met hun dochters Prin ses Beatrix en Prinses Irene naar Ne derland terugkeren. Weer tragische tonelen in Marcinelie Het nieuws uit Marcinelie van deze nacht de ontdekking van 92 lijken op verdieping 1035 en de mededeling dat alle hoop nog levenden aan te treffen is opgegeven heeft in deze mijnstad, waar ondanks alles nog steeds hoop be stond diepe indruk gemaakt. Weer gin gen familieleden van de slachtoffers voor het hek van de mijn staan en weer speelden zich tragische tonelen af, ge lijk de eerste dagen van de ramp. Een vrouw die een zenuwaanval kreeg, moest met een ambulance worden weggevoerd. Maar in Athene en in Nicosia verwacht men, dat niemand zich zal overgeven Sir John Harding, de Britse gouverneur van Cyprus, heeft de opstandelin gen drie weken tijd gegeven om zich met hun wapens over te geven. Zij mo gen daarna naar Griekenland gaan of op Cyprus blijven, maar in het laatste geval zullen zij zich hebben te verantwoorden voor de misdrijven die zij ge pleegd hebben. Als er goed op het aanbod gereageerd wordt, heeft het minis terie van Koloniën in Londen meegedeeld, zal dit bijdragen tot het scheppen van een toestand, waarin voortgang kan worden gemaakt in de richting van zelfbestuur. De Britse advocaat Lord Radcliffe, die vorige maand een bezoek aan Cy prus heeft gebracht met het oog op de samenstelling van een grondwet, zal zijn best doen om zo spoedig mogelijk met zijn werk gereed te zijn. Binnen kort zal hij het eiland opnieuw bezoeken. „Eoka wil wapenstilstand, maar geen overgave" Een woordvoerder van de Cyprische regering heeft medegedeeld, dat zo spoedig mogelijk 120.000 vlugschriften met de voorwaarden voor overgaven en instructies over het gehele eiland zullen worden verspreid. De opstandelingen wordt aangeraden zich bij het dichtsb ij zijnde politiebureau of militaire eenheid te melden. „Breng uw wapens mee of vertel waar uw wa pens te vinden zijn. Als een schildwacht U aanroept, steek dan de handen om hoog en zeg: „Ik geef me over". Breng dit pamflet zo mogelijk mee en toon het aan degene aan wie U zich over geeft", zo staat er in de vlugschriften. In Grieksè regeringskringen voorspelt men, dat geen enkele Cyprische verzets man zich zal overgeven. Uit de procla matie van Harding blijkt, dat de Britse regering de bedoeling van de strijd op Cyprus niet begrijpt, zo wordt gezegd. Ook in welingelichte kringen in Ni cosia is men van mening, dat het ant woord van de EOKA op het Britse ulti matum afwijzend zal zijn. Men herin nert er aan, dat de EOKA een wapen stilstand, maar geen overgave heeft voorgesteld. Het droge weer van de laatste dagen heeft de boeren in actie ge bracht. Nu kan er van de oogst nog worden gered wat nog niet door regen, wind en koude reeds verloren is gegaan. Een Staphorster echtpaar op de ouderwetse manier bezig de rogge te maaien. (Van onze Londense correspondent) De stemming op de conferentie in Londen over het Suez-kanaal is giste ren aanmerkelijk minder vriendelijk geworden dan tot dusverre het geval is geweest. Een van de Nederlandse delegatieleden zei na afloop van de ver gaderingen van gisteren: ,,Het leek soms wel, of ik bij een vergadering van de Verenigde Naties zat". Oorzaak van de heftige debatten was de samen stelling van de commissie, die met president Nasser van Egypte verdere onderhandelingen zal voeren en de vraag, of de Egyptische regering officieel ook op de hoogte zal worden gesteld van het door de Indiase afgevaardigde, Krisja Menon, ingediende voorstel. Uiteraard dient hierbij de nadruk op het woord ..officieel" te vallen, daar algemeen bekend is, dat dit voorstel de in stemming van kolonel Nasser heeft, met wie achter de schermen druk overleg is gepleegd voordat het ter tafel werd gebracht. mensen, die de Sovjet-Unie, India, Indo nesië en Ceylon vertegenwoordigen". Herhaaldelijk ook richtte hij op agres sieve toon vragen aan de Nieuwzee- landse afgevaardigde over de bedoeling van bepaalde woorden en zinsneden uit diens voorstel. De Amerikaanse minister van Buiten- lanse Zaken. Foster Dulles, die zich ook herhaaldelijk in het debat mengde, ver klaarde zeker vijf keer dat de confe rentie is gehouden met als uitgangspunt, dat geen enkele meerderheid, hoe groot ook een minderheid, hoe klein ook, zou kunnen binden". Hij maakte het de voorstanders van het Indiase plan ech ter duidelijk, dat ij hun eigen gang zouden kunnen gaan, maar dat zijn voorstel slechts als basis voor onder handelingen met Egypte zal kunnen die nen voor een commissie, die zal worden beperkt tot afgevaardigden uit die lan den, die het Westelijke plan steunen. Fellere toon van de debatten De Indiase afgevaardigde kwam gis termiddag met het voorstel, dat de con ferentie uit haar midden een commissie zal benoemen, die met kolonel Nasser zal gaan praten namens de gehele con ferentie en op basis van zowel het plan- Dulles als van het Indiase plan. Een door Nieuw-Zeeland ingediend voorstel, dat uiteraard de steun van de Westelijke mogendheden heeft en ook geheel in de lijn van de ontwikkelingen ligt hield daarentegen in, dat de com missie slechts zou bestaan uit die dele gaties die zich hebben uitgesproken voor het Westelijke plan van minister Dulles voor internationaal toezicht op het ka naal. Volgens dit Nieuwzeelandse voorstel zou de commissie de Egyptische regering moeten benaderen om vast te stellen, of zij bereid is te onderhandelen over een verdrag op basis van het plan-Dulles. Hiermede werd dus het plan-Menon, dat slechts kan rekenen op de steun van de Sovjet-Unie, Indonesië en Ceylon, als basis van onderhandelingen met kolo nel Nasser van de baan geschoven. Moskou achter India Ook de Sovjetrussische afgevaardigde. Sjepilof, mengde zich in het debat, dat nu en dan een fel karakter kreeg. Hij stelde zich achter de mening van de Indiase afgevaardigde en verklaarde, dat de conferentie geen besluit zou kunnen nemen zonder de zevenhonderd miljoen Vrijheid van beweging? Een tweede punt, waarover nog ver schil van mening bestaat, is de vraag, of de commissie bij haar eventuele on derhandelingen met de Egyptische re gering enige vrijheid van beweging zal hebben, of strikt gebonden zal zijn aan een omschreven opdracht. Hierover zou den vandaag verdere besprekingen vol gen. Tegen half acht gisteravond deed tenslotte de Indiase afgevaardigde Me non het verzoek aan de voorzitter van de conferentie, Selwyn Lloyd, de besprekin gen tot heden te verdagen. Minister Dulles zei hiertegen wel bezwaren te hebben aangezien elke 24 uur van uit stel kan leiden tot verslechtering van Rome heeft het warm, zo warm zelfsdat de actieve ijsverkopers het af en toe niet langer, uithouden en even een schaduwrijk plekje op zoeken zoals b.v. in de zuilen galerij bij de Sint Pieter. Daad van onbekendetegenstander De Zevende Vloot zoekt naar overlevenden Een patrouille-vliegtuig van de Amerikaanse Marine is gisteren op 260 km. ten noorden van Formosa door „ongeïdentificeerde vliegtuigen" neergescho ten, aldus heeft het Amerikaanse ministerie van Marine gisteravond medege deeld. Het vliegtuig van het type P4mi „Mercator", in Japan gestationeerd was op een normale patrouillevlucht op ruim vijftig kilometer afstand van de kust van Rood-China, toen het meldde, dat het werd aangevallen. Het had zestien man aan boord. Sindsdien is er niets meer van het toestel vernomen. Volgens de Amerikaanse verklaring bevond het zich buiten de Chinese terri toriale wateren. Eenheden van de Zevende Vloot zoeken naar het wrak en naar eventuele overlevenden. De „Mercator" is ontworpen voor lange vluch ten boven zee en voor fotografische verkenning en wordt voortgestuwd dpor twee straal- en twee zuigermotoren. de toestand aan het Suez-kanaal. Me non voerde aan, dat hij in de gerezen situatie „geen verdere bijdrage tot het debat kon leveren" en zijn regering in New-Delhi wilde raadplegen. Tenslotte werd tot verdaging van de vergadering besloten, die dus met één dag (vandaag) is verlengd. Tussenvoorstel In conferentiekringen werd aangeno men, dat de Indiase afgevaardigde van daag met een tussenvoorstel zou komen. De overwegende br~waren van de Wes telijke landen tegen zün voorstel, om de commissie op basis van beide voorstel len zoals die van minister Dulles voor internationaal beheer en van hemzelf voor een Egyptisch beheer worden in conferentiekringen duidelijk geacht. Het zou immers voor kolonel Nasser een voor de hand liggende V tns zijn als basis voor besprekingen een door hem zelf gesteund voorstel te kiezen. Inmiddels werd het niet onmogelijk geacht, dt t de Russische, Indiase en Indonesische delegaties van daag zouden besluiten de conferentie zaal te verlaten, indien de voorstanders van het Westelijke plan zich in begin sel achter het Nieuwzeelandse voorstel zullen plaatsen. O Slot op pag. 2 Het tweede incident in veertien maanden tijd Dit is de tweede maal in veertien maanden tijds, dat in he. Verre Oosten een Amerikaans marinevliegtuig is neer geschoten. Vorig jaar jum beschoten Russische Migs boven de Beringzee een ,Neptune". Het toestel moest een nood landing maken op Saint Lawrence- eiland Geen der bemanningsleden kwam om het leven. In maart j.l. betaalde de Sovjet-Unie wegens dit incident circa 2 500 000 gulden schadevergoeding aan de Ver. Staten Nationalistische autoriteiten op For mosa hebben bekendgemaakt, dat het Amerikaanse vliegtuig niet door een na tionalistisch vliegtuig neergeschoten is. Op het nippertje 48 mannen bevrijd (Van onze Brusselse correspondent) Op het ogenblik, dat de moedige redders in Marcinelie, vijftien dagen na het begin van de ramp, de galerij op 1035 meter bereikten en er negen tig lijken vonden, brak in Montignies sur Sambre, eveneens in Henegouwen, in een kolenmijn een brand uit: 48 arbeiders waren daar aan het werk, maar, naar Belga hedenochtend meldde, werden zij spoedig bevrijd. Maar dit nieuwe ongeluk heeft in Belgische regeringskringen diepe ver slagenheid verwekt. Het wijst er in ieder geval op, dat de Belgische mijn wetgeving op het gebied van de voor zorg tegen branden moet worden her zien, althans de controle daarop moet worden verscherpt. Dezer dagen zijn in enkele conserva tieve kranten heel wat technische be schouwingen verschenen over de oorzaak van de brand te Marcinelie en het valt op. dat men tracht de verantwoordelijk heden te vinden, waar zij zeer waar schijnlijk niet behoren. Een van de tech nici verklaarde bijvoorbeeld, dat het „vrij normaal" was dat de kabels van de elektrische leiding niet in betonnen kasten zijn ingemetseld, terwijl andere technici de verkorting van de arbeids duur, waardoor onderhoudswerken moes ten worden uitgesteld, of een onhan dige manoeuvre van de Italiaanse arbei ders, die de kooi deed blokkeren, als de oorzaken van de ramp noemen. Op 6 september zal te Luxemburg de conferentie voor de veiligheid in de mij nen der zes landen van de KSG. de Ko len- en Staalgemeenschap, worden ge organiseerd De Hoge Autoriteit is dus ingegaan op het verzoek van de Ita liaanse regering. In de eerste plaats zal worden gesproken over dc verantwoor delijkheid voor de ramp van Marcinelie. De minister van Arbeid. Troclet, heeft gisteren medegedeeld, dat er volstrekt geen hoop bestaat op overlevenden in Marcinelie, want de lucht, die er heerst op de laagste verdieping, is besmet. Een groep mijnwerkers heeft nog getracht te ontkomen, niet aan het ?as, maar aan de rook, aldus deelde hij verder mede Men is dat te weten gekomen doordat een mijnwerker op een deur heeft geschreven: ,Wij vluchten voor de rook met een vijftigtal rear de Quatre Paumes". 8 augustus, 19.30 uur". Deze ongelukkigen zijn gestikt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 1