LEIDSCH DAGBLAD
PARIJS OPPERT ONTWAPENING
IN EEN DRIETAL ETAPPES
A fschaffing van conventionele
en beperking van atoomwapens
gevolgd
door algeheel verbod
WEERBERICHT
RIJKSPERSONEEL 1 MEI 7%
Uitkering ineens (3%) en de
verhoogde vakantietoeslag 4%)
Aanneming ouderdomsvoorziening
per 1 januari 1957 verzekerd
Nog
overleg
over aanpassing
SOENARJO HANDHAAFT ZIJN
EIS TOT DOODSTRAF
95ste jaargang
DONDERDAG 22 MAART 1956
No. 28788
Directeurs J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.per kwartaal: f2.35 per maand: f0.55 per week
Witte Singel I, Leiden Giro No. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Londense correspondent)
Er zijn enige bijzonderheden bekend geworden over een nieuw Franse
ontwapeningsplan, dat door Engeland gesteund wordt, maar waarop de Ame
rikanen kritiek uitoefenen, omdat dit volgens hen tot verzwakking van de
Westelijke verdediging zou leiden. Men gelooft, dat de Russen, die thans
bevrijd zijn van Stalins ijzeren greep, meegaander zijn geworden en het plan
misschien een kans willen geven. Het werd maandag ingediend door Jules
Moch op de bijeenkomst van de Subcommissie voor ontwapening der Ver
enigde Naties, welke thans weer in Londen bijeen is. Het is een veelomvattend
plan voor ontwapening, welke op lange termijn na drie overgangsfases tot
stand zal moeten komen. Het beoogt volledige ontwapening voor wat betreft
de conventionele strijdkrachten en beperking van de atoom-wapens, welke
tenslotte geheel zullen moeten worden afgeschaft.
Grote Vijf moeten in goed
vertrouwen samenwerken
Dinsdag werd de bijeenkomst geschorst
om de Sovjetrussische vertegenwoordi
ger, Gromyko, gelegenheid te geven het
plan te bestuderen. Gisteren verzocht hij
om opheldering van enkele punten en
verklaarde, dat de Sovjet-Russische
regeing nog niet gereed was met de studie
van het plan. Vandaar dat de bijeen
komst opnieuw geschorst werd tot heden
middag.
De Brits-Franse opvatting is, dat, hoe
moeilijk de internationale omstandighe
den ook nog zijn, er in ieder geval een
begin zal moeten worden gemaakt met
ontwapening. De eerste fase voorziet in
een eontróle-orgaan. Uitgegaan wordt
van Eisenhowers voorstel betreffende de
„open hemel" en Boelganins denkbeeld
van wederzijdse inspectie op de grond.
Dit om het vertrouwen te herstellen. De
conventionele wapens en de strijdkrach
ten van de Grote Vijf (Ver. Staten, Sov-
Yele doden bij grens
India - Pakistan
Vermoedelijk vandaag een
„vredesovereenkomst"
In het grensgebied tussen India en
Pakistan (Amrltsar) zouden zich in de
afgelopen twaalf dagen vijf incidenten
hebben voorgedaan. Bij de botsing van
zondagavond j.l. vielen aan Pakistaan
se zijde 22 doden en 28 gewonden, aan
Indiase zijde 4 doden en 14 gewonden.
De wederzijdse politiccornmandanten in
het grensgebied zouden intussen een
voorlopige overeenkomst om het vuren
te staken hebben gesloten. Vandaag,
donderdag, zouden zij pogen tot een
definitief akkoord te komen. Van In
diase perszijde is gemeld, dat er over
een front van 16 km wordt gevochten.
De Indiërs beweren, dat dc Pakistani's
bezit willen nemen van een strook
grond, die bij de verdeling in 1947 aan
India werd toegewezen. Berichten van
de ..Press trust of India", als zouden
dc Pakistanen gebruik hebben gemaakt
van automatische wapens, die Pakistan
van Amerika heeft ontvangen op grond
van het verdrag voor militaire bijstand,
werden in Karatsji (de Pakistaanse
hoofdstad) door een woordvoerder van
het ministerie van Buitenlandse Zaken,
„volkomen vals en boosaardig" genoemd.
(De bedoeling van deze toevoeging van
Indiase zijde is duidelijk: men wil
stemming maken tegen de militaire
bijstand van Amerikaanse zijde aan
Pakistan Red. L.D.)
Keukenhof reeds
27 maart open
Oorspronkelijk heeft het in de
4 bedoeling gelegen, dat Keukenhof
te Lhse 28 maart zou worden
geopend door dr. L. G. Korten-
horst, voorzitter van de Tweede
Kamer. De late strenge winter zou
kunnen doen vermoeden, dat de
opening werd uitgesteld, maar
merkwaardigerwijze is het tegen>
deel het geval. Omdat dr. Korten-
J horst door bijzondere omstandig-
heden de 28ste verhinderd is de
opening te verrichten, is besloten
de officiële opening reeds de
27ste maart des middags te doen
plaats vinden. J
Wisselend weer
L>e Bilt verwacht tot morgenavond:
Koude nacht met weinig bewolking.
Morgen overdag van het zuiden uit toe
nemende bewolking met later enige re
gen Matige tot vrU krachtige zuidelijke
wind. Weinig verandering in tempera
tuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
23 MAART
Zon op: 6.38 uur; onder: 19.00 uur.
Maan op: 15.35 uur; onder: 4.53 uur.
Hoogwater te Katwijk te 0.43 en 13.09 u.
uit 14 pagina's.
jet-Unie. Rood-China, Engeland en
Frankrijk) moeten worden „bevroren".
Vervolgens zal een internationale ontwa
peningsconferentie de omvang van dc
strijdkrachten van de overige mogend
heden moeten vaststellen, hierna volgt
dan verdere inkrimping.
Beperking proefexplosies
Tenslotte zullen de bevoegdheden van
het controle-orgaan moeten worden uit
gebreid ter beperking van de proef
explosies van de A- en H-bommen, waar
mede de tweede fase van het plan be
gint. Op dit punt zal het centrale lichaam,
dat in het leven zal worden geroepen, de
zogenaamde uitvoerende commissie van
de Grote Vijf en 10 andere landen,
kozen op regionale basis, zoals de V<
heidsraad, dienen na te gaan of de t
fase van het plan is uitgevoerd. Een
ling van de kwestie der Duitse hereni
ging zal waarschijnlijk noodzakelijk zijn,
voordat de tweede fase zal kunnen be
ginnen.
Deze bestaat, zoals gezegd, uit beper-
king van de proef-ontploffingen, verdere
beperking tot 50% van de conventionele
wapens en strijdkrachten. Nadat de func
ties van het contröle-orgaan zullen zijn
uitgebreid tot de controle van de proef
explosies, zal er een pauze zijn om de
gehele toestand in ogenschouw te nemen.
De derde fase voorziet in een verbod van
en. ge-
Veilig-
e eerste
proefexplosies en een verbod van de ver
vaardiging van atoomwapens. Conven
tionele wapens en strijdkrachten zullen
opnieuw met 25% moeten worden inge
krompen. Een totaal dus van 75%. Slechts
wanneer dit alles is gebeurd, volgt een
volledig verbod vóór het gebruik van
atoom-wapens. Hierna zal dan een inter
nationale conferentie van atoom-geleer-
den worden bijeengeroepen.
Amerikaanse bezwaren
De Verenigde Staten schijnen van me
ning te zijn, dat bet plan te ver gaat en
zij schijnen bezwaren te maken tegen het
voor Amerika, de Sovjet-Unie en China
vastgestelde maximale aantal strijd
krachten van anderhalf miljoen man.
Amerika zou ook tegen dc controle van
proefexplosies zijn. Dc Verenigde Staten
willen het recht behouden van gebruik
van atoom-wapens tegen agressie. Op
gemerkt wordt echter, dat het plan in
iets dergelijks voorziet. Indien dc uitvoe
rende commissie beslist, dat agressie een
feit is, zullen, hangende een beslissing
van de Veiligheidsraad, alle beperkingen
en verboden worden opgeheven. Het be
lang hiervan is, dat de uitvoerende com
missie beslissingen kan nemen bij een
voudige meerderheid van stemmen en
niet gebonden is aan een veto zoals dc
Veiligheidsraad. De Britse regering doet
haar best om overeenstemming met Ame
rika inzake het plan te bereiken cn heeft,
zo verneemt men, reeds enige successen
in dit opzicht geboekt.
Canada geeft gezinssteun
aan emigranten
De Canadese regering heeft aanbevo-
de vorm van een jaarlijkse uitbetaling
van 60 dollars (ongeveer f230voor
ieder kind beneden 16 jaar, dat woon
achtig is in Canada en ten laste van
de immigrant komt Deze regeling geldt
slechts voor het eerste jaar dat het
kind in Canada woont. Hierna ontvangt
het de normale Canadese kinderbijslag.
18 militairen gedood
In Liboeng, in het gebied Makassar
(Zuid-Celebes) heeft een hevig gevecht
gewoed tussen een bende van 500 man
en een militaire eenheid, bestaande uit
21 man. 18 militairen werden gedood,
een wordt vermist en twee werden ge
wond. De opstandelingen verloren 50
man, aldus heeft het Indonesische mi
litaire commando bekendgemaakt.
Het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft thans officieel medegedeeld:
In de centrale commissie voor georganiseerd overleg in ambtenarenzaken
is overeenstemming bereikt over een uitkering ineens over het jaar 1955
van 3 te verlenen aan alle ambtenaren en arbeidscontractanten, die
op 1 mei 1956 in dienst zijn. Deze uitkering zal gelijk worden uitbetaald met
de vakantieuitkering, welke verhoogd wordt tot 4 van het maandsalaris
voor elke maand, waarover in het daarvoor geldende berekeningstijdvak
bezoldiging is genoten.
Gepensioneerde ambtenaren, die in 1955 of later met pensioen gingen,
krijgen de uitkering van 3 naar evenredigheid van het aantal maanden,
dat in 1955 nog dienst is gedaan.
Overeenstemming werd tevens bereikt over de volgende voorstellen:
toepassing van de toelage-regeling voor onregelmatige dienst bij de P.T.T.,
verhoging van het z.g. „smartegeld" (dit is de uitkering, die weduwen van
overleden ambtenaren ontvangen) van 6 tot 13 weken bezoldiging; ontwerp
besluit tot wijziging van de salarisregeling voor het onderwijzend personeel
bij het uitgebreid lager onderwijs.
De Centrale Commissie heeft tevens aan de Ministerraad een voorstel
gedaan voor de vaststelling van het bedrag der interimregeling ziekte
kosten Rijkspersoneel 1956.
Gewapend met fel-sissende snij
branders is een legertje arbeiders
op de terreinen van 'de Hollandia
Ijzerhandel aan de Amsterdamse
Schroothaven reeds enige tijd bezig
om de laatste stoomlocomotieven
van de Nederlandse Spoorwegen
(nog ongeveer 260). op maat te
snijden voor de gretige muilen van
de hoogovens. Vóór 1 mei 1958
zijn de laatste stoomlocomotieven
van de rails verdwenen. Een van de
kolossen wordt een kopje kleiner
gemaakt.
Vandaag
beslissing over gebele ontwerp
(Van onze parlementaire redacteur
Over enkele ondergeschikte twistpunten van de Ouderdomswet heeft de
Tweede Kamer gisteren beslist, maar over de hoofdzaak (de mogelijkheid om
het ouderdomspensioen gedeeltelijk of geheel te korten op pensioenen van
werkgeverszijde en de voorstellen tot beperking van die korting) is het debat
op verzoek van minister Suurhoff geschorst, opdat hij met de Kamerleden,
die de openbare behandeling van de Ouderdomswet hebben voorbereid
binnenskamers overleg kan plegen over een oplossing.
Het is de bedoeling dat vandaag het openbare debat wordt voortgezet
en de kwestie tot een beslissing komt.
Gehuwden-pensioenen voor
vrouw-kostwinner
Tot voor kort dachten we. dat
alleen kaboutertjes zich aan padde
stoelen neerzetten om een kopje
koffie te nuttigen. Maar dat weten
we nu wel beter. Deze foto geeft
het overtuigend bewijs. Hier moge
dan de winter verdwenen zijn, in
New York is het nog lang niet
zover. Daar is dezer dagen meer
sneeuw gevallen dan in de laatste
acht jaar het geval was. De tafeltjes
van de caféterrassen, die al voor de
lente in orde waren gemaakt, wer
den in witte paddestoelen om
getoverd.
Het is overigens reeds zeker dat de
Ouderdomswet wordt aanvaard, zodat
waarschijnlijk met ingang van 1 janu
ari 1957 iedere Ncdèrlander die de leef
tijd van 65 jaar heeft bereikt of reeds
bereikt heeft, ccn ouderdomspensioen
krijgt van f. 111.50 per maand vooreen
een echtpaar of van f. 67.per maand
voor een ongehuwde. Door de binnen
kort te verwachten loonsverhogingen
zullen deze bedragen waarschijnlijk
met 3% worden verhoogd. Want de
Ouderdomswet bepaalt dat dc pensi
oenbedragen moeten worden herzien
indien zes maanden achtereen het
indexcijfer der Ionen een gemiddelde
wijziging van 3% of meer heeft onder
gaan. Wanneer de lonen stijgen stijgt
ook de opbrengst der premies, zodat
meer pensioen kan worden uitbetaald;
bij daling der lonen wordt echter het
ouderdomspensioen lager.
Voor een echtpaar gaat het ouderdoms
pensioen in op de eerste dag van de
maand, waarin de man 65 jaar wordt.
Met 68 tegen 10 stemmen werd een amen
dement van de heer Van Lier aangeno-
volgens hetwelk het ouderdoms
pensioen ook ingaat wanneer de vrouw
65 jaar wordt indien zij kostwinner is
(doordat bijvoorbeeld de man invalide is).
Tegen stemden de AR en de heren Groen
(KVP) en Schmal (CHU).
Een weduwe zou na het overlijden van
haar man nog zes maanden het gehuw
denpensioen van f. 111.50 per maand
krijgen en daarna f. 67 per maand.
Minister Suurhoff nam een amendement
an de heer Van Lier over om de termijn
van zes maanden te verlengen tot een
jaar, mits de weduwe op de laatste dag
van de zesde maand volgende op die van
Prinses Beatrix
lidmaat N.H. Kerk
Op zondag 25 maart zal ds. H. J.
Kater, hervormd predikant te Am
sterdam, in dc Nieuwe Zijdskapel te
Amsterdam een bevestigingsdienst
leiden, waarin ongeveer 40 van zijn
atechisanlcn als lidmaten van de
Ned Hervormde Kerk zullen worden
bevestigd.
Tot deze catechisanten behoren ook
H.K.H. Prinses Beatrix en enkele
haar klasgenoten.
Een gedeelte van deze kerkdienst, die
lil de morgenuren zal worden gehouden,
wordt van 6.30 uur tot circa 7.15 uur
door het Ikor uitgezonden, hiertoe in
staat gesteld door de VPRO, die zijn
zendtijd op Palmzondag voor dit doel
aan het Ikor heeft afgestaan.
het overlijden van de man, de leeftijd
van 65 jaar nog niet heeft bereikt en
uiterlijk totdat zij 65 jaar wordt.
Wie van tafel en bed gescheiden leeft,
wordt als ongehuwd beschouwd. Leven
man en vrouw duurzaam gescheiden
zonder van bed en tafel gescheiden te
zijn en hebben zy beiden de leeftijd van
65 jaar bereikt, dan heeft de vrouw aan
spraak op haar eigen deel en krijgt ieder
de helft van het gehuwdenpensioen.
Geen verhoging ongehuwden
Het amendement van de heer Kikkert
(CHU) om het ouderdomspensioen voor
ongehuwden te verhogen van f. 804.
per jaar tot f. 936.— per jaar indien voor
het overlijden van de vrouw of man ten
minste vijf jaar een echtelijk huishouden
is gevormd, ondervond zoveel bestrijding
(het zou de kosten zeker met 50 millioen
verhogen zodat de pensioenpremie met
een half procent zou moeten worden ver
hoogd) dat de heer Kikkert zyn amende
ment maar introk, in de hoop dat de
hoogte van het ongehuwdenpensioen
later nog eens zal worden herzien.
Het amendement van de heer Kort
(KVP) om de weduwe of de weduwnaar
met invalide kinderen van 15 jaar of
ouder het gehuwdenpensioen toe te ken
nen kreeg alleen de steun van de com
munisten en werd verworpen.
Slot op pag. 2
Proces Jungschlager
Mevrouw Boumans dupliek vastgesteld
op 13 april
Vandaag is de behandeling van de zaak-Jungschlager voor het Landgerecht
te Djakarta voortgezet. In zijn repliek persisteerde de Officier van Justitie,
Soenarjo, bij zijn eis tot doodstraf en verwierp een verzoek van mevrouw
Bouman om beklaagde in vrijheid te stellen.
De dupliek van mevrouw Bouman is vastgesteld op vrijdag 13 april.
Rechter Maengkom zal waarschijnlijk eind april uitspraak doen. Er was
vrij veel publiek; het bleef rustig.
waren, dat Indonesië een geordend
land zou worden. Daarom werden sub
versieve acties gepleegd. Het is het be
lang va» die Nederlanders, dat deze ac
ties onbekend blijven en daarom is alles
in het werk gesteld om de bewijzen te
niet te doen
Hit bestreed de stelling, dat men niet
in het geheim Indonesië kan verlaten
door te herinneren aan het illegaal ver
trek van een tot gevangenisstraf veroor.
deelde Nederlander nog in november van
het vorig jaar.
Soenario zei, dat de eis tot doodstraf
hoog was in vergeiyking met de von
nissen in dc zaken van Sultan Hamid
en Andi Aziz, maar hun acties hadden
niet zoveel doden tot gevolg als de ac
ties, „die geleid werden door beklaag
de, waarbij honderden cn duizenden
omkwamen".
Hij begon zijn repliek met de medede
ling, dat hij een wijziging in de tenlaste
legging wilde aanbrengen, namelijk de
toevoeging van de woorden „met opzet".
Mevrouw Bouman had hiertegen bezwa-
De rechter besliste, dat zij die in haar
dupliek ter sprake zou moeten brengen
De Officier van Justitie betoogde, dat
de verklaringen van overste Soetoko, van
de politie te Djambi en van de Bont
(van de Luchtmacht» dat hun geen sub
versieve acties gebleken waren, niet wil
len zeggen dat er geen subversieve acties
gepleegd zijn.
Hy bestreed de stelling van de verde
diging. dat verklaringen van horen zeg
gen geen bewijskracht hadden aan de
hand van een arrest van de Hoge Raad
Jn 1926, dat zulke verklaringen dienstig
zijn als middel tot bevestiging van de
overtuiging van rechter.
Verder bestreed hij dat, één getuige
géén getuige is aan de hand van een be
toog van prof. Van Bemmelen en het
herziene inlands reglement, dat de on
derlinge samenhang van verklaringen
van zulke getuigen tot het staven van
een bepaald feit strekt.
Ten aanzien van de getuigen A déchar
ge zei hij, dat het geen geheim was, dat
vele Nederlanders er niet mee ingenomen
Raad van Toezicht Nijenrode
dr.
Dr. G. Bolkestein, oud-mlnlster van
O K en W. heeft op grond van zijn
hoge leeftijd gemeend het voorzitter
schap van de Raad van Toezicht van
Nijenrode N.O.I.B., te moeten neerleg
gen.
Dr. P. Rij kens, adviserend lid van de
Raad van Bestuur van Unilever N V.,
heeft zich bereid verklaard dr. G Bol
kestein in zijn functie van voorzitter
op te volgen.
Dr. G Bolkestein was een van de op
richters van het N.O.I.B. en heeft sinds
1946 datum van oprichting van dit
instituut constant het voorzitterschap
van deze raad met grote toewijding en
voortvarendheid bekleed Alle betrok
kenen betreuren het zeer, dat dr G.
Bolkestein zich genoodzaakt zag deze
beslissing te nemen.