LEIDSCH
DAGBLAD
Ministerraad keurt stijging der
lonen zonder prijsverhoging goed
Uitkering inééns
zoveel mogelijk
in termijnen
voor 1 mei
WEERBERICHT
Indonesië wijst ons protest
tegen Unie-opheffing af
MALENKOF GLIMLACHT VEEL
MINDER DAN IN HET BEGIN
GROOTSCHEEPSE HULP VAN
AMERIKA AAN BUITENLAND
95ste jaargang
DINSDAG 20 MAART 1956
No. 28786
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal; f2.35 per maand; f0.65 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Verhogingen tot
vóór 1 september
Van regeringszijde is gisteravond een communiqué versterkt, waar
in o.a. verklaard wordt, dat de ministerraad op grond van de vrijdag
j.l. in de Stichting van de Arbeid bereikte overeenstemming een beslis
sing genomen heeft over het vraagstuk van de lonen. Hierbij is de
ministerraad ervan uitgegaan, dat de prijsstrAilisatiepolitiek van de
regering door een verhoging der lonen en een verbetering der andere
arbeidsvoorwaarden niet wezenlijk mag worden aangetast.
Uitkering van 3 over 1955
Deze beslissing houdt in de eerste plaats in, dat door het College van
Rijksbemiddelaars de mogelijkheid zal worden geopend tot het geven van
een uitkering over 1955, welke een bedrag van 3 van het jaarloon niet
mag overschrijden. Deze uitkering is gebonden aan de voorwaarde, dat zij
uit de winst geschiedt. Zij mag dus niet tot prijsverhoging leiden. Waar
van deze vergunning gebruik wordt gemaakt, zal in het bedrijfstakgewijze
overleg tevens de wijze waarop dit zal geschieden dienen te worden uitge
werkt. Het is zeer gewenst dat de uitkering niet ineens, doch in enkele
termijnen wordt verstrekt en wel zoveel mogelijk vóór 1 mei a.s. of vóór
een in de bedrijfstak overeengekomen latere datum.
Differentiatie tot 6%
Voorts heeft de regering het College
van Rijksbemiddelaars gemachtigd om.
rekening houdend met het navolgende,
voorstellen tot verhoging van de rech
tens geldende lonen en andere arbeids
voorwaarden goed te keuren, mits hier
uit geen prijsverhogingen voortvloeien.
Met de Stichting van de Arbeid zal
op korte termijn nog nader overleg
worden gepleegd over de verdere uit
werking van de hiermee beoogde meer
gedifferentieerde loonpolitiek De wijzi
gingen. welke in deze voorstellen zijn
verwerkt, zullen slechts tot oen beperk
te uit de winst te betalen stijging van
de loonkosten mogen leiden. Voorstellen
die zouden neerkomen op een verhoging
van de lonen en andere arbeidsvoor
waarden met in totaal meer dan 6
van de thans rechtens geldende lonen,
komen niet voor goedkeuring in aan
merking.
Andere verruiming
Hierbij wordt buiten beschouwing ge
laten de voor 1956 geopende mogelijk
heid tot verruiming der secundaire ar
beidsvoorwaarden. waaromtrent de re
gering in september 1955 een beslissing
heeft genomen. Slechts indien de voor
stellen niet verder gaan dan een verho
ging der rechtens geldende lonen en
andere arbeidsvoorwaarden met dne
procent, kan - maar uitsluitend indien
aan de Minister van Economische Za
ken of aan de minister van Landbouw.
Visserij en Voedselvoorziening de nood
zakelijkheid wordt aangetoond - gehele
of gedeeltelijke doorberekening in de
prijzen worden aanvaard. Doorbereke
ning zal derhalve nimmer zijn toege
staan in geval de verhoging van de
rechtens geldende lonen en andere ar
beidsvoorwaarden meer dan drie pro
cent bedraagt.
De verhoging der rechtens geldende
lonen en andere arbeidsvoorwaarden
kan ingaan na de afloopdatum van een
CAO-ovcreenkomst. Voor CAO'S, welke
niet vóór 1 september 1956 aflopen,
kunnen per die datum wijzigingsvoor
stellen worden goedgekeurd. Voor bin
dende loonregelingen kunnen voorstel
len worden goedgekeurd, welke niet
vroeger ingaan dan een jaar nadat de
loonbcpalingcn van de regeling laatste
lijk zfjn gewijzigd, dan wel vastgesteld.
Indien deze datum na 1 september 1956
zou vallen, kunnen de voorstellen per 1
september worden goedgekeurd".
Commentaren
Het Centraal Sociaal Werkgeversver
bond heeft medegedeeld, dat men dezer
dagen in bestuurskring zal overleggen
wat de consequenties zijn van de be
slissing van de Ministerraad over het
vraagstuk van de lonen. Met het oog
daarop onthouden de werkgevers zich
voorlopig van commentaar.
Het Verbondsbestuur van het N.V.V.
verklaart zich in het algemeen met de
regerragsbeslissing te kunnen verenigen.
Het is van oordeel dat in grote lijnen
Is voldaan aan de voorstellen van de
drie bona fide vakcentralen. Het Ver
bondsbestuur acht het van bijzonder
belang dat de regeringsbeslissing voor
alle bedrijfstakken o. m. de moge
lijkheid opent voor een loonsverhoging
van 3T* bij het aflopen van CAO's. doch
uiterlijk 1 september a.s. Hiermede is
het element van de coördinatie van de
loonpolitiek dat het NVV essentieel
acht, gehandhaafd
Vrij zacht
Do Bit verwacht tot morgenavond:
Zwaarbewolkt met opklaringen en wat
regen. Vrij zacht. Matige af en toe vrij
krachtige wind tussen zuidoost en zuid.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
21 MAART
Zon op: 6.43 uur; onder: 18.57 uur.
Maan op: 12.53 uur; onder: 3.52 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.11 en 23.10
uur. (Doodtij).
r bestaai uU 10 pagina'!
Het C.N.V. heeft gisteravond bij mon
de van de voorzitter, de heer M. Rup-
pert. een beschouwing gegeven over de
beslissing van de ministerraad. Samen
vattend kon hij tevreden znn over de
bereikte resultaten.
Het algemene uitgangspunt van de
regering, dat de prijsstabilisatie niet
wezenlijk mag worden aangetast, acht
het CNV niet alleen een juist stand
punt, maar ook en vooral een stand
punt. dat m het belang is van de loon
trekkende. van de vergeten groepen en
van het hele volk.
De eerste 3 zal praktisch algemeen
worden, aldus de heer Ruppert
De ..richtlijnen" voor de loonpolitiek
worden niet verhoogd, omdat zulk een
richtlijnverhoging tot een automatische
doorberekening van de gestegen loon
kosten in de prijzen pleegt te leiden.
Formeel is er dus geen richtlijnverho
ging. maar in werkelijkheid zal het al
gemene loonpeil met 3 stijgen. Deze
oplossing wordt door het CNV eerder
beter dan slechter geacht dan de werk
nemers voorstelden. Immers, nu
houdt de regering een wapen in
hand om zich tegen doorberekening te-
verzetten. En omdat het nu eenmaal
niet gaat om een stijging van
geldloon. maar om een verbetering
het werkelijke loon. vindt het CNV deze
oplossing uitstekend
De K.A.B.-voorzitter de heer J
Middelhuis ziet in de beslissing van de
ministerraad eigenlijk geen nieuws. De
beslissing komt neer op het door de
werkgevers en werknemers bereikte ak
koord en zij wordt door hem in het al
gemeen niet onbevredigend geacht
Tevreden was de heer Middelhuis er
over. dat de prijsstabilisatie door de re
gering primair is gesteld Dat opent
voor de arbeiders mogelijkheden om be
drijfstakgewijze te delen m de verhoog
de welvaart Het betekent voorts, dat
wij zeer nauwlettend zullen toezien op
de prijzen, want bij verhoging zouden
wij er reëel niet mee opschieten, aldus
de voorzitter van de KAB. Hij hoopt
op een lovale medewerking van hel be
drijfsleven. „Nu kunnen de bonden
overal vooruit, wat betreft de CAOs'.
zo zei hfj tot besluit.
Hoop op spoedige regeling normale
betrekkingen
,.De Indonesische regering kan tot haar leedwezen de mening van de
Nederlandse regering niet aanvaarden, dat de eenzijdige verbreking van dc
tijdens de R.T.C. in 1949 aangegane overeenkomsten in strijd is met het
volkenrecht". Dit wordt verklaard in een nota, die de Indonesische zaakge
lastigde. de heer Kwee Djie Hoo. in Den Haag aan het Ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft overhandigd. Deze nota is een antwoord op de Neder
landse nota van 3 maart j.L over het Indonesische besluit uit de Nederlands-
Indonesische Unie te treden.
In de gisteren door de heer Kwee
Dj ic Hoo overhandigde nota herinnert de
Indonesische regering er aan dat alle
R.T C-overeenkomsten en in het bij
zonder het Uniestatuut zijn aangegaan
op een basis van vrijwilligheid, gelijk
heid en volledige onafhankelijkheid der
partijen. Ook bevatten deze overeen
komsten aldus de nota geen be
palingen over de geldigheidsduur, ter
wijl zij ook geen regeling inhouden over
de wijze van uittreden van een der
partijen uit de Unie en de wijze van
opzegging van deze overeenkomsten.
„Op grond hiervan kan de Indonesische
regering het protest van de Nederlandse
regermg tegen de stappen, die door de
Indonesische regering eenzijdig zijn en
alsnog zullen worden genomen, niet
aanvaarden, aangezien de Indonesische
regering zich niet meer gebonden acht
aan het Uniestatuut
In dc nota zegt dc Indonesische rege
ring voorts, dat haar besluit om uit
de Unie te treden en zich niet meer
gebonden te achten aan de daarmede
samenhangende overeenkomsten, uit
gaat van de bedoeling de hetrekkin-
gen tussen beide landen te vestigen
op grondslagen, die gebruikelijk zqn
tussen twee onafhankelijke en soeve
reine staten.
Nederlands oudste inwoner, jan i herbeplanting van liet dorp. dat
(Opa) Kip uit Dreischor op Duive- tijdens de watersnood van alle be
land. die zondag 105 jaar is gewor- planting werd beroofd. Opa Kip
den. onthulde gisteren in zijn woon
plaats een naambord van de naar
hem vernoemde straat. Daarna
plantte hij de eerste boom voor de plaudisseert.
haalt het doek voor het straatnaam
bordje neer, terwijl burgemeester
A. H. Vermeulen enthousiast ap-
De eerste personenauto's hebben i
in de Velser tunnel gereden. In ver
band met verlichtingsproeven. aan
de hand waarvan uitgemaakt moet
worden welk verlichtingssysteem
toegepast zal worden, werden enige
auto's in de tunnel getakeld om er
wat heen en weer te rijden en te
zien hoe de thans aangebrachte
verlichting het deed. Een van dc
wagens in de takels.
Mej. Pino wendt zich tot
Hoge Raad
Mr. Ter Laan heeft thans van mej.
Pino volmacht gekregen om namens
haar die maatregelen te treffen, die nog
openstaan om de zaak van haar over
leden broer en familie tot een voor dc
nabestaanden bevredigend einde te
brengen. Dit houdt in, dat als eerste
maatregel een beklag, als bedoeld m
artikel 12 Wetboek van Strafrecht, zal
worden gedaan bij de Hoge Raad der
Nederlanden.
De Indonesische regering spreekt
voorts in de nota er haar voldoening
over uit. dat de Nederlandse regering
in beginsel eveneens instemt met de
opheffing van de Indonesisch-Neder-
landse Unie. Op grond daarvan is de
regering van de Republiek Indonesië de
mening toegedaan, dat de stap die zij
heeft genomen, hoewel eenzijdig, niet
behoeft te worden betreurd. De Indone
sische regering is ervan overtuigd, aldus
wordt voorts in de nota gezegd, dat door
haar stappen de Indonesisch-Neder-
landse betrekkingen worden gevestigd
op normale grondslagen, die gebruike
lijk zijn tussen twee onafhankelijke
soevereine staten en die een gezonder
basis vormen voor de bevordering van
dc goede betrekkingen tussen beide
landen. De Indonesische regering
spreekt voorts haar waardering uit
jegens de verklaring van de Nederland
se regering in haar nota van 3 maart,
dat zij bereid is mede te werken aan de
totstandkoming van een voor beide par
tijen bevredigende basis voor de toe
komstige verhoudingen tussen beide
landen, waarbij inbegrepen de vorm
van de diplomatieke betrekkingen.
In de nota wordt tenslotte de hoop
uitgesproken, dat een en ander ten
spoedigste cn zo goed mogelijk tussen
de beide landen zal worden geregeld.
Ten aanzien van de diplomatieke be
trekkingen herhaalt dc Indonesische
regering in de nota haar uitnodiging
om terstond de betrekkingen te rege
len cn te bevorderen door de uitwis
seling van ambassadeurs te bewerk
stelligen.
Zijn gedachten schijnen elders te zijn
Geruchten over mogelijkuit wijkenvan
de
laatste grote Stalinist
Het is de journalisten, die de Sovjetrussische ex-premier Malenkof, (thans
minister ran elektriciteitsvoorziening), op zijn reis door Engeland volgen, opge
vallen, dat hij steeds minder glimlacht. Hij houdt zich apart van de andere le
den der Russische delegatie. Men krijgt de indruk, dat hij uit beleefdheid alle
bezoeken die op het program staan, aflegt, doch dat hij zo min mogelijk tijd
verspillen wil met het oog op andere bezigheden. Wat deze bezigheden zijn,
weet men niet, mogelijk houden zij verband met het komende bezoek van
Kroesjtsjef en Boelganin aan Engeland. Bij zijn bezoek aan het atoomcentrum
in Harwell stelde Malenkof geen vragen. Hij knikte ernstig als hem iets uitgelegd
werd, doch over het algemeen keek hij ernstig voor zich heen, alsof zijn ge
dachten elders waren.
Volgens een bericht op de voorpagina van dc „Daily Sketch" deden maandag
in Groot-Brittannië geruchten de ronde, volgens welke Malenkof niet naar de
Sovjet-Unie zou terugkeren, Als kop gebruikt het blad: „Het grote gerucht om
Malenkof". De krant was opgebeld over de juistheid vand it gerucht. De „Daily
Sketch" zegt, dat de geruchten op waarheid zouden kunnen berusten omdat:
Malenkof de laatste grote stalinist is en
de anti-Stalinistische campagne ten doel zou kunnen hebben, Malenkof tot
uitwijken te dwingen.
(Het is vrijwel ondenkbaar, dat Malenkof zou verkiezen buiten de Sovjet-
Unie te verblijven op een ogenblik, dat Kroesjtsjef en Boelnagni binnen zeer
afzienbare tijd een officieel bezoek aan Engeland zullen brengen (Red. LJ>.).
openhartige bespreking. Malenkof is een
zeer scherpzinnig man. een van de
scherpzinnigsten die ik ooit heb ont
moet".
Malenkof heeft gisteravond een onder
houd van twintig minuten gehad met de
Britse premier Eden in diens ambtswo
ning, 10 Downing Street.
Scherpzinnig gesprek met
socialistische kopstukken
Maandagavond verklaarde Malenkof
tegenover leiders van de Britse socialis
tische partij, dat Sovjet-Rusland thans
bezig is „grote schoonmaak" te houden
en de fouten van Stalins regiem te her
stellen. Malenkof nam duidelijk afstand
van de politiek van zijn vroegere supe
rieur, die hij na diens dood voor korte
tyd opvolgde. Natuurlijk was hij het
eens met de redevoering van partijsecre
taris Kroesjtsjef op het partijcongres,
waarin Stalin werd gekritiseerd. Uit zijn
antwoorden op de elkander in snel tem
po opvolgende vragen, die door een tolk
werden vertaald, bleek dat de Sovjet-
Unie na de dood van Stahn „grote
schoonmaak" heeft gehouden en dat het
Westen als een feit moet aanvaarden dat
Rusland vriendschap en vrede wenst. Hij
ari verder, dat er zich in Georgië geen
ongeregeldheden hebben voorgedaan,
doch slechts demonstraties.
De Russische minister zei verder, dat
Rusland thans collectief wordt geregeerd
en dat de dagen van eenmansregeringen
voorbij zijn. De algemene secretaris van
de Labourpartij, Morgan Phillips, ver
klaarde naderhand: „Het was een zeer
Boodschap van Eisenhower
Geen aanwijzing, dat doeleinden van de
Sovjet-Unie wezenlijk veranderd zijn
President Eisenhower heeft het Amerikaanse Congres in een speciale bood
schap betreffende militaire cn economische hulpverlening aan het buitenland
verzocht hiervoor een bedrag van bijna 4.700.000.000 dollar uit te trekken.
Er bestaat nog steeds ernstig ge vaar voor een aanval in het Midden-Oos
ten en iu Azië De Sovjetrussische uitbreiding van invloedsferen geschiedt
thans in enigszins gewijzigde vorm. doch haar uiteindelijk doel, namelijk het ont
wrichten van vrije landen, om deze tenslotte te kunnen beheersen, bluft het-
ZClf<Opstelling van een programma tot wederzijdse' hulpverlening is dringend
noodzakelijk, omdat er nog steeds landen zijn die gaarne, tezamen met ons, vrede
en vrijheid willen genieten, doch dit niet op eigen kracht kunnen verwezenlijken
aldus de president, die vervolgde: ..Dc voordelen, die de Verenigde Staten geme
ten door het programma tot wederzijdse hulpverlening dat de vrede versterkt
moeten hen bereid maken de daarmede gepaard gaande opofferingen te
dragen. De nieuwe ontwikkelingen in de Sovjetrussische politiek vormen een dui
delijke aanwijzing van het succes, dat wij boekten.
Geen onafhankelijkheid en
vrijheid voor Oost-Europa
De Sovjet-Unie schijnt gewelddadige
agressie, althans tijdelijk, terzijde te heb
ben gesteld. Zij tracht thans haar doel
onder meer via handelstransacties te be
reiken, waarbij wapens, kapitaalsgoede
ren en technische hulpverlening worden
aangeboden.
wy zouden ons over de nieuwe Sovjet
russische koers die aspecten 60hijnfc ta
vertonen van normaal handel dryven en
krachtige concurrentie met het Westen
kunnen verheugen, indien er reden
was om aan te nemen, dat Sovjet-Rus
land inderdaad er naar streeft vrüheid
en onafhankeiykheid van andere lan
den te bevorderen en te verstevigen.
Doch er zyn geen aanwijzingen, dat ver
andering is gekomen in de traditionele
doeleinden van de Sovjetrussische poli
tiek op lange termyn", aldus Eisenhower.
Slot op pog. 2
Eiste het leger
koersverandering?
Leiders van het Sovjetrussische
leger hebben een belangryke rol
achter de schermen gespeeld bij de
koersverandering in de Sovjet-Unie
ten aanzien van de verering van
Stalins nagedachtenis, zo schryft
Harrison Salisbury, expert op het
gebied van Sovjetrussische zaken
van de .New York Times". Hy
haalt hierby „bevoegde Amerikaan
se kringen" aan. Salisbufy is cor
respondent is Moskou geweest.
Amerikaanse deskundigen bestu
deren thans gegevens, die zouden
bewyzen, dat maarschalk Georgl
Zjoekof en andere bevelhebbers ge-
eist hebben, daA „de eer van het
leger" hersteld wordt. Dit zou de
prys zjjn geweest voor de steun van
het leger by het uitschakelen van
Lavrenti Beria in 1953. Boven
staande stelling wordt gesteund
door de aard van de kritiek van
Kroesjtsjef op Stalin. Hy heeft
immers Stalin in het bijzonder aan
gevallen, waar het militaire aange
legenheden betrof, aldus Salisbury.
Ook betogingen voor Stalin in
Armenië en Azerbeidsjan
In het nummer van 17 maart heeft
„Zaria Wostoka", het orgaan van de
communistische party in Georgië (Zuid-
Rusland, waar Stalin geboren werd en
waai- zich dezer dagen onrust voordeed
toen bekend werd. dat de afgod van zyn
voetstuk was gevallen) wordt de per
soonsverheerlijking op scherpe wijze ver
oordeeld. zonder dat overigens de naam
van Stalin wordt genoemd. Gesproken
werd over „de beslissende rol, die de
volksmassa's in de geschiedenis spelen".
Het blad brengt ook hulde aan het Rus
sische volk. .waarmee de eigeniyke be
woners van Centraal-(Groot-)Rusland
worden bedoeld. „Het Russische volk is
de oudste broer van het Georgische volk"
zegt het blad. En dit laatste kan zijn
industrie en zjjn landbouw uitbreiden
dank zy de vriendschap en belangeloze
hulp van het. Russische volk en andere
volken in de Sovjet-Unie. „Zolang deze
vriendschap bestaat, zullen de volkeren
van ons land vry en onoverwinneiyk
zyn".
Reut&f bericht nog, dat, behalve io
Georgië ook demonstraties zjjn voorge
komen in Armenië en Azerbeisjan, even
eens republiek enin het zuiden van de
Sovjet-Unie. Betogende studenten droe
gen portretten van Stalin mee, doch de
ongeregeldheden zouden van kleinere
omvang zjjn geweest dan in Georgië,
