K.V. P. vertrouwt
prof. Lieftinck niet
nieuwe opzet van
Negen landen gisteren in Londen
achter liet plan van Foster Dulles
WEERBERICHT
Teleurstellende rede van de
Sovjetrussische minister van
Buitenlandse ZakenSjepilof
Prof. Romme houdt krijgsraad
Kefauver gisteren gekozen als
kandidaat vice-presidentschap
95ste Jaargang
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1956
No. 28912
(Van onze Londense correspondent.)
De Sovjetrussische regering erkent ten volle Nassers recht het Suez-
kanaal te naasten en verzet zich daarom tegen de voorstellen van Foster
Dulles tot internationalisering van het kanaal. Om tot een oplossing te
geraken van het huidige conflict steunt zij Nassers voorstel om een con
ferentie, van 45 mogendheden bijeen te roepen. Deze conferentie kan
worden voorbereid door een commissie, samengesteld uit vertegenwoor
digers van Engeland, Frankrijk, de Ver. Staten, Sovjet-Rusland, India en
Egypte.
Dit was de kern der rede, die Sjepilof, de Sovjetrussische minister van
Buitenlandse Zaken, gistermiddag in Londen gehouden heeft. Na de hoog
gespannen verwachtingen, die door de kracht der redelijkheid van Dulles'
rede waren gewekt, was deze rede een grote teleurstelling. Het moet vrijwel
onmogelijk worden geacht, dat de conferentie tot een min of meer eens
gezinde beslissing zal kunnen komen. Evenwel: er is nog hoop. Een woord
voerder van het Foreign Office (Britse ministefie van Buitenlandse Zaken)
gaf althans als commentaar: „Als Sjepilof het plan van Foster Dulles ver
worpen heeft, was zijn toon toch niet vijandig. Wij blijven nog hoop
koesteren, dat de conferentie zal slagen."
die de jonge nationalistische staten van
het Midden- en Verre Oosten wel als
muziek in de oren moet hebben geklon
ken.
Bijzonder braaf
Toch is er nog hoop
Pineau, de Franse vertegenwoordiger,
was van oordeel, „dat Sjepilof de deur
op een kier had laten staan" en de
Amerikanen vonden „dat er nog enige
j ruimte tot manoeuvreren was overgela-
ten". Sjepilof waarschuwde de Westerse
mogendheden, dat „elke poging Egypte.
I of welke mogendheid dan ook. met
kracht van wapenen zyn wil op te leg-
gen de vrede in het Midden-Oosten zou
verbreken. Dit conflict van locale aard
zou zich gemakkelijk kunnen uitbreiden
over het gehele Nabije en Midden-Oos
ten en misschien zelfs daarbuiten".
Het Suez-kanaal, aldus Sjepilof, is
door Egyptische arbeiders op Egyptisch
grondgebied gebouwd en werd beheerd
door een Egyptische maatschappij. Als
soevereine staat had Egypte het recht
het Suezkanaal te naasten, zoals Groot-
Brittannië kolen en staal en Frankrijk
zijn gas en elektriciteit genationaliseerd
hebben, zonder zich te storen aan het
feit. dat er ook buitenlandse aandeel
houders waren.
Tevens echter - en dit geeft reden tot
hoop - erkende Sjepilof het grote belang
van het Suezkanaal speciaal voor Enge
land en West-Europa, zodat ook hij een
internationale garantie van de vrije
doorvaart gewenst achtte. Deze garantie
moet echter ten volle rekening houden
met Egyptes soevereine rechten en moet
daarom geschieden in een vorm. die
voor Egypte aanvaardbaar is. Met pro
fessorale zwaarwichtigheid gaf Sjepilof,
die vanwege zijn knappe gezicht en
massale postuur, zich de bijnaam „de
mooie jongen van het Kremlin" verwor
ven heeft, een uiteenzetting over de
doeleinden der Sovjetrussische politiek,
Oudste twee
Prinsessen naar
Griekenland
Gasten op Vorstentrip
De Griekse Koninklijke familie heeft,
evenals twee jaar geleden, een groot
aantal vorstelijke personen uit Europa,
bij wie ook de Nederlandse Koninklijke
familie, uitgenodigd voor een vakantie
verblijf in Griekenland. De gasten zul
len in deze vakantieweek van 19 tot 27
augustus voornamelijk op het eiland
Korfoe verblijven.
Ditmaal zullen alleen de oudste twee
Prinsessen van de Nederlandse Konink
lijke familie aan de uitnodiging gevolg
geven. Zij worden door de Prins naar
Venetië begeleid, waar zij zich vanmid
dag zullen inschepen. De Prins zal daar
na naar Soestdjjk terugkeren.
Gemeentelening
Leiden ver
overtekend
Van de gisteren opengestelde gelegen
heid tot inschrijving op de obligatie
lening der gemeente Leiden is een dus
danig gebruik gemaakt, dat de lening
verre is overtekend.
Van een toewijzingspercentage was
hedenmorgen nog niets bekend.
Wel staat vast dat op de inschrij
vingen een belangrijke reductie zal moe
ten worden toegepast.
Koel weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk nog overwegend krach
tige en langs de Waddenkust storm
achtige. later geleidelijk afnemende
zuidwestelijke wind. Enkele buien maar
ook plaatselijk opklaringen. Koel weer.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
19 AUGUSTUS
Zon op: 5.32 uur: onder: 19.58 uur.
Maan op: 18.39 uur; onder: 3,27 uur.
Hoogwater te Katwijk aan Zee te 2.02
en te 14.40 uur.
(20/8: 2.38 en 15.14 uur).
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
en een Bijvoegsel
.Namens de Sovjetrussische regering
wil ik met nadruk verklaren, dat de
Sovjet-Unie geen enkel privilege of spe
ciaal voordeel zoekt in het Midden- of
Nabije Oosten. Wij beschikken over tal
rijke hulpbronnen en verlangen geen
concessies in de Oosterse landen of een
aandeel in de materiële winsten, daar
zulke bedoelingen in strijd zijn met de
aard van onze sociale structuur. Nog
zeer onlangs hebben wij Perzië, zonder
tegenprestatie te verlangen, de conces
sie teruggegeven, die wij in dat land
hadden. De Sovjet-Unie heeft het nim
mer als toelaatbaar erkend, dat geschil
punten van economische aard door wa
pengeweld worden beslecht. En altijd
heeft zij met kracht veroordeeld, dat
voorwaarden, die inbreuk pleegden op
de souvereine rechten van naties, aan
andere landen worden opgedrongen".
Het. Kremlin deed zich in deze rede dus
wel bijzonder braaf voor.
Hoewel Sjepilof zich geheel aan Egyp
tes zijde schaarde, scheen hij toch op
één punt Egyptes houding te laken, daar
hij als eis stelde, dat „in overeenstem
ming met de conventie van Constanti-
nopel het Suezkanaal nimmer het to
neel van militaire operaties mag zijn en
nimmer aan een blokkade mag worden
onderworpen". Men kan hieruit de con-
Onassis in het krijt
tegen Nasser?
(Van onze Parijse correspondent)
De Griekse reder en petroleummagnaat
Onassis, die zijn hoofdbureaus in Monaco
heeft gevestigd en als de rijkste man ter
wereld wordt beschouwd, zou, volgens
doorgaans betrouwbare bron, bereid zyn
actief tegen kolonel Nasser van Egypte
in het strijdperk te treden. Volgens die
inlichtingen zou Onassis hebben aange
boden de aanleg van een pijpleiding te
bekostigen waardoor de Rode en de Mid
dellandse Zee met elkaar verbonden
zouden kunnen worden.
Door middel van (Onassis') tankboten
zou de petroleum worden aangevoerd en
later getransporteerd naar de raffina
derijen. Onassis heeft verklaard, dat
deze oplossing de enige doelmatige te
genzet van het Westen zou zijn, na
Nassers eenzijdige nationalisatiebesluit
van het Suezkanaal.
clusie trekken, dat dus ook de blokkade,
die door Egypte tegen Israëlische sche
pen wordt toegepast, moet worden opge
heven.
Kritiek op onderdelen
Negen landen lieten gisteren hun oor
deel over de door Foster Dulles gedane
voorstellen horen. Behalve de Sovjet-
Unie waren dit Frankrijk, Noorwegen,
Duitsland, Nieuw-Zeeland, Japan, Dene
marken, Turkije, Spanje en Perzië, die
zich allen met het plan konden vereni
gen, zij het ook dat sommigen op enke
le onderdelen kritiek hadden. Pineau, de
Franse minister van Buitenlandse Za
ken, stelde voor, dat het Suezkanaal en
zijn installaties als Egyptisch eigendom
erkend zouden worden, doch dat de be
drijfsvoering zou worden opgedragen
aan een internationale bestuursraad,
waarin ook Egypte zitting zou hebben.
Zeer waarschijnlijk zal in de zitting
van hedenmiddag minister Luns het
woord vragen om het Nederlandse
standpunt kenbaar te maken.
O Slot op pag. 2
Geen algemeen enthousiasme
Kabinet met of zonder K. V. P.-ministers?
(Van onze parlementaire redacteur)
De nieuwe opzet van prof. Lieftinck is: ministers van de P. v. d. A. en de
KVP toch nog in een Kabinet op brede basis te verenigen, maar dan zonder
voorafgaand overleg met de partijen over het regeringsprogram, de zetel
verdeling en de personen die in het extra-parlementaire Kabinet zitting zouden
krijgen. Geen verdere onderhandelingen dus. De partijen behoeven zich dan
ook niet verantwoordelijk te gevoelen voor het optreden van de ministers die
partijgenoten zijn.
De vraag is nu of prof. Lieftinck kans van slagen heeft met de voorberei
ding van een dergelijk Kabinet, waarin waarschijnlijk de meeste ministers zitting
zouden hebben, die ook nu reeds deel uit maken van het Kabinet, aangevuld
met enkele nieuwelingen zoals een minister uit de kring van de VVD, voor wiens
optreden de VVD dan echter ook geen verantwoordelijkheid zou dragen.
De achterdocht van de KVP wordt
versterkt door de formulering van de
opdracht: „het onderzoeken van de
mogelijkheid tot het vormen van een
Kabinet dat het vertrouwen van het
Parlement zal kunnen verwerven".
Wanneer dat vertrouwen verworven
is, zou het immers parlementair zijn.
Blijkens de bijeenkomst van de KVP-
fractie (ook de AR-fractie komt bjj-
een) zal de nieuwe hulp-actie van
prof. Lieftinck niet kunnen rekenen
op aller enthousiaste medewerking.
Veldmaarschalk Montgomery is
gisteren in Nijmegen aangekomen
en daar heeft de bevolking getoond
haar befaamde bevrijder een warm
hart toe te dragen. Naast de veld
maarschalk in de auto burgemeester
Hustinx van Nijmegen.
Bromfietser reed tegen
vrachtauto
Gistermiddag omstreeks half zes reed
de 23-jarige J. Rensen uit Pijnacker per
bromfiets op de Rotterdamseweg in de
richting van Overschie. Ongeveer een
kilometer voor de Zwebh kwam hem een
vrachtauto uit Gilze Rijen tegemoet.
Door onopgehelderde oorzaak reed Ren
sen tegen de vrachtauto op en bleef ern
stig gewond op de weg liggen. In het
gasthuis te Delft is hij aan zijn verwon
dingen bezweken.
Een hard hoofd
In de kring van de KVP heeft men er
een hard hoofd in dat prof. Lieftinck zal
slagen. Sommigen merken op dat met
de nieuwe opzet prof. Lieftinck de P. v.
d. A. precies haar zin zou krijgen en dat,
tegen de zin van de KVP, de bevordering
van de bezitsvorming beperkt zou blij
ven. Men weet ech'ter niet wat er in het
regeringsprogram van prof. Lieftinck
over de bezitsvorming is vermeld. Het is
zeer waarschijnlijk dat dit punt een
nieuwe tegemoetkoming van de P. v. d.
A. inhoudt, waarover dr. Drees en mr.
Burger donderdagavond met prof. Lief
tinck hetoben geconfereerd. Die tegemoet
koming zou prof. Lieftinck dan aanlei
ding hebben gegeven de volgende mor
gen aan de Koningin mee te delen dat
hij een nieuwe opzet wil proberen, in de
verwachting dat KVP-ers niet zullen
weigeren in een extra-parlementair
Kabinet zitting te nemen als op het ge
bied van de bezitsvorming heel ver, zij
het niet geheel, aan de verlangens van
de KVP is tegemoetgekomen.
De tegemoetkoming zou hierin bestaan
dat de P. v. d. A. akkoord wil gaan met
de vermelding in het program van ver
dere maatregelen in de sfeer van de
onderneming ter bevordering van de
bezitsvorming. Reeds eerder was de P. v.
De orkaan ..Betsy" heeft óp het
eiland Porto Rico voor miljoenen
dollars schade aangericht en zoveel
woningen vernielddat 20JOOO Por-
toricanen dakloos werden. De.foto
toont een straat in het stadje
Yabacoawaar de storm zijn visite
kaartje achterliet.
d. A. daartoe bereid, maar die bereid
verklaring werd teruggenomen en ver
wezen naar „onderzoek van de mogelijk
heid" toen prof. Romme nog meer wilde
dan waarmee hij zich aanvankelijk
tegenover prof. Lieftinck tevreden had
verklaard.
Bezitsvorming
In het communiqué over de misluk
king van zyn bemiddelingspoging tus
sen de KVP en de P. v. d. A. over de
bezitsvorming, heeft prof. Lieftinck
geconstateerd dat beide partijen het
eens waren over verdere maatregelen
tot bevordering van de bezitsvorming
in de sfeer van de onderneming. Daar
op zal hy dus zijn regeringsprogram
hebben gebaseerd. Andere maatregelen
voor de bezitsvorming zullen worden
onderzocht. De KVP krijgt dan eigen
lijk geheel wat zy verlangt.
Dr. Drees is waarschijnlijk met het
nieuwe plan van prof. Lieftinck ak
koord gegaan omdat er dan geen
onderhandelingen meer zullen worden
gevoerd over de rest van het regerings
program, waarvan de financiële pun
ten nog moeilijkheden zouden kunnen
opleveren, en ook niet over de zetel
verdeling. Dat laatste is voor de KVP
niet prettig.
Besprekingen
De Democratische partijconventie
Hij verivierf zich als Senator bekendheid
door de bestrijding van het bendewezen
Senator Estes Kefauver is yrydag op de conventie van de Democratische
partij in de Ver. Staten geko^eh als kandidaat voor het vice-presidentschap.
Kefauver kreeg voor het eerst bekendheid als bestrijder van het bendewezen
en wel in zijn hoedanigheid van voorzitter van de Senaatscommissie voor het
onderzoek naar misdaden. De werkzaamheden van deze commissie werden door
de televisie uitgezonden. Kefauver stamt van Franse Hugenoten af. Zijn vrouw,
wier meisjesnaam Nancy Piggott luidt, is geboren in Glasgow. Het echtpaar
heeft vier kinderen. Kefauver, een lange, magere man, is vroeger advocaat in
Tennessee geweest. Hy staat bekend als iemand, die zjjn aanhangers voor zich
inneemt met een vriendelijke glimlach en een treurig gezicht. Voor hy in 1948
tot lid van de Senaat werd gekozen, was hij tien jaar lang lid van het Huls van
Afgevaardigden. In 1952 trachtte hy Democratisch kandidaat voor het presi
dentschap te worden, maar hy moest het toen afleggen tegen Stevenson, wiens
eventuele plaatsvervanger hij nu geworden is voor het geval, dat deze tot pre
sident zou worden gekozen. Kefauver heeft een vooruitstrevende, liberale
visie op politiek gebied. Hy staat achter Stevensons programma op buitenlands
gebied, maar is voorstander van het voeren van een krachtiger politiek inzake
het tere punt van de rassenscheiding.
Truman plaatst zich thans
geheel achter Stevenson
„Het zal een felle strijd worden, doch
wij kunnen hem winnen", aldus heeft
ex-president Truman in een toespraak
tot de partij conventie gezegd.
Het is mogelijk, dat prof. Lieftinck
een Kabinet voorbereidt zonder minis
ters uit de kring van de KVP, want
gisteren is reeds geschreven dat prof.
Lieftinck zijn nieuwe taak zo opvat, dat
zijn onderzoek zich „in de eerste
plaats" zal richten op de mogelijkheid
van een breed samengesteld Kabinet
(waarin dus ministers zowel van de
P. v. d. A. als van de KVP zitting zou
den hebben). Maar als dat onmogelijk
is, wil hy blijkbaar ook de mogelijk
heid onderzoeken van een extra-par
lementair Kabinet zonder KVP-minis-
ters.
Gistermiddag heeft prof. Lieftinck
achtereenvolgens mr. Burger, de fractie- i
leider van de P. v. d. A., prof. Romme
van de KVP, prof. Zijlstra van de AR
en de heer Korthals van de WD ont
vangen. 's Avonds ontving 'hij de heer
Tilanus, fractieleider van de CHU. Hij j
informeerde of zij instemden met zijn
plan van een extra-parlementair Kabi
net en deelde mee niet hun oordeel te
vragen over de zetelverdeling in het
nieuwe Kabinet. Dat oordeel zou hij wel
vragen aan de aan te zoeken ministers,
die hij vrij zou laten de leider van hun
Kamerfractie te raadplegen alvorens al
of niet een ministersportefeuille te aan
vaarden. Vandaag wil prof. Lieftinck
antwoord van de fractieleiders of zij ak
koord gaan met een extra-parlementair
Kabinet. Met deze opzet zou de KVP
wel eens kunnen twijfelen of er werke
lijk sprake is van een extra-parlementair
Kabinet. Om die reden zou de KVP niet
welwillend kunnen staan tegenover de
poging van prof. Lieftinck, omdat er in
werkelijkheid zou worden gepoogd een
parlementair Kabinet te vormen zonder
dat de partijen in de laa'tste fases van
de Kabinetsformatie mogen meespreken.
Truman kwam terug van zijn vroegere
verklaring, dat Stevenson niet genoeg
BURGEMEESTER VAN DORDRECHT
DANKT VÖHRINGEN
De burgemeester van Dordrecht, mr.
J. A. H. J. van der Dussen, heeft zijn
collega van Vöhringen schriftelijk zijn
grote erkentelijkheid betuigd voor de
wijze, waarop het gemeentebestuur en
de bevolking de passagiers van de daar
dinsdagavond verongelukte bus uit
Zwijndrecht tegemoet zijn getreden.
De begrafenis van de uit Dordrecht
en Dubbeldam afkomstige slachtoffers
van het ongeluk is bepaald op maandag.
„vechter" zou zijn om Eisenhower te
kunnen verslaan.
„Een man, die in staat was deze con
ventie op deze wijze voor zich te win
nen, moet ook de republikeinen kunnen
verslaan", aldus Truman, die Steven
son zijn volledige steun toezegde.
Omtrent de aanwijzing van Senator
Kefauver als kandidaat voor het vice-
presidentschap zei Truman: „Hij zal Ste
venson op bekwame en doelmatige wijze
steunen. Zijn aanwijzing betekent een
geduchte versterking van de Democra
tische kansen".
Truman viel de Republikeinen aan,
zeggend dat de Republikeinse politiek
heeft geleid tot een „voortdurende ver
mindering van ons gezag in het buiten
land".
Slot op pag. 2
aillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllM
Nieuw vervolgverhaal
„Het verdwenen
manuscript""
In ons nieuwe vervolgverhaal
maken de lezers kennis met een
merkwaardige speurdersfiguur dr.
Will Fox.
Deze hoogstbegaafde, nog jonge,
man, die gemakkelijk een briljant
wetenschapsman had kunnen wor
den hy is dr. in de archeologie
heeft, nadat hij uit de oorlog
terugkeerde, een leven van avon-
tuui verkozen boven dat van een
studiemens.
Hij valt van de ene merkwaar
dige opdracht in de andere én dit
maal zoekt hij naar verdwenen
wetenschappelijke papieren, in
verband waarmee hij aan het
Gardameer vertoeft, zich in Parijs
ophoudt en zelfs in een oud slot
aan de rotsige kust van Bretagne
belandt.
Hij heeft een ietwat lichtzinnige
inslag en vrouwen spelen steeds
weer een rol in zijn leven.
Onze lezers wacht een boeiend
verhaal met een geheel eigen sfeer.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllll^
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 6705»
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
