SENATOR
In de zomer geeft Engeland zich
geheel aan sport
Big-Ben, pendule van het Britse rijk.
neemt voor drie maanden afscheid
Op Wimbledon is het genoeglijker
dan waar ook
9s Werelds bekendste torenklok
voor de BBC vervangen door
klok van St. PaulGreat Tom
Tsjechische politie arresteert
vluchtelingen uit Polen
95ste jaargang
Vrijdag 6 juli 1956
Derde blad no. 2887
(Van onze Londense correspondent)
Iedere zomer lijkt Engeland één groot sportveld. Miljoenen toeschouwers
bevinden zich dagelijks behalve zondag (wanneer er niet aan wedstrijdsport
wordt gedaan! op of om de zorgvuldig geschoren grastapijten, welke overal op
doemen, soms midden in naargeestige buurten. De Britse steden zijn natuurlijk
gegroeid, maar de klassieke wedstrijdterreinen waren heilige grond en bleven
onaangetast voor het steeds uitdijende stenen monster, dat Londen, Liverpool of
Manchester heet. Natuurlijk gaat er in dit land niets boven cricket, voor onwe
tende buitenlanders een eindeloze, saaie vertoning, maar voor Engelsen hét top
punt van sportgenot. Beroemde cricketvelden zoals „Lords" en de „Oval" liggen
midden in het Londense stadsgewoel, door hoge stenen muren omgeven als
waren het fabrieksterreinen; daar worden de beroemde testwedstrijden, dit jaar
tegen Australië, beslecht. Als er een testmatoh aan de gang is, verliest de anders
zo kalme Brit zqn flegma. Op kantoor of in de werkplaats moet zjjn onrust over
het verloop van de tergend langzame strijd worden bedwongen door hem regel
matig van de stand op de hoogte te houden. Onlangs bezochten wij een drukke
bank. Geen klant werd geholpen, omdat het hele personeel gehypnotiseerd leek
door de magische getallenreeksen, welke uit de radio klonken. De perstribune in
het parlement loopt leeg, wanneer er een grote match gespeeld wordt. Dan
hokken de parlementaire redacteuren om de televisie en krijgen de politici de
volgende dag maar een paar regels in de kra Overal waar men gaat. in
bussen of winkels, hoort men de vertwijfelde vraag: „De stand?" Er is nu ten
minste een ander redmiddel, dat soms nog sneller werkt dan radio en televisie.
Men kan een speciaal telefoonnummer draaien om de allerlaatste cricketnotering
te weten te komen. Op de eerste dag maakten niet minder dan 200.000 personen
hiervan gebruik, zodat de telefooncentrales dreigden te bezwijken onder de zware
technische last.
sche" tennisontmoeting te voorschijn
komen.
De Russen zullen waarschijnlijk vol
gend jaar ook meedoen.
De Verenigde Staten en Australië zijn
thans de beste tennislanden en ook In
dia is belangrijk. Natuurlijk zjjn de En
gelsen zelf ook niet weg te cijferen.
Maar nationalisme in de sport doet zich
in dit land nauwelijks gelden. Vanzelf
sprekend is men blij met een Britse
overwinning, doch het spel is hier ge
lukkig nog altijd belangrijker dan de
knikkers
BRITSE WEDLUST
De paarden- en de windhondenraces
behoren tot de gewone routine, want ze
vervullen evenals de voetbalpools in
de winter de functie van onze staats
loterij. Het Britse bestaan is ondenkbaar
zonder een gokje op een paard of hond.
Diep in het Engelse puriteinse gewe
ten knaagt het, omdat gokken eigenlijk
moreel ontoelaatbaar is. Vandaar de
stormen van protest, welke opklinken
zodra iemand het waagt voor te stellen,
dat de overheid deze gokaffaire zelf in
handen dient te nemen. Het is thans al
erg genoeg, dat de regering zich heeft
verlaagd om premieobligaties in te voe
ren. wélke alleen in zoverre met een lo
terij verschillen, dat men zijn inzet niet
kan verliezenhet gokken op races
dient echter volgens algemeen inzicht te
worden gedemocratiseerd. Zoals de toe
stand nu is. mag de kleine man alleen
gokken op de baan zelf, hetzij bij de to-
talisator. het zij bij de als standwerkers
schreeuwende bookmakers en hun pot
sierlijk gesticulerende (want naar colle
ga's in code-gebaren seinende) helpers,
de „tic-tac-mannen".
Degenen, die meer dan een paar dub
beltjes te vergokken hebben, kunnen dat
rustig thuis of op hun kantoor doen
door him bookmaker in zijn kantoor op
te bellen. Voor grotere bedragen kan
men namelijk een rekening bij een van
de reusachtig gokfirma's openen. Er is
thans sprake van om de illegale gok-
winkeltjes wettelijk toe te staan en om
de bookmaker-tjes op de race-banen in
het. totalisator-systeem in te schakelen,
omdat onder hen de misdaad welig tiert,
zoals de messengevechten in Soho's on
derwereld thans overtuigender dan ooit
aantonen
De gehele Britse samenleving projec
teert zich in de sport. Want de grote
matches, races en toernooien, trekken
elke laag naar zich.
Ascot, Goodwood, Henley, Wimble
don, zij zijn typisch Britse instellingen
geworden, waar niet alleen de aller
beste sport bedreven wordt, maar waar
iedereen, die iets betekent in de
maatschappij, zich moet laten zien.
De grote clubs, in welks sombere zalen
de Engelsman pleegt te overwinteren,
zetten zich in de zomer als het ware
voort op het fluwelen gras. Bankiers
en mannequins, diplomaten en film
sterren. leden der Koninklijke familie
en ministers, zij allen vinden hun weg
naar de gereserveerde tribunes en de
exclusieve restaurants. Maar ook de
massa komt er, de effectenmakelaars
en de kantoormeisjes, de onderwijzers,
de busconducteurs en de huisvrouw
met-het-nichtje-uit-het-buitenl and.
WIMBLEDON
Op dit ogenblik is alles op het grote
Jaarlijkse internationale tennisfestijn
geconcentreerd. In de grijze oudheid was
het Saksische Wibbandune toneel van
een veldslag tussen koningen. De plek
heet thans Wimbledon, maar gestreden
wordt er nog altijd, zij het op een an
dere manier. Tijdens het toernooi wordt
de plaatselijke bevolking van deze in
Surrey gelegen Londense voorstad dage
lijks met een derde vermeerderd. On
danks televisie stromen er 25.000 men
sen naar het tennisstadion, waarvan er
15.000 een plaats vinden rond het in
drukwekkende centre court, aan vier
zijden door hoge overdekte tribunes om
ringd. Voor de eerste maal kamperen dit
jaar de geestdriftigen 's nachts buiten
de hekken, die pas op het middaguui
opengaan. Een zitplaats veroveren is
uiterst moeilijk, zodat de meesten zich
met staanplaatsen tevreden moeten stel
len. Op de hoofdbaan moet men vóór
de zitplaatsen staan, op de andere kleine
courts staat men boven aan, achter de
banken. Men wordt tegen elkaar aan
geperst. De verpleegsters, die op alie
hoeken aanwezig zijn, moeten dan ook
telkens weer in actie komen, want aai.
flauwvallen geen gebrek
Tennis heeft op het publiek een steeds
groter aantrekkingskracht. Het is een
spel, dat door talrijken zelf wordt be
oefend, zodat men naar Wimbledon gaat
om het hogeschool-tennis te aanschou
wen.
Want in Wimbledon komen de aller
grootsten. Hier klinkt nog de echo van
namen als Suzanne Lenglen, Helen
Wills, Helen Jacobs, Borotra, von
Cramm. Hilde Krahwinkel, Perry en
Budge. Sinds de oorlog is er de nieuwe
generatie met beroemdheden als
Louise Brough, Maureen Connolly,
Sedgman, Drobnv, Rosewall, Seixas,
Talbert, Angela Mortimer, Doris Hart.
Maar de prominenten wisselen snel,
het beroepstennis lokt
Vele toeschouwers komen er echter
alleen voor de sfeer en om te genieten
van de vaak fantastische behendigheid
der deelnemers, zonder zich nu bepaald
in spel-techniek te verdiepen.
Dit jaar zijn er (gelukkig) zo goed als
geen speelsters, die zich door filmpubli-
citeit laten omgeven en die de grootste
aandacht plachten op te eisen voor de
plooi van hun rokjes en. de daaronder
wapperende kantjesNa 14 dagen
ziften zullen er van de 280 deelnemers
tenslotte acht spelers en speelsters als
winnaars van deze waarlijke „Olympi-
REEDS 79 JAAP.
Het Wimbledon-toernooi werd reeds
79 jaar geleden geboren, min of meer J
by toeval. Tennis was toen een nieuw
spel, dat uitsluitend op een grasbaan
een lawn werd gespeeld. Ook j
thans kent Wimbledon nog uitsluitend
grasbanen. Een crocketclub in Wim-
bledon, welke destijds geld nodig had,
schreef voor dat doel een tenniswed-
stryd uit. welke als nieuwigheid veel i
publiek trok. Daarmee werd echter te-
vens een traditie gevestigd!
Dank zij de nieuwe sport kreeg de
club de naam van „All England croquet
and Lawn Tennis Club".
Nu niet zoveel mensen meer een hou-
ten bal met een lange hamer door me- i
talen poortjes slaan, heet de club, die
het Wimbledon-toernooi organiseert,
thans „All England Lawn Tennis and
croquet club"!
Het tegenwoordige banencomplex werd 1
in 1822 door koning George V geopend.
Elke dag, weer of geen weer, is dit
tennis-Mekka vol. Het is ongetwijfeld
de genoeglijkste sportgebeurtenis in het
op dit gebied toch wel verwende Enge
land,
TYPISCH ENGELS TUINFEEST
Op Wimbledon met zijn rozenhagen en
beukenbomen heerst inderdaad de at
mosfeer van een typisch Engels tuin
feest, waarop het gehele maatschappe
lijke leven hier 's zomers gebaseerd is.
Want de kerken, politieke partijen,
liefdadigheidsverenigingen en wat niet
al organiseren tot in de kleinste plaats
jes hun jaarlijkse „garden fète"
Er worden op Wimbledon mooie toilet
ten gedragen, maar het is niet gemak
kelijk ze te ontwaren, want de „gewone"
mensen zijn het, die de meerderheid van
het publiek vormen.
Na het werk stromen er in de late
middag nog eens duizenden naar Wim
bledon, waar de wedstrijden tot acht
uur voortduren. Het is verwonderlijk dat
iedereen er ondanks de volte in schijnt
te komen.
Velen zijn al tevreden als zij een
glimp van de tenniswonderen opvan
gen. door tien minuten op de tenen te
staan.
Overigens wandelen de grootheden van
het racket hier in de smalle ruimte tussen
de banen rond en stoort niemand zich
aan de dreigende plakkaten van het
Wimbledonbestuur, dat handtekeningen
jacht streng verboden is!
Tot de Wimbledonse gewoonten be
hoort ook het nuttigen van aardbeien
met room slagroom is hier na de
oorlog niet weergekeerd onder de ge
kleurde parasols van de openlucht-thee
tuin, waar men overigens zoals bij alle
massagelegenheden, in de rij moet staan
vaak een half uur lang om ver
versingen te bemachtigen.
Jongemannen met baardjes en stro
hoeden of wollen mutsjes doen op Wim
bledon het zware werk. Het zijn studen
ten. die hier de kost verdienen
Op de banen ziet men andere in
gr oen-paars de Wimbledon-kleuren
gestoken rappe knapen. Het zijn jon
gens uit de Dr. Barnardo-tehuizen (voor
verwaarloosde jeugd), die de ballen op
rapen en om het half uur een voorraad
nieuwe ballen uit de speciale op de baan
staande ijskastjes te voorschijn halen..
Het aantal functionarissen rond elke
baan de scheidsrechter en de gezette
heren, die met de ernst van Scotland
Yard-mannen de lijnen bewaken, be
draagt enkele tientallen.
Wanneer er ook maar een druppeltje
regen begint te vallen, lijkt het alsof er
een H-bom in aantocht is.
In een oogwenk is de baan verlaten.
De hoge kinderstoel van de umpire
opgevouwen, de netten neergelaten, en
het enorme dekzeil over al het kostbaars
heen gespreid
Discipline en bedaard enthousiasme
kenmerken Wimbledon zoals trouwens
ook de meeste andere Britse sport
evenementen min of meer geruisloos
in hun werk gaan. voetbal uitgezon
derd. Uitroepen of aanmoedigingen
hoort men praktisch nooit
Aan handgeklap hebben de ingetogen
Engelsen meer dan voldoende om hun
gevoelens uit te drukken!
In de grootste rust wordt dan ook in
Wimbledon het beweeglijke steekspel
van de bal opgevoerd, feilloos gere
gistreerd door de als lichtreclames
aangloeiende lampjes der noterings
borden.
(Ingez. Med.-Adv^)
Inderdaad: leeg. Hoe meer Senator-rokers,
,hoe meer lege dozen. Elke dag komen er nog bij,
want er Zit „trek" in dit merk. Senator is immers een
lekkere, lichte sigaar, die U altijd kunt rokende hele dag door.
Dit geldt voor èlk model in elke prijs.
Wie zich ah roker graag bijzonder verwent, koopt vandaag nog
'n doos Senator Regent, een kloek model voor 22 ct.
...olili/ys- ftwv. hl, ff-gAJTL ot\
DE EERSTE PRUIMEN
Aan de veiling te Pijnacker zijn de
eerste pruimen van dit seizoen aange
voerd en wel door de kweker C. L. Noo-
tenboom, te Pijnacker; zij brachten
f. 1,08 per kilo op.
(Van onze Londense correspondent)
In de bange oorlogsjalren drong een vertrouwd geluid onze huiskamers bin
nen: het was de galmende dreun van de negen klokkeslagen van Big Ben, welke
dagelijks aan het belangrqkste nieuwsbulletin van de B.B.C. voorafgaan. Deze
plechtige uurslag werd een symbool van de standhoudende vryheid.
Maandagavond hoorde de wereld Big Ben voorlopig voor het laatst. De
reusachtige klok krygt drie maanden welverdiende rust, voor het eerst na 22
jaar. De vorige maal werd zij in 1934 gerepareerd. In 1923 werden haar slagen
voor het eerst door de radio uitgezonden. Vele mensen menen ten onrechte,
dat deze steeds weerkerende herkenningstoon van de B.B.C. op een gramofoon-
plaat is vastgelegd. In de toren bevindt zich een microfoon en een speciale lyn
met de studio, zodat elke avond de echte tonen, welke op dat moment
over Westminster klinken en over een afstand van meer dan 6 km kunnen wor
den gehoord, door de ether klinken. Big Ben's melodieuze klanken worden ook in
talrijke overzeese programma's uitgezonden.
Duitsers slaagden er niet in
haar te vernietigen
Een fout is het om de machtige in Neo-
Gothiek oprijzende toren ..Big Ben" te
noemen zoals de vreemdelingen meestal
doen. De toren heet gewoonweg ..Clock
tower" (klokketoren) en is maar enkele
meters lager dan de Utrechtse Dom. De
klok zelf. welke 13% ton weegt, heet
„Big Ben" ofwel „Grote Ben", genaamd
naar Sir Benjamin Hall. die minister
van publieke werken was. toen de klok
werd opgehangen
„Big Ben", de pendule van het Britse
De Britse parlementsgebouwen
aan de oever van de Theemsmet
geheel rechts de Big Ben. die nu
voor drie maanden zal zwijgen.
rijk. is de klok waai- de Engelsman zijn
horloge op gelijk zet Zij geeft de officie-
Ie tijd aan. Slechts éénmaal in de histo
rie verschilde zij anderhalve seconde
met de juiste tijd!
Tijdens de oorlog werd de klokketoren
door bommen beschadigd. Maar de bel
len en het uurwerk-mechanisme bleven
intact. Het nam echter anderhalve dag
in beslag om de ravage te ruimen. Twee deze klank e-mineur.
der wijzerplaten, die 's avonds verlicht
zijn, werden bij een andere bominslag
door de luchtdruk beschadigd. Kort
daarna scheelde het maar een haar of
de klokkekamer zou zijn vernield, toen
een vliegende bom rakelings „Big Ben"
passeerde. Een werkman, die er juist be
zig was. zeide lakoniek. dat hij z'n pet
aan het voorbijsnellende monster had
kunnen ophangen.
De Duitsers deden hun uiterste best
„Big Ben' te vernietigen. Waarom?. Een
hoge Nazi-functionaris verklaarde bij
zijn ondervraging, dat Duitsland de oor
log had verloren omdat Engeland be
schikte over een machtig geheim wapen,
waarvoor de Duitsers geen tegenmaatre
gel konden vinden, namelijk „Big Ben.
welke zich dagelijks tijdens de minuut
stilte liet horen. Want het duurde een
minuut, voordat de negen slagen ver
klonken zijn.
De wijzerplaten hebben een oppervlak
te van ruim 7 vierkante meter. De Ro
meinse cijfers, zijn 50 cm hoog en de
minutenwijzers 4 2/3 meter lang
Wat moet Londen beginnen?
Sinds vele maanden gaat de klokke
toren aan de Theems, welke het parle
mentsgebouw siert, schuil achter een
reusachtig netwerk van stalen steigers,
waarvan de twaalf „verdiepingen" door
een snelle lift worden verbonden. Men
heeft het ogenblik van de restauratie
van uurwerk en klok zo lang mogelijk
uitgesteld, want Londen zonder de no
bele kwartier- en uurslagen van „Big
Ben" is Londen niet meer. Deze wereld
stad bezit geen centraal geregelde ge
meentelijke elektrische klokken. Als
openbare klokken fungeren kerktoren-
klokken. vaak met vergulde cijfers en
wijzers op een hemelsblauwe wijzer
plaat. zoals in de achttiende eeuw ge
bruikelijk was. of klokken, die voor win-
kenzaken en in de gevel van kantoor
gebouwen zijn aangebracht, welke over
het algemeen niet betrouwbaar zijn.
Zelfs op de klokken op het dak van
de stations kan men niet rekenen, want
ze verschillen vaak aanzienlijk met de
klokken by de perrons, waarnaar de ver
trekkende treinen zich regelen!
Inderdaad, wat moet Londen zonder
„Big Ben" beginnen? De BB.C. neemt
zolang haar toevlucht tot „Great Tom",
grote Tom. zoals een der beide klokken
van St. Paul's kathedraal blijkt te he
ten. Want al bezit deze een populair
klinkende naam. er is nauwelyks ie
mand, die deze kent. Maar om als
plaatsvervanger van „Big Ben" op te
treden moet een klok voorwenden, dat
zö niet zo maar van gewone komaf is!!
In elk geval was „Great Tom", die in
1716 het levenslicht zag en dus veel ou
der is dan „Ben", die in de vorige eeuw
geboren werd. vroeger wel tiegelyk een
persoonlijkheid Thans wordt deze klok.
die boven „Great Paul" hangt, alleen
maar by speciale gelegenheden gebruikt.
„Great Tom" heeft een gewicht van
ruim 4% ton (dus drie maal zo licht als
„Big Ben") en heeft twee kwartier-bel
len. Het geluid van „Great Tom" is in
a mineur, maar van grote afstand wordt
Regering in Warschau iveigert Amerikaans
voetsel te aanvaarden
Sovjetrussische MVD stuurt
versterking naar Estland
De Tsjechoslowaakse veiligheidspolitie
heeft zes Polen gearresteerd, die, op weg
naar West-Duitsland, illegaal over de
grens gekomen waren. Twee van hen
werden op 30 juni in Moravië aangehou
den, drie op 2 juli in hetzelfde gebied en
de zesde dinsdag bij Broemow nabij de
Poolse grens, zo is officieel in Praag be
kend gemaakt.
Volgens officiële berichten waren de
Poolse vluchtelingen by de laatste am
nestie in Polen vrijgelaten. Men vraagt
zich echter af of hun arrestatie niet in
verband staat met de onlusten in Poz-
nan op 28 en 29 juni, zo tekent AFP
hierbij aan.
Polen heeft woensdag het Amerikaan
se aanbod om voedsel te leveren, dat de
vorige week na de onlusten in Poznan
werd gedaan, afgewezen, omdat het een
..propaganda "-aanbod was, zo meldt
Radio-Warschau. Polen is wel bereid in
Amerika graan te kopen.
Het Amerikaanse minsterie van Bui
tenlandse Zaken bood de vorige week
tarwe en meel aan, dat gratis via het
Rode Kruis geleverd zou worden. De
enige voorwaarde die de Verenigde Sta
ten stelden was dat het voedsel gemerkt
zou worden als gift van het Amerikaanse
volk.
Een Zweedse vakbondsafgevaardigde,
die onlangs Estland bezocht, heeft
woensdag in Stockholm verklaard, dat
de Russische MVD (veiligheidsdienst)
versterkingen heeft gezonden naar Tal
lin, de Estlandse hoofdstad. Er zijn Rus
sische patrouilles geplaatst in de fa
brieken en het havengebied waar uit
breidingswerkzaamheden gaande zijn
doch over het algemeen ging het leven
in Estland normaal zijn gang, aldus deze
zegsman.
E.B.U.-tekort 140 miljoen
De Nederlandsche Bank deelt mede,
dat het betalingsverkeer met de aan de
Europese Betalings Unie deelnemende
landen voor Nederland in de maand
juni 1956 een tekort van f. 149.009.400
(39.213.000 dlrs.) heeft gelaten. Aan
rente voor het eerste halfjaar van 1956
over de vordering op de EBU ontvangt
Nederland f. 8.561.400 2.253.000 cMrs.) zo
dat het tekort over de maand juni per
saldo f. 140.448.000 (36.960.000 dlrs.) be
draagt.
Jongetje onder bestelauto
gedood
Gistermiddag is onder Musselkanaal
(Gr.) een 10-jarig meisje, dat met haar
anderhalf-jarig broertje achterop de
fiets over de weg fietste, gevallen, juist
toen een bestelauto passeerde. Het jon
getje schoot van de fiets voor de auto
en was op slag dood. Het meisje liep
een armfractuur op.
Onze abonne's die, met vakantie gaan, gelieven onderstaand in te
vullen en aan de administratie van het Leidsch Dagblad te zenden.
Ie dag van opzending
Laatste dag
Bestemd voor administratie
Gelieve in te vullen met blokletters
abonnee
Kwartaal
Maand
Week
Post
straat en huisnumme*
te
(Doorhalen wat niet van toepassing is),
wenst het Leidsch Dagblad
aan het volgend adres:
straat en huisnummer
te
(huis-adres)
te ontvangen.
Handtekening
