„Trouw" sloeg de plank ver mis
bij scherpe kritiek op Leidse
hoogleraarsbenoeming
K.L.M. - produktie in 1961
2 x zo groot als in 1955
DONDERDAG 22 MAART
Neerlandicus in theologische
faculteit geen bezwaar
(Van een c
r redacteuren)
In het begin van deze maand werd dr. C. C. de Bruin uit Barendrecht, een
Neerlandicus, benoemd tot Leids hoogleraar in de theologische faculteit om onder
was te geven In de geschiedenis van het Christendom en de leerstellingen van de
Christelijke Godsdienst in de Middeleeuwen.
Het dagblad Trouw heeft gemeend, in een hoofdartikel in het nummer van
hedenochtend bevreemding te moeten uitspreken over deze benoeming en tevens
kritiek uit te moeten oefenen op de in de Leidse theologische faculteit heersende
onderwMsopvattingen. Dit hoofdartikel is gezien de inleiding „van hervormde zUde"
afkomstig.
In het eerste deel van de inleiding wordt kritiek geleverd op de benoeming van
een nict-theoloog als lid van de theologische faculteit, terwijl capabele theologen
voorhanden zouden zyn om deze functie te bekleden. Later wordt twijfel uitge
sproken, of de kerk wei voldoende gedaan heeft om een naar het inzicht van de
schrijver van het artikel meer in aanmerking komende theologische figuur
benoemd te krijgen.
Deze kritiek en rhetorlsche vragen zijn
naar het ons wil voorkomen kennelijk
ingegeven door een gebrek aan kennis
van feiten en omstandigheden, die tot
de benoeming hebben geleid. Zeer na
drukkelijk is van de zijde van de Leidse
theologische faculteit de wens geuit, dat
de Macdlaevistlek bij de benoeming op de
voorgrond diende te staan. De weten
schappelijke arbeid van dr. C. C. de Bruin
heeft zich voortdurend op het grensge
bied van de theologie bewogen, al was
hij Neerlandicus van professie, terwijl
deze arbeid dikwijls geheel op theologisch
terrein heeft gelegen.
^ilervan getuigt o.a. zijn laatste oeuvre,
„De Middelnederlandse vertalingen van
Dc Imltatlone Christ! van Thomas a
Kcmpls", een werk dat b.v. zoals
prof. dr. J. N. Bakhuizen van den Brink
ons verzekerde evengoed door een
theoloog geschreven had kunnen zijn..
ware het niet dal er geen Nederlands
theoloog van professie bestaat, die er
toe in staat zou zijn geweest.
Het ls overigens geen uitzondering,
dat hoogleraren lid vön een faculteit
zijn, die verschilt van die Waarin zij
hun academische vorming genoten. Als
voorbeelden zijn te noemen mr. P. N.
Het Zonnehuis had een goed
jaar
De afdeling Lelden van „Het Zonne
huis", de Chr. vereniging tot verpleging
van behoeftigë chronische zieken, hield
gisteravond in het wykgebouw aan de
Stille Rijn haar jaarvergadering. De
voorzitter, de heer W. G. Aldershofwas
bli). dat zo'n groot aantal dames was
opgekomen, Het jaarverslag van de secre
taris, de heer D. Prins, was optimistisch
gestemd. Hij kon melding maken van
een redelijke activiteit en een goed
resultaat.
De heer Prins deelde mede bi) de inge
komen stukken een Traai foto-boekje te
hebben ontvangen Van de 3 Zonnehui
zen, die thans in gebruik zijn, n.l. In
Beekbergen, Schiedam en Doorn, waar
thans resp. 118, 53 en 51 patiënten ver
pleegd worden,
De collecte van het vorige jaar was
heel goed, hetgeen mede een gevolg was
van de originele wijze van publiciteit: de
opbrengst was netto f. 1259.40.
De collecte ln 1956 wordt ln de week
van 20/25 augustus gehouden. De vereni
ging hoopt wederom op een goede uit
slag. Thans worden in de Zonnehuizen
in totaal 222 chronische zieken ver
pleegd: er zijn echter nog vele honder
den zieken die op deze verpleging wach
ten. Er moeten dus meer Zonnehuizen
komen.
De dameskrans vierde vorig jaar haar
12%-jarig bestaan. Deze herdenking
bracht f. 712.— op.
De penningmeester, de heer Th. van
Zoelen, had nog nooit zoveel aan het
hoofdbestuur kunnen afdragen als dit
jaar. De busjes hadden f.81618. de
kalenders f.367— opgebracht. Daarbij
kWam de goede collecte en de bydrago
van de dameskrans, zodat een totaal van
f. 4068.95 afgedragen kon Worden.
Tot tweede voorzitter werd gekozen de
heer Nlc. van de Keur; de secretaris werd
herkozen.
De heer Aldershof vertelde tenslotte
nog iet-s over het plan voor het nieuwe
tehuis in het noorden van het land en
riep dc leden ln verband hiermede op
tot grote activiteit.
Geschenk voor prof. dr.
S. Antoniades
Het vertrek van prof. dr. Sophia
Antonladls. die vorig Jaar afscheid nam
van de Leidse Universiteit om de leiding
op zich te nemen van het Cehtrum voor
Griekse kunst en studiën te Venetië,
is betrekkelijk overhaast gegaan. Het
was daardoor niet mogelijk, haar bij
haar afscheidscollege een geschenk aan
te bieden.
Thans hebben echter de plannen,
waarvan wij destijds reeds melding
maakten, haar een bundel aan te bie
den, vaste vorm aangenomen. Het
werkcoimité bestaat uit mevr. B. BliJ-
stra—van der Meulen, dr. E. Boswinkel
en mej. M. A. Lindenburg. In het
comité van aanbeveling hebben zitting
prof. dr. G. H. Blanken, de heer M.
Florentinos, prof dr. B. A. van Gronin
gen, jhr dr. D. van Lennep, prof. dr.
Th. G. J. Locher en prof. dr. M. W.
Woerdeman.
De bundel zal de naam Antidoron
dragen en bijdragen op het gebied van
de Bvzantinistiek en de Nieuwgriekse
studiën bevatten onder meer van de
hdnd van prof. dr. G. H. Blanken, R.
Blijstra, dr. E. Boswinkel, prof. dr. L.
H. Grondijs, dr. A. G. P. van Holb, dr.
E. Hulshoff Pol, mej. A. Lindenburg en
.prof. mr. H, P. Sdheltèsoa. Het werk
comité dote een beroep op alle vakge
noten en vrienden van prof. Antoniadis,
aan de uitgave mee te wervèn door in
te schrijven.
By K.B. is aan prof. dr. P. C. van
Ti'aa, hoogleraar aan de Leidse Univer
siteit, opdracht verleend om van 1 fe»
bruari J.l. tot de dag, waarop zijn op-
j volger aan de Rijksuniversiteit te Gro
ningen zijn" ambt zal aanvaarden, in de
facutelt der rechtsgeleerdheid aan
laatstgenoemde Universiteit onderwijs
te geven in de staathuishoudkunde en
de leer der openbare financiën.
van Eyck. jurist van vorming doch
vooraanstaand lid van de letterkundige
faculteit als hoogleraar, voorts de hoog
leraren De Buck. Thierry en Jansma
die lid van de Leidse litteraire facul
teit zijn, terwijl bijv. prof. Mlnderaa,
classicus van vorming, Nederlandse taal
en letterkunde doceert Ook aan ande
re Universiteiten doen zich dergelijke
verschijnselen voor.
Do vraag, oF van kerkelijke zijde wel
aandrang Is uitgeoefend tot de. benoe
ming van een theoloog berust eveneens
o ponbekendheid met de gang van za
ken. Naar het ons ter ore is gekomen,
is er van kerkelijke en politieke zijde
herhaaldelijk sterk op aangedrongen,
iemand anders ,een theoloog van pro
fessie, benoemd te krijgen, een aan
drang die mede aanleiding geworden
schijnt te zlin voor dc grote vertraging,
die in de. benoeming is opgetreden. De
ironie van het lot heeft echter gewild,
dat men van deze zijde iemand pous-
sceerde, die geen macdlaevlsl was, iets
waaroom het de faculteit zeer bepaald
wel te doen was. Dc minister schijnt
zich tenslotte geheel aan de voor
dracht van de faculteit gehouden te
hebben.
Prof. Bakhuizen van den Brink be
streed, dat er thans, zoals Trouw het
stelt, theologen beschikbaar zijn die
met evenveel vrucht alB van de arbeid
van dr. De Bruin verwacht wordt deze
leerstoel zouden kunnen bekleden, al
thans geen theologen, die zich een be
noeming zouden laten welgevallen.
Een groot deel van de kritiek van
Trouw richt zich ook op de algemene
onderwijsrichting van de Leidse The
ologische faculteit, die meer letterkun
dig dan theologisch zou zijn.
De juistheid hiervan is een open
vraag. Er dient ln het Universitair theo-
logsch onderrcht een evenwoht gevon
den te worden tussen wetenschappelijke
eft kerkelijke theologie. Wij hebben de
Indruk, dat in Leiden de uitvoerige ker
kelijke studie zefs wel eens ten koste
gaat van het wetenschappelijk docto
raal examen, een uit Universitair oog-
Sunt noodzakelijke, althans zeer wense-
jke studie-afsluiting. De bewering van
„Trouw", dat de als ..letterkundig' ge
typeerde wetenschappelijke theologie
voorrang zou hebben voor de kerkelijke
theologie wordt in dit licht wel zeer
twijfelachtig. Uiteraard kan men over
de waarde van een bepaald nagestreefd
evenwicht van oordeel verschillen, als
gevodg waarvan dan ook de situatie bij
de verschillende theologische facultei
ten aanzienlijk uiteenloopt,
Tenslotte wordt bij dit alles door
„Trouw" het dalend aantal Leidse theo
logische studenten vermeld als conse
quentie van de door Leiden gevolgde
onderwijspolitiek, doch ook elders in
ons land neemt net aantal theologische
studenten af, zij het ook niet ln --
sterke mae.
Het artikel van „Trouw" geeft boven
dien blijk van een zeer grote slordig
heid door de naam van de hoogleraar
wiens benoeming becritlseerd wordt,
verkeerd te spellen, evenals de naam
va nprof. Bakhuizen! van den Brink,
wiens laak tot dusverre door de nieu
we hoogleraar gedeeltelijk wordt over
genomen. Dit moge een letterzifterij
lijken, het Is typerend voor de opper
vlakkigheid van net gehele zonder ken
nis van zaken geschreven artikel.
Het wil ons voorkomen, dat „Trouw'
hier wei heel ver de plank heeft misgc
slagen, ten koste van de Leidse theolo
gische faculteit en van dc persoon
dc nieuwbenoemde hoogleraar, die ais
pleister op de wonde in de laatste aii
nea „de minst schuldige in dit zonder,
llnge bedrijf' wordt genoemd.
Ir. Aler sprak voor
„Nijverheid"
Tijdens de hedenmddag in café-res
taurant „In den Vergulden Turk" ge
houden cn zeer druk bezochte
lunehbijeenkomst van het Departe
ment Leiden van dc Ned. Maatschap
pij voor Nijverheid en Handel, heeft
de president-directeur van de K.L.M.,
de heer I. A. Aler, gesproken over de
Nederlandse verkeersluchtvaart.
De heer Aler, een buitengewoon
boelend apf'eker, wiens rede met vêel
humor was gekruid, gaf allereerst een
beknopte uiteenzetting van de gewel
dige vlucht, die de burgerluchtvaart in
ruim een halve eeuw in 1903 maak
ten de gebroeders Wright voor het eerst
een „vlucht" van 40 tot 60 meter!
heeft genomen Ook onze nationale
luchtvaartmaatschappij heeft daarin
een groot aandeel gehad. Opgericht in
1919 werd ln 1946 een omzet in tohnen-
kilometêïB gemaakt, die gelijk was aan
die van de jaren 1919 tot 1940. Verge
leken bij het jaar 1946 16 deze omzet
thans al weer vele malen verveelvou
digd.
Spreker, die het van belang achtte,
dat ook ons land in de toekomst öp het
terrein van de burgerluchvaart „bij"
blijft, wees er op, dat de KLM. thans
reeds grote bestellingen voor het Jaar
1961 heeft gedaan. In dit verband greep
hij terug op de onlangs door de K.L.M.
gehouden persconferentie, waarover Wij
destijds reeds schreven.
Terwijl de luchtvaartmaatschappij in
de westerse wereld in 1955 een geza
menlijke produktie hadden van 10 mil
jard ton kllómetêr, is de heer Aler de
mening toegedaan, dat het burgerlucht-
vaartverkeer in de komende Jaren twee
maal zoveel zal toenemen. Met het oog
daarop zijn voor de jaren 1956-1961
vliegtuigen besteld, die een produktie
van dertien miljard ton-kilometer kun
nen halen.
Maakt een D.C. 8 van de KLM. mo
menteel 3000 vlieguren per jaar, alles
is er op gercht, dat dit straks 3300 uren
zullen zijn. Het streven van de KLM.,
aldus de heer Aler, is er op gericht, dat
deze maatschappij in 1961 over een
luchtvloot beschikt, die tweemaal zoveel
zal produceren als ln 1955.
Hoewel momenteel nog ongeveer
24 000 personen per jaar per schip naar
en van Amerika worden vervoerd en
met het vliegtuig circa 22.000, is de heer
Aler van oordeel, dat dit aantal in de
toekomst ln het voordeel van de lucht
vaart zal uitvallen.
indien het mogelijk zal zijn in de toe
komst de tarieven tot 70 van het
huidige peil terug te brengen, zal deze
verlaging z.i. nog een grote laag lucht
reizigers aantrekken.
Volgens spi*. staat men momenteel bij
de ontwikkeling van het vliegtuigtype
b.v, {Ie D.C. 8 op een tweesprong.
Moet mén b.v streven naar een nog
kortere reisduur, b.v Schiphol—New
York niet in acht. doch in zes uur, of
moet men het vliegtuig economischer
trachten te maken. Spreker voor zich
gelooft, dat wij het niet alleen ln de
richting van verkorting van de reisduur
liioeten zoeken.. Indien wij ln de toe
komst beschikken over vliegtuigen,
waarmede de produktiekosten worden
gedrukt, zal dit ongetwijfeld de handel
en het contact tussen de volkeren
hier doelde de heer Aler op dc vredè
bevorderende taak valt het réizen
ongelooflijk stimuleren.
Hoewel er thans grote bedragen in de
militaire luchtvaart worden geïnves
teerd. profiteert ook dc burgerlucht
vaart, gelet op de proeven met motoren
en de wijze van onderhoud, in feite van
dit geïnvesteerde kapitaal.
De heer Aler. die tenslotte nog bij
enkele technische details stilstond,
sprak als zijn mening uit, dat er voor
de KLM, zowel op het terrein van het
passagiers (de toeristen accomodate
gaat z I. ln de toekomst overheersen)
als vrachtvervoer nog een goede toe
komst is weggelegd.
Van de hierna geboden gelegenheid
om met spreker van gedachten te wisse
len. werd een ruim gebruik gemaakt.
De voorzitter van het Leidse Depar
tement, de heer J. O. J. Verhey van
Wijk, die ook een inleidend woord had
gesproken, dankte de heer Aler harte
lijk voor diens interessante en actuele
vorodracht. HIJ deelde nog mede, dat
vermoedelijk op de eerstvolgende bij
eenkomst van de Maatschappij minis
ter Luns als gast te midden der leden
zal zijn.
Soenarjo's repliek besloeg 26 pagina's
Wijzigingen in verklaringen z.i. gewoon
i vervolge op het op pagina I ver
melde, vernemen wij nog, dat Socnarjo.
in antwoord op hetgeen mevrouw Bou-
man had aangevoerd tegen de betrouw
baarheid van de verklaringen van ge
tuigen a charge zelde, dat „wijzigingen,
die de grote lijn niet aantasten in ge
tuigenverklaringen gewoon zijn en da
gelijks in de rechtszaal voorkomen, om
dat de mens geen machine is". „Men
kan zich goed herinneren wat er ge
beurd is. maar niet meer wanneer". Hij
voegde hieraan toe, geen redenen te
zien om minder vertrouwen in Manoch
en Harris te stellen, omdat zij hun ver
klaringen tijdens de zitting hadden ge
wijzigd.
Soenarjo noemde het voorts een
vaststaand feit, dat beklaagde Indonesië
weer kon binnenkomen meteen dienst-
paspoort. nadat de Indonesische rege
ring hem een visum had geweigerd'.
Maar toen is er een list gezocht, aldus
Soenarjo, die vervolgde: „Jungschlager
werd benoemd tot lid van dé Neder
landse delegatie naar de International
Labour Organisation, zodat er een re
den was hém een dienstpaspoort te ge
ven en hij Indonesië weer kon binnen
komen. Maar het vreemde was, dat hij
toen bij de KPM ging werken, Soenar
jo citeerde vervolgens één brief van het
Indonesische Ministerie van Buiten
landse Zaken aan het Nederlandse
Hoge Commissariaat vah februari 1954,
waarin wordt geconstateerd, dat Jung
schlager in augustus 1953 geen „re-en-
trypermit" heeft gekregen eft dat het
ministerie zeer verbaasd was. dat de
Nederlandse regering aan iemand, die
niet mocht terugkomen in Indonesië
een officiëlè functie als delegatie-advi
seur had gegeven en het hem door een
dienstpaspoort mogelijk had gemaakt
via een andere weg Indonesië binnen te
komen, terwijl hij in Indonesië bij een
particuliere maatschappij Werkte.
De repliek van Soenarjo besloeg 26
getikte pagina's. De zitting duurde
half tien tot half elf. Onder de
belangstellenden waren studenten
de politie-academic. De zittihg v
voorts bijgewoond door twee Ameri
kaanse journalisten, een van Time and
Life en een van dc New York Times.
Soenaiijo zei voorts nog o.a.: ,De orde
verstoring in versoheidene delen van
West-Java is een aanwijzing, dat er een
opstand is geweest. Dat de luchtmacht
ln 1952 in West-Java een corridor vast
stelde. Is eèn aanwijzing, dat er „drop
pings" zijn gehouden. Dat zijn allemaal
vaststaande gebeurtenissen, die niet meer
te ibesta-ij den zijn. Deze gebeurtenissen
bevestigen en Vei'stérken de verklaringen-
van de getuigen ft décharge.
De verdedigster vraagt waarom er geen
maatregelen zijn genomen tegen de mi
litaire missie als men die missie wan
trouwde en waarom de minister van de
fensie in zijn afscheidswoorden de missie
dank bracht? Wij kunnen hierop alleen
Scherpe aanval op mr Bouman
Over mr. Bouman reide Soenarjo:
„De eerste verdediger mr. Bouman,
heeft alles op alles gezet om de bewij
zen in deze subversieve zaak te ontze
nuwen. Hij heeft hard gewerkt, met
voorbijgaan van alle regels van het fat
soen, ja met overtreding van de gel
dende regels, om in contact te komen
inet Nederlanders die in hechtenis ver
keerden op beschuldiging van subver
sieve activiteiten, heeft hun brieven
toegespeeld en heeft hun instructies
gegeven om hun verklaringen, die rij
voor de politic hadden afgelegd, voor
de rechter In te trekken. Hij heeft
daartoe niet geaarzeld grote belonin
gen te beloven.
Heb resultaat: tel" zitting hebben Dé
Mey, Van Gerwen, Raden, Barkey en
Ulmer hun bekentenissen ingetrokken.
En de verdediging heeftd aama een con.
clusie getrokken, die van voordeel was
voor de verdediging. Voordat mr. Bou-
In Leidse Academie
Vijf jaren van oorlog en verzet
„herleefden"
Studenten-verzetsfilm voor de
Expogé
Na vele moeilijkheden en onderhandelingen is het de Nederlandse Vereni
ging van ex-politieke gevangenen (uit de bezettingstijd) dan toch eindelijk
gelukt de Studentcn-Verzets-fllm „Zes jaar" vertoond te krijgen. Dat dit kon
geschieden in het kader vah de Viering van het tienjarig bestaan stemt temeer
tot dankbaarheid. Het was dan ook van deze dank en erkentelijkheid waarvan
voorzitter L. Questroo In zijn openingswoord het allereerst gewaagde.
Hij was het College van Curatoren slechts kon Zien als een poging van
der Rijksuniversiteit bijzonder dank
baar. dat het toestemming had ver
leend de vereniging toegang tot de
Academie te verlenen om daar de film.
de beroemde film. té draaien. Onder de
aanwezigen. Üle de filmzaal geheel vul
den. wnfen o.m. vertegenwoordigers
van de garnizoenscommandant, de heer
en mevrouw Bisschoff van Heemskerk,
hoofdbestuursleden en het oud-be
stuurslid kapelaan Stoelenga.
Dc film „Na zes jaar" werd ingeleid
door mevrouw Glastra van Loon. die in
dè film ook de vrouwelijke hoofdrol
vervult.
Mevrouw Glastra van Loon begon
met een summier overzicht te geven
van het studenten-verzet in het alge
meen, Is dat anders geweest dan het
verzet van het overig deel van het
Nederlandse volk? Ja en neen. Zij heb
ben natuurlijk wel dezelfde gevoelens
gehad en ook hetzelfde werk gedaan.
Maar de studenten hadden het voor
deel. dat zij een groep vormden, die wat
gemakkelijker met elkaar contact had.
Zij hadden ook meestal een vrij onbe
zorgd bestaan en stonden wat los van
ouders, die nieuwsgierig en bezorgd
hadden kunnen zijn. Zij zijn het ook
geweest, die als groep het meest in het
geheel van het verzet zijn aangetreden.
Typisch was, aldus (mevr. Glastra van
Loon, dat dc studenten zich vóór 1940
nu niet bepaald zo sterk met politiek
bemoeiden. Zij vormden zich weten
schappelijk en als persoonlijkheid. Om
verschillende redenen hebben de Duit
sers deze groep extra willen aanpakken.
Het studenten-verzet is al héél vroeg
begonnen. In september 1940, toen De
Geus werd opgericht. Zij bracht vervol
gens in herinnering de bekende rede
van prof. mr. R. P. Cleveringa in
november van 1941 als protest tegen het
ontslag van de Joodse hoogleraren.
Eveneens memoreerde zij de vlammen
de toespraak van de student Van Has
selt in Delft waar de studenten waren
samengedromd om tegen hetzelfde feit
te protesteren.
Mevr. Glastra van Loon zei vervol
gens nóg Iets óver dé film, die zij
amateurs. De film, zei zij, is rommelig,
onsamenhangend en fragmentarisch.
De regisseur Joscphson had steeds an
dere opvattingen dan de studenten, die
allemaal zelf ervaring hadden in alle
facetten van het verzetswerk Mevrouw
Glastra van Loon was niet tevreden
over de film, Maar helaas en tege
lijkertijd tot ons genoegen mogen we
wel zeggen kunnen We het met haar
opvatting niet eens zijn. Deze film, we
hebben het gieteravond nog weer eens
nadrukkelijk kunnen constateren ,is een
documentaire waarop het Nederlandse
volk trots kan zijn. Natuurlijk mankeert
er technisch gesproken het eeh en an
der aan. Men had het zus en men had
het zo kunnen doen. Allemaal waar.
Ondanks alle aan te voeren en aange
voerde bezwaren Vinden wij „Zes jaar"
een prachtfilm. Een film die op som
mige momenten tot op het merg ont
roert. Juist ill zijn onbeholpenheid is
deze rolprent een document van het
verzet. Dit was in vele opzichten toch
ook onbeholpen. Er moest ln het verzet
ook veel geïmproviseerd worden. En
desondanks ls het gelukt. Zo is het ook
met deze film, Het is een nauwe afspie
geling van deee onbeholpenheid en im
provisatie. Maar hierdoor ontstaat juist
het contact mét hen. die van deze jaren
weten. Bij het aanschouwen vah al die
beelden zegt men: „Ja. zo ls 't gegaan
en niet anders". En dat Is dunkt ons
het beste compliment, dat we de film
mee kunnen geven. Nogmaals laat het
Nederlandse volk zuinig zijn op deze
film. Zij is in ieder geval op de Univer
siteit in goedé en bevoegde handen.
Het was verder wel een echt ooi'logs-
programma, dat op het wlt-te doek ver
scheen. Door de Rijks Voorlichtings
dienst waren twee films beschikbaar
gesteld: De Terugkeer van do Vliegende
Hollander en Overwinning in Neder
land. Beide goede rolprenten, die alle
verschrikkingen van 1940—145. maar
ook alle bevrijdingsvreugden weer inde
herinnering opriepen. En dan zegt men
tot slot: „is dat nu al weer zoveel Jaar
geleden!" Maar laten We ln ieder geval
besluiten met de laatste woorden" van
de studenten-verzets-fllm „dit hooit
weer!"
man dit kwalijke werk had voltooid,
hebben wij maatregelen genomen en een
onderzoek tegen hem ingesteld, maar
voordat hij voor de rechter kon worden
gebracht om zijn daden te verantwoor
den is hij per KPM naar Singapore ge
vlucht, waar hij ls geholpen door de ver
tegenwoordiging van zijn land, die hem
een kaartje voor een vliegtuig bezorgde,
zodat hij naar zijn land kon vliegen.
Hieruit blijkt, dat iemand zelfs zonder
stukken van een officiële Instantie op
geheime wijze Indonesië kan verlaten.
En als hij eruit kan komen, kan hij er
zeker op dezelfde mander weer inkomen.
Raffineme"* 1
Over de opmerkingen van mevrouw
Bouinan over liet, verblijf van beklaag
de in Nederland in een bepaalde
periode merkte Socnarjo op, dat de
immigratiedienst en dc politie in 1955
heel wat beter werkten dan In 1950,
toen deze diensten nog Verre van vol
maakt waren en dc leiding ervan nog
in handen was van Nederlanders.
„Men kan dus begrijpen, dat beklaagde
tussen mei 1950 en januari 1951 in Ne
derland kon zijn en ook op enige plaat
sen in Indonesië, zoals de getuigen
hebben verklaard".
Over het pleidooi van beklaagde zelf
zei Soenarjo o.a.: „Enige getuigen a
charge hebben geen schoon verleden,
maar iemand die wel eens gestraft- ls
hoeft daarom nog niet het stempel van
onbetrouwbaarheid te krijgen en iemand
met een blanco register hoeft niet altijd
de waarheid aan de rechter te zeggen.
Voorts zijn de getuigen ft charge „ge
wone" mensen. Men verwacht van hen
niet, dat zij geraffineerde dingen zullen
doen. Anderzijds hebben de getuigen a
décharge een hoge opleiding; van hen
kan men makkelijk raffinement ver
wachten".
Waarom geen vlucht
üeklaagde heert gezegd, dat hij toch
wel gevlucht zou zijn na de arrestatie
van Schmidt, als hij zich schuldig had
gevoeld. „Is het mogelijk dat beklaag
de zich geen man zou voelen als hij
als leider zou vluchten en zijn mensen
in de steek zou laten? Als beklaagde
dat had gedaan, zou natuurlijk zijn
subversieve beweging in verzet zijn
gekomen en zouden zijn mensen alle
geheimen hebben verraden. Of voelde
beklaagde zich veilig, omdat bij zijn
weten de overheid niets wist van zijn
daden?
Het is duidelijk, dat de subversieve
beweging in Indonesië zeer uitgebreid is.
Daarom vindt beklaagde dat die organi
satie niet ln het geheim kan werken. Die
conclusie ls volkomen onlogisch. Hoe
uitgebreid een illegale beweging ook is,
zij werkt in het verborgene en het pu
bliek kan er moeilijk wat van weten of
zien.
„Ik zoek geen slachtoffers"
Beklaagde heeft gezegd, dat mijn
requisitoir ten doel heeft slachtoffers
te zoeken. Ik wys met klem deze be
schuldiging van de hand. Het heeft
geen nut en het is niet nodig slachtof-
geen nut en het is niet nodig slachtof
fers te zoeken en het is ook in strijd
met ons standpunt over de principes
van wet en recht.
Volgens het systeem van het herziene
inlands reglement mag beklaagde liegen
en ontkennen. Daarom zijn de verkla
ringen van beklaagde die geen bekente
nis bevatten, niets waard. Van waarde
zijn de getuigenverklaringen. Al spreekt
beklaagde ze ook 'honderd, ja duizend
keer, tegen, als de getuigenverklaringen
zijn daden bewijzen, kan hij zich niet
onttrekken aan de straf, die zijn zonde
betaamt. Daarom blijven wij op ons
stand-punt dat wij hebben uiteengezet
in ons requisitoir.
Wapenbezit
T>? officier merkte verder o.a. nog op.
dat de verdedigster ln haar pleidooi had
gezegd, dat er in de tenlastelegging niet
vermeld staat of beklaagde met of zon
der toestemming wapens in bezit had.
De Officier vanMustitie meende, dat de
zaak niet voor de rechter zou zijn ge
bracht als beklaagde toestemming tot
wapenbezit had gehad. Ter zitting is
beklaagde daar niet naar gewaagd, om
dat hij tooh alle beschuldigingen ont
kende. aldus Soenarjo. Beklaagde heeft
deze féiteft ook gepleegd na 4 septem
ber 1951, zodat de bepaling in het
Staatsblad van 1951 (dat de doodstraf
stelt), van kradht is op hem.
De dupliek van de verdedigster is be
paald op 13 april, omdat de Officier van
Justitie vöor die tijd verhinderd zal zijn.
(Deze pagina ls gedeeltelijk gecorrigeerd)
(Insez. Med.-Adv.)
De groeiende
Amerikaanse
chemische
Industrie In e
certificaat
n
Chemical Fund
Ten kantore van de firma
D.W. Brand, Keizersgracht 215,
Amsterdam is het jaarverslag
ovet 1955 in de NedetUndse
taal verkrijgbaar.
De waarde van de Nederlandse
Certificaten
CHEMICAL
FUND INC.
welke op 19 maart 1952 ter beurze
van Amsterdam geïntroduceerd
werden, steeg ven f. 460,75 per
certificaat van 10 aandelen tot
f.703,- thans.
De Nederlandse houder ontving
in die periode in Nederland aan
dividend uit lopende inkomsten
en gerealiseerde kapitaalwinsten
in totaal f. 105,74, zodat het
gemiddelde rendement voor de
houder die op 19 maart 1952
een certificaat heeft gekocht
5,7 bedraagt.
In 1955 heeft het CHEMICAL
FUND INC ultgékèêtd een
dividend van 0,99, op bagll
waarvan bij de huidige koers
van §18'/z of f. 703,- per certi
ficaat van 10 aandelen het rende
ment bedraagt: 5'I'.
BEURSOVERZICHT
Verdeelde markt
AMSTERDAM, 22 maart
Terwijl de ondertoon van de beurs
vandaag merendeels gunstig bleef, te
kende zich een onregelmatige stemming
af, die haar oorzaak vond in het lagere
Verloop van WallBtreet, waar wmst-ne-
iftingeh het koereniveftü drukten. Als
gevolg daarvan is Kon, Olie in het tele
fonische verkeer te Amsterdam ingezakt
tot 693. Bij opening van de markt ont
stond een bescheiden herstel. Veel ver
der dan 695 Wist het hööfdfonds liet
echter niet te brengen. Ook de overige
internationale fondsen waren min of
meer in reactie hetgeen vooral tot
uiting kwam voor Akü, die évenwei na
een 5% lagere opening op 322% her
stelde tot 324','2. Philips en Unilever
lieten eveneens na een zwakke opening
een herstel zien.
Indonesische fondsen behielden hun
vaste stemming waardoor Amsterdam
Rubber opliep tot 118 en HVA tot 138.
Daarentegen wisten Ver. Deli zich min
der goed te handhaven en liepen ach
teruit tot iets benedèn het vorige peil.
Hetzelfde was het gevnl voor Senembah.
De Scheepvaarthoek was opmerkelijk
rustig en hier en daar viel een kleine
reactie waar te nemen.
De markt bleef ook later zeer rustig.
Claims RIVA werden vernomen op ca.
f. 350. Nederlandse Staatsfondsen ver
laten én onveranderd.
WISSELKOERSEN
AMSTERDAM, 22 maart.
Londen 10.6514—10.65%; New York
3.82%—3.83; Montreal 3.83 ft—3.83 fj; Pa
rijs 1.0812%—1.0822%; Brussel 7.62%—
7.63%; Frankfurt 90.79—90.84; Zurich
86.92—86.97; Zürich (vr. francs) 89.34%—
89.39%; Stockholm 73.25%—7320%; Ko
penhagen 55.01%—55.06%; Oslo 53.21%—
53.26%; Milaan 60.39%—60.74%.
Beurs van Amsterdam
Donderdag 22 maart
ACTIEVE OBLIGATIES
Staatsleningen ad f. 1000.
Vorige Ölotkoei's
koers v. heden
Ned. '51 3% 102% 102ft
Grootboek obl102ft
Ned. '53 (3%) 100% iOOft
Ned. 53 3% 100ft 100%
Ncd. '48 3% 97% 97%
Ned. '54 3% 9Zft 97%
Ned. '55 3% 97% 97%
Ned. '55 II 3% mi 98
Ned. '47 3% 3 98% 98ft
Dollarlng '47 3 96ft 96%
Investerlngscert. 3 98% 0811
Ned. 62-64 3 99% 99ft
Indie '37 A 3 96% 96
Grootboek '46 3 96% 96%
ACTIEVE AANDELEN
Cult. Hand, en Ind, B 73% 73
Nat. Handelsbank 154 154
Ned. Handelmij223 223
AX.U 327% 324
Philips 349% 345%
Philips '55 344% 340%
Unilever 370% 366%
Wilton Feyenoord 304% 301
Biliton 2de r318 310 L
Kon. Olie f.50.— 349
Kon. Olie 702% 693%
Artist. Rubber 116% JJ6
Holl, Amer. fijn 206% 204%
Kon. Ned. Stoomb, 206 206
Ned, Scheepv. Unie 203% 205%
H.V.A137 137%
Java Cult75 77%
Dell My144ft 143%
Sênefhbah104 102%
NIET-ACTIEVE OBLIGATIES
Prov.- en Gem. leningen
A'dam '47 3 100 100
Den Haaj; 1937 1 3.. 97%
Leiden 1947 98 p
R'dam '37 1 III 3% 100% 100%
Industr. Obligaties
Philips Dollarlng 105 105
Premieleningen
A'dam '51 2%
1S7%
137
Eindhoven '54 2%
107%
107
Enschedé '54 2%
112%
112%
Den Haag '52 I 2%
136%
136
idem II 2%
142
141 L
R'dam '52 I 2%
137%
137
137%
137
Utrecht '53 2%
122 B
121%
NIET-ACTIEVB AANDELEN
Bank- en Credietinstellingen
Amstêrd. Bank 248 24f
Rotterd. Bank225% 22E
Twentsche Bank238% 23S
Industrie Ondernemingen
Ned. G. en Spir. fabr. 235 24C
Kon. Ned. Grofsm. 142% 1-12
Rott. Droogd. My. 660 B 668
iicicuiaii cn lji ui
Handelsondernemingen
Borsumy. cv A f 1000
124%
124
154
153%
Diversen
280 L
277
Ned M Walv.Vrt,
72%
Spoorwegen
Deli Spoorw. My.
27H
28%
Amerik. fondsen
Anaconda
85%
83
Shell Oil Cy
81
79%
Nog enkele fondsen uit Lelden
en omge ving
Aandelen
VJC.
21/3
Holl Constructie
421
415
Ing bur v Bouwnyv
MflL
Int Kunststof! ïnd
65
63
Kon Ned Edelmet
75
76
Pref w.a, Idem
79
79
88
Textiel Gebf v wyk
87
Leldsche Wolsplnn
318GB
320G.B.
Ned Electrolasm
52
Sikkens Lakfftbr '53
452%
456G.B.
Ver. Touwfabrleken
186
185
Wernink's Betonm.
141
140G.B.
