VREEMDSTE VISSERS TER WERELD VANGEN ATOOMRESTEN
Dsjengis Klian: „de hardste
van allen!"
ZATERDAG 18 AUGUSTUS WEKELIJKS BIJVOEGSEL PAGINA 3
Met een stofzuiger halen zij stof uit de lucht
Beivogen Leven
Vijand van Christenen en Muzelmannen
„ATOOM-ENERGIE" staat in
witte letters op de donkere
truien van de bemanning der
„Mary Munro III". Geen won
der, want het is de taak dezer
Cumberlandse zeelui om de
zeebodem te bevissen op spo
ren van radio-activiteit. Zij zijn
er trots op, de allermodernste
vissers ter wereld te zijn.
t j IER mannen Alec Mellon, Ge-
orge Taylor, Ted Sutton en Ar
thur Davis bevissen de Cum
berlandse kustwateren op atoomres-
ten. Hun visserstaak is enig op aar
de! Tot dusverre stelden zij nergens
een zo grote mate van radio-activi
teit vast, dat deze als een gevaar wordt
aangemerkt door de mannen der we
tenschap. Mocht echter te eniger tijd
de Mary Munro III wel met zulke
„positieve" resultaten aan boord de
haven van Whitehaven binnenlopen,
dan zal Sellafield, ja, dan zal het
Britse Ministerie van Bevoorrading
in last zijn. Immers, dan nv v, en weg
gevonden worden om op andere ma
nier dan tot dusverre de afvalpro-
dukten der Sellafieldse atoomzuilen te
spuien. Die weg zal lang, moeilijk
een zeer kostbaar zijn.
(NIVANO - Nadruk Verboden)
Met dit toestel onderzoekt
radiotelegrafist George Taylor
de aanwezigheid van gamma-
stralen in de lucht.
Laboratorium-vissen zijn er niet om te eten
(Bijzondere medewerking)
SCHIPPER Alec Mellon is negenenveertig jaar oud. Stoer en
joviaal staat hij op de kade van de haven van Whitehaven.
„Ja, die „atoomvisser" ben iken daar ligt mijn atoom
schuitje, de Mary Munro III. Een brave schuit! In mijn jonge jaren
ben ik buschauffeur geweest in Londen en later was ik in die stad
politieman. Maar wat wilt U? Het bloed kruipt waar het niet gaan
kan. Mijn voorouders waren allemaal vissers en zeelui. Ook ik ging
terug naar de zee. En nou hebben ze me opgeknapt met de zonder
lingste visserij, die er bestaat, met de atoomvisserij
BLAUW-WIT geschilderd ligt de
Mary Munro III op de mistige
ochtend langs de kade. Alec Mel
lon en zijn drie helpers maken zich ge
reed ook om hun uniek vissersbedrijf
te gaan uitoefenen. Schip en beman
ning zijn in dienst van het Ministerie
van Bevoorrading, afdeling Atoom-
Energie. „M.o.S. Atomic Energy"
lees ik in helderwitte letters op hun
donkere truien. Schipper Mellon glim
lacht, als hij mijn ogen gericht ziet
op die letters.
„Ja, dat zijn weatoomvissers
„Nu ja, schipper", zegt de boots
man, Ted Sutton, „we vangen ook wel
eens een zoodje vis, maar niet om op
te eten. Die leveren we af aan de
heren van het laboratorium op de wal.
Die goochelen er dan mee, totdat ze
weten hoe radioactief die vissen zijn..
Mijn grootvader zou zich de haren uit
het hoofd hebben getrokken, als hij
die kunsten had gezien...."
WAAROM ATOOMVISSERIJ?
TIT AT bewoog het Ministerie van
VV Bevoorrading om tot de atoom
visserij over te gaan en Mel
lon en zijn mannen op de Mary Mun
ro III met die taak te belasten?
Nabij Whitehaven ligt de plaats
Sellafield, waar de afdeling Aioom-
Energie van het ministerie enige
atoomzuilen heeft gebouwd. De afval
produkten dezer installatie worden
afgevoerd door een pijpleiding van on
geveer achthonderd meter lengte, die
op de zeebodem ligt. Op gezette tij
den wordt die leiding door duikers on
derzocht op lekken. En eveneens op
gezette tijden bevist de Mary Munro
III de Cumberlandse kustwateren om
te onderzoeken, of zich door de atoom-
zuil-afvalprodukten onder en in het
water misschien schadelijke radio-ac
tiviteit ontwikkelt.
Mellon en zijn mannen brengen dan
monsters vis, zeewier, schelpen, zand
en slik, benevens flessen zeewater
naar de wal. De deskundigen van de
atoomvorsing test de monsters ver
volgens op radio-activiteit. Teveel van
deze activiteit kan namelijk zeer scha
delijk zijn en dergelijke schade wil
het Ministerie van Bevoorrading zo
tijdig mogelijk voorkomen. Aan deze
bezorgdheid dankt de atoomvisserij
haar ontstaan en danken Alec Mel
lon en zijn mannen hun unieke vis-
sersbaanl
HOE?
SCHIPPER Mellon heeft opdracht,
lucht, water en zeebodem te con
troleren. Zijn duiker Arthur
Davis gaat steeds weer omlaag om
de toestand van de pijpleiding na te
gaan en te onderzoeken of er geen
breuken dan wel lekken van andere
aard aanwezig zijn. Het wateronder-
zoek is het eenvoudigste. Speciaal
geconstrueerde „Munro-flessen" wor
den aan lijnen overboord ^egooid om
monsters zeewater uit verschillende
diepten boven te brengen. Een dreg
dient om zeewier, zand en slik vaj
de bodem te halen. Bootsman Ted
Sutton is de „dregger'. De radio-tele
grafist, George Taylor, staat voort
durend in radiografisch contact met
Sellafield, het Cumberlandse „Atoom-
Hoofdkwartier". Bovendien verzame.t
hij met een stofzuiger monsters stof
uit de lucht, die eveneens op hun
atoomwetenschap hebben zij heel wat
geleerde termen overgenomen en aan
boord van de Mary Munro III zijn
woorden als Geigerteller, alpha-stra-
len, isotopen, gamma-stralen tot
echte visserstermen geworden. Ja, de
kostbare instrumenten, die de Mary
Munro III aan boord heeft, worden
ook door de bemanning die toch
stellig geen atoom-scholing heeft
doorlopen deskundig en met gemak
bediend. George Taylor bijvoorbeeld
onderzoekt de lucht op kosmische ra
dio-activiteit.
radio-activiteit worden onderzocht.
Zeedieren behoren ook tot de prooi
van Alec Mallon en zijn mannen, ech
ter niet om als voedsel te dienen of
ter markt te worden gebracht, doen
om in Sellafield door de atoomde;-
kundlgen te worden onderzocht op
hun radio-activiteit.
ATOOM-JARGON
GEWONE vissers spreken over ha
ring en kabeljauw, over netten,
lijnen, spiering en wat dies
meer zij. De atoomvissers voor de
Cumberlandse kust echter hebben hun
eigen atoom-jargon. Door hun veel
vuldig contact met de mannen der
Op iedere vissersboot wordt al
het „onkruid", zoals krabben,
schelpenzeesterren en het on
dermaatse goed zo gauw moge
lijk over boord gegooid. Niet
aldus op de ..Mary Muuro III",
waar alles nauwkeurig wordt
verzameld en toegezonden aan
het laboratorium voor atoom
onderzoek.
ZOMER-
RIJKDOM
OP
TAFEL
llllllllüllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!
Het Voorlichtingsbureau voor de
Voeding meldt:
Eén van de prettige dingen van de
zomer is, dat zij ons de kans geeft ons
rijkelijk te goed te doen aan verse
green ten en vers fruit.
In 7 menu's zullen wij U wat ideeën
aan de hand doen voor de verwerking
van die lekkere en gezonde produkten.
We hopen er tevens mee aan te tonen,
dat tomaten en vruchten hun plaats
in de warme maaltijd ruimschoots
verdienen. Natuurlijk kunnen de me
nu's vereenvoudigd worden door de
soep of het toetje achterwege te laten.
Tomatensoep aardappelen, kalfs
lapje met jus, bloemkool choco
ladepudding met custardsaus.
Aardappelen met jus, gebakken
kaasplak. andijvie broodschotel
met krenten en rozijnen.
Aardappelen, runderlapje met jus,
slabonen custardvla met gestoof
de of rauwe bessen of pruimen.
Groentesoep aardappelen met jus,
kropsla met gekookt ei flensjes.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Aardappelen, gehakt met jus, snij
bonen vruchtensla.
Aardappelen, gebakken vis, boter
saus, gestoofde tomaat caramel-
vla.
Kerriesoep gebakken aardappelen,
roerei, andijviesla rijst met bes-
sesapsaus.
RECEPTEN VOOR 4 PERSONEN
Broodschotel met krenten en rozijnen
200 gr. oud brood zonder korst, Vz
liter melk, 1 ei, 75 gr. (5 eetlepels)
suiker, 50 gr. krenten en 50 gr. ro
zijnen of 100 gram rozijnen, 1 pakje
vanillesuiker, schil van een citroen,
beschuitkruim, boter of margarine.
De melk aan de kook brengen met
de geraspte schil van de citroen. Het
in dobbelstenen gesneden brood en de
gewassen krenten en rozijnen toevoe
gen en 10 minuten zachtjes in de melk
verwarmen. Het brood fijn roeren.
Het ei met de suiker en de vanillesui
ker roeren en bij de broodmassa voe
gen. Het geheel overdoen in een vuur
vaste schotel en bestrooien met be
schuitkruim. Hier en daar een klontje
boter of margarine leggen en het
schoteltje in de oven of in een won-
derpan een bruin korstje geven.
Gestoofde tomaten.
1 kg tomaten, zout, peper, boter of
margarine, paneermeel.
De tomaten wassen, in heet water
dompelen en schillen. De tomaten in
plakken snijden. De plakken bestrooi
en met peper en zout en overdoen in
een braadpan. Een paar klontjes bo
ter of margarine er tussen leggen. De
tomaten in 5 A 10 minuten gaar laten
worden. De tomaten voorzichtig over
doen in een schaal en bestrooien met
gehakte peterselie. Desgewenst de to
maten in een vuurvaste schotel in de
oven bereiden. De tomatenplakken met
peper, zout en klontjes boter of mar
garine in een vuurvaste schotel doen.
De bovenkant bestrooien met paneer
meel. Er hier en daar een klontje bo
ter of margarine op leggen. De schotel
10 a 15 minuten in een matig ver
warmde oven plaatsen. Vlak voor het
opdienen gehakte peterselie er over
strooien.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliilillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUIIIIIW^
Verlammende schrik beving allen bij zijn komst!
TN HET BEGIN van de dertiende eeuw zat het Avondland in zak en as. Het was
in Egypte begonnen. Zo zou men het althans kunnen zien. Egypte was de .be
geerde buit" voor het Westen en het Oosten. Aanvankelijk dachten de Westerlingen dat
achter de vijanden van het Midden-Oosten een vriend woonde, een grote vriend, doch
weldra zou blijken dat deze vriend de gruwelijkste vijand was, die het Westen ooit
had gekend.
Doch waarom zullen wij mensen van de Twintigste
Eeuw in raadselen spreken, als wij alle tijd hebben „om
de Geschiedenis op de voet te volgen?"
Gnze werkdagen zijn immers kort en de techniek neemt
ons het zware werk uit de handen, zodat we. lichamelijk,
en geestelijk hongerend, nooit moe kunnen worden bij
het zien naar de beelden van een verloren tijd.
Wel verkondigde men reeds in de dertiende eeuw dat
men zes uren werken moest per dag, zes uren bidden,
zes uren zijn broeders helpen en zes uren slapen!
Doch ik vraag U in gemoede: „Heeft ooit het beeld
van de werkelijkheid in enige Eeuw het beeld van de
Verkondiging benaderd?
En de hoofdpersoon van de serie „Bewogen Levens",
die nu op stapel staat, had zelfs deze Verkondiging nog
nooit gehoord. Hij leefde bij zijn eigen verkondiging en
die luidde ongeveer zo: „Wees trouw aan Uw woord.
ken geen vrees, zorg ervoor dat Uw vijanden voor
U vluchten, reeds als ze Uw naam horen. De grootste
vreugde van een man is zijn vijanden op de vlucht te
zien en de vrouwen dier vijanden badend in tranen!"
Hij heeft het vèr gebracht, deze hoofdpersoon, want
hij, de zoon uit het 23ste geslacht van De Grijze Wolf,
die tot stammoeder had: MaralGoa, de Stralende Ree,
zou eens 'n Rijk veroveren, waarbij dat van Alexander de
Grote slechts een speeltuin was. En deze erfde nog wel
een Koninkrijk, terwijl de eerste alles moest veroveren
door eigen kracht!
Geen wonder dat de sage deze grootste veroveraar aller
tijden dan ook op een zeer aparte manier geboren laat
worden: met een stuk geronnen bloed in zijn hand, dat
sprekend op een edelsteen geleek.
MAAR Wij zeiden dat de Geschiedenis hier bedoeld,
van het Westen uitgezien, eigenlijk in Egypte
begint.
En dat is ook zo. Want vanuit Egypte schreef Jacob
van Vitry, bisschop van Ptolemais zijn zo beroemd
geworden brieven over de snel naderende Christenheld,
een Koning der Joden, Koning David, die allerwegen
al de kracht der Saracenen had gebroken en het oude
Jeruzalem zou laten herbouwen, omringd door gouden
en zilveren muren!
Deze opwekkende brieven waren wel nodig, èn voor
de benarde kruisvaarders die in Damiate zaten opgeslo
ten, die van zegevierende belegeraars belegerden waren
geworden, wie het water tot de lippen kwam èn voor de
ganse Westerse Christenheid, die omstreeks Pasen van
1221 in grote spanning uitzag naar berichten van het
wanhopig vechtende kruisleger.
Inplaats van een Jobstijding kwam er een jubelbrief
van Jacob van Vitry, bisschop van Ptolemais! Een brief
aan de paus, een aan hertog Leopold van Oostenrijk, een
aan de Engelse Koning Hendrik III, tenslotte nog een
aan de Universiteit van Parijs!
Heel nauwkeurig stond er in beschreven hoe de nieuwe
Koning David zegevierend voorwaarts rukte. God mèt
hem! Zekerlijk was hij de Koning over de verstrooide
stammen in Israël die eens het gouden kalf hadden
aanbeden. Armenische Christenen hadden reeds
gemeld hoe hij er uitzag. Geen Saraceen durfde hem te
naderen. Voor Joden en Christenen was hij de van
God gezonden held!
Stellig moest hij een afstammeling van priester
Johannes zijn, die bijna een eeuw eerder een enorm rijk
in het Oosten had gesticht en de Christenen van het
Westen te hulp gekomen zou zijn, indien deze door de
Muzelmannen zouden zijn overweldigd.
Inplaats van de diepste smart blij moedige verwach
ting! De grote helper was gekomen. Bisschop Jacob van
Vitry had het geschreven, en hij woonde bij de rand van
het Heilige Land!
DE Muzelmannen werden plotseling gematigd. De
verslagen Christenen kregen vrije aftocht. De ganse
wereld stond in het teken van het „Grote", „Geheim
zinnige", dat zeer snel naderde.
Wélk een verlammende schrik, toen eindelijk de gestalte
te zien kwam. Het was niet Koning David, het was hele
maal geen heilbrenger, deze aanvoerder van miljoenen
breedgeschouderde, woestuitziende nomaden, die op hun
snelle steppepaarden als een vloedgolf aan kwamen
zetten en onoverwinnelijk bleken.
Zij dronken bloed, zij kenden geen medelijden en de
hardste van allen was hun aanvoerder, de man uit het
drle-en-twintigste geslacht van de Grijze Wolf, die met
een stuk geronnen bloed in zijn hand geboren was. dat
op een edelsteen geleek. Hij was een vijand van Chris
tenen en Muzelmannen. Hij was een vijand van al wat
vóór hem kwam. Zijn naam was „Dsjengis Khan!"
REIN BROUWER.
