LEIDSCH DAGBLAD In Londen staan de gezichten der staatslieden bezorgd en ernstig WEERBERICHT 95ste jaargang ZATERDAG 21 APRIL 1956 No. 2S812 Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.— per kwartaal; f2.35 per maand; f 0.55 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Toch moet er een openhartige en hartelijke sfeer heersen (Van onze Londense oorrespondent) Het üs schijnt in Londen n^g steeds niet gebroken te zün, te oordelen al thans naar de bezorgde uitdrukking op de gezichten van Boelganin en Kroesj- tsjef. Ook Sir Anthony Eden kijkt zeer ernstig. Toch gewaagt het gisteren ge publiceerde communiqué van een openhartige en hartelijke atmosfeer en in hun toespraken hebben de Russische leiders nadrukkelijk te kennen gegeven, dat hun hoogste wens is tot een goede verstandhouding tussen Engeland en de Sovjet-Unie te geraken. Gisteren hebben de Russen een bezoek gebracht aan Mansion House-, de zetel van de Lord Mayor van de Londense City. Buiten sloeg een ditmaal grote menigte de aankomst van de Kremlinleiders gade, maar ook op deze derde dag bewaarden de toeschouwers hun ijzig stilzwijgen, behalve de enkelingen, die tot vervelens toe „boe...." blijven roepen, hetgeen een uiting van sterke afkeuring is. Misschien heeft Boelganin aanvankelijk wel gedacht, dat deze klank een populaire afkorting van zijn eigen naam is, maar dan zal hij intussen wel wijze zijn geworden. De Russen zitten steeds diep in de hoeken van hun auto gedoken, welke in snelle vaart door de straten van Londen ijlt. Ook met het in- en uitstappen zijn slechts enkele seconden gemoeid. Het publiek komt er in derdaad nauwelijks aan te pas. Vooral Kroestjtsjef maakt een nog steeds on wennige indruk. Driehoeks-gesprekken Hoe stroef gesprekken verlopen tussen personen, die elkanders taal niet ver staan, werd nog eens duidelijk op het te levisie-scherm, waarop de Russen een uur lang zichtbaar waren. Het waren driehoeksgesprekken via tolken, die te genover de Britse en Russische rege ringsleiders aan tafel zaten, waarbij het persoonlijk karakter van het gesprek nauwelijks tot zijn recht kan komen. De hoofdfiguren knikten en glimlachten tegen elkaar, maar op de buitenstaander Indrukwekkend bezoek aan City-centrum Mansion House Boelganin en Kroesjtsjef waren giste ren opgenomen in de karakteristieke Britse atmosfeer van de officiële ont vangst door de gemeenteraad van de Londense City. Dit is de oude historische kern van de wereldstad, waar in het machtige Mansion House elk jaar een andere Lord Mayor zetelt. In rang volgt hij op de monarch en elk vreemd staats hoofd, dat Engeland bezoekt is volgens de traditie tevens de gast van de burge meester, die in een rijk ceremonieel ge waad, dat van eeuwen her dateertis uit. gedost. De City met haar opeenstape ling van bank. en kantoorpaleizen is het financiële hart van Engeland en van het Britse Gemenebest en de Lord Mayor troont in zijn monumentale ambtswoning als een vorst in zün burcht. Daar werd de nieuwsgierigheid opgewekt van Boel ganin en Kroesjtsjef, te wier ere de City gisteren een lunch aanrichtte, door de bepluimde hoogwaardigheidsbekleders en behelmde hellebaardiers. De wethou ders droegen een scharlaken toga en de gehele omgeving was waarlijk indruk wekkend. Boelganin sloot zich in Mansion House 'bij Edens opvatting aan, dat er slechts geleidelijk, stap voor stap resultaten kun nen worden bereikt. Moskou, zei hij, is niet op één dag gebouwd. De algemene verwaching in Londen stemt overeen met deze zienswijze. Niemand gelooft, dat so ciaal contact tussen staatslieden wonde, ren kan teweeg brengen. De Duitse kei zer bracht kort voor het uitbreken van de eerste wereldoorlog ook een hartelijk bezoek aan het Britse staatshoofd! La ten wij zeggen, dat deze vergelijking niet meer opgaat, want het contact aan de top tussen Oost en West symboliseert in dit tijdsgewricht juist de wederzijdse er kenning, dat beide kanten overtuigd zijn, dat een nieuwe wereldoorlog allen zon der onderscheid in het verderf zal stor ten. al blijft de uitdaging, die de oor logspsychologie, welke staatslieden en volkeren helaas nog altijd beheerst-, voor alsnog bestaan en is er thans de nieuwe uitdaging van de Sovjetrussische pene tratie in de sociaal en economisch mis deelde gebieden. Opzegging Unie aanvaard Het Indonesische Parlement heeft met algemene stemmen het wetsontwerp tot opzegging van de Nederlands-Indone sische Unie aanvaard. In de toelichting wordt gezegd, dat Indonesië zichzelf als een soevereine natie beschouwt sinds 17 augustus 1945, toen president Soekarno en vice-presi dent Hatta de Indonesische onafhanke lijkheid uitriepen. Amerikaanse democratische partij in financiële crisis De nationale voorzitter van de Ame rikaanse democratische partij, Paul Butler, heeeft vrijdag medegedeeld, dat zijn partij voor een „financiële crisis" staat. Als er niet snel een oplossing wordt gevonden, zo zei hp, dan zullen de kan sen van de party op een overwinning in de presidentiële verkiezingen in no vember dit jaar ernstig in gevaar wor den gebracht. Hö verklaarde, dat voor rang moet worden gegeven aan aan vulling van de partijfondsen. Vrij zonnig De Bilt verwacht tot morgenavond: Droog weer met op de meeste plaat sen flinke opklaringen. Vannacht plaat selijk nachtvorst morgenmiddag over het algemeen iets hogere temperaturen dan vandaag. Zwakke, later matige wind uit Oostelijke richtingen. (Opgemaakt te 11.15 uur) Zon op: 5.31 uur: onder: 19 52 uur. Maan op: 17.14 uur; onder: 4.03 uur. Hoogwater te Katwijk te 1.12 en 13.35 uur. (23/4 te 2.03 en 14.23 uur). Dit nummer bestaat alt 16 pagina's maakte het een marionet-aohtige in drukMen vraagt zich bezorgd af, of misschien vaak door de gebrekkige vertaling van de in haast zwoegende tol ken niet juist de belangrijke fijne nuan ces, welke elke taal kenmerken, verloren gaan en wederzijds misverstanden wor den bestendigd, vooral wanneer men nog bedenkt, dat in een totalitair regime de normale politieke termen vaak een gans ander waarde bezitten dan hun equiva lent in de vrije landen! Slot op pag. 2 „Op de goede weg", zegt Hammarskjöld Hammarskjóld heeft vrydag voor zün vertrek uit Israël naar de hoofdstad van Libanon, Beiroet, over zpn besprekin gen met de Israëlische en Arabische lei ders gezegd: „Ik ben er van overtuigd, dat wü op de goede weg zqn en persoon lek zie ik geen enkele reden waarom wë daar weer van af zouden dwalen". Hy voegde hier echter aan toe, dat zijn taak in het Midden-Oosten nog niet voltooid is en dat hy nog „een lange en moeiiyke weg" voor zich heeft. Voor hij, in gezelschap van generaal Burns per vliegtuig vertrok, verzocht hij de Israëlische minister van Buiten landse Zaken de diplomatieke hoffelyk- heid achterwege te laten en hem niet naar het vliegveld te begeleiden, omdat deze de sabbat in acht zou cimnen nemen. „Wy hebben de Verenigde Naties ver zocht, in het kader van technische l ulp Russische deskundigen op het gebied van olie en waterkracht naar Lsraël te zen den", aldus maakte de Israëlische mi nister voor Economische ontwikkeling gisteravond bekend. „Amerika verbergt zich achter de zwakheid van Europa" „Ons werelddeel gedraagt zich als een slaapwandelaarzegt F. Goedhart net Nederlandse Kamerlid Frans Goedhart heeft de Amerikaanse regering er vrydag van beschuldigd, in gebreke te blüven bq de bcstrqding van hel Communisme en een zwakke leidsman van de vrqe wereld te zqn. Sprekend tqdens het politieke debat in de Raad van Europa in Straatsburg, zei de heer Goedhart dat de politiek van de Ver. Staten zich reeds verscheidene jaren kenmerkt door gebrek aan fantasie, aan eigen initiatief en aan volharding, wel ke gebreken niet kunnen worden verhuld door „de schone frazen van Foster Dulles". Telkens weer verbergt Amerika zich achter de zwakte van Europa in plaats van zelf de teugels in handen te nemen, verklaarde hq. „Frans bezoek aan Moskou heeft geen enkel nut" Door middel van zijn machtige vloot in de Middellandse Zee zouden de Ver. Staten, volgens de heer Goedhart, heb ben kunnen verhinderen, dat Egypte voorzien werd van communistische wa pens „waarmee kolonel Nasser Israël wil vernietigen en de Fransen wil weg jagen uit Noord-Afrika. waar hij een aan het Westen vijandig Islamitisch rijk wenst te stichten". Maar het Ame rikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft niets beter weten te doen dan de kwestie voor te leggen aan de Ver. Naties, welke door hun machte loosheid niet in staat zijn een politiek te bepalen, die de orde in dat deel van de wereld kan herstellen. De heer Goedhart kreeg de indruk, dat de Franse regering met de Sovjet- Unie „een wedloop in de demagogie van Na 1960 zullen er op Schiphol regelmatig van deze luchtreuzen te bewonderen zijn. Acht van deze toestellen, de DC-8. uitgerust met vier straalmotoren en plaats bie dend aan 64 tot 130 passagiers, zullen dan op de intercontinentale routes worden gebruikt. Het toestel heeft een snelheid van 800 tot 900 km per uur. de ontwapening" wil houden en hij zag geen enkel nut in het aanstaande be zoek van Franse regeringsleden aan Moskou. Hij noemde de talrijke Engelse protesten tegen de plechtige ontvangst van de „Sovjetrussische beulen" een eer voor het Engelse volk en hij vroeg zich af wat de Britse regering van dat bezoek verwacht. „Moskou wil Groot- Brittannië van de Ver Staten scheiden, Frankrijk tegen Duitsland opzetten en de tegenstelling tussen de Arabieren en de Israëliërs nog vergroten", zei hij. In tussen is in Europa nauwelijks iets te merken van vooruitgang op het gebied van de eenheid, zo vervolgde hij. „Eu ropa gedraagt zich als een slaapwande laar. Het beweegt zich aan de rand van de afgrond en schijnt er niets van te merken". Hij betoogde voorts, dat het Westen moet opkomen voor alle volken die door het Kremlin onderdrukt worden, en dat het daarom de communistische regiems in Oost-Europa niet langer als wettige regeringen moet erkennen. Omtrent de toestand in het Nabije Oosten merkte hij tenslotte op. dat de ehergie waarmee de Israëliërs van hun land een moderne staat maken, bij de omringende arme volken afgunst en haat opwekt. De beste methode om die gevoelens te bestrijden zou zijn, dat het Westen de Arabische landen helpt zich economisch te ontwikkelen Maar sommige Arabische machthebbers ge bruiken de miljoenen, welke de petro- leumexploitatie oplevert, voor hun par ticuliere genoegens en voorts om de Na Jungschlagers dood Indonesië betreurt verklaringen van minister Luns Maar deze heeft niets „nieuws" gezegd Naar aanleiding van de verklaring, afgelegd in 's-Hertogenbosch door mi nister Luns bq het overiyden van Jungschlager. heeft de woordvoerder van de diplomatieke vertegenwoordiging van de Republiek Indonesië in Den Haag medegedeeld, dat hij deze verklaring in dit stadium ten zeerste betreurt. Het overlqden van Jungschlager vóórdat de rechter een vonnis heeft uitge sproken Is een betreurenswaardige gebeurtenis. Maar het is onjuist dat mi nister Luns hierin aanleiding heeft gevonden om beschuldigingen te uiten je gens de organen van de regering van de Republiek Indonesië. Had men in 1953 de raadgevingen van Indonesische autoriteiten dat Jung schlager Indonesië zou verlaten ter harte genomen, dan zou er nooit een zaak-Jungschlager zijn geweest. Tot zover deze woordvoerder. Een woordvoerder van het Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken zeide desgevraagd, de voorgaande mededeling van Indonesische zijde te betreuren en daarop zeer ongaarne te reageren. Het is immers algemeen bekend, aldus deze woordvoerder, dat de Nederlandse rege ring sedert jaar en dag heeft geprotes teerd tegen de methoden, die zijn gebe zigd bij de tegen Jungschlager ingestel de vervolging, zodat minister Luns in dit opzicht niéts nieuws heeft gezegd. Wat betreft de raadgevingen van In donesische autoriteiten aan Jungschla ger om Indonesië te verlaten, werd ver wezen naar de dupliek van mevrouw Bouman, die daarbu' uitvoerig de feiten heeft uiteengezet. Deze feiten kwamen hierop neer, dat aan Jungschlager in december 1953 officieel is medegedeeld, dat hq Indonesië moest verlaten. Hq heeft ge tracht, aan deze lastgeving gevolg te geven en getracht, zqn vertrek te re gelen per m.s. „Oranje" voor eind februari 1954. de termqn, welke hem door de Indonesische immigratiedienst was gesteld. Hq heeft daaraan niet kunnen voldoen, aangezien hq, voordat de termqn verstreken was, op 30 ja nuari 1954 werd gearresteerd, Geen uitspraak De heer Goedhart gaf toe dat er voor de Westelqke hulp aan de Arabische landen veel tact en een goede verstand houding nodig is en dat men er geen politieke eisen aan mag verbinden. Maar een ander uiterste was zqns in ziens dat dc Ver. Staten aanzieniqke fondsen voor de Assocan-dam aan Egypte hadden aangeboden, nadat kolo nel Nasser in Praag wapens had be steld en er Sovjetrussische deskundigen in Egypte «aren aangekomen om les te geven in het hanteren van die wapens. Men vraagt zich nu in Europa af, zo be sloot hij, of, als de wRteuropesc lan den uit de NAVO zouden weglopen en hun wapens in Praag zouden bestellen, Amerika daar misschien op zou reage ren door onze nationale schulden voor zqn rekening te nemen De procureur-generaal Soeprapto heeft verklaard, het te betreuren, dat Leon Jungschlager zo onverwacht gestorven Is, omdat dit feit de Indonesische rechts pleging de kans ontneemt het proces te voltooien met een uitspraak. Soeprapto zei, dat de beschuldigingen tegen wijlen de beklaagde door zijn dood vervallen en dat rechter Maengkom aan staande vrijdag zal verklaren, dat het proces beëindigd is zonder uitspraak Koningin Juliana en Prins Bern- hard brachten gisteren een bezoek aan de Arnsterdamsche Beurs. De hoge gasten in de cacaohoek, waar uiteraard een geanimeerde stem ming heerste. De eerste bqdragen voor de oprichting van een gedenkteken te Maastricht ter nagedachtenis van Jungschlager zün gisterochtend binnengekomen bü het bestuur van Colom (Comité oprichting Limburgs-Oorlogsmonument). Het ligt in de bedoeling hét Jungschl&ger-monu- ment te plaatsen in de schaduw van het bevrqdingsmonument op het Konings plein. Maandag onderzoek De Indonesische Procureur-Gene raal Soeprapto. zal maandag verkla ringen over het overiyden van Jung schlager aanhoren van de twee medici, die hem hebben behandeld. De twee artsen zijn prof. Slamet Imam San- toso en dr. Wielinga. Inmiddels schrüft „Pedoman" het te betreuren, dat de verhoren in de zaak- Jungschlager zo langzaam zqn gevor derd, dat de beklaagde gedurende een jaar onder constante psychologische druk is geweest, „hetgeen uiteindelijk fataal voor hem is geworden". Nog geen beslissing over begrafenis In Djakarta is ook vandaag de ge heimhouding over de verblqfplaats van het stoffelqk overschot van Jungschlager gehandhaafd. Aangenomen wordt, dat de familie leden van de overledene nog geen be slissing hebben genomen, of het stof felqk overschot naar Nederland zal worden overgebracht of in Indonesië zal worden begraven. Balderend gelach in Tweede Kamer Beperking van studie vrijheid met 11 63 stemmen verworpen Eervolle nederlaag van minister Cals (Van onze parlementaire redacteur) Met 11 tegen 63 stemmen heeft de Tweede Kamer gisteren het voorstel ver worpen tot beperking van de sludievrqheid voor de studenten aan de Techni sche Hogeschool, het strek betwiste artikel 61 bis in het wetsontwerp tot defi nitieve oprichting van een tweede Technische Hogeschool te Eindhoven, t oor stemden alleen: van de KVP de heren Lucas, v. d. Weyden, Koersen, Maenen, v. d. Ploeg en Kortenhorst en van de PvdA de heren Peschar, Blom, de Kadt, Bommer cn v. Sleen. Minister Cals leed dus een nederlaag, maar hij kreeg het meeste applaus vanwege zqn slagvaardigheid en zqn altijd geestige betoogtrant. Kan het niet allebei? In zqn antwoord op de replieken kon minister Cals terecht opmerken dat van aile kanten waardering en ten dele zelfs bewondering was uitgesproken voor zfjn rede van donderdag ter verdediging van de beperking van de studievrijheid „Maar U weet, mqnheer de voorzitter", aldus minister Cals. dat het dan gevaarlqk wordt met zoveel lof. Want alle sprekers zqn toch de beper king van de studievrqheid blqven af- wqzen omdat zq waarschijnlijk onder de Indruk zqn gekomen van de leuze in de actie van de studenten: „Artikel 6 bis er uit, of Cals er uit!" Daverend gelach veroorzaakte de Communist Gortzak in de zaal en op de tribunes, die volgepropt waren met studenten, door de plotselinge inter ruptie: „Kan het niet allebei?!" Slagvaardig antwoordde minister Cals: „Dat zou zeker kunnen als er persoonsverheerlijking aan was voor afgegaan Het gelach dat opklonk was een bul dering en spontaan en sportief applau- diseerden de studenten zelfs voor de gevatheid van de minister die zq de laatste tqd zo hebben aangevallen. In de algemene hilariteit vergat voor zitter Kortenhorst de tribunes een waar schuwing'te geven. Kleine of grote C? De studenten konden ook nog even lachen om de nauwgezette toepassing van het reglement van orde toen minis ter Cals verzocht een kleine letter o in het wetsontwerp te vervangen door een hoofdletter O, waarop voorzitter Korten horst met een ernstig gezicht vroeg: „Mag ik-hierover eerst het advies van de Commissie vernemen? Heeft de Com missie geen be zwaai'?" Daverend plezier hadden de studenten even later ook weer toen minister Cals een hoofdletter C in een kleine letter c veranderd wilde zien blqkens zijn op merking „Meneer de voorzitter, de Curatoren moeten nog klein gemaakt worden". Het wetsontwerp tot definitieve op richting van een tweede Technische Hogeschool te Eindhoven werd zonder hoofdelijke stemming aangenomen met de aantekening dat de AR cn de SGP geacht wilden worden te hebben tegen gestemd, omdat zy zich niet kunnen verenigen met de experimenten ten aanzien van de bestuursvorm, waarmee wordt vooruitgelopen op een algemene herziening van de wettelijke regeling van het gehele Hoger Onderwqs. Merkenwet gewijzigd De Tweede Kamer heeft gisteren zon der hoofdelijke stemming het wetsont werp aangenomen tot wqziging van de merkenwet waardoor de overdracht van een licentie mogelü'k wordt. Nieuwe uitverkopenwet De Tweede Kamer heeft gistermiddag een aanvang gemaakt met de behande ling van de nieuwe uitverkopenwet. Het debat wordt dinsdag voortgezet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 1